PowerPoint Presentation

Zakażenia

bakteryjne

skóry

Pyodermie związane z

zakażeniami:

- gronkowcowymi

- paciorkowcowymi

- bakteriami Gram-ujemnymi

- innymi:

Erysipelotrix

rhusiopathiae, Propionibacterium

minutissimum, Actinomyces israeli,

Borrelia burgdorferi

ZAKAŻENIA

GRONKOWCOWE

- zapalenie mieszków włosowych

(folliculitis)

- figówka (sycosis)
- czyrak i czyrak gromadny (furunculus,
carbunculus)
- ropnie mnogie pach (hidradenitis

suppurativa)

- ropnie mnogie niemowląt (abscessus
multiplices infantum)
- liszajec pęcherzowy noworodków

(impetigo bullosa neonatorum)

- zapalenie pęcherzowe i złuszczające

skóry

noworodków (staphylococcal

scalded skin syndrome)

ZAKAŻENIA

PACIORKOWCOWE

- róża (

erysipelas

)

ZAKAŻENIA

MIESZANE

- liszajec zakażny (

impetigo

contagiosa

)

- Gram-ujemne zapalenie mieszka

włosowego (

follicilitis Gram-

negativa

)

niesztowica (

ecthyma

)

- piodermia przewlekła (

pyodermia

chronica

)

- zapalenie tkanki łącznej

(

cellulitis

)

- zgorzelinowe zapalenie tkanki

łącznej

FLORA

BAKTERYJNA

NORMALNEJ

SKÓRY

Saprofity niechorobotwórcze na

stałe („resident flora”) lub

przejściowo („transient flora”).

OKOLICE

ODSŁONIĘTE

: przeważają

gronkowce (

Staphylococcus

epidermidis

), mikrokoki, Gram-

ujemne bakterie

FAŁDY

SKÓRNE

MIESZKI

: Gram-

ujemne pałeczki

CZYNNIKI

PATOGENETYCZNE:

zetknięcie z czynnikiem etiologicznym

lub uaktywnienie własnej flory

( mikrourazy)

2. odporność osobnicza

- defenzyny w naskórku

- nienasycone kwasy tłuszczowe

- wilgotność

- przerwanie ciągłości skóry

- obniżenie odporności

komórkowej( białaczka limfatyczna,

choroba Hodgkina) i humoralnej

( hipo- lub agammaglobulinemia),

zaburzenia fagocytozy,

- choroby ogólnoustrojowe ( cukrzyca,

mocznica) i stany ogólnego wyniszczenia

ZAPALENIE

MIESZKA

WŁOSOWEGO

(Folliculitis),

PRZEWLEKŁE

ZAPALENIE

–

FIGÓWKA

(Sycosis, Folliculitis

chronica)

Ropne zakażenie skóry i okolicy

mieszków włosowych. Wywoływane

najczęściej przez:

Staphylococcus

aureus.

Może je wywoływać także

Pseudomonas aeruginosa

oraz inne

pałki Gram – ujemne z rodziny

Enterobacteriaceae

( u osób

korzystajacych często z basenów).

CZYRAK,

CZYRACZNOŚĆ,

CZYRAK

GROMADNY

(Furunculus,

Furunculosis,

Carbunculus)

Głębokie zakażenia skóry i tkanki

podskórnej z utworzeniem czopa/

czopów martwiczych, powikłania

zapalenia mieszków włosowych o

etiologii

Staphylococcus aureus.

Czyrak gromadny powstaje w

wyniku zlewania i skupiania

czyraków.

ROPNIE

MNOGIE

PACH

( Hidradenitis

suppurativa)

Głębokie guzy zapalne, ze

skłonnością do rozmiękania i

bliznowacenia, umiejscowione

głównie w okolicy

pach. Zakażenie

dotyczy gruczołów apokrynowych,

występuje często z

zaburzeniami hormonalnymi

(hiperandrogenizm). Czynnik

wywołujący:

Staphylococcus

aureus

, współistniejący często z

bakteriami Gram –

ujemnymi(

Proteus , E. coli

inne).

LISZAJEC

PĘCHERZOWY

NOWORODKÓW

( Impetigo bullosa

neonatorum)

Gronkowcowe zakażenie skóry

noworodków ( i małych dzieci)

o charakterze pęcherzowym

i pęcherzowo-ropnym.

Szczepy gronkowca wytwarzają

toksynę eksfoliatywną. Zakażenie

może nastąpić od personelu

pielęgnującego noworodki. Jest to

prawdopodobnie łagodna odmiana

necrolisis toxica

LISZAJEC

ZAKAŻNY

( Impetigo contagiosa)

Zakażenie powierzchniowych warstw

skóry wywołane przez paciorkowca

grupy A, przy współudziale gronkowców

złocistych o charakterze

wykwitów pęcherzowo-ropnych,

zasychających w miodowe strupy.

U noworodków zakażenia mogą

wywoływać paciorkowce grupy B.

LECZENIE:

Kloksacylina lub

cefradyna,cefaleksyna,cefradoksyl,cefakl

or, erytromycyna, cefuroksym,

penicylina/inhibitor

ZAPALENIE

PĘCHERZOWE

ZŁUSZCZAJĄCE

SKÓRY

NOWORODKÓW

POCHODZENIA

GRONKOWCOWEGO

( Necrolysis toxica staphylogenes.

SSSS staphylococal scalded skin

syndrome)

Uogólnione zapalenie skóry o

ciężkim przebiegu. Występują

poronne pęcherze i spełzanie

naskórka, jak w oparzeniu.

Występuje gł. u dzieci w pierwszych

3 m-cach życia. Czynnik

etiologiczny

Staphylococcus aureus

( fag grupy 2, typ 71), produkuje

egzotoksynę – epidermolizynę.

RÓŻA

( Erysipelas)

Paciorkowcowe zapalenie skóry i

tkanki podskórnej z zajęciem

tkanek limfatycznych, cechujący

się wysoką temperaturą i szybkim

przebiegiem. Czynnik etiologiczny:

szczepy paciorkowców grupy A,

rzadziej C lub G, u noworodków

B. Poprzedzone bywa urazem,

upośledzeniem krążenia żylnego

lub chłonnego lub przedostaniem

się bakterii do skóry z

wewnątrzustrojowych ognisk

zakażnych.

NIESZTOWICA

( Ecthyma)

Zakażenie paciorkowcowo-

gronkowcowe wywołujące

owrzodzenia skóry, pokryte

uwarstwionym strupem. Może być

poprzedzone urazem, występuje u

osób niedożywionych,

wyniszczonych, o złych nawykach

higienicznych. Dotyczy głównie

kończyn dolnych i ma postać

jednego lub kilku owrzodzeń.

ZAPALENIE

TKANKI

ŁĄCZNEJ

(Cellulitis)

Paciorkowcowe lub gronkowcowe

zapalenie tkanki łącznej. Może być

formą zakażenia pooperacyjnego

rany. Szerzy się drogą naczyń

limfatycznych

lub wysiewów do

naczyń krwionośnych. Zakażenia

dotyczą kończyn dolnych, u osób

starszych mogą być wikłane przez

zakrzepowe zapalenie naczyń.

ZGORZELINOWE

ZAPALENIE

TKANKI

ŁĄCZNEJ

Zakażenie o gwałtownym przebiegu, z

intensywną martwicą tkanki podskórnej i skóry.

1. zgorzel paciorkowcowa gr.A

2. zgorzel gazowa (

Clostridium perfringens

)

3. postępująca zgorzel o etiologii mieszanej

( mikroaerofilne paciorkowce +

Staphylococcus aureus

)- operacje j. brzusznej

4. zgorzelinowe zapalenie tk. łącznej (zakażenia

mieszane:

Bacteroides, Peptostreptococcus

pałeczki Gram ujemne, paciorkowce)

5. zgorzelinowe zapalenie tk. łącznej u osób

z niedoborami odporności

6. ograniczona martwica skóry

ZAKAŻENIA

SKÓRY

TKANEK

MIĘKKICH

OKRESIE

POOPERACYJNYM

( z wyj. j. brzusznej i operacji

ginekologicznych)

Etiologia

Staphylococcus aureus

paciorkowce gr. A, pałeczki Gram ujemne-

Pseudomonas

LECZENIE

kloksacylina+ aminoglikozyd

lub wankomycyna+aminoglikozyd

lub peni/inhibitor+aminoglikozyd

lub cefalosporyna II/III/IV+aminoglikozyd

lub aztreonam+kloksacylina

lub karbapenem

aminoglikozyd

ZAKAŻENIA

POOPERACYJNE

ZABIEGACH

PRZEWODZIE

POKARMOWYM

OPERACJACH

GINEKOLOGICZNYCH

Etiologia

Staphylococcus aureus

paciorkowce gr. A,B,C, pałeczki

Gram ujemne-

Pseudomonas

i inne

niefermentujące,

Enterococcus,

Peptostreptococcus,

Fusobacterium, Bacteroides fragilis

LECZENIE:

aminoglikozyd+klindamycyna

cefalosporyna II/III/IV+metronidazol

peni/inhibitor, karbapenem

ZAKAŻENIA

POURAZOWE

MIESZANE

Etiologia

Staphylococcus aureus

paciorkowce gr.A, pałeczki Gram

ujemne z rodziny

Enterobacteriaceae

Pseudomonas

Clostridium perfringens

Clostridium

tetani

LECZENIE

peni/inhibitor

aminoglikozyd

lub

kloksacylina+aminoglikozyd+klindamycyn

lub

cefalosporynaIII/IV+aminoglikozyd+klinda

mycyna

lub chinolon+metronidazol

ZESPÓŁ

STOPY

CUKRZYCOWEJ

ETIOLOGIA:

Staphylococcus aureus

Staphylococcus epidermidis

, paciorkowce,

pałeczki Gram ujemne-

Pseudomonas

beztlenowce-

Bacteroides

Peptostreptococcus, Fusobacterium

LECZENIE:

ampicylina/sulbactam

amoksycylina/klawul

anian + ceftazydym/cefepim

lub peni/inhibitor+aztreonam

lub peni/inhibitor+ciprofloksacyna

lub cefalosporyna III/IV+metronidazol

lub chinolon+metronidazol

lub tikarcylina/tazobaktam+aminoglikozyd

lub karbapenem

OPARZENIA

–

termiczne uszkodzenie

skóry i towarzyszące mu zaburzenia

krążenia.

ETIOLOGIA

Streptococcus pyogenes

Staphylococcus aureus

, pałeczki Gram

ujemne:

Pseudomonas aeruginosa

Proteus,

Enterobacter

Acinetobacter

beztlenowce.

LECZENIE

: - chirurgiczne

- antybiotyk początkowo na gronkowce,

pózniej na

Enterobacteriaceae

kloksacylina+cefarosporyna

ceftriakson+aminoglikozyd

lub ciprofloksacyna+aminoglikozyd

lub peni/inhibitor+aminoglikozyd

lub wankomycyna+aminoglikozyd

lub karbapenemy

CZYNNIKI

ETIOLOGICZNE

ZAKAŻEŃ

RAN

POOPERACYJNYCH

Staphylococcus aureus

( zabiegi

inne niż na j. brzusznej)

Staphylococcus epidermidis

( protezy)

pałeczki Gram ujemne tlenowe

i beztlenowe ( zakażenia

mieszane w operacjach

brzusznych i

urologicznych)

drożdzaki

PODZIAŁ RAN ZE WZGLĘDU

NA STOPIEŃ

ZANIECZYSZCZENIA POLA

OPERACYJNEGO

- czyste

- czyste-zanieczyszczone

- zanieczyszczone

- brudne

Częstość zakażeń pooperacyjnych

zależy od:

- liczby i zjadliwości bakterii obecnych w ranie w

czasie zabiegu operacyjnego

- czasu ekspozycji uszkodzonej tkanki na

obecność bakterii

- stopnia uszkodzenia tkanek i obecności

krwiaków

- wydolności miejscowych i ogólnoustrojowych

mechanizmów obronnych gospodarza

- niewydolności narządowej

- otyłości

- błędów w aseptyce podczas zabiegów

- rodzaju operacji

- skuteczności profilaktyki i opieki pooperacyjnej

REZERWUARY

ŻRÓDŁA

DROBNOUSTROJÓW

POWODUJĄCYCH

ZAKAŻENIA

RAN

POOPERACYJNYCH

CHORY

flora fizjologiczna skóry, pochwy,

górnych dróg oddechowych, przewodu

pokarmowego i jamy ustnej

( nosicielstwo)

PERSONEL

nosicielstwo MRSA, ręce w

czasie zabiegów pielęgnacyjnych i

operacji

ŚRODOWISKO OTACZAJĄCE

tzw.

zakażenia egzogenne, sala operacyjna,

materiał opatrunkowy, środki

antyseptyczne, powietrze, sprzęt, dreny

ZAPOBIEGANIE

ZAKAŻENIOM

POOPERACYJNYM:

- skrócenie przedoperacyjnego pobytu w

szpitalu

- wcześniejsze leczenie ew. zakażeń, -

wyrównanie cukrzycy

- kąpiel z dodatkiem środków

antyseptycznych

- usuwanie owłosienia bezpośrednio przed

zabiegiem

- mycie i odkażanie skóry bezpośrednio

przed operacją

- właściwa osłona pola operacyjnego

- unikanie niedokrwienia i zapewnienie

optymalnej kondycji rany w czasie zabiegu

- profilaktyka okołooperacyjna

ZAKAŻENIA

RAN

POOPERACYJNYCH

WYWOŁANE

PRZEZ

MRSA

- stosowanie wszystkich generacji

cefalosporyn, aminoglikozydów i penicylin

półsyntetycznych

- izolowane z ran operacyjnych,

oparzeniowych, wydzieliny dróg

oddechowych, cewników naczyniowych

- czynniki ryzyka: czas hospitalizacji,

antybiotykoterapia, choroby podstawowe,

nosicielstwo MRSA wśród personelu

- zakażenia ran przez szczepy

Staphylococcus aureus

wytwarzające

toksynę wstrząsu septycznego ( TSS)-

objawy kliniczne po 48 godz od operacji,

zespół wykrzepiania

wewnątrznaczyniowego, ciężki przebieg

Zakażenia rany mostka po

operacjach na otwartym

sercu

ciężki przebieg, wysoka

śmiertelność ( 2,2 – 7,5%)

- często towarzyszy bakteriemia

- czasem bez objawów miejscowych

i rozejścia się rany

- czynniki etiologiczne: gronkowce,

pałeczki Gram ujemne: E. coli,

Pseudomonas, Acinetobacter,

Klebsiella, Enterobacter, Bacteroides

oraz drożdzaki

ZAKAŻENIA

RAN

OPARZENIOWYCH

tkanka martwicza w ranie

-zaburzenia układu

odpornościowego

ETIOLOGIA: ziarenkowce gram

dodatnie

Staphylococcus aureus,

Streptococcus pyogenes

Pseudomonas aeruginosa,

Enterococcus

oraz inne

Enterobacteriaceae

(

Proteus,

Klebsiella, E. coli

Acinetobacter

drożdzaki

- są zwykle zakażeniami

szpitalnymi

ZAPOBIEGANIE

ZAKAŻENIOM

RAN

OPARZENIOWYCH

- wysoki reżim w przestrzeganiu

zasad aseptyki

- kontrola środowiska – sprzęt,

szafki, łóżka, itd.

- eliminacja warzyw z diety ( żródło

Pseudomonas

)

- miejscowo antybiotyki

- izolacja chorego ( nawiew

laminarny)

GŁĘBOKIE

ZAKAŻENIA

RAN

CHIRURGICZNYCH

-w narządach i tkankach operowanych

oraz ich sąsiedztwie (zapalenie

otrzewnej, ropnie, itd.)

- etiologia zapaleń otrzewnej - zakażenie

mieszane dominują pałeczki Gram

ujemne a także flora beztlenowa,

paciorkowce tlenowe i beztlenowe,

drożdzaki

-ropnie wewnątrzbrzuszne i narządowe

(np. trzustki- etiologia mieszana)

- leczenie chirurgiczne i

antybiotykoterapia empiryczna i

celowana ( pokrywajace spectrum

ziarenkowców i pałeczek Gram ujemnych)

np. penicylina/inhibitor lub karbapenemy

lub + klindamycyna lub metronidazol

ZAKAŻENIA

KOŚCI

STAWÓW

PROTEZOWANIU

Czynniki sprzyjające:

choroba podstawowa

- stan układu odpornościowego

- czynniki zjadliwości drobnoustroju

- powikłanie posocznicy lub urazu

- reumatoidalne zapalenie stawów

- zmiany zwyrodnieniowe

-injekcje dostawowe

Etiologia:

Staphylococcus epidermidis,

aureus

; pałeczki Gram ujemne

LECZENIE

: cefazolina, kloksacylina i

flukloksacylina oraz cefarosporyny II

generacji

Document Outline