HOLIZM

SKĄD WZIĄŁ SIĘ HOLIZM?

Pojęcie holizmu zostało

sformułowane przez

J.Ch.Smutsa,

południowoafrykańskiego

polityka na początku XX

wieku.

CZYM JEST HOLIZM?

(od gr. holos - całość) to pogląd

(przeciwstawny redukcjonizmowi),

według którego wszelkie zjawiska

tworzą układy całościowe, podlegające

swoistym prawidłowościom, których nie

można wywnioskować na podstawie

wiedzy o prawidłowościach rządzących

ich składnikami.

UJMUJĄC PROŚCIEJ

holizm jest to pogląd według,

którego wszelkie zachodzące

zjawiska należy rozpatrywać

jako całość, nie podlegającą

rozkładowi na prostsze cząstki

elementarne.

W SKRÓCIE:

Całości nie da się

sprowadzić do sumy

jej składników.

PRZYKŁAD

Załóżmy, że w wyniku połączenia zjawisk

A i B powstało zjawisko C (A+B=C).

Według teorii holizmu, analizując

zjawisko „C” nie możemy najpierw

przeanalizować zjawiska „A”, następnie

zjawiska „B”, a później ująć zjawiska

„C” jako sumy prawidłowości

rządzących zjawiskami elementarnymi

(„A” i „B”).

PODSTAWOWE

CECHY

HOLIZMU

PODEJŚCIE CAŁOŚCIOWE DO PROBLEMU (SYSTEMOWE – HOLISTYCZNE)

OZNACZA TO ZESPOŁOWE PATRZENIE NA

CAŁOŚĆ SYSTEMU (PROBLEMU)

POPRZEZ ANALIZĘ ROLI I FUNKCJI

POSZCZEGÓLNYCH CZĘŚCI W CAŁOŚCI,

Z UWZGLĘDNIENIEM POWIĄZAŃ

PRZYCZYNOWO-SKUTKOWYCH, CZĘSTO

NIEJAWNYCH I NIELINIOWYCH, Z

UWZGLĘDNIENIEM DALEKOSIĘŻNYCH

SKUTKÓW DECYZJI (RYZYKO) TYLKO

CZĘŚCIOWO POZNANYCH POPRZEZ

SYMULACJĘ.

Czesław Cempel 2005

PODEJŚCIE ZESPOŁOWE
(TEAM APPROACH)

Do rozwiązywania problemu angażuje się

grupę specjalistów z różnych dziedzin.

Jest to zespołowe patrzenie na całość, holizm,

poprzez rolę i funkcję części w całości, z
uwzględnieniem powiązań przyczynowo
skutkowych, często niejawnych (hidden) i
nieliniowych, z uwzględnieniem
dalekosiężnych skutków (ryzyko) naszych
decyzji.

ZASTOSOWANIE MODELI
MATEMATYCZNYCH I SYMULACJI

Czyli:

Modelowanie dotyczy zależności
(relacji) występujących pomiędzy
systemami rzeczywistymi i ich modelami
konceptualnymi, natomiast symulacja,
jako proces "rozwiązywania" modeli,
dotyczy zależności pomiędzy modelami
konceptualnymi a modelami
operacyjnymi.

MODEL

jest uproszczoną reprezentacją

systemu, w czasie i przestrzeni,
stworzoną w zamiarze zrozumienia
zachowania systemu rzeczywistego

Zatem

modelowanie to wyszukiwanie w

systemie cech i związków istotnych ze
względu na dany cel.

SYMULACJA

jest to manipulowanie modelem w

taki sposób że działa on w

zmienionej skali w czasie i / lub w

przestrzeni, umożliwiając nam

uchwycenie oddziaływań i

zachowań, które w innym

przypadku byłyby nieuchwytne z

tytułu ich oddalenia w czasie i

przestrzeni.

HOLIZM

W ZARZĄDZANIU

SYSTEMAMI

PARADYGMAT SYSTEMOWY
(HOLISTYCZNY)

Powstał na początku lat sześćdziesiątych,

gdy okazało się, że złożoność

współczesnych problemów wymaga

nowego podejścia. To nowe podejście

Kuhn nazwał paradygmatem

systemowym lub holistycznym.

PARADYGMAT SYSTEMOWY

to zbiór wzajemnie powiązanych i

uzupełniających się idei,

niektórych znanych a innych nie do

końca jeszcze rozpracowanych.

CECHY PARADYGMATU SYSTEMOWEGO:



Bazuje na uznanych dyscyplinach
nauki, technologii, inżynierii i
zarządzania



Musi być on zrozumiały dla każdego
zainteresowanego



Musi ujmować wysokie standardy
jakościowe



Musi obejmować różnej klasy problemy,
w różnej ich liczbie.

ZAŁOŻENIA PODEJŚCIA SYSTEMOWEGO:



Właściwości systemu wynikają z jego całości



Każdy element może być połączony z innymi



Każde działanie wywołuje efekt zwrotny



Struktura systemu determinuje rezultaty działań



Wkładany wysiłek nie musi być równy
osiąganym efektom



Najsłabszy element jest wyznacznikiem
sprawności działania systemu



Część systemu, która jest najbardziej elastyczna
ma największy wpływ na cały system.

PODSUMOWANIE

Filozoficzna koncepcja stawiana w

opozycji do redukcjonizmu, według

której świat stanowi hierarchiczną

całość, tak samo jak wszelkie zjawiska

w nim występujące. Podlegają one

ściśle określonym prawidłowościom,

których nie sposób wywnioskować na

podstawie informacji o

prawidłowościach rządzących ich

składnikami. Całostki, nazywane też

holonami są ważniejsze niż elementy,

członkowie, indywidualności lub części

składowe; są to zjawiska emergentne.

Współcześnie koncepcja holizmu jest

obecna w wielu dziedzinach naukowych

i odnosi się do filozoficznej teorii

rozwoju (zapoczątkowanej przez

Smutsa) oraz metodologii nauk

społecznych. W metodologicznym

ujęciu istnieje pogląd, że w wyjaśnianiu

zjawisk społecznych powinno się

skupiać uwagę na badaniu całości, a

nie tylko na poszczególnych

elementach, ponieważ w odniesieniu do

całości, oderwane od niej części, mogą

nie zostać właściwie zrozumiane.

Wyróżnia się wersję słabszą i

mocniejszą tego poglądu.

AUTORKI:



Joanna Sosnowska



Agnieszka Sadkowska



Natalia Wojnowska



Aleksandra Wojnowska



Monika Sulkowska