PROGRAM POSTĘPOWANIA
KOREKCYJNO- KOMPENSACYJNEGO

CZYM JEST GIMNASTYKA
KOREKCYJNO – KOMPENSACYJNA?

Kompensacja

Funkcja wyrównawcza przeciwdziałająca nieutrwalonym

jeszcze odchyleniom od stanu prawidłowego, odchylenia te

mają charakter zmian czynnościowych. Jest zorganizowany

system bodźców dopełniających oraz anty bodźców mających

zrównoważyć ślepe działanie zbyt daleko posuniętej adaptacji.

Jest to działanie profilaktyczne.

Korekcja

Funkcja poprawcza przeciwdziałająca zmianom już istniejącym

– strukturalnym. Jest interwencją w przypadkach odchyleń

rozwojowych możliwych do zlikwidowania lub zahamowania

drogą ćwiczeń. Są to działania typu terapeutycznego –

interwencja oparta na rozpoznawaniu już istniejącej zmiany.

CELEM GIMNASTYKI KOREKCYJNO – KOMPENSACYJNEJ
JEST:



Wykształcenie nawyku poprawnej
postawy ciała.



Uświadomienie dziecku i rodzicom
występowania wady oraz
związanych z nią wszelkich
następstw.



Wyrobienie
umiejętności„odczuwania” własnego
ciała, tzn. uzyskanie równowagi
między podświadomością a
napięciem mięśniowym.



Zniwelowanie dotychczasowego
nawyku i zastąpienie go nawykiem
prawidłowym.



Wyrobienie wytrzymałości
posturalnej, czyli zdolności do
długotrwałego utrzymania
skorygowanej postawy.



Utrwalenie nawyku prawidłowej
postawy w różnych sytuacjach
życiowych (stopy równomiernie
obciążone).



Przeciwdziałanie pogłębiania się
zaburzeń statyki ciała i utrwalenie
właściwej postawy poprzez
odpowiednie jej korygowanie.



Zwiększenie wydolności organizmu i
ogólnej sprawności dziecka poprzez
poprawienie zaburzeń w rozwoju jego
motoryczności.



Poprawienie pracy układów:
krążeniowego, oddechowego i
narządów ruchu.



Uzyskanie pełnego zakresu ruchomości
w stawach poprzez wydłużenie,
skrócenie bądź wzmocnienie
właściwych grup mięśniowych

FORMY ĆWICZEŃ KOREKCYJNYCH



Czynnik przestrzenny określa miejsce wykonywania
różnych czynności o działaniu korekcyjnym. Cele i
zadania postępowania korekcyjnego mogą być
realizowane zarówno w domu osoby poddawanej temu
procesowi, jak i w szkole, ośrodku międzyszkolnym, w
odpowiedniej przychodni czy w zakładzie lecznictwa
zamkniętego (np. w szpitalu, sanatorium lub ośrodku
rehabilitacyjnym), a nawet na wspomnianych
wcześniej obozach czy koloniach zdrowotnych.
Szczegółowiej możemy natomiast mówić o zajęciach
realizowanych w konkretnych pomieszczeniach oraz
poza nimi - np. na boisku lub w terenie.



Czynnik czasowy jest wieloaspektowy, gdyż określa
on zarówno czas jednorazowego wykonywania
odpowiednich ćwiczeń, jak i szereg krótko- i
długoterminowych aspektów postępowania
korekcyjnego. Podstawową jednostką są tutaj zajęcia
korekcyjne, będące odpowiednikiem lekcji wychowania
fizycznego, o czasie trwania wynoszącym zwykle ok.
45 minut. Zaleca się jednak, by u dzieci
przedszkolnych stosować jednostki krótsze (około 30
minut), co podyktowane jest mniejszą ich wydolnością
i mniejszą zdolnością do długotrwałego
koncentrowania uwagi. Tego typu zajęcia, podobnie
zresztą jak lekcje WF, zwykło się dzielić na trzy części -
wstępną (trwającą około 10 minut), będącą swego
rodzaju rozgrzewką, główną (około 30 minut), w której
realizowane są zasadnicze cele oraz końcową
(pozostałe 5 minut), służącą fizycznemu i
psychicznemu uspokojeniu ćwiczących.

W pojęciu czynnik czasowy mieści się również
całodobowe oddziaływanie profilaktyczno-
korekcyjne. Mieszczą się tu także pewne "cykle
terapeutyczne", służące zwykle realizacji
określonego celu. Ze względu na mniejszą
częstotliwość ćwiczeń wykonywanych np. w szkole
czy w przychodni (2-3 razy tygodniowo), cykle te
są zwykle dłuższe (kilkunasto tygodniowe), niż
analogiczne cykle realizowane w placówkach
zamkniętych (kilkutygodniowe), gdzie odpowiednie
zabiegi i ćwiczenia wykonywane są codziennie.
Pełny cykl postępowania korekcyjnego, w
zależności od rodzaju i stopnia ciężkości wady,
może obejmować szereg tygodni, miesięcy, a
nawet lat - aż do pełnego skorygowania wady,
względnie do chwili zakończenia wzrostu kostnego.



Czynniki organizacyjne zdeterminowane są
w zasadzie przez rodzaj i sposób wykonywania
zastosowanych ćwiczeń, choć te "narzucone"
są niejako przez cel postępowania
korekcyjnego danej osoby bądź grupy osób z
zaburzeniami statyki ciała. Omawiane czynniki
wiążą się z tworzeniem warunków do realizacji
planów postępowania korekcyjnego oraz
optymalnego w czasie wykorzystania bazy
lokalowo-sprzętowej. Czynniki te dotyczą
również samej organizacji pracy oraz
współdziałania różnych osób (a nawet
ośrodków) zajmujących się postępowaniem
korekcyjnym.

Czynniki organizacyjne wiążą się także z faktem
indywidualnego lub zbiorowego przeprowadzania
ćwiczeń korekcyjnych. Ćwiczenia
korekcyjne ściśle indywidualne (jeden ćwiczący
obsługiwany przez jednego terapeutę)
wykonywane są niezwykle rzadko - jedynie w
niektórych placówkach rehabilitacyjnych.
Dotyczą one przeważnie przypadków cięższych,
gdzie niezbędna jest znaczna pomoc terapeuty.
Organizacja takich ćwiczeń nie nastręcza
specjalnych trudności. Ich mankamentem jest
niestety mała dostępność, wynikająca z
czasochłonnego zaangażowania terapeuty,
wobec czego może on się zająć zaledwie kilkoma
osobami dziennie.

O wiele częstsze są więc rozmaite
odmiany grupowych form ćwiczeń
korekcyjnych. W tym przypadku,
wychodząc z metodyki wychowania
fizycznego, można mówić o formie
frontalnej, grupowej, grupowo-
frontalnej, indywidualnej i grupowo-
indywidualnej.



Forma frontalna- wszyscy ćwiczący
wykonują to samo i tak samo, wobec
czego forma ta może być stosowana
jedynie w całkowicie jednorodnych
grupach osób z zaburzeniami statyki
ciała.



W formie grupowej z kolei ćwiczący -
podzieleni na jednorodne grupy o
podobnym rodzaju i stopniu ciężkości
wady - wykonują odmienne zadania
(ćwiczenia zróżnicowane pod względem
ich rodzaju i stopnia trudności) lub w
systemie stacyjnym wykonują różne
zadania na poszczególnych
stanowiskach, ale w efekcie ćwiczą to
samo (forma grupowo-frontalna).



Forma indywidualna polega
natomiast na samodzielnym
wykonywaniu swoich zadań przez
poszczególnych ćwiczących, a
grupowo-indywidualna łączy identyczne
wykonywanie zadań z przeplataniem
tego wykonywaniem niektórych zadań
w trybie indywidualnym

FORMY PROWADZENIA ZAJĘĆ KOREKCYJNO -
KOMPENSACYJNYCH

dotyczą strony organizacyjnej przebiegu
ćwiczeń w czasie i przestrzeni i są ściśle
związane z metodami realizacji zadań. Wybór
odpowiedniej formy dla realizacji
planowanych zadań zależy od:
zaawansowania sprawnościowego dzieci, ich
wieku, liczby ćwiczących, miejsca
prowadzenia zajęć, możliwości wykorzystania
sprzętu, urządzeń i przyborów.

Forma frontalna - polega na takiej organizacji zajęć,
podczas której dzieci w tym samym czasie wykonują to samo
ćwiczenie, a prowadzący, mając ich w polu widzenia, kieruje
nimi. Forma zajęć w zespołach - polega na tym, że
ćwiczenia odbywają się w kilku grupach, przy czym
uczniowie każdego zespołu realizują odrębne zadania.
Forma zajęć indywidualnych - występuje wtedy, gdy
uczniowie wykonują zadania ruchowe samodzielnie i każdy
ćwiczący ma do opanowania swój program ćwiczeń. Forma
stacyjno - obwodowa - występuje wtedy, gdy uczniowie
ćwiczą na stanowiskach zwanych stacjami, pojedynczo lub w
małych grupach, mają do wykonania określoną liczbę
powtórzeń lub określony czas ćwiczenia i dokonują zmiany
poszczególnych stacji. Forma ćwiczeń ze
współćwiczącym - jest jedną z form intensyfikacji zajęć
oraz zwiększenia ich atrakcyjności i efektywności. Ćwiczący,
dzięki wzajemnej współpracy, kształtują odpowiednią -
poprawną formę ruchu, wdrażają się do wzajemnej ochrony i
pomocy w czasie ćwiczeń, rozwijają poczucie
odpowiedzialności za siebie i partnera.

BIBLIOGRAFIA



Nowotny J, Saulicz E. 1998. Niektóre
zaburzenia statyki ciała i ich korekcja.
AWF Katowice.



Romanowska A. 2000. Gimnastyka
korekcyjno – kompensacyjna.
Konspekty zajęć. Korepetytor, Płock.



Kutzner Kozińska M. 1981.Korekcja wad
postawy. AWF, Warszawa