INSTALACJE TRYSKACZOWE

I ZRASZACZOWE

Opracował: elew Tomasz Welenc KKP 105

SZKOŁA PODOFICERSKA PAŃSTWOWEJ STRAŻY POŻARNEJ

w Bydgoszczy

Wprowadzenie teoretyczne

Określenia podstawowe

•

Tryskacz

– termoczułe urządzenie skonstruowane tak, aby reagowało w ustalonej z góry temperaturze poprzez

samoczynne wypuszczenie strumienia wody i rozproszenie jej według określonego kształtu i określonej ilości na

określona powierzchnię. Wyróżniamy różne rodzaje tryskaczy, które dzieli się ze względu na rodzaj strumienia i

ilości wody kierowanej na poszczególne miejsca pomieszczenia chronionego:



tryskacz klasyczny C

– tryskacz dający sferyczny strumień rozproszonej wody skierowany do dołu i na sufit na

określoną powierzchnię chronioną. Tryskacz klasyczny początkowo kieruje od 40% do 60% całkowitego wypływu

wody bezpośrednio w dół. (rys. nr 1)



tryskacz rozpylający S

– tryskacz dający paraboidalny strumień rozproszonej wody skierowany w dół na

określona powierzchnię chronioną. Tryskacz rozpylający początkowo kieruje od 80% do 100% całkowitego

wypływu wody bezpośrednio w dół. Można go stosować jako stojący umieszczany na widocznych rurociągach lub

jako element instalacji tryskaczowej w przypadku gdy rurociągi prowadzone są nad sufitem podwieszonym. (rys.

nr 2)



tryskacz rozpylający o płaskim strumieniu rozproszonej wody F

– tryskacz dający paraboidalny strumień

rozproszonej wody skierowany w dół na określoną powierzchnię, przy czym pewna ilość wody zrasza sufit.

Tryskacz rozpylający o płaskim strumieniu wody kieruje od 60% do 80% całkowitego wypływu w dół.



tryskacz przyścienny W

– tryskacz dający jednostronny (półparaboidalny) strumień rozproszonej wody.

Rozwiązanie tego typu stosuje się głównie do ochrony pomieszczeń w których ze względu na warunki

architektoniczne nie można zastosować sieci rur ani tryskaczy na środku pomieszczenia.



tryskacz stojący U

– tryskacz zamontowany w taki sposób, ze strumień wody skierowany jest w górę na

rozpryskiwacz.



tryskacz wiszący P

– tryskacz zamontowany w taki sposób, że strumień wody skierowany jest w dół na

rozpryskiwacz.



tryskacz horyzontalny H

– tryskacz zamontowany w taki sposób, że strumień wody skierowany jest poziomo na

rozpryskiwacz.

•

Intensywność zraszania

– minimalna ilość wody przypadająca na jednostkę powierzchni chronionej w jednostce

czasu, zapewniające skuteczne ugaszenie pożaru, zależy od rodzaju materiałów palnych i ryzyka pożaru.

•

Równomierność zraszania

– parametr określający równomierne rozmieszczenie wody lub środka gaśniczego na

określoną powierzchnię chroniona. Równomierność będzie, gdy w określonej liczbie pojemników ilość wody wynosi

co najmniej 50% intensywności zraszania. Równomierność zraszania jest uzależniona od intensywności zraszania

Charakterystyczny kształt strumienia rozproszonej wody dla
tryskacza klasycznego i rozpylającego.

Wymagania dotyczące wymiarów, współczynnika wypływu,
intensywności zraszania i natężenia przepływu.

Tryskacze powinny spełniać wymagania podane w tabeli nr 1.

Średnica

nominalna

otworu ( mm)

Średnica

nominalna

gwintu ( cal )

współczynnik

wypływu

(K)

Intensywnoś

ć zraszania

(I)

mm/min.

Natężenie

przepływu

wody przez

tryskacz

(dm

/min)

3/8

115

2,5

Parametry tryskaczy

•

Orientacja (wisząca, stojąca, pozioma);

•

Średnica przyłącza (DN10, DN15, DN20)

•

Współczynnik wypływu K (57, 80, 115, 160, 202, 242, 363);

•

Szybkość reagowania (standardowego reagowania, specjalnego reagowania, szybkiego reagowania);

•

Temperatura reagowania

•

Wykończenie (brąz, chrom, biały, czarny)

•

Zastosowanie (standardowe, magazynowe, domowe, suche).

Zasada działania instalacji
tryskaczowej

•Instalacja tryskaczowa to samoczynne
stacjonarne urządzenie gaśnicze, które wykrywa,
sygnalizuje i samoczynnie uruchamia się, gasząc
źródła ognia, zanim zacznie się on
rozprzestrzeniać w sposób niekontrolowany.
Instalacje tryskaczowe przez cały czas pozostają
w stanie gotowości. W tej fazie wszystkie
tryskacze są pozamykane, i utrzymywane jest
stałe ciśnienie w instalacji gaśniczej.
Najważniejszym elementem instalacji
tryskaczowych są szklane ampułki wypełnione
cieczą rozszerzającą się pod wpływem
temperatury (rys. nr 3).
Gdy w przypadku pożaru temperatura w
bezpośrednim sąsiedztwie tryskacza wzrośnie o
około 30°C powyżej maksymalnej wartości
występującej w normalnych warunkach, szklana
ampułka, która jest bardzo wytrzymała,
rozpryskuje się rozpoczynając działanie instalacji
tryskaczowej ( rys. nr 4 ).

Rys. nr 3 Tryskacz ampułkowy

•Wskutek tego znajdująca się pod
ciśnieniem woda gaśnicza z przewodu
rurowego wydostaje się przez tryskacz
(rys. nr 5 ) i opada na ognisko pożaru.
Dzięki temu pożar zostaje wykryty i
ugaszony już w jego stadium
początkowym uniemożliwiając tym samym
jego dalsze rozprzestrzenianie się.
Uruchomione zostają tylko tryskacze
znajdujące się bezpośrednio w strefie
ognia, co minimalizuje zakres szkód
spowodowanych działaniem wody.

•Wraz z uruchomieniem jednego tryskacza
spadek ciśnienia w całej instalacji
przeciwpożarowej uruchamia
hydraulicznie sygnał dźwiękowy
ostrzegający o powstaniu pożaru.
Przepływając przez zawór kontrolno-
alarmowy woda używana do gaszenia
uruchamia dzwon alarmowy i wyłączniki
ciśnienia alarmujące o pożarze i
uruchamiające pompę tryskaczową. Woda
tłoczona jest do instalacji tryskaczowej ze
zbiornika ciśnieniowego lub przez pompę
tryskaczową zasilaną bezpośrednio z
instalacji wodociągowej. Instalacja
tryskaczowa pracuje nieprzerwanie do
momentu ręcznego odcięcia wody. Po
ugaszeniu pożaru wymienia się tryskacz
który spowodował uruchomienie systemu i
instalacja tryskaczowa jest ponownie
gotowa do pracy. Dodatkową zaletą
instalacji gaśniczej tryskaczowej jest to, że
dym i substancje szkodliwe w znacznej
części są absorbowane przez wodę i dzięki
temu nie powodują zanieczyszczenia
środowiska.

Rys. nr 4

Pękająca ampułka

tryskacza

Rys. nr 5

Wypływ wody z
tryskacza

Tryskacz w czasie działania

Tryskacze ampułkowe

Tryskacze topikowe

Znamionowa

Temperatura

otwarcia (C

)

Kod w postaci

barwy płynu

Znamionowa

temperatura

otwarcia (C

)

Kod barwy na

ramionach

jarzma

pomarańczowy

57 do 77

bez koloru

czerwony

80 do 107

biały

żółty

121 do 149

niebieski

zielony

163 do 191

czerwony

100

zielony

204 do 246

zielony

121

niebieski

260 do 302

pomarańczowy

141

niebieski

320 do 343

czarny

163

fiołkowo –

różowy

182

fiołkowo –

różowy

204

czarny

227

czarny

260

czarny

343

czarny

Znamionowa temperatura otwarcia tryskaczy ampułkowych i
topikowych

Zasady projektowania i montowania tryskaczy

•Tryskacze należy ustawiać pionowo, rozpryskiwaczami do góry,

• Rozstaw tryskaczy nie powinien przekraczać 3,5 m w poziomie, przy założeniu,
że każdy tryskacz ma chronić 9 m² podłogi. Jeżeli w danych warunkach istnieje
możliwość szybkiego rozprzestrzeniania się pożaru, odległość tę należy
zmniejszyć do 2,75 m (powierzchnię chronioną do 6 m²).

•Sieć tryskaczy powinna być podzielona na sekcje, z których każda ma za
zadanie chronić budynek lub większe pomieszczenia.

•Liczba tryskaczy nie może przekraczać:

1000 sztuk w sekcji systemu wodnego,
500 sztuk w sekcji systemu powietrznego,
700 sztuk w sekcji systemu powietrznego przy zastosowaniu przyśpieszaczy
(urządzeń przyśpieszających napełnienie wodą sieci tryskaczowej systemu
powietrznego).

•Maksymalne ciśnienie w sieci tryskaczowej nie powinno przekraczać: 1 MPa w
systemie wodnym, 0,4 MPa w systemie powietrznym. Ciśnienie u wylotu najdalej
i najwyżej położonego tryskacza w czasie gaszenia pożaru powinno wynosić
optymalnie od 0,1 do 0,15 MPa. Zakłada się, że w czasie pożaru maksymalna
liczba pracujących (otwartych) tryskaczy, zależnie od wielkości sekcji, wynosi od
12 do 30 sztuk.

Niezawodność działania instalacji tryskaczowe w znacznym stopniu zależy
od parametrów technicznych zastosowanych elementów wylotowych –
zraszaczy i tryskaczy. Elementy te, kształtując strumień wypływającej
wody, powinny umożliwiać uzyskanie wymaganej do ugaszenia pożaru
intensywności zraszania. Jednym z podstawowych parametrów
technicznych elementu wypływowego (tryskacza) jest stała wypływu.
Znajomość wartości stałej wypływu elementu wypływowego jest
niezbędna do wykonania przez projektanta instalacji gaśniczej obliczeń
hydraulicznych dobór średnic rurociągów i parametrów urządzeń
zasilających.

Dla celów praktycznych natężenie przepływu wody tryskacza można
traktować jak wypływ z małego otworu. Przy takim założeniu można
przyjąć, że prędkość wypływu wody z otworu wylotowego jest stała i
jednakowa w całym przekroju.

Rodzaje instalacji
tryskaczowych.

Instalacja tryskaczowa wodna (mokra)
Rys. nr 6

Instalacja tryskaczowa mokra stanowi
najczęściej stosowane urządzenie
tryskaczowe. Przewody rozdzielcze i
rozprowadzające tworzące system
przeciwpożarowy są w instalacji tryskaczowej
mokrej na stałe wypełnione wodą pod
ciśnieniem. Instalacje tryskaczowe typu
mokrego stosuje się do ochrony budynków, w
których nie występuje ryzyko zamarznięcia
lub wyparowania wody i nie jest konieczne
użycie urządzenia tryskaczowego
sterowanego.

Rys. nr 6 Instalacja
tryskaczowa wodna (mokra)

Instalacja tryskaczowa typu
suchego Rys. nr 7

Łączy w sobie działanie instalacji
tryskaczowej mokrej i suchej. Stosowana
jest głównie w obiektach, w których
istnieje prawdopodobieństwo
wystąpienia temperatur ujemnych w
pewnych pojedynczych pomieszczeniach
na terenie obiektu. Instalacja ta łączy w
sobie instalacje mokre i suche. Część
przewodów rozdzielczych wypełniona
jest wodą a część sprężonym
powietrzem.

Rys. nr 7 Instalacja
tryskaczowa sucha

Instalacja tryskaczowa sucha
Rys. nr 8

Wstępnie sterowana jest połączeniem
alarmu ppoż. z instalacją gaśniczą.
Zastosowanie znajduje ona w obiektach w
których niezamierzone pojawienie się wody
może być przyczyną poważnych problemów.
Instalacja tryskaczowa sucha wstępnie
sterowana stosowana jest w celu ochrony
cennych urządzeń elektronicznych przed
przypadkowym uszkodzeniem na przykład w
skutek mechanicznego uruchomienia
tryskacza.

Rys. nr 8 Instalacja tryskaczowa
sucha wstępnie sterowana

Zastosowanie instalacji tryskaczowej

Instalacje tryskaczowe, jedno z najskuteczniejszych rozwiązań do zwalczania pożarów, znajdują
zastosowanie najczęściej w budynkach biurowych, obiektach przemysłowych i handlowych,
hotelach i innych budynkach użyteczności publicznej.

•Szczególnie w gaśnicze instalacje tryskaczowe wyposażone powinny być:

centra handlowe,

hotele,

szpitale,

domy opieki,

hale targowe,

zakłady przemysłowe,

hale montażowe,

magazyny wysokiego składowania,

budynki biurowe i inne

Elementy instalacji
tryskaczowej

Głównymi elementami
składowymi urządzenia
tryskaczowego są:

•źródło zaopatrzenia wodnego,

•urządzenie zasilające w wodę o
odpowiednim ciśnieniu,

•sprężarka powietrza (w
systemach powietrznym i
mieszanym),

•urządzenie kontrolno-alarmowe,
nadzorujące gotowość urządzenia
do akcji gaśniczej i alarmujące o
wybuchu pożaru

•przewody rozdzielcze i
rozprowadzające, na których
umieszczone są tryskacze.

1. Rurociąg zasilający doprowadza wodę ze źródła pomieszczeń obiektu zasilania do

chronionych

2. Pompa tryskaczowa tłoczy wodę do instalacji tryskaczowej
3. Zbiornik ciśnieniowy stanowi wyczerpywalne lub niewyczerpywalne źródło wody

instalacji tryskaczowej

4. Pompa dobijająca utrzymuje ciśnienie w instalacji
5. Kompresor powietrza utrzymuje poduszkę powietrzną w hydroforze oraz utrzymuje

ciśnienie w instalacji tryskaczowej suchej

6.Zawór kontrolno-alarmowy kontroluje pracę instalacji oraz informuje i sygnalizuje o jej

zadziałaniu

Zaopatrzenie instalacji w
wodę

(Rys. nr 9)

Rodzaj i sposób zasilania urządzenia zależy
od ryzyka wystąpienia pożaru oraz od wielu
uwarunkowań miejscowych. Stacjonarne
urządzenia gaśnicze mogą być zasilane z
sieci wodociągowych, zbiorników
przeciwpożarowych lub przez zbiornik
ciśnieniowy wody przy pomocy systemu
pomp. Podstawowym kryterium na jakie
należy zwrócić uwagę jest zabezpieczenie
odpowiedniej ilości wody do działań
systemu gaśniczego, tak aby w przypadku
wybuchu pożaru instalacja była cały czas
zaopatrzona w środek gaśniczy.
Najbezpieczniejszą i najpewniejszą metodą
jest zapewnienie instalacji zapasu wody przy
pomocy zbiornika przeciwpożarowego.

Rys. nr 9 Zbiornik przeciwpożarowy

Zapotrzebowanie na wodę w zależności od liczby działających tryskaczy

Liczba

tryskaczy

[szt.]

do 100

od 101 do

150

od 151 do

200

powyżej

200

Zapotrzebo

wanie na

wodę

[dm3/s]

Komponenty instalacji tryskaczowej:

•

Zawór kontrolno – alarmowy (ZKA) Rys. nr 10 – zawór, który pozwala na przepływ wody do sieci
tryskaczowej, zapobiega zmianie kierunku przepływu wody i ma możliwość uruchomienia
urządzenia alarmowego przy określonych warunkach przepływu.

•

Osprzęt współpracujący z zaworem kontrolno – alarmowym:

Turbinowe urządzenie alarmowe – urządzenie napędzane hydraulicznie, które zapewnia
powstanie miejscowo słyszalnego sygnału alarmowego w następstwie przepływu przez ZKA wody,

Komora opóźniająca - urządzenie objętościowe przeznaczone do zminimalizowania powstania
fałszywych alarmów wywołanych urządzeniami i wahaniami w zasilaniu wodą urządzenia
tryskaczowego,

•

Wymagania eksploatacyjne ZKA:



ZKA wodny wraz z towarzyszącym osprzętem nie powinien wysyłać sygnału do urządzenia
alarmowego podczas wypływu z wylotu zaworu o natężeniu 15 l/min przy ciśnieniu roboczym 1,4
bar,



ZKA wodny wraz z osprzętem powinien przesłać sygnał do urządzenia alarmowego, jeżeli wystąpi
ciągły wypływ z wylotu zaworu o następujących natężeniach przepływu:

1) 60 l/min – przy ciśnieniu roboczym 1,4 bar,

2) 80 l/min – przy ciśnieniu roboczym 7 bar,

3) 170 l/min – przy ciśnieniu roboczym 12 bar,



ZKA powinien działać prawidłowo, bez potrzeby regulacji, przy ciśnieniach roboczych w przedziale
od 1,4 bar do 12 bar i prędkości przepływu do 5 m/s,



Stosunek ciśnienia roboczego do ciśnienia w sieci tryskaczowej, mierzony tuż przed otwarciem
zespołu zamykającego i wyrównaniem ciśnień przed i za zespołem zamykającym, nie powinien być
większy niż 1,16 : 1 przy ciśnieniach roboczych 1,4 bar, 7 bar, 12 bar,



Maksymalne straty ciśnienia na zaworze kontrolno – alarmowym wodnym przy odpowiednich
natężeniach przepływu nie powinny przekroczyć 0,4 bar.

Rys. nr 10 Zawór kontrolno – alarmowy
(ZKA)

Zasada działania zaworu kontrolno -
alarmowego

Zawór kontrolno - alarmowy

Budowa zaworu kontrolno – alarmowego

1 – obudowa,

2 – pokrywa zaworu,

3 – uszczelka,

4 – klapa zaworu,

5 – uszczelnienie gumowe,

6 – pierścień ustalający,

7 – pierścień gniazda,

8 – tuleja klapy,

9 – obudowa tulei,

10 – sworzeń zawiasy,

11 – śruba dociskowa,

12 – śruba mocująca pokrywę

Budowa komory opóźniającej

Budowa turbinowego urządzenia alarmowego

WYKONANIA SPECJALNE

Różne rodzaje zagrożeń i warunki budowlane
wymagają odpowiednich rozwiązań. Dlatego
występuje wiele rodzajów tryskaczy, które
różnią się temperaturą otwarcia i czułością,
natężeniem przepływu, kształtem
rozpylanego strumienia, materiałem i
wykończeniem. Na przykład:

Tryskacz przyścienny dalekiego zasięgu
Rys. nr 11

Tryskacz przyścienny dalekiego zasięgu
został opracowany specjalnie dla takich
chronionych obszarów, w których ze
względów budowlanych sieci przewodów
rozdzielczych i rozprowadzających nie dało
się poprowadzić w stropie lub nad sufitem
podwieszanym. Dziedziny zastosowania to
wszelkie obszary o klasie zagrożenia
pożarowego BG 1.

Rys. nr 11 Tryskacz przyścienny
dalekiego zasięgu

Tryskacze podwójnego bezpieczeństwa
Rys. nr 12

Podwójne tryskacze bezpieczeństwa zmniejszają i tak bardzo niewielkie prawdopodobieństwo
błędnego zadziałania - na przykład wskutek niezamierzonego uszkodzenia tryskacza. Zanim
bowiem zacznie wypływać woda gaśnicza, najpierw muszą się otworzyć obydwa tryskacze
tego zespołu. System ten stanowi idealne rozwiązanie do ochrony małych obszarów o
cennym wyposażeniu.

Dziedziny zastosowania:
Pomieszczenia komputerowe, serwerownie, stanowiska kontrolne, pomieszczenia z kasami
itd.

Rys. nr 12 Tryskacze podwójnego

bezpieczeństwa

SZYBKI ZAWÓR ODPOWIETRZAJĄCY
Rys. nr 13

Rozwój w dziedzinie szybkiego
odpowietrzania suchych przewodów
rozdzielczych i rozprowadzających nie stoi
w miejscu. Ulepszony szybki zawór
odpowietrzający SEVMX odznacza się
zwłaszcza dużo mniejszymi wymiarami.
Pozwala on na szybkie usunięcie powietrza
z instalacji przyśpieszając tym samym
moment gaszenia pożaru wodą.

Rys. nr 13 Szybki zawór odpowietrzający

STACJA ROZDZIELAJĄCA (Rys. nr 14)

Stacja rozdzielająca umożliwia bezpośrednie przyłączenie urządzenia tryskaczowego do sieci
wodociągowej jako niewyczerpalnego źródła wody. Bezpośrednie podłączenie urządzenia
tryskaczowego do sieci wodociągowej obniża koszty inwestycji, minimalizuje koszty instalacji i
oszczędza miejsce. Dzięki zastosowaniu stacji rozdzielającej zbiorniki zasobnikowe wody z
armaturą zasilającą stały się tak samo zbędne, jak instalacje pompowe zasilane z sieci lub przy
użyciu agregatów prądotwórczych Diesla.

Rys. nr 14 Stacja rozdzielająca

Dla dokonywania zmian lub uzupełnień sieci
przewodów rozdzielczych i
rozprowadzających stosuje się opaski do
nawiercania przewodów rurowych. By
umożliwić późniejszą instalację tryskaczy,
przygotowano opaski o różnych średnicach.

Zasada działania instalacji
zraszaczowych

(Rys. nr 15)

Instalacje zraszaczowe są równie skutecznym i
bezpiecznym systemem przeciwpożarowym jak
instalacje tryskaczowe, przeznaczonym jednak do
innych zastosowań. W przeciwieństwie do instalacji
tryskaczowych które w większości przypadków
wyzwalane są automatycznie, instalacje
zraszaczowe uruchamiane są zazwyczaj ręcznie.
Inną istotną różnicą jest fakt że instalacje
zraszaczowe nie działają miejscowo, ale woda
podawana jest poprzez system zraszaczy
jednocześnie we wszystkich miejscach
zabezpieczonego instalacją zraszaczową obiektu.
Otwarcie pobudzacza następuje samoczynnie przez
odblokowanie zamka przy wzroście temperatury w
pomieszczeniu powyżej określonej wartości (np.
+70C°) lub w wyniku pęknięcia ampułki szklanej
utrzymującej zamek w położeniu zamknięte.
Woda rozproszona w strefie gaszenia nie tylko dławi
płomienie i skutecznie absorbuje ciepło wyzwalane
w wyniku spalania ale chłodzi również płonące
elementy. Dodatkowo powstająca w skutek
zraszania para wodna ogranicza dostęp tlenu do
strefy pożaru. Z uwagi na swój charakter i specyfikę
instalacje zraszaczowe stosuje się najczęściej jako
zabezpieczenie transformatorów i innych urządzeń
technologicznych używanych w przemyśle
chemicznym oraz w gospodarce olejami
mineralnymi. Gaśnicze urządzenia zraszaczowe
mogą być stosowane do gaszenia tych wszystkich
materiałów, które można ugasić wodą, w tym
również do gaszenia cieczy palnych o temperaturze
zapłonu powyżej +60C°.
Z powodzeniem stosuje się je również do
profilaktycznego chłodzenia urządzeń i instalacji.
Instalacje zraszaczowe są również stosowane jako
uzupełnienie instalacji tryskaczowych.

Rys. nr 15

Urządzenia zraszaczowe można podzielić na dwie grupy w zależności od celu, w
którym zostały zastosowane:

•urządzenia zraszaczowe gaśnicze służące do gaszenia pożaru,

•urządzenia zraszaczowe zabezpieczające, przeznaczone do ochrony zagrożonych obiektów i
urządzeń technologicznych przed nadmiernym rozgrzaniem się na skutek promieniowania
cieplnego oraz przed rozprzestrzenianiem się pożaru.

Głównymi elementami składowymi urządzenia zraszaczowego są:

•instalacje przewodów rurowych (przewodu zasilającego, rozdzielczego, przewodów
rozprowadzających ze zraszaczami)

• źródło zasilania,

•automatyczny zawór wzbudzający lub zawór uruchamiany ręcznie.

•Instalacje zraszaczowe uruchamiane hydraulicznie

Jest to najprostsza spośród instalacji zraszaczowych, gdyż do właściwego i sprawnego
funkcjonowania nie potrzebuje żadnego innego rodzaju energii. W obiekcie objętym działaniem
instalacji tryskaczowej przez strefę chronioną prowadzona jest instalacja zasilająca, na której w
równych odstępach zamontowane są pełniące rolę czujników przeciwpożarowych tryskacze
inicjujące. W przypadku otwarcia jednego lub kilku tryskaczy w wyniku działania ciepła
powstającego przy pożarze spada ciśnienie wody w instalacji, a w konsekwencji otwarcie zaworu
kontrolno – alarmowego, który zasila instalację.

•Instalacje zraszaczowe uruchamiane pneumatycznie

W przypadku gdy ze względu na zbyt duże wahania temperatur w obiekcie objętym działaniem
instalacji zraszaczowej nie można zastosować systemy przeciwpożarowego uruchamianego
hydraulicznie stosuje się instalacje wyzwalane pneumatycznie. W tego tupu rozwiązaniach używa
się przewodu ze sprężonym powietrzem, na którym w różnych odstępach zainstalowane są
czujniki temperatury. W momencie wzrostu temperatury czujniki otwierają się co powoduje
spadek ciśnienia powietrza w przewodzie a w konsekwencji otwarcie zaworu i uruchomienie
działania instalacji zraszaczowej.

•Instalacje zraszaczowe uruchamiane ręcznie

Instalacje zraszaczowe można również uruchamiać ręcznie. Jest to szczególnie przydatna funkcja
w przypadku, gdy zachodzi potrzeba prewencyjnego schładzania stref znajdujących się w
bezpośredniej okolicy pożaru aby zabezpieczyć się przed jego dalszym rozprzestrzenianiem się. W
przypadku tego typu instalacji zraszaczowej wystarczy ręcznie otworzyć zawór kontrolno –
alarmowy zasilający instalację aby rozpocząć proces zraszania.

Zastosowanie instalacji zraszaczowych

Gaśnicze instalacje zraszaczowe stosuje się przede wszystkim w celu ochrony obiektów
przemysłowych o dużej powierzchni, zagrożonych powstaniem pożaru. Często są one
stosowane jako niezależny system gaśniczy przy zabezpieczaniu transformatorów,
infrastruktury technologicznej przemysłu chemicznego i w przemyśle olejów
mineralnych lecz bywają również wykorzystywane jako dopełnienie systemów
przeciwpożarowych obejmujących instalacje tryskaczowe.

Rys. nr 16 Zraszacz

Przeciwpożarowe instalacje zraszaczowe stosuje się głównie do ochrony:

•zakładów przeróbki drewna,

•urządzeń wydobywczych,

•rafinerii,

•zbiorników cieczy palnych

•transformatorów zlokalizowanych na wolnym powietrzu,

•pokładów samochodowych na promach,

•tuneli kablowych,

•hangarów lotniczych,

•scen teatrów.

Wskaźniki zużycia wody w urządzeniach zraszaczowych w zależności od rodzaju
chronionego materiału:

Rodzaj

materiału lub

obiektu

Wskaźnik zużycia wody

/s) (min/m

)

Czas gaszenia

[min.]

Materiały stałe

(drewno, materiały

drewnopochodne,

tkaniny)

0,10

Celuloid, taśma

filmowa nitro, paliwo

stałe rakietowe

0,30

Ciecze palne o

temperaturze

zapłonu powyżej

+60

0,20

Oleje w

transformatorach i

wyłącznikach

elektrycznych

0,25

Ciecze palne

rozpuszczalne w

wodzie

0,30

Skrypt W. Wnęk, P. Kustra – Laboratorium Technicznych Systemów
Zabezpieczeń

Strona internetowa firmy KAPEO

Ochrona Przeciwpożarowa - kwartalnik Stowarzyszenia Inżynierów i
Techników Pożarnictwa

Strona internetowa firmy Minimax

Za wynalazcę tryskaczy uważa się Henrego S. Parmelee, który już w roku 1874
wykonał pierwszą instalację w fabryce fortepianów w USA.

Document Outline