Organizacja stanowiska
pracy,
przepisy bhp
przy pracach związanych z
urządzeniami komputerowymi
ergonomia stanowiska
komputerowego.
Najczęściej zadawane pytania
1. Czym zajmuje się ergonomia ?
2. Czy praca przy komputerze jest szkodliw
3. Dlaczego odpowiednie ustawienie stano
wiska komputerowego jest takie ważne?
4. Dlaczego przyjęcie odpowiedniej sylwetk
i przy pracy z komputerem jest istotne?
5.
Najczęściej zadawane pytania
6. Czy ćwiczenia gimnastyczne są niezbędne
?
7.
Co zrobić, gdy po kilkudziesięciu minutach
pracy z komputerem dokucza ból pleców?
8. Czy w programie ErgoPauzer
mogę uaktywnić ćwiczenia na żądanie?
9. Czy warto stosować uchwyt na
dokumenty?
10. Czy pracodawca powinien mi zapewnić
właściwe - ergonomiczne warunki pracy?
Najczęściej zadawane pytania
11. Czy pracę na stanowisku komputerowym
regulują jakieś przepisy prawne?
12.
Czy należy się osobom pracującym przy ko
mputerach dodatkowa przerwa?
13.
Czy ktoś kontroluje stanowiska komputerow
e pod względem BHP i ergonomii?
Czym zajmuje się ergonomia?
Ogólnie rzecz ujmując ergonomia zajmuje się
dostosowaniem maszyn, urządzeń (w tym
powszechnego użytku), narzędzi, stanowisk
pracy do anatomicznych, fizjologicznych,
psychicznych cech człowieka.
Oznacza to, że wszelkie wytwory techniki
(krzesło, kuchnia gazowa, aparat
fotograficzny, samochód, klamka) powinny
być dostosowane do możliwości człowieka,
który będzie je używał.
Czy praca przy komputerze jest
szkodliwa?
Praca przy komputerze nie jest szkodliwa, w przypadku
gdy ma się odpowiednio ukształtowane stanowisko pracy
i poprawnie się na nim pracuje. W przeciwnym wypadku
możemy doprowadzić do szeregu dolegliwości
zdrowotnych (ból pleców, ramion, nadgarstków, głowy,
rozdrażnienie, itd.), a w skrajnych przypadkach do
nieodwracalnych zmian.
Aby uniknąć potencjalnych dolegliwości zdrowotnych
należy
poprawnie ustawić stanowisko pracy,
przyjąć poprawną sylwetkę podczas pracy,
korzystać z cyklicznych mikroprzerw i ćwiczeń
relaksacyjnych, w miarę możliwości wykonywać inne
zadania nie związane z pracą na komputerze,
stosować odpowiednie techniki i metody pracy.
Dlaczego odpowiednie ustawienie
stanowiska komputerowego jest takie
ważne?
Ustawienie stanowiska komputerowego i jego
przestrzenna konfiguracja ma zasadnicze znaczenie,
gdyż decyduje o możliwości przyjęcia poprawnej
sylwetki. Niepoprawne ustawienie stanowiska
komputerowego jest źródłem potencjalnych
dolegliwości zdrowotnych.
Np. umiejscowienie monitora w rogu biurka wymusza
skręcenie ciała powodując nadmierne przeciążenie
określonej grupy mięśni i niesymetryczne obciążenie
układu mięśniowo- szkieletowego, pogarsza
przepływ krwi. Może spowodować ból: karku, barków,
pleców na wysokości łopatek, itd.
Dlaczego przyjęcie odpowiedniej sylwetki
przy pracy z komputerem jest istotne?
Przyjęcie poprawnej sylwetki jest bardzo ważne,
gdyż tylko taka najmniej obciąża nasz organizm i
jest dla niego najkorzystniejsza. Skręcenie
tułowia, garbienie się, odchylanie głowy do tyłu
powoduje zaangażowanie dodatkowej energii i
mięśni do utrzymania przez organizm
nienaturalnej sylwetki.
Powoduje to nadmierne obciążenie określonej
grupy mięśni, niesymetryczne obciążenie
układu mięśniowo szkieletowego, pogarsza
przepływ krwi. Może spowodować ból: karku,
barków, głowy, pleców na wysokości łopatek, itd.
Dlaczego należy robić krótkie przerwy
podczas pracy z komputerem?
Krótkie przerwy - mikroprzerwy są
bardzo ważne dla Twojego organizmu.
Pozwalają Ci odpocząć co kilka minut.
Przynoszą więcej relaksu niż jedna długa
przerwa. Przeciwdziałają zmęczeniu i
powstawaniu dolegliwości zdrowotnych.
Korzystaj z mikroprzerw regularnie, a
docenisz ich działanie.
Czy ćwiczenia gimnastyczne są
niezbędne?
Ćwiczenia gimnastyczne pomagają odpocząć
Twojemu organizmowi, Twoim zmęczonym
mięśniom, które musiały utrzymywać statyczną
sylwetkę przez dłuższy czas.
Poprawiają krążenie krwi, dotleniają organizm
umożliwiając regenerację zmęczonych mięśni.
Ćwiczenia są niezbędne w zapewnieniu
odpowiedniej kondycji Twojemu organizmowi,
przeciwdziałaniu powstawaniu dolegliwości
zdrowotnych.
Ćwicz regularnie, a docenisz ich działanie.
Czy pracodawca powinien mi zapewnić
właściwe - ergonomiczne warunki pracy?
Tak.
Pracodawca jest obowiązany
organizować stanowiska pracy z
monitorami ekranowymi w taki
sposób, aby spełniały one minimalne
wymagania bezpieczeństwa i higieny
pracy oraz ergonomii.
Czy pracę na stanowisku komputerowym
regulują jakieś przepisy prawne?
Tak.
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA PRACY I
POLITYKI SOCJALNEJ z dnia 1 grudnia
1998 r.
w sprawie bezpieczeństwa i higieny
pracy na stanowiskach wyposażonych
w monitory ekranowe.
Czy należy się osobom pracującym przy
komputerach dodatkowa przerwa?
Tak,
co najmniej 5-minutowa przerwa
wliczana do czasu pracy, po każdej
godzinie pracy przy obsłudze monitora
ekranowego
ale jeżeli nie występuje łączenie
przemienne pracy związanej z obsługą
monitora ekranowego z innymi rodzajami
prac nie obciążającymi narządu wzroku i
wykonywanymi w innych pozycjach ciała.
Czy ktoś kontroluje stanowiska
komputerowe pod względem BHP i
ergonomii?
Obowiązujące przepisy obligują
Pracodawcę.
W instytucjach, zakładach w których
zatrudnieni są pracownicy służby BHP, ten
obowiązek oni przejmują. Kontrolującym
organem zewnętrznym jest PIP
(Państwowa Inspekcja Pracy).
Przepisy prawne
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA
PRACY I POLITYKI SOCJALNEJ
z dnia 1 grudnia 1998 r.
w sprawie bezpieczeństwa i
higieny pracy
na stanowiskach wyposażonych w
monitory ekranowe.
(Dz. U. z dnia 10 grudnia 1998 r.)
Na podstawie art. 23715 § 1 Kodeksu
pracy zarządza się, co następuje:
Rozporządzenie określa:
1) wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy oraz
ergonomii dla stanowisk pracy wyposażonych w
monitory ekranowe,
2) wymagania dotyczące organizacji pracy na
stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe.
§ 2. Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:
1)
monitorze ekranowym
- należy przez to
rozumieć urządzenie do wyświetlania informacji w
trybie alfanumerycznym lub graficznym, niezależnie
od metody uzyskiwania obrazu,
Na podstawie art. 23715 § 1 Kodeksu pracy
zarządza się, co następuje:
2) stanowisku pracy - należy przez to rozumieć
przestrzeń pracy, wraz z wyposażeniem w środki i
przedmioty pracy, obejmującym:
a) wyposażenie podstawowe, w tym monitor
ekranowy, klawiaturę lub inne urządzenia
wejściowe, jednostkę centralną lub stację
dyskietek,
b) wyposażenie dodatkowe, w tym drukarkę,
skaner, mysz, trackball,
c) wyposażenie pomocnicze, w tym stół, krzesło,
uchwyt na dokument, podnóżek,
Na podstawie art. 23715 § 1 Kodeksu pracy
zarządza się, co następuje:
3) systemie komputerowym - należy przez to
rozumieć urządzenia wchodzące w skład
wyposażenia podstawowego i dodatkowego
stanowiska pracy wraz z oprogramowaniem,
4) pracowniku - należy przez to rozumieć
każdą osobę zatrudnioną przez pracodawcę,
w tym praktykanta i stażystę, użytkującą w
czasie pracy monitor ekranowy co najmniej
przez połowę dobowego wymiaru czasu
pracy.
§ 3. Przepisów rozporządzenia nie
stosuje się do:
1) kabin kierowców oraz kabin sterowniczych
maszyn i pojazdów,
2) systemów komputerowych na pokładach
środków transportu,
3) systemów komputerowych przeznaczonych
głównie do użytku publicznego,
4) systemów przenośnych nie przeznaczonych do
użytkowania na danym stanowisku pracy,
5) kalkulatorów, kas rejestrujących i innych
urządzeń z małymi ekranami do prezentacji danych
lub wyników pomiarów,
6) maszyn do pisania z wyświetlaczem ekranowym.
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA PRACY I
POLITYKI SOCJALNEJ
cd.
. Pracodawca jest obowiązany organizować stanowiska pracy z monitorami ekranowymi w taki sposób, aby spełniały one minimalne
wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ergonomii, określone w załączniku do niniejszego rozporządzenia.
§ 5. 1. Pracodawca jest obowiązany do przeprowadzania na stanowiskach pracy, wyposażonych w monitory ekranowe, oceny
warunków pracy w aspekcie:
1) organizacji stanowisk pracy, w tym rozmieszczenia elementów wyposażenia, w sposób zapewniający spełnienie wymagań
bezpieczeństwa i higieny pracy,
2) stanu elementów wyposażenia stanowisk pracy, zapewniającego bezpieczeństwo pracy, w tym ochronę przed porażeniem prądem
elektrycznym,
3) obciążenia narządu wzroku oraz układu mięśniowo-szkieletowego pracowników,
4) obciążenia pracowników czynnikami fizycznymi, w tym szczególnie nieodpowiednim oświetleniem,
5) obciążenia psychicznego pracowników, wynikającego ze sposobu organizacji pracy.
2. Ocena, o której mowa w ust. 1, powinna być przeprowadzana w szczególności dla nowo tworzonych stanowisk oraz po każdej
zmianie organizacji i wyposażenia stanowisk pracy. Na podstawie oceny pracodawca jest obowiązany podejmować działania mające
na celu usunięcie stwierdzonych zagrożeń i uciążliwości.
§ 6. Pracodawca jest obowiązany:
1) informować pracowników o wszystkich aspektach ochrony zdrowia i bezpieczeństwa pracy na stanowiskach pracy, w tym o
wynikach przeprowadzonej oceny, o której mowa w § 5, oraz wszelkich środkach bezpieczeństwa i ochrony zdrowia,
2) przeszkolić pracowników w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy w trybie określonym w odrębnych przepisach.
§ 7. Pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom:
1) łączenie przemienne pracy związanej z obsługą monitora ekranowego z innymi rodzajami prac nie obciążającymi narządu wzroku i
wykonywanymi w innych pozycjach ciała - przy nieprzekraczaniu godziny nieprzerwanej pracy przy obsłudze monitora ekranowego
lub
2) co najmniej 5-minutową przerwę, wliczaną do czasu pracy, po każdej godzinie pracy przy obsłudze monitora ekranowego.
§ 8. 1. Pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom zatrudnionym na stanowiskach z monitorami ekranowymi profilaktyczną
opiekę zdrowotną, w zakresie i na zasadach określonych w odrębnych przepisach.
2. Pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom okulary korygujące wzrok, zgodne z zaleceniem lekarza, jeżeli wyniki badań
okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej, o której mowa w ust. 1, wykażą potrzebę ich
stosowania podczas pracy przy obsłudze monitora ekranowego.
§ 9. 1. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia, z zastrzeżeniem ust. 2.
2. Istniejące w dniu wejścia w życie rozporządzenia stanowiska pracy wyposażone w monitory ekranowe powinny być dostosowane
do wymagań określonych w rozporządzeniu nie później niż w ciągu 2 lat od dnia jego wejścia w życie, z wyjątkiem pkt 5.1 lit. f) i g)
załącznika do rozporządzenia, które dotyczą nowo tworzonych stanowisk pracy.
Regulacje prawne
ZAŁĄCZNIK
MINIMALNE WYMAGANIA
BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY
PRACY ORAZ ERGONOMII,
JAKIE POWINNY SPEŁNIAĆ STANOWISKA PRACY
WYPOSAŻONE W MONITORY EKRANOWE
Regulacje prawne
1. Wyposażenie stanowiska pracy oraz
sposób rozmieszczenia elementów
tego wyposażenia nie może
powodować podczas pracy
nadmiernego obciążenia układu
mięśniowo-szkieletowego i (lub)
wzroku oraz być źródłem zagrożeń dla
pracownika.
Regulacje prawne
2. 1. Monitor ekranowy powinien spełniać
następujące wymagania:
a) znaki na ekranie powinny być wyraźne i czytelne,
b) obraz na ekranie powinien być stabilny, bez tętnienia
lub innych form niestabilności,
c) jaskrawość i kontrast znaku na ekranie powinny być
łatwe do regulowania w zależności od warunków
oświetlenia stanowiska pracy,
d) regulacje ustawienia monitora powinny umożliwiać
pochylenie ekranu co najmniej 20° do tyłu i 5° do
przodu oraz obrót wokół własnej osi co najmniej o 120° -
po 60° w obu kierunkach,
e) ekran monitora powinien być pokryty warstwą
antyodbiciową lub wyposażony w odpowiedni filtr.
Regulacje prawne
2. 2. W razie potrzeby wynikającej z indywidualnych cech
antropometrycznych pracownika, powinna być użyta oddzielna podstawa
monitora lub regulowany stół.
2. 3. Ustawienie ekranu monitora względem źródeł światła powinno
ograniczać olśnienie i odbicia światła.
3. 1.
Klawiatura
powinna stanowić osobny element wyposażenia
podstawowego stanowiska pracy.
3. 2. Konstrukcja klawiatury powinna umożliwiać użytkownikowi przyjęcie
pozycji, która nie powodowałaby zmęczenia mięśni kończyn górnych
podczas pracy. Klawiatura powinna posiadać w szczególności:
a) możliwość regulacji kąta nachylenia w zakresie 0¸ 15°,
b) odpowiednią wysokość - przy spełnieniu warunku, aby wysokość
środkowego rzędu klawiszy alfanumerycznych z literami A, S..., licząc od
płaszczyzny stołu, nie przekraczała 30 mm dla przynajmniej jednej pozycji
pochylenia klawiatury.
3. 3. Powierzchnia klawiatury powinna być matowa, a znaki na klawiaturze
powinny być kontrastowe i czytelne.
Regulacje prawne
4. 1.
Konstrukcja stołu
powinna umożliwiać dogodne ustawienie
elementów wyposażenia stanowiska pracy, w tym zróżnicowaną wysokość
ustawienia monitora ekranowego i klawiatury.
4. 2. Szerokość i głębokość stołu powinna zapewniać:
a) wystarczającą powierzchnię do łatwego posługiwania się elementami
wyposażenia stanowiska i wykonywania czynności związanych z rodzajem
pracy,
b) ustawienie klawiatury z zachowaniem odległości nie mniejszej niż 100 mm
między klawiaturą a przednią krawędzią stołu,
c) ustawienie elementów wyposażenia w odpowiedniej odległości od
pracownika, to jest w zasięgu jego kończyn górnych, bez konieczności
przyjmowania wymuszonych
pozycji.
4. 3. Wysokość stołu oraz siedziska krzesła powinna być taka, aby zapewniała:
a) naturalne położenie kończyn górnych przy obsłudze klawiatury, z zachowaniem co najmniej
kąta prostego między ramieniem i przedramieniem,
b) odpowiedni kąt obserwacji ekranu monitora w zakresie 20°¸ 50° w dół (licząc od linii poziomej
na wysokości oczu pracownika do linii poprowadzonej od jego oczu do środka ekranu), przy
czym górna krawędź ekranu monitora nie powinna znajdować się powyżej oczu pracownika,
c) odpowiednią przestrzeń do umieszczenia nóg pod blatem stołu.
4. 4. Powierzchnia blatu stołu powinna być matowa, najlepiej barwy jasnej.
Regulacje prawne
5. 1.
Krzesło
stanowiące wyposażenie stanowiska pracy
powinno posiadać:
a) dostateczną stabilność, przez wyposażenie go w podstawę co
najmniej pięciopodporową z kółkami jezdnymi,
b) wymiary oparcia i siedziska, zapewniające wygodną pozycję
ciała i swobodę ruchów,
c) regulację wysokości siedziska w zakresie 400¸ 500 mm, licząc
od podłogi,
d) regulację wysokości oparcia oraz regulację pochylenia oparcia w
zakresie: 5° do przodu i 30° do tyłu,
e) wyprofilowanie płyty siedziska i oparcia odpowiednie do
naturalnego wygięcia kręgosłupa i odcinka udowego kończyn
dolnych,
f) możliwość obrotu wokół osi pionowej o 360°,
g) podłokietniki.
Regulacje prawne
5. 2. Mechanizmy regulacji wysokości siedziska i pochylenia oparcia
powinny być łatwo dostępne i proste w obsłudze oraz tak usytuowane, aby
regulację można było wykonywać w pozycji siedzącej.
6. 1. Jeśli przy pracy istnieje konieczność korzystania z dokumentów,
stanowisko pracy należy wyposażyć w
uchwyt na dokument
,
posiadający regulację ustawienia wysokości, pochylenia oraz odległości od
pracownika.
6. 2. Uchwyt na dokument powinien znajdować się przed pracownikiem -
między ekranem monitora i klawiaturą - lub w innym miejscu - w pozycji
minimalizującej uciążliwe ruchy głowy i oczu.
7. 1. Na życzenie pracownika, a także gdy wysokość krzesła uniemożliwia
pracownikowi płaskie, spoczynkowe ustawienie stóp na podłodze,
stanowisko pracy należy wyposażyć w podnóżek.
7. 2.
Podnóżek
powinien mieć kąt pochylenia w zakresie 0°¸ 15°, a jego
wysokość powinna być dostosowana do potrzeb wynikających z cech
antropometrycznych pracownika.
7. 3. Powierzchnia podnóżka nie powinna być śliska, a sam podnóżek nie
powinien przesuwać się po podłodze podczas używania.
Regulacje prawne
8. 1.
Stanowisko pracy
powinno być tak
zaprojektowane, aby pracownik miał zapewnioną
dostateczną przestrzeń pracy, pozwalającą na umieszczenie
wszystkich elementów obsługiwanych ręcznie w zasięgu
kończyn górnych.
8. 2. Stanowisko pracy wyposażone w monitor ekranowy
powinno być tak usytuowane w pomieszczeniu, aby
zapewniało pracownikowi swobodny dostęp do tego
stanowiska. Odległości między sąsiednimi monitorami
powinny wynosić co najmniej 0,6 m, a między pracownikiem
i tyłem sąsiedniego monitora - co najmniej 0,8 m.
8. 3. Odległość oczu pracownika od ekranu monitora
powinna wynosić
400¸ 750
mm.
Regulacje prawne
9. 1.
Oświetlenie
powinno zapewniać komfort
pracy wzrokowej, a szczególnie:
a) poziom natężenia oświetlenia powinien spełniać
wymagania określone w Polskich Normach,
b) należy ograniczyć olśnienie bezpośrednie od opraw,
okien, przezroczystych lub półprzezroczystych ścian
albo jasnych płaszczyzn pomieszczenia oraz olśnienie
odbiciowe od ekranu monitora, w szczególności przez
stosowanie odpowiednich opraw oświetleniowych,
instalowanie żaluzji lub zasłon w oknach.
9. 2. Dopuszcza się stosowanie opraw oświetlenia
miejscowego, pod warunkiem że będą to oprawy nie
powodujące olśnienia.
Regulacje prawne
10. Przy projektowaniu, doborze i modernizacji oprogramowania, a także przy planowaniu
wykonywania zadań z użyciem ekranu monitora pracodawca powinien uwzględniać w
szczególności następujące wymagania:
a) oprogramowanie powinno odpowiadać zadaniu przewidzianemu do wykonania,
b) oprogramowanie powinno być łatwe w użyciu oraz dostosowane do poziomu wiedzy i (lub)
doświadczenia pracownika,
c) systemy komputerowe muszą zapewniać przekazywanie pracownikom informacji zwrotnej
o ich działaniu,
d) systemy komputerowe muszą gwarantować wyświetlanie informacji w formie i tempie
odpowiednich dla pracownika,
e) bez wiedzy pracownika nie można dokonywać kontroli jakościowej i ilościowej jego pracy,
f) przy tworzeniu oprogramowania i przetwarzaniu danych powinny być stosowane zasady
ergonomii.
11. 1. Wilgotność względna powietrza w pomieszczeniach przeznaczonych do pracy z
monitorami ekranowymi nie powinna być mniejsza niż 40%.
11. 2. Wymagania dotyczące najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników
szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy, w tym dotyczące poziomu hałasu oraz
promieniowania, określają odrębne przepisy i Polskie Normy.
Organizacja stanowiska komputerowego -
lokalizacja i oświetlenie
Według zaleceń specjalistów, idealnie ustawione stanowisko
komputerowe powinno znajdować się na bezokiennej ścianie,
bokiem do okna, by światło padało z lewej strony, i w odległości nie
mniejszej niż l metr. Ogólna zasada jest taka, że na ekranie monitora
nie może się odbijać światło (refleksy świetlne mają negatywny
wpływ na wzrok, oczy się szybciej i bardziej dotkliwie męczą).
Oprawy oświetlenia ogólnego powinny być skierowane tak, by
światło padało na podłogę lub blat stołu (nigdy na ekran monitora!).
Ustawiając monitor na biurku należy zwrócić uwagę, by górny brzeg
ekranu znajdował się nieco poniżej poziomu oczu, nigdy powyżej.
Człowiek przy komputerze powinien siedzieć tak, by mniej więcej
środek monitora znajdował się na wysokości jego wzroku.
Pomieszczenie, w którym pracują komputery powinno być często
wietrzone lub być wyposażone w klimatyzację. Należy zadbać także
o obecność roślin doniczkowych, najlepiej paproci.
Prawidłowa pozycja przed
komputerem.
Prawidłowa pozycja przed
komputerem.
Prawidłowa pozycja przed
komputerem.
Dobór klawiatury
Układ myszki
Parametry pracy monitora
Pamiętając o oszczędzaniu wzroku należy
wykorzystywać zalety dużego ekranu i wiedzieć, że
stosowanie czarnego pisma na jasnym tle działa
najłagodniej.
Wyświetlanie monochromatyczne ma zwykle lepszą
rozdzielczość niż kolorowe. Pisząc tekst dostosowujemy
wielkość czcionki do własnych upodobań i wygody -
zalecana bezszeryfowa Arial lub szeryfowa Times New
Roman w wielkości 12-14 punktów. Dbamy także, by
częstotliwość odświeżania obrazu (migotanie obrazu)
była optymalna. Zgodnie z najnowszą szwedzką normą
TC099 zaleca się ustawienie parametru szybkość
odświeżania na 85Hz w rozdzielczości 1024x768.
Gdzie leżą źródła potencjalnych
zagrożeń?
w nieergonomicznym stanowisku pracy – w
niedostosowaniu stanowiska komputerowego
do użytkownika
w niepoprawnej statycznej sylwetce przyjętej
przez użytkownika podczas pracy z
komputerem,
w powtarzaniu tych samych czynności,
zbyt długim, nieprzerywalnym czasie pracy,
w braku mikroprzerw i ćwiczeń
relaksacyjnych,
w niepoprawnej organizacji pracy.
Dolegliwości zdrowotne
Dolegliwości zdrowotne mogą wystąpić m. in. w
postaci:
Ból (głowy, pleców, karku, rąk, nadgarstków itd.),
Zapalenie (ścięgien, stawów, itd.),
Obrzęk, opuchlizna (palców, dłoni, stawów),
Mrowienie, drętwienie (ramion, nóg, itd.),
Osłabienie koordynacji ruchów,
Zmęczenie,
Osłabienie mięśni,
Pieczenie oczu, rozmazywanie się obrazu,
Rozdrażnienie,
Itd.
Wyniki badań
Wyniki badań (rys.na str. następnej) przeprowadzone
wśród 75 respondentów pracujących na stanowiskach
pracy z komputerem wykazały, że około 17%
badanych nie stwierdziło żadnych dolegliwości
związanych z pracą za biurkiem. Natomiast u 83%
respondentów stwierdzono występowanie szeregu
dolegliwości zdrowotnych. Ponad 35 respondentów
(około 50% badanych) stwierdziło dolegliwości
dotyczące bólu: szyi, pleców; dolegliwości oczu,
niewygoda siedzenie. Ponad 27% cierpi na bóle głowy
i nadmierne obciążenia psychiczne.
Dolegliwości zdrowotne
profilaktyka
Aby zapobiec powstawaniu potencjalnych
dolegliwości zdrowotnych, lub obniżyć ryzyko
ich powstania należy przede wszystkim:
Poprawnie ustawić stanowisko komputerowe,
Odpowiednio organizować pracę,
Przyjmować poprawną sylwetkę podczas pracy,
Regularne korzystać z mikroprzerw i ćwiczeń
relaksacyjnych.
Obniżyć czas pracy z komputerem.
zdrowie
Praca na nieprawidłowym stanowisku
komputerowym i w niewłaściwy sposób prowadzi
do następującego typu dolegliwości zdrowotnych:
mięśniowo-szkieletowe: np. bóle ramion,
pleców dłoni, palców,
obciążenie psychiczne: np. bóle głowy,
zaburzenia wzroku, stres, uczucie napięcia
psychicznego,
psychosomatyczne: np. alergie, bezsenność,
pobudzenie, nerwowość.
Potencjalnymi zagrożeniami dla zdrowia
są:
RSI (Repetitive Strain Injuries) –
obrażenia powstałe na skutek powtarzalnych
czynności, chronicznego przeciążenia tych
samych partii ciała. Pojawiają się w wyniku
powtarzania tych samych czynności fizycznych,
ruchów powodując uszkodzenia w ścięgnach,
nerwach, mięśniach i innych miękkich tkankach
ciała. Takie ruchy wykonywane są podczas pracy
z komputerem i dotyczą: pisania na klawiaturze
czy manipulacji myszką,
Zespół cieśni nadgarstka,
Potencjalnymi zagrożeniami dla zdrowia
są:
Syndrom SBS (Sick Building Syndrom) –
odczuwalne trudności w oddychaniu
spowodowane substancjami chemicznymi
pochodzącymi z mebli, tworzyw sztucznych,
atramentu, ozonu z drukarek laserowych,
kserokopiarek, naładowanych elektrostatycznie
drobinek kurzu i pyłu,
Stres psychologiczny: uczucie ciągłego
napięcia wynikające z oddziaływania
uciążliwości pracy, oprogramowania,
odpowiedzialności, metod pracy, organizacji
pracy, stosunków międzyludzkich.
W konsekwencji może powodować i powoduje
powstanie „chorób zawodowych”:
Alergie i choroby skóry,
Przewlekłe choroby układu ruchu
wywołane sposobem wykonywania
pracy,
Przewlekłe choroby obwodowego
układu nerwowego wywołane
sposobem wykonywania pracy,
Choroby układu wzrokowego
wywołane czynnikami fizycznymi,
chemicznymi lub biologicznymi.
Organizacja stanowiska
Organizacja stanowiska
pracy do montażu, serwisu
pracy do montażu, serwisu
urządzeń komputerowych
urządzeń komputerowych
pod względem
pod względem
bezpieczeństwa pracy.
bezpieczeństwa pracy.
Ergonomia stanowiska
Ergonomia stanowiska
pracy.
pracy.
Semestr
1
Krótki wstęp, o tym co ważne
Przy przystępowaniu
do naprawy i
montowania części
komputerowych,
należy przygotować
sobie odpowiednie
miejsce pracy.
Mówię tu o
oświetleniu,
wentylacji,
narzędziach.
Zacznijmy jednak od
początku.
Ogień w naszym warsztacie
Po pierwsze upewnijmy
się, że w pomieszczeniu,
w którym mieści się
nasz warsztat, nie ma
porozrzucanych
papierów, lub rozlanych
substancji łatwopalnych.
Podczas lutowania, lud
awarii urządzeń
elektrycznych (np.
wiertarki), często zdarza
się iskrzenie, które
doprowadzić może do
zaprószenia ognia.
Pamiętajmy więc o
gaśnicy.
Wentylacja
Pomieszczenie powinno być
dobrze wentylowane. Opary
z rozpuszczalników, niedobór
tlenu, czy choćby zbyt
wysoka temperatura, mogą
doprowadzić do problemów z
koncentracją i dolegliwości
takich jak bóle głowy, bóle
brzucha i ogólne osłabienie
organizmu. Oczywiście, w
pomieszczeniu nie może też
być zbyt chłodno.
Oświetlenie
Następną ważną sprawą
jest właściwe
oświetlenie. Oczywiście,
całe pomieszczenie
powinno być porządnie
oświetlone, ale nie
zapominajmy o
dodatkowej lampie z
silną żarówką na
stanowisku pracy.
Czym oświetlać?
Często nie zwracamy uwagi na to,
co jest źródłem światła.
Oszczędzając, lub po prostu
przejmując stare pomieszczenia,
używamy do oświetlania
świetlówek. Co prawda dają
pewne oszczędności w wydatkach
na energię elektryczną, ale ich
światło jest szkodliwe dla oczu. Po
kilku godzinach przy świetle
świetlówek (jest to światło tzw.
zimne), często można zauważyć
problemy z dostosowaniem się
oczu do światła dziennego. Nam,
co
prawda wydaje się, że zarówno pomieszczenie, jak i teren poza
budynkiem są jednakowo oświetlone, jednak jest to tylko
złudzenie, które na dłuższą metę może być groźne dla zdrowia.
Przygotowanie narzędzi
Kolejną ważną sprawą
jest odpowiednie
przygotowanie
“logistyczne”. Nie do
zaniedbania są stojaki
na narzędzia, takie jak
klucze i śrubokręty.
Dobrze też jest mieć
specjalne stojaki na
lutownicę i wiertarkę.
Elektryczność w pracy
Jeżeli jesteśmy już przy
sprzętach elektrycznych, to
zawsze sprawdzajmy
maksymalne obciążenie sieci
elektrycznej w warsztacie.
Podstawą pozostaje też nie
podłączanie kilku urządzeń do
jednego gniazdka. Wszystkie
kable pozostawmy
niesplątane, z dala od
substancji łatwopalnych.
Higiena
Mówiąc o higienie,
trudno jest pominąć
kwestię umywalki,
mydła i ręcznika, z
których korzystamy
zarówno przed, jak i po
pracy.
Doskonałym miejscem
na apteczkę jest
przestrzeń nad
umywalką. Urazy, takie
jak
skaleczenia i oparzenia mogą się zdarzyć każdemu.
Podstawą wyposażenia apteczki są: spirytus
salicylowy, gaza wyjałowiona, bandaż i plastry.
Odpowiednie stanowisko pracy.
Organizacja
stanowiska pracy ma
bardzo duże
znaczenie dla
zachowania zdrowia
przez pracujących
przy komputerze.
Wyposażenie
stanowiska pracy oraz
sposób
rozmieszczenia
elementów
tego wyposażenia nie może powodować podczas
pracy nadmiernego obciążenia układu
mięśniowo-szkieletowego i (lub) wzroku oraz być
źródłem zagrożeń dla pracownika.
koniec
Praktyczne ustawienie:
•
Parametrów pracy monitora
•
Krzesełka
•
Monitora na stole
Czas na przerwę