Metabolizm
Przemiana materii i energii

Żywienie w sporcie - Wykład 1

Piśmiennictwo



Jeukendrup A., Gleeson M. Sport nutrition, Human

Kinetiks, 2004.



Ziemlański Ś., Niedźwiedzka-Kącik D. Zalecenia

żywieniowe i zdrowotne dla sportowców – Biblioteka

trenera, 1997.



Raczyński G., Raczyńska B. Sport i żywienie,

Biblioteka Trenera, 1996



Maughan R., BurkeL. Żywienie a zdolność do

wysiłku. Biblioteka Medicina Sportiva, 2000.



Juhn M.S. Popular Sports Supplements and

Ergogenic Aids. Sports Medicine 2003, 33: 921-939.



Williams M.H. Granice wspomagania, Biblioteka

Medicina Sportiva, 2000.

Piśmiennictwo



Manore M., J. Thompson Sport Nutrition
for Health and Performance. Human
Kinetics 2000 r



McArdle W.D., Katch F.I, Katch V.L. Sports
and Exercise Nutrition. 3rd ed. Wolters
KluwerLippincott Williams & Wilkins
2009 r



Cordain L., Friel J. Paleodieta dla
sportowców Zielonka 2008.

Metabolizm



To zespół przemian chemicznych zachodzących w

organizmie, dzięki którym możliwe jest przeżycie

każdej komórki.



Anabolizm – to przebieg procesów zużywających

energię



Katabolizm – to proces generujący energię



(Uproszczenie) Źródłem energii jest spalanie

wodoru w obecności tlenu – utlenianie



Do tego celu wykorzystywane są wysoko

zredukowane substraty energetyczne np. cukry

(glukoza), glicerol, kwasy tłuszczowe, ciała

ketonowe, szkielety węglowodorowe aminokwasów

Energia swobodna



To ilość energii uwolniona podczas
całkowitego utlenienie substratów z
pożywienia.



Wyrażana jest w G

o

w kaloriach na mol

substratu np. całkowita ilość energii
uwolniona w wyniku całkowitego
utlenienia 1 mola (180 g) glukozy
wynosi 686 000 cal (686 kcal)(2874,3
kJ)

ATP



Jest nukleotydem trifosforanowym
( adenina+ryboza+3P-)



ATP rozpada się do ADP (-P)



ADP rozpada się do AMP (-P)



Proces rozpadu zapewnia dostarczenie
energii dla prawie wszystkich komórek
ciała (zabezpieczenie energetyczne
komórek)

ATP



Przekazywanie energii z produktów
żywnościowych do komórek
odbywa się tylko dzięki ATP.



Hydroliza ATP do ADP dostarcza
7,3 kcal w warunkach
podstawowych i 12 kcal np.
podczas wysiłku fizycznego

ATP



Może być wytwarzane- odtwarzane w wyniku:



Spalania cukrów, glicerolu, kwasów tłuszczowych,

ciał ketonowych i szkieletów aminokwasów.



Spalania kwasów tłuszczowych w peroksysomach

cytoplazmy i w procesie beta oksydacji w

mitochondriach.



Spalanie białek – co wymaga degradacji

aminokwasów do składników cyklu Krebsa



Produkcja ATP głównie w mitochondriach – cykl

Krebsa i łańcuch oddechowy, fosforylacja

oksydacyjna.

ATP



ATP -Jest niezbędnym pomostem pomiędzy

energią przekształcaną a energią powstającą

w organizmie człowieka.



ATP – jest niezbędny dla syntezy

najważniejszych chemicznych składników

komórek.



Energia z ATP wykorzystywana jest w

syntezie glukozy z LA, podczas syntezy

kwasów tłuszczowych z acetylo-CoA.



Energia z ATP wykorzystywana jest także do

biosyntezy cholesterolu, fosfolipidów,

hormonów, wydalania mocznika przez nerki.

ATP



Umożliwia wykonywanie wysiłku

fizycznego (praca, skurcz mięśnia)..



Miozyna -białko kurczliwe (

białko to nie

kurczy się lecz bierze odział w skurczu mięśnia)

ma po połączeniu z białkiem aktyną

właściwości enzymu (ATP-aza),

zdolnego do katalizowania rozkładu

ATP do ADP i P – reakcji dostarczającej

energię do skurczu mięśnia.

ATP



Zapewnia aktywny transport substancji
przez błonę komórkową, kanaliki
nerkowe, i nabłonek żołądkowo-jelitowy.



ATP – usprawnia funkcjonowanie
gruczołów wydzielniczych



ATP – ułatwia przewodzenie impulsów
nerwowych oraz elektrogenezę (pompa
Na-K MgATP)

Inne związki fosforanowe
o wysokiej energii swobodnej



GTP



1.3-DPG



Fosfokreatyna



Fosfoenolopirogronian



Wiązania tioestrowe między atomem
siarki koenzymu A a grupą
karbonylową kwasu organicznego.

Energia swobodna



Standardowa wolna energia G

o

hydrolizy

każdego wiązania bezwodnikowego ATP wynosi

do 30 kJ/mol a wartość G

o

innych związków

fosforanowych wynosi ok. 42 kJ/mol.



Inne związki fosforanowe nie mogą dostarczać

energii do procesów endoenergetycznych



Biorą jednak udział w procesie fosforylacji

substratowej (ADP i AMP) z wytworzeniem ATP



Inne wysokoenergetyczne fosforany stanowią

więc drugie źródło ATP powstającego kosztem

rozpadu innych wysokoenergetycznych

związków.

Fosfokreatyna



Ważny związek podczas wysiłku
sprinterskiego



Jest rezerwuarem energii dla
błyskawicznej odbudowy ATP
zużywanego podczas skurczu
mięśnia z udziałem ADP

Fosfokreatyna

Fosfokreatyna (PCr) + ADP + H

+

ATP + Kreatyna (Cr)

CK

W nocy odtworzone są zasoby energii w postaci
fosfokreatyny i zachowana jest równowaga w
stężeniu ATP. ATP i fosfokreatyna jest systemem
zabezpieczającym ATP czyli jest to buforowanie
ATP (energetyczne)

Glikoliza
Beztlenowa utylizacja
energii



Po wytężonym wysiłku fizycznym obserwuje się

wysoki pobór tlenu przez kilka do kilkudziesięciu

minut.



Ta dodatkowa ilość tlenu zużywana jest na:

-

Przekształcenie LA w glukozę (głód tlenowy).

-

Zamianę ADP i AMP w ATP

-

Przekształcenie kreatyny i Pi w fosfokreatynę

-

Unormowanie wysycenia tlenem Hb i mioglobiny

-

Wyrównanie stężenia tlenu we krwi przepływającej

w płucach do poziomu spoczynkowego.

Dodatkowy pobór tlenu po wysiłku fizycznym

można nazwać spłacaniem długu tlenowego

Bilans energetyczny
glikolizy beztlenowej i
tlenowej



Glukoza + 2Pi + 2ADP 2 LA + 2ATP + 2H

2

O



Bilans energetyczny glikolizy tlenowej



Glu+2Pi+2NAD

+

+2ADP2Pirog+2ATP

+2NADH+2H

+



2NADH+2H

+

+O

2

+6ADP+6Pi2NAD

+

+2H

2

O+6ATP

Cykl Krebsa - bilans



Acetylo-CoA+3NAD

+

+FAD+GDP+Pi+H

2

O

2CO

2

+3NADH+3H

+

+FADH

2

+GTP+CoA-SH



3NADH+3H

+

+9ADP+9Pi3NAD

+

+9ATP



FADH

2

+2ADP+2PiFAD + 2ATP



GTP+ADPGDP+ATP

=12 ATP

Bilans energetyczny
przemiany Glu do CO

2

i

H

2

O



Glu+6H

2

O+38ADP+38Pi

6CO

2

+6H

2

O+38ATP

-2 cz ATP zużyte na transport

równoważników redukcyjnych z cytozolu
do mitochondriów

=36 ATP

Należna masa ciała (NMC)



(Wzór Brocka)



NMC=wysokość ciała (cm)-100



Wzór Lorentza



(M) NMC(kg)=wysokość(cm)(H)-100-(H-150)/2



(K) NMC(kg)=wysokość (cm)H)-100-(H-150)/2



Wzór Pottona



Nmc(kg)K)=wys(cm)-100-[wys(cm)-100]/10



Nmc (kg)M)=wys(cm)-100-[wys(cm)-100]/20



Am.Tow.Ubezp.nmc(kg)=50+0,75[wys(cm)-

150]

Wskaźnik masy ciała BMI



Wskaźnik Queteleta



Masa c. (kg)/(wys c.)

2

(m

2

)



BMI<18,5 - niedowaga



BMI=18,5-24,9 – norma



BMI=25-29,9 – nadwaga



BMI=30-39,9 – otyłość



BMI>40 otyłość olbrzymia

Zapotrzebowanie na
energię



Obliczyć PPM



(M) PPM=10x masa c.(kg)+6,25 x
wys.(cm) – 5x wiek(lata)+5



(K) PPM=10x masa c. (kg) + 6,25
x wys.c.(cm) – 5x wiek(lata) - 161

Indywidualne całkowite
zapotrzebowanie
energetyczne(ICZE

)



=PPM x współczynnik aktywności ruchowej



Niewielka aktywność – PPM x 1,4(1,5)



Umiarkowana aktywność -PPM x 1,7



Wysoka aktywność fiz- PPM x 2,0



Od otrzymanego wyniku odjąć 1000kcal – to
uzyska się wartość energetyczną diety
pozwalającej na zmniejszenie masy ciała o

1 kg/tydz!

Obliczanie pow. ciała



m

2



Pow. ciała= 0,20247 x wysokość
c.

0,725

x masa c.

0,425

Zapotrzebowanie
energetyczne



Prawdopodobne spoczynkowe dzienne
wydatkowanie energii kcal/24 godz
(RDEE – resting daily energy expenditure)



RDEE=370 +21,6 x FFM (kg)



Np. osoba 90.9 kg, tłuszcz 21%, masa
tłuszczu 19,1 kg(90,9*0,21=19,1),
FFM(90,9 kg-19,1 kg)=71.8 kg



RDEE=370+21.6 x 71.8= 1921 kcal

PAWODPODOBNY DZIENNY
WYDATEG ENERGETYCZNY



RDEE masa c. (kg), wiek (lata)



(K) RDEE=655+(9,6 x masa c)+(1,85
x wyc c.)-(4,7 x wiek)



(M) RDEE= 66.0 + (13,7 x masa c.) +
(5 x wys. C.) – (6,8 x wiek)

RDEE - kobieta



Masa c=62,7 kg, wys c 172.5 cm,
wiek 22,4 lat



RDEE=655 + (9.6 x 62.7) + (1.85 x
172.5) – (4,7 x 22.4)= 655 +
601.92 + 319.13 – 105.28 =1471
kcal

RDEE - mężczyzna



Masa =80 kg, wys c.=189 cm,
wiek = 30 lat



RDEE= 66.0+(13.7 x 80) + (5.0 x
189) – (6.8 x 30.0) = 66.0 + 1096
+ 945 – 204 =1903 kcal

Dieta
ubogoenergetyczna



Największemu ograniczeniu winien
podlegać tłuszcz (do 15-30% wart
energetycznej diety)

-

Ok. 7% energii z tłuszczów nasyconych
/dzień.

-

Zwiększyć udział jedno i
wielonienasyconych kwasów tłuszczowych
(MUFA i PUFA)

-

Wg FAO/WHO PUFA winny dostarczyć 6-
10% energii

Dieta ubogoenergetyczna



Uwzględnić tłuszcze ryb morskich i
ssaków morskich.



Cholesterol do 300 mg/d.



Spożywać CHO złożone zamiast
prostych.



Ważnym jest błonnik.



+ aktywność fizyczna.

Tempo metabolizmu



Wyrażone jest jako szybkość uwalniania
ciepła podczas reakcji chemicznych. Ciepło
to końcowy produkt prawie wszystkich
reakcji chemicznych zachodzących w
organizmie w wyniku których uzyskuje się
energię



Energia uzyskana z pokarmu nie jest w
całości przekazywana na ATP (ok. 27%).



Duża jej część uwalniana jest w postaci
ciepła

Tempo metabolizmu



Kalorymetria pośrednia



Energetyczny ekwiwalent tlenu i
CO

2



Ponad 95% energii wydatkowanej
przez organizm powstaje w wyniku
reakcji tlenowych i spalania
substratów pochodzących z diety –
zatem:

Tempo metabolizmu



Zatem:



Poziom całkowitej przemiany
energetycznej można z dużą
dokładnością odnieść do ilości zużytego
przez organizm tlenu



1 litr tlenu metabolizowany z glukozą
uwalnia 5.1 kcal, tłuszczami 4.70 kcal,
białkami 4.60 kcal



1 kcal=4,184kJ i 1 kJ=0.239 kcal

Tempo metabolizmu



Uwaga!



Ilość energii uzyskanej z 1 l tlenu jest

zbliżona niezależnie od rodzaju

metabolizowanego składnika

pokarmowego.



W przypadku średniej diety ilość

energii uwalnianej na 1 L O

2

wykorzystywanego przez organizm

ludzki wynosi ok. 4.825 kcal



Jest to energetyczny ekwiwalent tlenowy

Czynniki wpływające na
wytwarzanie energii oraz
zużywanie energii



Energia pobrana jest równoważna energii

wydatkowanej



Zapewnia to utrzymanie stałej masy ciała z

odpowiednią proporcją masy mięśniowej do

masy tłuszczowej



Wytwarzaną energię zużywa się na:



Wykonywanie funkcji metabolicznych (PPM)



Utrzymanie podstawowych funkcji (trawienie,

wchłanianie i przekształcanie składników

pokarmowych, praca serca)



Utrzymanie stałej temp ciała



Wykonywanie wysiłku fizycznego

Równowaga energetyczna



Zachowanie równowagi pomiędzy ilością energii

przyjmowanej z pokarmem i wykorzystywanej

przez organizm jest podstawą, prawidłowego

rozwoju organizmu



Zrównoważony bilans energetyczny



Ep = Es + Ew



(Ep-energia dostarczona z pożywieniem, Es- straty

energii, Ew- energia wydatkowana przez organizm)



Strona L= stronie P



Intensywność procesów katabolicznych odpowiada

intensywności procesów anabolicznych

Bilans dodatni



Charakteryzuje się przewaga procesów
anabolicznych, która może prowadzić do
wzrostu masy ciała (nadwaga, otyłość)



Ujemny bilans energetyczny- procesy
kataboliczne przeważają nad
anabolicznymi



Prowadzi to do spadku masy ciała
(niedowaga, kacheksja)

Intensywność metabolizmu

z wiekiem



U człowieka dojrzałego istnieje
względna równowaga procesów
katabolicznych i anabolicznych



Okres wzrostu i rozwoju –
przewaga procesów anabolicznych
(syntezy)



Wiek starczy – przewaga
katabolizmu czyli procesów rozkładu.

Równoważnik energetyczny
(RE)



Służy do określania wartości
energetycznej poszczególnych
składników odżywczych



RE – jest to ilość energii
powstającej w wyniku katabolizmu
1 g danej substancji

Równoważniki
energetyczne



Białko 4.3 kcal/g tj 17,97 kJ/g



CHO 4.1 kcal/g tj 17 kJ/g



Tłuszcze 9.3 kcal/g tj 38 kJ/g



Etanol 7.0 kcal/g tj 29 kJ/g

PPM



Podstawowa przemiana materii
BMR-Basal metabolic rate)



To ogólnie najniższy poziom
przemian energetycznych
warunkujący dostarczenie takiej
ilości energii, która jest niezbędna
do zachowania podstawowych
funkcji życiowych

Funkcje życiowe
organizmu



Oddychanie



Praca serca



Krążenie krwi



Wzrost komórek i tkanek



Praca układu nerwowego



Utrzymanie stałej temperatury
ciała

PPM



Jest czynnikiem zmiennym i zależy
od:



Wymiarów antropometrycznych ciała



Płci



Stanu fizjologicznego



Stanu zdrowia



Stanu odżywienia



Funkcjonowania gruczołów dokrewnych

PPM



Osoby o większych rozmiarach –

PPM większe



Niemowlęta - PPM większe



Wiek dziecięcy -PPM mniejsze



Po 21 roku życia wartość PPM

zmniejsza się o 2% na każde 10 lat.



Podczas menstruacji PPM rośnie



W okresie karmienia PPM rośnie

PPM



Osoby niedożywione – PPM mniejsze



Stany gorączkowe – PPM większe
(12%)



Niedoczynność tarczycy PPM
mniejsze (30-40%)



Hormony płciowe PPM większe



hGH – PPM większe (15-20%)

Ponad podstawowa przemiana
materii



PPPM



Poza energia potrzebną na
podstawowe procesy życiowe
organizm ludzki musi także
wytwarzać energię wydatkowaną
na pracę



Codzienne obowiązki i czynności

PPPM



Zapotrzebowanie na nie
kształtują:



Aktywność fizyczna



Wiek



Masa ciała warunki klimatyczne



termogeneza (wytwarzanie ciepła)

Standardowa PPM



Wiek kcal*m

2

/h kJ*m

2

/h

lata M K M K



10 44.0 42.5 184 178



19 39.2 35.5 164 149



20 38.6 35.3 162 148



25 37.5 32.2 157 147



30 36.8 35.1 154 147



75+ 32.2 31.3 139 131

Odchylenia od standardowej PPM



PPM=(PPM

zmierzona

-PPM

standard

)

x 100

: standard PPM

Np.: PPM=35 kcalx m

2

/h

Wiek 19 lat (M)



PPM=(35-39.2) x 100:39.2=-

10.7%

Termogeneza



Drżeniowa – jest spontaniczną
reakcją organizmu na obniżoną
temperaturę i wyraża się
drobnowłóknowymi,
nieskoordynowanymi skurczami
(drżenie mięśni)

Termogeneza



Bezdrżeniowa



Wiąże się ze wzrostem tempa metabolizmu –

termogenezy w tkance tłuszczowej, w

młodych adipocytach a dużej liczbie

mitochondriów zawierającego znaczne ilości

białka rozprzęgającego (UCP-1)



Mobilizacja WKT jako substratu dla

termogenezy bezdrżeniowej jest

stymulowana aktywacją układu

adrenergicznego (receptory 

3

adrenergiczne

adipocytów)

Termogeneza poposiłkowa



produkty białkowe wzrost 25%



Produkty tłuszczowe wzrost PPPM o
5-10%



Produkty cukrowe wzrost o ok. 6%.

PPPM



PPPM=E

pracy

+ E

czynności

+ SDDP



SDDP- energia potrzebna na
przyswojenie pokarmu (swoiste
dynamiczne działanie pokarmu)

Całkowita przemiana materii
(CPM)



Jest to całodobowy wydatek

energetyczny człowieka związany z

jego normalnym funkcjonowaniem w

środowisku wraz z pracą zawodową.



Określa także dobowe

zapotrzebowanie energetyczne

człowieka:



CPM = PPM + 10% jej wartości



CPM=PPM+SDDP+aktywność fizyczna

Współczynnik aktywności
fizycznej



Mała aktywność fizyczna 1.4 (1.5)



Umiarkowana akt. fizyczna 1.7



Wysoka aktywność fizyczna 2.0

Zatem:
CPM = PPM x współczynnik

aktywności fizycznej

PPM



Mierzymy rano 12-18 godzin po spożyciu

posiłku w warunkach optymalnych

środowiska termicznego oraz spokoju

psychicznego na leżąco.



Spokój psychiczny jest trudno uzyskać

zatem lepiej jest mierzyć tzw spoczynkową

przemianę materii (resting metabolic rate)

lub spoczynkowy wydatek energetyczny

(resting energy expenditure, REE)



Wynik - ilość energii w jednostce czasu



Masa aktywnych tkanek = masa c.

0,75

Szacowanie PPM na
podstawie masy ciała

(M) kg/doba MJ/doba

10-18 lat (22.7 x MC)+495 (0.095 x MC)

+2.110

18-30 lat (15.3 x MC)+679 (0,063 x MC)

+2,574

(K)

10-18 lat (12,2 x MC)+746 (0,056 x MC)+2,898
18-30 lat (14,7 x MC)+829 (0,062 x MC)+2,036

Dobowy Wydatek
Energetyczny



Określa się na jednostkę masy ciała
(kg i jednostkę czasu, jako wartość
średnia dla badanej grupy osób w
podobnym wieku i płci.



Wydatek energetyczny można
podać także jako wielokrotność
PPM – jest to współczynnik
aktywności

Dzienny wydatek energetyczny
mężczyzny wykonującego umiarkowanie
ciężką pracę



Wiek 35 lat, masa ciała 65 kg,

wysokość 172 cm, obliczona PPM=68

kcal/godz

Czynności Wsp aktyw czas kcal
Sen 1 x PPM 8 godz 544
Akt zawod* 3 x PPM 8 1632
Akt poza-zawod 2,5 x PPM 2 340
Zaj. Domowe 1,5 x PPM 6 571
Razem ogól dobowy wydatek energ 3087 kcal

Średnia ważona dla czynności w
pracy



Średnia aktywność całego dnia

=(AF1 x 8)+(AF3 x 8)+(AKT2,5 x 2)+

(AF1.4 x 6)=45.4:24=1.892

Wydatek energetyczny



Pomiar



Jeśli chcesz zachować równowagę w

ilości przyjmowanych i wydatkowanych

kalorii musisz znać wartość kaloryczną

pokarmu i wiedzieć ile energii zużywasz

podczas różnych czynności ruchowych.



Metody pośrednie kolorymetria

pośrednia otwarta.



Metody bezpośrednie – kolorymetria.

Kolorymetria pośrednia
otwarta



Analiza poboru tlenu w ciągu 5-6 min



Obliczanie wartości współczynnika

oddechowego



Pomiar V

E



Odczyt z tablic wartości równoważnika

energetycznego poboru tlenu (mówi on

ile kalorii ciepła wyzwolone podczas

spalania danej substancji np. CHO,

tłuszczów przy zużyciu 1 l tlenu.

Obliczanie wydatku energetycznego metodą
pośrednią



Metoda otwarta



Dane czas – 30 min, pobór tlenu = 1000

ml/min, wydalanie CO

2 –

850 ml/min



RER=VCO

2

/VO

2

=850/100=0,85



Odczytać z tabeli określona wartość

równoważnika kalorycznego dla RER=0,85

= 4,862 kcal/LO

2



Wielkość poboru tlenu=1000 ml x

4,862=4,862 kcal/min



4.862 kcal/min x 30 min = 146 kcal/30min

Udział poszczególnych składowych w
wydatku energetycznym



1. PPM – 60-75% (metabolizm
podczas snu, metabolizm
podstawowy, metabolizm podczas
czuwania)



2. Aktywność fizyczna – 15-30%



3. Termiczny efekt odżywiania ok.
15%

Wydatek energetyczny



Decyduje o nim intensywność i czas
trwania wysiłku fizycznego, tolerancja
wysiłkowa.



Jednostka MET (Metabolic equivalent),
która jest wielokrotnością spoczynkowej
przemiany materii i oznacza ilość tlenu
pobranego w spoczynku w ciągu minuty
(1MET=250 ml/min, a w przeliczeniu na
kg masy ciała = 3,5 ml/min

Wydatek energetyczny



Zależy także od masy ciała np.



Walka bokserska zawodnika o masie 47
kg powoduje wydatek rzędu 10 kcal/min



U 100 kg ponad 21 kcal/min



U sprintera ważącego 47 kg 12 kcal/min



U sprintera ważącego 100 kg 23
kcal/min

Wydatek energetyczny



Uproszczony wzór Weiera (1949)

Kcal/min=[(1.1 x RQ)+3.9] x VO

2

VO

2

– l/min

Wydatek energetyczny

względem intensywności wysiłku

(Mężczyzna)



Poziom kcal/min L/min ml/kg/min MET



Lekki 2-4.9 0.4-0.99 6.1-15.2 1.6-3.9



Średni 5-7.4 1.0-1.49 15.3-22.9 4.0-5.9



Ciężki 7.5-9.9 1.5-1.99 23.0-30.6 6-7.9



Bardzo

c-ki

10-12.4 2-2.49 30.7-38.3 8.0-9.9



Ciężki >12.5 >2.5 >38.4 >10.0

modelowany

Wydatkowanie energii w
USA

Mężczyzna



Wiek (lata) Wydatkowanie energii (kcal)



15-18 3000



19-24 2900



25-50 2900



51+ 2300

Kobieta



15-18 2200



19-24 2200



25-50 2200



50+ 1900

RER a RQ



RQ – (Respiratory quotient) jest obliczany
podczas oddychania na poziomie
komórkowym w stanie równowagi
czynnościowej, kiedy odbywa się
katabolizm substratów energetycznych
(ok. 15 min)



RER (R) wyliczany jest z danych
wentylacyjnych (respiratory exchange
ratio)



RER = VCO

2

wyprodukowane/VO

2

pobrane

RQ dla CHO



C

6

H

12

O

6

+ 6O

2

6CO

2

+ 6H

2

O



RQ= 6CO

2

/6O

2

=1



RQ dla diety mieszanej

= 0,82(40% CHO, 60% tłuszczy)

ekwiwalent kaloryczny = 4,825
kcal/LO

2

RQ dla tłuszczów i białek



C

16

H

32

O

2

+ 23O

2

 16CO

2

+ 16H

2

O



RQ= 16 CO

2

/23O

2

= 0,696 (0,70)



RQ dla białek



C

72

H

112

N

2

O

22

S +

77O

2

63CO

2

+38H

2

O+SO

3

+9CO(N

H

2

)

2

=0,818 (0,82) (63CO2/77O

2

)

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ