Slajd 1

PODSTAWOWE OGOWIĄZKI

KIERUJĄCEGO

►

Kierujący pojazdem jest obowiązany:



Jechać z prędkością nie utrudniającą jazdy innym kierującym

►

Jazda ze zbyt małą prędkością może być również

niebezpieczna, bowiem utrudnia innym kierującym

uzyskiwanie dopuszczalnej w danych warunkach prędkości na

drodze i powoduje, że usiłują oni wyprzedzić taki pojazd, co

czasami może być trudne lub niebezpieczne. Czasami stosuje

się obowiązek jazdy z określoną prędkością minimalną, z

zastrzeżeniem że ma to być również prędkość bezpieczna,

czyli dostosowana do warunków i możliwości. W celu

wymuszenia określonej prędkości stosowany jest znak C-14,

jednak Nie zawsze możliwe jest osiągnięcie takiej prędkość.

Uniemożliwiać to mogą warunki ruchu lub względy

bezpieczeństwa. Również autostrada i droga ekspresowa

stawia określone wymagania w stosunku do prędkości.



Hamować w sposób nie powodujący

zagrożenia bezpieczeństwa ruchu

drogowego lub jego utrudnienia.

►

Hamowanie musi odbywać się w sposób

bezpieczny. Mamy tu na myśli

bezpieczeństwo innych uczestników ruchu,

znajdujących się poza naszym pojazdem, a

także bezpieczeństwo wewnątrz pojazdu, to

znaczy kierującego i pasażerów.

Skuteczność hamowania zależy również od

wielu czynników, o czym będziemy mówić

później i bardzo ściśle wiąże się z

zagadnieniem prędkości bezpiecznej.

►

Hamowanie polega na zmniejszenie prędkości i występuje w

różnych sytuacjach drogowych. Hamowanie może być więc

czynnością poprzedzającą wykonanie manewru skrętu,

zatrzymania pojazdu przed przejściem dla pieszych czy

przejazdem kolejowym itp. Hamowanie może być jednak

również czynnością nagłą, spowodowaną koniecznością

gwałtownego zareagowania na zachowanie innego uczestnika

ruchu ( wtargnięcie pieszego na jezdnię, wymuszenie

pierwszeństwa przejazdu, konieczność ominięcia przeszkody

czy też gwałtowne hamowanie poprzedzającego pojazdu)

Sposób hamowania zarówno w jednym jak i w drugim

przypadku ma bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo ruchu

drogowego. Sposób hamowania zależy w dużym stopniu od

kierującego, jego umiejętności i umiejętności przewidywania

rozwoju sytuacji na drodze. Trzeba jednak przyznać, że

zdarzają się na drodze sytuacje, w obliczu których kierujący

pozostaje bezradny. Również rodzaj i stan nawierzchni drogi

ma ogromne znaczenie dla efektów hamowania. Sposób

hamowania na nawierzchni mokre czy śliskiej musi być inny niż

na nawierzchni suchej, o dobrej przyczepności. Niewłaściwy

sposób gwałtownego hamowania w trudnych warunkach

najczęściej prowadzi do utraty przyczepności kół pojazdu.



Utrzymywać odstęp niezbędny do uniknięcia

zderzenia w razie hamowania lub zatrzymania

się poprzedzającego pojazdu

►

Jeżeli kierujący nie zachował właściwej odległości

od poprzedzającego pojazdu, w przypadku jego

nagłego hamowania lub zatrzymania dojdzie do

zderzenia z winy kierującego pojazdem jadącym z

tyłu.

►

Aby zatrzymać pojazd potrzebny jest przed

pojazdem odcinek drogi, którego długość

uzależniona jest od prędkości pojazdu i innych

czynników. Do tych czynników zaliczamy prędkość,

stan i rodzaj nawierzchni, możliwości techniczne

pojazdu i możliwości reakcji kierującego i jego

umiejętności.

►

Różne źródła podają rozmaite normy wyrażone w

liczbach metrów. Oczywiście każdy kierujący musi

wiedzieć ile metrów potrzebuje pojazd na

zatrzymanie się, lecz właściwa realizacja tej zasady

wymaga na drodze, w ruchu nie obliczeń odległości

lecz po prostu doświadczenia. Przyjmuje się, że

bezpieczny odstęp od poprzedzającego pojazdu

powinien wynosić tyle metrów, ile wynosi prędkość

pojazdu w metrach na 1s, powiększony o 1m.

Niewątpliwie obliczanie tej odległości jest niezwykle

trudne i wręcz niewykonalne w warunkach ruchu

drogowego, przy ciągle zmieniających się

prędkościach. Pozostaje też problem oceny

odległości w metrach, co jest tym bardziej

niewykonalne. Niedoświadczeni kierowcy po prostu

muszą zwiększać odległość od poprzedzającego

pojazdu. Pamiętać też należy, że zwykle kierujący,

który najechał na tył poprzedzającego pojazdu

uznany jest za winnego tego wydarzenia.

PRĘDKOŚC BEZPIECZNA

►

Istnieje pojęcie „prędkość bezpieczna”. Używane jest często w

odniesieniu do różnych sytuacji drogowych. Nie jest określona

ilością kilometrów na godzinę, bowiem może być różna w

zależności od wielu czynników.

►

Za prędkość bezpieczną uważa się prędkość zapewniającą

panowanie nad pojazdem w konkretnych warunkach, w jakich

odbywa się ruch, z uwzględnieniem takich czynników, jak:



rzeźba terenu (spadki, wzniesienia, łuki)



stan i widoczność drogi (klasa drogi, koleiny i inne deformacje

nawierzchni, rodzaj poboczy lub ich brak, rodzaj nawierzchni

jezdni i jej aktualny stan, oświetlenie drogi, zadrzewienie)



stan i ładunek pojazdu (zużycie fizyczne i techniczne pojazdu,

stan ogumienia i urządzeń do zapewnienia czystości szyb,

wysokość i szerokość ładunku oraz jego rozmieszczenie)



warunki atmosferyczne (deszcz, wiatr, mgła, śnieg, oblodzenie)



natężenie ruchu (strumień pojazdów, odstępu między nimi)

►

Pojęcie „prędkości bezpiecznej” możemy zatem

wywodzić z przepisu kodeksu drogowego,

uwzględniając jednak wymienione czynniki leżące

po stronie kierującego pojazdem, tzn. umiejętności i

stan psychofizyczny. Jest to szczególnie ważne w

przypadku młodych kierowców, których

umiejętności i doświadczenie w prowadzeniu

pojazdu są małe, a dodatkowo brakuje im

umiejętności ich właściwej oceny. Również ocena

stanu psychofizycznego często nie jest u nich

właściwa. Należy też brać pod uwagę zmiany

psychofizycznego stanu osoby kierującej wraz z

upływem czasu. U młodych kierowców bardzo

szybko występuje stan zmęczenia spowodowany

natężeniem uwagi podczas prowadzenia pojazdu.

►

prędkości dozwolone określone przez kodeks

drogowy są prędkościami maksymalnymi i

obowiązkiem kierującego jest określenie właściwej

dla siebie prędkości bezpiecznej w danych

warunkach drogowych. Nie zwalnia od

odpowiedzialności za spowodowanie wypadku fakt,

że kierujący nie przekroczył dozwolonej prędkości.

Ma on zawsze obowiązek jechać z prędkością

dostosowaną do warunków i umiejętności. Musi to

być prędkość pozwalająca na panowanie nad

pojazdem. Panowanie nad pojazdem należy

rozumieć w ten sposób, że kierujący może również w

razie potrzeby zatrzymać pojazd przed przeszkodą,

która może pojawić się na drodze, a której

napotkanie kierujący może i powinien przewidywać.

Hamowanie

►

Prawo zobowiązuje kierującego do

hamowania w sposób nie powodujący

zagrożenia bezpieczeństwa ruchu lub

jego utrudnienia.

►

Aby hamować w ten sposób należy

dobrać prędkość do panujących

warunków, umiejętności, stanu pojazdu

(stan techniczny, ładunek), stanu

nawierzchni, własnego samopoczucia i

zdolności reagowania itp.

DROGA

ZATRZYMANIA

DROGA

ZATRZYMANIA

DROGA HAMOWANIA

Drogę zatrzymania pojazdu można podzielić na trzy

fazy

1. Reakcja kierowcy. Zależy do predyspozycji

indywidualnych kierowcy i jego aktualnego stanu

psychofizycznego. Zmęczenie psychiczne lub

fizyczne, brak snu, wpływ alkoholu powoduje

opóźnienie reakcji czyli wydłużenie jej czasu.

Samochód wtedy jedzie z tą samą prędkością.

Przyjmuje się, że średnio czas reakcji wynosi od 0.2

do 0.6s.

2. Zadziałanie mechanizmów układu hamowania.

Wymaga ok. 0.1 do 0.4s. i zależy od stanu

mechanizmów i ich konstrukcji.

Czas trwania obu faz wynosi ok. 1s. Samochód

przejeżdża wtedy przy prędkości 36km/h

10m 50km/h ok. 14m a przy 100km/h ok.

28m z dotychczasową prędkością.

3. Droga rzeczywistego hamowania, czyli droga

przebyta w czasie działania hamulców. Zależy

przede wszystkim od prędkości pojazdu,

stanu technicznego pojazdu (hamulców ,

opon, stanu technicznego elementów

zawieszenia oraz od rodzaju nawierzchni

jezdni - sucha, mokra, oblodzona).

►

Warto pamiętać, że:



powierzchnia styku 4 opon samochodu z

jezdnią jest zbliżona do powierzchni kartki

formatu A4



nie jest prawdą, że najkrótszą drogę

hamowania zapewnia system ABS.



trzeba ćwiczyć technikę hamowania

awaryjnego.

TECHNIKA HAMOWANIA

►

Aby nie powodować zagrożenia

bezpieczeństwa ruchu lub jego

utrudnienia należy bacznie obserwować

sytuację na drodze, przewidywać jej

rozwój i hamować z odpowiednim

wyprzedzeniem, w dostatecznej

odległości od poprzedzającego pojazdu

lub przeszkody. Najkorzystniejsze jest

hamowanie silnikiem.

►

Największą bowiem skuteczność hamowania

możemy uzyskać przez hamowanie na

granicy pierwszych objawów poślizgu kół. Nie

wciskać sprzęgła. Hamujemy bowiem

dodatkowo silnikiem co jest szczególnie

ważne na spadku drogi. Na śliskiej

nawierzchni – hamujemy pulsacyjnie. Nie

wolno zbyt wcześnie wciskać sprzęgła bo

powoduje to opóźnienie hamowania. Nie

wolno też pod żadnym pozorem wyłączać

silnika bo prowadzi to do zablokowania układu

kierowniczego, braku skuteczności działania

układu hamulcowego i w konsekwencji

powoduje tragiczny wypadek.

►

Gwałtownego, tzw. „awaryjnego hamowania”

trzeba się nauczyć i nawet osoby, które

prowadzą samochód wiele lat a nie ćwiczyły

tego manewru mają problemy z utrzymaniem

właściwego toru jazdy na zablokowanych

kołach.

►

Organ zarządzający ruchem na drogach może

zmniejszyć lub zwiększyć za pomocą znaków

drogowych dopuszczalny odstęp, o którym

mowa powyżej w zależności od obowiązującej

w tunelu dopuszczalnej prędkości.

►

Prędkości podawane są normami

administracyjnymi. Określają one prędkości

maksymalne, których nie wolno przekraczać.

Prędkości te nie mogą być uważane przez

kierujących za prędkości bezpieczne w

każdych warunkach panujących na tej drodze.

►

Wartości dopuszczalnych prędkości należy

opanować pamięciowo i jest to obowiązek

każdego kierowcy. Należy bezwzględnie

przestrzegać dopuszczalnych prędkości.

ZMNIEJSZANIE I ZWIĘKSZANIE

PRĘDKOŚCI DOPUSZCZALNEJ

►

Art. 21.1. Organ zarządzający ruchem na

drogach może zmniejszyć lub zwiększyć

za pomocą znaków drogowych, prędkość

dopuszczalną pojazdów obowiązującą na

obszarze zabudowanym.

►

Prędkość dopuszczalna, o której mowa w

ust. 1, może być:

►

zmniejszona – jeżeli warunki bezpieczeństwa ruchu

na drodze lub jej odcinku za tym przemawiają

►

zwiększona – jeżeli warunki ruchu na drodze lub jej

odcinku zapewniają zachowanie bezpieczeństwa

ruchu

►

O podniesieniu lub zwiększeniu prędkości

decydują zawsze warunki bezpieczeństwa na

drodze lub jej odcinku.

►

Podniesienie prędkości musi być poprzedzone

analizą następujących czynników:

►

wypadki drogowe z uwzględnieniem wypadków z

pieszymi

►

zagospodarowanie otoczenia drogi

►

odległość między skrzyżowaniami

►

natężenie ruchu poprzecznego pojazdów i

pieszych

►

szerokość jezdni i liczba pasów ruchu

►

natężenie ruchu pojazdów powolnych

►

Dopuszczalna prędkość w obszarze zabudowanym

może być podniesiona do 70km/h, maksymalnie zaś

do 80km/h na odcinkach, na których nie występuje

ruch pieszych.

►

Podniesienie prędkości na obszarze

zabudowanym ponad 60km/h nie dotyczy wszystkich

pojazdów. Znak wskazujący wyższą prędkość dotyczy

tylko samochodów osobowych, motocykli i

samochodów ciężarowych o dopuszczalnej masie

całkowitej nieprzekraczającej 3,5 t, z wyjątkiem

pojazdów: przewożącego materiały niebezpieczne, z

urządzeniem wystającym do przodu więcej niż 1, 5m

od siedzenia kierującego, holującego pojazd silnikowy

oraz motocykla, którym przewozi się dziecko w wieku

do lat 7 i samochodu ciężarowego przewożącego

osoby poza kabiną kierowcy. Podwyższona prędkość

nie dotyczy także pojazdu, dla którego ustalono

indywidualną prędkość dopuszczalną niższą niż

wskazana na znaku.

►

Art. 21. 3. Organ zarządzający

ruchem na drogach może zmniejszyć

za pomocą znaków drogowych,

prędkość dopuszczalną pojazdów

obowiązującą poza obszarem

zabudowanym, jeżeli warunki

bezpieczeństwa ruchu na drodze lub

jej odcinku za tym przemawiają.

►

Poza obszarem zabudowanym prędkość może być tylko

zmniejszona

►

Dopuszczalna prędkość jest zwiększana lub

zmniejszana za pomocą znaku B-33. Znak ten w

połączeniu z odpowiednią tabliczką może wskazywać

określoną kategorię pojazdów, których znak ten

dotyczy.

►

Prawo o ruchu drogowym ogranicza przepisem

ogólnym prędkość na poszczególnych kategoriach

dróg. Zastosowanie znaku B-33 powoduje zmianę

istniejącego już ograniczenia lub zmianę ograniczenia

wskazanego znakiem B-33. W celu uniknięcia nagłego

znacznego ograniczanie prędkości przez kierujących

stosuje się stopniowanie ograniczenia przy pomocy

znaków B-33 wskazujących prędkość pośrednią.

Odległość między tymi znakami wynosi od 70 do 100

►

Art. 21. 4. Organ rejestrujący pojazd

może ustalić dla indywidualnego

pojazdu dopuszczalną prędkość

niższą niż określona w art. 20, jeżeli

jest to uzasadnione konstrukcją lub

stanem technicznym pojazdu.

Ograniczenie prędkości należy

uwidocznić na znaku umieszczonym

z tyłu pojazdu.

ZNAKI OGRANICZAJĄCE PRĘDKOŚĆ

►

Znaki ograniczenia prędkości

obowiązują od miejsca ich ustawienia.

►

Prędkość może być ograniczona

znakiem B-33 (ograniczenie prędkości)

►

Odwołaniem tego znaku jest B-34 (koniec

ograniczenia prędkości).

►

Jeżeli nie ma tego znaku to ograniczenie

obowiązuje do najbliższego skrzyżowania.

►

Ograniczenie prędkości odwołuje również znak

B-42 (koniec zakazów).

►

Jeżeli po jednym znaku ograniczenia

prędkości B-33 występuje następny

znak B-33 wskazujący inną prędkość

dopuszczalną, to wcześniejszy znak

przestaje obowiązywać. Znaczy to, że

jeden znak B33 odwołuje drugi znak B-

33. (prędkość może rosnąć lub maleć).

►

D-43 – (koniec obszaru zabudowanego) również

odwołuje znak ograniczenia prędkości B-33 oraz

prędkość 50km/h nałożoną zasadą ogólną.

►

Oczywiście znak D-43 uchyla obowiązującą do tego

miejsca prędkość i nakazuje jazdę zgodną z

przepisem ogólnym, chyba że stoi znak B-33.

►

B33 + E17a (miejscowość) – oznacza, że

ograniczenie obowiązuje na obszarze całej

miejscowości, z wyjątkiem odcinka, na którym

zostało ono zmienione innym znakiem.

Obowiązuje do tablicy E-18a ( koniec

miejscowości).

►

B-43 – strefa ograniczonej prędkości.

Ograniczenie prędkości obowiązuje nie tylko

na drodze, na której stoi znak ale też na

wszystkich drogach w danej strefie. Jeżeli

prędkość jest mniejsza lub równa 30km /h to

oznacza że progi zwalniające nie muszą być

oznakowane. Obowiązuje do znaku B-44.

HOLOWANIE

►

Holowanie jest to ciągnięcie pojazdu silnikowego przez inny pojazd

silnikowy

►

Zasady (mówimy o holowaniu samochodem do 3,5t na połączeniu giętkim

►

w holowanym pojeździe znajduje się kierujący mający uprawnienia do

kierowania tym pojazdem;

►

osoba ta jest trzeźwa;

►

pojazd ma sprawny układ hamulcowy i kierowniczy;

►

pojazd jest połączony w sposób wykluczający odczepienie się (nie dotyczy

motocykla), a hol ma od 4 do 6 m i oznakowany jest na przemian pasami

białymi i czerwonymi lub ma żółtą albo czerwoną chorągiewkę;

►

pojazd holujący ma włączone światła mijania;

►

pojazd holowany oznaczony jest z tyłu po lewej stronie trójkątem

odblaskowym; zamiast trójkąta można stosować żółte światło błyskowe.

Nie należy mylić ich ze światłami awaryjnymi pojazdu. Często bowiem

widzi się pojazdy holowane z włączonymi światłami awaryjnymi. Jest to

niezgodne z przepisami;

►

prędkość dopuszczalna to 30 km/h na obszarze zabudowanym i 60 km/h

poza obszarem zabudowanym.

►

Zabrania się holowania:

►

pojazdu o niesprawnym układzie kierowniczym lub

niesprawnych hamulcach, chyba że sposób holowania

wyklucza potrzebę ich użycia;

►

pojazdu za pomocą połączenia giętkiego, jeżeli w

pojeździe tym działanie układu hamulcowego

uzależnione jest od pracy silnika a silnik jest

unieruchomiony;

►

więcej niż jednego pojazdu, z wyjątkiem pojazdu

członowego;

►

pojazdem z przyczepą;

►

na autostradzie, z wyjątkiem holowania przez pojazdy

do tego przeznaczone i do najbliższego wyjazdu lub

miejsca obsługi podróżnych.

Document Outline