1

Założenia makroekonomiczne budżetu na 

lata 2007-2009

Wyszczególnienie

           2007      2008       2009

Dynamika PKB (w %)

             6,6          5,5          4,8

PKB w cenach bieżących (w mld zł)

       1167,8    1280,4    1381,4

Dynamika spożycia indywidualnego (realnie, w %)           5,0          5,6          4,5 

  

Dynamika przeciętnego wynagrodzenia brutto
w gospodarce narodowej (nominalnie, w %)

             8,3        11,3          6,6

Dynamika spożycia zbiorowego 

             5,8          2,5          2,5

Dynamika nakładów na środki trwałe brutto, realnie        17,6        14,5        

10,0

Dynamika eksportu (w %)

             8,4        9,2            6,0

Dynamika importu (w %)

           12,2      12,1            7,3

Saldo obrotów bieżących bilansu płatniczego
na koniec roku (w % PKB)

            -3,8      -5,2           -5,8

Stopa bezrobocia na koniec roku (w %)  

            11,4       9,1            8,5

Wzrost cen towarów i usług konsumpcyjnych               2.5       4,4            2,9
Średnioroczna stopa operacji otwartego rynku               4,4       5,8            6,2
Średnioroczny kurs PLN/EUR                3,83     3,40         3,35
Średnioroczny kurs PLN/USD                2,85     2,26

Prof.. Jerzy 
Osiatyński
Finanse publiczne, 
6.1

 

2

Dochody budżetu państwa w latach 

2007- 2009 (w mld zł)

Wyszczególnienie     2007      2008

a     

2009

b

Ogółem

    236,4     262,9    303,5    

(w % PKB)

      20,2       20,5      22,0

Dochody podatkowe

 

    206,4     230,4    252,0

(w % PKB)

      17,7       18,0      18,2

Dochody niepodatkowe       22,4       17,4      17,9

Dochody z Unii Europejskiej 

i inne środki bezzwrotne

        7,5 

           

15,1      33,6

a

 Przewidywane wykonanie.

b 

Prognoza.

Prof.. Jerzy 
Osiatyński
Finanse publiczne, 
6.2

 

3

Dochody podatkowe wg źródeł w latach 

2007-2009

(w mld zł)

Wyszczególnienie

      2007     2008

a     

2009

b

 

Dochody budżetowe ogółem      236,4     262,9    303,5
w tym podatkowe i niepodatkowe      228,8     247,8    269,9
    w tym dochody podatkowe:

     206,4     230,4    252,0

podatek od towarów i usług                     96,3    108,9    120,3
podatek akcyzowy

 

        49,0      52,5      57,0

podatek od gier                       1,1        1,3        1,4
podatek dochodowy od osób prawnych 

c

    24,5       28,5      33,1

podatek dochodowy od osób fizycznych 

c  

 35,4       39,2      40,2

a

 Przewidywane wykonanie 

b

 Prognoza

c

 Wpływy tylko do budżetu państwa, bez wpływów do jst.

Prof.. Jerzy 
Osiatyński
Finanse publiczne, 
6.3

 

4

Dochody niepodatkowe wg źródeł w latach 

2007-2009 (w mld zł)

Wyszczególnienie            2007      2008

a     

2009

b

Ogółem 

            22,4       17,4     17,9

Cło 

              1,7         1,9       2,0

Dywidendy i wpłaty z zysku               3,6         3,1       3,3
Dochody jednostek budżetowych

            11,8         9,2       9,0

Wpłaty z zysku NBP               2,5          0          0
Pozostałe dochody niepodatkowe

              0,6         0,8       0,8

Wpłaty jednostek samorządu terytorialnego

              1,9         2,2   

    2,7

Dochody zagraniczne

              0,3         0,2       0,1

Dochody niepodatkowe w relacji do PKB (w %)        1,9         1,4       1,3

a

 Przewidywane wykonanie.

b

 Prognoza

.

Prof.. Jerzy 
Osiatyński
Finanse publiczne, 
6.4

 

5

Finansowanie wybranych dziedzin w 2009 r. 

(wg funkcji, 

w mld zł)

1. Zarządzanie państwem  

    1,8

2. Działania na rzecz bezpieczeństwa wewnętrznego i porządku publicznego

  

  15,7

3. Działalność edukacyjna, wychowawcza i opiekuńcza państwa

  13,2

4. Zarządzanie finansami państwa   38,0

5. Ochrona praw i interesów Skarbu Państwa

    0,1

6. Koordynacja polityki gospodarczej kraju     2,7

7. Gospodarka przestrzenna, wspieranie rozwoju budownictwa i mieszkalnictwa  

    1,4

8. Wspieranie kultury fizycznej i sportu

    0,8

9. Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego

    1,5

10. Wspieranie rozwoju polskiej nauki

    4,9

11. Zapewnienie bezpieczeństwa zewnętrznego i nienaruszalności granic

 

  18,4

12. Ochrona i poprawa stanu środowiska

    1,0

13. Zabezpieczenie społeczne i ochrona rodziny

  79,6

14. Rynek pracy     1,5

15. Polityka zagraniczna     1,2

16. Sprawy obywatelskie     1,2

17. Zapewnienie równomiernego rozwoju kraju

    5,1

18. Działalność państwa na rzecz zapewnienia zasady sprawiedliwości     8,7

19. Budowa, rozbudowa i utrzymanie infrastruktury transportowej

  14,3

20. Organizacja opieki zdrowotnej i polityka zdrowotnej

    4,4

21.Prowadzenie polityki rolnej i rybackiej

  17,3

22.Tworzenie i koordynacja polityki

    2,8

Rezerwa ogólna, subwencje dla jst, rezerwy celowe i środki własne UE

  85,6

Razem                 

321,7

Źródło: Uzasadnienie ustawy budżetowej na rok 2009 w układzie zadaniowym s. 208.

Prof.. Jerzy 
Osiatyński
Finanse publiczne, 
6.5

 

6

Wydatki budżetu państwa w latach 2007-

2008 według podstawowych grup 

ekonomicznych

                       

2007       2008

a

      2009

b

       2007     2008

a

      2009

b

 

  Wyszczególnienie

        (w mld zł)                  struktura wydatków (w %)         

    
Ogółem

                  252,3      309,0      321,4      100,0     100,0      

100,0

1. Dotacje i subwencje 

a

  113,7      132,8      137,8        45,0       43,0        42,8   

2. Świadczenia na rzecz osób

 fizycznych

 

  23,0        22,2        20,2          9,1         7,2          6,3

3. Wydatki bieżące jednostek 
    budżetowych     45,5        51,8        55,8         18,0      16,8        17,3 
4. Rozliczenia z bankami      1,2           - 

              0,5          -            -

5. Obsługa długu publicznego        27,5        27,8        32,8         10,9         9,0       

10,2

6. Wydatki majątkowe                    13,3       16,9        18,4            5,3         5,5        

5,7

7. Środki własne UE   

  10,6        12,1        12,6           4,2         3,9        3,9

8. Finansowanie projektów 
    z udziałem UE   17,6        45,3        44,2           7,0       14,7      13,7

a

 Budżet 2009. 

b

 Projekt budżetu na 2009.

Prof.. Jerzy Osiatyński
Finanse publiczne, 6.6

 

7

Wydatki budżetu państwa na subwencje i 

dotacje w latach 2007-2009 (w mld zł)

Wyszczególnienie

     

2007       2008

a

     2009

b

 Subwencje i 

dotacje ogółem 

                 113,7       132,9     137,8

w tym m. in:
Subwencje dla jednostek samorządu terytorialnego  36,8        38,8       45,3
Dotacje dla jednostek samorządu terytorialnego

 16,8        16,4       16,5

Dotacje dla państwowych funduszy celowych 

c   

 

 39,0        51,1       48,2

Dotacje na finansowanie ustawowo określonych zadań
  realizowanych przez inne jednostki sektora fin. pub. 

                    1,6 

d

      10,3       10,3

Dotacje podmiotowe

                 

 17,2        14,3      16,5

a

 

Budżet.

b

 Projekt budżetu.

c 

W kwocie tej od przeszło 60% do przeszło 2/3 partycypuje Fundusz Ubezpieczeń 

Społecznych i od przeszło 1/3 do blisko 30% Fundusz Emerytalno-Rentowy KRUS.

d

 Obejmuje tylko dotacje na te zadania realizowane przez jst. w wielkościach 

zaplanowanych w ustawie lub jej projekcie (2008). 

Prof.. Jerzy 
Osiatyński
Finanse publiczne, 
6.7

 

8

Wydatki na świadczenia na rzecz osób 

fizycznych w latach 2007-2009 (w mld zł)

 2007   2008   2009
Ogółem   23,0    22,2   20,2

Przeważającą część tych wydatków (przeszło 90%) stanowią 

a) świadczenia emerytalno-rentowe dla tzw. służb 

mundurowych, uposażenia sędziów i prokuratorów w stanie 

spoczynku 

b) renty socjalne oraz zasiłki i świadczenia przedemerytalne,
c) świadczenia rodzinne, zaliczki alimentacyjne oraz składki 

na ubezpieczenia emerytalne i rentowe u ubezpieczenia 

społecznego.

Prof.. Jerzy Osiatyński
Finanse publiczne, 6.8

 

9

Wydatki bieżące jednostek budżetowych w 

latach 

2007-2009 (w mld zł)

       

2007    2008  2009

Ogółem

                     45,5    51,8   55,8

W tym: 

a

wynagrodzenia i pochodne od  wynagrodzeń

    

 27,0

zakupy towarów i usług                   13,2
pozostałe wydatki 

          

   5,2

a

 

Uzasadnienia ustaw budżetowych na lata 2008 i 2009 nie zawierają struktury tych 

wydatków.

Prof.. Jerzy 
Osiatyński
Finanse publiczne, 
6.9

 

10

Wydatki na obsługę długu publicznego w latach 

2007- 2009 (w mld zł)

                        2007    2008    2009

Ogółem

                         27,5     27,8    32,8

w tym:

koszty obsługi długu krajowego

                         22,6     21,8    26,1

koszty obsługi długu zagranicznego

                           4,9       5,8      6,0

wypłaty z tytułu udzielonych poręczeń i gwarancji

Udzielonych przez Skarb Państwa

   

                           0,0       

0,2      0,6

Koszty obsługi długu krajowego w relacji do PKB (%)             2,35     

2,17    2,37

Prof.. Jerzy Osiatyński
Finanse publiczne, 6.10

 

11

Środki własne Unii Europejskiej, 

2007-2009

Wyszczególnienie       

    2007  2008   2009

Ogółem

(w mld zł) 

              10,6   12,1

      

12,6

w tym: 
wpłata związana z wielkością PKB                 6,6                8,0
wpłata naliczana z tytułu VAT 

a

                2,8                2,9

wpłata naliczana z tytułu udziału w dochodach 
celnych oraz z tytułu opłat rolnych i cukrowych    

       

1,3                1,6

a

  Łącznie z rabatem brytyjskim

Prof.. Jerzy 
Osiatyński
Finanse publiczne, 
6.11

 

12

Przychody i wydatki funduszy celowych 

w latach 2007-2009 (w mld zł)

Wyszczególnienie     

        2007   2008

a

   2009

a

Przychody funduszy celowych razem  

       162,1   166,6   186,5

     w tym dotacje budżetu państwa 

      

         39,0     51,1     48,2

Wydatki

funduszy celowych razem

    

       153,0   165,7   186,5

Wydatki funduszy celowych w relacji do PKB (w %) 

         13,1     12,9     

13,5

Wydatki w relacji do wydatków budżetu państwa (w %)      60,6     53,6     58,0

a

 Według uzasadnień ustaw budżetowych w latach 2007 i 2008.

Prof.. Jerzy 
Osiatyński
Finanse publiczne, 
6.12

 

13

Potrzeby pożyczkowe państwa netto i brutto

Na potrzeby pożyczkowe netto składają się potrzeby sfinansowania:
1.

deficytu budżetowego państwa (27,1 mld zł w budżecie 2008 i 18,2 w projekcie 

budżetu na 2009 r.),

2.

ujemnego salda przychodów z prywatyzacji i ich rozdysponowania (16,8 ,mld zł w 2008 

r. i 15,9 mld zł w 2009 r.),

3.

ujemnego salda prefinansowania zadań realizowanych z udziałem środków 

pochodzących z budżetu Unii Europejskiej (0,1mld zł w 2008 r. i 3,7 mld zł w 2009 r.).

Dodatkowo na wielkość pożyczkowych potrzeb netto wpływają:
4

saldo środków na rachunkach budżetu państwo (plus 0,5 mld zł w 2008 r. i minus 0,1w 

2009 r.),

5

saldo udzielonych przez Skarb Państwa pożyczek krajowych i zagranicznych (0,7 mld zł 

w 2008 r. i 1 mld zł w 2009 r.),

6.

wpłaty z tytułu udziału Polski w międzynarodwych instytucjach finansowych (0,6 mld zł 

w 2008 r. i 0,3 mld zł w 2009 r.),

które są źródłami finansowania pozycji 1-3 (ale kiedy są ujemne, wtedy powiekszają potrzeby 

pożyczkowe netto).

Potrzeby pożyczkowe brutto są sumą potrzeb pożyczkowych netto oraz potrzeb 

związanych:

•

ze spłatą wcześniej zaciągniętych zobowiązań,

•

z innymi operacjami finansowymi związanymi z długiem Skarbu Państwa.

Przewidywane wykonanie potrzeb pożyczkowych netto na sfinansowanie pozycji 1-3 w 2008 r. 

wyniosą 42,7 mld zł, a w 2009 r. 39,1 mld zł, podczas gdy planowane w budżetach 

Potrzeby pożyczkowe brutto (krajowe i zagraniczne razem) mają wynieść w 2008 r. 223,9 mld 

zł (przy rozchodach równych 178,3 mld zł, a w projekcie budżetu na 2009 r. 226,4 mld 

zł przychodów oraz 188 mld zł rozchodów.

Prof.. Jerzy 
Osiatyński
Finanse publiczne, 
6.13

 

14

Potrzeby pożyczkowe państwa netto i brutto 

w latach 2006-2009 (w mld zł)

Wyszczególnienie

              2006     2007   2008

a

  2009

a

Potrzeby pożyczkowe państwa netto 

              42,2      46,2     42,7    

39,1

w tym m.in..: 

a) deficyt budżetowy

              30,5      30,0     27,1    18,2

b) ujemne saldo przychodów z prywatyzacji 

i ich rozdysponowania     

8,6       12,3    16,8    15,9

c) ujemne saldo prefinansowania zadań realizowanych 

z udziałem środków UE

    

                2,0         2,8      0,1      4,3

Potrzeby pożyczkowe finansowania (a) +(b) + (c)            41,1      45,0    44,0  

  38,4

Saldo finansowania krajowego pozycji (a) + (b) + (c)      20,5      36,0    37,0  

  32,8

Przychody brutto z finansowania krajowego

             155,8    180,9  171,5  184,5

Rozchody finansowania krajowego

(spłata zobowiązań krajowych) 

             135,2    159,9  134,5  151,7

Saldo finansowania zagranicznego                20,5        9,0      7,0      5,6

W tym:

Przychody brutto z finansowania zagranicznego

              123,0      52,4    

50,8   41,9

Rozchody finansowania zagranicznego 

(spłata zobowiązań zagranicznych)

              102,5      44,4    43,8   36,3

Środki z funduszy strukturalnych

                 -1,2        0,0    -1,2      0,0

a

 

Wg projektu budżetu.

Prof.. Jerzy Osiatyński
Finanse publiczne 6.14

 

15

Finansowanie pożyczkowych potrzeb 

budżetu państwa: zasady ogólne

Prof.. Jerzy Osiatyński
Finanse publiczne, 6.15

Na sfinansowanie potrzeb pożyczkowych państwa, a 
także w związku z zarządzaniem długiem Skarbu 
Państwa minister finansów ma prawo zaciągać w 
imieniu Skarbu Państwa zobowiązania finansowe, w 
szczególności przez emisję papierów wartościowych, 
oraz zaciągać pożyczki i kredyty na rynku krajowym 
i zagranicznym, a także ma obowiązek spłacać 
zaciągnięte zobowiązania oraz przeprowadzać inne 
operacje związane z zarządzaniem długiem 
publicznym.
Skarb Państwa może zaciągać pożyczki i kredyty 
wyłącznie na finansowanie potrzeb budżetu 
państwa, a w imieniu Skarbu Państwa może to robić 
wyłącznie minister finansów (ewentualnie z 
upoważnienia Rady Ministrów, jeżeli wymaga tego 
międzynarodowa umowa o zaciągnięciu pożyczki lub 
kredytu).