GATT / WTO

dr Ewa Feder-Sempach

GATT-General Agreement on
Tariffs and Trade



GATT – Układ Ogólny w sprawie Ceł i

Handlu -1947r.



Działanie w kierunku liberalizacji

handlu międzynarodowego.



Określa reguły postępowania w

handlu międzynarodowym oraz

zapewnia forum do wielostronnych

rokowań na temat liberalizacji handlu.

Zasady GATT:



Zasada wzajemności

Zasada wzajemności – obustronny
charakter ustępstw w dziedzinie
ułatwień dostępu do swego rynku;

Jeżeli kraj A obniży cło na towar X o 10% może
liczyć, że kraj B obniży cło na towar Y o 15%.

System powszechnych preferencji celnych –
Generalized System of Preferences -GSP

Zasady GATT:



Zasada niedyskryminacji

Zasada niedyskryminacji – jednakowe
traktowanie przez każdy kraj członkowski
wszystkich partnerów należących do GATT

- Klauzula największego uprzywilejowania KNU

–

obniżenie taryfy celnej w stosunku do jednego z partnerów

musi spowodować taką samą redukcję w stosunku do innych
krajów.

- Klauzula narodowa –

towary pochodzące z zagranicy

nie mogą być na danym rynku traktowane gorzej od
produktów krajowych.

Rundy rokowań GATT/WTO



Pierwsza - Genewa 1947r.



Druga - Annecy 1949r.



Trzecia - Torquay 1951r.



Czwarta - Genewa 1956r.



Piąta Dillona - Genewa 1960-1961r.



Szósta Kennedyego - Genewa 1964- 1967r.



Siódma Tokijska - Genewa 1973- 1979r.



Ósma Urugwajska -Punta del Este 1986-1994r.



Runda rozwojowa - Doha 2001r.

Runda Doha



Doha Development Agenda



Cel - rozwój wielostronnego handlu ze

szczególnym uwzględnieniem potrzeb państw

rozwijających się (rola międzynarodowego handlu

w promowaniu rozwoju gospodarczego i

łagodzeniu zjawiska ubóstwa na świecie).



Inicjatorom nowej rundy zależało na likwidacji

ograniczeń handlowych w rolnictwie i usługach, z

perspektywą włączenia w ten proces biednych

krajów Afryki, Azji Pd-Wsch i Ameryki Pd. przy

jednoczesnym uregulowaniu stosunków między

Stanami Zjednoczonymi a Unią Europejską.

World Trade Organization



Od 1 stycznia 1995 roku GATT zastąpione

przez WTO.



GATS

GATS – General Agreement on Trade in

Services – Układ Ogólny w sprawie Handlu

Usługami.



TRIPS

TRIPS – Agreement on Trade Related

Aspects of Intellectual Property Rights –

Porozumienie w sprawie handlowych

aspektów praw własności intelektualnej.

WTO – główne fakty

Lokalizacja: Geneva, Switzerland

Działa od: 1 stycznia 1995

Powołana na: Runda Urugwajska

(Uruguay Round negotiations (1986-94))  

Członkowie: 153 kraje (23 lipiec 2008)
Budżet: 194 million Swiss francs for 2010

Sekretariat: 637 osób

Dyrektor generalny: Pascal Lamy

(Director-General)

WTO

Funkcje:

• czuwa nad wdrażaniem i przestrzeganiem

wszystkich obowiązujących postanowień,

• stanowi forum do negocjacji mających na celu

liberalizację handlu,

• służy pomocą w rozstrzyganiu sporów handlowych,

• dokonuje przeglądu polityki handlowej

sygnatariuszy,

• stanowi wsparcie dla krajów rozwijających się,

• współpracuje z innymi organizacjami

gospodarczymi, głównie MFW i Bankiem Światowym. 

WTO Dispute Settlement
Body
Mechanizm rozstrzygania
sporów



Kraj członkowski zgłasza wniosek o rozpoczęcie

postępowania



Etap I – konsultacje i mediacje (do 60 dni)



Etap II – powołanie panelu niezależnych ekspertów przez

DSB



Etap III – działalność panelu: zbadanie sprawy, spotkania,

wydanie raportu (do 9 miesięcy)



Etap IV – DSB zatwierdza raport (do 60 dni) + ewentualne

postępowanie odwoławcze (do 90 dni)



Etap V – wprowadzenie w życie w „rozsądnym terminie”;

możliwość podjęcia działań retorsyjnych w wysokości

określonej przez DSB

Dziękuję za uwagę