background image

 

 

 

 

Budowa komputera PC

Budowa komputera PC

background image

 

 

 

 

Płyta główna

Płyta główna

Komputery klasy PC są 

Komputery klasy PC są 

skonstruowane tak, aby 

skonstruowane tak, aby 

była możliwość ich 

była możliwość ich 

rozbudowy, dlatego też 

rozbudowy, dlatego też 

jest tak ważne 

jest tak ważne 

odpowiednie dobranie 

odpowiednie dobranie 

płyty głównej do naszego 

płyty głównej do naszego 

komputera. Płyta o małej 

komputera. Płyta o małej 

możliwości rozbudowy, 

możliwości rozbudowy, 

może w przyszłości 

może w przyszłości 

ograniczyć wymianę 

ograniczyć wymianę 

procesora lub 

procesora lub 

uniemożliwić 

uniemożliwić 

rozszerzenie pamięci 

rozszerzenie pamięci 

operacyjnej .

operacyjnej .

background image

 

 

 

 

Budowa płyty głównej 

Budowa płyty głównej 

Standardowa płyta główna 

Standardowa płyta główna 

dla komputera PC 

dla komputera PC 

wyposażonego w procesor 

wyposażonego w procesor 

Pentium zawiera 

Pentium zawiera 

następujące komponenty:

następujące komponenty:

 

 

Zasilanie bateryjne .

Zasilanie bateryjne .

 

 

Złącze zasilania płyty  

Złącze zasilania płyty  

głównej .

głównej .

 

 

Złącze kontrolera IDE .

Złącze kontrolera IDE .

 

 

Gniazda pod moduły SIMM 

Gniazda pod moduły SIMM 

.

.

 

 

Gniazda rozszerzeń PCI . 

Gniazda rozszerzeń PCI . 

 

 

ISA .

ISA .

 

 

BIOS .

BIOS .

 

 

Gniazdo pod procesor .

Gniazdo pod procesor .

 

 

Kontroler klawiatury .

Kontroler klawiatury .

background image

 

 

 

 

Magistrala ISA

Magistrala ISA

ISA

ISA

 - Większość komputerów 

 - Większość komputerów 

stosowanych w naszym kraju, 

stosowanych w naszym kraju, 

wyposażona jest w szynę ISA. 

wyposażona jest w szynę ISA. 

Oryginalna magistrala AT-ISA 

Oryginalna magistrala AT-ISA 

ma 16- bitową szynę danych. 

ma 16- bitową szynę danych. 

Teoretyczna maksymalna 

Teoretyczna maksymalna 

szybkość przesyłania danych 

szybkość przesyłania danych 

wynosi 8 MB/s (gdyż dane 

wynosi 8 MB/s (gdyż dane 

taktowane są zegarem 8 

taktowane są zegarem 8 

MHz). W praktyce standard 

MHz). W praktyce standard 

ISA pozwala na traser 1.5 -1.8 

ISA pozwala na traser 1.5 -1.8 

MB/s. Jest to, w porównaniu z 

MB/s. Jest to, w porównaniu z 

szybkością procesora wąskie 

szybkością procesora wąskie 

gardło, powodujące 

gardło, powodujące 

spowolnienie pracy 

spowolnienie pracy 

komputera.

komputera.

Złącze ISA składa się z dwóch 

Złącze ISA składa się z dwóch 

sekcji: 62-stykowej i 36-

sekcji: 62-stykowej i 36-

stykowej .

stykowej .

background image

 

 

 

 

Magistrala PCI

Magistrala PCI

PCI 

PCI 

(Peripheral Component 

(Peripheral Component 

Intercnnect)

Intercnnect)

- magistrala PCI 

- magistrala PCI 

pracuje z częstotliwością 33 MHz, 

pracuje z częstotliwością 33 MHz, 

przesyłając dane cała szerokością 

przesyłając dane cała szerokością 

32-bitowej szyny. Pozwala więc 

32-bitowej szyny. Pozwala więc 

przesyłać dane z maksymalną 

przesyłać dane z maksymalną 

szybkością 132 MB/s. wiele 

szybkością 132 MB/s. wiele 

współczesnych płyt wyposażonych 

współczesnych płyt wyposażonych 

jest w gniazdo PCI z reguły trzy 

jest w gniazdo PCI z reguły trzy 

sztuki). W przeciwieństwie do 

sztuki). W przeciwieństwie do 

innych magistrali lokalnych w 

innych magistrali lokalnych w 

gnieździe PCI można instalować 

gnieździe PCI można instalować 

dowolny sterownik (kontrolery 

dowolny sterownik (kontrolery 

dysków twardych, karty grafiki, 

dysków twardych, karty grafiki, 

sieciowe, multimedialne, itd.) każda 

sieciowe, multimedialne, itd.) każda 

więc karta pasująca do gniada PCI 

więc karta pasująca do gniada PCI 

będzie pracować bez problemów. 

będzie pracować bez problemów. 

Podczas operacji zapisu procesor 

Podczas operacji zapisu procesor 

przesyła ciąg bajtów do bufora, skąd 

przesyła ciąg bajtów do bufora, skąd 

pobiera je sterownik PCI od 

pobiera je sterownik PCI od 

magistrali lokalnej procesora za 

magistrali lokalnej procesora za 

pomocą mostka/sterownika pozwala 

pomocą mostka/sterownika pozwala 

dołączyć nawet do 10 "odbiorników" 

dołączyć nawet do 10 "odbiorników" 

.

.

background image

 

 

 

 

Pamięci SIMM

Pamięci SIMM

SIMM - 

SIMM - 

W starszych płytach głównych 

W starszych płytach głównych 

pamięć operacyjna RAM tworzyły 

pamięć operacyjna RAM tworzyły 

scalone układy rozmieszczone w 

scalone układy rozmieszczone w 

dwurzędowych podstawkach typu DIP. 

dwurzędowych podstawkach typu DIP. 

Np.: 9 układy 41256, daje łączną 

Np.: 9 układy 41256, daje łączną 

pojemność 256 k z bitem parzystości. 

pojemność 256 k z bitem parzystości. 

Aby uzyskać pojemność 1MB, należało 

Aby uzyskać pojemność 1MB, należało 

na płycie głównej umieścić 36 "kostek" 

na płycie głównej umieścić 36 "kostek" 

typu 41256.

typu 41256.

Współczesne płyty główne wyposażane 

Współczesne płyty główne wyposażane 

są w złącza typu SIMM 

są w złącza typu SIMM 

(Sinsle Inline 

(Sinsle Inline 

Memory Modules)

Memory Modules)

, umożliwiające 

, umożliwiające 

rozszerzenie pamięci RAM do kilku 

rozszerzenie pamięci RAM do kilku 

dziecięciu lub nawet kilkuset MB. 

dziecięciu lub nawet kilkuset MB. 

Moduły SIMM są to podłużne płytki na 

Moduły SIMM są to podłużne płytki na 

których umieszczono "kostki" pamięci, 

których umieszczono "kostki" pamięci, 

wyposażone w złącze krawędziowe.

wyposażone w złącze krawędziowe.

Moduły te wykonywane są w dwóch 

Moduły te wykonywane są w dwóch 

wersjach 30-stykowej i 72-stykowej i 

wersjach 30-stykowej i 72-stykowej i 

mogą mieć pojemność od 256 KB do 

mogą mieć pojemność od 256 KB do 

kilku mega bajtów. Obecnie najbardziej 

kilku mega bajtów. Obecnie najbardziej 

popularne wydają się SIMM-y o 

popularne wydają się SIMM-y o 

pojemnościach od 8 do 32 MB, czas 

pojemnościach od 8 do 32 MB, czas 

dostępu modułów SIMM zawiera się w 

dostępu modułów SIMM zawiera się w 

granicach 30 - 40 nanosekund.

granicach 30 - 40 nanosekund.

background image

 

 

 

 

BIOS

BIOS

BIOS - 

BIOS - 

Wszystkie współczesne komputery PC wykorzystają 

Wszystkie współczesne komputery PC wykorzystają 

specjalny system obsługi wejścia/wyjścia zwany BIOS (Basic 

specjalny system obsługi wejścia/wyjścia zwany BIOS (Basic 

Input/Output System) do sterowania funkcjami sprzętowymi. Po 

Input/Output System) do sterowania funkcjami sprzętowymi. Po 

włączeniu komputera do sieci (lub po wyzerowaniu), BIOS 

włączeniu komputera do sieci (lub po wyzerowaniu), BIOS 

wykonuje testy POST (Power On Sef Test) procesora i głównych 

wykonuje testy POST (Power On Sef Test) procesora i głównych 

bloków funkcyjnych płyty głównej, po czym następuje inicjacja 

bloków funkcyjnych płyty głównej, po czym następuje inicjacja 

karty graficznej; na ekranie pojawia się wtedy informacja o typie 

karty graficznej; na ekranie pojawia się wtedy informacja o typie 

kraty graficznej i systemie BIOS zainstalowanym na płycie 

kraty graficznej i systemie BIOS zainstalowanym na płycie 

głównej. Następnie jest wykonywany test pamięci RAM 

głównej. Następnie jest wykonywany test pamięci RAM 

komputera, a w dalszej kolejności testowana i inicjalizowana jest 

komputera, a w dalszej kolejności testowana i inicjalizowana jest 

klawiatura i poszczególne urządzenia dołączone do systemu 

klawiatura i poszczególne urządzenia dołączone do systemu 

(mysz, dyski elastyczne i twarde). Rezultat sprawdzania 

(mysz, dyski elastyczne i twarde). Rezultat sprawdzania 

konfiguracji porównywany jest z zawartością pamięci COMS 

konfiguracji porównywany jest z zawartością pamięci COMS 

(podtrzymywanej za pomocą baterii umieszczonej na płycie 

(podtrzymywanej za pomocą baterii umieszczonej na płycie 

głównej), w której użytkownik umieścił informacje dotyczące 

głównej), w której użytkownik umieścił informacje dotyczące 

konfiguracji systemu. W przypadku niezgodności sygnalizowany 

konfiguracji systemu. W przypadku niezgodności sygnalizowany 

jest błąd.

jest błąd.

background image

 

 

 

 

Gniazdo zasilania

Gniazdo zasilania

Gniazdo zasilania

Gniazdo zasilania

 znajduje się 

 znajduje się 

najczęściej zaraz obok gniazd 

najczęściej zaraz obok gniazd 

pamięci w prawym, górnym rogu 

pamięci w prawym, górnym rogu 

płyty głównej.

płyty głównej.

W płytach ATX jest to 20-stykowe 

W płytach ATX jest to 20-stykowe 

gniazdo, natomiast w płytach AT - 

gniazdo, natomiast w płytach AT - 

12-stykowe.

12-stykowe.

Podłączenie kabla z zasilacza z 

Podłączenie kabla z zasilacza z 

końcówką ATX nie jest trudne. 

końcówką ATX nie jest trudne. 

Dzięki specjalnemu wyprofilowaniu 

Dzięki specjalnemu wyprofilowaniu 

wtyczki i gniazda nie da się 

wtyczki i gniazda nie da się 

połączyć zasilania błędnie. Inaczej 

połączyć zasilania błędnie. Inaczej 

jest ze standardem AT. Tutaj należy 

jest ze standardem AT. Tutaj należy 

połączyć dwie bliźniacze, 6-

połączyć dwie bliźniacze, 6-

stykowe wtyczki do 12-stykowego 

stykowe wtyczki do 12-stykowego 

gniazda.

gniazda.

Ważne jest ,aby zostały tak 

Ważne jest ,aby zostały tak 

podłączone do gniazda, by 

podłączone do gniazda, by 

przewody koloru czarnego (masa) 

przewody koloru czarnego (masa) 

obu wtyczek znajdowały się obok 

obu wtyczek znajdowały się obok 

siebie. Uwaga ! Odwrotne 

siebie. Uwaga ! Odwrotne 

połączenie może spowodować 

połączenie może spowodować 

uszkodzenie płyty głównej.

uszkodzenie płyty głównej.

background image

 

 

 

 

Zasilanie bateryjne

Zasilanie bateryjne

Bateria zasila wewnętrzny zegar 

Bateria zasila wewnętrzny zegar 

systemowy, ale również pamięć 

systemowy, ale również pamięć 

CMOS, w której przechowywane 

CMOS, w której przechowywane 

są najważniejsze informacje 

są najważniejsze informacje 

konfiguracyjne jak np. parametry 

konfiguracyjne jak np. parametry 

twardego dysku. Istnieje wiele 

twardego dysku. Istnieje wiele 

typów pamięci CMOS, a czas ich 

typów pamięci CMOS, a czas ich 

życia znacznie się różni. Baterie 

życia znacznie się różni. Baterie 

litowe instalowane w 

litowe instalowane w 

komputerach w ciągu ostatnich 

komputerach w ciągu ostatnich 

dwóch lat powinny wytrzymać od 

dwóch lat powinny wytrzymać od 

pięciu do sześciu lat, starsze 

pięciu do sześciu lat, starsze 

średnio około trzy lata. Baterie 

średnio około trzy lata. Baterie 

CMOS "umierają" powoli. Zużyta 

CMOS "umierają" powoli. Zużyta 

bateria powoduje wyświetlanie 

bateria powoduje wyświetlanie 

komunikatu "CMOS Read Error" 

komunikatu "CMOS Read Error" 

lub "CMOS Battery Failure" po 

lub "CMOS Battery Failure" po 

włączeniu komputera. Oznacza 

włączeniu komputera. Oznacza 

to, że komputer nie wie jak 

to, że komputer nie wie jak 

zainstalować działanie 

zainstalować działanie 

komponentów, ponieważ stracił 

komponentów, ponieważ stracił 

kluczowe informacje o systemie.

kluczowe informacje o systemie.

background image

 

 

 

 

Montaż w płycie głównej

Montaż w płycie głównej

Po zainstalowaniu wcześniej 

Po zainstalowaniu wcześniej 

wymienionych komponentów 

wymienionych komponentów 

na płycie głównej należy 

na płycie głównej należy 

wpiąć w odpowiednie otwory 

wpiąć w odpowiednie otwory 

plastykowe kołki. Następnie 

plastykowe kołki. Następnie 

zainstaluj płytę tak, aby 

zainstaluj płytę tak, aby 

każdy z plastykowych kołków 

każdy z plastykowych kołków 

wszedł w podłużny otwór w 

wszedł w podłużny otwór w 

blacie. Uwaga! W 

blacie. Uwaga! W 

standardzie ATX plastykowe 

standardzie ATX plastykowe 

kołki należy najpierw wkręcić 

kołki należy najpierw wkręcić 

w blat, a dopiero potem 

w blat, a dopiero potem 

zainstalować płytę główną. 

zainstalować płytę główną. 

Płytę powinno się także 

Płytę powinno się także 

przykręcić do metalowego 

przykręcić do metalowego 

kołka, co usztywni 

kołka, co usztywni 

konstrukcję.

konstrukcję.

background image

 

 

 

 

Procesor – co to jest?

Procesor – co to jest?

Centralna jednostka przetwarzająca 

Centralna jednostka przetwarzająca 

(ang. Central Processing Unit)

(ang. Central Processing Unit)

 

 

to główny element każdego 

to główny element każdego 

komputera osobistego, który 

komputera osobistego, który 

przetwarza większość poleceń 

przetwarza większość poleceń 

wydawanych komputerowi. W 

wydawanych komputerowi. W 

większości komputerów osobistych, 

większości komputerów osobistych, 

CPU jest pojedynczym 

CPU jest pojedynczym 

mikroprocesorem składającym się z 

mikroprocesorem składającym się z 

jednostki sterującej, jednostki 

jednostki sterującej, jednostki 

arytmetyczno-logicznej i pamięci 

arytmetyczno-logicznej i pamięci 

roboczej. Rodzaj procesora stanowi 

roboczej. Rodzaj procesora stanowi 

bardzo często podstawowe 

bardzo często podstawowe 

kryterium podziału komputerów. 

kryterium podziału komputerów. 

Amerykańska firma Intel wyposaża 

Amerykańska firma Intel wyposaża 

większość komputerów PC w 

większość komputerów PC w 

procesory Pentium, Pentium MMX, 

procesory Pentium, Pentium MMX, 

Pentium PRO, Pentium II. Również 

Pentium PRO, Pentium II. Również 

amerykańska firma Motorola 

amerykańska firma Motorola 

zajmuje się produkcją procesorów - 

zajmuje się produkcją procesorów - 

ale dla użytkowników komputerów 

ale dla użytkowników komputerów 

MacIntosh. Z tej firmy pochodzą 

MacIntosh. Z tej firmy pochodzą 

procesory 680x0 oraz PowerPC.

procesory 680x0 oraz PowerPC.

background image

 

 

 

 

Zasada działania 

Zasada działania 

procesora

procesora

W procesorze układ sterowania działa cyklicznie, wykonując cykl 

W procesorze układ sterowania działa cyklicznie, wykonując cykl 

rozkazowy. Cykl rozkazowy składa się z dwóch faz:

rozkazowy. Cykl rozkazowy składa się z dwóch faz:

W fazie pobrania rozkazu

W fazie pobrania rozkazu

 na magistralę adresową wysyłana 

 na magistralę adresową wysyłana 

jest zawartość licznika rozkazów. Licznik rozkazów zawiera 

jest zawartość licznika rozkazów. Licznik rozkazów zawiera 

adres komórki pamięci, która zawiera rozkaz, który ma być w 

adres komórki pamięci, która zawiera rozkaz, który ma być w 

danej chwili wykonany. Po odczytaniu z pamięci rozkaz wędruje 

danej chwili wykonany. Po odczytaniu z pamięci rozkaz wędruje 

magistralą danych do procesora i wpisuje się do rejestru 

magistralą danych do procesora i wpisuje się do rejestru 

rozkazów. Na końcu fazy pobrania rozkazów układ sterowania 

rozkazów. Na końcu fazy pobrania rozkazów układ sterowania 

zwiększa zawartość licznika o 1.

zwiększa zawartość licznika o 1.

W fazie wykonania rozkazów

W fazie wykonania rozkazów

 układ sterowania odczytuje z 

 układ sterowania odczytuje z 

rejestru rozkazów rozkaz, dokonuje jego dekodowania i w 

rejestru rozkazów rozkaz, dokonuje jego dekodowania i w 

zależności od rodzajów rozkazów generuje odpowiednie sygnały 

zależności od rodzajów rozkazów generuje odpowiednie sygnały 

sterujące. We współczesnych procesorach oba te cykle 

sterujące. We współczesnych procesorach oba te cykle 

wykonywane są jednocześnie. W czasie wykonywania rozkazu 

wykonywane są jednocześnie. W czasie wykonywania rozkazu 

pobierany jest już następny. Zbiór wszystkich możliwych do 

pobierany jest już następny. Zbiór wszystkich możliwych do 

wykonania przez procesor rozkazów nazywamy listą rozkazów.

wykonania przez procesor rozkazów nazywamy listą rozkazów.

background image

 

 

 

 

Ustawianie prędkości 

Ustawianie prędkości 

zegara procesora

zegara procesora

Analogicznie jak w przypadku 

Analogicznie jak w przypadku 

pierwszy należy ustawić zworki 

pierwszy należy ustawić zworki 

odpowiedzialne za dopasowanie płyty 

odpowiedzialne za dopasowanie płyty 

głównej do prędkości procesora. 

głównej do prędkości procesora. 

Chodzi tu głównie o ustawienie 

Chodzi tu głównie o ustawienie 

częstotliwości szyny głównej (BUS); 

częstotliwości szyny głównej (BUS); 

60 lub 66 MHz oraz jej mnożnika 

60 lub 66 MHz oraz jej mnożnika 

(RATIO); 1,5, 2, 2,5 lub 3. Ustawienie 

(RATIO); 1,5, 2, 2,5 lub 3. Ustawienie 

właściwych ustawień jest proste jeśli 

właściwych ustawień jest proste jeśli 

np. instalujemy procesor Intel 166 to 

np. instalujemy procesor Intel 166 to 

musimy stawić szynę = 66 i mnożnik 

musimy stawić szynę = 66 i mnożnik 

= 2,5 ponieważ 66x2,5 = ~`166. 

= 2,5 ponieważ 66x2,5 = ~`166. 

Zwykle zworki odpowiedzialne za 

Zwykle zworki odpowiedzialne za 

ustawienie procesora znajdują się w 

ustawienie procesora znajdują się w 

pobliżu gniazda procesora i są 

pobliżu gniazda procesora i są 

kolorowe. Błędne ustawienie zworek 

kolorowe. Błędne ustawienie zworek 

prędkości nie spowoduje uszkodzenie 

prędkości nie spowoduje uszkodzenie 

jakich kolwiek części komputera , 

jakich kolwiek części komputera , 

jedynie może spowodować , że 

jedynie może spowodować , że 

komputer po załączeniu będzie 

komputer po załączeniu będzie 

wolniej pracował lub będzie się 

wolniej pracował lub będzie się 

"zawieszał".

"zawieszał".

background image

 

 

 

 

Montaż procesora na płycie 

Montaż procesora na płycie 

głównej

głównej

Montaż procesora rozpocznij od 

Montaż procesora rozpocznij od 

zamontowania na nim radiatora 

zamontowania na nim radiatora 

z wentylatorem. Zwróć uwagę na 

z wentylatorem. Zwróć uwagę na 

to, aby oba elementy ściśle do 

to, aby oba elementy ściśle do 

siebie przylegały. Podnieść 

siebie przylegały. Podnieść 

dźwignie podstawki do pozycji 

dźwignie podstawki do pozycji 

pionowej. Przyjrzyj się 

pionowej. Przyjrzyj się 

procesorowi , jeden z czterech 

procesorowi , jeden z czterech 

rogów jest lekko ścięty lub 

rogów jest lekko ścięty lub 

oznaczony kropką, a układ nóżek 

oznaczony kropką, a układ nóżek 

jest inny niż w pozostałych 

jest inny niż w pozostałych 

narożnikach. Należy go zatem 

narożnikach. Należy go zatem 

odpowiednio ułożyć wkładając w 

odpowiednio ułożyć wkładając w 

podstawkę . należy przy tym 

podstawkę . należy przy tym 

uważać , aby nie zgiąć nóżek 

uważać , aby nie zgiąć nóżek 

procesora. Po dokładnym 

procesora. Po dokładnym 

włożeniu CPU w podstawkę 

włożeniu CPU w podstawkę 

unieś dźwignię w pozycję 

unieś dźwignię w pozycję 

poziomą do momentu 

poziomą do momentu 

zatrzaśnięcia się .

zatrzaśnięcia się .

background image

 

 

 

 

Rodzaje procesorów

Rodzaje procesorów

Rodzaje procesorów według ich 

Rodzaje procesorów według ich 

chronologicznego powstania

chronologicznego powstania

:

:

8086 , 8088 , 80286, 80386DX , 

8086 , 8088 , 80286, 80386DX , 

80386SX , 486 , 486DX , 486SX 

80386SX , 486 , 486DX , 486SX 

Pentium , Pentium MMX , Pentium 

Pentium , Pentium MMX , Pentium 

PRO, Pentium II , Pentium III

PRO, Pentium II , Pentium III

background image

 

 

 

 

Wydajność procesorów

Wydajność procesorów

Szybkość procesora

Szybkość procesora


Document Outline