ŚWIATŁOLECZNICTWO
dział fizykoterapii, w którym wykorzystuje się
promieniowanie :
podczerwone,
widzialne,
nadfioletowe
Promieniowanie podczerwone:
770 – 15 000 nm
Promieniowanie widzialne:
460 – 760 nm
Promieniowanie nadfioletowe:
200 – 380 nm
Promieniowania elektromagnetyczne powstaje w
wyniku zmian zachodzących w atomach lub drobinach
emitującego je ciała.
Promieniowanie rozchodzi się w postaci oddzielnych
porcji energii – kwantów , zwanych też fotonami.
(teoria kwantowa Plancka). Kwanty światła mają określoną
energię.
Efekt biologiczny, wywoływany np. w tkankach, zależy od
wielkości pochłoniętej energii (prawo Grotthusa–Drapera).
Istotną cechą promieni o różnej długości fali jest głębokość
przenikania (penetracji) przez skórę i tkankę podskórną.
Promieniowanie elektromagnetyczne padając na
granicę między dwoma ośrodkami ulega:
odbiciu, które jest wprost proporcjonalne do stopnia gładkości
powierzchni, na którą pada.
pochłanianiu (absorpcji )– od stopnia pochłaniania zależą
wszelkie reakcje fotochemiczne i biologiczne zachodzące w
tkankach pochłaniających to promieniowanie;
załamaniu, które występuje przy ukośnym przejściu
promieniowania przez granicę ośrodków o różnej gęstości;
ugięciu (dyfrakcji), jeżeli promieniowanie elektromagnetyczne
natrafi na swojej drodze na szczelinę lub przeszkodę nieco
mniejszą niż długość fali. Wówczas krawędzie tej przeszkody
stają się źródłem promieniowania rozchodzącego się w kierunku
różnym od kierunku promieniowania padającego;
rozproszeniu, które jest odwrotnie proporcjonalne do gładkości
powierzchni, na którą pada.
interferencji – nakładanie się fal
polaryzacji – przesuwanie się ładunków znaków przeciwnych
Promieniowanie podczerwone (IR)
(infra-red, infrarouge, infrarot)
Nazwa podczerwień (IR – infra red) mówi o graniczeniu
widma podczerwieni z promieniowaniem widzialnym o
najdłuższej fali (760 nm) – czyli czerwonym.
Zgodnie z prawem Stefana–Boltzmanna całkowita ilość
energii emitowanej przez ciało w jednostce czasu rośnie
z czwartą potęgą jego temperatury.
Z kolei zgodnie z prawem Viena maksimum widma
promieniowania elektromagnetycznego, wraz ze
wzrostem temperatury ciała emitującego
promieniowanie, przesuwa się liniowo w kierunku fal
krótszych (o większej częstotliwości).
Promieniowanie podczerwone w zetknięciu ze skórą
człowieka ulega w ok. 1/3 odbiciu, a pozostała energia
przenika w głąb tkanek.
Im większa długość fali podczerwonej, tym przenikanie
mniejsze.
Stanowi to jedną z podstaw umownego podziału
promieniowania podczerwonego na:
• promieniowanie krótkofalowe IR A o długości fali 770–
1500 nm, wnikające około 30 mm w głąb tkanek, a
pochłaniane głównie na głębokości 10 mm,
• promieniowanie średniofalowe IR B o długości fali 1500–
4000 nm, wnikające około 10 mm w głąb, a pochłaniane
głównie na głębokości 3–5 mm,
• promieniowanie długofalowe IR C o długości fali 4000–
15000 nm, penetrujące w głąb skóry zaledwie 0,5–3 mm,
• promieniowanie „daleką podczerwienią” FIR (far infra-
red) o szczególnie długiej fali, dochodzącej do 25 000 nm.
Głębokość wnikania PEM
Warstwy
ciała
promieniowanie
UV
widzialn
e
IR
C
B
A
A
B
C
Warstwa
rogowa
skory
+ + + +
+
+
+
Warstwa
rozrodcza
+ + +
+
+
+
Skóra
właściwa
+ +
+
+
Tkanka
podskórna
+
+
Efekty biologiczne absorpcji promieni
podczerwonych:
• reakcja naczyniowa – rozszerzają się naczynia
włosowate skóry i tkanki podskórnej, a także część
naczyń głębiej położonych;
w miejscu naświetlenia uwidacznia się rumień cieplny;
nie jest on ostro odgraniczony od miejsca
nienaświetlonego, a zaczerwienie skóry, którego
stopień narasta w zależności od czasu naświetlenia, ma
charakter nierównomierny, marmurkowaty, co wynika z
rozszerzenia niektórych naczyń głębiej położonych;
po zakończeniu ekspozycji rumień znika powoli, zależnie
od czasu i siły naświetlania; na skutek reakcji
naczyniowej poprawia się znacznie ukrwienie i
odżywienie tkanek oraz ich przepływ w układzie żylno-
chłonnym,
• reakcja autonomicznego układu nerwowego, co
prowadzi m.in. do zmniejszenia napięcia mięśni,
• reakcja narządów położonych głęboko lub nawet
odległych w wyniku odruchów ze stref Heada oraz
odruchów skórno-trzewnych; możliwe są też reakcje
konsensualne, np. ze strony przeciwległej kończyny;
dotyczy to najczęściej promieniowania krótkofalowego,
• podniesienie progu odczuwania bólu, związanego
m.in. ze stymulacją wydzielania endorfin,
• wzmożenie przemiany materii.
Naświetlanie promieniami podczerwonymi znacznych
powierzchni ciała wywołuje odczyn ogólny, który wynika
z dążenia organizmu do utrzymania homeostazy
cieplnej.
Wskazaniem do stosowania promieniowania
podczerwonego są:
stany po lokalnych urazach, szczególnie kończyn, jednak nie
wcześniej niż po upływie 48 godz. od urazu,
przewlekłe zapalenia stawów oraz tkanek miękkich,
procesy reumatoidalne w okresie niewielkiej aktywności,
nerwobóle oraz zespoły bólowe,
zespoły przeciążeniowe stawów, ścięgien i mięśni,
przewlekłe stany zapalne jamy nosowej, zatok przynosowych,
ucha zewnętrznego i stawów żuchwy,
stany po zapaleniu bakteryjnym, odmrożeniu i uszkodzeniu
popromiennym skóry i tkanki podskórnej,
zapalenie pęcherza moczowego, kamica nerkowa, żółciowa
przygotowanie do masażu, kinezyterapii oraz innych form
fizykoterapii, np. elektrostymulacji.
oparzenia UV i DKF
Przeciwwskazania do stosowania
promieniowania podczerwonego:
ostre stany zapalne
znaczne uszkodzenie układu naczyniowego, uniemożliwiające
prawidłową reakcję naczyniową (zaawansowana miażdżyca
obwodowa, żylno-chłonne zmiany troficzne, mikroangiopatia
cukrzycowa),
zagrożenia zakrzepicą ogólnoustrojową (choroba zakrzepowa
żył kończyn dolnych),
niewydolność krążenia i stany wyniszczenia,
czynna gruźlica płuc,
ostre bakteryjne stany zapalne skóry i tkanek miękkich,
zagrożenia niebezpiecznym krwawieniem (przewód
pokarmowy, układ moczowy, narząd rodny, płuca),
ciąża,
nieustabilizowana choroba nadciśnieniowa,
choroba nowotworowa, przed upływem 5 lat od wyleczenia.
w sporcie przed zawodami ( przekrwienie skóry powoduje
niedokrwienie mięśni)
Aparatura emitująca wyłącznie
promieniowanie podczerwone
Generatory nieświetlne
Źródłem promieniowania są spirale z drutu oporowego
nawinięte na szpulę ceramiczną, w metalowej oprawie.
Przepływ prądu rozżarza spirale do temperatury
czerwonego żaru (500–900°C). Urządzenia te są używane
zwykle jako grzejniki, emitują bowiem promienie
podczerwone o bardzo długiej fali, ponad 2000 nm.
Wykorzystywane są także w lampach nadfioletowych w
celu modyfikacji ich oddziaływania. W lampach tych
istnieje możliwość niezależnego stosowania
promieniowania podczerwonego i nadfioletowego
.
Aparatura emitująca jednocześnie
promieniowanie podczerwone
oraz widzialne
Generatory świetlne
Są to wypełnione azotem żarówki z węglowym (słabsze)
lub wolframowym (silniejsze) włóknem, o mocy 60–1500
W.
Lampy typu Sollux to najbardziej popularne lampy do
fizjoterapii promieniowaniem podczerwonym.
Do intensywnego miejscowego naświetlania bardzo
małych powierzchni służy lampa Minina.
Źródłem jej promieniowania jest żarówka z włóknem
węglowym, o mocy 50–100 W, umieszczona w reflektorze.
Otaczający reflektor drewniano-korkowy kołnierz pozwala
na przyłożenie lampy do skóry bez zagrożenia
oparzeniem. Szkło klosza może być czerwone, niebieskie
lub zielone.
Źródłem promieniowania
podczerwonego i widzialnego
jest żarówka.
Odpowiedni statyw, kształt
głowicy, tubus skupiający
wiązkę, przesłony, zestaw
filtrów, a niekiedy też opornik
pozwalający na zmianę
natężenia promieniowania –
stwarzają bardzo szerokie
możliwości pożądanego
naświetlania podczerwienią:
od intensywnych naświetlań
bardzo małej powierzchni, do
naświetlania dużych partii
ciała.
Zasady wykonywania naświetlań IR
Odległość i ustawienie promiennika takie , aby pacjent
odczuwał przyjemne ciepło : zależy od rodzaju lampy
- lampa Minina 10 cm
- sollux – 30 cm
- duży model – 120 cm
Czas trwania zabiegu : 15 -20 minut ( działanie ciepła 1-2 h)
Rodzaj filtra:
- czerwony ( przepuszcza prom czerwone widzialne i
podczerwone): stany zapalne tkanek miękkich,
przyspieszenie resorpcji wysięków, w uszkodzeniach skory,
źle gojących się ranach, w mięśniobólach
- niebieski (przepuszcza promienie niebieskie, ogranicza
czerwone- cieplne) : działanie przeciwbólowe,
uspokajające , obkurczają naczynia krwionośne ;
zastosowanie : stany pourazowe, odmrożenia, nerwobóle,
przeczulica, zaburzenia naczynioruchowe ,trądzik różowaty
Zasady bhp
Pacjent powinien odsłonić pole zabiegowe.
Skóra pacjenta zawsze powinna być czysta , z pola
zabiegowego należy usunąć metalowe przedmioty
Pacjent powinien przybrać wygodną i bezpieczną pozycję
Lampa powinna być ustawiona w taki sposób , aby promienie
padały na ciało pod kątem prostym
Lampę należy włączać i wyłączać poza pacjentem
Zabiegi w obrębie głowy powinny być wykonywane w pozycji
leżącej
Przed zabiegiem należy sprawdzić czy nie występują u
pacjenta zaburzenia czucia
Terapeuta podczas naświetlań , powinien kilkakrotnie
kontrolować stan pacjenta , a po zabiegu sprawdzić odczyn
Po zabiegu pacjent powinien odpocząć w poczekalni około 20
minut
Pacjent i terapeuta powinni mieć założone okulary ochronne
Wybór filtra zależy od żądanego efektu terapeutycznego
Zagrożenia w czasie zabiegu:
Oparzenia
Udar cieplny
Uszkodzenie narządu wzroku (zapalenie spojówek,
zaćma)
Porażenie prądem elektrycznym
Paradoksalny odczyn naczyniowy (ból, sinica, nagły
skurcz naczyń)
Kabiny do naświetlań całego ciała
„daleką podczerwienią”
Kabina do naświetlań
„daleką podczerwienią”
(FIR) jest nazywana
popularnie
„sauną podczerwieni”.
Metodyka naświetlań całego ciała
„daleką podczerwienią”
Pacjent przebywa w kabinie 20–30 min w pozycji siedzącej.
W czasie kilku pierwszych zabiegów wskazane jest
stosowanie niższych temperatur wnętrza, zaczynając od
45°C.
Naświetlania w maksymalnej temperaturze kabiny 60°C
można prowadzić dopiero po 4–5 zabiegach.
Zabiegi wykonuje się codziennie lub co drugi dzień, w seriach
po 10–12.
W przypadku osób starszych należy zaczynać naświetlania od
40°C i nie przekraczać 50°C.
Reakcje fizjologiczne na naświetlania
całego ciała „daleką podczerwienią”
W czasie zabiegu naświetlania występuje obfite
pocenie ,silna reakcja układu naczyniowego i
autonomicznego, mająca na celu utrzymanie
homeostazy cieplnej wnętrza ciała.
Zmniejsza się napięcie mięśni.
Ulega stymulacji układ immunologiczny,
Zaobserwowano wzmożone wydzielanie endorfin
Przeciwwskazania do naświetlania całego
ciała
„daleką podczerwienią”
nieustabilizowana choroba niedokrwienna serca i
choroba nadciśnieniowa,
niewydolność krążenia,
stany po udarze mózgu,
zaawansowana choroba niedokrwienna kończyn dolnych
(powyżej II stopnia według Fontaine’a),
zakrzepica żył,
owrzodzenia żylakowe goleni,
Q.Light
Q.Light jest nowoczesnym urządzeniem
przeznaczonym do światło- i koloroterapii.
Przy długości fal od około 400 do około 780 nanometrów
światło Q.Light nie zawiera w ogóle promieni
ultrafioletowych i niemal nie ma udziału promieni
podczerwieni.
Niewielkie promieniowanie podczerwone wpływa jednak
korzystnie na efekt leczenia.
Spolaryzowane światło lampy Q.Light znajduje
zastosowanie zarówno w terapii, jak i profilaktyce,
medycynie i kosmetyce.
Posiada wysoką aktywność biologiczną i leczniczą.
Podstawowe działanie:
przeciwzapalne
przeciwbólowe - stymulujące
bakteriostatyczne
leczenie problemów skórnych, takich jak skóra sucha,
zanieczyszczona, cellulitis, alergia
poprawa elastyczności i napięcia skóry, pobudzenie tworzenia
kolagenu
optymalizacja zaopatrzenia skóry w tlen
stymulacja metabolizmu komórki i regeneracja komórek
stymulacja ukrwienia i czerwonych ciałek krwi
wzmocnienie sił obronnych organizmu oraz osłabionego
systemu odpornościowego
pobudzenie sił regeneracyjnych organizmu, leczenie
przeziębień i infekcji
leczenie w chorobach żołądka i jelit
pomoc w gojeniu ran, działanie antyseptyczne
uśmierzanie ataków migreny
leczenie bólu, również natury chronicznej
leczenie depresji, zaburzeń snu
Ruchome filtry polaryzacyjne i
kolorowe umożliwiają
uzyskanie światła w czterech
wariantach:
1) światło białe
2) światło białe
spolaryzowane
3) światło kolorowe
4) światło kolorowe
spolaryzowane
Koloroterapia
Barwa jest zjawiskiem fizycznym, które ściśle związane
jest z różnymi długościami fal w widzialnym zakresie
widma elektromagnetycznego.
Gdy wszystkie długości fal zakresu widzialnego widma
występują z podobną intensywnością pojawia się światło
białe.
Każdej długości fali odpowiada określony odcień barwy,
który spostrzega oko ludzkie.
Od 780 nanometrów ukazuje się światło czerwone, fiolet
zaczyna się od około 380 nanometrów. Między fioletem a
czerwienią leżą długości fal dla światła niebieskiego,
zielonego, żółtego i pomarańczowego:
380 –450nm Fiolet
575 - 585 nm Żółty
450 - 500 nm Niebieski
585 - 620 nm Pomarańczowy
500 - 575 nm Zielony
620 - 780 nm Czerwony
czerwony
Działania ogólne
Pobudzenie krążenia i systemu nerwowego
Podniesienie ukrwienia
Wspomaganie przemiany materii, a w rezultacie aktywacja rezerw
energii
Efekt kosmetyczny
Pobudzenie metabolizmu komórek skóry
Poprawa ukrwienia skóry
Regeneracja skóry zmęczonej
Wskazania medyczne
Osłabiony system immunologiczny, bóle, zmniejszenie ukrwienia
tkanek lub organów, odmrożenia , zmęczenie i wyczerpanie
pomarańczowy
Działania ogólne
Wspomaga kształtowanie się tkanek organicznych ,
ożywienia i ociepla, pobudza funkcję
mięśni (relaksujące),
bodziec dla psychiki (poprawa nastroju)
Efekt kosmetyczny
Wspomaganie odbudowy włókien kolagenowych,
poprawa wytrzymałości skóry zwłaszcza w przypadku
występowania skórki pomarańczowej (cellulitis)
Wskazania medyczne
Napięcie mięśni, bóle głowy związane z napięciem,
reakcje alergiczne, stany depresyjne, zmniejszona
czynność gruczołów
Żółty
Działania ogólne
Wzmocnienie i pobudzenie układu trawiennego,
wzmocnienie mięśni, pobudzenie układu limfatycznego,
stymulacja sensorycznego i motorycznego
układu nerwowego,
ograniczenie stanów depresyjnych
Efekt kosmetyczny
Rozluźnienie i uspokojenie podrażnionej skóry, wzmocnienie
naturalnego systemu ochronnego skóry, pobudzenie
metabolizmu komórkowego
Wskazania medyczne
Zaburzenia żołądkowe
Zmęczenie
Stany depresyjne
Zieleń
Działania ogólne
Wzmocnienie serca, systemu immunologicznego i układu krążenia,
stymulacja systemu hormonalnego,
antyseptyczne,
zharmonizowanie pracy organów, kształtowania się tkanek,
uspokojenie i odprężenie mózgu
Efekt kosmetyczny
Uśmierzenie ogólnych problemów skórnych, wiązanie wilgoci,
uspokojenie skóry, zmniejszenie zmarszczek spowodowanych
przesuszeniem skóry
Wskazania medyczne
Osłabiony system immunologiczny, świeże rany i blizny,
napięcie, bóle, zwłaszcza bóle głowy,
początkowe stadia wysypek skórnych
Fiolet
Działania ogólne
Regulacja przebiegu przemiany materii, pobudzenie systemu
odpornościowego,
uspokojenie systemu nerwowego,
kojący wpływ na organy (z wyjątkiem
śledziony),
obniżenie gorączki,
relaks
Efekt kosmetyczny
Uspokojenie skóry,
wzmocnienie naczyń krwionośnych,
ustępowanie zaczerwienień,
ochrona przeciw wolnym rodnikom,
nawilżanie skóry
Wskazania medyczne
Stres
Zakłócenia układu krążenia
Niebieski
Działania ogólne
Uspokajające i uśmierzające ból
Antyseptyczne,
hamujące stany zapalne
Relaksujące i usypiające
Dobre dla oczu
Efekt kosmetyczny
Nawilżanie skóry,
znormalizowanie produkcji łoju skóry zanieczyszczonej
i podrażnionej, ukojenie przy podrażnieniach skóry
Wskazania medyczne
Gorączka, bóle, migreny, niepokój nerwowy, zaburzenia snu,
zapalenia, zaczerwienienia skóry, opryszczka, trądzik, alergie,
oparzenia słoneczne
Biel
Działanie ogólne
Wzmocnienie systemu immunologicznego
pobudzenie metabolizmu i regeneracja komórek,
zharmonizowanie układu trawiennego,
stymulacja procesu tworzenia czerwonych
krwinek,
wspomaganie gojenia się ran,
rozluźnienie
Efekt kosmetyczny
Poprawa elastyczności i sprężystości skóry , regulacja
gospodarki płynami, stymulacja zaopatrzenia
skóry w tlen, pobudzenie tworzenia kolagenu
Wskazania medyczne
Rany i blizny, zakłócenia przemiany
materii, depresje, również depresje uwarunkowane
sezonowo
Helioterapia
Helioterapią określa się wykorzystanie do celów
leczniczych promieniowania słonecznego.
Promienie słoneczne są dla nas codziennością, umilają
nasze życie, lecz z drugiej strony są bardzo złożonym
zjawiskiem.
Słońce – eliksir życia. Bez jego światła nie powstałoby i
nie istniałoby życie na Ziemi.
Od miliardów lat Słońce nieustannie wytwarza ogromną
ilość energii, której tylko niewielka część dociera w
postaci promieni słonecznych na Ziemię, ale ta ilość i
jakość promieniowania wystarcza do zachowania życia
roślin, zwierząt i ludzi.
Helioterapia
(widmo ciągłe 300 – 2000 nm)
IR 59 – 65%
Prom widzialne 33 – 40 %
UV 1 – 2%
Widmo promieniowania słonecznego w swej
drodze do ziemi ulega zmianie w zależności od:
pory roku i dnia. W różnych porach roku i dnia zmienia
się skład promieniowania słonecznego co jest związane z
kątem padania. Im mniejszy jest kąt padania promieni
słonecznych tym bardziej muszą one przebijać się przez
grubsze warstwy atmosfery. Z kolei w godzinach rannych
i popołudniowych ilość promieniowania ultrafioletowego
jest niewielka, największa, gdy słońce jest w zenicie,
wysokości nad poziomem morza. Na większych
wysokościach ilość promieniowania ultrafioletowego jest
wyższa, co jest związane głównie z czystością i
przejrzystością powietrza,
pozycji na ziemi,
zachmurzenia, a także zanieczyszczenia powietrza (od
zawartości w powietrzu pary wodnej i pyłów),
siły odbicia (piasek, śnieg).
Odczyn
Rumień cieplny
Rumień fotochemiczny
Działanie korzystne
wzmożenie przemiany materii,
pobudzenie mechanizmów krwiotwórczych,
zwiększenie odporności organizmu na zakażenia,
pobudzający wpływ na gruczoły wydzielania
wewnętrznego,
działanie odczulające
działanie przeciwkrzywicze (zwiększenie zawartości
wapnia i fosforanów w surowicy krwi)
poprawa zaopatrzenia tkanek w
tlen
Działania niekorzystne
Będą one występować w przypadku niewłaściwego
dawkowania, a co za tym idzie w przypadku pochłonięcia
zbyt dużej ilości energii promieniowania.
nadmierny rumień fotochemiczny
udar słoneczny, uczucie ogólnego rozbicia,
bóle głowy,
gorączka
Poparzenia
długotrwała ekspozycja (rolnicy, rybacy): utrata
elastyczności skóry, zmarszczki
Anhelioza – choroba wywołana brakiem światła( ludzie
mizerni, bladzi, wyniszczeni, mają obrzęki)
Sposoby podawania
Solaria – zorganizowane naświetlania w uzdrowiskach
Opalanie zaczynamy od 15 – 20 minut
Dzieci , ochrona głowy, czapka, okulary ( zaczynamy od
2-4 minut , max 2 h)
Starsi – ostrożnie , unikanie godzin o największym
natężeniu prom słonecznego
Helioterapię stosuje się w leczeniu
gruźlicy kostno-stawowej,
gruźlicy dróg moczowych,
gruźlicy węzłów chłonnych,
przewlekłych stanów zapalnych stawów,
przewlekłych nieżytów dróg oddechowych,
łuszczycy,
czyraczności,
trądziku pospolitego
oraz zaburzeń wzrostu kości u dzieci
.
Przeciwwskazaniem do stosowania kąpieli
słonecznych jest:
gruźlica płuc,
niewydolność krążenia,
choroba nowotworowa,
skłonność do krwawień z narządów wewnętrznych,
nadczynność tarczycy
oraz zaawansowana miażdżyca.
Reakcje skóry na promieniowanie słoneczne;
typy karnacji
I Celtycki :
jasna skóra, włosy rude
lub blond, niebieskie
oczy, liczne piegi ,
ciemniejsze po
nasłonecznieniu, bardzo
jasne brodawki piersi
Reakcje skóry żywe,
rumień występuje w lecie
po 5-10 minutach
Oparzenia występują
łatwo, bardzo bolesne ,
łuszczenie się skóry
Brązowienie skóry słabe
II Jasnoskórego
Europejczyka :
skóra nieco ciemniejsza,
niż w typie I, rzadkie
piegi, oczy niebieskie lub
brązowe, włosy ciemny
blond,
brodawki piersi
jasne
Reakcje skóry żywe,
rumień w lecie po 10 -20
minutach
Oparzenia występują
łatwo, bardzo bolesne
Brązowienie skóry słabe
III ciemnoskórego
Europejczyka :
skóra jasna do
jasnobrązowej, piegi
występują pod wpływem
słońca, włosy szatyn,
oczy jasne lub ciemne,
brodawki piersi ciemne
Reakcje skóry słabe,
rumień latem po 20 -30
minutach
Oparzenia występują
rzadko
Brązowienie skóry
przeciętne
IV
Śródziemnomo
rski wschodni
Skóra śniada,
piegów brak, włosy
ciemny szatyn lub
czarne, oczy
ciemne, brodawki
piersi ciemne
Reakcje skóry
słabe, rumień po
45 minutach
Oparzenia rzadko
Brązowienie skóry
– opalają się łatwo
przy niewielkim
nasłonecznieniu
V Indianie z
Ameryki Północnej
brązowa skóra
Reakcje skóry słabe
Oparzenia występują
rzadko
Brązowienie skóry -
opalają się szybko przy
małym natężeniu
VI Afryka , Ameryka
Południowa( Australi
a, Indie)
czarna skóra
Reakcje skóry słabe
Oparzenia w normalnych
warunkach nigdy
Brązowienie skóry – nie
opalają się
Objawem
najwcześniejszym i
najpowszechniej
występującym są
zmarszczki. Najpierw
pojawiają się drobne
zmarszczki, następnie
głębokie bruzy.
Zmarszczki wywołane są
nieprawidłowymi
zmianami budowy
kolagenu i związaną z
nimi wiotkością tkanki
łącznej podporowej.
Skóra romboidalna karku
(cutis rhomboidalis
nuchae) występuje
zazwyczaj na tylnej
powierzchni szyi
robotników pracujących
na dworze. Skóra
przybiera
charakterystyczny
wygląd, staje się szorstka,
twarda i zaczerwieniona,
ulega po-bruzdowaniu w
romboidalne pola.
Piegi są to małe,
niezłośliwe plamy
barwnikowe,
zlokalizowane w
miejscach narażonych na
działanie promieniowania
słonecznego.
Długotrwałe przebywanie
na słońcu sprawia, że
piegi ciemnieją i
zwiększa się ich liczba.
Promieniowanie nadfioletowe
Ze względu na zróżnicowane działanie biologiczne,
promieniowanie ultrafioletowe dzieli się na:
promieniowanie UV-A, tzw. długofalowe o długości fali
400-315 nm (działanie biologiczne)
promieniowanie UV-B, tzw. średniofalowe, o długości fali
315-280 nm (melanogeneza)
promieniowanie UV-C, tzw. krótkofalowe, o długości fali
280-200 nm. (działanie bakteriobójcze)
Przenikanie promieniowania krótkofalowego jest małe i
wynosi 0,1-0,5mm, tak więc jest pochłaniane przez
warstwę naskórka.
Z kolei promieniowanie długofalowe przenika głębiej, do
warstwy 0,5-2mm.
Przenikliwość wzrasta wprost proporcjonalnie do długości
fali.
Promienie ultrafioletowe są pochłaniane przez warstwę
naskórka w 20%, przez warstwę skóry w 50%, a pozostała
część promieniowania ulega odbiciu.
Ilość promieniowania odbitego od powierzchni skóry
zależy od kąta padania promieni, stanu skóry oraz od
długości fali.
Promienie ultrafioletowe są pochłaniane przez
protoplazmę komórek a skutkiem ich działania są odczyny
fotochemiczne i biologiczne.
Wielkość odczynu zależy, zgodnie z prawem Grotthusa-
Drapera, od ilości pochłoniętej energii.
Biologiczne działanie promieniowania UV jest
następstwem jego działania fotochemicznego.
Pod wpływem promieni UV w tkankach i ich elementach
zdolnych do absorpcji (np. w karotenie, kwasach
nukleinowych, histydynie, tyrozynie, lipoproteinach,
melaninie, hemoglobinie), zachodzą różne reakcje
chemiczne, takie jak
synteza,
utlenianie,
redukcja
rozpad.
Są one przyczyną występowania odczynu
fotochemicznego, tworzenia pigmentu czy wytwarzania
witaminy D.
Odczyn fotochemiczny
Rumień fotochemiczny, to odczyn skóry, objawiający się
jej zaczerwienieniem w wyniku rozszerzenia naczyń
krwionośnych.
Rumień fotochemiczny powstaje w dwóch etapach:
1.
W wyniku pochłonięcia energii promieniowania UV przez
białko komórek warstwy kolczystej naskórka, dochodzi do
jego denaturacji, czego następstwem jest uszkodzenie
tych komórek.
2.
Z uszkodzonych komórek wydzielają się związki
histaminopodobne, które przenikają do skóry właściwej
gdzie powodują rozszerzenie naczyń włosowatych.
Przy właściwym dawkowaniu promieni UV nie występują
żadne niepożądane skutki, ale w sytuacji
przedawkowania pojawia się przebarwienie, natomiast
przy znacznym przedawkowaniu może dojść do
powstania pęcherzy śródskórnych i podskórnych oraz
nadżerek.
Następstwem rumienia jest zwiększenie
przepuszczalności naczyń, co powoduje przejście osocza
do przestrzeni międzykomórkowych naskórka i skóry
właściwej, a to z kolei powoduje obrzęki.
W przypadku nagromadzenia się płynu przesiękowego
między warstwami naskórka powstają pęcherze
wypełnione płynem surowiczym.
Innym następstwem jest złuszczenie naskórka. Przy
częstych kontaktach z promieniami UV, powstają
znaczne zgrubienia warstwy rogowej naskórka
(hyperkeratoza), które bardzo często są punktem
wyjścia nowotworów skóry.
Cechy rumienia fotochemicznego:
Okres utajenia (1-6 godzin po zadziałaniu promieniowania),
Okres narastania i szczytu (6-24 godzin)
Okres zanikania (po słabych dawkach kilka godzin a po dużych może to
być nawet kilka dni).
Jest on jednolity, równomierny i ściśle ograniczony do naświetlanej
powierzchni skóry.
Na stopień odczynu fotochemicznego wpływają takie czynniki jak
- długość fali promieniowania ultrafioletowego,
- natężenie źródła promieniowania,
- czas naświetlania,
- odległość pomiędzy powierzchnią naświetlaną a źródłem
promieniowania,
- kąt padania promieni na powierzchnię naświetlaną,
- wrażliwość skóry w miejscu naświetlanym
- indywidualna wrażliwość pacjenta.
Do czynników współdziałających zaliczamy porę roku, wiek pacjenta,
przebyte choroby i leki, które pacjent zażywa bądź zażywał.
Tworzenie pigmentu
- melanogeneza
(290- 300nm)
W skórze poddanej napromieniowaniu, zwłaszcza
promieniami UV-B, dochodzi do pigmentacji (brunatne
przebarwienia).
Pigmentacja skóry zależy od gromadzenia się barwnika
melaniny w warstwie podstawowej naskórka, dawki
promieni UV oraz długości ich fali.
Największe właściwości wytwarzania pigmentu posiada
wiązka UV B.
Pigment powstaje w melanoblastach, komórkach
znajdujących się w naskórku.
Propigment –tyrozyna
utlenianie (enzym tyrozynaza)
DOPA (3,4 dwuhydroksyfenyloalanina)
Dopa- oksydaza + jony Cu (utlenianie)
melanina
Wytwarzanie witaminy D
(poniżej 320 nm)
Skóra bierze czynny udział w syntezie steroli.
Substratem witaminy D jest
7-dehydrocholesterol.
hydroksylacja w wątrobie
25 HCC (25 hydrocholekalcyferol)
hydroksylacja w nerkach
1,25 DHCC (1,25 dwuhydrocholekalcyferol)
Hormon ułatwiający wchłanianie wapnia
Niedobór witaminy D
Osteoporoza
Krzywica
Zmiękczanie kości długich( kolana koślawe, szpotawe)
Skoliozy
Zniekształcenia klatki piersiowej
Wpływ promieniowania ultrafioletowego na
organizm
Wpływ promieni UV na skórę.
Skóra staje się lepiej unaczyniona, odżywiona, staje się elastyczna,
sprężysta, zwiększa się odporność skóry na zakażenia, odczyn
rumieniowy zwiększa dopływ leukocytów do skóry, w związku z
czym owrzodzenia, ubytki skóry goją się stosunkowo szybko
poprzez pobudzenie ziarninowania.
Nadmiar światła UV powoduje wysychanie skóry, jej zgrubienie,
pękanie a przy szczególnie długim działaniu może dojść do
tworzenia nowotworów skóry.
Działanie bakteriobójcze i bakteriostatyczne (UV C).
zahamowanie podziału komórek bakterii, (np. prątek gruźlicy,
paciorkowce, maczugowiec błonicy, pałeczka okrężnicy). Promienie
UV działają również na wirusy (półpasiec), grzybice skórne,
drożdżaki i pleśniowce.
Bakteriobójcze działanie promieniowania polega na uszkodzeniu
struktury białek bakterii przez powstające bezpośrednio w komórce
reakcje biochemiczne, które równocześnie mogą prowadzić do
zahamowania wzrostu i podziału bakterii, a także blokadą syntezy
DNA, jak również powstawaniu w procesie utleniania pod wpływem
promieni UV substancji toksycznych dla bakterii.
Wpływ na szpik kostny
Promienie UV posiadają właściwości stymulujące produkcję
erytrocytów, hemoglobiny, okresowo zwiększają ilość płytek
krwi.
W leczeniu promieniowaniem UV anemii wtórnej w licznych
badaniach stwierdzono poprawę stanu krwi.
Przy prawidłowej ilości erytrocytów nie ulegają one
zwiększeniu natomiast gdy ich liczba jest obniżona wówczas
po naświetlaniu następuje wzrost ilości erytrocytów.
Należy pamiętać, że u ludzi starszych naświetlanie
promieniami UV może doprowadzić do powstania zakrzepicy.
Wpływ na gruczoły wewnętrznego wydzielania.
Promienie UV zwiększają produkcję hormonów takich
gruczołów jak przysadka mózgowa, tarczyca, nadnercza,
trzustka i jajniki.
Wpływ na układ nerwowy .
Przy właściwym dawkowaniu obserwuje się korzystny
wpływ na stan psychiczny (uspokojenie, powraca sen i
stabilność układu nerwowego).
Wpływ na przemianę materii.
Po naświetlaniu następuje przyspieszenie ogólnej przemiany
materii. Poziom cholesterolu wyraźnie spada w surowicy krwi
(miażdżyca jest przeciwwskazaniem).
Wpływ na gospodarkę mineralną ustroju
Promienie UV wytwarzają w skórze witaminę D2 i D3, które
przechodząc do układu krążenia, zwiększają przyswojenie
wapnia i fosforu z przewodu pokarmowego oraz utrzymują ich
prawidłowy poziom we krwi, zabezpieczając kości przed
odwapnieniem.
Naświetlania ogólne powodują okresowo obniżenie ciśnienia
krwi (nadciśnienie jest przeciwwskazaniem, ponieważ pod
wpływem naświetlania występuje duże obciążenie mięśnia
sercowego i może dojść do zapaści).
Wpływ na układ oddechowy.
Promieniowanie ultrafioletowe zwiększa możliwości
wykorzystania tlenu.
Efekt fotodynamiczny
Zwiększanie wrażliwości na UV
Stanowi przyczynę wielu chorób skóry
Substancje i leki zwiększające wrażliwość: pochodne
kumaryny, barwniki, naturalne olejki , związki niektórych
metali, antybiotyki, leki przeciwbakteryjne,
przeciwgrzybicze, przeciwcukrzycowe
Wskazania do stosowania promieniowania
ultrafioletowego
UV stosuje się w:
chorobach uszu, nosa, gardła, nawracających anginach,
alergicznych nieżytach nosa, przewlekłych zapaleniach oskrzeli;
krzywicy;
wszystkich anemiach z wyjątkiem złośliwych – niski poziom żelaza
we krwi, zmniejszona ilość hemoglobiny i erytrocytów;
chorobach gośćcowych (wskazaniem będą wszystkie destrukcyjne
i zwyrodnieniowe formy gośćca, przeciwwskazaniem ostre
zapalenie stawów);
ZZSK;
gośćcu tkanek miękkich,
neuralgiach;
stanach po półpaścu;
trudno gojących się ranach;
trądziku pospolitym;
łysieniu plackowatym;
utrudnionym zroście kości;
niedoczynności gruczołów wewnętrznego wydzielania, jak
tarczyca, jajniki.
Przeciwwskazania do naświetlania
promieniami ultrafioletowymi
nowotwory złośliwe narządów wewnętrznych;
zaawansowana miażdżyca;
stany gorączkowe bez względu na pochodzenie;
osoby powyżej 70 roku życia;
fotosensybilizacja, obojętnie czym jest spowodowana;
nadczynność tarczycy;
cukrzyca wieku średniego i starczego;
choroby psychiczne przebiegające z nadmierną
pobudliwością;
padaczka;
niewydolność mięśnia sercowego;
wodobrzusze;
choroby nerek.
Sztuczne źródła promieni UV
Ciała ogrzane do wysokiej temperatury
Łuki elektryczne
Wyładowania jarzeniowe (rurka ze szkła kwarcowego
opróżniona z powietrza , wypełniona rozrzedzonym
argonem ,w której znajduje się niewielka ilość rtęci, z
wtopionymi elektrodami)
Lampy kwarcowe
Metodyka naświetlań. Ogólne zasady wykonywania
naświetlań
Przed rozpoczęciem zabiegu należy określić najmniejszą dawkę
promieniowania, która wywołuje u danego pacjenta odczyn
rumieniowy – tzn. dawkę progową MED określaną także jako
test biologiczny.
Określenie dawki progowej wykorzystuje się również jako test
palnika, umożliwiający ocenę jego zdolności emisyjnej.
Po ustaleniu dawki progowej MED można rozpocząć serię
naświetlań; naświetlanie rozpoczyna się od ½ lub 1 dawki
progowej, stopniowo zwiększa się czas naświetlania w
kolejnych zabiegach o 25-50% wartości czasu pierwszego
naświetlania, uzyskując po każdym zabiegu jednakowy stopień
odczynu, aż do osiągnięcia górnego limitu czasu, który zależy
od typu lampy i rodzaju terapii do maksymalnie 10 dawek
progowych. Zwiększanie czasu naświetlań (dawki) musi być tak
prowadzone, aby na skórze nie wystąpiły odczyny silniejsze od
zaleconych.
Zabiegi wykonuje się codziennie lub co drugi dzień w
serii do 20 zabiegów.
W przypadku 2-3 dniowej przerwy w naświetlaniach
należy zmniejszyć dawkę następnego naświetlania o ok.
25% czasu ostatniego zabiegu; przy bardzo długiej
przerwie należy kurację rozpocząć od nowa, ustalając na
wstępie biodozę (dawkę progową MED) wg której ustala
się dalsze dawkowanie.
Podczas naświetlań całego ciała, okolice szczególnie
wrażliwe na promienie należy osłonić. Do obszarów
nadwrażliwych zalicza się: męskie narządy płciowe,
okolice sutków u kobiet i wypukłe części ciała tj. nos,
brzuch, pośladki w zależności od ułożenia pacjenta.
W czasie naświetlań miejscowych, pacjent odsłania tylko
okolicę ciała poddawaną zabiegowi; do przykrywania części
ciała nie poddawanej naświetlaniu należy używać gęstej
tkaniny bawełnianej (tkaniny z tworzywa sztucznego
steelon przepuszczają promienie nadfioletowe)
Przed zabiegiem należy dokładnie oczyścić skórę w miejscu
naświetlania (szczególnie dokładnie w wypadku
uprzedniego stosowania maści lub innych leków, które
mogą powodować uczulenie lub zmienić wrażliwość skóry).
Obszary naświetlane można pokrywać maściami na
specjalne zlecenie lekarza.
Pacjent podczas naświetlania nie może zmieniać pozycji
ciała.
Naświetlania (serie) musza być wykonywane tą
sama lampą, w czasie konieczności zastosowania
innej lampy, trzeba wykonać na nowo test
biologiczny.
W czasie naświetlań pacjent i osoba obsługująca
lampę są zobowiązani do noszenia okularów
ochronnych.
Należy pamiętać, że osoba obsługująca aparat
otrzymuje dodatkową dawkę promieniowania
odbitego od ścian, prześcieradeł i sprzętu,
zwłaszcza jeżeli w ciągu jednego dnia wykonuje
dużo zabiegów, dlatego po ustawieniu odległości
lampy powinna niezwłocznie opuścić obszar
promieniowania bezpośredniego i chronić własną
skórę przed działaniem promieniowania
nadfioletowego.
Częste wyłącznie i włączanie lampy wpływa ujemnie na
żywotność palników. Naświetlanie najlepiej prowadzić w
systemie ciągłym bez wyłączania aparatu. W przerwach
między poszczególnymi zabiegami można promienie
skierować na ścianę lub przesłonę, przy naświetlaniu
pojedynczym
Nie wolno dotykać zimnego palnika gołą ręką, palniki należy
myć czystym spirytusem.
Pomieszczenie, w którym wykonuje się naświetlania należy
dokładnie wietrzyć ze względu na jonizację powietrza
dookoła palnika i powstanie szkodliwego ozonu i tlenków
azotu.
Należy prowadzić kartę eksploatacji palnika.
Test biologiczny
Pacjent w pozycji siedzącej, osłonięty z
rumieniomierzem umieszczonym na przedniej stronie
przedramienia. Lampę umieszczamy tak aby
promieniowanie padało na przedramię pod kątem
prostym z odległości 50cm. Po rozgrzaniu lampy
naświetlamy skórę przez 15 s w kolejno odsłanianych
otworach rumieniomierza (pierwsze pole naświetlane
będzie więc przez 75 s a ostatnie przez 15).
Jako dawkę progową przyjmuje się czas którym
naświetlano pole bez dostrzegalnego odczynu
rumieniowego, znajdujące się obok pola z widocznym
odczynem rumieniowym. Odczytu dokonuje się po 24
godzinach.
Naświetlania ogólne
Naświetlania ogólne wykonuje się z odległości 1m.
Czas zabiegu zależy od wrażliwości osobniczej. Rozpoczyna
się od ½ lub jednej dawki progowej, stopniowo zwiększa się
czas do stopnia takiego, by odczyn nie był zbyt silny.
Zwykle zwiększa się o ¼ lub ½ dawki progowej.
Naświetlania wykonuje się codziennie, seria stanowi 15-20
zabiegów.
Naświetlania ogólne wykonuje się w pozycji leżącej, pacjent
musi mieć okryte intymne części ciała.
Podczas zabiegu pacjent ma okulary ochronne i nie może
zmieniać pozycji.
Naświetlania wykonuje się tak by z przodu wiązka światła
padała na wyrostek mieczykowaty, a z tyłu na L1.
Naświetlania miejscowe
Przed naświetlaniem należy określić dawkę progową z
odległości 50cm.
Należy osłonic nienaświetlane części skóry.
Stosuje się dawki 2,3 MED.
Podczas naświetlania ran należy każdorazowo stosować
jałowe okłady.
Naświetlania u dzieci. Dla ustalenia dawki progowej
należy wykonać test biologiczny na skórze łopatki z
odległości 1m. Zabiegi wykonuje się codziennie lub co
drugi dzień, stosując mniejsze dawki. U dzieci nie stosuje
się naświetlań ogólnych. Należy pamiętać o zakrywaniu
okolicy głowy i krocza. Naświetlania u dzieci wykonuje się
w obecności rodzica (opiekun podczas zabiegu również
stosuje okulary ochronne).
Zagrożenia zdrowia na skutek promieni UV
reakcje fotoalergiczne
stan zapalny skóry, plamisty, pęcherzykowaty rumień z
obrzękiem; w cięższych przypadkach występują
pęcherze i martwica tkanek
objawy ogólne: złe samopoczucie, dreszcze, nudności,
stan podgorączkowy lub gorączka, niepokój
reakcja paradoksalna- skurcz naczyń (u chorych z
zaburzeniami naczynioruchowymi) występuje np.:
drętwienie kończyn
zapalenie spojówek, łzawienie, przekrwienie,
swędzenie , zaćma, zapalenie
tęczówki
BIOPTRON (480 – 3400 nm )
BIOPTRON
emituje światło o widmie podobnym do tej części widma
elektromagnetycznego, która jest wytwarzana w naturze
przez słońce, ale bez promieniowania UV.
Terapia światłem BIOPTRON może w sposób naturalny
wzmacniać regeneracyjne i utrzymujące równowagę
zdolności organizmu, przez co pomaga organizmowi
wyzwalać jego własny potencjał leczniczy.
Po dojściu do tkanek energia światła wspomaga proces
biostymulacji ( stymuluje różnorodne procesy biologiczne
w organizmie a tym samym wzmaga funkcje organizmu).
EFEKTY BIOSTYMULACYJNE
stymuluje światłoczułe struktury międzykomórkowe i molekuły.
To inicjuje reakcje łańcuchowe w komórkach i wyzwala tak zwane
reakcje wtórne, które nie ograniczają się wyłącznie do obszaru
skóry poddanego kuracji ale mogą obejmować cały organizm.
STYMULUJE I MODULUJE
Terapia światłem BIOPTRON stymuluje i moduluje procesy
naprawcze i regeneracyjne, jak również procesy systemu
obronnego organizmu człowieka.
DZIAŁA W SPOSÓB NATURALNY
Terapia światłem BIOPTRON działa w sposób naturalny przez
wzmacnianie zdolności regeneracyjnych organizmu, a tym
samym pomaga organizmowi wyzwolić jego własny potencjał
leczenia.
Cechy promieniowania lampy
bioptron
POLARYZACJA
światło BIOPTRON jest
światłem
spolaryzowanym: jego
fale poruszają się
(oscylują) w
równoległych
płaszczyznach.
światło emitowane przez
urządzenia BIOPTRON
osiąga stopień
polaryzacji powyżej 95%.
POLICHROMIA
Światło BIOPTRON jest
światłem
polichromatycznym. Oznacza
to, że zawiera ono nie jedną
długość fali (jak światło
laserowe) lecz szeroki zakres,
obejmujący światło widzialne
i część zakresu podczerwieni
Zakres długości fal światła
BIOPTRON wynosi od 480 nm
do 3400 nm.
Widmo elektromagnetyczne
BIOPTRON nie zawiera
promieniowania
ultrafioletowego
NIEKOHERENCJA
W odróżnieniu od światła laserowego, światło BIOPTRON
jest światłem niekoherentnym, lub "nie w fazie".
Oznacza to, że fale świetlne nie są zsynchronizowane.
NISKA ENERGIA
Światło BIOPTRON ma niską gęstość energii. Ta gęstość
energii wywiera efekty biostymulacyjne i pozwala
światłu na pozytywne stymulowanie różnych procesów
biologicznych w organizmie.
ZASTOSOWANIE TERAPII ŚWIATŁEM
BIOPTRON
Terapia światłem BIOPTRON musi być planowana
indywidualnie.
Czas trwania każdej sesji, jak również całego cyklu
terapeutycznego zależy przede wszystkim od problemu
zdrowotnego oraz stanu okolicy poddawanej zabiegowi.
Zależnie od wskazania, terapia światłem BIOPTRON
może być stosowana tylko kilka minut raz, dwa razy
dziennie.
Terapia światłem powinna być aplikowana podczas
relaksu, aby w ten sposób doświadczać
biostymulacyjnego wpływu.
Metodyka zabiegu
Przed użyciem terapii światłem oczyść miejsce, które chcesz
poddać terapii.
Uwaga: Jakiekolwiek ubranie lub okrycie musi być usunięte
przed rozpoczęciem zabiegu.
Należy się odprężyć i skierować strumień światła na miejsce
poddane terapii. Urządzenie powinno być trzymane pod
odpowiednim kątem 90° i w optymalnej odległości około 10
cm .
Podczas zastosowania strumień światła powinien pozostawać
nieruchomo. Zastosowanie na dużych powierzchniach odbywa
się poprzez naświetlanie punkt po punkcie aż do pokrycia całej
przestrzeni.
Terapię światłem BIOPTRON stosuje się raz lub dwa razy
dziennie, np. codziennie rano i/lub wieczorem przez 4 do 10
minut,
Po użyciu urządzenie musi zostać odłączone od zasilania!
Zastosowanie lampy Bioptron
GOJENIE RAN
Leczenie Światłem Lampy BIOPTRON można stosować,
jako monoterapię i/lub leczenie uzupełniające w gojeniu
ran, przy następujących schorzeniach:
* Rany pourazowe (uszkodzenia ciała)
* Oparzenia
* Rany pooperacyjne
* Żylaki nóg
* Odleżyny
LECZENIE BÓLU
* osteoporoza
* reumatoidalne zapalenie stawów (przewlekłe)
* artroza
Fizykoterapia
*
bóle kręgosłupa
lędźwiowego
* bóle ramion i szyi
* zespół urazowy
nadgarstka
* bliznowce
*uszkodzenia mięśniowo-
kostne
Medycyna sportowa
urazy tkanki miękkiej
mięśni, *ścięgien i
więzadeł:
*skurcze mięśni
* zwichnięcia
* zerwanie więzadeł i
mięśni
* przemieszczenia
* kontuzje
* łokieć tenisisty
Terapia Światłem BIOPTRON może:
* Poprawić mikrokrążenie
* Harmonizować procesy przemiany materii
* Wzmacniać system obronny organizmu
* Stymulować procesy regeneracji i naprawy w
całym
organizmie
* Wspomagać gojenie się ran
* Złagodzić ból lub zmniejszyć jego natężenie
SOLARIA
Urządzenia do indywidualnego naświetlania
całego ciała promieniami nadfioletowymi.
Uzasadnieniem do opalania się w tych
urządzeniach według ich producentów jest przede
wszystkim możliwość podtrzymania nabytej latem
opalenizny oraz utrzymanie jej do następnego
lata, co pozwala od razu, z początkiem sezonu,
długo opalać się na plażach bez obawy oparzenia.
Wyraźnie więc podkreśla się kosmetyczne, a nie
zdrowotne cele opalania się w solariach. Podaje
się, że zgrubienie naskórka uzyskuje się w
solariach po 4-6 tygodniach codziennych
zabiegów.
Obowiązuje indywidualnie dobrane dawkowanie,
uwzględniające typ skóry. W kolejnych dniach dawki
zwiększa się stopniowo.
Na serię składa się 10-12 zabiegów, po czym należy
zrobić 4-tygodniową przerwę.
W ściankach łóżka opalającego lub kabiny do
naświetlań całego ciała znajduje się od kilkunastu do
kilkudziesięciu niskociśnieniowych lamp - świetlówek,
które charakteryzują się stosunkowo niską
temperaturą promienników.
Świetlówki te są pokryte luminoforową warstwą
ograniczającą promieniowanie do pożądanej długości
fal w zakresie UVA i UVB (ok. 3%) stosunek 200:1
Ich działanie jest barwnikotwórcze z maksymalnym
ograniczeniem szkodliwego działania rumieniowego.
Przeciwwskazania do korzystania z łóżek opalających:
fotodermatozy, nowotwory złośliwe, nadciśnienie
tętnicze, niewydolność krążenia, gruźlica, nadczynność
tarczycy, leki światłouczulające, antybiotyki i hormony,
klaustrofobia.
Na skutek maksymalnego wyeliminowania
promieniowania UV B, solarium nie wywołuje
niebezpiecznego rumienia, jest dużo bezpieczniejsze
od słońca, co nie oznacza, że mogą z niego wszyscy
korzystać.
Opalanie może pogłębić skłonność do powstawania
przebarwień pigmentacyjnych i bielactwa.
Długotrwałe i często powtarzane naświetlania
prowadzą na ogół do znacznego wysuszenia skóry,
nasilenia się zmarszczek i różnych stanów zapalnych
skóry.
Efekty uboczne
Tanoreksja to uzależnienie od opalania. Osoby uzależnione
od promieni słonecznych mają wrażenie, że ich skóra jest
ciągle blada - w ich mniemaniu są nieatrakcyjni, gdyż to
opalenizna powoduje u nich poczucie wartości.
W Stanach Zjednoczonych aż 90 proc. zachorowań na raka
skóry (np. na czerniaka złośliwego) powoduje uzależnienie od
solarium
W pojęciu "uzależnienie" mieści się cotygodniowe chodzenie
na solarium, przy zwiększonych dawkach czasowych. Problem
tanorektyków polega na nieświadomości zagrożenia oraz
całkowitym braku przyjęcia do wiadomości tego, że jest się
uzależnionym.
Oprócz takich efektów ubocznych opalania się na solarium,
jak szybkie starzenie się skóry, uszkodzenie wzroku,
intensywny trądzik, czy też zakażenia skóry, promienie UV w
dużych dawkach mogą powodować nowotwór skóry.
Zasady korzystania z solarium
Korzystaj z solarium nie częściej niż 3 razy w tygodniu.
Między seansami rób przerwy - dla skóry normalnej
jednodniowe, dla skóry wrażliwej minimum dwudniowe.
Twoja skóra musi wypocząć i zregenerować się. Biologiczny
proces uzyskania pełnej opalenizny trwa około 48 godzin.
Utrwalanie opalenizny gwarantują 1-2 wizyty w tygodniu.
Dostosuj rodzaj urządzenia, czas i częstotliwość opalania do
twojego fototypu skóry oraz stopnia zaawansowania
opalenizny
Zacznij od krótkich seansów - twoja skóra powinna się
oswoić z promieniami UV. Stwórz swój indywidualny
program opalania, a w razie problemów poproś o pomoc
obsługę solarium.
Do opalania w solarium używaj specjalnych
kosmetyków. Zapewniają one ochronę i pielęgnację
opalonej skóry oraz zwiększają szybkość, intensywność i
skuteczność opalania.
Dobierz odpowiedni kosmetyk do rodzaju karnacji,
stopnia zaawansowania opalenizny i intensywności
oczekiwanej opalenizny. W razie problemów, poproś o
pomoc obsługę solarium.
Kosmetyki stosuj bezpośrednio przed opalaniem w
solarium. Rozprowadzaj je równomiernie i dokładnie na
skórze, zwracając uwagę na najbardziej delikatne i
trudne do opalenia miejsca (twarz, dekolt, piersi, kolana,
łokcie, wew. powierzchnie ramion i nóg).
Do pielęgnacji opalonej skóry, używaj kosmetyków
specjalnie do tego przeznaczonych. Skóra po opalaniu
wymaga szczególnej uwagi i troski. Stosuj kosmetyki
regenerujące, nawilżające i przedłużające opaleniznę.
Kosmetyki pielęgnujące po opalaniu stosuj najlepiej po
kąpieli.
Nie używaj kosmetyków z filtrami UV w solarium.
Również do opalania na słońcu nie używaj kosmetyków
przeznaczonych do opalania w solarium. Przed
opalaniem w solarium usuń makijaż, oczyść dokładnie
skórę twarzy i dekoltu za pomocą mleczka do
demakijażu. Nie używaj perfum ani dezodorantów,
zdejmij zegarek i biżuterię.
Podczas opalania w solarium zamknij oczy i włóż
specjalne okulary ochronne.
Jeżeli posiadasz na skórze znamiona barwnikowe
zabezpiecz je przed opalaniem. Jeśli masz inne problemy
ze skórą, skonsultuj się z lekarzem dermatologiem
Jeżeli zażywasz lekarstwa lub doustne środki
antykoncepcyjne, przeczytaj przed opalaniem znajdującą
się w ich opakowaniu ulotkę lub skonsultuj się z lekarzem.
Jeżeli jesteś chora/chory, w okresie rekonwalescencji, w
ciąży lub niedawno urodziłaś dziecko, przed opalaniem
skonsultuj to ze swoim lekarzem.
Jeśli miałaś wykonywane zabiegi kosmetyczne, skonsultuj
się ze swoją kosmetyczką
W solarium zawsze stosuj się do zaleceń i rad personelu
Personel ma prawo odmówić obsługi osobom, których
stan zdrowia budzi zastrzeżenia, nieletnim oraz osobom
nieprzygotowanym do opalania w solarium, a w
przypadku rezygnacji z zastosowania się do rad
personelu, klient zobowiązany będzie do podpisania
stosownego oświadczenia.
Przeciwwskazania do opalania w
solarium
Bardzo jasna karnacja (fototyp I - celtycki).
Uczulenie na słońce, nadwrażliwość skóry na promienie
słoneczne.
Bielactwo.
Rozległy trądzik, trądzik różowaty, opryszczka.
Rozszerzone naczynka na twarzy lub ciele.
Liczne znamiona barwnikowe skóry, blizny.
Świeże tatuaże.
Ciąża, karmienie piersią.
Miesiączka.
Gorączka, stany zapalne
Przebyta niedawno operacja (okres rekonwalescencji)
Choroby serca i układu krążenia, nerek, tarczycy,
epilepsja i inne poważne choroby przewlekłe.
Zabiegi kosmetyczne i medycyny estetycznej (z
zastosowaniem retinolu, kwasów owocowych,
glikolowych, środków wybielających, zabiegi
oczyszczające i depilujące.
Stosowanie kosmetyków z retinolem, kwasami
hydroksylowymi(AHA, BHA), szamponu z dziegciem,
perfum i dezodorantów bezpośrednio przed opalaniem.
Stosowanie środków fotouczulających.
Podsumowanie
1. Prawo Grotthusa–Drapera mówi ,
że efekt biologiczny, zależy od
wielkości :
A pochłoniętej energii
B interferencji energii
C odbitej energii
D energii ,która uległa dyfrakcji
2. Promieniowanie podczerwone
mieści się w zakresie między :
A 200 – 400 nm
B 770 - 15 000 nm.
C 400 – 760 nm
D 770 – 1500 nm
3. Całkowita ilość energii emitowanej
przez ciało w jednostce czasu
rośnie z czwartą potęgą jego
temperatury., zgodnie z prawem :
A Viena
B Stefana – Boltzmanna
C Dastre - Morata
D du Bois Reymonda
4. Najgłębiej w tkanki wnika
promieniowanie :
A nadfioletowe
B widzialne
C podczerwone krótkofalowe
D promieniowanie długofalowe
5. Cechą rumienia cieplnego jest :
A okres utajenia
B niejednolite zaczerwienienie
C brunatne zabarwienie skóry
D ograniczenie do miejsca ekspozycji
6.Promieniowanie podczerwone
krótkofalowe wywołuje reakcję
narządów położonych głęboko w
wyniku :
A odruchów ze stref Heada
B odruchów skórno-trzewnych
C reakcji konsensualnych
D wszystkie wymienione
7. Działanie promieniowania
podczerwonego obejmuje:
A zmniejszenie progu odczuwania bólu
B wzrost napięcia mięśniowego
C wzmożenie miejscowej przemiany
materii
D wszystkie wymienione
8. Wskazaniem do stosowania IR nie
jest :
A przewlekłe stany zapalne zatok
przynosowych
B stany po zapaleniu bakteryjnym,
odmrożeniu
C zapalenie pęcherza moczowego
D nieustabilizowana choroba
nadciśnieniowa
9. Źródłem promieniowania
podczerwonego jest :
A Słońce
B żarówki węglowe
C ciała ogrzane do wysokiej
temperatury
D wszystkie wymienione
10. Filtr niebieski lampy sollux ma
działanie:
A przeciwbólowe
B uspokajające
C obkurczające naczynia krwionośne
D wszystkie wymienione
11. Do zasad bhp stosowania IR nie należy:
A zabiegi w obrębie głowy mogą być
wykonywane w dowolnej pozycji
B przed zabiegiem należy sprawdzić czy
nie występują u pacjenta zaburzenia czucia
C terapeuta podczas naświetlań , powinien
kontrolować stan pacjenta
D po zabiegu pacjent powinien odpocząć w
poczekalni około 20 minut
12. Lampa Q Light zawiera
promieniowanie :
A o długości fal od 780 do 1500nm
B promieniowanie ultrafioletowe
C widzialne i podczerwone długofalowe
D widzialne i podczerwone o długości do
780 nm
13. Do podstawowego działania lampy
Q Light należy :
A poprawa elastyczności i napięcia skóry,
pobudzenie tworzenia kolagenu
B optymalizacja zaopatrzenia skóry w tlen
C stymulacja metabolizmu komórki i
regeneracja komórek
D wszystkie wymienione
14 .Efekty stosowania helioterapii to:
A tylko rumień cieplny
B tylko rumień fotochemiczny
C rumień cieplny i fotochemiczny
D żadne z wymienionych
15. Działanie niekorzystne
promieniowania słonecznego
obejmuje :
A wzmożenie przemiany materii,
B pobudzenie mechanizmów
krwiotwórczych,
C zwiększenie odporności organizmu
na zakażenia,
D żadne z wymienionych
16. Oparzenia występują łatwo, są
bardzo bolesne , łuszczenie się
skóry , brązowienie skóry słabe to
reakcja na Słońce osób o karnacji:
A typ celtycki
B ciemnoskórego Europejczyka
C typ śródziemnomorski wschodni
D żadne z wymienionych
17.Cechy rumienia fotochemicznego
to:
A okres utajenia
B niejednolity kolor
C okres zanikania trwający 3 h
D żadne z wymienionych
18. Melanogeneza zachodzi
najintensywniej przy UV o długości
fali :
A 200 – 280 nm
B 290 – 300 nm
C 315 – 400 nm
D wszystkie wymienione
19.Niedobór witaminy D może
wywołać :
A osteoporozę
B krzywicę
C zmiękczanie kości długich( kolana
koślawe, szpotawe)
D wszystkie wymienione
20. Do działania UV nie należy :
A działanie cieplne
B działanie bakteriobójcze
C działanie stymulujące produkcję
erytrocytów
D żadne z wymienionych
21. Wskazania do UV :
A fotosensybilizacja
B nadczynność tarczycy
C trudno gojące się rany
D wszystkie wymienione
22. Biodoza to :
A dawka pierwszego zabiegu UV
B najmniejsza dawka IR
C dawka progowa UV
D test palnika IR
23. Podczas naświetlań UV pacjent :
A nie może zmieniać pozycji ciała
B nie musi stosować okularów
ochronnych
C może zwiększać pole zabiegowe
D wszystkie wymienione
24. Czas pierwszego naświetlania UV
:
A ½ lub 1 dawka progowa
B 10 -15 minut
C 30 -45 s
D w zależności od jednostki chorobowej
25. W przypadku 5 dniowej przerwy
w zabiegach UV należy :
A skrócić czas zabiegu o ½ biodozy
B skrócić czas zabiegu o ¼ czasu ostatniej
ekspozycji
C wydłużyć czas zabiegu do 5 MED.
D ponownie ustalić biodozę
26. Lampa Bioptron emituje
promieniowanie :
A koherentne
B monochromatyczne
C spolaryzowane
D wszystkie wymienione