JĘZYK ANGIELSKI
W ŚWIECIE NAUKI:
CECHY DYSKURSU
WHY ENGLISH BECAME A GLOBAL
LANGUAGE
• THE BRITISH EMPIRE: ENGLISH IS THE SECOND OFFICIAL LANGUAGE IN OVER
70 COUNTRIES
• THE UK AND THE USA – POLITICAL, ECONOMIC, TECHNOLOGICAL INFLUENCE
• THE UK AND THE USA – THE MEDIA; POPULAR MUSIC; FILM INDUSTRY;
• OVER 100 COUNTRIES - ENGLISH IS THE CHIEF FOREIGN LANGUAGE TAUGHT
IN SCHOOLS
• THE UK – AN EFFICIENT SYSTEM OF TEACHING ENGLISH (TEXTBOOKS, EXAMS,
CERTIFICATES)
• THE INTERNET
• ENGLISH AS A CONFERENCE LANGUAGE
ACADEMIC STYLE / LANGUAGE
• DENOTACJA > KONOTACJA
• FUNKCJA INFORMACYJNA – DOMINUJĄCA
• FUNKCJA POETYCKA, FATYCZNA, KONATYWNA – B. SŁABO ZAZNACZONE
• FUNKCJA EKSPRESYWNA – OBECNIE CORAZ CZĘŚCIEJ ZAZNACZANA
(TENDENCJA DO SUBIEKTYWIZACJI DYSKURSU NAUKOWEGO – DAWNIEJ
NIEDOPUSZCZALNE!)
• TERMINOLOGIA; SYSTEM TERMINOLOGICZNY DZIEDZINY ORAZ
TERMINOLOGIA AUTORA;
• PREFEROWANE SYNONIMY; PREFEROWANE ZWIĄZKI FRAZEOLOGICZNE–
WYSOKI POZIOM KONWENCJONALIZACJI LEKSYKONU I KOLOKACJI;
• KREATYWNOŚĆ STYLISTYCZNA MA NISKI PRIORYTET;
ACADEMIC TRANSLATION
IS DIFFERENT FROM TRANSLATION OF OTHER TEXTS:
•FOCUS ON LEXIS: TERMINOLOGY
•A SPECIFIC SUBSET OF SYNTACTIC STRUCTURES
• THE FUNCTION OF THE TEXT
•THE STRUCTURE OF THE TEXT ITSELF
•ITS LAYOUT, THE PHYSICAL FRAMEWORK (STYLESHEET
TEKST AUTORSKI / NIEAUTORSKI
•TEKST AUTORSKI POCHODZI OD AUTORA PRACY:
OPINIE, SĄDY, TEORIE, HIPOTEZY, WNIOSKI…
• ZAWIERA RÓWNIEŻ CYTOWANE POŚREDNIO TEKSTY INNYCH
AUTORÓW (PARAFRAZA)
•TEKST NIEAUTORSKI TO TEKSTY INNYCH AUTORÓW
• CYTATY BEZPOŚREDNIE
• MATERIAŁ ILUSTRACYJNY (PRZYKŁADOWE WYRAZY / ZDANIA,
ILUSTRACJE)
• ZAWARTOŚĆ PRZYPISÓW BIBLIOGRAFICZNYCH
ACADEMIC TRANSLATION:
META-TRANSLATION WORK
CZYNNOŚCI „OKOŁOPRZEKŁADOWE”
•ELABORATION OF EXAMPLES / ILLUSTRATIVE ELEMENTS:
• DECISION ABOUT REPLACEMENT WITH EQUIVALENTS OR NOT
•DEALING WITH QUOTATIONS IN SL / TL
•SEARCHING FOR ORIGINAL TEXTS OF QUOTATIONS
•CONSULTING SOURCES AND EXPERTS IN THE FIELD
•CHANGING QUOTES TO PARAPHRASE AND VICE VERSA
•BIBLIOGRAPHY WORK:
• SUPPLEMENTING BIBLIOGRAPHY WITH TL QUOTATION
SOURCES
•EDITING BIBLIOGRAPHY, FOOTNOTES AND REFERENCE
IN ACCORDANCE WITH TL STANDARDS
•TEXT EDITING
•ADDING COMMENTS E.G. ON TERMINOLOGY
•PREPARING TL INDEX
RODZAJE STYLU NAUKOWEGO
TEUTOŃSKI
• BARDZIEJ SKOMPLIKOWANY
• ARGUMENTACJA BARDZIEJ ZAWIŁA
• DYGRESJE, DOPOWIEDZENIA, POWTÓRZENIA
• IMPLICYTNY
• MAŁO ZAPOWIEDZI TREŚCI
MAKROSTRUKTUR.
• NOMINALIZACJE, ZDANIA PODRZĘDNE
ROZBUDOWANE, RÓWNOWAŻNIKI ZDAŃ
SAKSOŃSKI
• PROSTSZY SKŁADNIOWO
• LINEARNA ARGUMENTACJA
• BEZ DYGRESJI
• EKSPLICYTNY
• ZAPOWIEDZI TREŚCI
MAKROSTRUKTURALNYCH
TRUDNOŚCI W PRZEKŁADZIE
Z J. POLSKIEGO NA J. ANGIELSKI
•PRZEJŚCIE ZE STYLU TEUTOŃSKIEGO DO SAKSOŃSKIEGO
•PROBLEMY Z ORGANIZACJĄ TREŚCI
•PROBLEMY Z ESTETYKĄ STYLU (NOMINALIZACJE, ZDANIA
PODRZĘDNE)
•PROBLEMY Z KLAROWNOŚCIĄ TEKSTU (NADMIAR WTRĄCEŃ)
•PRZEJŚCIE Z JĘZYKA FLEKSYJNEGO DO JĘZYKA POZYCYJNEGO
•PROBLEMY Z NARRACJĄ TEKSTU NAUKOWEGO (NP. BRAK FORM
BEZOSOBOWYCH)
•PROBLEMY Z SZYKIEM WYRAZÓW
•ITD…
TRANSLATION PROCEDURES
(NIDA)
•ANALYSIS
•TRANSFER
•RESTRUCTURING
•+
•TESTING
WE SHALL FOCUS ON THE FOUR STAGES SEPARATELY IN THIS
SEMESTER
AND SYNTHETICALLY IN THE SECOND SEMESTER
READING:
KATARZYNA JOPKIEWICZ
TECHNIKI TRANSLATORSKIE
W DYDAKTYCE PRZEKŁADU NAUKOWEGO