background image

ZABURZENIA WODNO-

ELEKTROLITOWE PO 

PRZEDAWKOWANIU 

ALKOHOLU

Aneta Walus

Hubert Radosz

Ratownictwo Medyczne III rok

background image

Działanie alkoholu na organizm.

Alkohol etylowy jest cieczą lżejszą od wody, 
przezroczystą, o charakterystycznej woni i piekącym 
smaku. W normalnych warunkach występuje w 
organizmie człowieka jako alkohol fizjologiczny, w 
stężeniu nie przekraczającym 0,15 promila. 
Wchłanianie rozpoczyna się natychmiast po 
wprowadzeniu alkoholu do organizmu, już w jamie 
ustnej. Szybkość wchłaniania zależy m. in. od tempa 
przesuwania się treści pokarmowych z żołądka do 
dwunastnicy i jelit, a także od zawartości tłuszczu w 
pożywieniu. Jelita są miejscem, gdzie najwięcej 
alkoholu przenika do krwi, natomiast największe jego 
stężenie występuje w ślinie, moczu, krwi, żółci i płynie 
mózgowo-rdzeniowym. Do maksymalnego stężenia 
alkoholu we krwi dochodzi po upływie około 1-1,5 
godziny od chwili jego spożycia. Proces 
metabolizowania alkoholu przebiega wolniej niż 
proces jego wchłaniania

background image

Szkody zdrowotne

Według Światowej Organizacji Zdrowia alkohol 
znajduje się na trzecim miejscu wśród czynników 
ryzyka dla zdrowia populacji. Większe ryzyko niesie za 
sobą palenie tytoniu i nadciśnienie tętnicze. Ponad 60 
rodzajów chorób i urazów ma związek ze spożywaniem 
alkoholu. Alkohol działa szkodliwie na niemal wszystkie 
tkanki i narządy. Alkohol, a także jego główny 
metabolit, aldehyd octowy, są bezpośrednio toksyczne 
dla tkanek. Alkohol i jego metabolity wchodzą w 
bezpośrednie reakcje z fizjologicznymi substancjami w 
organizmie. Działanie pośrednie alkoholu polega na 
silnym wpływie na homeostazę ustroju poprzez 
działanie na układ wegetatywny, endokrynny, 
odpornościowy, 

gospodarkę wodno-elektrolitową, 

wchłanianie niezbędnych składników odżywczych itp.

background image

Szkody zdrowotne - 
składniki mineralne 

U osób spożywających alkohol w nadmiarze powszechnie 
występuje niedobór składników mineralnych, takich jak 

wapń, magnez, potas, sód, żelazo i cynk, 

chociaż alkohol 

sam w sobie nie wpływa na ich przyswajanie. Niedobór ten 
jest raczej zjawiskiem wtórnym, towarzyszącym innym 
problemom związanym z piciem alkoholu: zmniejszenie 
przyswajania wapnia wynika z upośledzonego przyswajania 
tłuszczu; niedobór magnezu spowodowany jest niskim jego 
spożyciem wraz z dietą, zwiększonym wydalaniem moczu, 
wymiotami i biegunką; brak dostatecznej ilości żelaza 
spowodowany jest krwawieniem z jelit; złe przyswajanie 
cynku lub jego utrata związane są z innymi niedoborami 
składników pokarmowych  Niedostateczna ilość składników 
mineralnych może spowodować bardzo różne dolegliwości 
zdrowotne, począwszy od chorób kości związanych z 
niedoborem wapnia, na kurzej ślepocie i chorobach skóry 
skończywszy.

background image

Wpływ alkoholu na nerki

Jeśli wypijemy 250 ml wina, to w ciągu najbliższych 2 
godzin stracimy co najmniej 500 ml wody wydalonej w 
postaci moczu. W normalnych warunkach nerki 
absorbują wodę czyniąc tak pod wpływem hormonu - 

wazopresyny 

- wydzielanego w przysadce mózgowej. 

Alkohol redukuje ilość wazopresyny, pozbawiając tym 
samym nerki informacji o konieczności absorpcji 
wody. Woda nie zatrzymywana przepływa do 
pęcherza, a następnie jest wydalana z organizmu. W 
efekcie następuje odwodnienie, o ile nie uzupełniamy 
ubytku wody.

background image

ODWODNIENIE

Odwodnienie – stan, w którym 
zawartość wody w organizmie spada 
poniżej wartości niezbędnej do jego 
prawidłowego funkcjonowania. Stan 
odwodnienia zagraża życiu pacjenta, 
jest szczególnie niebezpieczny dla 
niemowląt, małych dzieci oraz ludzi 
starszych

background image

ELEKTROLITY

Odwodnieniu mogą towarzyszyć zaburzenia 
gospodarki elektrolitowej
Przykładami elektrolitów w pierwszym znaczeniu są 
np. Wodne roztwory soli, kwasów i zasad, oraz stopy 
tych związków. Elektrolity te dzieli się na mocne i 
słabe, w zależności od ich stopnia dysocjacji:

Elektrolity mocne

całkowicie zdysocjowane na jony: 

wodorotlenki litowców i berylowców; wyłączając 
wodorotlenek berylu oraz magnezu, kwasy, np. HCl, 
HI, HBr, H

2

SO

4

, HNO

3

, HClO

4

, oraz większość 

nieorganicznych soli rozpuszczalnych w wodzie (do 
wyjątków należą np. Sole rtęci – Hg(Cn)

2

, Hg

2

Cl

2

 – w 

których wiązanie metalu z anionem" jest w dużym 
stopniu kowalencyjne) – takie sole tworzą kryształy 
jonowe.

Elektrolity słabe

tylko częściowo zdysocjowane na 

jony – np. H

2

S, H

2

SO

3

, HNO

2

, CH

3

COOH

background image

OBJAWY ODWODNIENIA

W normalnych warunkach fizjologicznych 
człowiek traci wodę podczas oddychania, 
wydalania moczu oraz wraz z potem. Jeżeli 
ubytek wody z organizmu nie zostanie 
uzupełniony, np. poprzez picie, to dochodzi do 
odwodnienia. Początkowa faza odwodnienia 
organizmu przebiega bezobjawowo. W miarę 
zwiększania się stopnia odwodnienia 
pojawiają się liczne symptomy.

background image

OBJWAY ODWODNIENIA C.D.

Objawy odwodnienia organizmu:

ubytek wody do 2% masy ciała pacjenta uczucie silnego 
pragnienia

utrata masy ciała (można stwierdzić poprzez zważenie pacjenta)

ubytek wody 2-4% masy ciała pacjenta suchość w ustach

utrzymujący się ból głowy

zmniejszona ilość oddawanego moczu, aż do pojawienia się 
bezmoczu

uczucie osłabienia 

zawroty głowy

zaburzenia widzenia

omdlenie

nudności, czasami wymioty 

tachykardia

niedociśnienie

przyspieszony oddech

background image

OBJAWY ODWODNIENIA C.D.

ubytek wody 5-6% masy ciała pacjenta senność

parestezje

ubytek wody 10-15% masy ciała pacjenta mówienie 

niemożliwe

drgawki

zaburzenia świadomości i kontroli postępowania

delirium

obrzęk języka

utrata przytomności

ubytek wody powyżej 15% masy ciała pacjenta śmierć

background image

Nieleczone odwodnienie prowadzi do zgonu 
pacjenta. Śmierć w wyniku odwodnienia 
organizmu może nastąpić w ciągu 3 dni, a 
nawet szybciej w przypadku upalnej pogody. 
Bez wody organizm ludzki jest w stanie 
przeżyć nie dłużej jak 5-6 dni. Prawidłowy 
bilans wodny w organizmie jest regulowany 
odczuwaniem pragnienia. U osób po 50. roku 
życia odczuwanie pragnienia ulega 
zmniejszeniu i zmniejsza się dalej w miarę 
upływu lat. Wiele osób w podeszłym wieku 
cierpi na objawy wynikające z odwodnienia 
organizmu. Podczas letnich upałów 
postępujące odwodnienie organizmu oraz 
hipertermia stają się często przyczyną 
śmierci starszych osób

background image

LECZENIE ODWODNIENIA

Postępowanie w leczeniu odwodnienia obejmuje w 
zależności od stanu pacjenta:

podawanie wody do picia

zatrzymanie ubytku płynów z organizmu

stosowanie doustnej terapii nawadniającej, której 
głównymi składnikami są: woda, chlorek sodu, chlorek 
potasu, cytrynian sodu i glukoza w odpowiednich 
proporcjach ilościowych

picie chudego mleka, szczególnie zalecane po ćwiczeniach 
sportowych, zamiast tzw. sport drinków izotonicznych

infuzję dożylną wody i elektrolitów we właściwej proporcji 
w celu wyrównania zaburzeń wodno-elektrolitowych

monitorowanie stężenia elektrolitów w osoczu pacjenta 
podczas terapii dożylnej

umieszczenie pacjenta na oddziale intensywnej terapii

background image

DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ !


Document Outline