Prezentacja programu PowerPoint

RODZAJE PODATKÓW

Podatki możemy podzielić ze względu na:

 Kryterium podmiotowe

 Kryterium przedmiotowe

 Związek między ciężarem podatkowym a

ponoszącym go podatnikiem:

• Bezpośrednie

• Pośrednie

 Sposób wykorzystania środków

uzyskanych z podatków:

• Ogólne

• Celowe

KRYTERIUM PODMIOTOWE

I podział:

 Podatki państwowe – są o podatki centralne,

które wpłacane są na rzecz Skarbu Państwa

 Podatki samorządowe – podatki lokalne,

wpłacane na rzecz JST

II podział:

 Podatki od osób fizycznych – jednostki mające

zdolność prawną od chwili urodzenia

 Podatki od osób prawnych – Skarb Państwa i

jednostki organizacyjne, którym przepisy
szczególne przyznają osobowość prawną

KTYRERIUM PRZEDMIOTOWE

Podział dokonywany jest na podstawie źródła

poboru podatku, który nawiązuje do procesu

gospodarczego. Wyróżniamy w nim

charakterystyczne stany faktyczne i prawne

będące przedmiotem opodatkowania:

 Przychód

 Dochód

 Majątek

 Konsumpcja.

PODATKI PRYZCHODOWE

Przychód jest różnie rozumiany w sensie

podatkowym. Przyjmuje się, iż stanowi wpływy

brutto, czyli bez potrącenia kosztów.

Oznacza to, iż związane są z określonym

źródłem, regularnością otrzymywania oraz

pewnym okresem. Źródłem przychodów są

głównie działalność zarobkowa, a także

działalność gospodarcza.

Podatki przychodowe to takie których przedmiotem

jest uzyskiwanie przychodu – czyli pobierane są

dopiero, gdy przychód powstanie z poszczególnych

źródeł.

Z uwagi na fakt, iż przychód nie zawsze musi

oznaczać uzyskanie dochodu powoduje, że

stosowane są tutaj stawki proporcjonalne.

Zbyt duży udział tego podatku z reguły oznacza niski

poziom rozwoju gospodarczego państwa.

PODATKI DOCHODOWE

Dochód w sensie podatkowym określany jest jako

„czysty przyrost majątkowy w pewnym

określonym czasie”.

Natomiast wg teorii źródeł, jako dochód ujmuje się

tylko te wpływy, których źródło jest stałe.

Ustawodawca wybierając zakres opodatkowania łączy

wybrane elementy z obu koncepcji.

Istotą podatku dochodowego jest dochód, z którym

związany jest koszt uzyskania przychodu. Budowane

są na zasadzie progresywności, co wynika z

ostatecznych wyników finansowych działalności

podmiotów opodatkowanych.

Ten rodzaj podatku odzwierciedla wysoki poziom

rozwoju gospodarczego.

PODATKI MAJĄTKOWE

W podatkach majątkowych opodatkowanie rozróżnia

się w aspekcie ekonomiczny i prawnym. Stanowią

znaczenie marginalne z punktu widzenia fiskalnego,

dlatego stanowią uzupełnienie dochodów państwa.

Aspekt normatywny

Podatek, który poprzez elementy swej konstrukcji

jest powiązany z majątkiem

Aspekt ekonomiczny

Podatek, którego źródłem jest majątek podatnika.

Wyróżniamy podatki nominalne (płacone z dochodów)

oraz podatki majątkowe realne (źródłem z którego są

opłacone jest majątek).

Podatek ten może obciążać majątek ludności oraz

podmiotów gospodarczych.

W tym aspekcie wyróżnić można także podatki, które

obciążają:

 posiadanie;

 nabycie lub zbycie;

 przyrost majątku.

PODATKI KONSUMPCYJNE

Podatki konsumpcyjne dotyczą dochodów

indywidualnych w toku ich wydatkowania.

Opodatkowanie konsumpcji dokonuje się z chwilą gdy

ponosimy wydatek.

Dotyczy wszystkich dóbr i usług.

Opodatkowanie z tego tytułu prowadzi do

regresywnego obciążenia dochodu wydatkowanego.

Rodzaj podatku

Przykłady

Podatki przychodowe

Podatki przemysłowe,
rolny, leśny

Podatki dochodowe

Podatek dochodowy od

osób fizycznych i
prawnych, wpłaty z zysku

przedsiębiorstw i
jednoosobowych spółek

Skarbu Państwa

Podatki majątkowe

Podatek od

nieruchomości, środków
transportowych, od

spadków i darowizn

Podatki konsumpcyjne

VAT, akcyza, podatek
importowy, od gier

NIEMCY

Podatek dochodowy od osób
fizycznych –
Einkommensteuer:

Stawka

podatku

Podstawa

podatku w

EUR

poniżej 8 130

14%

8 131 – 52

881

42%

52 882 250

730

45%

250 731 i

powyżej

Podatek od

nieruchomości

Od 35% wartości

nieruchomości

Zwiększony od

lokalizacji i

poziomu

oprocentowania

VAT

19%

VAT

20%

Podatek od
nieruchomoś
ci

% z dochodu realnego,

jaki może przynieść

dana nieruchomość w

ciągu roku

Ustalany przez władze

lokalne, przy max

poziomie określonym

przez rząd

FRANCJA

Podatek dochodowy od osób
fizycznych - impôt sur le
revenu

Stawka

podatku

Podstawa

podatku w

EUR

poniżej 5 687

5,5%

5 687 – 11

344

14%

11 344 – 25

195

30%

25 195 – 67

546

40%

67 546 i

powyżej

VAT

22%

Podatek od

nieruchomości

Średnio 0,4% od zabudowań

miejskich oraz 0,2% od zabudowań

wiejskich

WŁOCHY

Podatek dochodowy od osób
fizycznych - Imposta sui
Redditi delle Persone
Fisiche

Stawka

podatku

Podstawa

podatku w EUR

23%

Do 15 000

27%

15 000 – 28 000

38%

28 000 – 55 000

41%

55 000 – 75 000

43%

75 000 i powyżej

Podatki bezpośrednie

• nie mogą być przerzucone na inny podmiot lub nie

powinny być przerzucone według zamiaru
ustawodawcy,

• ciężar podatku ponosi zawsze podmiot, na którego

ustawodawca nałożył obowiązek podatkowy,

• Powiązane są wprost z osiąganym przychodem,

dochodem lub majątkiem.

Źródło: Leksykon budżetowy

www.sejm.gov.pl

Podatki bezpośrednie:

- podatek dochodowy od osób fizycznych

- podatek dochodowy od osób prawnych
- podatek od spadków i darowizn
- podatek od czynności cywilnoprawnych
- podatek rolny
- podatek leśny
- podatek od nieruchomości
- podatek od środków transportowych

Podatki pośrednie

• istnieje możliwość przerzucenia podatku

na inny podmiot niż ten, na który
ustawodawca nałożył obowiązek
podatkowy,

• obciążają podatnika w sposób niezależny

od jego sytuacji dochodowej i majątkowej,

• są podatkami „ukrytymi”, a ciężary

ponoszone przez podatników są bardziej
anonimowe.

Podatki bezpośrednie a podatki

pośrednie

•

Podatki pośrednie są łatwiejsze w poborze,
gdyż stanowią składnik ceny towarów i usług.

•

Z powodu "ukrycia" ich w cenie, uznawane są za
mniej odczuwalne lub uświadamiane przez
nabywców towarów i usług.

•

Za pomocą podatków bezpośrednich sięga się
bezpośrednio do indywidualnego uzyskiwanego
dochodu. Wymagają one stworzenia aparatu i
instrumentów wymiaru i poboru.

Struktura dochodów

podatkowych

72,20%

27,00%

0,81%

Podatki
pośrednie

CIT PIT

Pozostałe

Źródło: Ustawa budżetowa na rok
2014.

Podatki pośrednie –

struktura

64,63%

34,68%

0,70%

Podatek od
towarów i usług

Podatek
akcyzowy

Podatek od gier

Źródło: Ustawa budżetowa na rok
2014.

Podatki zwyczajne a podatki

nadzwyczajne

Podatki zwyczajne

Podatki nadzwyczajne

wprowadzane w sposób

ustalony prawem

na czas nieokreślony

wprowadzane w sytuacji

szczególnej pod względem

gospodarczym lub

politycznym, mogą

mieć charakter jednorazowy

lub okresowy

Starożytny Rzym

• Już w starożytnym Rzymie wyróżniano podatki

zwyczajne i nadzwyczajne.

• Podatki nadzwyczajne nakładano w określonych

sytuacjach np. w celu pokrycia kosztów wojennych.

• Na ogół płacono w pieniądzu, chociaż w czasie

kryzysów decydowano się na pobieranie ich w
naturze.

Podatek nadzwyczajny

• Pobór – podatek nadzwyczajny uchwalany przez sejmy od

XVI w.

• Był najczęściej przeznaczany na potrzeby wojskowe, w

przypadku konieczności nadzwyczajnego zwiększenia
liczebności armii.

• Nadzwyczajny podatek od wzbogacenia wojennego

wprowadzony dekretem z dnia 13 kwietnia 1945 r.

• Dyskutowano również projekt wprowadzenia podatku

powodziowego po katastrofalnej powodzi w 1997 roku.

Podatki ogólne

• Przeznaczenie wpływów z podatku

ogólnego nie jest z góry określone.

• Podatki ogólne służą gromadzeniu

dochodów budżetowych na
pokrywanie wszystkich wydatków
budżetu, niezależnie od ich
kierunków i rodzajów

Podatki celowe

• Podatek celowy jest z góry określonym

źródłem finansowania konkretnie
ustalonego rodzaju wydatków państwa.

• ma służyć nagromadzeniu środków na

finansowanie jednego, ściśle
określonego rodzaju wydatków.

Podatki ogólne a podatki

celowe

• Przykładem podatku ogólnego może być

podatek dochodowy, natomiast
przykładem podatku celowego mógłby być
podatek od środków transportowych
(czyli podatek drogowy), gdyby wpływy z
tego podatku rzeczywiście były
wykorzystywane tylko na cele budowy i
konserwacji dróg publicznych, a nie na
pokrywanie wydatków budżetowych nie
związanych z transportem.

Podatki celowe

• Podatki celowe pozwalają bardziej

sprawiedliwie rozłożyć ciężary
opodatkowania między różnych
podatników i ich grupy.

• Jeżeli jakiś rodzaj wydatków przynosi

specjalne korzyści określonej grupie ludzi,
to jest zasadne, ażeby ci właśnie ludzie
przyczyniali się do sfinansowania tych
wydatków wnosząc podatki celowe.

Ekonomiczne skutki

podatków

• Skutki behawioralne:

– Wpływ na pracę, wykształcenie,

emeryturę,

– Wpływ na oszczędności, inwestycje,

podejmowanie ryzyka,

– Wpływ na podejmowanie działań

zmierzających do unikania podatków, a
nie do bogacenia się,

– Wpływ na decyzje o terminie ślubu i

rozwodu.

Ekonomiczne skutki

podatków

• Skutki w sferze równowagi ogólnej:

– Często ważne skutki pośrednie, zwłaszcza

przy podatkach o szerokiej podstawie,
takich jak podatek od płac i odsetek.

• Skutki ogłoszenia informacji:

– Przyszłe podatki od aktywów znajdują

odzwierciedlenie (zostają
„skapitalizowane”) w cenie aktywów w
chwili ogłoszenia informacji o zamiarze ich
wprowadzenia.

Nadmierne podatki

prowadzą do:

• ograniczenia działalności

gospodarczej,

• zmniejszenia zainteresowania

podatników pozyskiwaniem
dochodów z działalności
gospodarczej i pracy najemnej,

• obniżania skłonności do

oszczędzania,

• tworzenia korzystnych warunków dla

uzasadnienia unikania ich płacenia i
tym samym poszerzania tzw. szarej
strefy.

Wpływ podatków dochodowych na

oszczędności i inwestycje analizują

między innymi Richard Abel Musgrave i

Peggy Musgrave. Rozpatrują dwie

sytuacje:

• pierwszą, w której nie występują

podatki;

• drugą, gdy wprowadza się podatek

od wyników przedsiębiorstw oraz
opodatkowuje się dochody
oszczędzających.

Przeprowadzona przez R.

Musgrave’a i P. Musgrave’a analiza

prowadzi do wysunięcia wniosku, że

opodatkowanie wpływa negatywnie

zarówno na skłonność do

oszczędzania, jak i do inwestowania,

a w konsekwencji zmniejsza tempo

rozwoju gospodarczego i

efektywność gospodarowania.

Głównym narzędziem redystrybucji

dochodów przez państwo są podatki.

Państwo realizując za pomocą

podatków cele fiskalne jednocześnie

dokonuje, po uzyskaniu aprobaty

społeczeństwa, korekty dochodów

wedle przyjętych kryteriów.

Jednym z pozafiskalnych motywów

gromadzenia dochodów, przez

państwo jest równość i

sprawiedliwość społeczna. Rynek jest

bezwzględnym „organizatorem" życia

gospodarczego i społecznego.

Wyłania się stąd zadanie dla państwa

korygowania nieuzasadnionych

rozpiętości w dochodach

poszczególnych podmiotów. Korekta

ta dokonywana jest głównie za

pomocą podatków, w mniejszym zaś

stopniu za pomocą wydatków, np. w
postaci zasiłków z opieki społecznej.

Krzywa Lorenza pozwala analizować

wpływ podatków na rozkład

dochodów w społeczeństwie. Im

bardziej krzywa nierówności

dochodów zbliża się do krzywej

równości, w tym większym stopniu

podatki służą niwelowaniu

nierówności dochodowych, tym

większa jest też skala redystrybucji

dochodów przez państwo.

Faktyczny rozkład dochodów w

społeczeństwach jest bardzo

zróżnicowany, a przyczyny jego

występowania bardzo złożone.

Zróżnicowanie dochodów wynika z istoty

mechanizmu rynkowego . Mimo

deklarowanej neutralności podatkowej,

która wymaga tego, aby podatki nie

zmniejszały aktywności gospodarczej lub

zawodowej podatników, państwa w

różnych formach zmniejszają jednak

nierówności dochodowe.

Współczynnik Giniego

• Zróżnicowanie dochodów w

społeczeństwie mierzy się w praktyce
najczęściej za pomocą współczynnika
Giniego.

Wskaźnik ten stanowi pole
obszaru pomiędzy krzywą Lorenza
a przekątną kwadratu jednostkowego,
pomnożone przez 2.

Współczynnik Giniego

• Właściwości

– współczynnik Giniego przyjmuje

wartości z przedziału [0; 1], często
jednak wyraża się go w procentach,

– wartość zerowa współczynnika wskazuje

na pełną równomierność rozkładu
dochodów,

– wzrost wartości współczynnika oznacza

wzrost nierówności rozkładu dochodów,

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

0,33

0,34

0,35

0,34

0,35

0,34

Współczynnik Giniego w Polsce

Granica opodatkowania

Granicą opodatkowania jest moment,

w którym podwyższając

opodatkowanie, ciężar podatku

wywoła konsekwencje gospodarczo

niepożądane.

Granice ekonomiczne:

A. Ekonomiczna absolutna granica opodatkowania oznacza, że

rozmiary dochodu narodowego wyznaczają granicę, powyżej
której nie jest możliwe zwiększenie dochodów podatkowych.
Tylko to co zwiększa Dochód narodowy może być
przedmiotem i źródłem opodatkowania.

B. Ekonomicznie względna granica opodatkowania wystąpi gdy:
o Ciężar podatku wpływa na zachowanie podatnika w taki

sposób, że przekreśla możliwość uzyskania przez państwo
dochodu podatkowego

o Ciężar podatku wywołuje następstwa, które są gospodarczo

niepożądane.

O przekroczeniu granic świadczą

następujące kryteria:

A. Pojawia się efekt Laffera
B. Naruszone są źródła podatku

(kryterium Smitha)

C. Naruszone są podstawowe zasady

opodatkowania

D. Naruszone są cele gospodarcze

Efekt Laffera

Według tego twierdzenia opodatkowanie nie

wpływa do budżetu gdy jest to stawka 0%
lub 100%.

Koncepcją Laffera było znalezienie takiej

stawki, która zapewni optymalny wpływ do
budżetu.

Założeniem była obserwacja kształtowania

dochodu przez wprowadzenie określonej
stawki, aż do poziomu, w którym dochody
znacząco by spadły.

Kryterium Smitha/ Naruszenie

źródła podatku

Opodatkowanie nie powinno naruszać

kapitału, tj. opodatkowanie nie
powinno przekraczać takiego
poziomu obciążeń, aby dochód, zysk
czy majątek nie były wystarczającym
źródłem do uiszczenia podatków.

Naruszenie podstawowych zasad

opodatkowania

System podatkowy powinien być

kształtowany według racjonalnych
zasad, co oznacza, że wykroczenie
przeciwko racjonalnym zasadom
budowy systemu może prowadzić do
przekroczeni granic.

Naruszenie celów

gospodarczych

Konstrukcja i układ podatków

powinien uwzględniać możliwość
skutecznej realizacji zadań
gospodarczych, będzie to możliwe
tylko wtedy gdy poziom obciążeń
podatkowych w relacji do produktu
krajowego brutto zostanie obniżony
tak aby jak najwięcej środków został
w dyspozycji podmiotów
gospodarczych.

Psychologiczne granice

opodatkowania

Ustawodawca musi brać pod uwagę

nastawienie podatnika wobec
obciążeń, głównie wytrzymałość
podatkową. Występuję tutaj
kryterium dochodu do dyspozycji,
jest to punkt odniesienia dla oceny
systemu przez podatnika.

Prawne granice

opodatkowania

Ostatnim typem granicy

opodatkowania jest granica prawna,
po przez jej ustalenia można
zapobiec naruszeniu i przekroczeniu
granicy w momencie tworzenia
prawa. Głównym źródłem tych granic
jest Konstytucja RP, również zawarte
są w prawie unijnym.

Opór podatkowy

Niechęć do płacenia podatku, prowadzi

do różnych postaw, rozpoczynając od

buntów podatkowych przez odmowę

aż do unikania czy też uchylania się

od podatku.

Typy przerzucania podatku

Rzeczywiste przerzucanie podatku

ma miejsce gdy podmiot zobowiązany
do zapłaty z mocy prawa przenosi ciężar
podatkowy na inny podmiot, dzięki
stosunkom prawnym czy tez
ekonomicznym, które ich wiążą np.
umowa najmu czy kupna. Przykładem
może być zwiększanie cen. Jest to
zachowanie niepożądane przez państwo.

Ucieczka przed podatkiem

Unikanie opodatkowania a uchylanie od opodatkowania

Unikanie opodatkowania jest to

ograniczenie obciążeń za pomocą
dostępnych, dozwolonych środków
przez prawo.

Uchylanie się od opodatkowania wiąże

się z działaniami nie dozwolonymi
przez prawo.

Unikanie opodatkowania

Wiąże się z wykorzystaniem przepisów prawa

na korzyść podatnika oraz wybieranie formy
najmniej opodatkowanej czyli świadoma
aktywność podatnika związana z
korzystnym doborem form prawnych.
Wyróżniamy tutaj:

• Oszczędności podatkowe, które są

realizowane przez ulgi,

• Kształtowanie obecnej sytuacji,
• Stosowanie czynności nieopodatkowanych.

Uchylanie się przed

podatkiem

Oznacza działania zakazane, które prowadza do minimalizacji obciążeń lub do

całkowitego ich wykluczenia. Można wymienić aż dziewięć typów takiego

zachowania:

a. niezgłoszenie podatku,

b. nieujawnienie wszystkich źródeł przychodu,

c. Przyznanie ulg, które się nie należą

d. zgłoszenie kosztów, które nie zostały poniesione,

e. ukrycie źródeł dochodu,

f. podrabianie ksiąg rachunkowych,

g. fałszowanie rachunków,

h. nieistniejący eksport.

*Można do tego zbioru dodać dziesiątą czynność jakim jest uchyleni

się od podatku po przez raj podatkowy.

Raje podatkowe

Państwo posiadające niską lub zerową

stopę podatkową na wszystkie lub
wybrane kategorie dochodów, pewien
poziom tajemnicy bankowej lub handlowej
oraz minimalne lub żadne wymogi rezerw
w banku centralnym lub żadne
ograniczenia wymiany walut. Większość
rajów podatkowych ma nieskomplikowane
wymogi licencyjne oraz regulacyjne dla
banków i innych przedsiębiorstw.

Przesunięcie źródeł dochodu przed opodatkowaniem

Spółka córka, która funkcjonuje w kraju

o wysokich podatkach sprzedaj
towary spółce matce umiejscowionej
w raju podatkowym z niewielkim
zyskiem natomiast ona odsprzedaje
je do kraju docelowego, stosując
maksymalny narzut zysku.

Przykłady:

Jersey

terytorium zależne od Wielkiej

Brytanii, ale nie wchodzi w skład
Zjednoczonego Królestwa. Jersey
prowadzi we własnym zakresie
politykę wewnętrzną, ma własny
organ ustawodawczy, system prawny
i podatkowy.

„Zero- ten”

Ogólna stawka podatku wynosząca 0% ma zastosowanie do

wszystkich spółek , które prowadzą działalność gospodarczą
poprzez zakład położony w Jersey, z wyjątkiem następujących
przypadków:

1) do zysków przedsiębiorstw świadczących usługi finansowe stosuje się stawkę

10%;

2) do określonych przedsiębiorstw użyteczności publicznej stosuje się stawkę

20%;

3) dochody z wynajmu i zyski z nieruchomości deweloperskich są

opodatkowane stawką 20%, niezależnie od charakteru spółki.

Nie są pobierane podatki u źródła od: dywidend, odsetek lub innych płatności

firm zwolnionych z opodatkowania ; płacą one tylko stałą opłatę 600 GBP.

Lichtenstein

Do wiodących gałęzi gospodarki Liechtensteinu

należą usługi bankowe oraz finansowe.
Miejscowe prawo bankowe zapewnia bardzo
wysoki poziom tajemnicy bankowej. Bardzo
istotnym atutem również bardzo elastyczne
prawo spółek, możliwość tworzenia
prywatnych funduszy inwestycyjnych oraz
indywidualnie negocjowanych polis
inwestycyjnych.

• Aktualnie w księstwie działa piętnaście

banków.

Malta

Republika Malty to państwo wyspiarskie położone w Europie

Południowej, na Morzu Śródziemnym

W ramach tzw. rezydencji zwykłej zagwarantowanych jest

kilka niezwykle efektywnych przywilejów w dziedzinie
opodatkowania majątku:

1. brak opodatkowania dochodów powstałych poza Maltą pod

warunkiem nie otrzymywania ich na terytorium Malty.

2. zyski kapitałowe (np. dywidendy) otrzymane przez

rezydentów, których źródło pochodzenia położone jest poza
Maltą nie są obłożone jakimkolwiek ciężarem podatkowym.

3. w przypadku rezygnacji z rezydencji podatkowej, cały

dochód i zyski mogą być swobodnie zabrane z Malty.

Document Outline