background image

Standard opieki nad pacjentem 

długotrwale unieruchomionym

Dr n. med. Mariola 

Głowacka

 

Katedra i Zakład Pedagogiki

i Dydaktyki Pielęgniarskiej

background image

TEMAT

Zapewnienie 

ciągłej 

opieki 

pielęgniarskiej 

 

nad 

pacjentem 

długotrwale 

unieruchomionym

 

PODTEMAT:

 

Opieka 

nad 

pacjentem 

unieruchomionym  po  udarze  mózgu 
lub urazie czaszkowo-mózgowym

background image

OŚWIADCZENIE 

STANDARDOWE

1.

Pacjenci 

hospitalizowani 

unieruchomieni  z  powodu  daru  mózgu  lub 
urazu 

czaszkowo-mózgowego 

zostaną 

otoczeni 

profesjonalną 

opieką 

pielęgniarską, która ma na celu utrzymanie 

normie 

 

podstawowych 

funkcji 

organizmu, zapobieganie powikłaniom oraz 
szybki 

powrót 

do 

zdrowia. 

2.  Pacjent  i  rodzina  zostaną  włączeni  w 
proces  leczenia  i  pielęgnacji    oraz  będą 
posiadali  zasób  wiedzy  i  umiejętności 
niezbędnych 

do 

samoopieki 

samopielęgnacji  przed  wypisaniem  ze 
szpitala.
3. 

procesie 

pielęgnacji 

będą 

uczestniczyli  wszyscy  członkowie  zespołu 
terapeutycznego: 

pielęgniarka, 

lekarz, 

psycholog  kliniczny,  rehabilitant,  dietetyk

.

background image

4.  Rodzina  zostanie  przygotowana  do 
opieki  nieprofesjonalnej  nad  pacjentem  w 
domu

background image

WSTĘP- 

STUDENT

background image

KRYTERIA 

STRUKTURY

1. 

Pielęgniarki 

opiekujące 

się 

pacjentem 

posiadają 

wiedzę 

zakresu:
-  istoty,  przyczyn,  objawów  i 
powikłań 

choroby,

-  metod  i  sposobów  pielęgnacji 
chorego  z  udarem  mózgu  lub  po 
urazie 

czaszkowo-mózgowym,

 

zasad 

stosowania 

diety 

wspomagającej 

leczenie,

metod 

diagnostycznych 

pobierania  materiału  do  badań,
- przygotowania pacjenta do badań i 
asystowania  choremu  w  czasie 
badań

background image

2. 

Liczba 

pielęgniarek 

umożliwia 

zapewnienie  kompleksowej  opieki  nad 
pacjentem-pracę 

metodą 

procesu 

pielęgnowania-    Wykaz  i  kwalifikacje 
personelu 

pielęgniarskiego 

pomocniczego w  Oddziale - Załącznik nr 
1.

3.Kwalifikacje  pielęgniarek  umożliwiają 
zapewnienie  kompleksowej  opieki  nad 
pacjentem-pracę 

metodą 

procesu 

pielęgnowania-    Wykaz  i  kwalifikacje 
personelu 

pielęgniarskiego 

pomocniczego w  Oddziale - Załącznik nr 
1. 

background image

4.  Opieka  pielęgniarska  sprawowana  jest 
przez 

całą 

dobę,

5.Personel  pielęgniarski  ma  możliwość 
doskonalenia 

swoich 

umiejętności 

pogłębiania  swojej  wiedzy    poprzez 
samokształcenie, 

kursy, 

specjalizacje, 

szkolenia 

wewnętrzne- 

Standard 

Szkolenia...SSz.../.../...,
6. Pielęgniarki współpracują z pozostałymi 
członkami 

zespołu 

terapeutycznego.

7. 

Na 

oddziale 

zatrudniony 

jest 

rehabilitant,  wspomagający  pielęgnację  i 
leczenie.
8.  Oddział  ma  możliwość  korzystania  z 
porad  psychologa  klinicznego,  dietetyka 
oraz wizyt duszpasterskich.

background image

9. 

Oddział 

dysponuje 

dokumentacją 

pielęgniarską  odzwierciedlającą  opiekę 
pielęgniarską-  (  historia  pielęgnowania, 
karta 

gorączkowa, 

karta 

obserwacji 

parametrów, historia choroby, karta zleceń 
lekarskich,  karta  monitorowania  wkłucia, 
karta  procedur  wymagających  dodatkowej 
zgody  pacjenta,  Karta  profilaktyki  odleżyn 
itp.).  Druki  dokumentacji  prowadzonej 
przez 

pielęgniarki- 

Załącznik 

Nr 

2

background image

10. 

Warunki 

lokalowe 

oddziału 

zapewniają pacjentom  całkowity spokój  
i  bezpieczeństwo,  co  wspomaga  proces 
leczenia  i  pielęgnacji  –  Opis  warunków 
lokalowych  i  wyposażenie  Oddziału- 
Załącznik 

nr 

3.

(  w  tym  m.in..  Sala  gimnastyczna,  sala 
udarowa,  dwu-  i  trzyosobowe  sale  dla 
pacjentów,łazienka 

dogodnym 

dojazdem  do  wanny,  natryskiem  i 
podnośnikiem 

mechanicznym).

background image

11. Oddział jest wyposażony w sprzęt i 
aparaturę  niezbędne do  hemoterapii oraz 
monitorowania parametrów życiowych, 
zestawy do świadczeń pielęg- niarskich 
gwarantujące kompleksową opiekę 
pielęgniarską-Wyposażenie Oddziału- 
Załącznik nr 4

w tym m.in.. - Łóżka wielopozycyjne z barierkami, 

- łóżka Egertona, 
- stół do pionizacji,
- wózki o zmiennej wysokości,
-wózki inwalidzkie z możliwością przewożenia pacjenta w 
pozycji siedzącej i leżącej,
- wystarczająca liczba materacy p/ odleżynowych 
statycznych i dynamicznych,
wystarczająca liczba bawełnianej bielizny pościelowej i 
osobistej, 
-podkłady płócienne, 
- osłony na materace, np. typu Ecolastic,
- wystarczającą liczbę poduszek o różnej wielkości,

background image

-

zestaw p/wstrząsowy, zestaw ratujący życie,

 -ssaki elektryczne,
- zestawy do inhalacji ,
- zestawy do tlenoterapii, 
-wystarczającą liczbę kocy  do okrycia pacjentów, 
udogodnienia ( wałki, podpórki, oparcia pod 
stopy, ochraniacze na łokcie i stopy, podkładki, 
drabinki, wyściółki pośladkowe, i inne 
umożliwiające układanie pacjenta w pozycjach 
fizjologicznych),  sprzęt monitorujący i 
podtrzymujący parametry życiowe (monitory, 
respiratory),

background image

- aparat do gimnastyki oddechowej,
- elektryczne nawilżacze powietrza,
- przenośny aparat EKG,
- sprzęt umożliwiający utrzymanie mikroklimatu 
w sali,
-  zestawy do higieny osobistej(j. ustnej, mycia 
głowy, toalety całego ciała, golenia), karmienia, 
cewnikowania,
- podnośnik mechaniczny dla chorych,
- wóżki toaletowe,
- stołki/ ławeczki do kąpieli w wannie,
- zestawy do pobierania materiału do badań,
- środki pomocnicze – pieluchomajtki w różnych 
rozmiarach,
- sprzęt audio-video,
- podręczna biblioteczka

background image

KRYTERIA 

PROCESU

1.

Pielęgniarka  przyjmuje  pacjenta  w 

oddział  zgodnie  ze  Standardem: 
Przyjęcie 

pacjenta 

oddział 

S.../.../...; 

Procedurą 

przyjęć 

planowych  PPP.../.../...  lub  Procedurą 
przyjęć 

nagłych 

PPN../../... 

lub 

Procedurą 

przyjęć 

sytuacji 

katastrof 

PPK../.../...

2.

  Pielęgniarka    gromadzi  dane   

niezbędne 

do 

rozpoznania 

problemów 

pielęgnacyjnych.

3.

 

Pielęgniarki 

opiekują 

się 

pacjentem 

background image

-rozpoznają  problemy  pielęgnacyjno-
opiekuńcze,

planują 

realizują 

działania 

pielęgniarskie 

mające 

na 

celu 

zminimalizowanie  problemów  lub  ich 
całkowitą  likwidację,  aktualizują  plan 
opieki 

zależności 

od 

stopnia 

osiągniętego 

celu,

-  dokonują  oceny  bieżącej  i  końcowej 
oraz wyciągają wnioski odnośnie dalszej 
pielęgnacji,
przygotowują  pacjenta  i/  lub  jego 
rodzinę 

do 

samoopieki 

samopielęgnacji.

background image

4. Pielęgniarki znają zasady i udzielają pierwszej 
pomocy przedlekarskiej w nagłych wypadkach – 
Standard postępowania w stanach zagrożenia 
życia SZŻ..../.../....,
5. Pielęgniarki podają leki w różnej postaci i 
zgodnie z obowiązującymi zasadami,
Standard Leki   SL.../..../......
6. Pielęgniarki przygotowują stanowisko dla 
pacjenta długotrwale unieruchomionego.
7.Pielęgniarki prowadzą obserwację, oceniają i 
dokumentują stan pacjenta:
- RR,
-Tętno – częstość, napięcie, rytm,
- Oddech- częstość, rytm, jakość,
- stan świadomości – Skala Glasgow,
- temperatura ciała,
- wygląd i reakcja źrenic  

background image

-patologiczne wycieki,
-objawy podwyższonego ciśnienia 
śródczaszkowego (bóle głowy, nudności, 
wymioty),
- stan skóry i błon śluzowych (czy nie ma 
wykwitów, zmian odleżynowych),
- bilans płynów (jeśli pacjent jest 
cewnikowany lub z obrzękami),
-liczbę i jakość wypróżnień,
- stan psychiczny i emocjonalny,
- ocenia ryzyko wystąpienia odleżyn- skale,
- obserwuje pacjenta korzystając ze skali 
wydolności samoobsługi

background image

8. Pielęgniarki utrzymują drożność dróg 
oddechowych i prawidłową wentylację:
- utrzymanie w czystości rurki intubacyjnej 
lub tracheostomijnej (jeśli są założone)- 
Procedura,
-ułożenie pacjenta w pozycjach wygodnych i 
bezpiecznych,
- fizykoterapia oddechowa,
- usunięcie nadmiernej wydzieliny z dróg 
oddechowych ( sam nie odksztusza i nie 
odpluwa), co ułatwia oddychanie i zapobiega 
niewydolności oddechowej,
- stosuje tlenoterapię jeśli posiada stopień 
specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa lub na 
zlecenie lekarza: szybkość przepływu : 
. przez cewnik do nosa  2-4 l/ min, 
. przez kaniulę donosową  4-5 l/min, 
. przez maskę 2-6 l/min, 

background image


. przez maskę z workiem  z częściowym 
oddechem zwrotnym lub bez oddechu  
zwrotnego 6-8 l/ min
  . pod namiotem tlenowym 10-12 l/min,

- wykonuje inhalacje upłynniające wydzielinę 
oskrzelową             
                                  - procedura....,
nadzoruje działającą aparaturę: respirator, 
nawilżacz tlenowy, inhalator,, reduktor tlenu, 
ssak elektryczny.
9. Pielęgniarki dbają o utrzymanie higieny 
osobistej pacjenta i otoczenia:
- ocena stanu higieny skóry i błon śluzowych,
- codzienna toaleta całego ciała w łóżku lub 
częściej w razie potrzeby, zapewniając 
intymność, włączając pacjenta do udziału 
aktywnego,
- min. raz w tygodniu kąpiel w wannie,

background image

-toaleta j. ustnej  - 

pacjent bardziej samodzielny myje 

zęby przy pomocy szczoteczki i pasty,

pacjent mniej sprawny- pielęgniarka 

nakłada pastę na szczoteczkę i pomaga 
przy płukaniu j. ustnej,
 

pacjent ciężko chory i nieprzytomny 

-  pielęgniarka wykonuje toaletę przy 
użyciu szpatułek i środków 
dezynfekcyjno-nawilżających oraz 
oczyszcza protezy zębowe ( jeśli pacjent 
jest w stanie robi to samodzielnie)

background image

-co najmniej raz w tygodniu myje włosy, a w 
razie potrzeby częściej,
- włosy czesze grzebieniem lub szczotką 1-2 
razy dziennie i zawsze po ich umyciu,
- umożliwia dostęp do usług fryzjerskich,
- czyści i obcina paznokcie,
- wykonuje toaletę w przypadku 
zanieczyszczenia,
- zmienia bieliznę pościelową i osobistą raz 
dziennie, lub w razie potrzeby,
- pomaga pacjentowi w utrzymaniu porządku i 
na szafce przyłóżkowej. 

background image

11. Pielęgniarka utrzymuje wilgotność 
śluzówek pacjenta:
- wykonuje toaletę j. ustnej,
- nawilża i oczyszcza śluzówkę nosa,
- natłuszcza wargi chroniąc je przed 
pękaniem,
- przemywa oczy wodą destylowaną co 
najmniej dwa razy dziennie,
- stosuje wilgotne gaziki na powieki,
- stosuje maści, krople wg zleceń lekarza.
12. Pielęgniarka kontroluje wydalanie 
moczu i kału:
- zakłada cewnik do pęcherza ( jeśli jest 
taka potrzeba) – wymiana cewnika – co 7 
dni,
- prowadzi kartę bilansu płynów,
płucze pęcherz moczowy zgodnie z 
Procedurą ...../.......

background image

-reguluje wypróżnienia za pomocą czopków, 
wlewów lub wlewek przeczyszczających, 
lewatyw,
- współpracuje z dietetykiem w zakresie 
ustalenia diety zapobiegającej zaparciom- 
dieta bogatoresztkowa – Załącznik nr........,

13.  Pielęgniarka współpracuje z dietetykiem 
w celu zapewnienia stosownego odżywiania:
- ocenia stan odżywienia organizmu- BMI,
w razie potrzeby pomaga pacjentowi przy 
spożywaniu posiłków,
- w razie potrzeby zakłada zgłębnik do 
żołądka i podaje pokarm tą drogą w ustalonej 
ilości i z określoną częstotliwością

background image

14. Pielęgniarka zapobiega przykurczom:
- ocenia ruchomość w stawach,
- zmienia pozycję ułożeniową co 1,5 – 2 
godz.i stosuje udogodnienia – Pozycje 
ułożeniowe – Załącznik Nr.....
- układa kończyny w pozycjach pośrednich,
- dwa razy dziennie wykonuje ćwiczenia w 
pełnym zakresie ruchów w stawach, przez 
5-10 minut, w sposób delikatny płynny, nie 
sprawiający bólu choremu,
- współpracuje z rehabilitantem.

background image

15. Pielęgniarka zapobiega powikłaniom 
płucnym:
- zmienia pozycję ułożeniową co 1,5-2 
godz.,
- oklepuje plecy i klatkę piersiową- ruchy 
wibracyjne ściany klatki piersiowej i pleców 
umożliwiają uruchomienie wydzieliny 
obecnej w drogach oddechowych, a także 
jej rozluźnienie,
- stosuje masaż klatki piersiowej, który 
pogłębia czynność oddechową, masaż 
obejmuje więzadła i stawy kręgosłupa, 
mięśnie grzbietu, mięśnie klatki piersiowej,
- wykonuje toaletę drzewa oskrzelowego,
- wykonuje inhalację upłynniającą 
wydzielinę oskrzelową na zlecenie lekarza,

background image

-stosuje gimnastykę oddechową – pacjent w 
pozycji siedzącej ew. w pozycji leżącej na 
plecach ćwiczenia  wykonuje 2-3 razy dziennie 
 przez 5-10 minut:
- nauka oddychania przeponowego,
- wykonywanie trzech spokojnych głębokich 
oddechów z wydechem powietrza przez nos i 
czwartego  wydechu silnego, połączonego z 
kaszlem,

- pacjent leży na wznak, pielęgniarka 
umieszcza jedną rękę na jego klatce 
piersiowej, a drugą na nadbrzuszu i poleca 
choremu wykonać głęboki wdech z udziałem 
mięśni brzucha,
- sześć głębokich oddechów jak wyżej, przy 
czym pielęgniarka umieszcza swoje ręce 
kolejno na sześciu poziomach klatki piersiowej 
i stosuje opór 

background image

-nauka długiego wydechu: nadmuchiwanie 
torebki papierowej, dmuchanie przez dren do 
butelki z wodą, dmuchanie na nitkę,
-stosowanie do ćwiczeń głębokiego oddechu 
aparatu Triflo II:

- pacjent wykonuje wydech na zewnątrz,
- otacza wargami ustnik,
- wykonuje szybki i głęboki wdech 

unosząc w 

górę kulki,

- utrzymuje jak najdłużej i jak najwięcej 

kulek 

w pozycji górnej,

- wykonuje wydech na zewnątrz,
- pacjent odpoczywa przed kolejnym 

wdechem,
  

background image

-dba o prawidłowy mikroklimat w sali,
- stosuje drenaż ułożeniowy,
- prowadzi tlenoterapię,
- zmienia pozycję ciała pacjenta co 1,5-2 godz. 
– 
pkt.15,
- 16. Pielęgniarka zapobiega powikłaniom 
skórnym:
- utrzymuje skórę w czystości – pkt.....
- zmienia pozycję ciała co 1,5-2 godz. – pkt.....
- stosuje udogodnienia,
- stosuje materace p/odleżynowe,
-obserwuje skórę pacjenta w kierunku zmian,
- wykonuje ćw. Bierne i czynne kończyn,
- realizuje standard Profilakytyki odleżyn – 
SPO.../.../...,
- ocenia ryzyko odleżyn wg przyjętej skali, 
np.. Norton – Zalącznik Nr........

background image

-zabezpiecza miejsca szczególnie narażone- 
osłonki, nacieranie, masowanie, 
natłuszczanie, oklepywanie,
- chroni skórę przed urazami,
- prowadzi indywidualną kartę profilaktyki i 
leczenia odleżyn

16.Pielęgniarka zapobiega występowaniu 
zmian zakrzepowych:
- przeprowadza wywiad w kierunku 
predyspozycji rodzinnych  oraz możliwości 
osobniczych( tryb pracy, przeszłość 
chorobowa),
- zakłada pończochy uciskowe lub bandaż 
elastyczny (przy żylakach),
na zlecenie lekarza leki p/zakrzepowe

background image

17. Pielęgniarka zapobiega zakażeniom 
układu moczowego:
- na zlecenie zakłada w aseptyczny sposób 
cewnik do pęcherza moczowego,
- wymienia cewnik co 7 dni,
- płucze pęcherz moczowy,
- płucze pęcherz moczowy raz dziennie,
- opróżnia worek na mocz po zapełnieniu – 

nie rzadziej niż raz na dobę

 

o oznaczonej 

godzinie i odnotowuje w dokumentacji 
pacjenta,

- pobiera mocz na posiew na zlecenie 
lekarza,

 

- obserwuje pacjenta pod kątem: 
podwyższonej temperatury, dreszczy, 
bólu, pieczenia cewki moczowej

background image

-Pilnuje prawidłowego ułożenia drenu 
odprowadzającego,
- utrzymuje czystość okolicy cewki 
moczowej,
zapewnia odpowiednią podaż płynów.

18. Pielęgniarka chroni pacjenta przed 
urazami:
- zabezpiecza łóżko barierkami,
- usuwa z otoczenia pacjenta przedmioty, 
którymi chory mógłby zrobić sobie krzywdę 
(pierścionki, kolczyki, zegarki, wisiorki 
itp.),
-ogranicza bodźce zewnętrzne, które mogą 
mieć wpływ na pobudzenie psychoruchowe

background image

19.Pielęgniarka chroni psychikę pacjenta:
- pacjenta nieprzytomnego traktuje jak osobę 
świadomą,
-rozmawia z pacjentem bez względu na stan 
jego świadomości,
- informuje pacjenta o czynnościach i 
zabiegach jakie wykonuje,
-wcześniej powiadamia pacjenta o 
planowanych zabiegach i badaniach,
- wyjaśnia niejasności i odpowiada na pytania,
-zachęca rodzinę do przebywania z chorym i 
utrzymywania kontaktu słownego,
- umożliwia pacjentowi dostęp do książek, 
czasopism i słuchania muzyki lub prosi o to 
rodzinę,
- umożliwia kontakt z psychologiem 
klinicznym,
- umożliwia kontakt z duchownym

background image

20. Pielęgniarka bierze udział w rehabilitacji i 
uruchamianiu pacjenta:
- współpracuje z rehabilitantem,
- stosuje gimnastykę oddechową,
- wykonuje ćwiczenia bierne- Załącznik nr .......
- chory w miarę możliwości uczestniczy w 
wykonywanych ćwiczeniach,
- kieruje wykonywaniem przez chorego ćwiczeń 
czynnych – Załącznik Nr ......

21. Pielęgniarka współpracuje z rodziną 
pacjenta:
- udziela wsparcia psychicznego,
- zachęca do współpracy w opiece nad 
pacjentem,
-udziela informacji dotyczących pielęgnowania,
- przygotowuje rodzinę do przejęcia opieki nad 
pacjentem w domu

background image

22. Pielęgniarka edukuje pacjenta i jego 
rodzinę w zakresie:
-samoopieki i samopielęgnacji,
- przyczyn i skutków długotrwałego 
unieruchomienia,
- zapobiegania powikłaniom w domu,
- sprawowania opieki i pielęgnowania chorego 
w domu

background image

KRYTERIA 

WYNIKU

1  Pacjent  jest  otoczony  profesjonalną 
opiekę 

pielęgniarską. 

2.  Pacjent  jest  usatysfakcjonowany  z 
otrzymanej 

opieki.

3.U  pacjenta  nie  wystąpiły  powikłania
4. W  procesie pielęgnacji uczestniczył cały 
zespół  terapeutyczny  i  bliscy  chorego.
5.Pacjent 

został 

przygotowany 

do 

samoopieki 

samopielęgnacji.

6.  Pacjent  i  jego  rodzinna  otrzymali 
informacje  na  temat  powikłań  i  czują  się 
bezpiecznie

 

background image

7.  Pielęgniarki  są  usatysfakcjonowane  z 
efektów 

działań 

pielęgnacyjno-

opiekuńczych.
9.  Podjęte  działania  pielęgniarskie  zostały 
odnotowane 

dokumentacji 

pielęgniarskiej. 


Document Outline