SYSTEMY OPERACYJNE W
TELEFONACH
KOMÓRKOWYCH
•
Czym jest telefon komórkowy?
•
Czym jest system operacyjny?
Telefon komórkowy
„Telefon działający w oparciu o telefonię komórkową, czyli
urządzenie telekomunikacyjne umożliwiające swoim
użytkownikom na bezprzewodowe połączenia na obszarze
złożonym z tzw. komórek.”
Obecnie absolutna większość telefonów komórkowych
działa w systemach cyfrowych (np. GSM, DCS, PCS, UMTS).
W starszych rozwiązaniach mieliśmy do czynienia z
sieciami analogowymi (NMT, AMPS).
Pierwszy mobilny telefon
Motorola DynaTAC (DYNamic Adaptive Total Area Coverage) –
pierwszy przenośny telefon w systemie analogowym AMPS,
zaprojektowany przez zespół Rudy'ego Kroloppa, a
wynaleziony przez Martina Coopera. Na rynku okazał się 14
października 1983 roku
.
Z powodu rozmiarów i kształtu był
żartobliwie nazywany butem lub cegłą. Kosztował wtedy 3 995
dolarów, a bateria wystarczała na pół godziny rozmowy, zaś
maksymalny czas czuwania wynosił osiem godzin.
Martin
Cooper
System operacyjny
„System operacyjny (ang. Operating System, skrót OS) –
oprogramowanie zarządzające systemem komputerowym, tworzące
środowisko do uruchamiania i kontroli zadań użytkownika.”
W celu uruchamiania i kontroli zadań użytkownika system operacyjny
zajmuje się:
1.
planowaniem oraz przydziałem czasu procesora poszczególnym
zadaniom,
2.
kontrolą i przydziałem pamięci operacyjnej dla uruchomionych zadań,
3.
dostarcza mechanizmy do synchronizacji zadań i komunikacji pomiędzy
zadaniami,
4.
obsługuje sprzęt oraz zapewnia równolegle wykonywanym zadaniom
jednolity, wolny od interferencji dostęp do sprzętu.
Dodatkowe przykładowe zadania, którymi może ale nie musi zajmować
się system operacyjny to:
ustalanie połączeń sieciowych
zarządzanie plikami.
Telefony starszej
generacji
„Dzisiejszy telefon komórkowy rzadko przypomina swój
pierwowzór z minionego wieku, a możliwość dzwonienia
jest jedną z licznych funkcji, jaką może pełnić komórka.”
Wszystkie telefony są wyposażone w odpowiednie
oprogramowanie, które umożliwia nam dzwonienie, pisanie
wiadomości, czy też zwykłe poruszanie się po menu
telefonu.
Większość komórek wyposażonych jest w podstawowy
system stworzony przez producenta na potrzeby konkretnej
komórki.
Zazwyczaj modele jednego producenta miały te
same właściwości, różniące się jedynie wyglądem. Coraz
więcej jest jednak dostępnych na rynku smartfonów, które
pracują pod kontrolą mobilnych systemów operacyjnych.
Mało popularne – czyli gorsze?
Maemo
MeeGo
Tizen
Bada
Symbian
Blackberry
Windows Mobile
Maemo jest platformą oprogramowania stworzoną przez
Nokię na potrzeby Smartfonów i tabletów internetowych.
System powstał w oparciu o dystrybucję Linuksa Debian.
System ten oparty jest w większości na
oprogramowaniu open source i zostało stworzone
przez Maemo Devices (dział Nokii) we współpracy
z wieloma projektami open source, takimi jak
Linux, Debian czy GNOME. Większość elementów
interfejsu użytkownika, Framework i biblioteki
pochodzą z projektu GNOME. Maemo korzysta z
menedżera okien Matchbox i graficznego
interfejsu użytkownika Hildon.
Do chwili obecnej dla platformy Maemo 5
stworzono około 1800 aplikacji dodatkowych
(w zdecydowanej większości bezpłatnych
i dostępnych na zasadach "Open Source"
- otwartego kodu źródłowego).
MeeGo, dystrybucja Linuksa, stworzona na skutek
połączenia dystrybucji Moblin (tworzonej przez
Intela) i Maemo (wspieranej przez Nokię) z
przeznaczeniem dla różnych urządzeń i zastosowań
mobilnych, typu samochód, jacht, telefon, netbook
czy tablet.
Prezentacja pierwszego telefonu komórkowego z
MeeGo v1.2, Nokii N9, odbyła się 21 czerwca 2011
roku.
28 września 2011 ogłoszono powstanie, jako
następcy i kontynuacji MeeGo, nowego systemu
Tizen.
Tizen – otwarty mobilny system operacyjny oparty
na Linuksie, promowany przez Linux Foundation,
rozwijany głównie przez firmy Samsung oraz Intel,
a formalnie reprezentowany przez Tizen
Association. Powstał na bazie SLP mobilnego
systemu operacyjnego firmy Samsung. Zawiera
też kilka komponentów z systemu MeeGo,
utworzonego z połączenia mobilnych systemów
operacyjnych Maemo, stworzonego przez firmę
Nokia oraz Moblin firmy Intel. W zamierzeniach
Tizen ma być następcą MeeGo dla przedstawicieli
przemysłu urządzeń mobilnych.
Pierwsze wydanie Tizen miało miejsce w kwietniu
2012.
Tizen nie będzie kompatybilny z MeeGo i nie
będzie możliwe uruchomienie aplikacji z tego
systemu.
W styczniu 2012 Samsung pojawiły się pogłoski o
planach połączenia Bada OS oraz Tizena tak, aby
aplikacje stworzone na Badę działały również na
Tizenie.
Bada to system operacyjny dla telefonów komórkowych.
Został stworzony przez firmę Samsung, a
zaprezentowany w listopadzie 2009. Nazwa 'bada' – w
tłumaczeniu z języka koreańskiego oznacza ocean lub
morze.
Po uruchomieniu systemu, firmy takie jak Twitter,
Electronic Arts, Capcom czy Gameloft okazały swoje
poparcie dla Bady. Pierwszym telefonem, który pracuje
pod nową platformą jest Samsung Wave,
zaprezentowany w pierwszym kwartale 2010, a wydany
1 czerwca 2010. W ciągu pierwszych czterech tygodni
wysłano na rynek milion telefonów.
W dniu wydania Samsunga Wave, Samsung otworzył
międzynarodowy sklep z aplikacjami na platformę bada,
Samsung Apps. Pod koniec czerwca 2011 roku liczba
aplikacji w Samsung Apps przekroczyła 8000.
Symbian to nazwa systemu operacyjnego open source,
dołączonych do niego bibliotek, rozwiązań interfejsu
użytkownika oraz specyfikacji dla programów narzędziowych
wyprodukowanych przez konsorcjum Symbian, w skład którego
wchodzą najwięksi producenci telefonów komórkowych (Nokia,
Motorola, Siemens, Sony Ericsson). Symbian został stworzony w
oparciu o system EPOC, wykorzystywany w PDA firmy Psion PLC.
Na bazie systemu Symbian powstało kilka platform interfejs
użytkownika np.: najpopularniejszy Series 60, oraz nierozwijane
już Series 80 (inaczej Communicator), Series 90 oraz UIQ.
Ten system operacyjny jest stosowany w wielu rodzajach
urządzeń przenośnych, m.in. w telefonach komórkowych
(pierwszy raz na telefonie Ericsson R380) i palmtopach.
Aplikacje na platformę Symbian można pisać w wielu
językach (głównie C++ i Java), dzięki udostępnianemu na
stronie producenta SDK.
BlackBerry OS to system operacyjny opracowany przez
firmę Research In Motion (RIM) dla telefonów z linii
BlackBerry.
BlackBerry OS nie jest stosowany przez innych
producentów i jest nieco spartański, jeśli chodzi o
rozrywkę, ale przede wszystkim BIS (BlackBerry Internet
Service) lub - dla klientów biznesowych - BES (BlackBerry
Enterprise Server) - płatne usługi pozwalające korzystać z
e-maila oraz (u niektórych operatorów za większą opłatą)
dające nielimitowany dostęp do Internetu.
BlackBerry przyczyniło się do postępu na rynku
urządzeń mobilnych, jako pierwsze koncentrując się
na wiadomościach e-mail. Zastosowano tu po raz
pierwszy metodę push e-mail pozwalającą na stałe
połączenie terminala z serwerem BlackBerry
i odbieranie poczty w czasie rzeczywistym.
Microsoft Windows Mobile to system operacyjny
przeznaczony dla palmtopów PocketPC, palmofonów oraz
smartfonów. Zawiera oprogramowanie biurowe,
umożliwia obsługę Internetu oraz multimediów. Windows
Mobile i aplikacje dla niego pisane nie działają na
komputerach PC (nie licząc emulacji).
Wersja Microsoft Windows Mobile 2003 Second Edition
(inaczej 2003SE) obsługuje ekrany o rozdzielczości 320
x240 oraz 640x480 oraz wybór między ustawieniem
poziomym i pionowym ekranu.
Wersja Windows Mobile 5.0 (2005) (nazwa kodowa
Magneto) oferuje inny niż poprzednio podział pamięci
operacyjnej (RAM). Zmiana podziału RAM zmienia wartość
ROM, która musi mieć choć trochę pamięci File Store.
Najnowsza wersja systemu - Windows Mobile 6.5.1
- została wydana 6 października 2009 roku.
Światowi giganci
Windows Phone
iOS
Android
Windows Phone
to system operacyjny dla platform
mobilnych będący następcą Windows Mobile opracowany przez
firmę Microsoft.
Interfejs użytkownika Modern (dawniej Metro) przypomina ten
znany z Zune HD. Ekran główny stanowią "kafelki" - są to
odnośniki do aplikacji, hubów, stron internetowych, plików
multimedialnych, kontaktów, lub panele wyświetlające
informacje systemowe. Użytkownik może dodawać, przesuwać
i kasować elementy według własnego pomysłu.
Niektóre funkcje w Windows Phone 7 przedstawione są
za pomocą tzw. "hubów", które łączą lokalną i internetową
zawartość z serwisami społecznościowymi, takimi jak
Facebook, czy Windows Live.
Przykładowo - hub "Pictures" zawiera zdjęcia zrobione
przy pomocy telefonu, a także te przesłane wcześniej
do serwisów społecznościowych.
Wersje systemu Windows Phone:
7.0 – pierwsza wersja systemu
7.5 Mango - duża aktualizacja systemu; zaktualizowano Internet Explorer do wersji 9,
dodano integrację z Twitterem, możliwość zmiany dzwonków na własny, możliwość
działania aplikacji w tle.
7.5 Refresh – Microsoft ogłosił zmianę nazw systemu WP7.6 Tango, na WP 7.5 Refresh -
odświeżoną wersję WP7.5 Mango. Aktualizacja obniża minimalne wymagania telefonów z
WP7, wprowadza niewielkie poprawki.
7.8 - aktualizacja ta zostanie udostępniona użytkownikom telefonów, które nie dostaną
aktualizacji do Windows Phone 8. Wprowadzi ona wiele funkcji z wersji Apollo, m.in. nowy
ekran startowy.
8.0 Apollo - nowy system przyniesie m.in. kernel NT z Windows 8, multitasking,
wsparcie dla DirectX, zmieniony ekran startowy, obsługę procesorów wielordzeniowych,
ekranów HD 720p, kart pamięci Micro SD, NFC, Wallet hub, Internet Explorer 10,
zintegrowany Skype, Mapy i nawigację offline.
Zalety:
Unifikacja - użytkownik sięgając po dowolne
urządzenie, z miejsca ma się czuć jak w
domu: wszędzie ten sam ekran powitalny, te
same kafelki, ten sam Internet Explorer –
genialne w swej prostocie.
Prostota - sam wygląd składający się z
dużych jednokolorowych kwadratów na
czarnym, wygląd kafelków możemy dowolnie
zmieniać
Integracja systemu ze SkyDrive -
wirtualny dysk zarchiwizuje nam zdjęcie od
razu po jego zrobieniu.
Microsoft sprawdza aplikacje, które
trafiają do Marketplace, dzięki temu jest on
uporządkowany i można wszystko
bezpiecznie instalować.
Działa szybko i stabilnie
Wady:
Występowanie błędów - jako młodemu
systemowi, Windowsowi Phone zdarzają się jeszcze
bugi.
Zamknięty systemem plików - telefon z
Windows Phone obsługujemy za pomocą jednego
słusznego programu – Zune. Zaczyna to uwierać,
kiedy okazuje się, że z dzwonkami jest dokładnie
ten sam problem, jaki istnieje w przypadku iOS –
musimy je specjalnie
przygotowywać.
Mało funkcjonalny Bluetooth - wszystko tu
odbywa się za pomocą chmury – nawet przesyłanie
kontaktów.
Mały wybór w Marketplace - decydując się na
Windows Phone, należy wiedzieć, że jeszcze przez
jakiś czas będzie problem ze znalezieniem
wszystkich aplikacji
iOS – system operacyjny Apple Inc. dla urządzeń
mobilnych iPhone, iPod touch oraz iPad. Obecna
nazwa funkcjonuje od 7 czerwca 2010, wcześniej
system był znany jako iPhone OS. System ten
bazuje na systemie operacyjnym Mac OS X 10.5 i
tym samym jądrze Darwin.
Po premierze iPhone'a jego system operacyjny nie
posiadał oficjalnie nazwy, zwykle nazywano go po
prostu Mac OS X, do którego jest podobny.
Drugi najpopularniejszy na świecie system na
smartfony.
Wersje systemu iOS:
iPhone OS 1.x - Pierwsze wydanie dla iPhone'a, Obsługa iTunes Store, Możliwość
dodania własnych dzwonków, Aplikacje Mail, Mapy, Giełda, Pogoda i Notatki zostały
dodane dla iPoda touch, Możliwość wysłania SMS do kilku kontaktów, Zwiększono
prędkość interfejsu.
iPhone OS 2.x - Pierwsze wydanie dla iPhone'a 3G, Obsługa App Store, Znacznie
poprawiona żywotność baterii dla większości użytkowników, Szybsze wczytywanie oraz
wyszukiwanie kontaktów
iPhone OS 3.x - Pierwsze wydanie dla iPhone'a 3GS, MMS, Funkcja Bluetooth,
Klawiatura QWERTY w trybie horyzontalnym w aplikacjach SMS, Notatnik, Poczta itp.,
Nagrywanie Wideo (tylko iPhone 3GS)
iOS 4.x - Pierwsze wydanie dla iPhone'a 4, Możliwość tworzenia folderów zawierających
ikony aplikacji, Obsługa klawiatur Bluetooth
iOS 5.x - Możliwość synchronizacji przez Wi-Fi, Integracja z Twitterem, Poprawia
niezawodność synchronizacji zakładek Safari i listy Czytelnia
iOS 6.x – wydanie dla iPhone’a 5, Zerwanie umowy map z Google, a podpisanie z
TomTom, Lepsza integracja z Facebookiem, Zmiany w dialerze, Usprawniona Safari,
usprawnienie Siri, W budziku można ustawić jako alarm utwór muzyczny.
Zalety:
Interfejs - jest wygodny, intuicyjny i działa
stabilnie
MultiTouch - zasada działania oparta
o MultiTouch, czyli rozpoznawanie dotyku
w kilku miejscach jednocześnie,
AppStore – występowanie dużej ilości
aplikacji (niestety wiele płatnych),
Gry - znakomita jakość i płynność
użytkowania
Szybkość systemu
Synchronizacja – dostęp do wielu urządzeń
w jednym miejscu: iPhone i iPod w zasięgu
ręki
Wady:
Ograniczanie nieoficjalnych programów -
aplikacje mogą pochodzić tylko i wyłącznie od
Apple
Ograniczenia Javy, Flasha i WMV
Płatne aktualizacje systemu dla posiadaczy
iPodów Touch,
Dostępność systemu tylko w urządzeniach
Apple,
Absolutnie niewłaściwy dla osób nielubiących
komunikacji dotykowej,
W nowych odsłonach systemu brak
podstawowych funkcji, jak wysyłanie przez
BlueTooth
Bardzo małe możliwości dostosowania
telefonu do swoich potrzeb
Android
to system operacyjny dla urządzeń mobilnych takich
jak smartfony, tablety, tablety PC i netbooki. Android został
oparty na jądrze Linuksa oraz oprogramowaniu na licencji
GNU. Początkowo był rozwijany przez firmę Android Inc.
(kupioną później przez Google), następnie przeszedł pod
skrzydła Open Handset Alliance.
Android zrzesza przy sobie dużą społeczność deweloperów
piszących aplikacje, które poszerzają funkcjonalność
urządzeń. W lutym 2012 było dla tego systemu dostępnych
ponad 450 tys. aplikacji w sklepie Google Play.
Pierwszym telefonem wyposażonym w system operacyjny
stał się HTC Dream, w Polsce sprzedawany pod marką
Era G1 przez sieć telekomunikacyjną Era od lutego 2009 roku.
Urządzenia z systemem Android stanowiły 64% światowego
rynku urządzeń mobilnych na świecie według badań z
drugiego kwartału 2012 roku,
Wersje systemu Android:
1.0 Applepie - pierwsza wersja systemu
1.1 Banana Bread - pokaż/ukryj klawiaturę numeryczną podczas rozmowy
1.5 Cupcake - przesyłanie filmów do serwisu YouTube i zdjęć do serwisu Picasa bezpośrednio z
telefonu, nowe widżety i foldery
1.6 Donut - poprawione działanie Android Market, aktualizacja funkcji Voice Search, darmowe
oprogramowanie nawigacyjne Google
2.0 / 2.0.1 / 2.1 Eclair - obsługa multitouch w klawiaturze i poprawiony słownik, geolokalizacja,
dodatkowe 2 pulpity, widgety z pogodą i informacjami
2.2 / 2.2.1 / 2.2.2 Froyo – wsparcie dla Flash 10.1 Mobile, możliwość instalacji aplikacji na
karcie pamięci, płynniejszy podgląd kamer/aparatu
2.3 / 2.3.3 – 7 Gingerbread – zwiększono szybkość i energooszczędność, wideorozmowy za
pomocą Google Talk,
3.0 / 3.1 / 3.2 Honeycomb – optymalizacja dla tabletów, lepsze wykorzystanie większej
rozdzielczości ekranu, poprawiony multitasking, ulepszone widżety
4.0 / 4.0.3 / 4.0.4 Ice Cream Sandwich – obsługa procesorów dwurdzeniowych i rozdzielczości
720p w telefonach, Obsługa sprzętowej akceleracji interfejsu, Nowa metoda odblokowywanie:
Face Time, poprawa stabilności, Usprawniona aplikacja aparatu
4.1.2 / 4.2 Jeally Bean – optymalizacja z ekranami HD i Full HD, automatyczne dopasowywanie
widgetów, Google Maps Offline, Rozpoznawanie mowy offline, optymalizacja z procesorami
Qualcomm Snapdragon S4 Pro i kartami graficznymi Adreno 320, ulepszone Google Maps,
4.3 Key Lime Pie - optymalizacja z procesorami TI OMAP 5
Zalety:
Synchronizacja – znakomite zespolenie
z Gmail, Google, Google Maps i Streetview
Open source – system otwarty
na modyfikacje i tworzenie ciekawego,
darmowego oprogramowania
Aktualizacje
– częste poprawki systemu
Rozszerzony ekran główny - duże
możliwości zmian, Znakomicie reagujący
ekran dotykowy
Uniwersalność - gromny wybór telefonów
Praktycznie nieograniczone możliwości
dostosowywania telefonu do upodobań
użytkownika
Wady:
Czasami występują problemy z instalowaniem
aplikacji na karcie pamięci
Otwartość – paradoksalnie nieograniczony świat
Androida sprzyja przenikaniu złośliwych programów
i wirusów
Ogromna fragmentacja – zbyt wiele wersji
systemu oraz typów urządzeń (małe smartfony i
duże tablety) utrudniają sprawę programistom,
którym ciężko tworzyć aż tak uniwersalne aplikacje.
Statystyki
Systemy operacyjne według IDC -
sprzedaż smartfonów w mln sztuk i
udział w rynku.
Sprzedaż telefonów
komórkowych według
Gartnera.
Bibliografia
komputerswiat.pl
pl.wikipedia.org
e-biznes.pl
komorkomania.pl
android.com.pl