Struktura lokalnych firm
usługowych branży informatycznej
Damian Kałwik Kl. IV TI
Charakterystyka branży
informatycznej na świecie
Obecnie branża informatyczna ma ogromny wpływ na całą
gospodarkę globalną, a zapotrzebowanie na produkty
informatyczne wciąż wzrasta, zwłaszcza w krajach
rozwijających się. Często zamiennie stosuje się termin IT1.
Branżę informatyczną można podzielić ze względu na zakres
jej działalności i funkcji: produkcję hardware, edukację,
produkcję software, doradztwo, sprzedaż, przetwarzanie
danych. Zakres działalności branży IT został przedstawiony
na Rysunku 1.
Czynniki zewnętrzne i wewnętrzne
Na rozwój branży mają wpływ zarówno czynniki zewnętrzne
jak i wewnętrzne. Czynniki wewnętrzne to głownie
indywidualne możliwości przedsiębiorstwa (w dużej mierze
finansowe). Czynniki zewnętrzne to wpływy kontekstowe
środowiska w jakim znajduje się dana branża, czyli wszytko
to co aktualnie dzieje się na rynku branżowym (lokalnym i
globalnym),
występujące
trendy
biznesowe,
wpływ
konkurencyjności na rozwój przedsiębiorstwa. Powyższe
elementy zostały usystematyzowane w tabeli 1.
Najlepiej zarabiające firmy informatyczne
Najwięksi gracze w branży na światowym rynku odgrywają
kluczową rolę w funkcjonowaniu całej gospodarki. Jak
wynika z raportu dotyczącego IT, w walce o kapitał
finansowy dominują Stany Zjednoczone oraz Azja. Są to
kraje, które inwestują nie tylko w kapitał ludzki, ale również
we wszelkiego rodzaju innowacje, dzięki temu ich
gospodarki charakteryzują się bardzo wysokim poziomem i
wciąż się rozwijają. Na liście dziesięciu najlepiej
zarabiających firm informatycznych (Tabela 2), nie ma tych
pochodzących z rynków, które dopiero się rozwijają, np.
Indie. Miejsce w rankingu jest determinowane głównie przez
sprzedaż, jaką osiągnęło dane przedsiębiorstwo. Są to
całkowite
przychody
ze
sprzedaży
software
(oprogramowania), hardware (sprzętu komputerowego) i IT
services (usług informatycznych).
Sektor informatyczny w Europie
Celem prowadzonych badań EIU jest ocena i porównanie 66
krajów pod względem warunków rozwoju przemysłu
informatycznego (IT). Pozwala to określić zakres, w jakim
dany kraj wspiera konkurencyjność swojego sektora IT.
Rankingi europejskich państw w latach 2008-2009
przedstawia Tabela 3.
Na 24 kraje Unii Europejskiej, które objęto badaniem w 2008
roku, Polska znalazła się na 19 pozycji. W regionie Europy
Środkowo-Wschodniej wyprzedziły ją: Estonia, Słowenia, Węgry,
Czechy i Słowacja. Na 9 krajów, które razem z Polską przystąpiły
do Unii Europejskiej 1 maja 2004 roku jedynie dwa: Litwa i Łotwa
osiągnęły gorsze rezultaty. Cypr i Malta nie zostały uwzględnione
w rankingu, natomiast pozostałych 5 nowych członków Unii
uzyskało lepsze wyniki. W skali całej Unii Europejskiej objętej
badaniem, w tyle za Polską pozostały jedynie: Grecja, Łotwa,
Litwa, Rumunia i Bułgaria. Natomiast najwyższe lokaty zajęły:
Wielka Brytania, Szwecja i Dania. Natomiast w 2009 roku na 24
kraje Unii Europejskiej objęte badaniem Polska zajęła 3 pozycję
od końca. W Unii Europejskiej najwyższe lokaty zajęły takie
państwa jak: Finlandia, Szwecja, Holandia, Wielka Brytania oraz
Dania. Wyniki powyższego raportu zostały opracowane na
zlecenie Business Software Alliance (BSA).
Sektor informatyczny w Polsce
Początek sektora informatycznego w Polsce datuje się na
koniec lat czterdziestych XX wieku. Były to niesprzyjające
czasy
powojenne.
Zaostrzenie
tzw.
zimnej
wojny
spowodowało izolację międzynarodową, zwłaszcza w
stosunku do technologii rozwijanej w państwach zachodnich.
W porównaniu z innymi państwami, budową pierwszych
komputerów zajmowała się w Polsce niewielka grupa osób,
najpierw w ośrodkach warszawskich, a następnie we
Wrocławiu. Dofinansowanie ze środków państwowych było na
bardzo niskim poziomie. W ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat
sektor IT w Polsce rozwijał się dynamicznie. Wykres 1
ukazuje, że wartość rynku informatycznego w Polsce rosła
systematycznie w latach 2002-2008. Rok 2007 przyniósł
największe tempo wzrostu tego sektora. W 2008 roku wartość
tego wskaźnika spadła, by w roku 2010 znów przyjąć trend
rosnący.
Polska osiągnęła najlepsze rezultaty w następujących
kategoriach: środowisko biznesowe, środowisko prawne,
wsparcie dla rozwoju przemysłu IT. Obszary, w których
zalecana byłaby zdecydowana poprawa to: środowisko
badań i rozwoju, infrastruktura IT oraz kapitał ludzki.
Obecnie na polskim rynku istnieje ponad 250 firm
zajmujących się sprzedażą rozwiązań IT, ponad 150-
świadczących usługi informatyczne oraz ponad 100-
sprzedających
własne
oprogramowanie.
Producentów
sprzętu informatycznego działa w Polsce około 2011. Firmy
przodujące w różnych dziedzinach krajowego sektora IT
przedstawia Tabela 5.
Charakterystyka branży informatycznej w
województwie podkarpackim
W województwie podkarpackim w 2004 roku, według
Głównego Urzędu Statystycznego w Rzeszowie, w sektorze
IT zatrudnione były 684 osoby. Stanowi to 2,3% ogółu
zatrudnionych w grupach 721, 722 oraz 726 w Polsce.
Najwięcej osób zatrudnionych jest w grupie 722 „Działalność
w zakresie oprogramowania”. Pracuje w niej, wg statystyki
GUS, 601 osób, co stanowi 87,9% ogółu zatrudnionych w
firmach informatycznych w województwie podkarpackim
(analogiczny wskaźnik dla Polski kształtuje się na poziomie
84,6%).
Najważniejsze firmy IT zlokalizowane w
województwie podkarpackim
Największą firmą informatyczną zlokalizowaną w województwie podkarpackim jest
Comp Rzeszów (obecnie firma zmienia nazwę na Assesco Poland). Jest to spółka
akcyjna notowana od września 2004 roku na Giełdzie Papierów Wartościowych w
Warszawie. Głównym udziałowcem spółki jest Softbank wchodzący w skład grupy
Prokom – największej krajowej firmy informatycznej. Comp Rzeszów zatrudnia 250
osób i osiągnął w ostatnim roku przychody w wysokości 65 milionów złotych. Warto
nadmienić, że jest to jedna z najdynamiczniej rozwijających się firm
informatycznych w kraju. Według raportu TELEINFO 500 spółka jest największym
krajowym producentem oprogramowania dla sektora bankowego. Spółka w 2004
roku przejęła słowacką spółkę informatyczną Asset Soft a.s – jednego z liderów
oprogramowania na rynku słowackim. Do innych większych spółek z sektora IT
zlokalizowanych w województwie zaliczyć należy Mikrotech S.A. z Krosna (190
zatrudnionych), Softsystem Sp. z o.o. z Rzeszowa (160 zatrudnionych), OPTeam z
Rzeszowa (100 zatrudnionych – dawniej Optimus Comfort), ZETO Rzeszów (90
zatrudnionych), Computerland Mielec (80 zatrudnionych). Szacunkowe przychody
największych firm informatycznych w województwie kształtowały się w 2004 roku
na poziomie 150 milionów złotych. Przychody sektora w wymiarze wojewódzkim w
tym czasie szacować należy na poziomie około 250 milionów złotych. Lista
najważniejszych podkarpackich firm informatycznych wraz z prezentacją
przychodów i zatrudnienia w 2004 roku.
Szacuje
się,
że
w
województwie
podkarpackim
zlokalizowanych jest około 80-90 firm prowadzących
działalność
z
zakresu
informatyki.
Poza
kilkoma
największymi firmami (Comp, Mikrotech, Softsystem)
większość firm informatycznych koncentruje swoją ofertę na
rynku regionalnym. W regionie nie odnotowano znaczących
(czyli powyżej 1 miliona USD) bezpośrednich inwestycji
zagranicznych. Województwo charakteryzuje się natomiast
dobrze
rozwiniętym
zapleczem
naukowo-badawczym
sektora informatycznego. Do najważniejszych palcówek
zaliczyć należy: Politechnikę Rzeszowską oraz Wyższą
Szkołę Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie.
Podsumowanie
Na świecie:
Obecnie branża informatyczna ma ogromny wpływ na całą
gospodarkę
globalną,
a
zapotrzebowanie
na
produkty
informatyczne wciąż wzrasta, zwłaszcza w krajach rozwijających
się.
Czynniki wewnętrzne to głownie indywidualne możliwości
przedsiębiorstwa (w dużej mierze finansowe).
Czynniki zewnętrzne to wpływy kontekstowe środowiska w jakim
znajduje się dana branża.
W Europie:
Na 24 kraje Unii Europejskiej, które objęto badaniem w 2008 roku,
Polska znalazła się na 19 pozycji. W regionie Europy Środkowo-
Wschodniej wyprzedziły ją: Estonia, Słowenia, Węgry, Czechy i
Słowacja. Na 9 krajów, które razem z Polską przystąpiły do Unii
Europejskiej 1 maja 2004 roku jedynie dwa: Litwa i Łotwa
osiągnęły gorsze rezultaty
W Polsce:
Początek sektora informatycznego w Polsce datuje się na koniec lat
czterdziestych XX wieku. Były to niesprzyjające czasy powojenne.
Zaostrzenie tzw. zimnej wojny spowodowało izolację międzynarodową,
zwłaszcza w stosunku do technologii rozwijanej w państwach zachodnich.
W województwie podkarpackim w 2004 roku, według Głównego Urzędu
Statystycznego w Rzeszowie, w sektorze IT zatrudnione były 684 osoby.
Stanowi to 2,3% ogółu zatrudnionych w grupach 721, 722 oraz 726 w
Polsce. Najwięcej osób zatrudnionych jest w grupie 722 „Działalność w
zakresie oprogramowania”. Pracuje w niej, wg statystyki GUS, 601 osób,
co stanowi 87,9% ogółu zatrudnionych w firmach informatycznych w
województwie podkarpackim (analogiczny wskaźnik dla Polski kształtuje
się na poziomie 84,6%).
Szacuje się, że w województwie podkarpackim zlokalizowanych jest około
80-90 firm prowadzących działalność z zakresu informatyki. Poza kilkoma
największymi firmami (Comp, Mikrotech, Softsystem) większość firm
informatycznych koncentruje swoją ofertę na rynku regionalnym.