KOBIETA W CIĄŻY

KOBIETA W CIĄŻY

ZAGADNIENIA

ZAGADNIENIA

• Anatomia i fizjologia
• Patofizjologia
• Ocena i postępowanie

URAZ U KOBIETY W CIĄŻY

URAZ U KOBIETY W CIĄŻY

• Dwoje pacjentów z odrębnymi

potrzebami

– Matka
– Płód

• Dwa cele postępowania

– Pomoc matce
– Rozpoznanie potrzeb płodu

FIZJOLOGICZNE ZMIAN U KOBIETY

W CIĄŻY

FIZJOLOGICZNE ZMIAN U KOBIETY

W CIĄŻY

• Zmiany związane z ciążą
• Główne zmiany w krążeniu

polegają na zwiększeniu
przepływu krwi przez macicę

• Ciężarne są bardziej narażone

– Zwiększone ryzyko urazów
– Mniejsza zdolność do kompensacji

wstrząsu

ZMIANY W KRĄŻENIU

I UKŁADZIE ODDECHOWYM

ZMIANY W KRĄŻENIU

I UKŁADZIE ODDECHOWYM

• Zwiększenie objętości wyrzutowej o

20-30%

• Wzrost

tętna o 10-15 uderzeń /min.

• Obniżenie

CTK o 10-15 mmHg

• Wzrost spoczynkowej częstości

oddechu

• Uniesienie przepony przez macicę i

zmniejszenie objętości oddechowej

OBJĘTOŚĆ KRWI

OBJĘTOŚĆ KRWI

• Wzrost ilości osocza
• Wzrost ilości krwinek czerwonych
• Zwiększenie objętości krwi o 45-50%
• “Anemia ciężarnych”

– Wzrost ilości osocza jest większy niż wzrost

objętości krwinek czerwonych

– Wynikiem tego jest “względna” anemia

BRZUCH

BRZUCH

• Opóźnione opróżnianie żołądka

– Zwiększone ryzyko wymiotów i

zachłyśnięcia

• Macica staje się największym

narządem w jamie brzusznej

– Większe prawdopodobieństwo uszkodzenia

w wyniku urazów tępych i drążących

ZMIANY W UKŁADZIE MOCZOWYM

ZMIANY W UKŁADZIE MOCZOWYM

• Pęcherz moczowy jest

przesunięty ku górze i do przodu
przez powiększoną macicę

• Zwiększone ryzyko tępego i

penetrującego urazu pęcherza

ZMIANY W MACICY

ZMIANY W MACICY

• Zwiększony przepływ krwi przez macicę

– nieciężarne = 2% rzutu serca
– ciężarne = 20% rzutu

• Wyrzut katecholamin we

wczesnym

wstrząsie wywołuje skurcz naczyń
krwionośnych macicy

– 20-30% zmniejsza się przepływ krwi w macicy
– zwiększa się ryzyko hipoksji i śmierci płodu

PRZYCZYNY POURAZOWEJ ŚMIERCI

PŁODU

PRZYCZYNY POURAZOWEJ ŚMIERCI

PŁODU

#1 - Śmierć matki
#2 - Wystąpienie wstrząsu u

matki
#3 - Odklejenie się łożyska

ROZWÓJ PŁODU

ROZWÓJ PŁODU

UCISK ŻYŁY PRÓŻNEJ DOLNEJ

UCISK ŻYŁY PRÓŻNEJ DOLNEJ

• Powiększająca się macica

powoduje ucisk na żyłę próżną,
kiedy matka leży na wznak

– Zredukowanie powrotu żylnego i rzutu

serca nawet o 30%

– Może występować po 20 tygodniu ciąży

UCISK NA ŻYŁĘ PRÓŻNĄ DOLNĄ

MOŻE POWODOWAĆ

UCISK NA ŻYŁĘ PRÓŻNĄ DOLNĄ

MOŻE POWODOWAĆ

• Hipotensję matki
• Omdlenia
• Bradykardię u

płodu

NIE POMYL PRAWIDŁOWYCH

WARTOŚCI PARAMETRÓW

ŻYCIOWYCH CIĘŻARNEJ Z

OBJAWAMI WSTRZĄSU

NIE POMYL PRAWIDŁOWYCH

WARTOŚCI PARAMETRÓW

ŻYCIOWYCH CIĘŻARNEJ Z

OBJAWAMI WSTRZĄSU

• Tętno jest

szybsze

- 10-15

uderzeń/min

• CTK jest

niższe

- 10-15 mmHg

WSTRZĄS U KOBIETY W CIĄŻY

WSTRZĄS U KOBIETY W CIĄŻY

•

Może utracić 30% objętości krwi zanim

wystąpią istotne zmiany ciśnienia krwi

•

Może maskować objawy krwawienia

wewnątrzmacicznego lub do jamy

brzusznej

– Macica jest bardzo dobrze unaczyniona
– Bolesność uciskowa może nie wystąpić

jako wczesny objaw razem z objawami

krwawienia

POSTĘPOWANIE –

GDY BRAK URAZU

• Ocena stanu przytomności
Przytomna:

kontrola ABC

– pozycja

półsiedząca lub pozycja na wznak

z

przechyleniem tułowia o 30° w lewą stronę

–

tlenoterapia 100% tlenem

Nieprzytomna:

kontrola ABC

zachowane oddech i tętno:

pozycja bezpieczna na lewym boku

–

tlenoterapia 100% tlenem – termoizolacja

brak oddechu i tętna:

resuscytacja w pozycji na wznak z

uniesieniem

prawego biodra lub przesunięciem macicy w

lewą stronę

Kobieta w ciąży w stanie zagrożenia życia/zdrowia

Ocena stanu przytomności

Przytomna

Kontrola ABC

Nieprzytomna

Kontrola ABC

Pozycja półsiedząca

lub pozycja na wznak

z przechyleniem tułowia o 30°

w lewą stronę

Tlenoterapia 100% tlenem

Zachowane oddech i tętno

Pozycja bezpieczna

na lewym boku

Tlenoterapia 100% tlenem

Termoizolacja

Brak oddechu i tętna

Resuscytacja

w pozycji na wznak

z uniesieniem prawego biodra

lub

przesunięciem macicy

w lewą stronę

Uwaga: w przypadku urazów lub obrażeń postępowanie zgodnie z odpowiedniki procedurami

POSTĘPOWANIE W URAZACH

POSTĘPOWANIE W URAZACH

•

Kolejność oceny taka sama jak u innych
pacjentów urazowych

– Wstępne badanie urazowe

• Wstępna ocena
• Szybkie badanie urazowe lub badanie miejscowe

– Badanie dalsze

•

W przypadku urazów lub obrażeń
postępowanie zgodnie z odpowiednimi
procedurami

PRZYGOTOWANIE DO EWAKUACJI

KOBIETY CIĘŻARNEJ

PRZYGOTOWANIE DO EWAKUACJI

KOBIETY CIĘŻARNEJ

• Pełne unieruchomienie kręgosłupa
• Nachylenie deski ortopedycznej o

20-30° na lewą stronę

• Ręczne przesunięcie macicy na lewą

stronę, metoda mniej efektywna

• Krótka deska i kamizelka KED, nie

są przydatne, ponieważ trudno w

nich unieruchomić ciężarną

PODSUMOWANIE

PODSUMOWANIE

• Lecz dwóch pacjentów
• Fizjologiczne zmiany powodują wzrost

ryzyka odniesienia urazów i
wystąpienia wstrząsu

• Wcześnie rozpocznij leczenie wstrząsu
• Zapobiegaj i lecz hipoksję
• Zapobiegaj zespołowi żyły próżnej

dolnej

• Często powtarzaj badanie

PYTANIA?

PYTANIA?