1
MARKETING W HANDLU
MARKETING W HANDLU
WYKŁAD
WYKŁAD
2
PRZESTRZEŃ HANDLOWA I
LOKALIZACJA W HANDLU
3
PROCES WYBORU
PROCES WYBORU
LOKALIZAJI
LOKALIZAJI
1. DECYZJA O PODJĘCIU DZIAŁALNOŚCI HANDLOWEJ
2. WYBÓR REGIONU / MIASTA
(LOKALIZACJA OGÓLNA)
3. WYBÓR TYPU LOKALIZACJI
(LOKALIZACJA SZCZEGÓŁOWA)
4. WYBÓR KONKRETNEGO MIEJSCA
(LOKALIZACJA SZCZEGÓŁOWA)
4
LOKALIZACJA W HANDLU
LOKALIZACJA W HANDLU
• LOKALIZACJA OGÓLNA
• LOKALIZACJA SZCZEGÓŁOWA
5
LOKALIZACJA OGÓLNA
LOKALIZACJA OGÓLNA
6
PRZESTRZEŃ HANDLOWA
• Przestrzeń handlowa – część przestrzeni
geograficznej z której rekrutują się
klienci danej jednostki handlowej
• Istnieją dwie grupy metod pozwalających
wyznaczyć przestrzeń handlową
1.
metody oparte o teorię grawitacji (Prawo
Grawitacji Reilly’ego, Prawo Huffa)
2.
metody empiryczne
7
CZYNNIKI WYZNACZAJĄCE
PRZESTRZEŃ HANDLOWĄ
• Stopień zurbanizowania przestrzeni
• Wielkość jednostki handlowej
• Częstotliwość dokonywania zakupów
• Stopień rozwoju infrastruktury
transportowej
• Rodzaj sprzedawanego asortymentu
8
METODY GRAWITACYJNE
METODY GRAWITACYJNE
9
PRAWO GRAWITACJI
REILLY’EGO
• Częstotliwość z jaką mieszkańcy
miejscowości znajdującej się
pomiędzy dwoma miastami
odwiedzają je w celach handlowych,
jest w wprost proporcjonalna do
liczby ludności tych miast i odwrotnie
proporcjonalna do pierwiastka
odległości miedzy tą miejscowością a
miastami.
10
PRAWO GRAWITACJI
REILLY’EGO
• Reguła ta pozwala znaleźć punkt graniczny
między dwoma ośrodkami handlowymi
wyznaczający granicę dominacji jednego z
ośrodków.
• Obszar poza tak wyznaczonym punktem
znajduje się w zasięgu drugiego z
konkurujących centrów handlowych.
• Punkt graniczny przestrzeni handlowej
między dwoma ośrodkami można
wyznaczyć używając wzoru
11
PRAWO GRAWITACJI
REILLY’EGO
Punkt graniczny przestrzeni odległość między ośrodkami handl. A
i B
handlowej A (wyznaczony w km) =
-------------------------------------------------------
populacja w ośrodku A
1 + √ --------------------------------
populacja w ośrodku B
PRZYKŁAD:
1.
Odległość między ośrodkami handl. A i B – 6 km
2.
Populacja w ośrodku A – 40 000
3.
Populacja w ośrodku B – 10 000
4.
Punkt graniczny przestrzeni handlowej A – 4 km
12
PRAWO HUFFA
• Prawdopodobieństwo, że nabywcy
dokonają zakupu w danym centrum
handlowym zależy od relacji
pomiędzy powierzchnią handlową
danego centrum a czasem dojazdu
do tego centrum, w porównaniu do
tej relacji dla innych centrów.
13
METODY EMPIRYCZNE
METODY EMPIRYCZNE
14
METODY EMPIRYCZNE
METODY EMPIRYCZNE
• Metodę nasycenia - zgodnie z którą traktując rynek jako
całość określa się maksymalną ilość konkurentów w przestrzeni
handlowej – miara Indeks nasycenia handlu detalicznego
• Wywiady z konsumentami - które pozwalają na ustalenie
miejsc zamieszkania konsumentów, i po przeniesieniu ich na
mapę na określenie strefy przyciągania ośrodka handlowego.
Wywiady te powinny dostarczać takich informacji, jak: rodzaj
zakupionych towarów, przybliżoną wartość zakupów,
częstotliwość oraz metryczkę (cechy osobowe) ankietowanego.
• Wykorzystanie różnego typu upoważnień - metoda oparta
jest o notowania wszystkich kart upoważniających (np. zezwoleń
wjazdów samochodami, kart parkingowych, kart kredytowych),
a także w oparciu o identyfikację rejestracji stojących na
parkingu samochodów. W tym celu przydatne są również
obserwacje i notowania natężenia ruchu konsumentów.
15
INDEKS NASYCENIA
HANDLU DETALICZNEGO
• Nasycenie danego obszaru placówkami detalicznymi
następuje w punkcie, w którym popyt ze strony klientów
zamieszkałych na tym obszarze dokładnie odpowiada
podaży liczby placówek handlowych na tym obszarze
• ZAŁOŻENIE – udział w rynku danego sklepu zależy od
powierzchni sprzedażowej tego sklepu
Ci x REi
IRSi = ------------------
RFi
• Ci – liczba potencjalnych klientów danej oferty detalicznej
na obszarze i
• REi – wydatki na jednego klienta na zakupy danej oferty
detalicznej na obszarze i
• RFi – całkowita powierzchnia sklepowa w obszarze i
przeznaczona na daną ofertę detaliczną
16
LOKALIZACJA OGÓLNA –
LOKALIZACJA OGÓLNA –
POZOSTAŁE CZYNNIKI
POZOSTAŁE CZYNNIKI
• Ilość nabywców – potencjał rynku
• Rodzaj handlu – asortyment
• Konkurencja – charakter i natężenie
• Dostępność pracowników
• Stopień rozwoju infrastruktury –
telefony, parkingi, drogi dojazdowe
• Dostępność towarów na danym
obszarze - logistyka
17
MACIERZ MOBILNOŚCI NABYWCY I
OGRANICZEŃ CZASOWYCH
POZIOM MOBILNOŚCI
WYSOKI
NISKI
OGRANICZ
ENIA
CZASOWE
DUŻ
E
ZAKUPY
RZADKIE
ZAKUPY
RZADKIE
LOKALNE
MAŁ
E
ZAKUPY
CZĘSTE
ZAKUPY
CZĘSTE
LOKALNE
18
MODEL DAVIESA I CLARKE’A
PRESJA CZASU
DUŻA
(DOMINUJE
WYGODA
ZAKUPÓW)
MAŁA
(DOMINUJE
WYPOCZYNEK PRZY
ZAKUPACH)
RODZAJ
ZAKUPÓW
DUŻE
WAŻNA WYGODA
PREFEROWANE
OBIEKTY
SAMODZIELNE
WAŻNA CENA
PREFEROWANE
CENTRA
HANDLOWE
ŁATWE
DO
PRZENI
E-
SIENIA
WAŻNA
BLISKOŚĆ
PREFEROWANE
PASAŻE
HANDLOWE
WAŻNE
ZRÓŻNICOWANIE
PREFEROWANE
ŚRÓDMIEJSKIE
CENTRA
HANDLOWE
19
LOKALIZACJA
LOKALIZACJA
SZCZEGÓŁOWA
SZCZEGÓŁOWA
20
LOKALIZACJA
SZCZEGÓŁOWA W HANDLU
DETALICZNYM
• Liczba rzeczywistych i potencjalnych
konsumentów i ich rodzaje (segmenty rynku).
• Wyróżnia się 3 rodzaje lokalizacji zależne od
natężenia ruchu konsumentów
– wydzielone - firmy wykorzystują ruch konsumentów
kreowany przez tzw. sklepy kotwice - lokalizacja na trasie
– spontaniczne - firmy wykorzystują na lokalizację miejsca,
w których ludność przebywa z innych powodów (na
stacjach, lotniskach, w biurach itp.)
– kreatywne - lokalizacja zaplanowana w strategii
marketingowej w stosunku do liczby nabywców
21
LOKALIZACJA
SZCZEGÓŁOWA W HANDLU
DETALICZNYM
• Dostępność - np. strona ulicy, łatwość
przechodzenia przez ulicę, odległość do miejsca
zamieszkania, dostępność publicznego
transportu, natężenie ruchu w różnych okresach
dnia itp.
• Konsekwencje braku dostępności:
– konieczność niższych cen
– wysokie koszty reklamy i promocji
– parkingi - odpowiednia wielkość i dostępność
– odległość nie większa niż 4 minuty
– pow. parkingu : pow. sprzedaży - 4 : 1 (USA)
– powierzchnia parkingu zależy od wzorców zachowań –
częstotliwości i czasu trwania zakupów
22
LOKALIZACJA
SZCZEGÓŁOWA W HANDLU
DETALICZNYM
• Kompatybilność - z pozostałym handlem dostępnym w danej
przestrzeni. Lokalizacja sklepu spełnia ten warunek gdy dwa
sklepy sąsiadujące dają większy obrót niż gdy są od siebie
odseparowane
• Dostrzegalność - odpowiednie oznakowanie
• Warunki najmu lub kupna lokalu
– Przy najmie należy wziąć pod uwagę:
•
długość i powtarzalność umowy
•
restrykcje i wymagania dotyczące godzin i dni handlowych
•
realny koszt najmu
•
dodatkowe koszty w np. ośrodku handlowym
– Przy kupnie należy uwzględnić:
•
cenę zakupu i podatek
•
alternatywny koszt dzierżawy
•
opłaty pod zastaw hipoteczny
•
koszt utrzymania + koszt ubezpieczenia
23
KONCENTRACJA PUNKTÓW SIECI
DETALICZNEJ W PRZESTRZENI
• Ośrodek handlowy –
jest to forma
koncentracji przestrzennej sklepów
detalicznych, stanowiąca całość pod względem
asortymentowym, budowlanym,
architektonicznym i organizacyjno-
administracyjnym
• Dzielnice handlowe
– oznaczają skupienie
punktów sieci handlowej i zakładów usługowych
w centralnie położonych dzielnicach w mieście
• Ulice handlowe
– mające po obydwu
swoich stronach zlokalizowane sklepy różnej
wielkości, sprzedające towary różnych branż
24
WSKAŻNIKI EFEKTYWNOŚCI
SPRZEDAŻY W SKLEPIE
DETALICZNYM
• liczba osób przeciętnie przechodzących
obok sklepu w ciągu dnia
• procent tych, którzy weszli do sklepu
• procent tych, którzy weszli do sklepu i
dokonali zakupu
• średnia kwota wydana przez jednego
klienta podczas zakupu