INSTALACJ

E 

ZASILANIA

 GAZEM 

LPG

Podział instalacji 
gazowych

Doboru typu instalacji gazowej do danego samochodu dokonuje się na podstawie 
rodzaju układu zasilania paliwem, występującego w danym pojeździe. 
Układy zasilania paliwem dzieli się na:
- gaźnikowe 
- wtryskowe  
Wtryskowe układy paliwowe dzieli się na:
- wtryski jednopunktowe - z jednym (centralnym) wtryskiwaczem
- wtryski wielopunktowe - z oddzielnym wtryskiwaczem na każdy cylinder
Podstawową różnicą między wtryskami wielopunktowymi jest sposób sterowania 
wtryskiwaczami benzyny. 
Wtryskiwacze wielopunktowe dzielimy na:
-wtryski wielopunktowe MPIc (o działaniu ciągłym) ,,full group”- jednoczesne 
otwieranie wszystkich wtryskiwaczy 
- wtryski wielopunktowe MPIg (o działaniu nieciągłym) ,,semisekwencyjne” - 
sterowanie wtryskiwaczy grupami (parami, stronami); wtryskiwacze połączone 
są w dwie różne grupy, np. pary (w silnikach rzędowych) 
-wtryski wielopunktowe sekwencyjne MPIs (o działaniu nieciągłym) - 
wtryskiwacz paliwa dla każdego cylindra jest sterowany oddzielnie 
- wtryski wielopunktowe z elektronicznie sterowaną przepustnicą MPIe 
Każdy układ zasilania może być wyposażony w dodatkowe elementy służące do 
ograniczenia emisji spalin 

Ze względu na elementy ograniczające emisję spalin, można 
dodatkowo wyróżnić 3 podstawowe grupy: 
a) bez katalizatora i sondy lambdy
b) z katalizatorem i sondą lambda
c) z rozbudowanym systemem diagnostyki pokładowej 
OBD II - zawsze zawiera katalizator i co najmniej 2 
sondy lambda (jedna przed i jedna za katalizatorem) 
Dla poszczególnych rodzajów układów zasilania benzyną dobiera 
się odpowiedniej generacji instalację gazową.  
Wyróżniamy następujące generacje urządzeń gazowych:
- I generacji - tradycyjne urządzenia z mikserem gazu
- II generacji - tradycyjne urządzenia z mikserem gazu, wyposażone 
dodatkowo w elektronikę sterującą ilością gazu podawanego do 
silnika i współpracującą z sondą lambda
- III generacji - indywidualne doprowadzenie gazu do 
poszczególnych cylindrów (jednomiejscowe sterowanie dawką gazu 
- sterowanie jednopunktowe, centralne)
- IV generacji - sekwencyjny wtrysk gazu, oddzielne sterowanie 
podaniem gazu (wtryskiwaczami gazu) dla każdego cylindra

Instalacje LPG I 
generacji

Instalacje gazowe I gen. Jest najprostszym systemem zasilania gazem. 
Montowana jest w samochodach z gaźnikowym układem zasilania benzyną 
lub wtryskiem paliwa, ale tylko wtedy, gdy w pojeździe nie występuje 
lambda i katalizator.
   Urządzenia te nie umożliwiają regulacji dawki gazu zasysanej przez silnik 
podczas jazdy. Nie ma tutaj możliwości dostosowania układu zasilania do 
aktualnego sposobu pracy silnika (wzbogacenie mieszanki przy 
przyspieszaniu, odcinanie dopływu gazu przy zwalnianiu itp.)  
   Brak sterownika elektronicznego w silnikach gaźnikowych czyni ją tanim, 
ale też najmniej precyzyjnym i ekonomicznym (w sensie zużycia paliwa). 
Instalacja nie wymaga instalowania prawie żadnych sterowników.

Instalacje LPG II 
generacji

Instalacja gazowa II gen. przeznaczona jest do pojazdów wyposażonych w katalizator i sondę lambda. 
Instalacje te są pierwszymi system. zasilanymi paliwami gazowymi z elektroniczną kontrolą dawki gazu  
Instalacja ta może być montowana w samochodach wyposażonych w jedno i wielopunktowym wtryskiem 
benzyny, z metalowym kolektorem ssącym.
   Zasada działania jest podobna do systemów I generacji, istotną różnicą jest ciągła regulacja dawki gazu 
podawanej do silnika pojazdu podczas jazdy, aby precyzyjnie przygotować mieszankę gazowo-powietrzną, 
o takim składzie jakiego wymaga silnik w danej chwili.
   Proces sterowania (regulacji) odpowiednią ilością podawanego gazu odbywa się za pomocą 
elektronicznego układu sterującego, który decyduje o składzie  mieszanki powietrzno-gazowej na 
podstawie odczyty wskazań specjalnych czujników znajdujących się na silniku, monitorujących jego 
pracę. Układ ten nie dopuszcza również do przegrzania katalizatora
   Elementem wykonawczym układu sterującego jest attuator sterowany mikroprocesorowym 
sterownikiem gazu- lambdą, który steruje ilością gazu zasysanego przez silnik poprzez mikser. 
Gazowy system Lambda działa dzięki sygnałom dostarczonym z sondy lambda umieszczonej w układzie 
wydechowym, z czujnika położenia przepustnicy oraz sygnału o aktualnej prędkości obrotowej silnika.
   Elektroniczny emulator odłącza dopływ paliwa do wtryskiwaczy, musi on także „oszukiwać” komputer 
samochodu, aby nie dopuścić do powstania komunikatów o błędach układ wtryskowego, które musiałyby 
wystąpić podczas pracy na paliwie gazowym w centrali sterowania benzyną. Jest to zabezpieczenie 
przepływomierza powietrza na skutek powrotu płomienia do układu dolotowego.
 W przeciwnym wypadku komputer samochodu mógłby zdecydować o przejściu na awaryjny tryb pracy 
silnika lub całkowicie uniemożliwić dalszą jazdę.
Spotkać się można z dwoma podstawowymi typami komputerów gazowych:
- programowalny (omówiony) 
- korekcyjny 

Instalacje LPG III 
generacji

III generacja układów zasilania gazowego przeznaczona jest do samochodów z 
wielopunktowym wtryskiem benzyny (MPI) która posiada zamontowane w 
kanałach dolotowych wtryskiwacze benzyny w liczbie równej liczbie cylindrów.
Podstawowym wyznacznikiem instalacji gazowych do wtrysku wielopunktowego 
jest zachowanie zbliżonego do oryginalnego, miejsca powstawania mieszanki 
gazowo-powietrznej (przed zaworem ssącym).
Gaz podawany jest bezpośrednio do kolektora ssącego za pośrednictwem dysz 
wtryskowych które dostosowują wydajność układu do zapotrzebowania silnika, 
dzięki czemu nie mamy wypełnionego kolektora ssącego mieszanką palną, 
dzięki czemu unikniemy powrotu płomienia do kolektora – czyli tzw. strzałów. 
oraz  zminimalizowana zostaje  różnica w wydajności silnika pracującego na 
gazie i na benzynie.
Dysze zamontowane są w pobliżu wtryskiwaczy benzyny. Jest to wtrysk ciągły w 
fazie lotnej i gaz dochodzi do wszystkich cylindrów jednocześnie.
Dawkowanie odbywa się za pomocą dodatkowego układu sterującego, który ma 
zaprogramowane parametry dawkowania gazu.
Instalacja III generacji stosuje się w autach wyposażonych w plastikowe 
kolektory. Instalacje wyposażone są w układy elektroniczne pełniące taką samą 
funkcję jak w II generacji. 
System charakteryzuje się dużą szybkością pracy, ale ich wadą jest to, że 
wszystkie cylindry mają takie samo sterowanie i napełniane są tą samą ilością 
gazu. –  jednomiejscowe centralne sterowanie. Brak wtryskiwacza. Gaz jest 
doprowadzany do każdego cylindra osobno przez rozdzielacz. 
Systemy te wyróżniają się przede wszystkim zastosowaniem drugiej 
(dodatkowej) sondy lambda umieszczonej za katalizatorem. 

Instalacje LPG IV 
generacji

Instalacja IV generacji tzw. sekwencyjny wtrysk gazu przeznaczona jest do samochodów 
wyposażonych w wielopunktowy wtrysk benzyny   (MPI – Multi Point Injection) z 
systemem diagnostyki - EOBD lub OBDII. 
IV generacja układów gazowych to nowoczesne konstrukcje, w których celem jest 
wyeliminowanie różnic dynamiki i mocy silnika przy zmiennym zasilaniu hybrydowym. 
Cel ten uzyskany został przez wprowadzenie nowoczesnego układu wtrysku gazu - SGI 
(Sekwencyjny Wtrysk Gazu).
 W układzie tym, każdy wtryskiwacz elektromagnetyczny dedykowany jest tylko i 
wyłącznie do jednego cylindra. 
Wtryskiwacze wtryskują sekwencyjnie (czyli wcześniej zapamiętaną) odpowiednią ilość 
gazu (dawkę) do cylindrów – w okolice zaworów ssących – w odpowiednim momencie 
cyklu pracy silnika. 
Sterowanie ilością podawanego gazu (czyli dawką) odbywa się za pomocą 
zaawansowanego, elektronicznego układu sterującego (komputera), który decyduje o 
czasie trwania i momencie wtrysku gazu.
Ustalenie dawki gazu oraz momentu wtrysku odbywa się z wykorzystaniem obrobionych 
przez komputer benzyny informacji zebranych wcześniej przez systemy elektroniczne 
monitorujące stan silnika i jego pracę. 
Parametry niezbędne do funkcjonowania wtryskiwaczy:
- pomiar czasu otwarcia wtryskiwaczy benzynowych;
- prędkość obrotowa silnika;
- temperatura wtryskiwanego gazu;
- ciśnienie gazu i podciśnienie w kolektorze ssącym. 
Dawka gazu dla każdego cylindra determinowana jest przez kontroler wtrysku 
benzynowego.
 Ciśnienie paliwa w tym systemie wynosi od 0,3÷0,4MPa.