Urządzenia elektrotermiczne
Urządzenia elektrotermiczne
–
–
rodzaje, zastosowanie i regulacja
rodzaje, zastosowanie i regulacja
temperatury w elektrycznych
temperatury w elektrycznych
urządzeniach grzewczych.
urządzeniach grzewczych.
1. Rodzaje urządzeń grzejnych.
1. Rodzaje urządzeń grzejnych.
2. Zjawisko w rezystancyjnych urządzeniach grzejnych.
2. Zjawisko w rezystancyjnych urządzeniach grzejnych.
3. Porównanie pieca pośredniego i bezpośredniego.
3. Porównanie pieca pośredniego i bezpośredniego.
4. Budowa i zasada komorowego pieca
4. Budowa i zasada komorowego pieca
rezystancyjnego.
rezystancyjnego.
5. Zasada działania pieca łukowego.
5. Zasada działania pieca łukowego.
6. Zastosowanie nagrzewania pojemnościowego.
6. Zastosowanie nagrzewania pojemnościowego.
7. Zasada działania indukcyjnego pieca rdzeniowego
7. Zasada działania indukcyjnego pieca rdzeniowego
8. Pomiar i regulacja temperatury w urządzeniach
8. Pomiar i regulacja temperatury w urządzeniach
grzejnych.
grzejnych.
1.Rodzaje urządzeń grzejnych:
1.Rodzaje urządzeń grzejnych:
Rezystancyjne (oporowe)
Rezystancyjne (oporowe)
Elektrodowe
Elektrodowe
Łukowe
Łukowe
Indukcyjne
Indukcyjne
Pojemnościowe
Pojemnościowe
Promiennikowe
Promiennikowe
Mikrofalowe
Mikrofalowe
2.Zjawisko występujące w rezystancyjnych
2.Zjawisko występujące w rezystancyjnych
urządzeniach grzejnych.
urządzeniach grzejnych.
Jest to nagrzewanie elektryczne wykorzystujące efekt
Jest to nagrzewanie elektryczne wykorzystujące efekt
Joule'a w ośrodku przewodzącym stałym, połączonym
Joule'a w ośrodku przewodzącym stałym, połączonym
galwanicznie ze źródłem energii.
galwanicznie ze źródłem energii.
Moc cieplna wywołana efektem Joule'a-Lenza jest
Moc cieplna wywołana efektem Joule'a-Lenza jest
proporcjonalna do
proporcjonalna do
kwadratu prądu w torze:
kwadratu prądu w torze:
P = RI2
P = RI2
przy czym R jest rezystancja toru wykonanego z materiału
przy czym R jest rezystancja toru wykonanego z materiału
o
o
konduktywności bądź rezystywności .
konduktywności bądź rezystywności .
Zjawisko to ma miejsce we wszystkich urządzeniach
Zjawisko to ma miejsce we wszystkich urządzeniach
wyposażonych w grzałki elektryczne np. czajniki
wyposażonych w grzałki elektryczne np. czajniki
elektryczne, pralki, zmywarki, promienniki.
elektryczne, pralki, zmywarki, promienniki.
3,4.Porównanie komorowego
3,4.Porównanie komorowego
pieca rezystancyjnego
pieca rezystancyjnego
(oporowego) o nagrzewaniu
(oporowego) o nagrzewaniu
bezpośrednim i o
bezpośrednim i o
nagrzewaniu pośrednim:
nagrzewaniu pośrednim:
Komorowy piec rezystancyjny:
Komorowy piec rezystancyjny:
Jest ogrzewany za pomocą ciepła
Jest ogrzewany za pomocą ciepła
powstającego podczas przepływu prądu
powstającego podczas przepływu prądu
elektrycznego przez elementy grzejne,
elektrycznego przez elementy grzejne,
które jest gromadzone w komorze grzejnej.
które jest gromadzone w komorze grzejnej.
Nagrzewanie bezpośrednie:
Nagrzewanie bezpośrednie:
Polega na umieszczeniu danego materiału (wsadu)
Polega na umieszczeniu danego materiału (wsadu)
pomiędzy dwoma elektrodami. Prąd przepływający
pomiędzy dwoma elektrodami. Prąd przepływający
przed dany materiał powoduje nagrzanie go.
przed dany materiał powoduje nagrzanie go.
Nagrzewanie pośrednie:
Nagrzewanie pośrednie:
Polega na nagrzaniu spirali grzejnej która oddaje ciepło do
Polega na nagrzaniu spirali grzejnej która oddaje ciepło do
komory. Wsad umieszczony w tej komorze nagrzewa
komory. Wsad umieszczony w tej komorze nagrzewa
się.
się.
5.Zasada działania pieca łukowego:
5.Zasada działania pieca łukowego:
Piec łukowy to piec elektryczny, w którym wsad nagrzewany
Piec łukowy to piec elektryczny, w którym wsad nagrzewany
jest łukiem elektrycznym osiągającym temperaturę do
jest łukiem elektrycznym osiągającym temperaturę do
kilkunastu tysięcy stopni Celsjusza, co umożliwia
kilkunastu tysięcy stopni Celsjusza, co umożliwia
nagrzewanie roztapianego wsadu do temperatur od 1400 °C
nagrzewanie roztapianego wsadu do temperatur od 1400 °C
do 2000 °C.
do 2000 °C.
Rozróżnia się:
Rozróżnia się:
-Piece łukowe pośrednie – w których łuk płonie ponad wsadem
-Piece łukowe pośrednie – w których łuk płonie ponad wsadem
między
między
elektrodami, ciepło zaś przenosi się do wsadu przez
elektrodami, ciepło zaś przenosi się do wsadu przez
promieniowanie (bezpośrednio lub odbite od ścian komory).
promieniowanie (bezpośrednio lub odbite od ścian komory).
-Piece łukowe bezpośrednie – w których łuk płonie między
-Piece łukowe bezpośrednie – w których łuk płonie między
elektrodami,
elektrodami,
a wsadem.
a wsadem.
Piece łukowe stosuje się do produkcji karbidu, w hutnictwie
Piece łukowe stosuje się do produkcji karbidu, w hutnictwie
do wytwarzania między innymi dodatków stopowych
do wytwarzania między innymi dodatków stopowych
trudnotopliwych i wymagających wysokiej temperatury do
trudnotopliwych i wymagających wysokiej temperatury do
redukcji rudy metali.
redukcji rudy metali.
Budowa:
Budowa:
6.Zasada i zastosowanie nagrzewania
6.Zasada i zastosowanie nagrzewania
pojemnościowego.
pojemnościowego.
Urządzenia pojemnościowe (dielektryczne):
Urządzenia pojemnościowe (dielektryczne):
Wykorzystują nagrzewanie oparte na efekcie polaryzacji w ośrodkach
Wykorzystują nagrzewanie oparte na efekcie polaryzacji w ośrodkach
dielektrycznych lub półprzewodnikowych, do których energia wielkiej
dielektrycznych lub półprzewodnikowych, do których energia wielkiej
częstotliwości doprowadzana jest za pośrednictwem elektrod.
częstotliwości doprowadzana jest za pośrednictwem elektrod.
Źle przewodzący wsad, umieszczony między elektrodami, tworzy
Źle przewodzący wsad, umieszczony między elektrodami, tworzy
pojemnościowy układ grzejny. Do zasilania pojemnościowych układów
pojemnościowy układ grzejny. Do zasilania pojemnościowych układów
grzejnych dobiera się częstotliwości rzędu kilku do kilkudziesięciu
grzejnych dobiera się częstotliwości rzędu kilku do kilkudziesięciu
MHz. Urządzenia grzejne pojemnościowe są wykorzystywane jako
MHz. Urządzenia grzejne pojemnościowe są wykorzystywane jako
komorowe i bezkomorowe. Moc urządzeń pojemnościowych zawiera
komorowe i bezkomorowe. Moc urządzeń pojemnościowych zawiera
się w przedziale 0,5÷1000 kW.
się w przedziale 0,5÷1000 kW.
Metoda nagrzewania pojemnościowego ma zastosowanie do:
Metoda nagrzewania pojemnościowego ma zastosowanie do:
zgrzewania i obróbki cieplnej tworzyw termoplastycznych,
zgrzewania i obróbki cieplnej tworzyw termoplastycznych,
suszenia rdzeni formierskich,
suszenia rdzeni formierskich,
wyrobu sklejki i płyt wiórowych,
wyrobu sklejki i płyt wiórowych,
suszenia drewna i tekstyliów.
suszenia drewna i tekstyliów.
Przykłady pojemnościowych układów
Przykłady pojemnościowych układów
grzejnych:
grzejnych:
7. Zasada działania indukcyjnego pieca
7. Zasada działania indukcyjnego pieca
rdzeniowego:
rdzeniowego:
Urządzenia (nagrzewnice i piece) indukcyjne wykorzystują
Urządzenia (nagrzewnice i piece) indukcyjne wykorzystują
ciepło wytwarzane przy przepływie indukowanego prądu
ciepło wytwarzane przy przepływie indukowanego prądu
przewodzenia (prądów wirowych) o częstotliwości od
przewodzenia (prądów wirowych) o częstotliwości od
kilkunastu Hz do kilkudziesięciu MHz. Metodę tę stosuje
kilkunastu Hz do kilkudziesięciu MHz. Metodę tę stosuje
się do nagrzewania bezpośredniego oraz pośredniego.
się do nagrzewania bezpośredniego oraz pośredniego.
Możliwe jest nagrzewanie powierzchniowe, skrośne oraz
Możliwe jest nagrzewanie powierzchniowe, skrośne oraz
topienie. Nagrzewanie indukcyjne stosuje się w obróbce
topienie. Nagrzewanie indukcyjne stosuje się w obróbce
plastycznej do hartowania i wyżarzania, gdyż daje
plastycznej do hartowania i wyżarzania, gdyż daje
możliwość wyrównania temperatury wsadu np. rur,
możliwość wyrównania temperatury wsadu np. rur,
kotłów. Nagrzewanie indukcyjne wykorzystywane jest
kotłów. Nagrzewanie indukcyjne wykorzystywane jest
ponadto do hartowania, zgrzewania i topienia metali. Do
ponadto do hartowania, zgrzewania i topienia metali. Do
topienia metali używa się pieców indukcyjnych
topienia metali używa się pieców indukcyjnych
kanałowych lub tyglowych, w których metal jest
kanałowych lub tyglowych, w których metal jest
odpowiednikiem uzwojenia wtórnego transformatora. Na
odpowiednikiem uzwojenia wtórnego transformatora. Na
rys. 7 pokazana jest zasada działania pieca indukcyjnego
rys. 7 pokazana jest zasada działania pieca indukcyjnego
rdzeniowego, w którym wsad umieszczony w
rdzeniowego, w którym wsad umieszczony w
pierścieniowym korycie z materiału ogniotrwałego spełnia
pierścieniowym korycie z materiału ogniotrwałego spełnia
rolę uzwojenia wtórnego.
rolę uzwojenia wtórnego.
Zasada działania pieca indukcyjnego
Zasada działania pieca indukcyjnego
rdzeniowego:
rdzeniowego:
8. Pomiar i regulacja temperatury.
8. Pomiar i regulacja temperatury.
Pomiary i regulacja temperatury w urządzeniach
Pomiary i regulacja temperatury w urządzeniach
elektrotermicznych.
elektrotermicznych.
Bardzo istotne znaczenie w urządzeniach elektrotermicznych
Bardzo istotne znaczenie w urządzeniach elektrotermicznych
odgrywa kwestia pomiaru i regulacji temperatury. Pomiaru
odgrywa kwestia pomiaru i regulacji temperatury. Pomiaru
temperatury dokonuje się termometrami:
temperatury dokonuje się termometrami:
- nieelektrycznymi (Np. rtęciowymi),
- nieelektrycznymi (Np. rtęciowymi),
- termoelektrycznymi (termoelement-czujnik),
- termoelektrycznymi (termoelement-czujnik),
- rezystancyjnymi (rezystor termometryczny),
- rezystancyjnymi (rezystor termometryczny),
- termistorowymi (przetwornik półprzewodnikowy),
- termistorowymi (przetwornik półprzewodnikowy),
- pirometrycznymi (detektor promieniowania cieplnego).
- pirometrycznymi (detektor promieniowania cieplnego).
Do regulacji temperatury w urządzeniach przemysłowych
Do regulacji temperatury w urządzeniach przemysłowych
najczęściej stosuje się układy automatyczne wykorzystujące
najczęściej stosuje się układy automatyczne wykorzystujące
ujemne sprzężenie zwrotne. Może być to regulacja ciągła lub
ujemne sprzężenie zwrotne. Może być to regulacja ciągła lub
skokowa.
skokowa.
W urządzeniach elektrotermicznych o mniejszej mocy
W urządzeniach elektrotermicznych o mniejszej mocy
(głównie rezystancyjnych) do regulacji temperatury
(głównie rezystancyjnych) do regulacji temperatury
stosowane są regulatory, które w oparciu o sygnały
stosowane są regulatory, które w oparciu o sygnały
przekazywane z urządzeń termometrycznych dokonują
przekazywane z urządzeń termometrycznych dokonują
załączenia lub wyłączenia elementów grzejnych
załączenia lub wyłączenia elementów grzejnych