B l u s To m a s z

M a t u s z e w s k a D o m i n i k a

P a s i e r b i e w i c z A n n a

P a s t u s z k a M a r i t a

P a w l a k R a f a ł

W e r n e r Ł u k a s z

W i ś n i e w s k a H a n n a

Projekt lokalnego
audytu
energetycznego
dla gminy Bieliny

Gmina Bieliny leży 23 km na
wschód od stolicy Województwa
Świętokrzyskiego - Kielc,
u podnóża dwóch najwyższych
szczytów Gór Świętokrzyskich.
Ponad 60% jej powierzchni
znajduje się w granicach
Świętokrzyskiego Parku
Narodowego i jego otuliny, czyli
przygranicznej strefy ochronnej, co
zapewnia zachowanie pierwotnego
charakteru gminy rolniczej i
dobrego stanu przyrody w gminie
Bieliny. Reszta, czyli część
południowa, to fragment
Cisowsko-Orłowińskiego Parku
Krajobrazowego.

Charakterystyka gminy

Gmina ma kształt zwartego, kolistego
wieloboku, sąsiaduje z następującymi
jednostkami administracyjnymi:

od południowego zachodu - Gmina
Daleszyce (długość granicy 8,1 km),

od północnego zachodu - Gmina
Górno (długość granicy 10,1 km),

od północy - Gmina Bodzentyn
(długość granicy 7,9 km),

od północnego wschodu - Gmina
Nowa Słupia (długość granicy 11,6
km),

od południowego wschodu - Gmina
Łagów (długość granicy 5,9 km).

Charakterystyka gminy

Opis warunków
glebowych,
klimatycznych,
hydrologicznych,
geologicznych
i hydrogeologicznych

Na obszarze gminy Bieliny przeważają słabo urodzajne gleby
piaszczyste. Charakterystyka i zmienność warunków
klimatycznych ma istotny wpływ na wysokość planowania
roślin uprawnych, co charakteryzują tzw. warunki
agroklimatyczne. Warunki te są najmniej korzystne w obrębie
Gór Świętokrzyskich. Region świętokrzyski to obszar źródłowy.

Zagospodarowanie powierzchni terenu

Warunki glebowe

Lasy

(ha)

%

Użyt

ki

rolne

(ha)

Grun

ty

rolne

(ha)

%

Nieuży

tki (ha)

%

Tereny zainwestowane

Mie

szk

ani

ow

e

(ha)

Prz

em

ysło

we

(ha)

Ko

mu

nik

acy

jne

(ha)

Ogółem

(ha)

%

2647

30

5293

4632

60

132

1,5

10

0

164

174

1,9

9

Teren gminy Bieliny zalicza się do tzw. klimatu Wyżyn
Południowopolskich, jednego spośród siedmiu wyróżnionych regionów
klimatycznych. Ten typ klimatu cechuje znaczna różnorodność
poszczególnych krain klimatycznych, np. sąsiadujących ze sobą Gór
Świętokrzyskich i Niecki Nidziańskiej.

Ukształtowanie terenu, grzbiety górskie o niezbyt dużych wysokościach
bezwzględnych 400-600 m n.p.m. mają klimat lokalny chłodniejszy od
terenów przyległych, wyżynnych i równinnych.

Klimat obszaru gminy Bieliny charakteryzuje się średnią roczną
temperaturą 7,0 / 7,5

o

C. Najniższe temperatury występują tu w lutym

-3,5 / -4,5

o

C, natomiast najwyższe w lipcu: 17,0

o

C.

Na terenie gminy Bieliny liczba dni pogodnych mieści się w granicach
40-50 dni, natomiast liczba dni pochmurnych wynosi tu około 200 dni.
Czas trwania zimy powyżej 100 dni, lato trwa 60-80 dni

Średnia roczna prędkość wiatru wynosi tu od 2,3 do 2,7 m/s. Latem
przeważają wiatry zachodnie, a zimą wschodnie.

Warunki klimatyczne

Prawie cały obszar gminy Bieliny leży w górnej części zlewni
Belnianki, a granice gminy prowadzą w niewielkiej odległości
od wododziału zlewni tej rzeki, który na pewnym odcinku
(Łysogóry) rozdziela dorzecza Kamiennej i Nidy. Belnianka jest
dopływem Czarnej Nidy. Odprowadza wody na zachód.

Warunki hydrologiczne

W centralnej części obszaru gminy skały paleozoiczne zostały przykryte osadami
czwartorzędu.

Gmina Bieliny należy do obszarów o niewielkich zasobach wodnych. Niskoporowate
i słabo przepuszczalne skały kambryjskie, z których są zbudowane góry na południu
i północy gminy są prawie bezwodne. Na obszarze gminy użytkowane wody
podziemne występują w kilku poziomach wodonośnych:

•

Na obszarze płytkiego występowania nieprzepuszczalnych kambryjskich skał litych
w zwietrzelinach utworach nadległych. Zbiorniki te nie są duże i gromadzą wody słabej
jakości (zażelazienie). Wykorzystanie są jedynie lokalnie.

•

W czwartorzędowych osadach rzecznych i wodnolodowcowych – na głębokości od 0,5 m ppt
do ok. 24 m ppk (w utworach piaszczysto – żwirowych w Bielinach).

•

Większe zbiorniki związane są ze strukturą synklinalną. Przez środek gminy biegnie
wychodnia wapieni i dolomitów środkowodewońskich, gdzie gromadzą się wody w
szczelinach krasowych zasilane przez wody opadowe. Te wody są ujmowane dla celów
zbiorowego zaopatrzenia w wodę pitną. Jakość ich jest dobra i nie wymaga uzdatniania.
Ujmowane są w np. studniach wierconych dla szkół podstawowych w Lechowie i Makoszynie
oraz dla wodociągów Bielin i Czaplowa.

Na terenie gminy występują zróżnicowane utwory od skał zwięzłych po utwory
okruchowe.

Warunki geologiczne i
hydrogeologiczne

Sytuacja demograficzna

Wybrane dane statystyczne

200

8

200

9

201

0

Powierzchnia w ha

882

2

882

2

882

2

Ludność

990

7

991

0

999

1

Ludność na 1 km

2

112

112

113

Kobiety na 100 mężczyzn

100

100

100

Liczba szkół podstawowych i gimnazjów

9

9

9

Liczba ludności na zakład opieki zdrowotnej

495

4

991

0

499

6

Mieszkania oddane do użytkowania

10

6

6

Bezrobotni zarejestrowani

663

593

596

Ludność korzystająca z instalacji w % ogółu ludności:
wodociąg

64,2 67,4 67,4

kanalizacja

28,0 28,0 35,4

Struktura własności użytków rolnych i nieużytków

Struktura gospodarki w zależności od liczby zarejestrowanych
podmiotów gospodarczych

Sytuacja gospodarcza

Użytki rolne

nieużytki

Gruntu

rolne

sady

łąki

pastwiska

ogółem

pa

ńs

tw

o

we

nie

pa

ńst

wo
we

pa

ńst

wo
we

nie

pa

ńst

wo
we

pa

ńst

wo
we

nie

pa

ńst

wo
we

pa

ńst

wo
we

nie

pa

ńst

wo
we

pa

ńst

wo
we

nie

pa

ńst

wo
we

pa

ńst

wo
we

ni

ep
ań

st

wo
we

(ha)

(ha)

(ha)

(ha)

(ha)

(ha)

(ha)

(ha)

(ha)

(ha)

(ha)

(ha)

30

420

0

1

207

5

598

5

574

56

581

9

2

16

Podmioty gospodarcze

Indywidual

ne

gospodarst

wa rolne

Działalność

produkcyjn

a

Handel

hurtowy i

detaliczny

Naprawa

pojazdów

mechaniczny

ch

Inne

Ogółem

10

124

17

233

384

1420

powierzchnia [km

2

]

88,220

użytki rolne [km

2

] (60%)

52,932

łąki i pastwiska [km

2

] (12,5% u.r.)

6,617

produkcja rolnicza [km

2

] (87,5%

u.r.)

46,316

nieużytki [km

2

] (1,5%)

1,323

lasy [km

2

] (30%)

26,466

Struktura użytkowa gruntów

lata

l. budynków

oddanych do

użytku

kubatura [m

3

]

wsp. zależny

od roku

powstania

budynku
[kWh/m

3

]

ilość ciepła, które
należy dostarczyć

Q [GWh*a]

do 1995

2106

1612353,6

83,2

40,24

1995-1999

28

21436,8

54,75

0,35

1999-2012

84

64310,4

41,12

2,64

-

2218

1698100,8

-

43,23

Zapotrzebowanie na energię cieplną

Planowane
przedsięwzięcia

Biomasa

Nieużytki

[ha]

Wartość

energetyczna z

tony suchej masy

[MWh]

Energia z

wierzby

energetycznej

[MWh]

132,340

4,4

8734,44 =

8.7GWh

Z 1 hektara plantacji wierzby można
uzyskać w ciągu roku ok. 50-70 m

3

masy

drzewnej, to jest 10-15 ton suchej masy.
Wartość energetyczna 1 tony suchej
masy drzewnej wynosi 4,4 MWh.

Produkcja brutto z 1ha wierzby wynosi 1500 do
2250 złotych.

Biomasa jest bardzo tanim źródłem energii
cieplnej. Koszt 1GJ energii wyprodukowanego
przy spalaniu węgla wynosi 33 zł, oleju
opałowego 50 zł, gazu ziemnego 34 zł, a wierzby
energetycznej 19 zł.

8.7 GWh   =   31320 GJ

31320 * 19zł = 595 080 zł

Biomasa

Nieużytki

[ha]

Koszt brutto z

hektara [zł]

Koszt całkowity

[zł]

132,340

1500 - 2250

198 510 - 297 765

Założenia:

Zrębki stanowią 20% pozyskania.

Wartość opalowa 13MJ/kg

Gęstość 250 kg/m

3

Biomasa drzewna

Lasy

[ha}

Pozyskanie

[m

3

]

Ilość

zrębków

[m

3

]

Wartość

opałowa

Zrębki

[kg]

Energia

2647

12 705,6

2 541,12

13MJ/kg

635 280

2294,07

MWh = 2,3

GWh

2010 r.

Bydło  2 087 szt.

1 tona gnojowicy bydlęcej  25 m

3

Trzoda chlewna  804 szt.

1 tona gnojowicy świńskiej  30 m

3

1 szt.  5 055 kg gnojowicy/rok

Wartość opałowa biogazu z fermentacji metanowej odchodów zwierzęcych wynosi 21-
23 MJ/m

3

Do obliczeń przyjęliśmy 23 MJ - 6,44 kWh

Biogaz

liczba

[szt.]

Ilość

gnojowicy

[t.]

Biogaz

[m

3

]

Energia

[MWh]

bydło

2 087

10 549,78

263 744,62

1 698, 51

trzoda

chlewna

804

4 064,22

121 926,60

785, 21

2 891

14 614,00

385 671,22

2 483,72= 2,5

GWh

Energia wiatrowa

Energia wiatrowa

Energia słoneczna

Energia słoneczna

Energia słoneczna

Energia słoneczna

Liczba domów

Zysk z kolektorów

na 1 domu

[kwh]

Energia

[MWh]

740

2181

1613,94 = 1,61

GWh

Ilość ciepła, które należy dostarczyć: 43,23 GWh

biomasa:

8.7 GWh

zrębki:

2,3 GWh

biogaz:

2,5 GWh

energia wiatrowa:

energia słoneczna:

1,61 GWh

Bilans

Budżet gminy a inwestycje

Wnioski