Polski
Komitet
Normalizacy
jny
Opracowała: Karolina Komuda
Warszawa 2010r.
Polski Komitet Normalizacyjny
To krajowa jednostka
normalizacyjna i jednocześnie
państwowa budżetowa jednostka
organizacyjna powołana w 1924
roku.
Podstawę działania PKN w
obecnym zakresie regulują
przepisy ustawy z 12 września
2002 r. o normalizacji (Dz. U. Nr
169 z 2002 r., poz. 1386).
Do zadań PKN należy organizowanie i prowadzenie
normalizacji krajowej zgodnie z potrzebami
kraju, w tym:
1. określanie stanu i kierunków rozwoju normalizacji,
2. organizowanie i nadzorowanie działań związanych z
opracowywaniem
i rozpowszechnianiem Polskich Norm i innych
dokumentów normalizacyjnych,
w szczególności przez ankietę powszechną projektów
norm; ankieta powszechna jest realizowana przez
podawanie do publicznej wiadomości tytułów,
terminów zakończenia ankiety oraz miejsca i sposobu
udostępniania zainteresowanym treści projektów,
3. zatwierdzanie i wycofywanie Polskich Norm oraz
innych dokumentów normalizacyjnych,
4. reprezentowanie Rzeczypospolitej Polskiej w
międzynarodowych i regionalnych organizacjach
normalizacyjnych, uczestnictwo w ich pracach oraz
występowanie za granicą w sprawach dotyczących
normalizacji,
5. inicjowanie i organizowanie pracy komitetów
technicznych do realizacji zadań związanych z
opracowywaniem dokumentów normalizacyjnych,
6. organizowanie i prowadzenie działalności
szkoleniowej, wydawniczej, promocyjnej
i informacyjnej dotyczącej normalizacji i dziedzin
pokrewnych,
7. opiniowanie projektów aktów prawnych związanych z
normalizacją.
Struktura PKN
•
Prezes PKN, do jego zadań należy m. in.:
o
reprezentowanie PKN na zewnątrz,
o
powoływanie i odwoływanie komitetów technicznych,
o
zatwierdzanie i wycofywanie Polskich Norm i innych dokumentów normalizacyjnych,
o
podejmowanie decyzji w sprawach dotyczących działalności PKN,
o
wydawanie przepisów wewnętrznych PKN,
o
współpraca z Radą Normalizacyjną,
o
składanie rocznych sprawozdań z działalności PKN Radzie Normalizacyjnej i Prezesowi Rady
Ministrów
•
Rada Normalizacyjna, do zadań Rady należy w szczególności:
o
akceptacja corocznych sprawozdań z działalności PKN składanych przez Prezesa PKN,
o
wydawanie opinii dotyczących stanu i kierunków rozwoju normalizacji,
o
wniosków o powołanie i odwołanie komitetów technicznych,
o
przepisów wewnętrznych PKN dotyczących opracowywania dokumentów normalizacyjnych,
o
projektów dokumentów normalizacyjnych.
•
Komitety Techniczne - realizują cele normalizacji poprzez opracowywanie Polskich Norm i
innych dokumentów normalizacyjnych w określonych zakresach tematycznych.
Używanie terminu „norma”:
•
norma prawna
•
norma logiczna
•
norma etyczno-moralna
•
norma -jako wartość dopuszczalna lub wymagana
•
normatechniczna
a) norma wyrobu, procesu (normalizacja)
b) norma wydajności (normowanie)
Normalizacja –
To działalność zmierzająca do uzyskania optymalnego, w danych
okolicznościach, stopnia uporządkowania w określonym zakresie,
poprzez ustalenie postanowień przeznaczonych do powszechnego i
wielokrotnego stosowania, dotyczących istniejących lub mogących
wystąpić problemów.
Proces normalizacyjny musi zatem mieć określony cel związany z obecnymi
lub przewidywanymi zdarzeniami oraz zakres, którego dotyczyć będzie
rozwiązanie.
Celem może być ujednolicenie wybranych parametrów produktów,
określenie wymaganych zachowań lub opracowanie wzorców przebiegu
procesów. Zakres zależny jest od przyjętego celu i może obejmować tylko
jeden element lub parametr produktu, wiele parametrów lub działanie
całej organizacji.
Efektem działalności normalizacyjnej są udokumentowane postanowienia
nazywane dokumentami normalizacyjnymi.
Konsens –
rozumie się przez to ogólne porozumienie charakteryzujące
się brakiem trwałego sprzeciwu znaczącej części
zainteresowanych w odniesieniu do istotnych zagadnień,
osiągnięte w procesie rozpatrywania poglądów wszystkich
zainteresowanych i zbliżenia przeciwstawnych stanowisk
Norma –
rozumie się przez to dokument przyjęty na
zasadzie konsensu i zatwierdzony przez
upoważnioną jednostkę organizacyjną, ustalający –
do powszechnego i wielokrotnego stosowania
-zasady, wytyczne lub charakterystyki odnoszące
się do różnych rodzajów działalności lub ich
wyników i zmierzający do uzyskania optymalnego
stopnia uporządkowania w określonym zakresie.
Normy a prawo
1. PKN jest państwowąjednostką organizacyjną(też:
budżetową).
2. Prezesa PKN powołuje Prezes Rady Ministrów.
3. Prezes PKN zatwierdza (i wycofuje) Polskie Normy.
4. Norma nie jest aktem prawnym.
5. Stosowanie Polskich Norm jest dobrowolne.
6.
Polskie Normy mogą byćpowoływane w przepisach
prawnych
(po opublikowaniu ich w języku polskim).
Rodzaje norm
•
ZN-Norma Zakładowa-wycofane
•
BN-Norma Branżowa-wycofane
•
PN-Polska Norma
•
PNISO-Norma międzynarodowa (ISO) włączona do zbioru
Polskich Norm
•
PN-EN-Norma europejska włączona do zbioru Polskich Norm
•
PN-ENISO-Norma międzynarodowa (ISO) przyjęta przez CEN
i włączona do zbioru Polskich Norm
•
(U), (oryg.) -Norma międzynarodowa lub europejska, włączona do
zbioru
Polskich Norm, nie przetłumaczonana na język polski.
Typy norm
1. Norma podstawowa
2. Norma terminologiczna
3. Norma badań
4. Norma wyrobu
5. Norma procesu
6. Norma usługi
7. Norma interfejsu
8. Norma danych (do dostarczenia)
Katalog Polskich Norm
zawiera ok. 30.000 pozycji
są zapisywane w zaprezentowanej formie PN-EN
3333:2008
w tym np. :
dot. Lotnictwa i kosmonautyki -Stop aluminium AL-P7475-
T762
Norma
Rok wydania
Tytuł
Status
PN-ISO 9000
2005
Systemy zarządzania jakością – podstawy i terminologia
obowiązuje
PN-ISO 9001
2000
Systemy zarządzania jakością - wymagania
obowiązuje
PN-ISO 9004
2000
Systemy zarządzania jakością – wytyczne dla
doskonalenia
obowiązuje
PN-ISO 10002
2006
Zarządzanie jakością – Zadowolenie klienta – Wytyczne
dotyczące postępowania z reklamacjami w organizacjach
obowiązuje
PN-ISO 10005
1998
Zarządzanie jakością – wytyczne dotyczące planów
jakości
obowiązuje
PN-ISO 10006
2005
Zarządzanie jakością – wytyczne dotyczące jakości w
zarządzaniu przedsięwzięciem
obowiązuje
PN-ISO 10007
2005
Zarządzanie jakością – wytyczne dotyczące zarządzania
konfiguracją
obowiązuje
PN-ISO 10012
2004
Systemy nadzorowania wyposażenia pomiarowego
obowiązuje
PN-ISO 10015
2004
Zarządzanie jakością – wytyczne dla szkoleń
obowiązuje
PN-ISO 10019
2006
Wytyczne dotyczące wyboru konsultantów systemów
zarządzania jakością i korzystania z ich usług
obowiązuje
PN-ISO 19011
2003
Wytyczne do prowadzenia audytów systemów
zarządzania jakością i środowiskiem
obowiązuje
Aktualny na rok 2007 stan
Polskich Norm
z zakresu jakości
Europejskie i międzynarodowe
organizacje normalizacyjne
•
Europejski Komitet Normalizacyjny
Bruksela
•
Europejski Komitet Normalizacyjny Elektrotechniki
Bruksela
•
Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna
Genewa
•
Międzynarodowa Komisja Elektrotechniczna
Genewa
•
Europejski Instytut NormTelekomunikacyjnych
Antibes(Fr.)
Dziękuje za uwagę!