CIĄGŁY PODSKÓRNY

WLEW INSULINY

„TERAPIA POMPOWA”

Klinika Chorób Dzieci

Uniwersytet Medyczny w

Łodzi

PLAN SZKOLEŃ

Szkolenie medyczne:

 Szkolenie ogólne - wykład
 Szkolenie z pielęgniarką – indywidualne
 Sprawdzenie wiadomości i ustalenie

indywidualnych przeliczników

Szkolenie z przedstawicielem firmy produkującej

pompy:

 Szkolenie techniczne
 Podłączenie pompy

TEMATY SPOTKAŃ

PRZED PODŁĄCZENIEM

POMPY

MEDYCZNE

1. Ogólne zasady terapii pompowej
2. Baza + Bolus
3. Zasady zdrowego żywienia (jak

liczyć wartość posiłku)

4. Hipoglikemia
5. Hiperglikemia
6. Dodatkowa choroba
7. Wysiłek fizyczny

TECHNICZNE

1. Techniczna obsługa

pompy

2. Rodzaje wkłuć +

trening instalacji

3. Rozwiązywanie

problemów
technicznych

Podstawowe wydzielanie insuliny

Prawidłowe wydzielanie insuliny

Godziny
doby

13 19

Podstawowe wydzielanie insuliny

Dodatkowe wydzielanie insuliny w odpowiedzi

• na spożyty posiłek (30-40 min. po posiłku,

powrót
do wyjściowego po 4 h)

• na sytuację stresową

Prawidłowe wydzielanie insuliny

Godziny
doby

13 19

Prawidłowe wydzielanie insuliny

Godziny
doby

Insulina jest wydzielana nie tylko

w odpowiedzi na posiłek węglowodanowy,

ale również zawierający same

białka i/lub

tłuszcze!!!

13 19

• Również w sytuacji, gdy człowiek nie przyjmuje

przez kilkanaście godzin żadnego posiłku –
insulina jest wydzielana przez zdrową trzustkę
w celu hamowania uwalniania glukozy m.in. z
zapasów zgromadzonych w wątrobie.

Prawidłowe wydzielanie insuliny

CZŁOWIEK NIE MOŻE ŻYĆ

BEZ INSULINY !!!

Insulina
krótkodziałająca

Actrapid, Gensulin R, Humulin R

Insulina o pośrednim
czasie działania

Insulatard, Genslin N, Humulin N

Preparaty insuliny

Analogi insuliny
krótko działającej

Humalog

Novorapid

Długodziałający
analog insuliny

Lantus,

Levemir

0 h

4
h

8
h

20 h

KONWENCJONALNA

INSULINOTERAPIA

Godziny
doby

13 19

Godziny
doby

13 19

ZINTENSYFIKOWANA

INSULINOTERAPIA

METODA WIELOKROTNYCH

WSTRZYKNIĘĆ

Z UŻYCIEM TRADYCYJNEJ INSULINY LUDZKIEJ

METODA WIELOKROTNYCH

WSTRZYKNIĘĆ

Z UŻYCIEM ANALOGÓW INSULINY LUDZKIEJ

Godziny
doby

13 19

ZINTENSYFIKOWANA

INSULINOTERAPIA

Ciągły podskórny wlew

insuliny

„Terapia pompowa”

Ciągłe podawanie insuliny przez

wkłucie podskórne połączone

cewnikiem z pompą insulinową,

która podaje insulinę

w dawce ustalonej przez

użytkownika

CIĄGŁA PODSKÓRNA

INSULINOTERAPIA

Godziny
doby

13 19

ZINTENSYFIKOWANA

INSULINOTERAPIA

Stosujemy jeden rodzaj insuliny

– analog szybko działający

Analog insuliny
szybko działający

Początek

działania

5 - 20 minut

Szczyt działania

1 - 2 godziny

Czas działania

3 - 5 godzin

1 2

3 4

Novorapid

Humalog

CIĄGŁA PODSKÓRNA

INSULINOTERAPIA

W przypadku przerwania podawania

insuliny,

po 4-5 godzinach w organizmie

stwierdza się

całkowity brak insuliny.

RYZYKO KWASICY KETONOWEJ

OBECNIE STOSOWANE

POMPY INSULINOWE

NIE SĄ SZTUCZNYMI

TRZUSTKAMI

Ciągły podskórny wlew
insuliny jest prowadzony w
oparciu o dwie podstawowe
funkcję:

Wlew podstawowy (baza) -

zastępujący insulinę o
przedłużonym działaniu

Bolus –

odpowiednik insuliny

krótko działającej lub jej
analogu

BAZA – wlew podstawowy

• Oznacza podstawowy wlew insuliny

(w jednostkach/godzinę)
zaproponowany wstępnie (na
podstawie wyliczeń) przez lekarza
prowadzącego, a następnie
weryfikowany przez pierwsze dni terapii
pompowej na podstawie
wykonywanych przez pacjenta
wielokrotnie
w ciągu doby pomiarów glikemii.

BAZA – wlew podstawowy

• Hipotetycznie insulina podawana w

„bazie” powinna pozwolić pacjentowi

utrzymać glikemie zbliżone do normy

w sytuacji, gdyby w pełni zdrowia i

przy typowym trybie życia nie

przyjmował żadnych posiłków.

• Pompy insulinowe umożliwiają

zaprogramowanie „bazy” na każde

kolejne 30 lub 60 minut doby (np. od

7:00 do 8:00 - 0,9 j/godz., od 8:00 do

9:00 – 1,0 j/godz. itd.)

9 1

1
5

1
8

2
1

2
4

PROFIL BAZOWEJ DAWKI INSULINY

- wlew podstawowy

Godziny doby

9 1

1
5

1
8

2
1

2
4

Godziny doby

PROFIL BAZOWEJ DAWKI

INSULINY

- wlew podstawowy

0,4 jedn/godz.

1 2

3 4

PROFIL BAZOWEJ DAWKI

INSULINY

- wlew podstawowy

7 8

1 2

3 4

PROFIL BAZOWEJ DAWKI

INSULINY

- wlew podstawowy

7 8

1 2

3 4

PROFIL BAZOWEJ DAWKI

INSULINY

- wlew podstawowy

7 8

9 1

1
5

1
8

2
1

2
4

Godziny doby

PROFIL BAZOWEJ DAWKI

INSULINY

- wlew podstawowy

Zasady programowania

podstawowej dawki insuliny

• Insulina we wlewie podstawowym (baza)

powinna być programowana tylko na

zapotrzebowanie podstawowe,

nie na posiłki

• Zmiana dawki insuliny w bazie powinna

być płynna (zmniejszanie lub zwiększanie

dawki podstawowej o 0,05-0,1

jedn./godzinę, max 0,2 jedn./godzinę)

• UWAGA ! Nie dotyczy efektu brzasku

Zasady programowania

podstawowej dawki insuliny

• Dawka podstawowa powinna być

modyfikowana zgodnie

z zapotrzebowaniem zależnym od:

• cech pacjenta (np.efekt brzasku –

większa dawka nad ranem),

• aktywności fizycznej pacjenta,
• występowania dodatkowej choroby

Prawidłowe zaprogramowanie podstawowej dawki

insuliny

Prawidłowe zaprogramowanie podstawowej dawki

insuliny

Błędne zaprogramowanie podstawowej dawki

insuliny

Błędne zaprogramowanie podstawowej dawki

insuliny

Weryfikacja ustalonej dawki na

podstawie

• glikemii nocnych,
• na czczo,
• po dłuższych (6 godzinnych

przerwach
w spożywaniu posiłku)

BAZA – wlew podstawowy

Zmiana podstawowej dawki

insuliny

• Dawka insuliny we wlewie

podstawowym powinna być

zwiększana lub zmniejszana w

zależności od pomiarów glikemii

• Zmiana dawki na 1-3 godziny przed

oczekiwanym efektem

• Glikemia o 5.00 wynosi 200 mg/dl

BAZA – wlew podstawowy

Przykład 1

• Zwiększamy bazę w godzinach:

2.00 – 4.00

• o 0,05 – 0,1 jedn./godz.

• Glikemia o 3.00 wynosi 40 mg/dl

BAZA – wlew podstawowy

Przykład 2

• Zmniejszamy bazę w godzinach:

24.00 –
2.00

• o 0,05 – 0,1 jedn./godz.

• Pompy insulinowe umożliwiają

zaprogramowanie kilka rodzajów

wlewu podstawowego:

– baza podstawowa (standard lub 1)
– bazy A lub 2 (na dni zwiększonej

aktywności fizycznej – zmniejszonego

zapotrzebowania na insulinę)

– bazy B lub 3 (na dni dodatkowej

choroby/zwiększonego zapotrzebowania

na insulinę)

– inne

BAZA – wlew podstawowy

• Możliwe jest również kilkugodzinne

zwiększenie lub zmniejszenie wlewu
podstawowego w stosunku do
wcześniej zaprogramowanej (np. na
czas wysiłku fizycznego lub
utrzymującej się danego dnia
tendencji do niskich glikemii).

• CZASOWA ZMIANA BAZY

- procentowa (0-200%)
- indywidualnie ustalona

BAZA – wlew podstawowy

9 1

1
5

1
8

2
1

2
4

PROFIL BAZOWEJ DAWKI INSULINY

CZASOWA ZMIANA BAZY

Godziny doby

9 1

1
5

1
8

2
1

2
4

Godziny doby

PROFIL BAZOWEJ DAWKI INSULINY

CZASOWA ZMIANA BAZY

Zmiana dawki

podstawowej

• Zwiększenie dawki:

- choroba z gorączką,

- stres

- dzień ze zmniejszoną

aktywnością fizyczną

Baza B lub 3,
Czasowa
zmiana bazy -
zwiększenie

Czasowa zmiana
bazy -
zwiększenie

Zmiana dawki

podstawowej

• Zmniejszenie dawki:

- zaplanowana większa

aktywność fizyczna
przez dłuższy okres
czasu (np. wakacje)

- niezaplanowany

wysiłek szczególnie
krótkotrwały

Baza A lub 2

Czasowa zmiana
bazy -
zmniejszenie

BOLUS

• Bolusem nazywamy dawkę insuliny

podawaną „doraźnie” w
następujących sytuacjach:

– W celu obniżenia zbyt wysokiego

stężenia glukozy we krwi (korekta)

– Do każdego posiłku

(poza węglowodanami podawanymi w
czasie hipoglikemii)

RODZAJE BOLUSÓW

Bolus

prosty

Normal

Standardowy

Standard

Bolus

przedłużony

Squaqre

Przedłużony

Extended

Bolus

podwójny

Dual

Wielofalowy

Combination

POMPA

Minimed

Accucheck

Cozmo

0,5

1,5

2,5

3,5

4,5

RODZAJE BOLUSÓW

Bolus

prosty

0 2 4

Bolus prosty

Dawka na posiłki węglowodanowe –

przeliczana na wymienniki
węglowodanowe (WW).

Wyznacza się dawkę insuliny na 1 WW,
zależną od pory dnia i rodzaju
węglowodanów.

Dawka korekcyjna

– oblicza się o ile

obniża poziom glikemii 1 jednostka
insuliny.

Zależna od pory dnia.

0,5

1,5

2,5

3,5

4,5

RODZAJE BOLUSÓW

Bolus

przedłużon

Bolus

przedłużony

Dawka na posiłki białkowo-tłuszczowe –

wyznacza się dawkę insuliny i

czas

jej

podawania.

Dawkę insuliny wyznacza się w
przeliczeniu na wymienniki białkowo-
tłuszczowe
1WBT = 100 kcal białkowo-tłuszczowych.

Długość

podawania bolusa zależy od

rodzaju posiłku.

RODZAJE BOLUSÓW

Bolus

podwójny

Bolus

przedłużon

Bolus

prosty

RODZAJE BOLUSÓW

Bolus

podwójny

0 2 4

Bolus

przedłużon

Bolus

prosty

RODZAJE BOLUSÓW

Bolus

podwójny

0 2 4

Bolus

przedłużon

Bolus

prosty

Bolus złożony

Bolus normalny

bolus

prostokątny

Zastosowanie:

• Posiłki mieszane: węglowodanowo-białkowo-

tłuszczowe (WW + WBT)

• Podczas spożywania posiłków białkowo-

tłuszczowych, przy podwyższonej glikemii
przedposiłkowej

Godziny
doby

CIĄGŁA PODSKÓRNA

INSULINOTERAPIA

ZINTENSYFIKOWANA

INSULINOTERAPIA

Definicja WW

Wymiennika Węglowodanowego

• 1 WW:

1 wymiennik węglowodanowy

to taka ilość/porcja jedzenia, która
dostarcza organizmowi 10 g
węglowodanów wchłanialnych.

1 WW = 10 g
węglowodanów

1g węglowodanów = 4 kcal

Podana ilość produktu (g), która zawiera
10 g węglowodanów wchłanialnych.

Tabele WW:

Podana ilość (g) węglowodanów w 100
g lub 100 ml produktu

Informacje na opakowaniach produktów
spożywczych:

Ile WW jest w 1 szklance (250 ml) soku
jabłkowego ?

Przykład 1

W 100 ml soku: 12 g węglowodanów

Informacja na opakowaniu

12 g węglowodanów / 10 g = 1,2 WW w 100
ml

W 250 ml: (250 / 100) = 2,5 porcji

2,5 x 1,2 = 3,0 WW

Obliczenie: (1WW=10 g)

• Definicja

1 WBT:

wymiennik

białkowo-tłuszczowy

, to taka

ilość/porcja jedzenia, która dostarcza
organizmowi 100 kcal pochodzacych z
białek i tłuszczów.

• 1g białka = 4 kcal
• 1g tłuszczu = 9 kcal

Definicja WBT

Wymiennika Białkowo-

Tłuszczowego

Podana ilość produktu (g), która zawiera
100 kcal z białek i tłuszczów

Tabele WBT:

Podana ilość (g) białek i tłuszczów w
100 g lub 100 ml produktu

Informacje na opakowaniach produktów
spożywczych:

Ile WBT jest w 300 g galaretki z nóżek
wieprzowych?

Przykład 2

W 100 g produktu: 17 g białek
15 g tłuszczu
0,8
węglowodanów

Informacja na
opakowaniu

17 g białek x 4 kcal = 68 kcal
15 g tłuszczów x 9 kcal = 135 kcal

Obliczenie:

100 g (porcja) - 203 kcal

203 kcal/100 kcal = 2,0 WBT w porcji

300g/100g = 3 porcje
3 x 2,0 WBT = 6,0 WBT

= 203 kcal

2 WBT

Ile WW i WBT jest w 16 g czekolady (4 cząstki)?

Przykład 3

W 100 g produktu: 64,0 g węglowodanów

5,3 g białek
28,9 g tłuszczu

Informacja na opakowaniu

WBT
5,3 g białek x 4 kcal = 21 kcal
29 g tłuszczów x 9 kcal = 261 kcal

Obliczenie:

WW:
64g/10g =

6,4 WW

w 100 g czekolady

= 282 kcal

100 g czekolady - 282 kcal

203 kcal/100 kcal =

2,8 WBT

czekoladzie

Ile WW i WBT jest w 16 g czekolady (4 cząstki)?

Przykład 3

100 g czekolady:

6,4 WW

2,8 WBT

W 4 cząstkach czekolady

6,4 WW / 100 g x 16 g = 1,02 WW =

1 WW

2,8 WB / 100g x 16 g = 0,45 =

0,5 WBT

Ile WW i WBT jest w 16 g czekolady (4 cząstki)

Przykład 3

W 100 g produktu: 64,0 g węglowodanów

5,3 g białek
28,9 g tłuszczu
538 kcal

Informacja na opakowaniu

538 kcal – 256 kcal = 282 kcal BT

Obliczenie:

WBT:
64g węglowodanów x 4 kcal = 256 kcal
węglowodanowe

100 g czekolady - 282 kcal

282 kcal/100 kcal =

2,8 WBT

czekoladzie

Nazwa

produktu

Kca

węglow

dany

białko tłuszc

WW WBT

Banan

23,5

1,0

0,3

2,4

Czekolada

531

64,0

5,3

28,9

6,4

2,8

Wieprzowina
pieczona

278

15,4

24,4

2,8

Kotlet
schabowy

panierowany

351

15,6

24,1

1,6

2,8

Chleb

245

5,4

1,3

5,7

0.3

Tabele kaloryczne

ilość w 100 g produktu

Nazwa

produktu

Kca

Węglow

dany

białko tłuszc

WW WBT

Banan

23,5

1,0

0,3

2,4

Czekolada

531

64,0

5,3

28,9

6,4

2,8

Wieprzowina
pieczona

278

15,4

24,4

2,8

Kotlet
schabowy

panierowany

351

15,6

24,1

1,6

2,8

Chleb

245

5,4

1,3

5,7

0.3

Tabele kaloryczne

ilość w 100 g produktu

Jako dostarczające głównie białek

i tłuszczów (WBT) należy traktować

następujące grupy produktów

spożywczych:

• Mięsa i potrawy mięsne
• Drób i potrawy drobiowe
• Wędliny (kiełbasy, baleron, szynka, pasztety

itp.)

• Podroby i parówki
• Margaryny, masło, oleje roślinne, smalec
• Ryby we wszelkiej postaci
• Sery białe i żółte
• Jaja
• Śmietanę, majonez, sos tatarski

Jako dostarczające białek i

tłuszczów (WBT), ale równocześnie

bogate

w węglowodany należy traktować

następujące produkty spożywcze:

• Potrawy zawierające mięso w połączeniu

np. z makaronami, kaszami, fasolą

• Kanapki z wędlinami, serami, jajkami
• Potrawy kuchni włoskiej np. pizza, spaghetti z

sosami i mięsem, risotto; potrawy z fast-foodów

(frytki, hamburgery itp.), placki ziemniaczane

• Wyroby cukiernicze (np. WZ-ka, karpatka,

sernik, torty, biszkopt, ciasto drożdżowe,

herbatniki – zwłaszcza nadziewane i w

czekoladzie)

•

UWAGA! TO NIE SĄ PEŁNE LISTY PRODUKTÓW

WYMAGAJĄCYCH PRZELICZANIA NA „WW”

Wyliczanie dawki w bolusie

– na posiłek

• Przelicznik na WW i WBT
• Taką samą dawkę insuliny potrzebujemy na 1

WW oraz na 1 WBT

• Przelicznik może być inny o każdej porze

dnia

• Np. Śniadanie – 1,0 jedn./ WW / WBT

Obiad - 0,7 jedn./ WW / WBT
Kolacja - 0,5 jedn./ WW / WBT

• W zależności od rodzaju posiłku rodzaj

bolusa

• Zasadniczo:

– każdy posiłek zawierający tylko WW

wymaga tylko

bolusa prostego

(uwaga na

Index Glikemiczny!)

– każdy posiłek zawierający tylko WBT

wymaga tylko

bolusa przedłużonego

– każdy posiłek zawierający

WBT i WW

wymaga

bolusa złożonego

(np. 50%

wyliczonej dawki w bolusie normalnym +
50% dawki w bolusie przedłużonym na 3-8
godzin) –

WIĘSZOŚĆ POSIŁKÓW

Wyliczanie dawki w bolusie

– na posiłek

• Bolus przedłużony
• Czas podawania bolusa zależy od

rodzaju posiłku zwykle od 2 do 6
godzin

• Im mniej kalorii tuszczowych (mniej

tłusty posiłek) tym krótszy bolus

Wyliczanie dawki w bolusie

– na posiłek

Np. bolus przedłużony na:
• kanapki z wędliną, serem, jajkiem –

2-3 godziny,

• mięso gotowane – 2-4 godziny
• mięso duszone – 3-5 godzin
• potrawy smażone – 4-6 godzin
• potrawy grillowane – 4-6 godzin

Wyliczanie dawki w bolusie

– na korektę

• Przelicznik – wskazuje, o ile 1j. insuliny obniża

glikemię.

• Przelicznik może być inny o każdej porze dnia
• Np. 1.00 – 5.00 – 1,0 jedn. – 80 mg/dl

5.00 – 8.00 - 1,0 jedn. – 50 mg/dl

8.00 – 15.00 - 1,0 jedn. – 60 mg/dl

• JEŻELI sam BOLUS KOREKCYJNY to BOLUS PROSTY
• JEŻELI KOREKTA PRZY POSIŁKU – to wyliczoną

dawkę dodajemy do bolusa prostego lub do

bolusa złożonego (do części podawanej od razu)

Przelicznik posiłkowy: 0,5 jedn./ WW /
WBT Przelicznik korekcyjny: 1,0 jedn. -
100 mg/dl

Przykład
1

Glikemia 180 mg/dl,

Planowany posiłek: 3 WW i 1,5 WBT (kanapki)

Korekta: 180 – 100 = 80 mg/dl
= 0,8 jedn. bolus prosty

Obliczenie:

Posiłek: 3 WW x 0,5 = 1,5 bolus prosty
1,5 WBT x 0,5 = 0,75 = 0,8 jedn. – bolus
przedłużony

WYNIK:

BOLUS ZŁOŻONY

bolus prosty: 0,8 + 1,5 = 2,1 jedn.

bolus przedłużony: 0,8 jedn. / 2 godziny

Przelicznik posiłkowy: 0,5 jedn./ WW /
WBT Przelicznik korekcyjny: 1,0 jedn. -
100 mg/dl

Przykład
2

Glikemia 250 mg/dl,

Planowany posiłek: 2,5 WW i 0,5 WBT

Korekta: 250 – 100 = 150 mg/dl
= 1,5 jedn. bolus prosty

Obliczenie:

Posiłek: 2,5 WW x 0,5 = 1,3 bolus prosty
0,5 WBT - pomijamy

WYNIK:

BOLUS PROSTY

bolus prosty: 1,0 + 1,3 = 2,3 jedn.

Przykład
3

Glikemia 120 mg/dl,

Planowany posiłek: 3 WBT (kiełbasa z grilla)

Korekta:

Obliczenie:

Posiłek: 3 WBT x 0,5 = 1,5jedn. – bolus przedłużony

WYNIK:

BOLUS PRZEDŁUŻONY

bolus przedłużony: 1,5 jedn. / 5 godzin

Przelicznik posiłkowy: 0,5 jedn./ WW /
WBT Przelicznik korekcyjny: 1,0 jedn. -
100 mg/dl

Przykład
3

Glikemia 40 mg/dl,

Planowany posiłek: 4 WW i 3 WBT (kotlet
smażony)

Korekta: niedocukrzenie – dodatkowy 1-2 WW
szybko wchłaniające się,

Obliczenie:

Posiłek: 4 WW x 0,5 = 2 jedn. – bolus prosty
3 WBT x 0,5 = 1,5 jedn. – bolus przedłużony

WYNIK:

BOLUS ZŁOŻONY po posiłku

bolus prosty: = 2,0 jedn.
bolus przedłużony: 1,5 jedn. / 4 godziny

Przelicznik posiłkowy: 0,5 jedn./ WW /
WBT Przelicznik korekcyjny: 1,0 jedn. -
100 mg/dl

• Ważna jest również umiejętność

rozróżniania wśród produktów
zawierających węglowodany tych o
wysokim i niskim

indeksie

glikemicznym (IG).

•

Wysoki indeks – szybkie wchłanianie

•

Niski indeks – wolne wchłanianie

• Wysoki indeks glikemiczny charakteryzuje

produkty szybko podnoszące stężenie
glukozy we krwi

(np. płatki śniadaniowe typu

Nesquik, CiniMinis, Cheerios, Corn Flakes itp., owoce,
ugotowany na miękko makaron czy ryż, ziemniaki pure,
naleśniki, kopytka, kluski śląskie, białe pieczywo...).

• Niski indeks glikemiczny charakteryzuje

produkty wolno, do niższego poziomu i
ew. na dłuższy czas podnoszące stężenie
glukozy we krwi

(np. razowe pieczywo, nie

rozgotowane grube kasze, produkty węglowodanowe
połączone z tłuszczami – np. ryż z tłustym sosem,
spaghetti al dente posypane żółtym serem...).

• Dla produktów o wysokim indeksie

glikemicznym należy czasami podawać
większą dawkę insuliny

• Dla produktów o niskim indeksie

glikemicznym należy czasami podawać
mniejszą dawkę insuliny

• Np. Jeżeli przelicznik 0,5 jedn./ WW to

- dla produktów o wysokim indeksie – 0,6
- dla produktów o niskim indeksie – 0,4

• Ewentualnie można nieco zmienić rozkład

dawki
w bolusie złożonym

Przykłady
• 4 WW o wysokim indeksie glikemicznym i 1 WBT (bułka z

masłem i dżemem)
Wstępne wyliczenie:

bolus złożony: 2 jedn. – prosty

0,5 jedn. - przedłużony / 2 godz.

Korekta na indeks glikemiczny

bolus prosty: 2,5 jedn. – prosty

• 3 WW o niskim indeksie glikemicznym i 5 WBT

Wstępne wyliczenie:

bolus złożony: 1,5 jedn. – prosty
2,5 jedn. - przedłużony / 5 godz.

Korekta na indeks glikemiczny

bolus złożony: 1,0 jedn. – prosty
3,0 jedn. - przedłużony / 5 godz.

Weryfikacja ustalonej dawki
• Na podstawie glikemii oznaczanej w

1,5 - 2 godziny po spożyciu posiłku

• Przy spożywaniu posiłków o wysokim

indeksie glikemicznym wskazana
kontrola po 30-60 minutach.

• Przy spożywaniu posiłków o niskim

indeksie glikemicznym wskazana
kontrola po 2-4 godzinach.

BOLUSY

DODATKOWA CHOROBA -

INFEKCJA

1. Skrupulatna samokontrola –

kontrola glikemii co 2 godziny i –
w razie przecukrzenia – badanie
moczu na obecność cukru i
acetonu

2. Dieta lekkostrawna, obfite pojenie

DODATKOWA CHOROBA -

INFEKCJA

Zmiana bazy

– przejście z bazy

standardowej na większą bazę B
lub 3

* baza B lub 3 jest większa od bazy

standardowej o 30-50%

PRZECUKRZENIE -

HIPERGLIKEMIA

1. Kontrola glikemii co 2 godziny i badanie

każdej porcji moczu na obecność cukru
i acetonu

2. Zaprzestanie wysiłku fizycznego

3. Obfite pojenie

PRZECUKRZENIE -

HIPERGLIKEMIA

Podanie bolusa korekcyjnego

Kontrola glikemii po 2 godzinach i w razie

utrzymywania się przecukrzenia -

podanie

następnego bolusa korekcyjnego

UWAGA ! Jeśli po podaniu dwóch bolusów

korekcyjnych nadal utrzymuje się
przecukrzenie, to

kolejny bolus korekcyjny

musi być podany

za pomocą pena lub

strzykawki.

Zmień wkłucie, sprawdź pompę, wymień

insulinę !

NIEDOCUKRZENIE

Zatrzymanie pompy

na 20 minut (przy

bazie > 0,3 jedn./godzinę)

Czasowa zmiana bazy

–

zmniejszenie o 30-50%

* na 2 godziny (gdy przedawkowano

insulinę)

* na ponad 2 godziny (po dużym

wysiłku fizycznym)

NIEDOCUKRZENIE

3. Zaprzestanie wysiłku fizycznego

4. Spożycie dodatkowej porcji

węglowodanów

* 1 WW szybko wchłanialny (glukoza,

coca cola), a przy braku poprawy
kolejny 1 WW szybko wchłanialny

5. Kontrola glikemii

WYSIŁEK FIZYCZNY

Krótkotrwały

1. Kontrola glikemii przed, w trakcie i po wysiłku

fizycznym

2. Dodatkowa porcja węglowodanów szybko

wchłanialnych

Czasowa zmiana bazy

* zawsze na czas wysiłku - zmniejszenie o 30–

50%, czasami więcej nawet o 80%

* często po wysiłku fizycznym, w czasie

spoczynku nocnego – zmniejszenie o 20-30%

Długotrwały ( wakacyjny, turniejowy)

1. Skrupulatna samokontrola

Zmiana bazy

– przejście z bazy standardowej

na mniejszą bazę 3 (aktywność fizyczna)

* baza 3 jest mniejsza o 30-50% od bazy

standardowej

WYSIŁEK FIZYCZNY

Konieczność odpięcia pompy insulinowej na
czas wysiłku fizycznego np. basen, sporty
kontaktowe

Pierwsze zajęcia po podłączeniu pompy

1. Zbadanie glikemii przed wysiłkiem:

Jeżeli glikemia niska – dodatkowy szybkowchłaniający się WW,
odłączenie pompy

Jeżeli glikemia prawidłowa - odłączenie pompy

Jeżeli glikemia podwyższona (<300 mg/dl) – bolus korekcyjny,
odłączenie pompy

Jeżeli glikemia podwyższona (>300 mg/dl) - bolus korekcyjny,
rozpoczęcie wysiłku fizycznego, gdy poziom glikemii obniży się

WYSIŁEK FIZYCZNY

Konieczność odpięcia pompy insulinowej na
czas wysiłku fizycznego np. basen, sporty
kontaktowe

2. Zbadanie glikemii po 45 – 60 min. trwania zajęć sportowych
Jeżeli glikemia niska – dodatkowy szybkowchłaniający się WW,
podłączenie pompy po uzyskaniu normoglikemii
Jeżeli glikemia prawidłowa - podłączenie pompy
Jeżeli glikemia podwyższona (<300 mg/dl) – podłączenie
pompy,
bolus korekcyjny
3. Redukcja bazy o 30 %, oznaczenie glikemii po 2 godzinach
od zakończenia zajęć sportowych

WYSIŁEK FIZYCZNY

Konieczność odpięcia pompy insulinowej na
czas wysiłku fizycznego np. basen, sporty
kontaktowe

Jeżeli w czasie zajęć sportowych glikemia obniża się (mimo
odłączonej pompy), to wskazana jest redukcja insuliny w
godzinie poprzedzającej zajęcia sportowe.

Jeżeli w czasie zajęć sportowych glikemia wzrasta, to
wskazane jest przed odłączeniem pompy podanie bolusa
korygującego – 30 – 50 % bazy z godziny zajęć fizycznych.

WYSIŁEK FIZYCZNY

Konieczność odpięcia pompy insulinowej na
czas wysiłku fizycznego np. basen, sporty
kontaktowe

Jeżeli glikemia po zajęciach sportowych jest prawidłowa, ale
wzrasta w godzinę, dwie po zajęciach sportowych to
„uzupełnienie” dawki insuliny bazowej poprzez podanie
bolusa korygującego po wysiłku fizycznym – 30 – 50 % bazy z
godziny zajęć fizycznych.

Jeżeli glikemia po zajęciach sportowych jest prawidłowa, ale
obniża się w godzinę, dwie po zajęciach sportowych to
redukcja bazy o 50 % przez godzinę, dwie po wysiłku
fizycznym.