TRYBY POSTĘPOWANIA

PO POSTAWIENIU DIAGNOZY

RATOWNICZEJ

Karolina Dąbrowska

Sebastian Wajda

Diagnoza

Rozpoznanie kliniczne – identyfikacja choroby

lub zespołu chorobowego, na które cierpi
pacjent, wniosek wynikający z dokonanej
przez lekarza lub ratownika krytycznej oceny
objawów subiektywnych, stwierdzonych w
badaniu

podmiotowym

i

obiektywnych,

stwierdzonych w badaniu przedmiotowym
oraz w oparciu o wyniki badań laboratoryjnych
i obrazowych (dawniej nazywanych badaniami
dodatkowymi),

łącznie

z

przypisaniem

zespołowi tych objawów właściwej nazwy.

W medycynie ratunkowej najważniejsza jest jak
najszybsza diagnoza pacjenta, umożliwiająca
dalszą specjalistyczną pomoc medyczną.

Badanie fizykalne ma na celu określenie ogólne-
go stanu pacjenta i wstępną klasyfikację (triage)
Często jest jedyną dostępną formą stawiania
diagnozy, gdy badanie podmiotowe nie jest
możliwe, np. pacjent nieprzytomny, brak
świadków zdarzenia.

Diagnoza…zgon

Czasem zespół ratownictwa medycznego

musi stwierdzić zgon pacjenta, jeśli jest to
zespół P, musi wezwać zespół S, gdyż tylko
lekarz może oficjalnie wypisać kartę zgonu.

Poszczególne znamiona występują w

różnym czasie i z różną szybkością
ewoluują, ale łączy je to, że całkowicie
wykształcają

się

w

pierwszych

12

godzinach po zgonie, dlatego są nazywane
wczesnymi cechami śmierci.

Diagnoza…zgon

• Plamy opadowe (livores mortis) – 3 - 10 godzin po

śmierci.

• Stężenie pośmiertne (rigor mortis) – 8 godzin po

śmierci stężenie wszystkich mięśni, czwartego dnia
ustępuje.

• Oziębienie zwłok (algor mortis) – zależy od

temperatury otoczenia, ubrania, tuszy.

• Rozkład pośmiertny (putrefactio)
• Zmiany w oku – w chwili śmierci źrenice są

rozszerzone, nie reagują na bodźce świetlne. Po
śmierci rogówka i spojówka matowieją, gałka oczna
wiotczeje i zapada się do oczodołu.

Diagnoza…zgon

Po stwierdzeniu zgonu zespół

pozostawia denata

na miejscu zdarzenia. Ciałem zajmują

się dalsze

Instytucje, jak zakłady pogrzebowe.

Postępowanie przy NZK

Jeśli zespół ratownictwa postawił

diagnozą o nagłym zatrzymaniu
krążenia,

powinien

podjąć

natychmiastową

resuscytację

poszkodowanego. Nie należy takiego
pacjenta transportować dopóty nie
przywrócimy samoistnego krążenia.
Zespół

powinien

zastosować

algorytm ALS.

Postępowanie przy NZK

Po wstępnej ocenie stanu chorego ( wygląd
ogólny, stan świadomości, czynności życiowe –
drożność dróg oddechowych, krążenie), zespół
reanimacyjny podejmuje reanimację -
ożywianie( sztuczne oddychanie, masaż serca,
farmakoterapię i elektroterapię – defibrylację.

Powinna ona odbywać się wg schematu ABC.
-Airway – drogi oddechowe
-Breathing – oddychanie
-Circulation – krążenie krwi.
Czynności te z wyjątkiem defibrylacji, wykonuje
się bez jakiegokolwiek sprzętu.

Postępowanie przy NZK

ALS

1. Zachować bezpieczeństwo swoje i poszkodowanego.
2. Sprawdzić przytomność.
3. Udrożnić drogi oddechowe.
4. RKO 30:2(u dorosłych) do momentu podłączenia
monitora. U dzieci 15:2. Ocena rytmu serca.
5. Defibrylacja przy częstoskurczu i migotaniu komór,
bez tętna – 1 x 150-360 J, dwufazowa lub 360J
jednofazowa( u dorosłych i dzieci pow. 7 r.ż.). U dzieci
młodszych 4 J /kg m. ciała.
6. Natychmiast podjąć RKO 30:2 przez 2 min (u
dorosłych). U dzieci 15:2 przez 2 min.
7. W trakcie RKO sprawdzić położenie i przyleganie
elektrod
8. Wykonać, bądź sprawdzić dostęp do żyły, drożność
dróg oddechowych, stosować tlenoterapię.
9. Podać Adrenalinę co 3-5 min(0,4 mg/kg m.c.).
Dzieciom 10 uq/kg m.c.
10.Rozważyć podaż Magnezu, Atropiny, Amidoranu.

Postępowanie przy NZK

Zespół ratownictwa po postawieniu
diagnozy NZK i podjęciu działań
resuscytacyjnych

powinien

zawiadomić

dyspozytora

o

prowadzonych działaniach i w razie
potrzeby, jeśli jest to zespół P,
wezwać zespół S, szczególnie gdy
długotrwała

resuscytacja

nie

przynosi zamierzonych skutków.

Load and GO (czyt. Lołd end

goł)

„Ładuj i jedź” jest to tryb
polegający na jak najszybszym
transporcie poszkodowanego do
specjalistycznej jednostki, związany
z kompromisowaniem działań na
miejscu

na

rzecz

wyższych

priorytetów. Nie oznacza to jednak,
że nie należy robić niczego w czasie
transportu.

Należy

ograniczyć

działania na miejscu do minimum,
resztę

czynności

wykonać

po

drodze.

Load and GO (czyt. Lołd end

goł)

Tryb ten stosujemy między innymi
przy

dużych

krwotokach,

szczególnie wewnętrznych, gdzie
tylko interwencja chirurgiczna może
zatrzymać krwawienie. Doraźną
pomocą są wlewy dożylne celem
wypełnienia łożyska naczyniowego
płynem, celem utrzymania ciśnienia
krwi, może temu służyć sól
fizjologiczna lub HES.

Load and GO (czyt. Lołd end

goł)

- Twardy brzuch

- Perforacja jelita

- Poród

- Ostre niedrożności górnych dróg
oddechowych

-

Ostre

zespoły

wieńcowe

(ograniczony

przepływ

tętnic

wieńcowych, który w konsekwencji
może prowadzić do obumarcia
mięśnia

sercowego

i

w

konsekwencji NZK

Load and GO (czyt. Lołd end

goł)

- Twardy brzuch

- Perforacja jelita

- Poród

- Ostre niedrożności górnych dróg
oddechowych

-

Ostre

zespoły

wieńcowe

(ograniczony

przepływ

tętnic

wieńcowych, który w konsekwencji
może prowadzić do obumarcia
mięśnia

sercowego

i

w

konsekwencji NZK

Load and GO (czyt. Lołd end

goł)

1. Podczas oceny wstępnej :

a)

zaburzenia świadomości

b)

zaburzenia oddychania

c)

zaburzenia krążenia (wstrząs lub krwawienie

niemożliwe do opanowania)

2. Podczas szybkiego badania urazowego-

wykrywasz zmiany prowadzące do wstrząsu:

d)

odchylenia w badaniu klatki piersiowej (otwarta

rana, odma prężna, krwiak opłucnej)

e)

tkliwy, wzdęty brzuch

f)

niestabilność miednicy

g)

obustronne złamanie kości udowej

3. Kierujący akcją ratunkową oceni pilność

transportu- po ocenie miejsca zdarzenia, wieku,

podejrzenie obrażeń wewnętrznych

STEMI – ostry zespół

wieńcowy

Stay and play (czyt. Stej end plej)

Jest to tryb postępowania po

postawieniu diagnozy wstępnej,

kiedy należy zaopatrzyć możliwie

najlepiej pacjenta na miejscu

zdarzenia.

Tryb ten jest wdrażany przy niewielkim

stopniu zagrożenia życia pacjenta

lub gdy pacjent jest w

bezpośrednim stanie zagrożenia

życia, lecz sam transport nie byłby

wystarczający i pomoc na miejscu

jest niezbędna.

Stay and play (czyt. Stej end plej)

Po postawieniu diagnozy należy

niezwłocznie powiadomić szpital o

danym przypadku i podejmowanych

działaniach. Ma to na celu

ewentualne przygotowanie się

personelu na przyjęcie pacjenta.

Pomimo większego nacisku na

zaopatrzenie pacjenta na miejscu

zdarzenia, powinno się starać

dokonać wszystkich zabiegów w jak

najkrótszym czasie i transportować

pacjenta do danej jednostki.

Rany i krwotoki zewnętrzne

Po postawieniu diagnozy należy

niezwłocznie powiadomić szpital o

danym przypadku i podejmowanych

działaniach. Ma to na celu

ewentualne przygotowanie się

personelu na przyjęcie pacjenta.

Pomimo większego nacisku na

zaopatrzenie pacjenta na miejscu

zdarzenia, powinno się starać

dokonać wszystkich zabiegów w jak

najkrótszym czasie i transportować

pacjenta do danej jednostki.

Udrażnianie dróg oddechowych

Po postawieniu diagnozy należy

niezwłocznie powiadomić szpital o

danym przypadku i podejmowanych

działaniach. Ma to na celu

ewentualne przygotowanie się

personelu na przyjęcie pacjenta.

Pomimo większego nacisku na

zaopatrzenie pacjenta na miejscu

zdarzenia, powinno się starać

dokonać wszystkich zabiegów w jak

najkrótszym czasie i transportować

pacjenta do danej jednostki.

Złamania

Zabiegi odbarczania, odma

opłucnowa, tamponada serca

Stay and play (czyt. Stej end plej)

Zabiegi nie są jedyną formą

zaopatrywania pacjenta. Równie

ważne jest leczenie

farmakologiczne, np.

Pacjent z niską glukozą, nieprzytomny

– podajemy glukozę – cudowne

ozdrowienie

Wstrząs anafilaktyczny – adrenalina,

płyny

Pacjent na haju – naloxon – cudowne

przebudzenie

A co jeśli ktoś udaje?

A co jeśli ktoś udaje?

Często zespół ratownictwa po

postawieniu diagnozy

stwierdza, że istniejące objawy

nie są znaczące i z pewnością

nie są adekwatne do leczenia

nagłego.

Takiego pacjenta powinno się

pouczyć, część pacjentów,

szczególnie w podeszłym wieku,

ma mgliste pojęcie o działaniu

sektorów opieki zdrowotnej i

odruchowo dzwoni na 112.

Karetka to nie

taksówka!!!

Ratownik nie

taryfiarz!!!