SPINAL

TRAUMA

1

URAZY KRĘGOSŁUPA

URAZY KRĘGOSŁUPA

SPINAL

TRAUMA

2

ZAGADNIENIA

ZAGADNIENIA

ZAGADNIENIA

ZAGADNIENIA

•

Anatomia i fizjologia kręgosłupa

Anatomia i fizjologia kręgosłupa

•

Przegląd urazów kręgosłupa

Przegląd urazów kręgosłupa

•

Ocena stanu pacjenta

Ocena stanu pacjenta

•

Postępowanie w urazach

Postępowanie w urazach

kręgosłupa

kręgosłupa

•

Problemy specyficzne dla

Problemy specyficzne dla

urazów kręgosłupa

urazów kręgosłupa

SPINAL

TRAUMA

3

ANATOMIA KRĘGOSŁUPA I

ANATOMIA KRĘGOSŁUPA I

RDZENIA KRĘGOWEGO

RDZENIA KRĘGOWEGO

ANATOMIA KRĘGOSŁUPA I

ANATOMIA KRĘGOSŁUPA I

RDZENIA KRĘGOWEGO

RDZENIA KRĘGOWEGO

SPINAL

TRAUMA

4

ANATOMIA

ANATOMIA

KRĘGOSŁUPA

KRĘGOSŁUPA

ANATOMIA

ANATOMIA

KRĘGOSŁUPA

KRĘGOSŁUPA

Krąg

Rdzeń

kręgowy

Wyrostek

poprzeczn

y

Wyroste

k

kolczyst

y

SPINAL

TRAUMA

5

KINETYKA TĘPEGO URAZU

KINETYKA TĘPEGO URAZU

KRĘGOSŁUPA

KRĘGOSŁUPA

KINETYKA TĘPEGO URAZU

KINETYKA TĘPEGO URAZU

KRĘGOSŁUPA

KRĘGOSŁUPA

•

Nadmierne

Nadmierne

odgięcie

odgięcie

•

Nadmierne

Nadmierne

przygięcie

przygięcie

•

Kompresja

Kompresja

•

Rotacja

Rotacja

•

Rozciągnięcie

Rozciągnięcie

•

Rozerwanie

Rozerwanie

SPINAL

TRAUMA

6

URAZ RDZENIA

URAZ RDZENIA

KRĘGOWEGO

KRĘGOWEGO

URAZ RDZENIA

URAZ RDZENIA

KRĘGOWEGO

KRĘGOWEGO

•

Pierwotny uraz rdzenia

Pierwotny uraz rdzenia

– Uszkodzenie jest natychmiastowe i nieodwracalne
– Rdzeń zostaje przecięty, rozerwany, zgnieciony lub

traci dopływ krwi

•

Wtórny uraz rdzenia

Wtórny uraz rdzenia

– Uraz rdzenia rozwija się później z powodu:

 Niedotlenienia, obrzęku, niedociśnienia tętniczego,

ucisku od obrzęku lub krwawienia dookoła rdzenia

 Prawidłowe postępowanie z poszkodowanym powinno

zminimalizować uraz wtórny

SPINAL

TRAUMA

7

OBJAWY URAZU

OBJAWY URAZU

RDZENIA KRĘGOWEGO

RDZENIA KRĘGOWEGO

OBJAWY URAZU

OBJAWY URAZU

RDZENIA KRĘGOWEGO

RDZENIA KRĘGOWEGO

•

Ból

Ból

•

Miejscowo skurcz mięśni

Miejscowo skurcz mięśni

•

Niedowład lub paraliż

Niedowład lub paraliż

•

Zaburzenia czucia

Zaburzenia czucia

SPINAL

TRAUMA

8

WSTRZĄS

WSTRZĄS

NEUROGENNY

NEUROGENNY

WSTRZĄS

WSTRZĄS

NEUROGENNY

NEUROGENNY

•

Nadnercza produkują katecholaminy

Nadnercza produkują katecholaminy

•

Katecholaminy regulują CTK przez

Katecholaminy regulują CTK przez

wpływ na rytm serca i napięcie naczyń

wpływ na rytm serca i napięcie naczyń

krwionośnych

krwionośnych

•

Utrata przewodzenia nerwowego do

Utrata przewodzenia nerwowego do

nadnerczy powoduje wstrząs

nadnerczy powoduje wstrząs

neurogenny

neurogenny

– Niskie CTK, tętno w normie lub

wolniejsze, ciepła, różowa i sucha skóra

SPINAL

TRAUMA

9

POSTĘPOWANIE PRZY

POSTĘPOWANIE PRZY

PODEJRZENIU URAZU

PODEJRZENIU URAZU

KRĘGOSŁUPA

KRĘGOSŁUPA

POSTĘPOWANIE PRZY

POSTĘPOWANIE PRZY

PODEJRZENIU URAZU

PODEJRZENIU URAZU

KRĘGOSŁUPA

KRĘGOSŁUPA

•

Poproś pacjenta o

Poproś pacjenta o

poruszenie stopami i dłońmi

poruszenie stopami i dłońmi

przed i po wydobyciu z

przed i po wydobyciu z

pojazdu

pojazdu

•

Ocena miejsca zdarzenia

Ocena miejsca zdarzenia

–

Oceń mechanizm wypadku

pod kątem urazu kręgosłupa

SPINAL

TRAUMA

10

POSTĘPOWANIE PRZY

POSTĘPOWANIE PRZY

PODEJRZENIU URAZU

PODEJRZENIU URAZU

KRĘGOSŁUPA

KRĘGOSŁUPA

POSTĘPOWANIE PRZY

POSTĘPOWANIE PRZY

PODEJRZENIU URAZU

PODEJRZENIU URAZU

KRĘGOSŁUPA

KRĘGOSŁUPA

•

Wstępne badanie urazowe

Wstępne badanie urazowe

– Zanotuj, na co się uskarża pacjent
– Zanotuj objawy uszkodzeń

kręgosłupa z szybkiego badania

urazowego

– Zawsze zakładaj obecność urazu

kręgosłupa u poszkodowanego

nieprzytomnego

SPINAL

TRAUMA

11

OCENA OBJAWÓW

OCENA OBJAWÓW

NEUROLOGICZNYCH

NEUROLOGICZNYCH

BADANIE SZCZEGÓŁOWE

BADANIE SZCZEGÓŁOWE

OCENA OBJAWÓW

OCENA OBJAWÓW

NEUROLOGICZNYCH

NEUROLOGICZNYCH

BADANIE SZCZEGÓŁOWE

BADANIE SZCZEGÓŁOWE

•

Pacjenci przytomni

Pacjenci przytomni

– Czucie — dotknij palców rąk i nóg
– Motoryka — poproś pacjenta o

poruszanie palcami

•

Pacjenci nieprzytomni

Pacjenci nieprzytomni

– Mogą lokalizować ból przy

uszczypnięciu palców rąk lub nóg

•

Zanotuj i powtarzaj co 5 min.

Zanotuj i powtarzaj co 5 min.

SPINAL

TRAUMA

12

Masz

wątpliwoś

ci

-unierucho

m

Masz

wątpliwoś

ci

-unierucho

m

SPINAL

TRAUMA

13

KONTROLA DRÓG ODDECHOWYCH

KONTROLA DRÓG ODDECHOWYCH

A UNIERUCHOMIENIE

A UNIERUCHOMIENIE

KRĘGOSŁUPA

KRĘGOSŁUPA

KONTROLA DRÓG ODDECHOWYCH

KONTROLA DRÓG ODDECHOWYCH

A UNIERUCHOMIENIE

A UNIERUCHOMIENIE

KRĘGOSŁUPA

KRĘGOSŁUPA

•

Ustabilizuj w pozycji neutralnej

Ustabilizuj w pozycji neutralnej

•

Udrożnij i zabezpiecz drogi oddechowe - w

Udrożnij i zabezpiecz drogi oddechowe - w

razie potrzeby

razie potrzeby

•

Załóż kołnierz szyjny

Załóż kołnierz szyjny

•

Stabilizuj głowę dopóki pacjent nie jest w

Stabilizuj głowę dopóki pacjent nie jest w

pełni unieruchomiony we właściwy sposób

pełni unieruchomiony we właściwy sposób

•

Jedna osoba zawsze musi być

Jedna osoba zawsze musi być

odpowiedzialna za drogi oddechowe

odpowiedzialna za drogi oddechowe

•

W razie konieczności intubacji: stabilizacja

W razie konieczności intubacji: stabilizacja

ręczna w osi podczas procedury

ręczna w osi podczas procedury

SPINAL

TRAUMA

14

NIEPRZYTOMNI PACJENCI

NIEPRZYTOMNI PACJENCI

URAZOWI W 15-20%

URAZOWI W 15-20%

PRZYPADKÓW MAJĄ URAZ

PRZYPADKÓW MAJĄ URAZ

KRĘGOSŁUPA

KRĘGOSŁUPA

NIEPRZYTOMNI PACJENCI

NIEPRZYTOMNI PACJENCI

URAZOWI W 15-20%

URAZOWI W 15-20%

PRZYPADKÓW MAJĄ URAZ

PRZYPADKÓW MAJĄ URAZ

KRĘGOSŁUPA

KRĘGOSŁUPA

SPINAL

TRAUMA

15

POSTĘPOWANIE WE

POSTĘPOWANIE WE

WSTRZĄSIE

WSTRZĄSIE

NEUROGENNYM

NEUROGENNYM

POSTĘPOWANIE WE

POSTĘPOWANIE WE

WSTRZĄSIE

WSTRZĄSIE

NEUROGENNYM

NEUROGENNYM

•

100% tlen

100% tlen

•

Pełne unieruchomienie kręgosłupa

Pełne unieruchomienie kręgosłupa

•

Jedna osoba odpowiedzialna za

Jedna osoba odpowiedzialna za

drogi oddechowe

drogi oddechowe

•

Ładuj i jedź

Ładuj i jedź

•

Płyny i.v. w celu utrzymania 90-100

Płyny i.v. w celu utrzymania 90-100

mmHg skurczowego CTK (przy

mmHg skurczowego CTK (przy

urazie głowy 110-120 mmHg)

urazie głowy 110-120 mmHg)

SPINAL

TRAUMA

16

SYTUACJE

SYTUACJE

NIETYPOWE

NIETYPOWE

SYTUACJE

SYTUACJE

NIETYPOWE

NIETYPOWE

•

Ratownictwo w

Ratownictwo w

ograniczonych

ograniczonych

przestrzeniach

przestrzeniach

•

Ratownictwo wodne

Ratownictwo wodne

•

Pacjenci stojący i

Pacjenci stojący i

leżący na brzuchu

leżący na brzuchu

•

Pacjenci pediatryczni

Pacjenci pediatryczni

•

Pacjenci w

Pacjenci w

podeszłym wieku

podeszłym wieku

•

Pacjenci z dużą

Pacjenci z dużą

nadwagą

nadwagą

SPINAL

TRAUMA

17

SYTUACJE

SYTUACJE

NIETYPOWE

NIETYPOWE

SYTUACJE

SYTUACJE

NIETYPOWE

NIETYPOWE

•

Pacjenci w kaskach

Pacjenci w kaskach

ochronnych

ochronnych

•

Pacjenci z ranami

Pacjenci z ranami

szyi

szyi

•

Pacjenci w stanie

Pacjenci w stanie

zagrożenia życia

zagrożenia życia

–

Szybkie wydobycie

•

Pacjenci

Pacjenci

zdezorientowani,

zdezorientowani,

pobudzeni

pobudzeni

SPINAL

TRAUMA

18

KASKI

KASKI

KASKI

KASKI

•

Pacjenci w kaskach i naramiennikach

Pacjenci w kaskach i naramiennikach

(futbol amerykański)

(futbol amerykański)

– Usuwa się tylko część twarzową kasku

•

Kaski motocyklowe

Kaski motocyklowe

– Zazwyczaj powodują przygięcie szyi
– Konieczność usunięcia kasku dla

udrożnienia dróg oddechowych

– Zdejmij kask przed umieszczeniem

pacjenta na desce ortopedycznej

SPINAL

TRAUMA

19

PODSUMOWANIE

PODSUMOWANIE

PODSUMOWANIE

PODSUMOWANIE

•

Ocena miejsca wypadku pod kątem diagnozy

Ocena miejsca wypadku pod kątem diagnozy

urazu kręgosłupa

urazu kręgosłupa

•

Manualne zabezpieczenie kręgosłupa szyjnego

Manualne zabezpieczenie kręgosłupa szyjnego

•

Badanie urazowe BTLS

Badanie urazowe BTLS

– ABC
– Wywiad ukierunkowany na okoliczności urazu
– Zbadaj kark i plecy poszkodowanego

•

Wskazane unieruchomienie kręgosłupa?

Wskazane unieruchomienie kręgosłupa?

•

Decyzje dotyczące transportu

Decyzje dotyczące transportu

•

Krytyczne interwencje

Krytyczne interwencje

SPINAL

TRAUMA

20

PYTANIA?

PYTANIA?

PYTANIA?

PYTANIA?