Polityka
Polityka
zatrudnienia
zatrudnienia
Polityka
Polityka
zatrudnienia
zatrudnienia
Polityka zatrudnienia -
Polityka zatrudnienia -
definicja
definicja
PZ
PZ
/.../ „można ujmować jako
/.../ „można ujmować jako
oddziaływanie państwa i innych
oddziaływanie państwa i innych
podmiotów społecznych i
podmiotów społecznych i
gospodarczych w dziedzinie
gospodarczych w dziedzinie
kształtowania procesów
kształtowania procesów
związanych
związanych
z przygotowaniem,
z przygotowaniem,
włączaniem do
włączaniem do
sfery pracy
sfery pracy
użytecznej, alokacją oraz
użytecznej, alokacją oraz
racjonalnym spożytkowaniem
racjonalnym spożytkowaniem
zasobów ludzkich” /Kwiatkowski/
zasobów ludzkich” /Kwiatkowski/
Polityka zatrudnienia -
Polityka zatrudnienia -
definicja
definicja
„
„
...działalność władz państwowych i
...działalność władz państwowych i
społecznych, zmierzającą do
społecznych, zmierzającą do
równoważenia popytu i podaży pracy
równoważenia popytu i podaży pracy
,
,
ułatwiającą gospodarowanie zasobami
ułatwiającą gospodarowanie zasobami
pracy w organizacjach,
pracy w organizacjach,
podejmowanie
podejmowanie
jednostkowych decyzji
jednostkowych decyzji
zatrudnieniowych
zatrudnieniowych
oraz
oraz
ochronę tych,
ochronę tych,
którzy nie mogą być uczestnikami
którzy nie mogą być uczestnikami
gry rynkowej
gry rynkowej
”.
”.
Francik
Francik
Polityka zatrudnienia -
Polityka zatrudnienia -
definicja
definicja
P Z „.. całokształt środków i
P Z „.. całokształt środków i
działań państwa
działań państwa
skierowanych na
skierowanych na
maksymalizację poziomu
maksymalizację poziomu
zatrudnienia i uniknięcia
zatrudnienia i uniknięcia
bezrobocia
bezrobocia
lub jego
lub jego
zwalczania
zwalczania
”. Karpiński
”. Karpiński
Polityka zatrudnienia –
Polityka zatrudnienia –
jako nauka
jako nauka
„
„
..poszukiwanie metod i
..poszukiwanie metod i
środków umożliwiających
środków umożliwiających
w danych warunkach
w danych warunkach
optymalne gospodarowanie
optymalne gospodarowanie
czynnikiem ludzkim”.
czynnikiem ludzkim”.
/Kwiatkowski/
/Kwiatkowski/
Polityka zatrudnienia -
Polityka zatrudnienia -
zakres
zakres
ustawodawstwo pracy przepisy regulujące
ustawodawstwo pracy przepisy regulujące
funkcjonowanie rynku pracy
funkcjonowanie rynku pracy
realizacja koncepcji najpełniejszego
realizacja koncepcji najpełniejszego
zatrudnienia,
zatrudnienia,
przeciwdziałanie bezrobociu,
przeciwdziałanie bezrobociu,
struktura zatrudnienia
struktura zatrudnienia
sterowanie rynkiem pracy
sterowanie rynkiem pracy
poradnictwo zawodowe,
poradnictwo zawodowe,
przekwalifikowanie zawodowe.
przekwalifikowanie zawodowe.
Podoski, Turnowiecki
Podoski, Turnowiecki
Polityka zatrudnienia -
Polityka zatrudnienia -
zakres
zakres
Do problemów zatrudnienia zaliczona warunki i
Do problemów zatrudnienia zaliczona warunki i
metody
metody
aktywizacji zawodowej,
aktywizacji zawodowej,
reprodukcji siły roboczej,
reprodukcji siły roboczej,
rekrutacji,
rekrutacji,
selekcji i kształcenia pracowników,
selekcji i kształcenia pracowników,
kierowania do pracy,
kierowania do pracy,
ruchliwości przestrzennej i zawodowej
ruchliwości przestrzennej i zawodowej
pracowników,
pracowników,
planowego gospodarowania zasobami ludzkimi w
planowego gospodarowania zasobami ludzkimi w
skali gospodarki narodowej, regionu i zakładu
skali gospodarki narodowej, regionu i zakładu
pracy
pracy
Olędzki
Olędzki
Człowiek – w polityce
Człowiek – w polityce
zatrudnienia
zatrudnienia
przedmiot PZ
przedmiot PZ
, z predyspozycjami
, z predyspozycjami
fiz i psych oraz zainteresowaniami
fiz i psych oraz zainteresowaniami
podmiot
podmiot
podejmujący samodzielne
podejmujący samodzielne
decyzje o zatrudnieniu
decyzje o zatrudnieniu
PZ strona podmiotowa
PZ strona podmiotowa
Polityka zatrudnienia – przedmiot
Polityka zatrudnienia – przedmiot
zainteresowania – człowiek:
zainteresowania – człowiek:
przygotowujący się do pracy zawodowej,
przygotowujący się do pracy zawodowej,
zdolny do pracy,
zdolny do pracy,
poszukujący pracy
poszukujący pracy
zatrudniony w różnych formach i strukturach
zatrudniony w różnych formach i strukturach
organizacyjnych /../,
organizacyjnych /../,
dążący do zmiany pracy i zawodu,
dążący do zmiany pracy i zawodu,
przerywający aktywność zawodową”.
przerywający aktywność zawodową”.
Olędzki
Olędzki
Wyodrębnienie PZ
Wyodrębnienie PZ
wpływ Keynes’a – „Wielki Kryzys”
wpływ Keynes’a – „Wielki Kryzys”
zakwestionowanie samoregulacji
zakwestionowanie samoregulacji
mechanizmów rynkowych w
mechanizmów rynkowych w
odniesieniu do rynku pracy
odniesieniu do rynku pracy
potrzeba interwencjonizmu , m. in. w
potrzeba interwencjonizmu , m. in. w
warunkach wzrastającego
warunkach wzrastającego
bezrobocia i jego skutków
bezrobocia i jego skutków
Podstawy prawne PZ
Podstawy prawne PZ
1. Konstytucja
1. Konstytucja
2. Ustawy
2. Ustawy
3. Konwencje Międzynarodowej
3. Konwencje Międzynarodowej
Organizacji Pracy
Organizacji Pracy
4. Europejska Karta Społeczna
4. Europejska Karta Społeczna
Konstytucja a
Konstytucja a
zatrudnienie
zatrudnienie
Art. 65.
Art. 65.
Każdemu zapewnia się
Każdemu zapewnia się
wolność
wolność
wyboru i wykonywania zawodu
wyboru i wykonywania zawodu
oraz wyboru miejsca pracy
oraz wyboru miejsca pracy
Władze publiczne prowadzą
Władze publiczne prowadzą
politykę zmierzającą do pełnego,
politykę zmierzającą do pełnego,
produktywnego zatrudnienia
produktywnego zatrudnienia
poprzez realizowanie programów
poprzez realizowanie programów
zwalczania bezrobocia
zwalczania bezrobocia
Konstytucja a
Konstytucja a
zatrudnienie
zatrudnienie
Art. 66.
Art. 66.
1. Każdy ma
1. Każdy ma
prawo do bezpiecznych i
prawo do bezpiecznych i
higienicznych warunków pracy
higienicznych warunków pracy
.
.
2.
2.Pracownik ma prawo
Pracownik ma prawo
do
do
dni wolnych od
dni wolnych od
pracy i corocznych płatnych urlopów
pracy i corocznych płatnych urlopów
Art. 67.
Art. 67.
Obywatel ma prawo do
Obywatel ma prawo do
zabezpieczenia
zabezpieczenia
społecznego w razie niezdolności do pracy
społecznego w razie niezdolności do pracy
Obywatel pozostający bez pracy nie z
Obywatel pozostający bez pracy nie z
własnej woli i nie mający innych środków
własnej woli i nie mający innych środków
utrzymania ma prawo do zabezpieczenia
utrzymania ma prawo do zabezpieczenia
społecznego
społecznego
Inne przepisy prawne RP
Inne przepisy prawne RP
Kodeks pracy
Kodeks pracy
Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o
Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o
promocji zatrudnienia i instytucjach
promocji zatrudnienia i instytucjach
rynku pracy
rynku pracy
Ustawa z dnia 29 grudnia 1993 r. o
Ustawa z dnia 29 grudnia 1993 r. o
ochronie roszczeń pracowniczych w
ochronie roszczeń pracowniczych w
razie niewypłacalności pracodawcy
razie niewypłacalności pracodawcy
Ustawa z 27 sierpnia 1997 r. o
Ustawa z 27 sierpnia 1997 r. o
rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz
rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz
zatrudnianiu osób niepełnosprawnych
zatrudnianiu osób niepełnosprawnych
Europejska Karta
Europejska Karta
Społeczna
Społeczna
Określa prawo do pracy wykonywanej
Określa prawo do pracy wykonywanej
w odpowiednich warunkach, za
w odpowiednich warunkach, za
sprawiedliwym wynagrodzeniem.
sprawiedliwym wynagrodzeniem.
Nadaje uprawnienia pracownicze
Nadaje uprawnienia pracownicze
związane z prawem do zrzeszania się,
związane z prawem do zrzeszania się,
do rokowań zbiorowych,
do rokowań zbiorowych,
przekwalifikowania, poradnictwa
przekwalifikowania, poradnictwa
zawodowego, ochroną pracy i
zawodowego, ochroną pracy i
zabezpieczeniem społecznym
zabezpieczeniem społecznym
Konwencja 122 MOP z
Konwencja 122 MOP z
1964 - 1
1964 - 1
Polityka zatrudnienia powinna
Polityka zatrudnienia powinna
zmierzać do
zmierzać do
zapewnienia:
zapewnienia:
a) aby istniała
a) aby istniała
praca dla
praca dla
wszystkich
wszystkich
osób zdolnych do pracy i
osób zdolnych do pracy i
jej
jej
poszukujących;
poszukujących;
b) aby
b) aby
praca
praca
ta była jak
ta była jak
najbardziej
najbardziej
produktywna
produktywna
;
;
Konwencja 122 MOP z
Konwencja 122 MOP z
1964 - 2
1964 - 2
aby istniał
aby istniał
swobodny wybór zatrudnienia
swobodny wybór zatrudnienia
i a
i a
by każdy pracownik miałwszelkie
by każdy pracownik miałwszelkie
możliwości
możliwości
zdobywania kwalifikacji
zdobywania kwalifikacji
niezbędnych do
niezbędnych do
wykonywaniapracy, która mu odpowiada, oraz
wykonywaniapracy, która mu odpowiada, oraz
wykorzystania swoich umiejętności
wykorzystania swoich umiejętności
i
i
zdolności w tej pracy,
zdolności w tej pracy,
bez względu na rasę, kolor skóry, płeć,
bez względu na rasę, kolor skóry, płeć,
wyznanie,
wyznanie,
poglądy polityczne,
poglądy polityczne,
przynależność narodową lub pochodzenie
przynależność narodową lub pochodzenie
społeczne
społeczne
Podstawowa kategorie PZ
Podstawowa kategorie PZ
Praca
Praca
Zatrudnienie
Zatrudnienie
Zatrudnienie
Zatrudnienie
Zatrudnienie - złożona kategoria społ. –
Zatrudnienie - złożona kategoria społ. –
ekonomiczna
ekonomiczna
„
„
...zatrudnienie jest to aktywność zawodowa,
...zatrudnienie jest to aktywność zawodowa,
wyrażajaca się w odpłatnym /ekwiwalentnym/
wyrażajaca się w odpłatnym /ekwiwalentnym/
zaangażowaniu sił i umiejętności ludzkich w
zaangażowaniu sił i umiejętności ludzkich w
procesie pracy, w wyniku której powstają dobra i
procesie pracy, w wyniku której powstają dobra i
usługi zaspokajające potrzeby społeczeństwa.
usługi zaspokajające potrzeby społeczeństwa.
Ekwiwalent występuje w postaci dochodów, a w
Ekwiwalent występuje w postaci dochodów, a w
przypadku wykonywania pracy
przypadku wykonywania pracy
podporządkowanej /pozostawanie w stosunku
podporządkowanej /pozostawanie w stosunku
pracy/ przyjmuje on z reguły postać płacy i
pracy/ przyjmuje on z reguły postać płacy i
uprawnień do świadczeń socjalnych dla
uprawnień do świadczeń socjalnych dla
pracownika i jego rodzina”. Olędzki
pracownika i jego rodzina”. Olędzki
Funkcje zatrudnienia
Funkcje zatrudnienia
Podkreślają wagę PZ
Podkreślają wagę PZ
ekonomiczna
ekonomiczna
– zatrudnienie jest czynnikiem
– zatrudnienie jest czynnikiem
wzrostu gospodarczego, gospodarczego,
wzrostu gospodarczego, gospodarczego,
wpływa na możliwość rozwoju różnych
wpływa na możliwość rozwoju różnych
dziedzin produkcji i usług;
dziedzin produkcji i usług;
dochodowa
dochodowa
– zatrudnienie stanowi dla
– zatrudnienie stanowi dla
ludności najważniejszą formę uzyskiwania
ludności najważniejszą formę uzyskiwania
dochodów, a więc źródło utrzymania,
dochodów, a więc źródło utrzymania,
społeczną
społeczną
– zatrudnienie jest formą
– zatrudnienie jest formą
zaspokajania społecznej potrzeby pracy
zaspokajania społecznej potrzeby pracy
wyrazem uczestnictwa w życiu społeczno –
wyrazem uczestnictwa w życiu społeczno –
gospodarczym
gospodarczym
Sipurzynska
Sipurzynska
Cele Polityki
Cele Polityki
Zatrudnienia
Zatrudnienia
Wynikają warunków uwarunkowań
Wynikają warunków uwarunkowań
społeczno – gospodarczych
społeczno – gospodarczych
warunków politycznych
warunków politycznych
Tworzenie warunków umożliwiających
Tworzenie warunków umożliwiających
znalezienie pracy/zatrudnienia
znalezienie pracy/zatrudnienia
redukcję konfliktu między
redukcję konfliktu między
ekonomicznymi i społecznymi
ekonomicznymi i społecznymi
kryteriami działań
kryteriami działań
Zasady PZ
Zasady PZ
Zatrudnienie;
Zatrudnienie;
pełne,
pełne,
społecznie racjonalne
społecznie racjonalne
ekonomicznie racjonalne
ekonomicznie racjonalne
Pełne i racjonalne
Pełne i racjonalne
zatrudnienie
zatrudnienie
„
„
Pełne zatrudnienie
Pełne zatrudnienie
jest procesem
jest procesem
zmierzającym do pełnej absorpcji
zmierzającym do pełnej absorpcji
faktycznych zasobów pracy w społecznym
faktycznych zasobów pracy w społecznym
procesie pracy przez racjonalne
procesie pracy przez racjonalne
kształtowanie liczby miejsc pracy w
kształtowanie liczby miejsc pracy w
gospodarce narodowej w sposób
gospodarce narodowej w sposób
zapewniający osobom poszukującym pracy
zapewniający osobom poszukującym pracy
uzyskania jej w możliwie krótkim czasie”
uzyskania jej w możliwie krótkim czasie”
Gontarski
Gontarski
Racjonalne zatrudnienie
Racjonalne zatrudnienie
jest procesem kształtowania,
jest procesem kształtowania,
rozmieszczania i wykorzystania
rozmieszczania i wykorzystania
zasobów pracy zgodnie z potrzebami
zasobów pracy zgodnie z potrzebami
postępu społecznego.
postępu społecznego.
optymalizowaniem poziomu
optymalizowaniem poziomu
aktywności zawodowej społeczeństwa
aktywności zawodowej społeczeństwa
przygotowaniem kadr zgodnie z
przygotowaniem kadr zgodnie z
potrzebami rozwojowymi gospodarki
potrzebami rozwojowymi gospodarki
narodowej
narodowej
Pełne zatrudnienie -
Pełne zatrudnienie -
znaczenie
znaczenie
określa cel polityki zatrudnienia
określa cel polityki zatrudnienia
podstawowa kategoria PZ
podstawowa kategoria PZ
odnoszone do rzeczywistej sytuacji
odnoszone do rzeczywistej sytuacji
na rynku pracy
na rynku pracy
Naturalna stopa bezrobocia: 2 – 7%
Naturalna stopa bezrobocia: 2 – 7%
Pełne zatrudnienie -
Pełne zatrudnienie -
postulat
postulat
Istota postulatu pełnego zatrudnienia
Istota postulatu pełnego zatrudnienia
polega na
polega na
podejmowaniu różnych działań na
podejmowaniu różnych działań na
rzecz :
rzecz :
1. zwalczania nadmiernego
1. zwalczania nadmiernego
bezrobocia
bezrobocia
2. równoważenia popyty i podaży
2. równoważenia popyty i podaży
na rynku pracy
na rynku pracy
Poziom zatrudnienia -
Poziom zatrudnienia -
odpowiedzialność
odpowiedzialność
Ponosząpodmioty występujące na
Ponosząpodmioty występujące na
rynku pracy, m. in.
rynku pracy, m. in.
państwo,
państwo,
pracodawcy i ich organizacje,
pracodawcy i ich organizacje,
pracobiorcy i ich organizacje
pracobiorcy i ich organizacje
- wg
- wg
systemu podzielonych ról
systemu podzielonych ról
Państwo odpowiedzialne za tworzenie
Państwo odpowiedzialne za tworzenie
warunków
warunków
Polityka zatrudnienia w
Polityka zatrudnienia w
PRL
PRL
Sterowanie siłą roboczą
Sterowanie siłą roboczą
Pełne planowanie zapotrzebowania na
Pełne planowanie zapotrzebowania na
kadry
kadry
Gwarancje zatrudnienia
Gwarancje zatrudnienia
Quasi - rynek pracy
Quasi - rynek pracy
Bezrobocie ukryte/nadmierne
Bezrobocie ukryte/nadmierne
zatrudnienie w przedsiębiorstwach
zatrudnienie w przedsiębiorstwach
Zatrudnienie nieracjonalne: wysoka
Zatrudnienie nieracjonalne: wysoka
pracochłonność, niska wydajność
pracochłonność, niska wydajność
Bezrobocie
Bezrobocie
Określone jest taką sytuacją na
Określone jest taką sytuacją na
rynku pracy, gdy popyt na pracę jest
rynku pracy, gdy popyt na pracę jest
mniejszy od podaży
mniejszy od podaży
Kryteria bezrobotnego
Kryteria bezrobotnego
MOP - badanie bezrobocia na podst badań
MOP - badanie bezrobocia na podst badań
Bezrobotny to osoba, która:
Bezrobotny to osoba, która:
pozostaje bez zatrudnienia,
pozostaje bez zatrudnienia,
poszukuje pracy
poszukuje pracy
w ciągu minionego miesiąca
w ciągu minionego miesiąca
poprzedzającego badanie efektywnie
poprzedzającego badanie efektywnie
szukał pracy
szukał pracy
w momencie badania oczekuje na podjęcie
w momencie badania oczekuje na podjęcie
pracy w ciągu najbliższych 15 dni
pracy w ciągu najbliższych 15 dni
Kryteria bezrobotnego
Kryteria bezrobotnego
/BAEL/
/BAEL/
wiek 15 – 74
wiek 15 – 74
w okresie badanego tygodnia nie były
w okresie badanego tygodnia nie były
osobami pracującymi /nie wykonywały
osobami pracującymi /nie wykonywały
pracy przynoszącej zarobek lub dochód/
pracy przynoszącej zarobek lub dochód/
w ciągu 4 tygodni aktywnie
w ciągu 4 tygodni aktywnie
poszukiwały pracy
poszukiwały pracy
były gotowe podjąć pracę
były gotowe podjąć pracę
osoby, które znalazły pracę i oczekiwały
osoby, które znalazły pracę i oczekiwały
na jej rozpoczęcie w okresie do 3
na jej rozpoczęcie w okresie do 3
miesięcy
miesięcy
Kryteria bezrobotnego wg
Kryteria bezrobotnego wg
ustawy
ustawy
/art.2, ust.2/
/art.2, ust.2/
niezatrudniony i nie wykonujący żadnej
niezatrudniony i nie wykonujący żadnej
pracy zarobkowej
pracy zarobkowej
zdolny i gotowy do podjęcia pracy w
zdolny i gotowy do podjęcia pracy w
pełnym wymiarze czasu pracy
pełnym wymiarze czasu pracy
niepełnosprawny, ale zdolny i gotowy do
niepełnosprawny, ale zdolny i gotowy do
podjęcia zatrudnienia
podjęcia zatrudnienia
niemczący się w szkole /z wyj szkół dla
niemczący się w szkole /z wyj szkół dla
dorosłych, zaocznej, wieczorowej/
dorosłych, zaocznej, wieczorowej/
zarejestrowany w PUP
zarejestrowany w PUP
poszukujący pracy zarobkowej,
poszukujący pracy zarobkowej,
Kryteria bezrobotnego wg
Kryteria bezrobotnego wg
ustawy - dodatkowe
ustawy - dodatkowe
jest w wieku 18 – 60/65
jest w wieku 18 – 60/65
nie nabył prawa do emerytury lub renty
nie nabył prawa do emerytury lub renty
nie jest właścicielem gospodarstwa rolnego
nie jest właścicielem gospodarstwa rolnego
pow. 2 ha przeliczeniowe
pow. 2 ha przeliczeniowe
nie ma dochodów z działów specjalnych
nie ma dochodów z działów specjalnych
produkcji rolnej /pow. przec. dochodów z pracy
produkcji rolnej /pow. przec. dochodów z pracy
w ind. gosp. rolnych pow. 2 ha
w ind. gosp. rolnych pow. 2 ha
przeliczeniowych/
przeliczeniowych/
nie podjął działalności pozarolniczej
nie podjął działalności pozarolniczej
nie jest aresztowany
nie jest aresztowany
nie pobiera zasiłku stałego z pomocy społecznej
nie pobiera zasiłku stałego z pomocy społecznej
Bezrobocie – jako zjawisko
Bezrobocie – jako zjawisko
społeczne
społeczne
bezczynność przymusowa
bezczynność przymusowa
niemożność znalezienia pracy
niemożność znalezienia pracy
odpowiadającej kwalifikacjom
odpowiadającej kwalifikacjom
niemożność pełnienia ważnej roli
niemożność pełnienia ważnej roli
społecznej – roli zawodowej
społecznej – roli zawodowej
Pomiar bezrobocia
Pomiar bezrobocia
1. Liczba bezrobotnych
1. Liczba bezrobotnych
2. Stopa bezrobocia
2. Stopa bezrobocia
/Sb/
/Sb/
ogólna
ogólna
Sb = (B/Az) x 100
Sb = (B/Az) x 100
Sb = (B/Pr+B) x100
Sb = (B/Pr+B) x100
Stopa bezrobocia poza
Stopa bezrobocia poza
rolnictwem indywidualnym
rolnictwem indywidualnym
Sbr = (B/Az + B – R) x10
Sbr = (B/Az + B – R) x10
Aktywność
Aktywność
ekonomiczna/zawodowa
ekonomiczna/zawodowa
Aktywność ekonomiczna
Aktywność ekonomiczna
/zawodowa/ społeczeństwa
/zawodowa/ społeczeństwa
charakteryzuje odsetek osób w
charakteryzuje odsetek osób w
wieku zdolności do pracy
wieku zdolności do pracy
wykazującą aktywność zawodową
wykazującą aktywność zawodową
Współczynnik aktywności
Współczynnik aktywności
zawodowej
zawodowej
jest to udział osób aktywnych
jest to udział osób aktywnych
zawodowo w liczbie ludności ogółem
zawodowo w liczbie ludności ogółem
oraz danej grupy (wyróżnianej np. ze
oraz danej grupy (wyróżnianej np. ze
względu na płeć, miejsce
względu na płeć, miejsce
zamieszkania, wiek lub poziom
zamieszkania, wiek lub poziom
wykształcenia
wykształcenia
Aktywność zawodowa
Aktywność zawodowa
Stopa aktywności zawodowej
Stopa aktywności zawodowej
S
S
Az =
Az =
L
L
Az
Az
/L
/L
18-60/65
18-60/65
Stopa/wskaźnik
Stopa/wskaźnik
zatrudnienia
zatrudnienia
jest to udział osób pracujących w
jest to udział osób pracujących w
liczbie ludności ogółem oraz danej
liczbie ludności ogółem oraz danej
grupy
grupy
Stopa zatrudnienia
Stopa zatrudnienia
S
S
z
z
=
=
L
L
Pr
Pr
/L
/L
18-60/65
18-60/65
Rodzaje bezrobocia -
Rodzaje bezrobocia -
kryteria
kryteria
wg przyczyn
wg przyczyn
frykcyjne
frykcyjne
strukturalne
strukturalne
koniunkturalne
koniunkturalne
klasyczne
klasyczne
wg formy
wg formy
jawne /rejestrowane/
jawne /rejestrowane/
ukryte/utajone
ukryte/utajone
Rodzaje bezrobocia -
Rodzaje bezrobocia -
kryteria
kryteria
wg czasu trwania
wg czasu trwania
wg obszaru występowania:
wg obszaru występowania:
powszechne, regionalne, lokalne
powszechne, regionalne, lokalne
wg kryteriów społeczno –
wg kryteriów społeczno –
demograficznych: K, M, -25 /
demograficznych: K, M, -25 /
młodzież/, 50+, absolwenci
młodzież/, 50+, absolwenci
wg miejsca zamieszkania: miasto -
wg miejsca zamieszkania: miasto -
wieś
wieś
Bezrobocie w Polsce i na
Bezrobocie w Polsce i na
świecie
świecie
Zjawisko trwałe
Zjawisko trwałe
Polska wysoka dynamika i wysoki
Polska wysoka dynamika i wysoki
poziom
poziom
Bezrobocie w Polsce
Bezrobocie w Polsce
Polska wysoka dynamika i wysoki poziom
Polska wysoka dynamika i wysoki poziom
Szacunek bezrobocia z 89 roku – 400 tys
Szacunek bezrobocia z 89 roku – 400 tys
1994 ~ 3 mln, 16%
1994 ~ 3 mln, 16%
2003.I - 3321 20,6%
2003.I - 3321 20,6%
2003 3175,7 20,0
2003 3175,7 20,0
08.2007 1821,9 12,0
08.2007 1821,9 12,0
09.2007 11,6
09.2007 11,6
Poziom przekroczył poziom bezrobocia
Poziom przekroczył poziom bezrobocia
nieuniknionego
nieuniknionego
Wcześniejsze emerytury i renty 1,2 – 1,5 mln
Wcześniejsze emerytury i renty 1,2 – 1,5 mln
Bezrobocie ukryte ~ 1,5 mln
Bezrobocie ukryte ~ 1,5 mln
Zróżnicowanie bezrobocia w
Zróżnicowanie bezrobocia w
Polsce
Polsce
regionalne zróżnicowanie
regionalne zróżnicowanie
młode – 54% do 35 lat
młode – 54% do 35 lat
niewykształcone /zasadnicze i
niewykształcone /zasadnicze i
niższe – 68%, wyższe –4,4%/
niższe – 68%, wyższe –4,4%/
długotrwałe
długotrwałe
Przyczyny bezrobocia w
Przyczyny bezrobocia w
Polcse
Polcse
Transformacja /bezrobocie
Transformacja /bezrobocie
strukturalne/
strukturalne/
Likwidacja barier importowych
Likwidacja barier importowych
Recesja
Recesja
Polityka gospodarcza wobec rynku
Polityka gospodarcza wobec rynku
pracy
pracy
Skutki bezrobocia
Skutki bezrobocia
Niewykorzystany potencjał
Niewykorzystany potencjał
przemysłu i ludzi
przemysłu i ludzi
Utrzymanie bezrobotnych
Utrzymanie bezrobotnych
Pauperyzacja
Pauperyzacja
Degradacja psychiczna i moralna
Degradacja psychiczna i moralna
Patologia społeczna
Patologia społeczna
Przeciwdziałanie
Przeciwdziałanie
bezrobociu
bezrobociu
Struktura celów
Struktura celów
1.cele osłonowe
1.cele osłonowe
– łagodzenie skutków
– łagodzenie skutków
bezrobocia /zasiłki, pomoc społeczna/;
bezrobocia /zasiłki, pomoc społeczna/;
2.łagodzenie skutków bezrobocia
2.łagodzenie skutków bezrobocia
przez
przez
czasową aktywizację bezrobotnych /.../ /roboty
czasową aktywizację bezrobotnych /.../ /roboty
publiczne, prace interwencyjne, szkolenia/;
publiczne, prace interwencyjne, szkolenia/;
3.analizę i eliminowanie czynników
3.analizę i eliminowanie czynników
generujących
generujących
bezrobocie, prowadzących do
bezrobocie, prowadzących do
destrukcji miejsc pracy;
destrukcji miejsc pracy;
4.strategię promowania produktywnego
4.strategię promowania produktywnego
zatrudnienia
zatrudnienia
, jako integralnego elementu
, jako integralnego elementu
polityki społeczno – gospodarczej
polityki społeczno – gospodarczej
Kabaj
Kabaj
Model polityki
Model polityki
przeciwdziałania
przeciwdziałania
bezrobociu 1
bezrobociu 1
1.Model polityki rynku pracy
1.Model polityki rynku pracy
„
„
Rynek pracy pełni /.../ rolę substytutu
Rynek pracy pełni /.../ rolę substytutu
polityki społeczno – gospodarczej. Jeżeli
polityki społeczno – gospodarczej. Jeżeli
gospodarka nie stwarza wystarczającej liczby
gospodarka nie stwarza wystarczającej liczby
miejsc pracy lub je likwiduje, polityka rynku
miejsc pracy lub je likwiduje, polityka rynku
pracy powinna łagodzić skutki tych
pracy powinna łagodzić skutki tych
procesów”. 66
procesów”. 66
Gł. instrument walki z bezrobociem –
Gł. instrument walki z bezrobociem –
fundusze na programy rynku pracy
fundusze na programy rynku pracy
„
„
Zatrudnienie traktowane jest jako problem
Zatrudnienie traktowane jest jako problem
rezydualny /resztowy/ procesów
rezydualny /resztowy/ procesów
gospodarczych, a nie ich integralny element”
gospodarczych, a nie ich integralny element”
Kabaj
Kabaj
Model polityki
Model polityki
przeciwdziałania
przeciwdziałania
bezrobociu 2
bezrobociu 2
2.Model makroekonomicznej polityki
2.Model makroekonomicznej polityki
prozatrudnieniowej
prozatrudnieniowej
Programy rynku pracy pełnią tu funkcję
Programy rynku pracy pełnią tu funkcję
komplementarna, uzupełniającą
komplementarna, uzupełniającą
prozatrudnieniową politykę społeczno –
prozatrudnieniową politykę społeczno –
gospodarczą. Model ten nazwać można także
gospodarczą. Model ten nazwać można także
zintegrowanym systemem przeciwdziałania
zintegrowanym systemem przeciwdziałania
bezrobociu, w którym przykłada się dużą
bezrobociu, w którym przykłada się dużą
wagę zarówno do prozatrudnieniowej polityki
wagę zarówno do prozatrudnieniowej polityki
makroekonomicznej, jak i do efektywnych
makroekonomicznej, jak i do efektywnych
programów rynku pracy
programów rynku pracy
Programy rynku pracy
Programy rynku pracy
Programy pasywne
Programy pasywne
Programy aktywne
Programy aktywne
Programy pasywne
Programy pasywne
wypłata zasiłków dla bezrobotnych /obecnie ok.
wypłata zasiłków dla bezrobotnych /obecnie ok.
13% zarejestrowanych bezrobotnych/,
13% zarejestrowanych bezrobotnych/,
obniżanie granicy wieku emerytalnego,
obniżanie granicy wieku emerytalnego,
liberalizacja dostępu do świadczeń ubezpieczenia
liberalizacja dostępu do świadczeń ubezpieczenia
społecznego /rent i emerytur/ oraz do świadczeń i
społecznego /rent i emerytur/ oraz do świadczeń i
zasiłków przedemerytalnych,
zasiłków przedemerytalnych,
wydłużenie okresu kształcenia oraz wprowadzanie
wydłużenie okresu kształcenia oraz wprowadzanie
standardów kwalifikacyjnych w różnych zawodach,
standardów kwalifikacyjnych w różnych zawodach,
osłabianie aktywności zawodowej kobiet
osłabianie aktywności zawodowej kobiet
rodzących dzieci,
rodzących dzieci,
upowszechnianie przymusowego zatrudnienia w
upowszechnianie przymusowego zatrudnienia w
niepełnym wymiarze czasu pracy.
niepełnym wymiarze czasu pracy.
Programy aktywne
Programy aktywne
podniesienia poziomu aktywności zawodowej
podniesienia poziomu aktywności zawodowej
bezrobotnych i biernych zawodowo,
bezrobotnych i biernych zawodowo,
redukcji bezrobocia,
redukcji bezrobocia,
wspierania tworzenia nowych i ochrony
wspierania tworzenia nowych i ochrony
istniejących miejsc pracy,
istniejących miejsc pracy,
tworzenia okresowych miejsc pracy mających na
tworzenia okresowych miejsc pracy mających na
celu przeciwdziałanie dezaktywizacji bezrobotnych
celu przeciwdziałanie dezaktywizacji bezrobotnych
oraz przeciwdziałanie społecznemu wykluczeniu
oraz przeciwdziałanie społecznemu wykluczeniu
/prace interwencyjne i roboty publiczne/,
/prace interwencyjne i roboty publiczne/,
aktywizacji zawodowej i reintegracji z rynkiem
aktywizacji zawodowej i reintegracji z rynkiem
pracy osób względnie trwale wykluczonych z rynku
pracy osób względnie trwale wykluczonych z rynku
pracy,
pracy,
zmian struktury kwalifikacji zasobów pracy
zmian struktury kwalifikacji zasobów pracy
poprzez szkolenia i przekwalifikowania.
poprzez szkolenia i przekwalifikowania.
Strategia Unii Europejskiej
Strategia Unii Europejskiej
– 4 filary
– 4 filary
Europejska Strategia Zatrudnienia
Europejska Strategia Zatrudnienia
/ESZ/ opiera się na czterech filarach
/ESZ/ opiera się na czterech filarach
Zatrudnialność /
Zatrudnialność /
employability/
employability/
Przedsiębiorczość
Przedsiębiorczość
Poprawa zdolności adaptacyjnej
Poprawa zdolności adaptacyjnej
pracowników i firm
pracowników i firm
do
do
zmieniających warunków
zmieniających warunków
Równość szans
Równość szans
Funkcje aktywnej polityki
Funkcje aktywnej polityki
rynku pracy
rynku pracy
aktywizacja zawodowa bezrobotnych,
aktywizacja zawodowa bezrobotnych,
zmniejszenie niedopasowań
zmniejszenie niedopasowań
strukturalnych na rynku pracy,
strukturalnych na rynku pracy,
podnoszenie produkcyjności siły
podnoszenie produkcyjności siły
roboczej,
roboczej,
oddziaływanie na wielkość zatrudnienia
oddziaływanie na wielkość zatrudnienia
i bezrobocia,
i bezrobocia,
weryfikacja gotowości do pracy
weryfikacja gotowości do pracy
bezrobotnych
bezrobotnych
Służby zatrudnienia
Służby zatrudnienia
/PSZ/
/PSZ/
Cele wg MOP
Cele wg MOP
zapewnienie najlepszej organizacji
zapewnienie najlepszej organizacji
rynku pracy
rynku pracy
dążenie do zapewnienia pełnego
dążenie do zapewnienia pełnego
zatrudnienia
zatrudnienia
dążenie do stałego rozwoju i
dążenie do stałego rozwoju i
wykorzystania siły roboczej
wykorzystania siły roboczej
Publiczne Służby
Publiczne Służby
Zatrudnienia
Zatrudnienia
publiczna
publiczna
powszechna
powszechna
bezpłatna
bezpłatna
Podstawowe funkcje PSZ
Podstawowe funkcje PSZ
pośrednictwo
pośrednictwo
poradnictwo
poradnictwo
szkolenia i przekwalifikowania /organizator/
szkolenia i przekwalifikowania /organizator/
promocja nowych miejsc pracy /stałych i
promocja nowych miejsc pracy /stałych i
czasowych
czasowych
f. informacyjno – statystyczna
f. informacyjno – statystyczna
f. analityczno – programowa
f. analityczno – programowa
f. zabezpieczenia socjalnego /zastępczy
f. zabezpieczenia socjalnego /zastępczy
pracodawca/
pracodawca/
PSZ w Polsce – administracja trójszczeblowa
PSZ w Polsce – administracja trójszczeblowa
Niepubliczne Agencje Zatrudnienia
Niepubliczne Agencje Zatrudnienia
Koniec
Koniec
wykładu
wykładu