 
Rozwój społeczności
lokalnych
 
Czym jest społeczność lokalna?
Główne wyróżniki
 Przestrzeń terytorialna,
 Zamieszkała tam ludność
 System powiązań i zależności ludzi
i instytucji, społeczne interakcje
 kulturowe i psychospołeczne więzi łączące część lub
całość mieszkańców z daną strukturą społeczno-
przestrzenną
B
.
Lewenstein, Wspólnota społeczna a uczestnictwo lokalne ,Warszawa 1999, s.23-26
 
Rozwój społeczności lokalnej
dwa kierunki
Rozwój poprzez
partycypację
PROCES SŁUŻĄCY ROZWIĄZYWANIU 
PROBLEMÓW LOKALNYCH I 
STWARZANIU WARUNKÓW DO 
ZASPOKAJANIA POTRZEB 
MIESZKAŃCÓW, ANGAŻUJĄCY 
MIESZKAŃCÓW, RÓŻNORODNE 
GRUPY INTERESÓW, INSTYTUCJE I 
ORGANIZACJE
Rozwój planowany przez
ekspertów
PROCES PLANOWANY I WDRAŻANY PRZEZ
WĄSKIE GRONO EKSPERTÓW, NIE
WŁĄCZAJĄCY MIESZKAŃCÓW,
RÓŻNORODNYCH GRUP I INSTYTUCJI
Rozwój zrównoważony: ekonomiczny, 
społeczny, ekologiczny
 
Centralistyczny model gminy
„
Orientacja 
na:
Utrzyma
nie 
władzy
Realizację 
własnych 
celów
Roszczeni
a
Opracował R.Wilczyński Sejmik Opolski
Władza 
samorządo
wa
Administracja 
(bufor)
Społeczność lokalna 
( bierna)
 
Partycypacyjny model gminy
Społeczność lokalna
(aktywna i 
zorientowana)
Organy
samorządo
we
„Służba”
Administrac
ja
(obsługa)
Organizacje 
pozarządowe
Orientacja 
na:
Współpracę i 
uczestnictwo
Rozwiązywanie 
problemów
Rozwój i 
zaspokojeni
e potrzeb
Realizację 
celów gminy
Opracował R.Wilczyński Sejmik Opolski
 
Kroki procesu rozwoju
lokalnego
K
ROK I
O
kreślenie potrzeb ludzi mieszkających na danym
obszarze. Zebranie informacji o możliwościach ludzi
instytucji/organizacji działających na danym terenie
 
 
 
KROK II
Z
mobilizowanie i zaangażowanie w działania na
rzecz problemu indywidualnych osób z ich wiedzą i
doświadczeniem, instytucji, organizacji,
nieformalnych sieci związanych z danym
problemem budowanie, grup obywatelskich,
samopomocowych oraz lokalnych koalicji wokół
problemu
 
KROK III
U
stalenie, opracowanie planu działania,
tworzenie projektów
 
KROK IV
R
ozwiązanie problemu poprzez
podjęcie i zrealizowanie z sukcesem
zaplanowanych wcześniej działań
 
Model społeczności lokalnej
~ 0,1-1%
~ 3-5%
~ 10%
~ 85%
decydenci
zaangażowani
zorientowani
niezorientowani
i obojętni
Opracował R.Wilczyński Sejmik Opolski
 
Bariery rozwoju
 Brak wizji
 Liderów
 Zaufania do ludzi i instytucji
 Społecznego porozumienia
 Umiejętności
 Chęci uczenia się
 Zasobów
STO
P
 
Co pobudza rozwój
„społeczności”?
Wspólne, społeczne
miejsca i obszary
Stałe współdziałanie
Zaufanie społeczne do
ludzi i instytucji
Sieci kontaktów
społecznych
Zaufani przywódcy
Wydarzenia i zajęcia, w
których można brać udział
Systemy
komunikowania się
Wsparcie dla
zaangażowania wolontarystycznego
Mechanizmy
wspólnego (demokratycznego) podejmowania decyzji
Okazje do wspólnej
nauki (edukacja formalna i nieformalna)
 
Co z tego wynika? Czyli
PAKT NA RZECZ ROZWOJU
LOKALNEGO
Konieczność współdziałania 3 sektorów: biznesu, 
społecznego i publicznego
Władza lokalna jako lider zmian (vs władca 
absolutny)
Wykorzystywanie zasobów wewnątrz 
społeczności oraz umiejętność ściągania 
zewnętrznych zasobów i środków
Szerokie korzystanie z programów edukacyjnych