Projekt ciężkiego
Projekt ciężkiego
muru oporowego
muru oporowego
Etapy realizacji projektu
1. Określić wartości parametrów charakterystycznych i
obliczeniowych gruntów.
2. Obliczyć wartości jednostkowych sił parcia aktywnego
gruntów na konstrukcję oporową oraz sporządzić ich
wykresy.
3. Obliczyć wartości wypadkowych sił parcia w każdej warstwie
gruntu przyjmując, że kąt tarcia gruntu o mur wynosi:
δ=0.5
.
4. Obliczyć wartość wypadkowej siły parcia i położenie punktu
jej przyłożenia.
5. Zaprojektować mur i sprawdzić jego stateczność z warunku:
- na obrót,
- na przesunięcie,
- ogólną stateczność muru oporowego.
6. Zaprojektować odwodnienie i inne elementy muru zgodnie z
normą:
PN-81/B03020
7. Wykonać rysunki techniczne konstrukcji muru oporowego.
B
t
g
2%
L
H/8<t<H/6
L=t/2 - t
g=H/12 (min. 0.3m)
B=0.5H - 0.3H
Stany Oddziaływania
Stany Oddziaływania
Gruntu
Gruntu
Powstanie stanów granicznych jest związane z
odkształceniami. W płaszczyźnie między gruntem a
ścianą istnieje ciśnienie, którego wartość w bardzo
znaczącym stopniu zależy od zachowania się
konstrukcji inżynierskiej pod wpływem obciążenia.
a)
b)
c)
Przemieszczanie
ściany.
Parcie gruntu w spoczynku
działa na ścianę wtedy, jeżeli istniejąca
ściana jest idealnie sztywna i nie ulega odkształceniom pod wpływem
obciążenia gruntem, a jednocześnie, jeżeli ściana ta jako całość nie
wykazuje żadnego przesunięcia.
Parcie bierne
określane jako
odpór gruntu
istnieje wtedy, jeśli na ścianę
działa jakaś siła zewnętrzna powodująca
przesunięcie
jej
w kierunku do
gruntu
(ciśnienie między ścianą a gruntem ulega zmianie).
Parcie czynne gruntu
istnieje wtedy, gdy ściana ulegnie
przesunięciu w
kierunku od gruntu
a)
b)
c)
Przemieszczanie
ściany.
Obciążenie
graniczne
(odpór)
Nieograniczone
płynięcie
plastyczne
Oddziaływanie sprężyste
Ciągłe płynięcie plastyczne
Obciążenie
graniczne
(parcie)
Przemieszczenie
w kierunku od gruntu
Przemieszczenie
w kierunku gruntu
Parcie
Odpór
E
a
I
II
p
E
a
E
I
E
0
E
II
E
p
E E
1
< E
0
E
a
< E
II
E
p
= 0
a
p
E
a
E
p
Oddziaływanie gruntu na konstrukcję oporową w zależności od
jej przemieszczania.
Teoria Coulomba
opisuje stan naprężenia w gruncie przy
założeniu, że stan graniczny występuje na powierzchni
zniszczenia klina odłamu powstającego podczas ruchu ściany
od gruntu lub w kierunku gruntu.
P
a
P
p
(a) Parcie czynne
(b) Parcie bierne
Powierzchnie zniszczenia w sąsiedztwie ściany
oporowej
Metoda
Metoda
Coulomba
Coulomba
Założenia metody Coulomba:
ściana muru oporowego jest pionowa a naziom poziomy,
grunt za murem oporowym jest jednorodny i izotropowy,
pomiędzy gruntem a murem nie występuje tarcie a więc siła
parcia aktywnego jest pozioma,
poślizg następuje po płaszczyźnie nachylonej pod kątem do
poziomu, przechodzącej przez dolną krawędź muru,
klin odłamu jest bryłą sztywną i znajduje się w stanie
równowagi granicznej,
nachylenie powierzchni poślizgu wyznacza się z warunku
ekstremum parcia gruntu.
Metoda
Metoda
Coulomba
Coulomba
Klin odłamu znajduje się pod działaniem następujących sił:
1. E
a
– reakcja muru oporowego na grunt,
2. G - ciężar własny gruntu:
tg
H
G
1
2
1
2
3. Siła oporu ścinania działająca na powierzchnię poślizgu o jednostkowej długości:
sin
1
H
c
tg
N
l
c
tg
N
T
Z warunku rzutów na kierunek normalnej do powierzchni poślizgu wynika, że:
cos
2
sin
2
tg
H
E
N
a
Warunek rzutów na powierzchnię poślizgu ma postać:
0
sin
cos
G
T
E
a
Podstawiając do tego równania określone wcześniej wartości sił znajdujemy wyrażenie
na wartość siły parcia aktywnego w funkcji nachylenia
powierzchni poślizgu:
tg
c
tg
H
H
H
E
a
2
2
sin
2
2
sin
2
cos
2
sin
2
Funkcja E
a
=f(
) posiada ekstremum gdy:
0
a
E
czyli, gdy:
2
45
Ostatecznie wartość siły parcia aktywnego można określić ze wzoru:
a
a
a
K
Hc
K
H
tg
Hc
tg
H
Hc
H
E
2
2
2
45
2
2
45
2
sin
1
cos
2
sin
1
sin
1
2
2
2
2
2
W przypadku parcia biernego:
tg
c
tg
H
H
h
E
p
2
2
sin
2
2
sin
2
cos
2
sin
2
Funkcja E
p
=f(
) posiada ekstremum gdy:
0
p
E
czyli, gdy:
2
45
Ostatecznie wartość siły parcia biernego można określić ze wzoru:
p
p
p
K
Hc
K
H
tg
Hc
tg
H
Hc
H
E
2
2
2
45
2
2
45
2
sin
1
cos
2
sin
1
sin
1
2
2
2
2
2
W ogólnym przypadku, gdy ściana jest odchylona od pionu,
naziom nie jest poziomy a pomiędzy gruntem a murem
istnieje tarcie, stosować można uogólnione wzory na
wartości współczynników parcia bocznego.
Oznaczenia dla rozwiązania
uogólnionego
2
2
2
sin
sin
sin
sin
1
sin
sin
sin
a
K
2
2
2
sin
sin
sin
sin
1
sin
sin
sin
p
K
Współczynnik parcia aktywnego:
Współczynnik parcia biernego (odporu):
3
2
0
Kąt tarcia gruntu o mur:
Obliczanie sił parcia w górotworze uwarstwionym
Przy obliczaniu parcia gruntów na konstrukcje oporowe w
górotworze uwarstwionym operuje się pojęciem parcia
jednostkowego. Wzory na wartości sił parcia jednostkowego
określa się poprzez różniczkowanie wzorów na siły parcia:
jednostkowa siła parcia aktywnego:
a
a
a
a
a
a
K
c
z
K
K
zc
K
z
z
z
E
e
2
2
2
2
2
45
2
tg
K
a
jednostkowa siła parcia biernego:
p
p
p
p
p
p
K
c
z
K
K
zc
K
z
z
z
E
e
2
2
2
2
2
45
2
tg
K
p
Pionowe, równomiernie rozłożone obciążenie zewnętrzne
oraz nacisk warstw leżących wyżej można uwzględnić poprzez
wprowadzenie pojęcia warstwy zastępczej o wysokości h
z
=p
0
/
,
czyli fikcyjnej warstwy o zerowej wytrzymałości, której działanie
jest ekwiwalentem przyłożonego obciążenia.
Wartości jednostkowych sił parcia określa się niezależnie dla
poszczególnych warstw przyjmując, że ich strop obciążony jest
ciężarem leżących wyżej warstw oraz obciążeniem zewnętrznym:
1
1
n
i
i
o
n
h
p
p
Wartości sił parcia jednostkowego w obrębie danej warstwy oblicza się ze wzorów:
a
z
a
a
K
c
h
z
K
e
2
jednostkowa siła parcia aktywnego:
jednostkowa siła parcia biernego:
p
z
p
p
K
c
h
z
K
e
2
n
n
zn
p
h
gdzie:
Mury oporowe
Naziom
Naziom
Naziom
Naziom
Naziom
Ściany masywne
– wykonuje się przeważnie z betonu,
kamienia naturalnego lub sztucznego na zaprawie
cementowej lub cementowo wapiennej, ściany te można
stosować tylko przy małej wysokości 2 – 3 m.
Mury oporowe
Ściany
masywne
ze
wspornikowymi
płytami
odciążającymi
- zastosowanie tego typu ścian oporowych
pozwala na zmniejszenie zużycia materiału i zmniejszenie
zbrojenia w samej płycie pionowej ściany (pozioma płyta jest
żelbetowa), ściany betonowe o jednej płycie odciążającej
stosuje się do wysokości ok. 4.0m, dla wyższych ścian do ok.
6.0m, ściany te stosuje się do max. 10m,
Naziom
dozbrojenie
miejscowe
Naziom
dozbrojenie
miejscowe
Naziom
Naziom
zbrojenie płyty
odciążającej
odciążającej
Mury oporowe
Ściany płytowo - kątowe
– wykonuje się wyłącznie z żelbetu,
stateczność tych ścian jest zapewniona w znacznej mierze
dzięki ciężarowi gruntu spoczywającego na poziomej płycie
fundamentowej, zastosowanie nachylenia płyty fundamentowej
oraz specjalnej ostrogi powoduje zwiększenie stateczności
konstrukcji ściany oporowej ze względu na przesunięcie,
Naziom
Naziom
Naziom
Naziom
Naziom
Naziom
Mury oporowe
Ściany płytowo – żebrowe
– składają się z płyty
fundamentowej, pionowej oraz pionowych żeber rozstawionych
wzdłuż ściany oporowej co 2.5 – 3.5m, wykonanie wyłącznie z
żelbetu, zalety-duża sztywność i mała odkształcalność na
działanie poziomego parcia gruntu w porównaniu z
konstrukcjami płytowo kątowymi.
płyta fundamentowa
płyta pionowa
Mury oporowe
Naziom
Naziom
Naziom
Naziom
Naziom
Naziom
Ściany płytowo – żebrowe
Mury oporowe
Obrót ściany oporowej
Obrót ściany oporowej z
wyparciem
Przesunięcie ściany
oporowej
Mury oporowe – warunki stateczności
Mając określone wartości sił parcia gruntu na ściany oporowe
należy sprawdzić ich stateczność przy odpowiednich
współczynnikach pewności. Szczegóły definiuje norma PN-83/B-
03010.
1. Zgodnie z zaleceniem tej normy,dla wszystkich typów
murów oporowych, niezależnie od ich wysokości o
obciążeń należy wykonać
sprawdzenie nośności
podłoża
z uwzględnieniem mimośrodu i nachylenia
obciążenia oraz budowy podłoża.Sprawdzenie to należy
przeprowadzić zgodnie z zaleceniami normy PN-81/B-
03020.
2. W przypadku usytuowania ściany oporowej na zboczu lub
w pobliżu zbocza i w przypadku istnienia w podłożu
warstw umożliwiających poślizg części zbocza w stosunku
do niżej zalegających warstw należy przeprowadzić
sprawdzenie stateczności ściany oporowej łącznie z
częścią masywu gruntowego i obiektami
sąsiadującymi
,według różnych,możliwych w danych
warunkach powierzchni poślizgu. Można do tego celu
zastosować metody równowagi granicznej (np.SLOPE/W)
lub metody numeryczne (np. FLAC, Z_Soil, Plaxis etc.)
Mury oporowe – warunki stateczności
3. Przy sprawdzaniu stateczności muru oporowego ze
względu na możliwość
obrotu względem krawędzi
podstawy fundamentu
powinien być spełniony
warunek:
)
(
)
(
r
u
o
r
o
M
m
M
gdzie:
M
o
(r)
– moment wszystkich sił obliczeniowych powodujących
obrót ściany (składowa i pozioma siły parcia gruntu)
M
u
(r)
– moment wszystkich sił obliczeniowych
przeciwdziałających obrotowi ściany (ciężar ściany)
m
o
=0.8 w przypadku obciążenia naziomu
m
o
=0.9 w pozostałych przypadkach.
kPa
q 10
Mury oporowe – warunki stateczności
4. Przy sprawdzaniu stateczności muru oporowego ze
względu
przesunięcie
powinien być spełniony warunek:
tf
t
r
t
Q
m
Q
)
(
gdzie:
Q
t
(r)
– obliczeniowa wartość składowej stycznej
(poziomej)obciążenia w płaszczyźnie ścięcia).
Q
tf
– suma rzutów na płaszczyznę ścięcia wszystkich sił
obliczeniowych przeciwdziałających przesunięciu ściany,
m
t
=0.9 w przypadku obciążenia naziomu
m
t
=0.95 w pozostałych przypadkach.
kPa
q 10
• Szymański A. – Wykłady z mechaniki gruntów i
budownictwa ziemnego
• Wiłun Z. – Zarys geotechniki
• Lambe T. W. Whitman R.V (1976, 1977) Mechanika
gruntów,Tom I i II, Arkady, Warszawa
• Verruijt A. 2001. Soil Mechanics
• Coduto D.P. 1999. Geotechnical Engineering.
• Coduto D.P. 2001. Foundation design.
• Jarominiak A. 1999. Lekkie konstrukcje oporowe.
• Myślińska E. 2001. Laboratoryjne badania gruntów.
• Cios I., Garwacka-Piórkowska S. 1990. Projektowanie
fundamentów.
• Puła O., Rybak Cz., Sarniak W. 1997.
Fundamentowanie.
• Obrycki M., Pisarczyk S. 1999. Zbiór zadań z mechaniki
gruntów.
Literatura