C H O R O B Y

J E L I T A G R U B E

GO

Dr n. med. Anna Gadowska-Cicha

CHOROBY JELITA GRUBEGO

•Zespól jelita drażliwego

•Choroba Hirschspruga

•Uchyłki jelita grubego
•Wrzodziejące zapalenie jelia
grubego

•Choroba Leśniowskiego i
Crohna

• Niedokrwienne zapalenie jelita
grubego

• Mikroskopowe zapalenie jelita
grubego

• Choroby odbytu:

- ropnie

- przetoki

- guzki krwawnicze

- szczelina odbytu

• Zaparcia idiopatyczne

•Polipy i nowotwory jelita
grubego:

- polipy gruczolakowe

- polipy nienowotworowe

- nowotwory
uwarunkowane

genetycznie

- rak jelita grubego

OBJAWY CHORÓB UKŁADU POKARMOWEGO:

1. Ból brzucha (somatyczny, trzewny, odniesiony)

2. Dysfagia

3. Nudności i wymioty

4. Biegunka

5. Zaparcie

6. Krwawienia z przewodu pokarmowego

7. Żółtaczka

8. Wodobrzusze

Jelito grube – obraz prawidlowy

Zagięcie śledzionowe – obraz prawidlowy

poprzecznica – obraz prawidlowy

Kątnica, wejście do wyrostka robaczkowego

Kątnica - zastawka krętniczo-kątnicza – obraz prawidlowy

CHOROBA HIRSCHSPRUNGA

jest wrodzonym defektem polegającym
na braku zwojów nerwowych śródściennych w
dalszym odcinku jelita grubego → zwężenie
tego odcinka → wtórne poszerzenie bliższej
części okrężnicy.

Objawy :ciężkie zaparcia od
urodzenia,wzdęcia brzucha, pusta bańka
bańka odbytnicy (per rectum)

Diagnostyka: wlew kontrastowy
doodbytniczy, manometria, biopsja ssąca lub
pełnościenna odbytnicy.

Powikłania: ostre zapalenie jelit →
przedziurawienie, ropień, posocznica.

Leczenie: operacyjne

UCHYŁKI JELITA GRUBEGO

Pojawiają się w 5 lub późniejszych dekadach

życia.

•Uchyłki nabyte- drobne przepukliny błony
śluzowej przez błonę mięśniową okrężnicy
(uchyłki rzekome). Nie występują w odbytnicy.

•Uchyłki wrodzone- występują rzadko,
przeważnie pojedynczo w kątnicy.

Uchyłkowatość

okrężnicy

Choroba uchyłkowa

krężnicy

Uchyłki jelita grubego

Nieswoiste zapalenia jelit:

Nieswoiste zapalenia jelit:

choroba

choroba

Leśniowskiego i Crohna oraz wrzodziejącego

Leśniowskiego i Crohna oraz wrzodziejącego

zapalenia jelit.

zapalenia jelit.

N

N

iektóre aspekty etiologii

iektóre aspekty etiologii

WRZODZIEJĄCE ZAPALENIE

JELITA GRUBEGO

jest rozlanym nieswoistym procesem
zapalnym

błony śluzowej

odbytnicy lub odbytnicy i

okrężnicy.

Jest schorzeniem przewlekłym,
przebiegającym pod postacią zaostrzeń
(rzutów choroby) z okresami remisji.

Wrzodziejące zapalenie jelita grubego; colitis ulcerosa;
proctocolitis haemorhagica.

Klasyfikacja ciężkości rzutów:

a) lekkie - ≤ 4 wypróżnienia na dobę z małą
domieszką

krwi, bez objawów ogólnych

b) ciężkie - ≥ 6 wypróżnień na dobę z dużą
domieszką

krwi i objawami ogólnymi

c) umiarkowane – cechy pośrednie między w/w
rzutami

Colitis ulcerosa – postać aktywna

Colitis ulcerosa – obraz „sztywnej rury”

LECZENIE OPERACYJNE W TRYBIE
PILNYM

Ciężki rzut wrzodziejącego zapalenia
jelita grubego
Piorunująca postać wrzodziejącego
zapalenia

(brak poprawy po intensywnym

leczeniu w ciągu 7-10 dni)

Ostre rozdęcie okrężnicy

(brak poprawy

w ciągu 24-48 godzin)

Przewidywany procent kolektomii-
około 87%

CHOROBA LEŚNIOWSKIEGO I CROHNA

jest ogniskowym i asymetrycznym

pełnościennym

, przeważnie

ziarniniakowym,zapaleniem, które może
dotyczyć każdego odcinka przewodu
pokarmowego.

Choroba ma charakter przewlekły.

W wielu przypadkach obserwuje się
naprzemiennie okresy zaostrzeń i remisji.

CDAI

Crohn’s DiseaseActivity Index

-ilość biegunkowych wypróżnień,
makroskopowa
domieszka krwi występuje rzadko
- ból brzucha
- ocena ogólnego samopoczucia
- objawy ze strony innych układów
- przyjmowanie leków przeciwbiegunkowych
- obecność oporów patologicznych
w obrębie jamy brzusznej
- hematokryt
- masa ciała

Ocena aktywności choroby:

a) aktywność mała- utrata <10% masy ciała, bez

objawów ogólnych, bez niedrożności przewodu
pokarmowego

b)aktywność umiarkowana- utrata >10% masy

ciała,w badaniu jamy brzusznej obecny tkliwy
opór, bez jawnej niedrożności przewodu
pokarmowego

c) aktywność duża- wyniszczenie, BMI<18kg/m2,

niedrożność ropień

Choroba Lesniowskiego-Crohn`a faza aktywna

Choroba Lesniowskiego-Crohn`a

Badania laboratoryjne są niespecyficzne.

CRP- istotny biomarker, który, jak wskazują
wstępne badania, może być wykorzystany
przy doborze chorych u których można
spodziewać

się

dobrego

efektu

terapeutycznego biologicznych metod.

Serologiczne markery: pANCA i ASCA –badania
nad wykorzystaniem ich do różnicowania colitis
ulcerosa z chorobą Leśniowskiego-Crohn’a

ROZPOZNANIE

ustala się na podstawie:

• obrazu endoskopowego jelita
• badania radiologicznego
• wyniku badania histologicznego wycinka błony
śluzowej

10%

nieokreślone zapalenie jelita

grubego

POWIKŁANIA WZJG:

JELITOWE :

• polipowatość zapalna
• ostre rozdęcie okrężnicy
• rak jelita grubego

POZAJELITOWE:

• układ kostno-stawowy
• wątroba i drogi żółciowe
• skóra
• narząd wzroku
• układ naczyniowy

POWIKŁANIA CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO I CROHNA

MIEJSCOWE

• samoistne tworzenie się przetok zewnętrznych lub
wewnętrznych, pojedynczych lub mnogich

• ropnie międzypętlowe
• znaczne zwężenie światła z objawami niepełnej
niedrożności

• rak jelita grubego (rzadziej niż w WZJG)

POAZAJELITOWE

• jak w WZJG
• kamica moczowa

Dotychczas nie istnieje leczenie
przyczynowe wrzodziejącego
zapalenia jelita grubego jak też
choroby Crohna-Leśniowskiego
ponieważ etiologia tych dwóch
chorób pozostaje nadal nieznana.

ZAPARCIA IDIOPATYCZNE

Zaparcie oznacza zbyt małą częstotliwość wypróżnień

(≤ 2/tydzień) lub stolce twarde z często
towarzyszącym uczuciem niepełnego wypróżnienia.

Zaparcie ciężkie to ≤ wypróżnienia na miesiąc

Etiologia

Nie stwierdza się choroby organicznej

• czynnościowa
• ze zwolnionym pasażem (inercja okrężnicy)
•Dyssynergia dna miednicy