PERCEPCJA WZROKOWA
PERCEPCJA WZROKOWA
Informacje docierające do zmysłów
Informacje docierające do zmysłów
stanowią materiał, z którego mózg
stanowią materiał, z którego mózg
tworzy nasze wrażenia.
tworzy nasze wrażenia.
Mózg nieustannie interpretuje
Mózg nieustannie interpretuje
docierające do niego informacje bazując
docierające do niego informacje bazując
na posiadanej wiedzy i doświadczeniu
na posiadanej wiedzy i doświadczeniu
Procesy percepcji są raczej
Procesy percepcji są raczej
procesami tworzenia a nie
procesami tworzenia a nie
odtwarzania
odtwarzania
Obrazy, które widzimy są
Obrazy, które widzimy są
raczej interpretacją tego co
raczej interpretacją tego co
widzimy, niż prostym
widzimy, niż prostym
odzwierciedleniem
odzwierciedleniem
rzeczywistości
rzeczywistości
Struktury i drogi wzrokowe
Struktury i drogi wzrokowe
Budowa oka- droga dla przekazywanych
Budowa oka- droga dla przekazywanych
informacji wzrokowych
informacji wzrokowych
rogówka
rogówka
ciecz wodnista
ciecz wodnista
źrenica
źrenica
soczewka
soczewka
ciało szkliste
ciało szkliste
siatkówka
siatkówka
nerw wzrokowy
nerw wzrokowy
Oko i obraz rzutujący się na
Oko i obraz rzutujący się na
siatkówkę
siatkówkę
Obraz odwrócony
Obraz odwrócony
Warunki umożliwiające
Warunki umożliwiające
przechodzenie informacji
przechodzenie informacji
wzrokowej przez struktury
wzrokowej przez struktury
oka
oka
Przezierność ośrodków optycznych:
Przezierność ośrodków optycznych:
rogówki
rogówki
soczewki
soczewki
ciała szklistego
ciała szklistego
Co powoduje zmniejszenie
Co powoduje zmniejszenie
przezierności ośrodków
przezierności ośrodków
optycznych
optycznych
Wrodzone anomalie rogówki
Wrodzone anomalie rogówki
bielmo, czyli zmętnienie
bielmo, czyli zmętnienie
schorzenia genetyczne
schorzenia genetyczne
(np.anomalia Petersa)
(np.anomalia Petersa)
stany zapalne prowadzące do
stany zapalne prowadzące do
uszkodzenia rogówki
uszkodzenia rogówki
Wrodzone schorzenia soczewki:
Wrodzone schorzenia soczewki:
zaćma wrodzona
zaćma wrodzona
Schorzenia ciała szklistego
Schorzenia ciała szklistego
przetrwałe hiperplastyczne ciało
przetrwałe hiperplastyczne ciało
szkliste
szkliste
zwłóknienie ciała szklistego w
zwłóknienie ciała szklistego w
przebiegu retinopatii wcześniaczej
przebiegu retinopatii wcześniaczej
Co utrudnia odbieranie
Co utrudnia odbieranie
informacji wzrokowych?
informacji wzrokowych?
Nieprawidłowy
Nieprawidłowy
kształt, wielkość źrenicy
kształt, wielkość źrenicy
Nieprawidłowa
Nieprawidłowa
reakcja źrenic
reakcja źrenic
na światło
na światło
Schorzenia
Schorzenia
siatkówki
siatkówki
:
:
stany zapalne
stany zapalne
odwarstwienie
odwarstwienie
degeneracje
degeneracje
Uszkodzenia
Uszkodzenia
nerwu wzrokowego
nerwu wzrokowego
(wrodzone, zapalne, pourazowe)
(wrodzone, zapalne, pourazowe)
Nieprawidłowe obrazy na
Nieprawidłowe obrazy na
siatkówce są także
siatkówce są także
spowodowane
spowodowane
Wadami wzroku (refrakcji)
Wadami wzroku (refrakcji)
Nieprawidłowościami akomodacji
Nieprawidłowościami akomodacji
(niedomoga akomodacji
(niedomoga akomodacji
nadmierna akomodacja)
nadmierna akomodacja)
Na siatkówce powstaje
Na siatkówce powstaje
obraz pomniejszony i
obraz pomniejszony i
odwrócony
odwrócony
Siatkówka jest cienką błonką
Siatkówka jest cienką błonką
zbudowaną z kilku warstw
zbudowaną z kilku warstw
komórek nerwowych
komórek nerwowych
najbardziej zewnętrznie
najbardziej zewnętrznie
położoną warstwą jest warstwa
położoną warstwą jest warstwa
CZOPKÓW i PRĘCIKÓW
CZOPKÓW i PRĘCIKÓW
światłoczułych receptorów
światłoczułych receptorów
Fotoreceptory zawierają
Fotoreceptory zawierają
światłoczułe barwniki
światłoczułe barwniki
barwniki te ulegają rozkładowi
barwniki te ulegają rozkładowi
pod wpływem światła
pod wpływem światła
ilość rozłożonego barwnika
ilość rozłożonego barwnika
zależy od ilości światła
zależy od ilości światła
Wrażliwość receptorów na
Wrażliwość receptorów na
światło jest wprost
światło jest wprost
proporcjonalna do ilości
proporcjonalna do ilości
barwnika
barwnika
zależy od stanu adaptacji do
zależy od stanu adaptacji do
światła
światła
Umiejscowienie
Umiejscowienie
fotoreceptorów
fotoreceptorów
CZOPKI
CZOPKI
Bardzo gęsto upakowane w
Bardzo gęsto upakowane w
środkowej
środkowej
części siatkówki (w plamce)
części siatkówki (w plamce)
Gęste upakowanie na małym obszarze
Gęste upakowanie na małym obszarze
zapewnia dużą rozdzielczość
zapewnia dużą rozdzielczość
CZOPKI
CZOPKI
CZOPKI
CZOPKI
Reagują z różną siłą na światło o
Reagują z różną siłą na światło o
różnej barwie
różnej barwie
Trzy typy czopków
Trzy typy czopków
Wyspecjalizowane w reagowaniu na fale
Wyspecjalizowane w reagowaniu na fale
świetlne o różnej długości, czyli reagują na
świetlne o różnej długości, czyli reagują na
światło
światło
niebieskie
niebieskie
zielone
zielone
czerwone
czerwone
PRĘCIKI
PRĘCIKI
Umiejscowione są na
Umiejscowione są na
obwodzie
obwodzie
siatkówki
siatkówki
Są
Są
rzadziej
rzadziej
rozmieszczone niż czopki
rozmieszczone niż czopki
Wykazują szczególną wrażliwość na
Wykazują szczególną wrażliwość na
słabe światło
słabe światło
Światło o małej
Światło o małej
intensywności pobudzi
intensywności pobudzi
tylko
tylko
pręciki
pręciki
i nie określimy jego
i nie określimy jego
barwy
barwy
Światło o dużej
Światło o dużej
intensywności pobudzi
intensywności pobudzi
wszystkie typy receptorów
wszystkie typy receptorów
w różnym stopniu różne
w różnym stopniu różne
typy czopków
typy czopków
Informacje z pobudzonych
Informacje z pobudzonych
komórek receptorowych
komórek receptorowych
przekazywane są do
przekazywane są do
komórek zwojowych
komórek zwojowych
Najwyższy czas aby podkreślić,
Najwyższy czas aby podkreślić,
że informacja wzrokowa
że informacja wzrokowa
biegnie dwoma, równoległymi
biegnie dwoma, równoległymi
„torami”
„torami”
Czopki i pręciki
Czopki i pręciki
Komórki zwojowe
Komórki zwojowe
:
:
M
M
-magno- duże
-magno- duże
P
P
- parvo-małe
- parvo-małe
Występowanie 2 typów komórek
Występowanie 2 typów komórek
zwojowych powoduje dwojakiego
zwojowych powoduje dwojakiego
rodzaju wyspecjalizowanie dróg
rodzaju wyspecjalizowanie dróg
wzrokowych
wzrokowych
Komórki zwojowe rozpoczynają swoją
Komórki zwojowe rozpoczynają swoją
drogę w siatkówce, a kończą ją w
drogę w siatkówce, a kończą ją w
strukturze znajdującej się w mózgu,
strukturze znajdującej się w mózgu,
tzn. w ciele kolankowatym bocznym
tzn. w ciele kolankowatym bocznym
Schemat dróg wzrokowych w
Schemat dróg wzrokowych w
mózgu
mózgu
Informacja wzrokowa z obu oczu jest
Informacja wzrokowa z obu oczu jest
przekazywana nerwami wzrokowymi do
przekazywana nerwami wzrokowymi do
skrzyżowania nerwów wzrokowych, gdzie
skrzyżowania nerwów wzrokowych, gdzie
ulega rozdzieleniu
ulega rozdzieleniu
Informacje z lewej strony siatkówek obu
Informacje z lewej strony siatkówek obu
oczu są przekazywane do lewej połowy
oczu są przekazywane do lewej połowy
mózgu
mózgu
Istnieją także połączenia z pierwotnej kory
Istnieją także połączenia z pierwotnej kory
wzrokowej do wzgórka górnego
wzrokowej do wzgórka górnego
Schemat dróg wzrokowych w
Schemat dróg wzrokowych w
mózgu
mózgu
Anatomiczne struktury
Anatomiczne struktury
składające się na drogi
składające się na drogi
wzrokowe
wzrokowe
Siatkówka (czopki i pręciki)
Siatkówka (czopki i pręciki)
Nerw wzrokowy (wypustki komórek
Nerw wzrokowy (wypustki komórek
zwojowych typu M i P)
zwojowych typu M i P)
Skrzyżowanie wzrokowe (nerwów wzrokowych
Skrzyżowanie wzrokowe (nerwów wzrokowych
prawego i lewego, z prawego i lewego oka)
prawego i lewego, z prawego i lewego oka)
Pasmo wzrokowe (od skrzyżowania nerwów
Pasmo wzrokowe (od skrzyżowania nerwów
wzrokowych do ciała kolankowatego
wzrokowych do ciała kolankowatego
bocznego)
bocznego)
Promienistość wzrokowa
Promienistość wzrokowa
Droga bodźca wzrokowego
Droga bodźca wzrokowego
Podział dróg wzrokowych
Podział dróg wzrokowych
Droga wzrokowa z siatkówki do
Droga wzrokowa z siatkówki do
kory wzrokowej (V1) jest drogą
kory wzrokowej (V1) jest drogą
dwukierunkową
dwukierunkową
Kierunek do kory wzrokowej
Kierunek do kory wzrokowej
Kierunek od kory wzrokowej do ciała
Kierunek od kory wzrokowej do ciała
kolankowatego bocznego (informacje
kolankowatego bocznego (informacje
podążające drogą powrotną modyfikują
podążające drogą powrotną modyfikują
informacje napływające do kory wzrokowej)
informacje napływające do kory wzrokowej)
Z tego powodu do ciała kolankowatego
Z tego powodu do ciała kolankowatego
bocznego dociera 10x więcej informacji niż
bocznego dociera 10x więcej informacji niż
z ciała kolankowatego do pierwotnej kory
z ciała kolankowatego do pierwotnej kory
wzrokowej
wzrokowej
Kierunki przepływu informacji
Kierunki przepływu informacji
wzrokowych
wzrokowych
Występują 2 rodzaje
Występują 2 rodzaje
niesprawności wzrokowej
niesprawności wzrokowej
związane z miejscem
związane z miejscem
występowania uszkodzenia
występowania uszkodzenia
przednia i tylna
przednia i tylna
Przednia część dróg wzrokowych obejmuje
Przednia część dróg wzrokowych obejmuje
:
:
oko
oko
nerw wzrokowy
nerw wzrokowy
skrzyżowanie nerwów
skrzyżowanie nerwów
wzrokowych
wzrokowych
pasmo wzrokowe
pasmo wzrokowe
Tylna część dróg wzrokowych
Tylna część dróg wzrokowych
obejmuje odcinek od:
obejmuje odcinek od:
Ciała kolankowatego bocznego
Ciała kolankowatego bocznego
przez pasmo wzrokowe do kory
przez pasmo wzrokowe do kory
wzrokowej lub do kory pełniącej
wzrokowej lub do kory pełniącej
funkcje asocjacyjne
funkcje asocjacyjne
Drogi wzrokowe
Drogi wzrokowe
Rozdzielenie dróg wzrokowych
Rozdzielenie dróg wzrokowych
zachodzi także na odcinku od
zachodzi także na odcinku od
oka do kory wzrokowej
oka do kory wzrokowej
Droga pierwszego
Droga pierwszego
neuronu
neuronu
Nerw wzrokowy
Nerw wzrokowy
Skrzyżowanie
Skrzyżowanie
nerwów wzrokowych
nerwów wzrokowych
Pasmo wzrokowe
Pasmo wzrokowe
Ciało kolankowate
Ciało kolankowate
boczne (stacja
boczne (stacja
przekaźnikowa dla
przekaźnikowa dla
drugiego neuronu)
drugiego neuronu)
Droga drugiego
Droga drugiego
neuronu
neuronu
Promienistość
Promienistość
wzrokowa
wzrokowa
Kora wzrokowa
Kora wzrokowa
Droga pokrywkowa
Droga pokrywkowa
Przed dojściem do ciała
Przed dojściem do ciała
kolankowatego bocznego nerw
kolankowatego bocznego nerw
wzrokowy oddaje pewną część
wzrokowy oddaje pewną część
wiązki włókien nerwowych, które
wiązki włókien nerwowych, które
biegną równoległą drogą omijającą
biegną równoległą drogą omijającą
ciało kolankowate boczne
ciało kolankowate boczne
c.d. (pokrywkowa)
c.d. (pokrywkowa)
Dalej biegnie do wzgórka górnego we
Dalej biegnie do wzgórka górnego we
wzgórzu a stąd do poduszki, z której
wzgórzu a stąd do poduszki, z której
udaje się do kory mózgu
udaje się do kory mózgu
Głównie do
Głównie do
kory ciemieniowej
kory ciemieniowej
(funkcje związane z percepcją
(funkcje związane z percepcją
przestrzeni i koordynacją oko-ręka)
przestrzeni i koordynacją oko-ręka)
Ponieważ istnieją dwie drogi
Ponieważ istnieją dwie drogi
wzrokowe do kory wzrokowej
wzrokowe do kory wzrokowej
Gdy dojdzie do uszkodzenia w
Gdy dojdzie do uszkodzenia w
promienistości wzrokowej lub w
promienistości wzrokowej lub w
korze wzrokowej, to istnieje
korze wzrokowej, to istnieje
możliwość przekazania informacji
możliwość przekazania informacji
wzrokowej przez drogę
wzrokowej przez drogę
pokrywkową , do kory wzrokowej
pokrywkową , do kory wzrokowej
Informacje wzrokowe są
Informacje wzrokowe są
przekazywane z kory
przekazywane z kory
wzrokowej do
wzrokowej do
Kory płata
Kory płata
ciemieniowego
ciemieniowego
jako
jako
strumień
strumień
grzbietowy
grzbietowy
(w górę)
(w górę)
Kory płata
Kory płata
dolno-skroniowego
dolno-skroniowego
jako strumień
jako strumień
brzuszny
brzuszny
(w dół)
(w dół)
Z kory płata ciemieniowego
Z kory płata ciemieniowego
do
do
Kory płata
Kory płata
czołowego
czołowego
Kora płata czołowego spełnia funkcje
Kora płata czołowego spełnia funkcje
koordynujące podczas odbierania
koordynujące podczas odbierania
informacji wzrokowych i powoduje, że
informacji wzrokowych i powoduje, że
ostatecznie wybieramy na który
ostatecznie wybieramy na który
obiekt będziemy patrzeć
obiekt będziemy patrzeć
Włókna nerwowe biegnące w
Włókna nerwowe biegnące w
pierwszym i drugim neuronie
pierwszym i drugim neuronie
są włóknami
są włóknami
dwóch rodzajów
dwóch rodzajów
Droga pokrywkowa
Droga pokrywkowa
Włókna zwojowe
Włókna zwojowe
drobnokomórkowe
drobnokomórkowe
Typ P
Typ P
drobne
drobne
wolne
wolne
informacje dotyczące
informacje dotyczące
kolorów
kolorów
obrazów w wysokim
obrazów w wysokim
kontraście
kontraście
Droga siatkówkowo-
Droga siatkówkowo-
ostrogowa
ostrogowa
włókna zwojowe
włókna zwojowe
wielkokomórkowe
wielkokomórkowe
Typ M
Typ M
wielkie
wielkie
szybkie
szybkie
informacje związane
informacje związane
z ruchem
z ruchem
z niskim kontrastem
z niskim kontrastem
Kora wzrokowa u ludzi składa
Kora wzrokowa u ludzi składa
się z pól Brodmanna 17, 18,
się z pól Brodmanna 17, 18,
19 płata potylicznego , które
19 płata potylicznego , które
są umiejscowione powyżej i
są umiejscowione powyżej i
poniżej szczeliny ostrogowej
poniżej szczeliny ostrogowej
Do kory wzrokowej należą także
Do kory wzrokowej należą także
pola płata ciemieniowego i
pola płata ciemieniowego i
skroniowego
skroniowego
Równoległe drogi wzrokowe
Równoległe drogi wzrokowe
Taki podział rozpoczyna się już w
Taki podział rozpoczyna się już w
siatkówce zwojowe komórki
siatkówce zwojowe komórki
posiadające zdolność do szybkiej
posiadające zdolność do szybkiej
odpowiedzi tworzą
odpowiedzi tworzą
drogę M
drogę M
, łączącą
, łączącą
się z korą wzrokową (V1= 17 pole
się z korą wzrokową (V1= 17 pole
Brodmanna). Droga ta przechodzi
Brodmanna). Droga ta przechodzi
przez warstwę wielkokomórkową 1 i 2
przez warstwę wielkokomórkową 1 i 2
ciała kolankowatego bocznego
ciała kolankowatego bocznego
Równoległe drogi wzrokowe
Równoległe drogi wzrokowe
Równoległe drogi wzrokowe
Równoległe drogi wzrokowe
Komórki zwojowe wolno
Komórki zwojowe wolno
odpowiadające na bodziec, tworzące
odpowiadające na bodziec, tworzące
drogę P
drogę P
, biegną od siatkówki do pola
, biegną od siatkówki do pola
V1 przez warstwy 3-6
V1 przez warstwy 3-6
drobnokomórkowe ciała
drobnokomórkowe ciała
kolankowatego bocznego
kolankowatego bocznego
Uważa się, że defekty komórek
Uważa się, że defekty komórek
typu M lub P mogą być
typu M lub P mogą być
odpowiedzialne za:
odpowiedzialne za:
Dysleksję
Dysleksję
Ambliopię
Ambliopię
Jaskrę
Jaskrę
Zapalenia nerwów wzrokowych
Zapalenia nerwów wzrokowych
Chorobę Alzheimera
Chorobę Alzheimera
Uszkodzenie drogi M może
Uszkodzenie drogi M może
powodować
powodować
Osłabienie percepcji bodźców
Osłabienie percepcji bodźców
migających
migających
Osłabienie percepcji ruchu
Osłabienie percepcji ruchu
Zachowana jest percepcja koloru i
Zachowana jest percepcja koloru i
dobra ostrość widzenia
dobra ostrość widzenia
Uszkodzenie drogi P może
Uszkodzenie drogi P może
spowodować
spowodować
Pogorszenie ostrości widzenia i
Pogorszenie ostrości widzenia i
percepcji kolorów
percepcji kolorów
Zachowanie widzenia obiektów w
Zachowanie widzenia obiektów w
ruchu i migających
ruchu i migających
Uszkodzenie pola V1:
Uszkodzenie pola V1:
Mroczek centralny, czyli obszar w
Mroczek centralny, czyli obszar w
którym dana osoba nie widzi,
którym dana osoba nie widzi,
otoczony jest obszarem z
otoczony jest obszarem z
zachowanym widzeniem
zachowanym widzeniem
Może występować tzw. ślepe
Może występować tzw. ślepe
widzenie, w którym pośredniczą
widzenie, w którym pośredniczą
struktury podkorowe takie jak
struktury podkorowe takie jak
wzgórek górny blaszki czworaczej
wzgórek górny blaszki czworaczej
Uszkodzenie reprezentacji
Uszkodzenie reprezentacji
plamki w polu V1 powoduje
plamki w polu V1 powoduje
trudności w punkcie fiksacji
trudności w punkcie fiksacji
Takie defekty mogą nakładać się na
Takie defekty mogą nakładać się na
fiksację oczną, przeszukiwanie,
fiksację oczną, przeszukiwanie,
zdolność do widzenia szczegółów
zdolność do widzenia szczegółów
Hemianopia jednoimienna (ubytek tych
Hemianopia jednoimienna (ubytek tych
samych-skroniowych lub nosowych
samych-skroniowych lub nosowych
połówek pola widzenia, w obu oczach)
połówek pola widzenia, w obu oczach)
Kwadrantopia (ubytek ćwiartki górnej
Kwadrantopia (ubytek ćwiartki górnej
lub dolnej)
lub dolnej)
Uszkodzenie strumienia
Uszkodzenie strumienia
brzusznego wzrokowej kory
brzusznego wzrokowej kory
asocjacyjnej
asocjacyjnej
(Swój początek ma w płacie
(Swój początek ma w płacie
potylicznym i przechodzi do
potylicznym i przechodzi do
przylegającego płata skroniowego)
przylegającego płata skroniowego)
Agnozja wzrokowa
Agnozja wzrokowa
Achromatopsja pochodzenia
Achromatopsja pochodzenia
centralnego
centralnego
Nabyta aleksja
Nabyta aleksja
Agnozja wzrokowa
Agnozja wzrokowa
Defekt rozpoznawania (prawidłowa lub
Defekt rozpoznawania (prawidłowa lub
prawie prawidłowa percepcja
prawie prawidłowa percepcja
„ogołocona” ze swego znaczenia)
„ogołocona” ze swego znaczenia)
prozopagnozja
prozopagnozja
jest podtypem agnozji
jest podtypem agnozji
(nie można rozpoznać twarzy, wcześniej
(nie można rozpoznać twarzy, wcześniej
znanych lub nauczyć się rozpoznawania
znanych lub nauczyć się rozpoznawania
twarzy, pomimo dobrej ostrości widzenia
twarzy, pomimo dobrej ostrości widzenia
i dobrej wrażliwości na kontrast)
i dobrej wrażliwości na kontrast)
W jaki sposób mogą
W jaki sposób mogą
rozpoznawać osoby z agnozją
rozpoznawać osoby z agnozją
wzrokową?
wzrokową?
Najczęściej są to sposoby nie wzrokowe
Najczęściej są to sposoby nie wzrokowe
Głos
Głos
Sytuacja, w której spotyka się osobę
Sytuacja, w której spotyka się osobę
Sposób chodzenia
Sposób chodzenia
Cechy charakterystyczne: broda,
Cechy charakterystyczne: broda,
okulary, ozdoby
okulary, ozdoby
Niektóre osoby mogą rozpoznawać
Niektóre osoby mogą rozpoznawać
płeć lub emocje
płeć lub emocje
Centralna achromatopsja
Centralna achromatopsja
(dyschromatopsja)
(dyschromatopsja)
Nabyta niezdolność do percepcji
Nabyta niezdolność do percepcji
barw w całym lub w części pola
barw w całym lub w części pola
widzenia (kolory wydają się być
widzenia (kolory wydają się być
„wypłowiałe” lub szare)
„wypłowiałe” lub szare)
Te same osoby mają zachowaną
Te same osoby mają zachowaną
percepcję kształtów i ruchu
percepcję kształtów i ruchu
achromatopsja
achromatopsja
Aleksja
Aleksja
Osoba jest w stanie pisać, ale nie
Osoba jest w stanie pisać, ale nie
potrafi odczytać tego co napisała
potrafi odczytać tego co napisała
Strumień grzbietowy
Strumień grzbietowy
Od płata potylicznego do pól
Od płata potylicznego do pól
asocjacyjnych w płacie
asocjacyjnych w płacie
ciemieniowym ciemieniowo-
ciemieniowym ciemieniowo-
skroniowym
skroniowym
Percepcja ruchu
Percepcja ruchu
Informacja związana z ruchem
Informacja związana z ruchem
Większość danych jest przekazywana
Większość danych jest przekazywana
drogą wielkokomórkową, którą są
drogą wielkokomórkową, którą są
także przenoszone informacje w
także przenoszone informacje w
obniżonym kontraście
obniżonym kontraście
Percepcję ruchu można obserwować
Percepcję ruchu można obserwować
badając ostrość widzenia za pomocą
badając ostrość widzenia za pomocą
prążków i n.p. w czasie gry piłką
prążków i n.p. w czasie gry piłką
Percepcja ruchu jest często zachowana,
Percepcja ruchu jest często zachowana,
gdy percepcja kształtów jest osłabiona
gdy percepcja kształtów jest osłabiona
(rola drogi pokrywkowej)
(rola drogi pokrywkowej)
Uszkodzenie drogi
Uszkodzenie drogi
grzbietowej
grzbietowej
uszkodzenie percepcji ruchu
uszkodzenie percepcji ruchu
uszkodzenie wzrokowej kontroli
uszkodzenie wzrokowej kontroli
oka i ręki
oka i ręki
uszkodzenie umiejętności
uszkodzenie umiejętności
wzrokowo przestrzennych
wzrokowo przestrzennych
Wyższe funkcje wzrokowe
Wyższe funkcje wzrokowe
Droga brzuszna (dolno-skroniowa)
Droga brzuszna (dolno-skroniowa)
percepcja kształtu i koloru
percepcja kształtu i koloru
rozpoznawanie
rozpoznawanie
odróżnienie obiektu od podłoża
odróżnienie obiektu od podłoża
Droga grzbietowa (ciemieniowa)
Droga grzbietowa (ciemieniowa)
koordynacja oko- ręka
koordynacja oko- ręka
orientacja w przestrzeni
orientacja w przestrzeni
Specjalizacja mózgu
Specjalizacja mózgu
W 1909 Balint opublikował
W 1909 Balint opublikował
charakterystyczne cechy
charakterystyczne cechy
uszkodzenia tylnej części mózgu
uszkodzenia tylnej części mózgu
Ataksja wzrokowa
Ataksja wzrokowa
Trudności w ruchach ręki pod kontrolą wzroku
Trudności w ruchach ręki pod kontrolą wzroku
Pacjent po omacku szukał przedmiotów, nawet
Pacjent po omacku szukał przedmiotów, nawet
gdy sięgał po te, które mógł zobaczyć i opisać
gdy sięgał po te, które mógł zobaczyć i opisać
Miał fragmentaryczne widzenie świata (w jednym
Miał fragmentaryczne widzenie świata (w jednym
momencie mógł zobaczyć tylko jeden obiekt)
momencie mógł zobaczyć tylko jeden obiekt)
Balint nazwał to zaburzeniem uwagi w
Balint nazwał to zaburzeniem uwagi w
przestrzeni
przestrzeni
Opisał też niemożność przeniesienia
Opisał też niemożność przeniesienia
spojrzenia w
spojrzenia w
kierunku przedmiotu zainteresowania (spazm
kierunku przedmiotu zainteresowania (spazm
fiksacji)
fiksacji)
Akinetopsja
Akinetopsja
Korowa ślepota na ruch (centralna
Korowa ślepota na ruch (centralna
akinetopsja)
akinetopsja)
Zihl (1983)opisał pacjenta z obustronnym
Zihl (1983)opisał pacjenta z obustronnym
uszkodzeniem obszaru otaczającego
uszkodzeniem obszaru otaczającego
połączenie drogi skroniowo-
połączenie drogi skroniowo-
ciemieniowo-potylicznej.
ciemieniowo-potylicznej.
Pacjent miał prawidłową ostrość widzenia i
Pacjent miał prawidłową ostrość widzenia i
nie miał prosopagnozji, achromatopsji
nie miał prosopagnozji, achromatopsji
lub aleksji, co odróżniało uszkodzenie
lub aleksji, co odróżniało uszkodzenie
drogi grzbietowej od brzusznej (w której
drogi grzbietowej od brzusznej (w której
występowałyby wymienione
występowałyby wymienione
cechy )
cechy )
Utrata zdolności percepcji
Utrata zdolności percepcji
kształtów
kształtów
Uszkodzenia szlaku do IT-
Uszkodzenia szlaku do IT-
agnozja
agnozja
wzrokowa
wzrokowa
(niezdolność do świadomego rozpoznania przedmiotów
(niezdolność do świadomego rozpoznania przedmiotów
przy zachowanej zdolności do działania - ślepota
przy zachowanej zdolności do działania - ślepota
psychiczna).
psychiczna).
Zaburzenie dotyczyć może zdolności rozpoznawania
Zaburzenie dotyczyć może zdolności rozpoznawania
obiektów wewnątrz jakiejś kategorii, n.p. samochodów,
obiektów wewnątrz jakiejś kategorii, n.p. samochodów,
krzeseł czy zwierząt.
krzeseł czy zwierząt.
Pomimo wykonania prawidłowych rysunków pacjent nie
Pomimo wykonania prawidłowych rysunków pacjent nie
ma pojęcia, co przedstawiają narysowane przedmioty.
ma pojęcia, co przedstawiają narysowane przedmioty.
Na czym polega
Na czym polega
specjalizacja dróg
specjalizacja dróg
wzrokowych?
wzrokowych?
W drogach w układzie wzrokowym
W drogach w układzie wzrokowym
zachodzi analiza różnych aspektów
zachodzi analiza różnych aspektów
obiektów wzrokowych
obiektów wzrokowych
B
B
A
A
R
R
W
W
A
A
KSZTAŁT
KSZTAŁT
KSZTAŁT
Ciało kolankowate boczne
Ciało kolankowate boczne
jest to jądro wzgórza
jest to jądro wzgórza
jest to także stacja przekaźnikowa dla pierwszej
jest to także stacja przekaźnikowa dla pierwszej
komórki nerwowej, podążającej od siatkówki
komórki nerwowej, podążającej od siatkówki
do ciała kolankowatego bocznego docierają
do ciała kolankowatego bocznego docierają
włókna nerwowe nie skrzyżowane i
włókna nerwowe nie skrzyżowane i
skrzyżowane
skrzyżowane
w lewej półkuli mózgowej odbierane są
w lewej półkuli mózgowej odbierane są
informacje wzrokowe z prawych części pola
informacje wzrokowe z prawych części pola
widzenia (dochodzące do lewych połówek
widzenia (dochodzące do lewych połówek
siatkówek obu oczu)
siatkówek obu oczu)