9.04.21

Foundry Section- Poznan Techic
al University

1

ODLEWNICTWO - 1

ODLEWANIE SKORUPOWE

9.04.21

Foundry Section- Poznan Techic
al University

2

SPECJALNE METODY ODLEWANIA

- FORMA JEDNORAZOWA

9.04.21

Foundry Section- Poznan Techic
al University

3

FORMOWANIE
SKORUPOWE



WYNALEZIONE W 1947 ROKU –
USA



WYNALAZCA – Cronnig



NAZWA PROCESU - PROCES „C”

9.04.21

Foundry Section- Poznan Techic
al University

4

FORMOWANIE

SKORUPOWE



Wykonywanie form odlewniczych , które
składają się z dwóch lub więcej cienkich
form skorupowych odlewanej części



Do wykonywania tych form stosuje się
masy ze spoiwem z żywic
termoutwardzalnych



Formy skorupowe są formami
jednorazowymi

9.04.21

Foundry Section- Poznan Techic
al University

5

Formowanie skorupowe (1)

9.04.21

Foundry Section- Poznan Techic
al University

6

Formowanie skorupowe (2)

9.04.21

Foundry Section- Poznan Techic
al University

7

Formowanie skorupowe



Formy skorupowe zwykle posiadają grubość od 3 do 6

mm, odpowiednią twardość i są wygodne w składowaniu i
transporcie



Skorupy po złożeniu, przy wykorzystaniu odwzorowanych
elementów ustalających, odtwarzają kształt odlewu,



Łączone są poprzez klejenie lub specjalnymi zaciskami,



Zalewne są metalem po połączeniu w pozycji poziomej lub
pionowej,



Formy skorupowe mogą być składane w przyrządach lub w
celu zwiększenia wytrzymałości formy umieszczone w
pojemniku i zasypane piaskiem kwarcowym lub śrutem
metalowym

9.04.21

Foundry Section- Poznan Techic
al University

8

Płyty modelowe do

formowania skorupowego



Wykonane są z żeliwa lub stali,



Płyty ze stopów aluminium mogą być
stosowane do wytwarzania form dla małych
odlewów,



Nagrzewane są w czasie procesu do
temperatury dochodzącej do 450

o

C



W płycie modelowej jest zamontowany system
wypychaczy służący do oddzielenia skorupy od
płyty modelowej po procesie utwardzenia
formy.

9.04.21

Foundry Section- Poznan Techic
al University

9

Masy do wykonywania form

skorupowych



Piasek kwarcowy



Żywica fenolowo-formaldehydowa – 4-8%



Utwardzacz - 10-12%



Środek zwilżający - 0.1%
lub

Piasek kwarcowy powlekany żywicą

gotowy do wykonywania form bez

konieczności przygotowania masy

9.04.21

Foundry Section- Poznan Techic
al University

10

Proces technologiczny

wykonywania form

skorupowych



Masa formierska narzucana jest na podgrzaną

płytę modelową lub rdzennicę ,



Temperatura podgrzania płyty modelowej waha się

od 220 do 300

o

C,



Wymagany czas kontaktu masy z podgrzaną płytą

modelową ,niezbędny do przebiegu procesu

wiązania, wynosi od 5 do 20 sekund



Płyta modelowa wraz ze skorupą umieszczana jest

w piecu nagrzanym do temperatury od 300 do

400

o

C w celu ostatecznego utwardzenia skorupy



Oddzielenie skorupy od płyty jest ułatwione przez

zainstalowanie systemy wypychaczy.

9.04.21

Foundry Section- Poznan Techic
al University

11

Formowanie skorupowe -

proces „D” – Proces Dieterta



Masa formierska jest
wdmuchiwana do formy przy
użyciu nadmuchiwarki poprzez
system otworów w głowicy
nadmuchiwarki,



Uzyskujemy cienkie ścianki formy
o stałej grubości ,

9.04.21

Foundry Section- Poznan Techic
al University

12

Formowanie skorupowe

-PROCES „D”- Proces Dieterta

9.04.21

Foundry Section- Poznan Techic
al University

13

Metale i stopy odlewane

do form skorupowych

Większość metali i stopów
technicznych za wyjątkiem
następujących metali i stopów:



ołów i jego stopy,



stopy magnezu i tytanu,



stopy berylu,



stopy żaroodporne i stopy cyrkonu.

9.04.21

Foundry Section- Poznan Techic
al University

14

Ekonomiczność procesu



Wydajność 500-1000szt./ godz.



Czas przygotowania produkcji od kilku dni do
kilku tygodni w zależności od stopnia
skomplikowania i wagi,



Stopień utylizacji wybitych form – wysoki,
uzysk – stosunkowo wysoki.



Proces łatwy do automatyzacji,



Możliwość stosowania form wielo wnękowych,



Koszt spoiwa / ilości masy- niewiele większy
niż przy klasycznych masach

9.04.21

Foundry Section- Poznan Techic
al University

15

Ekonomiczność procesu



Przydatność w produkcji średnio – i
wielko- seryjnej,



Nakłady na 1 szt. wyprodukowanego
odlewu - średnie,



Niskie lub średnie koszty robocizny,



Niskie lub bardzo niskie ( brak)
koszty procesu wykańczania odlewu

9.04.21

Foundry Section- Poznan Techic
al University

16

Zakres zastosowania



małe części mechaniczne o dużej
precyzji,



obudowy skrzyni przekładniowej,



głowice cylindrowe,



Łączniki , korbowody,

9.04.21

Foundry Section- Poznan Techic
al University

17

Formowanie skorupowe

Zalety



duża dokładność wykonania odlewów (tolerancja

wymiarowa 0.3-0.4 mm na odcinku pomiarowym 50 mm),



dobra jakość powierzchni (Ra30 m – zwykle poniżej 15

m ),



możliwość zastosowania rdzeni i ochładzalników



możliwość obniżenia kosztu oczyszczania powierzchni
odlewów i obróbki mechanicznej,



stosowane w produkcji seryjnej i masowej



skorupy nie pochłaniają wody w okresie składowania (łatwe
do magazynowania),



Minimalna grubość ścianki – 1,5 mm,



Waga odlewów 10g – 100kg – zwykle poniżej 20 kg.

9.04.21

Foundry Section- Poznan Techic
al University

18

Formowanie skorupowe

Wady



Wysokie początkowe koszty wykonania
oprzyrządowania do wykonywania form
i zakupu specjalistycznych urządzeń do
wykonywania formowania skorupowego,



Wyższe koszty stosowanej masy
formierskiej ( spoiwo na bazie żywicy )



Ograniczenie masy i wymiarów
gabarytowych wykonywanych odlewów

9.04.21

Foundry Section- Poznan Techic
al University

19

9.04.21

Foundry Section- Poznan Techic
al University

20