TRZY FILARY
Ga 1:18-19 Bp  A po trzech latach udałem się do Jerozolimy, by poznad Kefasa. Pozostałem u niego
przez piętnaście dni.(19) Nikogo z apostołów poza Jakubem, bratem Pana, nie widziałem.
Ga 2:6-10 Bp  Co zaś do tych, którzy cieszą się poważaniem - nie obchodzi mnie, jacy oni kiedyś byli:
Bóg nie patrzy na wygląd człowieka - otóż ci, cieszący się poważaniem, żadnych uzupełnieo mi nie
zlecili.(7) Wręcz przeciwnie: widząc, że powierzono mi głoszenie ewangelii wśród pogan, podobnie
jak Piotrowi wśród Żydów -(8) Ten bowiem, który dał Piotrowi moc sprawowania posłannictwa wśród
Żydów, dał ją i mnie wśród pogan -(9) i wiedząc o łasce, jako otrzymałem, Jakub, Kefas i Jan, uważani
za filary, podali ręce mnie i Barnabie na znak wspólnoty. Myśmy mieli pójśd do pogan, oni natomiast
do Żydów.(10) Mieliśmy również pamiętad o ubogich, co też skwapliwie czyniłem.
Cytat ten poza podkreśleniem uznania pierwszeostwa Piotra (Ga 1,18; Ga 2,8) wspomina o trzech
Apostołach, którym nadano tytuł  filary . Ewangelie kilkakrotnie wspominają o tym, że Piotr, Jan i
Jakub (synowie Zebedeusza)zajmowali wyróżnioną pozycję w gronie Dwunastu: miedzy innymi byli
światkami Przemienienia. Jakub syn Zebedeusza został ścięty przez Heroda, więc Apostołem który
uczestniczył w Soborze Jerozolimskim i z którym spotkał się Paweł przed uwięzieniem por. Dz 21 jest
zapewne Jakub syn Alfeusza  postad inna niż wspomniany w Liście do Galatów Jakub brat Paoski.
Co oznacza że ci trzej są filarami, najprawdopodobniej oznaczają oni  duchowych ojców trzech
wspólnot chrześcijaoskich istniejących w pierwotnym Kościele. Różniące się między sobą strukturą
społeczną, podejściem do Prawa Mojżeszowego oraz prezentowaniu wiary w Jezusa.
 Jakub
 Wspólnota jakubowa składał się z Żydów przestrzegających Prawo: Dz 21:20 Bp  Gdy usłyszeli te
słowa, wielbili Boga i powiedzieli do niego: 'Widzisz, bracie, ile to tysięcy jest nawróconych wśród
Żydów, a wszyscy gorliwie przestrzegają Prawa. . Pomimo tego jak to wyraził św. Jakub: Dz 15:19 Bp
 Dlatego sądzę, że nie należy czynid trudności tym spośród pogan, którzy nawracają się do Pana. .
Wspólnota miała silne poczucie odrębności od głównych stronnictw religijnych Izraela tamtych
czasów: Mt 16:6 Bp "A Jezus im powiedział: - Strzeżcie się pilnie kwasu faryzeuszów i
saduceuszów."; Mt 16:12 Bp "Wtedy zrozumieli, że nie kazał im wystrzegad się kwasu
chlebowego, ale nauki faryzeuszów i saduceuszów." i postrzega siebie jako Nowy Lud Boży :Mt 10,1-
4).
Mimo zachowywania przepisów rytualnych Prawo identyfikowane jest z Dekalogiem: Jk 2:10-13 Bp
 Kto zachowuje całe Prawo, a w jednej rzeczy wykracza, wykracza przeciw całemu (Prawu).(11) Ten
bowiem, który powiedział: 'Nie cudzołóż!', powiedział także: 'Nie zabijaj!' Jeśli więc nie dopuszczasz
się cudzołóstwa, ale zabijasz, naruszyłeś Prawo.(12) Tak mówcie i tak postępujcie jak ci, którzy mają
byd sądzeni przez Prawo wolności.(13) Sąd bowiem bez miłosierdzia nad tym, kto nie okazywał
miłosierdzia. Miłosierdzie jest ponad sądem. Prawo to nie zostało zniesione ale wypełnione: Mt 5:17
w większej sprawiedliwości: Mt 5:20, polegającej na złotej zasadzie : Mt 7:12 Bp  Wszystko więc, co
byście chcieli, aby ludzie dla was czynili, i wy dla nich czyocie. Bo to jest (istota) Prawa i Proroków. ,
oraz na pełnieniu woli Ojca: Mt 7:21 Bp  Nie każdy, kto mówi do Mnie: Panie, Panie, wejdzie do
królestwa niebieskiego, ale ten, kto spełnia wolę mego Ojca, który jest w niebie.
Jezus ukazywany jest jako Syn umiłowany: Mt 3,17, posiadającym wszelką władzę na niebie i ziemi Mt
28,18. Jest nowym Mojżeszem, który nauczał ich bowiem jak mający władzę, a nie jak nauczyciele
Prawa.(Mt 7,29), oraz Sługą Pana :Mt 12,15nn.
 Piotr i Paweł
O wspólnej misji tych Apostołów pisałem wcześniej, więc dla określenia  wspólnoty piotrowej
przydatne będą również Listy św. Pawła.
Wspólnota ta składał się z Żydów i pogan: Kol 3:11 Bp "A tam już nie ma Greka ni Żyda,
obrzezanego i nie obrzezanego, nie ma barbarzyocy ni Scyty, niewolnika ani wolnego, lecz wszystkim
we wszystkich jest Chrystus."; Ef 2:13-18 Bp  Ale wy (chociaż) kiedyś byliście daleko, teraz jesteście
blisko przez łącznośd z Chrystusem Jezusem i dzięki Jego Krwi.(14) On jest naszym pokojem. On
wprowadził jednośd w rozdartą ludzkośd, ponieważ usunął mur, który ją odgradzał i dzielił. On w
swoim ciele(15) pozbawił mocy Prawo (z jego) przepisami i nakazami. Przywrócił pokój, tworząc w
swojej osobie z dwóch (nieprzyjaznych) stron jednego nowego człowieka.(16) Obydwie strony,
złączywszy w jedno ciało, przez krzyż pojednał z Bogiem i w sobie położył kres wrogości.(17) A
przyszedłszy ogłosił ewangelię pokoju wam, będącym daleko, oraz pokój tym, co są blisko.(18) Przez
Niego mamy jedni i drudzy dostęp do Ojca w jednym Duchu.
Razem tworzą oni Lud Boży 1P 2:9-10 Bp  Wy natomiast jesteście 'plemieniem wybranym,
królewskim kapłaostwem, narodem świętym, ludem odkupionym'. 'abyście głosili chwalebne dzieła'
Tego, który powołał was z ciemności do swojego przedziwnego światła.(10) Niegdyś byliście 'nie-
ludem', teraz zaś jesteście 'ludem Bożym', (niegdyś) byliście 'tymi, co nie doznawali miłosierdzia',
teraz zaś jesteście 'tymi, którzy miłosierdzia dostąpili'. ,którego figurom był Lud Boży Starego
Przymierza: Flp 3:3 Bp  Bo prawdziwie obrzezani to my jesteśmy, którzy pod wpływem Ducha czcimy
Boga i chlubimy się w Chrystusie Jezusie, a nie pokładamy ufności w ciele.
Jezus Ef 2:15 Bp "pozbawił mocy Prawo (z jego) przepisami i nakazami. Przywrócił pokój, tworząc
w swojej osobie z dwóch (nieprzyjaznych) stron jednego nowego człowieka."
Dokonało się to przez Śmierd i Zmartwychwstanie Zbawiciela:
Rz 7:1-6 Bp  Czyż nie wiecie, bracia - mówię do tych, którzy znają Prawo - że Prawo sprawuje władzę
nad człowiekiem tak długo, dopóki on żyje?(2) Podobnie zamężna kobieta podlega prawu męża,
dopóki on żyje. Skoro mąż umrze, nie wiąże jej prawo męża.(3) Gdyby więc za jego życia należała do
innego mężczyzny, nazwano by ją cudzołożnicą. Skoro zaś mąż umrze, uwalnia się ona spod prawa, i
należąc do innego mężczyzny, nie popełnia cudzołóstwa.(4) Tak i wy, moi bracia, dzięki ciału
Chrystusa umarliście dla Prawa, by stad się własnością innego, Zmartwychwstałego, abyśmy owoc
nieśli dla Boga.(5) Gdy bowiem żyliśmy tylko ciałem, podlegaliśmy grzesznym żądzom, istniejącym w
nas i podniecanym przez Prawo oraz przynoszącym owoc, który sprowadzał śmierd.(6) Teraz, umarli
dla Prawa, które nas wiązało, wolni jesteśmy od niego, tak że jesteśmy sługami, którzy cieszą się
nowym duchem a nie starą literą.
Prawo bowiem ukazywało grzech, ale nie miało siły wyzwolid człowieka ze stanu grzechu. Do tego
celu potrzebna był moc Ducha Św.:
Rz 8:2-4 Bp  Prawo Ducha, który daje życie w Chrystusie Jezusie, uwolniło mnie od prawa grzechu i
śmierci.(3) Co bowiem było niemożliwe dla Prawa - pozbawionego mocy przez nasze ciało - było
możliwe dla Boga. On to, dla zniszczenia grzechu, wysłał swego Syna, który przyjął ciało podobne do
naszego, podlegającego grzechowi, i w tym ciele dokonał sądu nad grzechem.(4) W ten sposób nakaz
Prawa urzeczywistnił się w nas, którzy nie kierujemy się pragnieniami ciała, lecz nakazami Ducha.
Jezus jest wyznawany jak Pan wszystkich: Dz 10:36 Bp "Posłał więc Bóg słowo synom Izraela,
głosząc dobrą nowinę pokoju przez Jezusa Chrystusa - On jest Panem wszystkich."
Rz 10:9 Bp "Jeśli więc uroczyście wyznasz ustami swymi, że Jezus jest Panem, i sercem swoim
uwierzysz, że Bóg spowodował Jego zmartwychwstanie, otrzymasz zbawienie."
Jego Panowanie nierozerwalnie połączone jest z Misterium Paschalnym, które w przepowiadaniu
zajmuje centralne miejsce:
Dz 2:36 Bp "Niech więc nikt w Izraelu nie ma żadnej wątpliwości, że Jezusa, którego wyście
ukrzyżowali, Bóg uczynił Panem i Mesjaszem'."
Flp 2:6-11 Bp  On to, istniejąc w naturze Bożej, nie skorzystał ze sposobności, aby byd na równi z
Bogiem,(7) lecz sam siebie poniżył, przyjąwszy naturę sługi. Stał się podobny do ludzi i w zewnętrznej
postaci uznany za człowieka.(8) Uniżył samego siebie, stał się posłuszny aż do śmierci i to śmierci
krzyżowej.(9) Dlatego też Bóg wywyższył Go ponad wszystko i darował Mu imię, które jest ponad
wszelkie imię,(10) aby na imię Jezusa zginało się każde kolano w niebie, na ziemi i pod ziemią,(11) i
aby wszelki język wyznawał, że Jezus Chrystus jest Panem ku chwale Boga Ojca.
 Jan
Wiele wskazuje na to, że św. Jan pochodził z rodu kapłaoskiego por. J Ratzinger  Jezus z Nazaretu .
Wspólnota janowa obejmowała Żydów także pochodzących z wyższych klas społecznych:
J 12:42 Bp  A jednak i wielu z przełożonych uwierzyło w Niego, ale z obawy przed faryzeuszami nie
wyznawali tego, aby ich nie wyłączono z synagogi.
J 19:38 Bp "Potem Józef z Arymatei - który był uczniem Jezusa, ale ukrytym z obawy przed
Judejczykami - poprosił Piłata, żeby mógł zabrad ciało Jezusa. Piłat się zgodził. Przyszedł więc i zabrał
Jego ciało." J 19:39 Bp "Przybył też Nikodem, który niegdyś przyszedł do Jezusa w nocy. Przyniósł
około stu funtów mirry zmieszanej z aloesem."
Szybko rozszerzyła się na pogan por Listy do siedmiu Kościołów w Apokalipsie.
J 1:17 Bp  Prawo zostało przekazane przez Mojżesza, łaskę zaś i prawdę otrzymaliśmy przez Jezusa
Chrystusa. . Takie podejście wiązało się z odrzuceniem kultu świątynnego i synagogalnego : J 4:21-24
Bp  Mówi jej Jezus: - Wierz mi, kobieto, że już nadchodzi godzina, kiedy ani na tej górze, ani w
Jerozolimie nie będziecie oddawali czci Ojcu.(22) Wy czcicie to, czego nie znacie, my zaś czcimy to, co
znamy, bo zbawienie jest od Judejczyków.(23) Ale nadchodzi godzina, w właściwie już nadeszła, kiedy
prawdziwi czciciele będą oddawad cześd Ojcu w sposób prawdziwie duchowy. Bo i Ojciec szuka takich
właśnie czcicieli.(24) Bóg jest duchem i Jego czciciele powinni oddawad Mu cześd w sposób
prawdziwie duchowy. .
Przykazaniem wspólnoty stało się Nowe Przykazanie: J 13:34 Bp "Daje wam nowe przykazanie,
abyście się wzajemnie miłowali. Miłujcie się wzajemnie, jak Ja was umiłowałem. , ponieważ : 1J 4:8
Bp "Kto nie miłuje, nie poznał Boga, ponieważ Bóg jest miłością."
Radykalnie wyznawano Boskośd Jezusa: J 20:28 Bp "A Tomasz Mu odpowiedział: - Pan mój i Bóg
mój!" oraz Jego ontologiczna jednośd z Ojcem: J 10:30 Bp "Ja i Ojciec jedno jesteśmy!" i to do
tego stopnia, że: J 14:9 Bp  Kto Mnie widzi, widzi też Ojca. Jak ty możesz mówid: Pokaż nam Ojca? ;
14:10 Bp  Czy nie wierzysz, że ja jestem w Ojcu i że Ojciec jest we Mnie? To, co wam mówię, nie
mówię od siebie. Ojciec, który mieszka we Mnie, dokonuje swoich dzieł.
Wierzyd w Ojca oznaczało wierzyd w Syna: J 14:1 Bp "Niech serce wasze się nie trwoży. Wierzcie w
Boga - i we Mnie wierzcie!" bo na tym polegało: J 17:3 Bp "... życie wieczne: poznad Ciebie,
jedynego, prawdziwego Boga, i Tego, którego posłałeś, Jezusa Chrystusa.".
Centralnym punktem katechezy była tajemnica Wcielenia: J 1:1-3 Bp  Na początku było Słowo, a
Słowo było u Boga, a Bogiem było Słowo.(2) Ono było na początku u Boga.(3) Wszystko przez Nie się
stało, a bez Niego nic się nie stało. ; J 1:9-12 Bp  Światłośd prawdziwa, która oświeca każdego
człowieka, przyszła na świat.(10) Była na świecie i świat stał się przez Nią, a świat Jej nie poznał.(11)
Przyszła do swoich, a swoi Jej nie przyjęli.(12) Tym zaś, którzy Ją przyjęli, którzy uwierzyli w Jej imię,
dała moc, aby się stali dziedmi Bożymi.
1J 1:1-2 Bp  Piszemy wam o Słowie życia, o tym, które było od początku, któreśmy słyszeli i widzieli
na własne oczy, w któreśmy się wpatrywali i którego dotykały nasze dłonie. -(2) Życie to objawiło się,
a my widzieliśmy je i dlatego dajemy świadectwo i głosimy wam życie wieczne, które było u Ojca, a
nam się objawiło. -