Motywacja
1. Wszystkie mechanizmy odpowiedzialne za
podjęcie, ukierunkowanie, podtrzymanie i
zakończenie działań
2. Stan gotowości do podjęcia działań, które z
pewnych względów są dla Ciebie istotne.
Jest siłą, która napędza Cię do osiągania
celów i pokonywania trudności.
Motywacja powstaje w procesie
zachodzącym w psychice człowieka.
Obejmuje ona:
• uświadomienie sobie niezaspokojonych potrzeb
• rozpoznanie warunków i możliwości ich zaspokojenia
• podjęcie działań zorientowanych na osiągnięcie celów, zadań
• osiągnięcie określonego poziomu zadań, który jest oceniany
• uzyskanie nagrody lub otrzymanie kary, zaspokajającej lub nie
jego potrzeby
• ocenianie stopnia zaspokojenia potrzeb, co prowadzi do
rozbudzenia nowych lub modyfikacji istniejących potrzeb
Proces motywacyjny zależy od
dwóch podstawowych założeń:
• Wynik czynności musi zostać przez jednostkę
oceniony jako potrzebny, pożądany (użyteczność
wyniku);
• dana osoba musi być przekonana, że pożądany
wynik można w danych warunkach osiągnąć z
prawdopodobieństwem wyższym od zera
(subiektywne prawdopodobieństwo osiągnięcia
wyniku).
Oprócz motywacji do realizacji celów
niezbędna jest także siła woli.
Człowiek zawdzięcza swojej
motywacji wybór celów, ale to siła
woli potrzebna jest do ich
skutecznego zrealizowania.
Motywacja wewnętrzna i zewnętrzna
• Wewnętrzna pobudza nas do określonej
aktywności, realizacji celu na skutek
reprezentowanego przez nas systemu potrzeb oraz
wartości. Oznacza ona podejmowanie określonej
aktywności przede wszystkim w oparciu o nasze
osobiste zainteresowania oraz indywidualną
potrzebę rozwoju. Motywacja ta polega na tym, że
nie oczekujemy żadnych dodatkowych nagród czy
korzyści poza satysfakcją z wykonywanych zadań
i rozwiązywanych problemów.
• Zewnętrzna występuje wtedy, gdy swoją
aktywność odbieramy jako zadanie realizowane
pod przymusem zewnętrznym. Z motywacją
zewnętrzną wiąże się przede wszystkim
rozbudowany system nagród i kar oraz
szczegółowe informacje o zasadach ich
otrzymywania.
Na przykładzie ucznia:
Ma on motywację wewnętrzną i jego celem
jest rozwój intelektualny, rozwój
wewnętrzny, chłonięcie wiedzy,
a może mieć też motywację zewnętrzną,
która jest wspomagana przez motywację
wewnętrzną i do osiągania jego celu
skłaniają go nagrody w postaci ocen, które
może otrzymać dzięki swojej nauce
Badania wykazują, że w wielu przypadkach
budowanie motywacji wyłącznie na systemie
nagród i kar nie tylko zmniejsza motywację do
pracy, ale również zaburza i obniża siłę
działania motywów wewnętrznych. Zamiast
więc motywować np. uczniów obietnicą nagród
czy grozić określonymi karami, lepiej jest
wzmacniać ich poczucie wewnętrznej
satysfakcji z własnej pracy, a także stwarzać
możliwie jak najlepsze warunki do jej
wykonywania.
Wartość natężenia procesu motywacyjnego czyli
wielkość motywacji do osiągnięcia danego celu
zależy od 1. stopnia użyteczności tego wyniku oraz
spostrzeganego przez jednostkę
2.prawdopodobieństwa osiągnięcia tego wyniku.
1.
Jak bardzo chcemy i pragniemy wyniku,
zrealizowania celu wcześniej przez nas
wyznaczonego
2. Jakie jest prawdopodobieństwo osiągnięcia i
zrealizowania celu
Podłożem motywacji są:
• a). emocje - ,,chcę’’ – są to pozytywne emocje, a
więc działanie jest większe
• -,,muszę’’– negatywne emocje, działanie
mniejsze
• b). ciekawość (zaspokojenie, motyw poznawczy).
Wytrwałość w ludzkim działaniu zależy od ciekawości
poznawania nowych rzeczy
• c). oczekiwania – (muszą być realistyczne
)
Prawdopodobieństwo
osiągnięcia celu
zależy od:
oceny materialnych warunków
działania
oceny społecznych warunków działania
oceny osobistych warunków działania
Definicja 3 odmian teorii
motywacji:
1. psychodynamiczna – zgodnie z tą
koncepcją, głównymi motywatorami
w człowieku są jego wewnętrzne potrzeby
osiągnięcia określonych celów i pragnień,
niezależnie od czynników zewnętrznych.
• behawioralna – zachowanie jednostki, jej
aktywność i postępowanie, dążenie do
określonych celów czy posiadanie danych
potrzeb wynika z szeregu czynników
środowiskowych, jest zdeterminowana
przez geny. Motywacja jest więc zależna
przede wszystkim od środowiska,
w którym zostaliśmy wychowani
i w którym żyjemy. Jest efektem
wywieranego na nas wpływu przez
otoczenie.
• poznawcza – teoria ta zależna jest od
aktywności samokreacyjnej człowieka. To
człowiek kształtuje własną osobowość
według własnych planów i zamierzeń.
Motywacja jest zależna od potrzeb, które
założyliśmy się osiągnąć w przyszłości. Im
posiadamy większą potrzebę, tym
motywacja jest silniejsza.
Środki motywowania na przykładzie
pracowników:
1. Przymus
zastosowanie w procesie motywacyjnym
zakładają podporządkowanie zachowań
pracowniczych interesom i woli motywującego.
Opierają się na strachu i karach. Nie pozostawiają
one miejsca na interesy i oczekiwania
pracowników. Przyjmują formę rozkazu, nakazu,
zakazu, polecenia i zlecenia. Są najczęściej
stosowane i przynoszą spodziewany efekt
w sytuacjach zagrożenia, w sytuacjach
wymagających szybkiego działania.
2. Zachęta
mogą przyjąć formę wzmocnienia, pobudzenia
systemowego oraz pobudzenia doraźnego. Należą
do najczęściej stosowanych w procesie
motywacyjnym. Przez nagrody materialne
i niematerialne oraz specyficzny układ kar
oferowanych za określone zachowanie- wzbudzają
zainteresowanie pracą, skłaniają do aktywności.
W odróżnieniu od poprzednich środków motywacji
pozostawiają pracownikom pewien margines
swobody.
3. Perswazja
jest instrumentem oddziaływanie na sferę
umysłową człowieka. Wiąże się ona ze zmianą
postaw, nawyków i odczuć. Zakłada partnerstwo
kierującego i podwładnego. Cele i zadania są
uwzględniane nienarzucane nie narzucane z góry.
Perswazja pozbawiona jest elementu nakazu.
Odwołuje się do motywacji wewnętrznej.
Piramida potrzeb
Jeśli potrzeba
niższego rzędu:
• zostanie zaspokojona,
traci funkcję
motywacyjną
• nie zostanie
zaspokojona,
potrzeby wyższego
rzędu
nie wystąpią
Potrzeby dodatkowe
(wiedzy czy estetyczne)
–
nie występują u
wszystkich.
Bibliografia:
• http://www.psychologia.net.pl/slownik.php?
level=28
• http://www.e-
mentor.edu.pl/artykul/index/numer/31/id/677
• http://www.publio.pl/files/samples/40/f4/77/52253
/Motywacja-_tajemnica_DEMO.pdf
• http://testy-zawodowe.pl/praca/5,motywacja-
podstawowe-pytania
• http://www.praca.pl/poradniki/rynek-
pracy/motywacja-wewnetrzna-i-zewnetrzna_pr-
91.html