background image

Kontrakty

Izabela Rydlewska-Liszkowska
Pracownia Ekonomiki Zdrowia
Katedry Polityki Ochrony Zdrowia
UMed w Łodzi

background image

Typy kontraktów:
• Kontrakty market-entry
• Kontrakty procesowe: 
-  Input c.- stałe wynagrodzenie dla dostawcy 

(opisana praca i rodzaj obowiązków ale nie 
cele) 

- Performance c.- opieka zdrowotna, 

dostępność, jakość, kontrola kosztów; 
zabezpieczenie przed nieprawidłowymi 
zachowaniami dostawców

- Service c. – typ świadczeń jako główny 

wyznacznik kontraktowania

background image

„Performance c.” kontrakt na: 
• Np. liczbę szczepień, badania kontrolne 

kobiet w ciąży przez 3 miesiące (z lekarzem 
1.kontaktu)

• Np. uzyskanie konkretnych efektów 

zdrowotnych (ograniczenie zachorowań 
na…)

• Np. Zorganizowanie opieki zdrowotnej dla 

mieszkańców danego regionu

• Zapłata za kontrakt uzależniona także od 

punktów jakościowych (ok. 150 punktów, 
Anglia od 2004)

background image

• „Performance c.” - Różne opcje 

płatności za sprawowanie opieki 

zdrowotnej (kapitacja, fee for service, 

funduszowe)

• „Service c.” (Kontrakty na usługi)
- Kontrakty blokowe
- Kontrakty oparte o koszt i zakres 

świadczeń

- Kontrakty oparte o koszt przypadku
 

background image

• Market –entry contracts
- Licencje dla lekarza(y) lub szpitali
- Konieczna koordynacja z 

kontraktami procesowymi (process 

contracts); długoterminowe, są 

warunkiem kontraktu procesowego

- Nie wiążą płatności z konkretnymi 

usługami ale opisują obowiązki, 

które muszą być spełnione aby 

podmiot działał w systemie oz

background image

• Kontrakty twarde (hard) wszystkie 

warunki umowy w sposób szczegółowy 
określone są w przepisach prawnych.  

• Kontrakty miękkie (soft) główne 

warunki umowy są oparte na 
przepisach prawnych, natomiast 
szczegółowe regulacje wydawane są 
przez płatników. Cała reszta 
warunków umowy nieokreślona w 
przepisach jest polem do negocjacji 
dla świadczeniodawców i płatnika. 

background image

Zawartość kontraktu:
• Zakres: cele, partnerzy, relacje, 

arbitraż, nadzór

• Struktura: typ, czas, określenie 

efektu i ilości

• Subkontrakty: specjalność, grupa 

pacjentów

• Schemat płatności: bodźce, kary, 

podział ryzyka

• Monitorowanie, weryfikacja

background image

http://www.who.int/contracting/issues
/en/index.html

European Observatory on Health 
Systems and Policies Series 
Edited by 
Josep Figueras, Martin McKee, Elias 
Mossialos and Richard B. Saltman

Purchasing to improve health

systems performance

Copyright © World Health Organization 2005 
on behalf of the European Observatory on 
Health Systems and Policies.

background image

Źródło: Opieka zdrowotna w Polsce po reformie- Raporty 

CASE Nr 53

 

background image

Rozdział 2 Gospodarka finansowa Funduszu 

(Ustawy o świadczeniach opieki 
zdrowotnej finansowanych ze środków 
publicznych)

Przychodami Funduszu są:
1) należne składki na ubezpieczenie zdrowotne;
2) odsetki od nieopłaconych w terminie składek na 

ubezpieczenie zdrowotne;

3) darowizny i zapisy;
4) środki przekazane na realizację zadań zleconych w 

zakresie określonym w ustawie;

5) dotacje, w tym dotacje celowe 
6) środki uzyskane z tytułu roszczeń regresowych;
7) przychody z lokat;

background image

Rozdział 2 Gospodarka finansowa Funduszu (Ustawy 

o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych 
ze środków publicznych)

Kosztami Funduszu są:
1) koszty świadczeń opieki zdrowotnej dla ubezpieczonych;
2) koszty świadczeń opieki zdrowotnej dla osób uprawnionych do 

tych świadczeń na podstawie przepisów o koordynacji;

3) koszty refundacji cen leków, wyrobów medycznych, przedmiotów 

ortopedycznych i środków pomocniczych;

4) koszt zadania, o którym mowa w art. 97 ust. 3 pkt 2a, 3 i 3b;
5) koszty zadań zleconych w zakresie określonym w ustawie;
6) koszty działalności Funduszu, w szczególności koszty amortyzacji, 

koszty związane z utrzymaniem nieruchomości, koszty 
wynagrodzeń wraz z pochodnymi,diet i zwroty kosztów podróży;

7) koszty poboru i ewidencji składek na ubezpieczenie zdrowotne;
8) koszt wypłaty odszkodowań;

background image

Umowa o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej 

określa w szczególności (art.136):

1) rodzaj i zakres udzielanych świadczeń opieki 

zdrowotnej;

2) warunki udzielania świadczeń opieki zdrowotnej;
3) wykaz podwykonawców oraz wymagania dla 

nich inne niż techniczne i sanitarne,

określone w odrębnych przepisach;
4) zasady rozliczeń pomiędzy Funduszem a 

świadczeniodawcami;

5) kwotę zobowiązania Funduszu wobec 

świadczeniodawcy;

6) zasady rozpatrywania kwestii spornych;

background image

Umowa o udzielanie świadczeń opieki 

zdrowotnej określa w szczególności (art.136):

7) postanowienie o rozwiązaniu umowy, które 

może nastąpić za uprzednim nie krótszym niż 
3 miesiące okresem wypowiedzenia, chyba że 
strony postanowią inaczej;

8) postanowienie o karze umownej w przypadku 

niezastosowania terminu i trybu określonych 
w pkt 7.

background image

1. Zawieranie przez Fundusz umów o udzielanie 

świadczeń opieki zdrowotnej odbywa się po 
przeprowadzeniu postępowania w trybie: 
(art..137)

1) konkursu ofert albo
2) rokowań.

background image

Rokowania (art..143)

tryb zawierania umów o udzielanie świadczeń opieki 
zdrowotnej, w którym prowadzi się postępowanie w 
sprawie ustalenia ceny
i liczby świadczeń opieki zdrowotnej i warunków ich 
udzielania z taką liczbą świadczeniodawców, która 
zapewni wybór najkorzystniejszej oferty lub większej 
liczby ofert oraz sprawny przebieg postępowania, nie 
mniejszą jednak niż  trzech, chyba że ze względu na 
specjalistyczny charakter świadczeń opieki zdrowotnej 
lub ograniczoną dostępność do świadczeń jest mniej 
świadczeniodawców
mogących ich udzielać.

background image

Rokowania (art..144)

Postępowanie w trybie rokowań może być 
przeprowadzone, jeżeli:

1) uprzednio prowadzone postępowanie w trybie konkursu 

ofert zostało unieważnione, a szczegółowe warunki 
postępowania w sprawie zawarcia umowy o udzielanie 
świadczeń opieki zdrowotnej są takie same jak w 
konkursie ofert lub

2) zachodzi pilna potrzeba zawarcia umowy o udzielanie 

świadczeń opieki
zdrowotnej, której wcześniej nie można było przewidzieć, 
lub

3) jest ograniczona liczba świadczeniodawców, nie większa 

niż pięciu, mogących udzielać świadczeń opieki zdrowotnej 
będących przedmiotem postępowania w sprawie zawarcia 
umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej.

background image

Prezes Funduszu określa (art..146):

1) przedmiot postępowania w sprawie zawarcia 

umowy o udzielanie świadczeń

opieki zdrowotnej;
2) kryteria oceny ofert;
3) warunki wymagane od świadczeniodawców.

background image

Porównanie ofert w toku postępowania w 
sprawie zawarcia umowy o udzielanie 
świadczeń opieki zdrowotnej obejmuje w 
szczególności (art..148):

1) ciągłość, kompleksowość, dostępność, jakość 

udzielanych świadczeń, kwalifikacje 
personelu, wyposażenie w sprzęt i aparaturę 
medyczną, na podstawie wewnętrznej oraz 
zewnętrznej oceny, która może być 
potwierdzona certyfikatem jakości lub 
akredytacją;

2) ceny i liczby oferowanych świadczeń opieki 

zdrowotnej oraz kalkulacje kosztów.

background image

Wartość środków przeznaczonych przez NFZ na 

wykonywanie świadczeń zdrowotnych w latach 2007-2010 

w mln w PLN

 

background image

Liczba  zawartych  umów  na  udzielanie  świadczeń 
zdrowotnych 
w  latach  2003-2010  (na  podstawie  Raportów  z 
Działalności Narodowego Funduszu Zdrowia) 

background image

Rozliczanie zakontraktowanych 
świadczeń w polskim systemie 
opieki zdrowotnej określa się na 
podstawie trzech głównych metod

- stawka kapitacyjna roczna
- cena jednostkowa jednostki 

rozliczeniowej

- ryczałty

(Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 6 maja 2008 
r. w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie 
świadczeń opieki zdrowotnej) 

background image

Rozliczenia wykonanych świadczeń w ramach 
podpisanych umów o udzielanie świadczeń opieki 
zdrowotnej dotyczą odpowiednio:

1.świadczeń rozliczanych metodą kapitacyjną -  

podstawowa opieka zdrowotna

2.świadczeń rozliczanych według ceny jednostkowej i 

ryczałtem w rodzajach: podstawowa opieka zdrowotna, 
ambulatoryjne świadczenia specjalistyczne (w tym 
zakresy świadczeń rozliczane kapitacyjnie), opieka 
psychiatryczna i leczenie uzależnień, rehabilitacja 
lecznicza, leczenie stomatologiczne, profilaktyczne 
programy zdrowotne , świadczenia odrębnie 
kontraktowane, świadczenia pielęgnacyjne i opiekuńcze, 
opieka paliatywna i hospicyjna, ratownictwo medyczne, 
pomoc doraźna i transport 

sanitarnyhttp://www.nfz-lodz.pl/index.php?

option=com_content&view=article&id=256%3Arozliczenia-finansowe-

temat1&catid=92%3Adla-wiadczeniodawcow-rozl-spraw-umowy&Itemid=132 z 

dn. 23.05 2011

 

background image

• Finansowanie świadczeń z rodzaju lecznictwo 

szpitalne od 1 lipca 2008 roku zostało oparte 
na systemie jednorodnych grup pacjentów 
(JGP).

• W rodzaju leczenie stomatologiczne stosuje 

się następujące sposoby rozliczeń: cena 
jednostkowa jednostki rozliczeniowej (punkt) 
oraz w przypadku świadczeń stomatologicznej 
pomocy doraźnej – ryczałt  

background image

Stawka kapitacyjna roczna

• określona jest stała kwota (stawka kapitacyjna) za 

każdego zarejestrowanego pacjenta, niezależnie od tego 
czy i w jakim zakresie korzysta on ze świadczeń 

• Roczna stawka kapitacyjna na jednego ubezpieczonego 

jest to forma finansowania świadczeń z zakresu 
podstawowej opieki zdrowotnej (POZ).

• stawka roczna stosowana do rozliczania świadczeń 

udzielanych w ramach gotowości lekarza do udzielania 
świadczeń z zakresu POZ osobom, które dokonały 
wyboru lekarza poprzez złożenie deklaracji wyboru. 
Roczna stawka kapitacyjna polega na określeniu 
jednostkowej rocznej stawki podstawowej, przeznaczonej 
na jednego świadczeniobiorcę zadeklarowanego do 
lekarzy danego zakładu opieki zdrowotnej. Podstawowa 
stawka jest korygowana odpowiednimi współczynnikami  

background image

Stawka kapitacyjna roczna

Wysokość stawki podstawowej w 2011 roku 

wynosi 96 zł za rok na jednego pacjenta 
zadeklarowanego.

Współczynniki korygujące zmieniają się w 

zależności od :

• Grupy wiekowej, w której znajduje się osoba 

zapisana do lekarza

• Miejsca pobytu 
• Obecności chorób przewlekłych

background image

Stawka kapitacyjna roczna

• Współczynniki korygujące wynoszą odpowiednio:
• stawka podstawowa x 3,0 dla osoby, której udzielono 

porady w związku z leczeniem chorób przewlekłych 
cukrzycy i chorób układu krążenia

• stawka podstawowa x 2,5 dla podopiecznych DPS, 

placówki socjalizacyjnej, interwencyjnej lub 
resocjalizacyjnej

• stawka podstawowa x1,8 dla osoby powyżej 65 roku 

życia,

• stawka podstawowa x 1,6 dla dziecka 6 roku życia
• stawka podstawowa x1,2 dla osoby od 7 do 19 roku 

życia

• stawka podstawowa x 1,0 dla osoby od 20 do 65 roku 

życia 

background image

Cena jednostkowa jednostki rozliczeniowej

• Polega na naliczaniu „iloczynu liczby jednostek 

rozliczeniowych, odpowiadających udzielonym 
świadczeniom  i ceny jednostkowej jednostki 
rozliczeniowej, uwzględniający współczynniki 
korygujące” 

• Należność z tytułu realizacji świadczeń za okres 

sprawozdawczy stanowi zatem sumę należności 
odpowiadających poszczególnym zakresom świadczeń 
uwzględniając współczynniki korygujące [31].

• Najczęściej ta forma rozliczenia dotyczy ambulatoryjnej 

opieki specjalistycznej i dlatego na przykładzie tego 
zakresu świadczeń zdrowotnych chciałam przedstawić 
specyfikę systemu finansowania ustaloną w oparciu o 
cenę jednostkową.

background image

Cena jednostkowa jednostki 

rozliczeniowej

Jednostką rozliczeniową dla kontraktowanych przez 
Fundusz ambulatoryjnych świadczeń 
specjalistycznych jest punkt rozliczeniowy.

Ustalone zostały następujące wartości wyceny 
punktowej dla poszczególnych typów porad :

porada kompleksowa - 9 punktów 

porada recepturowa  - 2 punkty

porada specjalistyczna - 4 punkty 

porada zabiegowo- diagnostyczna – różne wartości 
punktowe w zależności od wyszczególnionych 
świadczeń 

background image

Cena jednostkowa jednostki 

rozliczeniowej

Zgodnie z § 15 Rozporządzenia Ministra Zdrowia z 
dnia 6 maja 2008 r.  w sprawie ogólnych warunków 
umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, 
punktem wyjścia do uzgodnień ceny jednostki 
rozliczeniowej w ambulatoryjnej opiece 
specjalistycznej jest cena złożona w ofercie 
konkursowej przez świadczeniodawcę.

background image

Ryczałt

Do świadczeń rozliczanych ryczałtem 
należność z tytułu realizacji świadczeń za 
okresy sprawozdawcze, określone w 
rachunkach przekazywanych przez 
świadczeniodawcę, stanowi część kwoty 
zobowiązania za dany zakres świadczeń:

- proporcjonalny do liczby dniu w miesiącu, który 

jest okresem sprawozdawczym w przypadku 
ryczałtu dobowego;

- stanowiący iloczyn odwrotności liczby okresów 

sprawozdawczych w okresie rozliczeniowym i 
kwoty zobowiązania w przypadku ryczałtu 
miesięcznego 

background image

Ryczałt

Przykładem świadczeń zdrowotnych 
rozliczanych na podstawie ryczałtów są 
świadczenia w rodzaju podstawowa opieka 
zdrowotna w zakresie nocnej i świątecznej 
opieki zdrowotnej. Dokładniej ten rodzaj 
świadczeń rozliczany jest na podstawie 
ryczałtu miesięcznego.

Świadczeniodawca otrzymuje uśrednioną 
kwotę na sfinansowanie udzielanych świadczeń 
za okres jednego miesiąca w ramach gotowości 
do wykonywania świadczeń od poniedziałku do 
piątku w godz. 18.00- 8.00 oraz w soboty, 
niedziele i inne dni ustawowo wolne od pracy 

 

background image

System jednorodnych grup 

pacjentów

 

funkcjonuje od wielu lat, w rożnych odmianach, na 
całym świecie. 

rozliczanie szpitali oparte na DRG (ang. Diagnosis 
Related Groups
)  stosowane jest w USA (od roku 
1983), Francji (od roku 1986), w Hiszpanii (od roku 
1988), we Włoszech (od roku 1995), na Węgrzech (od 
roku 1993) 

Celem jest przedstawienie procesu leczenia pod 
względem klinicznym i kosztowym 

background image

System jednorodnych grup pacjentów 

Rejestracja procesu leczniczego w części klinicznej 
oparta jest na zestawieniu podstawowych informacji 
określanych jako minimalny zestaw danych (MZD). 
MZD obejmuje: 
-przyczynę hospitalizacji czyli główną chorobą będącą 
powodem przyjęcia do szpitala 
-klasyfikację tej choroby według  międzynarodowej 
klasyfikacji ICD-10
-przebieg leczenia, czyli wszystkie podjęte procedury 
lecznicze, zabiegowe które także opisuje się na 
podstawie międzynarodowej klasyfikacji  ICD-9 CM
-dodatkowe dane czyli występujące powikłania, choroby 
współistniejące

-oraz informacje demograficzne: wiek, płeć,

 

background image

System jednorodnych grup 

pacjentów

 

Charakterystyka procesu leczniczego z 
zakresu poniesionych kosztów wymaga 
określenia kosztów jednostkowych i 
zbierania danych o kosztach leczenia 
poszczególnych pacjentów 

background image

Stawka kapitacyjna – wady:

Unikanie pacjentów tzw. „podwyższonego 
ryzyka” za których leczenie nie ma 
dodatkowych gratyfikacji

Niska wartość podstawowej stawki 
kapitacyjnej (96 zł na rok czyli 8 zł na 
miesiąc za jednego pacjenta) 

Unikanie przez lekarzy świadczeń 
kosztochłonnych lub pracochłonnych

background image

Stawka kapitacyjna –zalety:

Przejrzyste metody finansowania, stała 
kwota za jednego pacjenta a co za tym idzie 
stałe dochody

Współczynniki korygujące podstawową 
stawkę kapitacyjną 

Brak wzrostu liczby świadczonych usług 
medycznych (nadkonsumpcji) przez lekarzy

background image

Cena jednostki rozliczeniowej:

• Wada - ryzyko nadprodukcji 

świadczeń lepiej opłacalnych 

• Zaleta - określona cena za 

określaną procedurę 

background image

Ryczałty- wady:

Przekazywane kwoty nie pokrywają 
rzeczywistych wydatków na udzielanie 
świadczeń

Lecenie różnych kosztochłonnie przypadków 
za tą samą cenę

Ryzyko niepodejmowania ciężkich 
przypadków

Ryczałty- zalety:

Stała wysokość przekazywanej kwoty za 
określony okres udzielania świadczeń

background image

JGP – wady:

W przypadku stwierdzenia kilku schorzeń, klasyfikacja 
pacjenta do wyższej grupy w celu uzyskania wyższej opłaty

Przerzucanie części postępowania leczniczego na opiekę 
otwartą poprzez skracanie pobytu pacjenta w szpitalu

Niewykonanie drogich badań, lub niezastosowanie drogiej 

farmakoterapii

.

JGP - zalety

Wprowadzenie systemu (oprogramowania komputerowego) 
w celu przydzielenia pacjenta do odpowiedniej grupy

Kontrola standardów medycznych

Chętne przyjmowanie tzw. „drogich przypadków” za które 
otrzymują większe przychody.

Źródło: Syrkiewicz- Świtała M., Hanisz R.N.; Zasady finansowania szpitali i metody finansowania prywatnych praktyk 

medycznych [w:] Zarządzanie Finansami w Ochronie Zdrowia. Wybrane aspekty. WSB Wyższa Szkoła Biznesu w 
Dąbrowie Górniczej 2010.

background image

Gmina – finansowanie zadań (art..7)
• Dotacja z budżetu państwa na zadania 

zlecone
(decyzje w sprawach 
świadczeniobiorców inni niż 
ubezpieczeni, wywiady środowiskowe)

• Zadania własne – programy 

zdrowotne, wytyczanie kierunków 
działan lokalnych w zakresie 
informowania mieszkańców o 
czynnikach zagrożenia

background image

Powiat – finansowanie zadań (art..8)
Do zadań własnych w zakresie zapewnienia równego dostępu do 

świadczeń opieki zdrowotnej realizowanych przez powiat 
należy w szczególności:

1) opracowywanie i realizacja oraz ocena efektów programów 

zdrowotnych wynikających z rozpoznanych potrzeb 
zdrowotnych i stanu zdrowia mieszkańców powiatu – po 
konsultacji z właściwymi terytorialnie gminami;

2) przekazywanie marszałkowi województwa informacji o 

realizowanych na terenie powiatu programach 
zdrowotnych;

3) inicjowanie, wspomaganie i monitorowanie działań lokalnej 

wspólnoty samorządowej w zakresie promocji zdrowia i 
edukacji zdrowotnej prowadzonych na terenie powiatu;

4) pobudzanie działań na rzecz indywidualnej i zbiorowej 

odpowiedzialności za zdrowie i na rzecz ochrony zdrowia;

5) podejmowanie innych działań wynikających z rozpoznanych 

potrzeb zdrowotnych

background image

Samorząd województwa – finansowanie zadań (art..9)
Do zadań własnych w zakresie zapewnienia równego dostępu do 

świadczeń opieki zdrowotnej realizowanych przez samorząd 
województwa należy w szczególności:

1) opracowywanie i realizacja oraz ocena efektów programów 

zdrowotnych wynikających z rozeznanych potrzeb 
zdrowotnych i stanu zdrowia mieszkańców województwa – 
po konsultacji z właściwymi terytorialnie gminami i 
powiatami;

2) przekazywanie wojewodzie informacji o realizowanych na 

terenie województwa programach zdrowotnych;

3) opracowywanie i wdrażanie programów innych niż określone 

w pkt 1 służących realizacji zadań w zakresie ochrony 
zdrowia;

4) inspirowanie i promowanie rozwiązań w zakresie wzrostu 

efektywności, w tym restrukturyzacji w ochronie zdrowia;

5) podejmowanie innych działań wynikających z rozeznanych 

potrzeb zdrowotnych mieszkańców województwa.

background image

Wojewoda – finansowanie zadań (art.10)

Do zadań wojewody w zakresie zapewnienia równego 
dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej należy w 
szczególności:

1) ocena zabezpieczenia opieki zdrowotnej na terenie 

województwa;

2) ocena realizacji zadań z zakresu administracji rządowej 

realizowanych przez jednostki samorządu 
terytorialnego;

3) przekazywanie ministrowi właściwemu do spraw 

zdrowia, do dnia 15 lutego każdego roku, rocznych 
informacji o zrealizowanych w ubiegłym roku 
programach zdrowotnych oraz o programach 
zdrowotnych planowanych na ten rok.


Document Outline