PODATKI

Podatki



Podatek – obowiązkowe świadczenie pieniężne
pobierane przez związek publicznoprawny (państwo,
jednostka samorządu terytorialnego) bez
konkretnego, bezpośredniego świadczenia
wzajemnego. Zebrane podatki są wykorzystywane na
potrzeby realizacji zadań publicznych



Współcześnie pieniądze z podatków trafiają do skarbu
państwa, województwa, powiatu albo gminy, które
dzięki temu mogą inwestować w rozwój infrastruktury,
wojska, policji, oświaty, służby zdrowia, itp. Obecnie
uznaje się, iż podatki są świadczeniami pieniężnymi,
jednakże w historii znane są również podatki
świadczone w innych niż pieniądz dobrach.

Podatki

Zgodnie z polskim prawem daniny, aby zostały uznane za
podatki muszą posiadać 4 cechy:



nieodpłatność



przymusowość



powszechność



bezzwrotność

Podatki dzielą się na:



bezpośrednie – nałożone
na dochód lub majątek podatnika, np. podatek
dochodowy, gruntowy, spadkowy;



pośrednie – nakładane na przedmiot spożycia,
np. VAT, akcyza – ostatecznie płaci konsument.

Klasyfikacja podatków



podatki dochodowe



obowiązkowe składki ubezpieczeniowe,
zdrowotne itp.



opodatkowanie własności



podatki od towarów i usług



inne



podatek od posiadania psa (Obecnie podatek
od psów został zmieniony na opłatę)



podatek od środków transportowych



podatek od czynności cywilnoprawnych



podatek od gier

PIT



Podatek dochodowy od osób fizycznych
(PIT) –

Dochód jest rozumiany jako nadwyżka sumy przychodów nad

kosztami

ich uzyskania w danym roku podatkowym, z wyjątkiem wyraźnie
zwolnionych od opodatkowania.
Oprócz zwolnień przedmiotowych ustawodawca polski wyróżnił pewne
dochody, których nie sumuje się (np. dochodu ze sprzedaży
nieruchomości nie łączy się z dochodami z innych źródeł). Wyłączenie
niektórych dochodów (przychodów) z ogólnego dochodu danej osoby
fizycznej nie znaczy, że nie podlegają one opodatkowaniu podatkiem
dochodowym. Dochody ze źródeł przychodów niewliczanych do
dochodu ogólnego są co do zasad opodatkowane oddzielnie, w formie
najczęściej podatku ryczałtowego.

PIT



Źródła przychodów związane z pracą :



stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym również spółdzielczy
stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni
produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną,
praca nakładcza, emerytura i renta;



działalność wykonywana osobiście (np. z tytułu osobistego
wykonywania usług na podstawie umowy zlecenia lub umowy o
dzieło albo wykonywania czynności na podstawie kontraktu
menedżerskiego, wynagrodzenia biegłych oraz inkasentów
należności publicznoprawnych, a także wynagrodzenie
otrzymywane przez członków organów osób prawnych);



pozarolnicza działalność gospodarcza, w tym również
wykonywanie wolnego zawodu, o ile nie jest to działalność
wykonywana osobiście;



działy specjalne produkcji rolnej (np. hodowla drobiu i zwierząt
futerkowych, prowadzenie pasiek);

PIT

Źródła przychodów związane z majątkiem:



nieruchomości lub ich części;



najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym
charakterze;



kapitały pieniężne i prawa majątkowe (dywidendy czy przychody z tytułu udziału w
dochodach funduszy powierniczych oraz przychody z odpłatnego przeniesienia
tytułu własności udziałów w spółkach, akcji oraz innych papierów wartościowych;
natomiast za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody
z praw autorskich i praw pokrewnych, w tym również z odpłatnego ich zbycia);



odpłatne zbycie: nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości– jeżeli
zbycie nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane
albo przed upływem 5 lat, albo przed upływem pół roku od ich nabycia;



inne źródła (za przychody z innych źródeł ustawa w szczególności uważa kwoty
wypłacanych przez zakład pracy lub organ rentowy zasiłków chorobowych,
wyrównawczych, macierzyńskich, opiekuńczych oraz świadczeń
rehabilitacyjnych; alimenty, z wyjątkiem alimentów na dzieci, stypendia, dotacje,
nagrody oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach).

CIT



Podatnikami tego podatku są wszelkie osoby
prawne, niezależnie od faktu w jaki sposób
osobowość tę nabyły oraz spółki kapitałowe w
organizacji. 



Podmiotami tego podatku mogą być też
jednostki organizacyjne niemające osobowości
prawnej, z wyjątkiem spółek niemających
osobowości prawnej (np. spółek
cywilnych, jawnych, partnerskich,
komandytowych, komandytowo-akcyjnych).

CIT



Przedmiotem opodatkowania w podatku dochodowym od osób
prawnych jest dochód bez względu na rodzaj źródeł
przychodów, z jakich ten dochód został osiągnięty. Czasami
przedmiotem opodatkowania może być przychód. Sytuacja
taka będzie miała miejsce przy niektórych rodzajach
przychodów osiąganych na terytorium RP przez podatników
mających swe siedziby za granicą (np. przychody z tytułu praw
autorskich, czy dywidend) oraz podmiotów krajowych (np. w
wypadku przychodów z tytułu dywidend i innych udziałów w
zyskach osób prawnych).



Dochód został w ustawie zdefiniowany jako nadwyżka sumy
przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku
podatkowym.



Podstawę opodatkowania stanowi osiągnięty przez osobę
prawną dochód (przychód pomniejszony o koszty jego
uzyskania) w danym roku podatkowym, 

CIT



Przychodem są natomiast wszystkie otrzymane przez
podatnika pieniądze, wartości pieniężne (w tym
również różnice kursowe walut), wartość
otrzymywanych nieodpłatnie świadczeń, wartość
przychodów w naturze, wartość umorzonych
zobowiązań, wartość zwróconych wierzytelności. Za
przychody związane z działalnością gospodarczą i z
działami specjalnymi produkcji rolnej uważa się
przychody należne, choćby nie zostały jeszcze
faktycznie otrzymane. Ustawodawca polski wyłączył z
opodatkowania przychody z: działalności rolniczej, z
wyjątkiem dochodów z działów specjalnych produkcji
rolnej, z gospodarki leśnej oraz z czynności, które nie
mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy.

CIT



Aby obliczyć dochód podlegający opodatkowaniu od
przychodów należy odliczyć koszty ich uzyskania. 



Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w
celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów
wymienionych przez ustawę. Koszty uzyskania przychodów
budzą liczne wątpliwości i sądy administracyjne były
niejednokrotnie zmuszone do zabierania głosu w tej kwestii.
Ustalono że: przy ustaleniu kosztów uzyskania przychodu,
każdy wydatek – poza wyraźnie wskazanymi w ustawie –
wymaga indywidualnej oceny pod kątem bezpośredniego
związku z tymi przychodami i racjonalności działania dla
osiągnięcia tego przychodu. Do kosztów uzyskania przychodu
zalicza się także poniesione przez spółkę wydatki na cele
produkcyjne, których produkcja nie została zakończona
wyprodukowaniem wyrobu fiskalnego z uwagi na brak zbytu.

Opodatkowanie własności



Podatki od nieruchomości



podatek rolny (gruntowy)



podatek leśny



podatek od spadków i darowizn

Podatek od nieruchomości



Podatek od nieruchomości w Polsce jest
podatkiem lokalnym, pobieranym
przez samorządy gminne.



Opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości
podlegają następujące nieruchomości lub
obiekty budowlane:
- grunty,
- budynki lub ich części,
- budowle lub ich części związane z
prowadzeniem działalności gospodarczej.



Wyłączenia.

Podatek od nieruchomości



Podatnikami podatku od nieruchomości są:



osoby fizyczne,



osoby prawne, jednostki organizacyjne, w tym spółki
nieposiadające osobowości prawnej, będące:



właścicielami nieruchomości lub obiektów budowlanych, z
zastrzeżeniem, że jeżeli podmiot opodatkowania znajduje się
w posiadaniu samoistnym, obowiązek podatkowy w zakresie podatku
od nieruchomości ciąży na posiadaczu samoistnym.



posiadaczami samoistnymi nieruchomości lub obiektów budowlanych,



użytkownikami wieczystymi gruntów,



posiadaczami nieruchomości lub ich części albo obiektów budowlanych
lub ich części, stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki
samorządu terytorialnego, jeżeli posiadanie wynika z umowy zawartej z
właścicielem, Agencją Własności Rolnej Skarbu Państwa lub z innego
tytułu prawnego, z wyjątkiem posiadania przez osoby fizyczne lokali
mieszkalnych niestanowiących odrębnych nieruchomości,

Podatek od nieruchomości

Podstawę opodatkowania stanowi:



dla gruntów – powierzchnia gruntu,



dla budynków lub ich części – powierzchnia użytkowa
budynku,



dla budowli lub ich części związanych z prowadzeniem
działalności gospodarczej – wartość, o której mowa w
przepisach o podatkach dochodowych, ustalona na
dzień 1 stycznia roku podatkowego, stanowiąca
podstawę obliczania amortyzacji w tym roku,
niepomniejszona o odpisy amortyzacyjne, a w
przypadku budowli całkowicie zamortyzowanych – ich
wartość z dnia 1 stycznia roku, w którym dokonano
ostatniego odpisu amortyzacyjnego.

Podatek rolny

Opodatkowaniu podatkiem rolnym podlegają grunty sklasyfikowane
w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i
zakrzewione na użytkach rolnych, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie
działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza.

Podatnikami podatku rolnego są osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki
organizacyjne, w tym spółki, nieposiadające osobowości prawnej, które są:



właścicielami gruntów;



posiadaczami samoistnymi gruntów;



użytkownikami wieczystymi gruntów;



posiadaczami gruntów, stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki
samorządu terytorialnego, jeżeli posiadanie:



wynika z umowy zawartej z właścicielem, z Agencją Nieruchomości Rolnych lub z innego
tytułu prawnego albo



jest bez tytułu prawnego, z wyjątkiem gruntów wchodzących w skład Zasobu Własności
Rolnej Skarbu Państwa lub będących w zarządzie Lasów Państwowych; w tym przypadku
podatnikami są odpowiednio jednostki organizacyjne Agencji Nieruchomości Rolnych i
Lasów Państwowych.



Z podatku rolnego zwolnione są gminy i Skarb Państwa.

Podatek rolny



Podstawa opodatkowania:

Dla gruntów gospodarstw rolnych podstawę
opodatkowania stanowi liczba hektarów
przeliczeniowych ustalana na podstawie
powierzchni, rodzajów i klas użytków rolnych
wynikających z ewidencji gruntów i budynków oraz
zaliczenia do okręgu podatkowego. Dla

pozostałych

gruntów - liczba hektarów wynikająca z ewidencji
gruntów i budynków.

Podatek leśny

Podatnikami tego podatku są:



osoby fizyczne;



osoby prawne;



jednostki organizacyjne, w tym spółki, nieposiadające
osobowości prawnej, będące:



właścicielami lasów



samoistnymi posiadaczami lasów



użytkownikami wieczystymi lasów



posiadaczami lasów stanowiących własność Skarbu Państwa albo
jednostki samorządu terytorialnego.



Przedmiotem opodatkowania podatkiem leśnym są lasy, z
wyjątkiem lasów zajętych na wykonywanie innej działalności
gospodarczej niż działalność leśna.



Zwolnienia.

Podatek od spadków i darowizn

Opodatkowane jest nabycie własności rzeczy znajdujących się na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium

Rzeczypospolitej Polskiej,

tytułem:



spadku,



darowizny,



zasiedzenia,



nieodpłatnego zniesienia współwłasności,



zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez
spadkodawcę darowizny lub w postaci powołania do spadku albo w postaci zapisu,



nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na
wypadek jego śmierci,



nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu
inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego
otwartego na wypadek jego śmierci,



nabycie własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych
wykonywanych za granicą, jeżeli w chwili otwarcia spadku lub zawarcia umowy
darowizny nabywca był obywatelem polskim lub miał miejsce stałego pobytu na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Podatek od spadków i darowizn



Podatnikami podatku od spadków i darowizn
są osoby fizyczne, które nabyły własność
rzeczy i prawa majątkowe w sposób wyżej
wskazany.



Płatnikami podatku od spadków i darowizn
są notariusze - od darowizny dokonanej
w formie aktu notarialnego albo zawartej w tej
formie umowy nieodpłatnego zniesienia
współwłasności lub ugody w tym przedmiocie.

Podatek od spadków i darowizn

Opodatkowaniu nie podlega:



nabycie własności rzeczy ruchomych znajdujących się na
terytorium RP lub praw majątkowych podlegających wykonaniu
na terytorium RP, jeżeli w dniu nabycia ani nabywca, ani też
spadkodawca lub darczyńca nie byli obywatelami polskimi i nie
mieli miejsca stałego pobytu lub siedziby na terytorium RP,



nabycie w drodze spadku lub darowizny praw autorskich i praw
pokrewnych, praw do projektów wynalazczych, znaków
towarowych i wzorów zdobniczych oraz wierzytelności
wynikających z nabycia tych praw,



nabycie środków z pracowniczego programu emerytalnego,



nabycie w drodze spadku środków zgromadzonych na rachunku
zmarłego członka otwartego funduszu emerytalnego,



nabycie w drodze spadku środków zgromadzonych na
indywidualnym koncie emerytalnym.

Podatek od spadków i darowizn



Podstawę opodatkowania
stanowi wartość nabytych rzeczy i praw
majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów
(czysta wartość), ustalona wg stanu rzeczy i
praw majątkowych w dn. nabycia i cen
rynkowych z dn. powstania obowiązku
podatkowego.

Podatek od spadków i darowizn

Powstanie obowiązku podatkowego



przy nabyciu w drodze dziedziczenia - z chwilą przyjęcia spadku,



przy nabyciu w drodze zapisu lub dalszego zapisu - od daty ogłoszenia testamentu,



przy nabyciu z polecenia testamentowego - z chwilą wykonania tego polecenia,



przy nabyciu tytułem zachowku - z chwilą zaspokojenia roszczenia lub jego części,



przy nabyciu praw do wkładów oszczędnościowych na podstawie dyspozycji wkładcy na
wypadek jego śmierci - z chwilą śmierci wkładcy,



przy nabyciu jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu
inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego
na wypadek jego śmierci - z chwilą śmierci uczestnika funduszu inwestycyjnego



przy nabyciu w drodze darowizny - z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w
formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej
formy - z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia. Jeżeli ze względu na przedmiot
darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek
podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń,



przy nabyciu z polecenia darczyńcy - z chwilą wykonania polecenia,



przy nabyciu w drodze zasiedzenia - z chwilą uprawomocnienia się postanowienia sądu
stwierdzającego zasiedzenie,



przy nabyciu w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności - z chwilą zawarcia
umowy albo ugody lub uprawomocnienia się orzeczenia sądu, jeżeli ich skutkiem jest
nieodpłatne zniesienie współwłasności.

Podatek od spadków i darowizn

Podatnicy obowiązani są do złożenia zeznania podatkowego, z wyłączeniem przypadków, gdy podatek
pobierany jest przez płatnika (dokonana w formie aktu notarialnego umowa darowizny, umowa
nieodpłatnego zniesienia współwłasności lub ugoda w tym przedmiocie). Szczegółowe zasady

dotyczące

składania zeznań podatkowych określa rozporządzeniem Ministra Finansów z 4 maja 2001 w sprawie
obowiązku składania zeznań podatkowych przez podatników podatku od spadków i darowizn (Dz. U.
z 2001 r. Nr 40, poz. 462 z późn. zm.).



Termin do złożenia zeznania podatkowego wynosi: - 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku
podatkowego jeżeli zgon nastąpił po 1 stycznia 2007 r. - 1 miesiąc od dnia powstania obowiązku
podatkowego jeżeli zgon nastąpił przed 31 grudnia 2006 r.



Do składanego zeznania podatnik winien dołączyć dokumenty mające wpływ na określenie podstawy
opodatkowania potwierdzające:



nabycie rzeczy i praw majątkowych, w szczególności mogą to być: orzeczenie sądu, testament,
umowa, ugoda, zaświadczenie z banku o nabyciu praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie
dyspozycji wkładcy lub zaświadczenie towarzystwa funduszy inwestycyjnych o nabyciu jednostek
uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo
specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci,



posiadanie przez zbywcę tytułu prawnego do rzeczy i praw majątkowych wymienionych w zeznaniu,



istnienie długów i ciężarów, obciążających nabyte rzeczy i prawa majątkowe, a przy nabyciu w
drodze zasiedzenia - poniesienie nakładów na rzecz przez nabywcę podczas biegu zasiedzenia.



Skala podatkowa i kwoty wolne od podatku podlegają okresowej waloryzacji.

Podatek od spadków i darowizn



Termin do złożenia zeznania podatkowego
wynosi: - 6 miesięcy od dnia powstania
obowiązku podatkowego jeżeli zgon nastąpił
po 1 stycznia 2007 r. - 1 miesiąc od dnia
powstania obowiązku podatkowego jeżeli zgon
nastąpił przed 31 grudnia 2006 r.

Podatek od spadków i darowizn



Do składanego zeznania podatnik winien dołączyć dokumenty mające
wpływ na określenie podstawy opodatkowania potwierdzające:



nabycie rzeczy i praw majątkowych, w szczególności mogą to być:
orzeczenie sądu, testament, umowa, ugoda, zaświadczenie z banku o
nabyciu praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji
wkładcy lub zaświadczenie towarzystwa funduszy inwestycyjnych o
nabyciu jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika
funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu
inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci,



posiadanie przez zbywcę tytułu prawnego do rzeczy i praw
majątkowych wymienionych w zeznaniu,



istnienie długów i ciężarów, obciążających nabyte rzeczy i prawa
majątkowe, a przy nabyciu w drodze zasiedzenia - poniesienie
nakładów na rzecz przez nabywcę podczas biegu zasiedzenia.



Skala podatkowa i kwoty wolne od podatku podlegają
okresowej waloryzacji.

Podatek od spadków i darowizn



Zwolnienia podmiotowe



Od 1 stycznia 2007 r. zwolnione z podatku od
spadków i darowizn jest nabycie własności
rzeczy lub praw
majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstę
pnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i
macochę, jeżeli zostanie ono zgłoszone
właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego
w terminie 6 miesięcy od dnia powstania
obowiązku podatkowego.

Podatek od spadków i darowizn

Zwolnione od podatku jest m.in.:



nabycie własności lub prawa użytkowania wieczystego nieruchomości
lub jej części wraz z częściami składowymi, z wyjątkiem:



budynków mieszkalnych,



budynków zajętych na cele specjalistycznego chowu i wylęgu drobiu lub
specjalistycznej hodowli zwierząt wraz z urządzeniami i ze stadem hodowlanym,
urządzeń do prowadzenia upraw specjalnych, jak: szklarnie, inspekty,
pieczarkarnie, chłodnie, przechowalnie owoców



nabycie w drodze darowizny pieniędzy lub innych rzeczy przez osobę
zaliczoną do I grupy podatkowej w wysokości nieprzekraczającej 9
637 zł od jednego darczyńcy, a od wielu darczyńców łącznie nie więcej
niż 19 274 zł w okresie 5 lat od daty pierwszej darowizny, jeżeli
pieniądze te lub rzeczy obdarowany przeznaczy w okresie 12 miesięcy
od dnia ich otrzymania na wkład budowlany lub mieszkaniowy do
spółdzielni, budowę domu jednorodzinnego, nabycie lokalu
mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość albo spłatę
zabezpieczonego hipoteką kredytu mieszkaniowego wraz z odsetkami;

Podatek od spadków i darowizn



nabycie w drodze darowizny praw do
rachunku oszczędnościowo-kredytowego
przez osobę pozostającą faktycznie we
wspólnym pożyciu małżeńskim z posiadaczem
rachunku oszczędnościowo-kredytowego w
kasie mieszkaniowej, pod warunkiem
przeznaczenia środków zgromadzonych na
tym rachunku na cele mieszkaniowe;

Podatek od spadków i darowizn



nabycie w drodze spadku:



przez osoby zaliczone do I i II grupy podatkowej przedmiotów
wyposażenia mieszkania, pościeli, odzieży, bielizny oraz narzędzi
pracy przeznaczonych do użytku w gospodarstwie domowym;
jeżeli w skład wyposażenia mieszkania wchodzą meble zabytkowe,



dzieł sztuki i rękopisów będących przedmiotem twórczości
spadkodawcy oraz materiałów bibliotecznych, jeżeli spadkodawca
zajmował się twórczością lub działalnością naukową, oświatową,
artystyczną, literacką lub publicystyczną,



zabytków ruchomych i kolekcji wpisanych do rejestru zabytków, a
także zabytków użyczonych muzeum w celach naukowych lub
wystawienniczych na okres nie krótszy niż 2 lata,



przez osoby zaliczone do I i II grupy podatkowej zabytków
nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków, jeżeli nabywca
zabezpiecza je i konserwuje zgodnie z obowiązującymi przepisami;