Spis treści
Nazwa zabiegu
Istota i cel
Zadania i kompetencje ratownika medycznego
Przygotowanie pacjenta psychiczne i fizyczne
Wybór miejsca nakłucia żyły cewnikiem dożylnym typu
wenflon
Przygotowanie zestawu
Sposób wykonania – algorytm
Pielęgnacja cewnika dożylnego typu wenflon
Powikłania mogące wystąpić podczas założenia cewnika
dożylnego typu wenflon
Czynniki zwiększające ryzyko wystąpienia zakażenia
cewnika dożylnego typu wenflon
Sposób postępowania ze zużytym sprzętem
Tworzywa wykorzystywane do produkcji cewników żylnych.
Rodzaje wenflonów
Dokumentacja monitorująca dostęp naczyniowy
1. Nazwa zabiegu
Zakładanie krótkiego cewnika dożylnego
( kaniuli ) typu wenflon
2. Istota i cel
Założenie wenflonu w celu zapewnienia
dojścia żylnego na stałe.
3. Zadania i kompetencje
ratownika medycznego
Ratownik medyczny wykonuje zabieg na
zlecenie lekarza. Jest odpowiedzialny
za:
Przygotowanie pacjenta.
Przygotowanie zestawu i jego
zabezpieczenie po wykonaniu zabiegu.
Wykonanie zabiegu.
Opiekowanie się pacjentem w trakcie i
po wykonaniu zabiegu.
4. Przygotowanie pacjenta
psychiczne i fizyczne
Psychiczne
Poinformowanie o istocie, celu i
przebiegu wykonania zabiegu.
Fizyczne
Określenie miejsca założenia
wenflonu.
Wygodne ułożenie z podparciem
miejsca wkłucia.
5. Wybór miejsca nakłucia
żyły cewnikiem dożylnym
typu wenflon
Wykorzystać żyły łatwo dostępne,
położone obwodowo
Żyły podskórne grzbietu ręki
Żyły przedramienia
Żyły okolicy zgięcia łokciowego ( ze
względu na ryzyko zakrzepicy należy
unikać nakłuwania żył stopy )
U niemowląt należy unikać nakłuwania
żył głowy
Z przyczyn praktycznych łatwo
dostępna okolica zgięcia łokciowego
powinna być „zarezerwowana” do
zabiegów krótkotrwałych, takich jak
pobieranie krwi, jednorazowe
podanie leku
Należy unikać nakłuwania żyły w
obrębie stawu, aby nie ograniczać
ruchomości stawu oraz nie
powodować załamania cewnika, a
tym samym zatrzymania
przetaczania.
6. Przygotowanie zestawu
Wenflon.
Okleina do wenflonu lub przylepiec.
2-3 jałowe gaziki w pakiecie.
Środek do odkażenia miejsca
wkłucia, np. 70% alkohol etylowy,
skinsept.
Staza.
Rękawiczki jednorazowego użytku.
Miska nerkowata.
Jałowa strzykawka z jałowym 0,9%
roztworem NaCl w ilości ok. 5ml
( zmniejsza ryzyko
powstania skrzepu )
Bandaż (zmniejsza możliwość
uszkodzenia wenflonu i jego
wysunięcia z żyły).
7. Sposób wykonania –
algorytm
Sprawdź zlecenie.
Higienicznie umyj ręce.
Przygotuj pacjenta.
Przygotuj sprzęt.
Nałóż rękawiczki jednorazowego
użytku.
Ułóż wygodnie pacjenta, podeprzyj
miejsce wkłucia.
Przygotuj gazik nasączony środkiem
odkażającym skó rę lub środek
odkażający w aerozolu.
Załóż stazę.
Wybierz względnie dużą, dobrze
widoczną żyłę
Zdezynfekuj miejsce wkłucia.
Otwórz opakowanie, wyjmij wenflon,
zdejmij osłonkę z igły wenflonu.
Napnij skórę poniżej planowanego
miejsca wkłucia i wprowadź do żyły
pod kątem ostrym (ok. 30°) igłę
wenflonu na głębokość ok.
l
/
3
długości.
Jeżeli koniec igły tkwi w żyle, krew
ukaże się w tylnej osłonce. W tym
momencie igłę przesuń do przodu (do
nasadki), jednocześnie
unieruchamiając mandryn
(prowadnicę).
Zdejmij stazę.
Pod nasadkę podłóż jałowy gazik (w
celu wchłonięcia wypływającej przez
igłę krwi przy dalszych
manipulacjach).
Odłącz koreczek od mandrynu (nie
zainfekuj).
Szybkim ruchem usuń mandryn.
Wprowadź do wenflonu strzykawką
ok.5ml jałowego 0,9% roztworu NaCl.
Zabezpiecz końcówkę wenflonu
koreczkiem, dokręcając go.
Usuń gazik.
Zamocuj wenflon okleiną lub
przylepcem.
Przybandażuj wenflon w całości do
kończyny w celu zabezpieczenia przed
wysunięciem i poruszaniem nim.
8. Pielęgnacja cewnika
dożylnego typu wenflon
Należy pamiętać o:
Zmianie opatrunku co 24 godziny
( opatrunek powinien być jałowy, suchy,
hipoalergiczny i przepuszczalny dla
powietrza, zmieniany przy odklejeniu i
zabrudzeniu, wymieniany po uprzednim
zmyciu okolicy wkłucia preparatem
antyseptycznym ).
Dokonywaniu wzrokowego i palpacyjnego
badania miejsca wkłucia pod kątem
ewentualnego stanu zapalnego –
przynajmniej raz dziennie.
Utrzymaniu stałej jałowości przy
użytkowaniu dostępu żylnego:
stosowanie jałowych strzykawek,
korków, rękawiczek do badania miejsca
wkłucia i zmiany opatrunku, delikatnym
obsługiwaniu dostępu żylnego,
chroniącym przed wystąpieniem
powikłań technicznych ( zagięcie,
wysunięcie kaniuli, rozłączenie linii
podaży ), a w czasie przerwania podaży
płynów zabezpieczenie wenflonu
bandażem.
Wymiana wenflonu co 72, bądź co 24
godziny gdy był zakładany w sytuacji
nagłej.
Wymianie wenflonu w ciągu 24 godzin
po podaniu krwi i środków krwio-
pochodnych
Bezzwłocznym usunięciu cewnika w
przypadku jego niedrożności lub
zakażenia miejsca wkłucia – należy
wówczas zdezynfekować miejsce
wkłucia preparatem alkoholowym i
zabezpieczyć jałowym opatrunkiem
lub w przypadku cech zapalnych
pobranie wymazu z miejsca wkłucia i
w sposób jałowy umieszczenie
końcówki cewnika o długości 3-5 cm
tkwiącej w żyle w jałowym pojemniku
oraz przysłania do badania
bakteriologicznego, założenie okładu,
np. z Altacetu w miejscu wkłucia, a w
przypadku podejrzenia zakażenia
uogólnionego pobranie krwi na
posiew.
9. Powikłania mogące
wystąpić podczas założenia
cewnika dożylnego typu
wenflon
Przekłucie żyły.
Pęknięcie żyły ( krwiak ).
Przetoczenie płynu poza żyłę jako
wynik nierozpoznanego złego wkłucia,
złego unieruchomienia kaniuli.
Przemieszczenie kaniuli u
niespokojnego pacjenta ( ból, naciek, z
kaniuli nie cofa się krew, a przy
podaniu leków silnie drażniących: ból,
naciek, skurcz naczyń, martwica
tkanek ).
Przypadkowe wkłucie dotętnicze ( silny
palący ból ).
Zakrzepowe zapalenie nakłutej żyły
( czasami rozszerzająca się zakrzepica
żylna, której towarzyszy ból, obrzęk,
zaczerwienienie, walcowate zgrubienie
żyły ).
Zapalenie w miejscu wkłucia.
Posocznica odcewnikowa (dreszcze,
nagły wzrost temperatury ciała
powyżej 38,5°C, przyspieszenie tętna i
oddechu, obniżenie ciśnienia
tętniczego krwi, pogorszenie stanu
ogólnego chorego ).
Niedrożność cewnika.
Reakcja na niektóre składniki
materiału, z którego wykonana jest
kaniula ( uczulenie, podrażnienie,
zapalenie żyły).
Uczulenie na przylepiec.
Idealny biomateriał tworzący ścianę
cewnika nie powinien wchodzić w
reakcję z płynami ustrojowymi,
powinien być giętki, przezroczysty,
chemicznie obojętny, zapobiegać
tworzeniu skrzepów w świetle kaniuli
( antytrombogenny ), nie zmieniać
swoich właściwości fizycznych i
chemicznych w czasie utrzymania go
organizmie.
10. Czynniki zwiększające
ryzyko wystąpienia
zakażenia cewnika
dożylnego typu wenflonu
Okres utrzymania cewnika w żyle.
Częstość manipulacji przy cewniku.
Obecność zakażonych ran w bliskim
sąsiedztwie cewnika.
Nosicielstwo Staphylococcus aureus
.
Choroba podstawowa przebiegająca
ze spadkiem odporności.
11. Sposób postępowania
ze zużytym sprzętem
Segregacja odpadów
Utylizacja zużytego sprzętu
12. Tworzywa
wykorzystywane do
produkcji cewników
żylnych. Rodzaje
wenflonów.
Polietylen
Teflon
Poliuretan
Elastomer silikonowy
Za najbardziej obojętne biologicznie
uznawane są cewniki z
elastomerów silikonowych i
poliuretanu.
Rodzaje wenflonów:
Fioletowy
- rozmiar 26 G
- średnica zewnętrzna 0,6 mm
Żółty
- rozmiar 24 G
- średnica zewnętrzna 0,7 mm
Niebieski
- rozmiar 22 G
- średnica zewnętrzna 0,8 mm (lub 0,9
mm)
- średnica wewnętrzna 0,6 mm
- przepływ:
infuzja płynu 31 ml/min
krew 18 ml/min
Różowy
- rozmiar 20 G
- średnica zewnętrzna 1,0 mm (lub
1,1 mm)
- średnica wewnętrzna 0,8 mm
- przepływ:
infuzja płynu 54 ml/min
krew 31 ml/min
Zielony
- rozmiar 18 G
- średnica zewnętrzna 1,2 mm (lub
1,3 mm)
- średnica wewnętrzna 1,0 mm
- przepływ:
infuzja płynu 80 ml/min
krew 45 ml/min
Biały
- rozmiar 17 G
- średnica zewnętrzna 1,4 mm (lub
1,5 mm)
- średnica wewnętrzna 1,2 mm
- przepływ:
infuzja płynu 125 ml/min
krew 76 ml/min
Szary
- rozmiar 16 G
- średnica zewnętrzna 1,7 mm (1,6-
1,8 mm)
- średnica wewnętrzna 1,4 mm
- przepływ:
płynu 180 ml/min
krew 118 ml/min
Pomarańczowy/czerwon
y/ brązowy
- rozmiar 14 G
- średnica zewnętrzna 2,0 mm (1,9-
2,2 mm)
- średnica wewnętrzna 1,7 mm
- przepływ:
infuzja płynu 270 ml/min
krew 172 ml/min
13. Dokumentacja
monitorująca dostęp
naczyniowy
Data i godzina założenia wkłucia
Zmiany opatrunku
Usunięcie wkłucia
Obserwacja miejsca wkłucia
Podanie rodzaju wenflonu
Podpis ratownika medycznego