Produkcja, popyt globalny a 

równowaga krótkookresowa

Wykład: makroekonomia

Prowadzący M. Wajda-Lichy

Składniki popytu globalnego

• Konsumpcja 

(C)

• Inwestycje 

(I)

• Zakupy rządowe 

(G)

• Eksport netto 

(X)

Funkcja konsumpcji

• Funkcja konsumpcji obrazuje wielkość popytu 

konsumpcyjnego globalnego przy każdym 
poziomie rozporządzalnych dochodów 
osobistych

• Algebraiczna postać funkcji konsumpcji:

C = A + cY

d

, gdzie

A

 jest konsumpcją autonomiczną,

c

 jest krańcową skłonnością do konsumpcji 

(MPC)

Y

d

, to dochód rozporządzalny

Konsumpcja autonomiczna 

(A)

• Określa poziom konsumpcji 

realizowanej przy zerowych 
dochodach rozporządzalnych

• Poziom konsumpcji autonomicznej 

jest niezależny od poziomu 
dochodów

• Konsumpcja autonomiczna 

finansowana jest z oszczędności i 
dochodów otrzymywanych z 
wyprzedaży aktywów

Krańcowa skłonność do konsumpcji 

(c)

• MPC (marginal propensity to 

consumption) –

wskazuje jaka część dodatkowej 

jednostki dochodu jest przeznaczana 
w danej gospodarce na konsumpcję

• MPC (KSK) jest mniejsza od 1

Funkcja konsumpcji 

MP
C

Wydatki
konsumpcyj
ne

Y

C 

A

Zależność między MPC a 

MPS

• MPS (marginal propensity to save) 

wskazuje jaka część każdej 
dodatkowej jednostki dochodu jest 
przeznaczana w danej gospodarce na 
oszczędności

• Funkcja oszczędności: 

S = -A + (1 – 

c)Y

• MPC + MPS = 1

Funkcja oszczędności

S = -A + (1-
c)Y

dochó
d

oszczędno
ści

MPS

-A

Założenia modelu równowagi krótkookresowej 

w modelu Keynes’a(model 45°)

• Analiza gospodarki w krótkim okresie (do 

1 roku)

• Ceny są stałe (niska elastyczność cen, 

tzw. nominalna sztywność)

• Dochód jest podstawowym czynnikiem 

określającym wielkość konsumpcji

• Zamierzony popyt inwestycyjny i wydatki 

rządowe nie zależą od bieżącego 
dochodu i mają charakter autonomiczny

Przesłanki przyjęcia założenia o 

sztywności cen w krótkim czasie

• Niepewność co do trwałości zmian popytu
• Opóźnienia w dostosowaniu kosztów stałych
• Związek płac i cen
• Obawy związane ze zmianą udziału w rynku 

ze względu na niekonkurencyjne ceny

• Obawy związane z niekorzystnym 

postrzeganiem na rynku częstych zmian cen 
(np. niższa cena – gorsza jakość)

• Koszty informacji o zmianie ceny (menu 

costs)

Model Keynes’a- model 45°

C

C + 
I

C + I + 
G

Planowan
e 
wydatki

Dochód, 
produkcja

45°

E

Produkcja w stanie 

równowagi

Przy stałych cenach i płacach 

równowaga

krótkookresowa na rynku dóbr i usług 

istnieje

wtedy, kiedy popyt globalny 

(planowane

wydatki) równają się faktycznie 

wytworzonej

produkcji

Produkcja w punkcie równowagi 

(model 45°)

AD = 
C+I+G

E

produkcj
a

Popyt 
globaln
y

Y

0

AD

0

Warunek równowagi i dostosowania 

krótkookresowe

Równowaga

  gdy AD

0

 = Y

0

Gdy AD<Y, czyli faktyczna produkcja 

przewyższa globalny popyt 

następuje:

1.nieplanowany wzrost zapasów
2.ograniczenie produkcji

Gdy AD>Y, czyli popyt przewyższa faktyczną 

produkcję 

następuje:

3. Nieplanowane zmniejszenie zapasów
4. Wzrost produkcji

Procesy dostosowawcze wywołane 

zmianą popytu autonomicznego (I, G)

A
D

AD
’

E

E’

Y’

Y

Popyt 
global
ny

AD’’

E’’

Y’
’

Działanie mnożnika 

(keynesowskiego)

• Mnożnikiem nazywamy stosunek zmiany 

wielkości produkcji zapewniającej 
równowagę do powodującej ją zmiany 
wydatków autonomicznych

• Mnożnik informuje jak zmieni się 

produkcja w wyniku zmiany popytu 
globalnego (autonomicznego)

• Wartość mnożnika zależy od MPC, stopy 

podatkowej i MPI (dla gospodarki otwartej)

Wzór na mnożnik

• gospodarka bez udziału państwa lub 

dla t=0

m = 1/1 - MPC , czyli m= 1/MPS

• Gospodarka z udziałem państwa

m =  1/1 - MPC (1 - t)

• Gospodarka otwarta z udziałem 

państwa

m = 1/1 - MPC (1 - t) + MPI

Czy keynesowska funkcja konsumpcji 

dobrze opisuje kształtowanie 

wydatków gospodarstw domowych? 

• Mniejsza podatność konsumpcji na 

wahania w stosunku do PKB

• Działanie automatycznych 

stabilizatorów koniunktury (T, B)

• Uzależnienie konsumpcji od dochodu 

permanentnego, oczekiwanych 
dochodów i finansowanie z oszczędności 
i innych aktywów finansowych

Alternatywne wobec keynesowskiej 

funkcje konsumpcji

• Milton Friedman 

– pojęcie dochodu 

permanentnego

• Alberto Ando 

i  

Franco Modigliani 

– 

Hipoteza cyklu życia