OCHRONA

 WARSTWY

 

OZONOWEJ

Judyta Baczmaga

Co to jest warstwa ozonowa?

• warstwa atmosfery ziemskiej o największej koncentracji ozonu     
atmosferycznego

• położona na wysokości 15-50 km nad powierzchnią Ziemi (główna   
warstwa ozonu  znajduje się ok. 25–30 km nad poziomem morza)

• najcieńsza warstwa występuje nad równikiem

•chroni  żywe organizmy

Dziura ozonowa 

• Spadek stężenia ozonu w stratosferze. 

• Występuję głównie w obszarach 
   podbiegunowych

• Przyczyną są freony , halony, 
   oraz tlenki azotu

Proces niszczenia cząsteczki ozonu 

USTAWA

z dnia 20 kwietnia 2004 r.

o substancjach zubożających

 warstwę ozonową

Rozdział 1: Przepisy  ogólne

Rozdział 2: Obowiązki podmiotów używających substancji kontrolowanych oraz 
produktów, urządzeń i instalacji zawierających substancje kontrolowane

Rozdział 3: Świadectwo kwalifikacji 

Rozdział 4: Ograniczenia w obrocie substancjami kontrolowanymi  oraz 
produktami, urządzeniami i instalacjami zawierającymi substancje kontrolowane
 
Rozdział 5: Opłata za wprowadzenie do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej 
Polskiej substancji kontrolowanych 

Rozdział 6: Postępowanie administracyjne w sprawie substancji kontrolowanych 
oraz produktów i urządzeń zawierających te substancje 

Rozdział 7: Nadzór i kontrola 

Rozdział 8: Kary pieniężne

Rozdział 9: Przepisy karne

Rozdział 10: Zmiany w przepisach obowiązujących

Rozdział 11: Przepisy przejściowe i końcowe  

Substancje zubożające warstwę ozonową,

 inaczej substancje kontrolowane 

• chlorofluorowęglowodory (CFC)

• halony

• tetrachlorki węgla

• bromki metylu

• wodorochlorofluorowęglowodory (HCFC)

Rozdział 1 - Przepisy  ogólne

Ustawa określa:

1. zasady używania oraz obrotu substancjami zubożającymi warstwę ozonową, 
    oraz produktami, urządzeniami i instalacjami zawierającymi te substancje

2. obowiązki podmiotów używających lub dokonujących obrotu substancjami 
    kontrolowanymi oraz produktami, urządzeniami i instalacjami zawierającymi te 
    substancje

3. organy i jednostki właściwe w sprawach postępowania z substancjami 
    kontrolowanymi

Do postępowania z substancjami kontrolowanymi stosuje się:

• Przepisy prawa UE

• Postanowienia Konwencji Wiedeńskiej 

• Postanowienia Protokołu Montrealskiego 

Rozdział 2 - Obowiązki podmiotów używających substancji 

kontrolowanych oraz produktów, urządzeń i instalacji zawierających 

substancje kontrolowane

 Podmiot używający substancji kontrolowanych na terenie RP jest 
zobowiązany
 do:

•   prowadzenia ewidencji

•   ich oznakowania oraz pojemników, które zawierają te substancje. 

Użytkownik urządzeń, instalacji lub pojemników zawierających s.k. ma 
obowiązek używać ich w sposób zapobiegający emisji s.k. do środowiska 

Demontaż, naprawę, odzysk, recykling, regenerację, przekazanie do 
ponownego użytku oraz obrotu s.k. może prowadzić osoba która posiada 
świadectwo kwalifikacji. 

Obowiązuje zakaz składowania urządzeń klimatyzacyjnych chłodniczych lub 
gaśniczych oraz odpadów które zawierają s.k. wytworzone w procesie 
demontażu. 

Rozdział 3: Świadectwo kwalifikacji

Świadectwo kwalifikacji może otrzymać osoba która:

• Jest pełnoletnia

• Posiada wykształcenie co najmniej zasadnicze zawodowe lub średnie

• Nie została skazana za przestępstwo przeciwko środowisku 

• Ukończyła kurs w zakresie substancji kontrolowanych 

• Zdała egzamin z wynikiem pozytywnym 

Świadectwo wydaje organ organizujący egzamin (szkoły wyższe, placówki 
Naukowe Polskiej Akademii Nauk, instytuty naukowo – badawcze i inne) 

Ważność świadectwa to okres 5 lat. 

Na terenie RP zakazuję się:

1. Obrotu produktami i instalacjami 

zawierającymi CFC

2. Obrotu urządzeniami i instalacjami 

chłodniczymi, klimatyzacyjnymi i pompami 
ciepła zawierającymi s.k. jako czynniki 
chłodnicze

3. Obrotu spienionymi tworzywami sztucznymi 

i wyrobami je zawierającymi 
wyprodukowanymi przy użyciu s.k. 

4. Rozbudowy urządzeń i instalacji 

chłodniczych i klimatyzacyjnych z 
wykorzystaniem s.k. 

Rozdział 4: Ograniczenia w obrocie substancjami kontrolowanymi  

oraz produktami, urządzeniami i instalacjami zawierającymi 

substancje kontrolowane

Rozdział 5: Opłata za wprowadzenie do obrotu na terytorium 

Rzeczypospolitej Polskiej substancji kontrolowanych 

Podmiot wprowadzający po raz pierwszy do obrotu na terytorium RP zarówno 
nowe, odzyskane jak i po regeneracji, ma obowiązek do ponoszenia z tego 
tytułu opłaty za s.k. 

Wysokość opłaty wynosi maksymalnie 
dwukrotność stawki opłaty za emisję 
CFC do środowiska.

Wysokość stawki opłaty ustala Minister
Właściwy uwzględniając potencjał s.k.
na niszczenie ozonu 

Rozdział 8: Kary pieniężne

Za produkcję s.k., przywóz, wywóz lub 
wprowadzenie do obrotu wbrew zakazom,
bez wymaganego zezwolenia albo
z naruszeniem jego warunków,
woj. Inspektor ochrony środowiska
wymierza karę pieniężną. 

Wysokość kary pieniężnej jest zależna 
od ilości wyprodukowanych, przywiezionych,
wywiezionych, wprowadzonych do obiegu 
s.k. lub produktów, urządzeń i instalacji 
zawierających s.k., za każdy kilogram tej substancji. 

Stawka kary pieniężnej za jeden kilogram s.k. wynosi pięciokrotność stawki 
opłaty za emisję do środowiska jednego kilograma  chlorowcopochodnej 
węglowodoru (CFC – 12)

Wojewódzki inspektor ochrony środowiska przekazuje wpływy z tytułu kar 
pieniężnych za dany rok kalendarzowy do dnia 31 grudnia na rachunek 
bankowy Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. 

Rozdział 9: Przepisy karne

Kara grzywny dotyczy osoby która:

•  nie prowadzi ewidencji substancji kontrolowanych

•  nie dokonuje oznakowania produktów, urządzeń lub instalacji 
zawierających s.k. bądź pojemników zawierających te substancje 

•  nie posiada karty urządzenia lub instalacji zawierających powyżej 3 kg s.k. 

• zakłada kartę urządzenia bez wymaganego świadectwa kwalifikacji 

•  nie przeprowadza wymaganego sprawdzenia szczelności urządzeń lub 
instalacji zawierających substancje kontrolowane 

•  prowadzi działalność w zakresie dotyczących s.k. bądź produktów, 
urządzeń, instalacji zawierającyh te substancje bez wymaganego świadectwa 
kwalifikacji 

•  nie informuje w wyznaczonym terminie ministra właściwego do spraw 
gospodarki o wydanych świadectwach kwalifikacji albo o przedłużaniu 
ważności.