POŁĄCZENIA

NIEROZŁĄCZNE

ROZŁĄCZNE

SPRĘŻYSTE

RUROWE

spójnoś-

ciowe

cierno-

kształtowe

cierne

kształtowe

kształtowe

kształtowo

-cierne

Połączenia klinowe:

Poprzeczne

Wzdłużne

Nastaw
cze

Klin poprzeczny:

Zastosowanie klina do wybijania
wiertła

Klin o jednym
kącie
zerowym







1

0

2





2

2

1











Klin o równych
kątach
pochylenia

Zbieżność klina:

Warunek
samohamowności:

2

1

2

1

















tg









l

h

h

1

2

Najczęści
ej:

100

1

20

1







)

(





tg



Kliny wzdłużne:

Klin noskowy

Przenoszenie
obciążenia

Kliny wzdłużne – montaż i

demontaż:

Połączenia sworzniowe -

przykłady:

Rodzaje sworzni:

Gładki

Drążony z łbem

Gładk
i
drążo
ny

Z łbem

Połączenia sworzniowe -

obliczenia:

Obciążenie

Uproszczo

ny

rozkład

naprężeń

Model

obliczeniow

y:

Dwucięty sworzeń

pasowany:

Sworzeń z luzem:

Naciski

na

elementy

:

Połączenia sworzniowe i

kołkowe –

naprężenia dopuszczalne

(obciążenia jednostronnie zmienne):

Dla obciążeń obustronnie zmiennych – pomnożyć przez

0.7;

dla obciążeń statycznych – pomnożyć przez 1.5;

przy istnieniu karbu – p

dop

pomnożyć przez 0.7.

Walcow
e:

Stożkowe:

Połączenia kołkowe –

przykłady:

Połączenia kołkowe –

przykłady:

Specjal
ne

Karbowan
e

Karbowane śrubowe

Gładkie

Stożkowy

Kołki – przykłady:

Stożkowy
z gwintem

Karbowan
e

Walcow
y

Rurowy

sprężynuj
ący

Specjalny

Naciski
powierzchniowe:

Połączenia kołkowe –

obliczenia:

Kołek na
ścinanie:

Połączenie kołkowe
promieniowe

Wskaźnik wytrzymałości na skręcanie czopa z kołkiem –
80% pełnego!

Naciski
powierzchnio
we:

Kołek na
ścinanie:

F

F

t

k

d

F





2

4





dop

p

dl

F

p





1

max

4

p

max

p

max

Naciski
powierzchniowe:

Kołkowe czopowe
wzdłużne:

dop

o

s

o

p

Ddl

M

dl

F

p







4

2

1

max

D

d

)

16

.

0

13

.

0

(





D

l

o

)

5

.

1

1

( 



Elementy zabezpieczające

przed przesunięciem osiowym

– przykłady:

Połączenia wpustowe

Wpust
pryzmatycz
ny

Wpust
czółenkowy

Spoczynko

we:

Przesuwne:

Odmiany wpustów

pryzmatycznych:

A

B

C

D

AB

E

F

AW

EW

FW

Mocowanie wpustu:

W czopie:

W piaście:

Połączenia wpustowe –

rysowanie, wymiary:

Połączenia wpustowe –

obliczenia:

A

l

l

s

h

b

B

d

M

F

s

2



Wpusty znormalizowane:

dobór przekroju poprzecznego do średnicy

czopa,

sprawdzenie nacisków dopuszczalnych (dobór

długości):

Wpusty nieznormalizowane:

dodatkowo sprawdzenie naprężeń ścinających:

dop

p

p

t

t

k





Połączenia wpustowe –

obliczenia:

A

l

l

s

h

b

B

Połączenia wpustowe –

obliczenia:

Wpusty czółenkowe przenoszące moment

skręcający:

dobór wpustu do średnicy czopa,

sprawdzenie nacisków dopuszczalnych:

dop

p

p

h

l

F

p







l

h

p

h

d

M

F

s

2



Wpusty czółenkowe ustalające –

wyłącznie dobór wpustu do średnicy czopa.

l

s

h

b

l

b

k

dbl

M

bl

F

t

s

s

s

t











2



Najlepiej jeden wpust; co najwyżej trzy!

dh

p

M

l

p

h

dl

M

hl

F

p

dop

s

s

dop

s

s

s

4

4

2

1











Więcej wpustów niż jeden – naciski dopuszczalne niższe

nawet o 20 %.

Połączenia wpustowe –

obliczenia:

Przykład:

Ustalić optymalne proporcje przekroju wpustu

pryzmatycznego.

Rozwiązanie:

Wytrzymałość wpustu na ścinanie powinna być

identyczna

jak na naciski powierzchniowe.

Dla stali typowo b/h = 0.5÷06.

db

k

M

l

k

dbl

M

t

s

s

t

s

s

t

2

2

min

1











dh

p

M

l

p

h

dl

M

p

dop

s

s

dop

s

s

4

4

min

2









min

min

2

1

s

s

l

l





t

dop

k

p

h

b

2

















j

t

d

k

k

2

Połączenia wielowypustowe

Równoległe

:

Ewolwento

we:

Wielokarbow

e:

Wieloząbkow

e

czołowe

Połączenia wielowypustowe

Wielowypusty – pasowania:

Luz promieniowy

Wielowypusty – obliczenia:

dop

o

o

o

o

p

dihl

M

ihl

F

p







75

.

0

2

75

.

0

i –

liczba wypustów;

h –

wysokość wypustu we

współpracy;

l

o

–

długość obliczeniowa

(czynna
długość styku wypustu z
rowkiem).

Wielowypusty

Połączenia wieloboczne

(przykład)