Słynni

pisarze / pisarki,

poeci / poetki

Przygotowały: Angelika Mikuła oraz Katarzyna Gargol klasa II
„o”

Adam Mickiewicz

Adam

Bernard

Mickiewicz 

-

 herbu Poraj (ur. 24

grudnia 1798 w Zaosiu lub Nowogródku,

zm. 26

listopada 1855 w Konstantynopolu)

– polski poeta,

działacz polityczny, publicysta, tłumacz, filozof,

działacz religijny,

mistyk,

organizator i dowódca wojskowy, wykładowca akademicki.

Obok Juliusza Słowackiego i Zygmunta Krasińskiego uważany za największego

poetę polskiego romantyzmu (grono tzw. Trzech Wieszczów) oraz literatury
polskiej, a nawet za jednego z największych na skalę europejską. Określany też
przez innych, jako poeta przeobrażeń oraz bard słowiański.

Mickiewicz pozostawił ogromną i zróżnicowaną spuściznę literacką, obejmującą

lirykę, poematy epickie, dramaty, publicystykę, w tym wiele fragmentów i
utworów niedokończonych. Po wczesnych próbach utrzymanych w konwencji
klasycystycznej opublikował w 1822 "Poezje", t. I, które uznaje się za początek
polskiego romantyzmu (II wyd. rozszerzone - 1829). W "Przedmowie" i
balladzie "Romantyczność" sformułował nowy program literatury odwołującej się
do wierzeń i wyobrażeń ludowych, świata uczuć i wyobraźni przeciwko "mędrca
szkiełku i oku", wrażliwości na przyrodę i obecność "niewidzialnego". W poezji tej
zatarte zostały sztywne granice gatunków, wykorzystana została poetyka
klechdy, ballady i dumy (najbardziej znane utwory to wspomniana
"Romantyczność", "Świteź", "Świtezianka", "Trzech Budrysów", "Parys").
Tom

II "Poezji" (1823)

zawierał "Dziady" cz.

II

i

IV

oraz

poemat

historyczny "Grażyna. Powieść litewska". Ta wywodząca się z tradycji scottowsko-
byronicznej epicka opowieść o litewskiej księżnej, która w przebraniu mężczyzny
staje na czele walki z Zakonem Krzyżackim, jest pierwszą próbą wykreowania
romantycznego pojęcia patriotyzmu i ojczyzny jako lokalnej wspólnoty.

Twórczość Adama Mickiewicza:

•Ballady i romanse
•Cisza morska
•Do Joachima Lelewela
•Do Matki Polki
•Dziady (dramat)
•Dziady część I
•Dziady część II
•Dziady część III
•Dziady część IV
•Farys (poemat)
•Grażyna (poemat)
•Historia przyszłości
•Kartofla
•Konfederaci barscy
•Konrad Wallenrod (literatura)
•Księgi narodu polskiego i pielgrzymstwa polskiego
•Liryki lozańskie
•Oda do młodości
•Pan Tadeusz
•Pierwiosnek (Mickiewicz)
•Pieśń filaretów
•Prelekcje paryskie
•Reduta Ordona
•Romantyczność (Mickiewicz)
•Sonety krymskie
•Stepy Akermańskie
•Upiór (wiersz)
•Wielka Improwizacja
•Zima miejska

Juliusz Słowacki

Juliusz Słowacki herbu Leliwa (ur. 4 września 1809 w Krzemieńcu, zm. 3 kwietnia 1849 w Paryżu)
– poeta polski doby romantyzmu, dramaturg i epistolograf. Obok Mickiewicza i Krasińskiego określany
jako jeden z Wieszczów Narodowych. Twórca filozofii genezyjskiej (pneumatycznej), epizodycznie
związany także z mesjanizmem polskim, był też mistykiem. Obok Mickiewicza uznawany powszechnie za
największego przedstawiciela polskiego romantyzmu.

Utwory Słowackiego, zgodnie z duchem epoki i ówczesną sytuacją narodu polskiego, podejmowały

istotne problemy związane z walką narodowowyzwoleńczą, z przeszłością narodu i przyczynami niewoli,
ale także poruszały uniwersalne tematy egzystencjalne. Jego twórczość wyróżniała się mistycyzmem,
wspaniałym bogactwem wyobraźni, poetyckich przenośni i języka. Jako liryk zasłynął pieśniami
odwołującymi się do Orientu, źródeł ludowych i słowiańszczyzny. Był poetą nastrojów, mistrzem
operowania słowem. Obok Cypriana Kamila Norwida i Tadeusza Micińskiego uważany za największego z
mistyków polskiej poezji. Miał zresztą (i opisał je w Raptularzu[potrzebne źródło]) doświadczenia
mistyczne.

Mimo iż Słowacki żył zaledwie 40 lat, jego twórczość literacka była obfita i różnorodna; poeta

pozostawił po sobie 13 dramatów, blisko 20 poematów, setki wierszy, listów oraz jedną powieść.
Stworzył również spójny system filozoficzny, który nazwał filozofią genezyjską. Jako że spuścizna
literacka Słowackiego była bogata tematycznie, jego twórczość podzielić można na cztery okresy.

Na przemiany filozoficzno-estetyczne twórczości Słowackiego decydujący wpływ miało uwielbienie

literatury klasycystów, jakie panowało w domu poety. Władysław Szturc uważał, że Słowacki zaczynał
tworzyć jako pseudoklasyk[8], a patronowali mu nie romantycy tacy jak Lord Byron czy Percy Shelley, ale
Wolter. Młody poeta próbował w tym czasie przetłumaczyć Mahometa Woltera. Inspirowany zaś tragedią
Mendog napisaną przez swojego ojca, rozpoczął pracę nad swoim Mindowem. Twórczość Słowackiego z
tego najwcześniejszego okresu opierała się na oświeceniowym deizmie, religijnym sceptycyzmie i
cynizmie. Obficie czerpała również z myśli takich pisarzy jak: Francis Bacon, Kartezjusz, Baruch Spinoza,
Niccolò Machiavelli czy Innocent Gentillet. Głównym tematem jego ówczesnych dzieł (m.in. Marii Stuart)
były wojny religijne, które uważał za maskę fanatyzmu i pretekst do wojny o władzę. Słowacki
zastanawiał się przy tym: jeżeli wiadomo, że Boga nie ma, skąd chęć walki za religię i wiarę? W centrum
tych dzieł tkwiła fascynacja złem, która z czasem (kiedy przyjęła cechy fatalistyczne) zadecydowała o
zwrocie Słowackiego w stronę romantyzmu.

Twórczość Juliusz Słowackiego:

Wiersze
•Anioł ognisty – mój anioł lewy
•Do matki (Zadrży ci nie raz serce...)
•Do Michała Rola Skibickiego
•Duma o Wacławie Rzewuckim (1832)
•Grób Agamemnona (1839)
•Hymn (Bogarodzico, Dziewico!) (1830)
•Hymn (Smutno mi, Boże!) (1836)
•Na sprowadzenie prochów Napoleona (1840)
•Nie wiadomo co, czyli romantyczność
•Oda do wolności (1830)
•Odpowiedź na „Psalmy przyszłości” (również pt. Do autora „Trzech psalmów”) (1845–1846)
•Pogrzeb kapitana Mayznera (1841)
•Pośród niesnasków Pan Bóg uderza... (1848)
•Rozłączenie (1835)
•Rozmowa z piramidami
•Sowiński w okopach Woli (1844)
•Tak mi, Boże, dopomóż (1842)
•Testament mój (1839–1840)
•Uspokojenie (1848)
•W Pamiętniku Zofii Bobrówny (1844)
•Powieści poetyckie[edytuj | edytuj kod]
•Jan Bielecki (1830)
•Król Ladawy (fragm.)
•Lambro (1832)
•Żmija (1831)
Poematy
•Anhelli (1838)
•Arab (1830)
•Beniowski. Poema (1841–1846)
•Genezis z Ducha (1844)
•Godzina myśli (1832–1833)
•Hugo. Powieść krzyżacka (1830)
•Król-Duch (1845–1849)
•Ojciec zadżumionych (1838)
•Poema Piasta Dantyszka herbu Leliwa o piekle (1839)
•Pan Tadeusz (fragm.)
•Podróż do Ziemi Świętej z Neapolu (1836–1839)
•Szanfary. Poemat arabski
•W Szwajcarii (1835–1838)
•Wacław (1838)
Dramaty
•Agezylausz (fragm.) (1844)
•Balladyna (1834)
•Beatrix Cenci (w jęz. franc., fragm.) (1832)
•Fantazy (1844?)
•Horsztyński (1835)
•Jan Kazimierz (fragm.) (1841)
•Kordian. Część pierwsza trylogii. Spisek koronacyjny (1833)
•Ksiądz Marek (1843)
•Książę niezłomny (1843)
•Lilla Weneda (1839)
•Maria Stuart (1830)
•Mazepa (1839)
•Mindowe (1829)
•Samuel Zborowski (fragm.) (1845)
•Sen srebrny Salomei (1843)
•Zawisza Czarny (fragm.) (1844–45)
•Złota czaszka (fragm.) (1842)

Wisława Szymborska

Wisława Szymborska, Maria Wisława Anna Szymborska (ur. 2 lipca 1923 na Prowencie,
obecnie część Kórnika, zm. 1 lutego 2012 w Krakowie) – polska poetka, eseistka, krytyk
literacki, tłumaczka, felietonistka;

członkini

oraz

założycielka Stowarzyszenia

Pisarzy

Polskich (1989), członkini Polskiej Akademii Umiejętności (1995), laureatka Nagrody Nobla w
dziedzinie literatury (1996), odznaczona Orderem Orła Białego (2011).

Pierwsze wiersze opublikowała w krakowskim „Dzienniku Polskim”, następnie w „Walce” i

„Pokoleniu”. W tych czasach Wisława Szymborska była związana ze środowiskiem akceptującym
socjalistyczną rzeczywistość. W latach 1947-1948 była sekretarzem dwutygodnika oświatowego
„Świetlica Krakowska” i – między innymi – zajmowała się ilustracjami do książek. W 1949 roku
pierwszy tomik wierszy Szymborskiej pt. Wiersze (według innych źródeł Szycie sztandarów) nie
został dopuszczony do druku. Cenzura PRL stwierdziła iż „nie spełniał wymagań socjalistycznych”.
Jej debiutem książkowym był wydany w roku 1952 tomik wierszy pt. Dlatego żyjemy. Szymborska
została przyjęta do Związku Literatów Polskich. Była także członkiem Stowarzyszenia Pisarzy
Polskich. W latach 1953-1981 była członkiem redakcji „Życia Literackiego”, gdzie od 1968 roku
prowadziła stałą rubrykę „Lektury nadobowiązkowe”, które zostały później opublikowane także w
formie książkowej. W latach 1981-1983 wchodziła w skład zespołu redakcyjnego krakowskiego
miesięcznika „NaGłos”. Kiedy w latach 80. rozwiązane zostało krakowskie „Pismo”, swoje „Lektury
nieobowiązkowe” publikowała we wrocławskiej Odrze. Tu opublikowała m.in. wiersz „Kot w pustym
mieszkaniu”, napisany po śmierci przyjaciela Kornela Filipowicza.

Szymborska była nierozerwalnie związana z Krakowem i wielokrotnie podkreślała swoje

przywiązanie do tego miasta. Orędownikiem poezji Szymborskiej w Niemczech jest Karl Dedecius,
tłumacz literatury polskiej. W twórczości Wisławy Szymborskiej ważne miejsce zajmują także
limeryki, z tego względu zasiadała ona w Loży Limeryków, której prezesem jest jej sekretarz
Michał Rusinek. Wisława Szymborska uznawana jest również za twórczynię i propagatorkę takich
żartobliwych gatunków literackich, jak lepieje, moskaliki, odwódki i altruiki. Należy do najczęściej
tłumaczonych polskich autorów. Jej książki zostały przetłumaczone na 42 języki[17].

23 września 2012 w radiowej Trójce zostały wyemitowane niepublikowane dotąd wiersze

Szymborskiej.

Twórczość Wisławy Szymborskiej:

Tomy wierszy

• Dlatego żyjemy, 1952, 1954 (2. wyd.)
• Pytania zadawane sobie, 1954.
• Wołanie do Yeti, 1957.
• Sól, 1962.
• Sto pociech, 1967.
• Wszelki wypadek, 1972.
• Wielka liczba, 1976.
• Ludzie na moście, 1986.
• Koniec i początek, 1993.
• Chwila, 2002 (Finał Nagrody Literackiej Nike 2003[35]).
• Dwukropek, 2005 (Nominacja do Śląskiego Wawrzynu Literackiego, kwiecień 2006; Finał Nagrody Literackiej Nike 2006[36]).
• Tutaj, 2009 (Nominacja do Nagrody Literackiej Nike 2010[37])
• Wystarczy, 2012.
• Czarna piosenka, 2014 (na podstawie maszynopisu).

Zbiory poezji

• 101 wierszy, 1966
• Wiersze wybrane, 1964
• Poezje wybrane, 1967
• Poezje: Poems (edycja dwujęzyczna polsko-angielska), 1989
• Widok z ziarnkiem piasku, 1996
• Sto wierszy – sto pociech, 1997
• Miłość szczęśliwa i inne wiersze, 2007
• Wiersze wybrane (Wydawnictwo A5 K. Krynicka, ISBN 978-83-61298-26-7), 2010
• Milczenie roślin, 2011, 2012 (2. wyd.)

Jan Brzechwa

Jan Brzechwa, właściwie Jan Wiktor Lesman, ps. Szer-Szeń, Inspicjent Brzeszczot (ur. 15
sierpnia 1898 w Żmerynce, zm. 2 lipca 1966 w Warszawie) – polski poeta pochodzenia
żydowskiego, autor wielu znanych bajek i wierszy dla dzieci, satyrycznych tekstów dla
dorosłych, a także tłumacz literatury rosyjskiej.

Brzechwa jeszcze jako nastolatek zadebiutował w 1915, kiedy to opublikował swoje

pierwsze wiersze w piotrogrodzkim „Sztandarze” oraz w kijowskich „Kłosach Ukraińskich”.
Nie wiązał jednak wówczas swej przyszłości z karierą pisarską – postanowił, że zostanie
prawnikiem.

Po demobilizacji w 1920 i rozpoczęciu studiów prawniczych zaczął dorabiać jako autor

tekstów satyrycznych oraz piosenek i skeczy. Współpracował wówczas z takimi znanymi
kabaretami, jak m.in.: Qui Pro Quo, Czarny Kot czy Morskie Oko. Posługiwał się najczęściej
pseudonimami Szer-Szeń oraz Inspicjent Brzeszczot.

W 1926 ogłosił tom poezji Oblicza zmyślone. Pierwszy tomik wierszy dla dzieci – Tańcowała

igła z nitką wydano w 1938 (w tym tomiku znalazły się takie popularne do dziś wiersze, jak:
Pomidor, Żuraw i czapla czy też Na straganie). Rok po wydaniu pierwszego tomu z wierszami
dla dzieci, w 1939 wydano tom Kaczka Dziwaczka (m.in. wiersze: Znaki przestankowe i
Sójka).

Na lata II wojny światowej przypada jeden z najważniejszych okresów twórczości

bajkopisarza – napisał on w tym czasie takie utwory, jak m.in. Akademia pana Kleksa czy Pan
Drops i jego trupa. Dwie książki kontynuujące Akademię... (Podróże pana Kleksa i Tryumf
pana Kleksa) napisał kolejno w 1961 i w 1965.

Brzechwa był zaprzyjaźniony z grafikiem Janem Marcinem Szancerem, autorem licznych

ilustracji do jego tekstów. W latach 50. XX w. pisał socrealistyczne wiersze propagandowe,
gloryfikujące partię (do której sam nie należał) i ustrój socjalistyczny (np. „Marsz”, „Głos
Ameryki”). W latach późniejszych nie angażował się w twórczość polityczną, uchodził za
biernego kontestatora ustroju. W 1964 roku podpisał list pisarzy polskich, protestujących
przeciwko listowi 34, wyrażając protest przeciwko uprawianej na łamach prasy zachodniej
oraz na falach dywersyjnej rozgłośni radiowej Wolnej Europy, zorganizowanej kampanii,
oczerniającej Polskę Ludową.

Tłumaczył z języka rosyjskiego, m.in. utwory A. Puszkina, Siergieja Jesienina i W.

Majakowskiego.

Autor komentarza do ustawy o prawie autorskim z 1926 (książka przygotowywana do

druku w 1939 ocalała w formie egzemplarzy korekty drukarskiej).

Twórczość Jana Brzechwy:

•1926 - "Oblicza zmyślone" - wiersze,
•1929 - "Talizmany" - wiersze,
•1932 - "Trzeci krąg" - wiersze,
•1935 - "Piołun i obłok" - wiersze patriotyczne,
•1938 - "Tańcowała igła z nitką" - wiersze,
•1939 - "Kaczka Dziwaczka" - wiersze,
•1945 - "Baśń o korsarzu Palemonie" - wiersze,
•1946 - "Akademia Pana Kleksa" - powieść,
•1946 - "Pan Drops i jego trupa" - wiersze,
•1946 - "Przygody Pchły Szachrajki" - wiersze,
•1946 - "Ptasie plotki" - wiersze,
•1946 - "Opowiedział dzięcioł sowie" - wiersze,
•1947 - "Baśń o stalowym jeżu" - wiersze,
•1948 - "Na wyspach Bergamutach" - wiersze,
•1948 - "Przygody rycerza Szaławiły" - wiersze,
•1951 - "Uczymy się chodzić",
•1953 - "Teatr Pietruszki",
•1953 - "Brzechwa dzieciom" - wiersze,
•1953 - "Wagary",
•1953 - "Szelmostwa lisa Witalisa",
•1954 - "Bajki i baśnie",
•1955 - "Wiersze wybrane" - wiersze satyryczne, wydanie 3, rozszerzone, 1959,
•1957 - "Magik",
•1958 - "Wyssane z nogi",
•1958 - "Sto bajek",
•1958 - "Gdy owoc dojrzewa" - powieść autobiograficzno-wspomnieniowa,
•1961 - "Podróże Pana Kleksa" - powieść,
•1964 - "Śmiechu warte",
•1965 - "Od baśni do baśni",
•1965 - "Tryumf Pana Kleksa" - powieść,
•1965 - "Pan Kleks w kosmosie" - powieść,
•1967 - "Miejsce dla kpiarza" - satyry i humoreski,
•1968 - "Opowiadania drastyczne" - psychologiczne,
•1968 - "Liryka mego życia".

Czesław Miłosz

Czesław Miłosz (ur. 30 czerwca 1911 w Szetejniach, zm. 14 sierpnia 2004 w Krakowie) –
polski poeta, prozaik, eseista, historyk literatury, tłumacz, dyplomata; w latach 1951–1989
na emigracji, do 1960 we Francji, następnie w Stanach Zjednoczonych; w Polsce do 1980
obłożony cenzurą, w 1993 powrócił do kraju; laureat Międzynarodowej Nagrody Neustadt w
dziedzinie literatury (1978) i Nagrody Nobla w dziedzinie literatury (1980); profesor
Uniwersytetu Kalifornijskiego w Berkeley i Uniwersytetu Harvarda; członek Polskiej Akademii
Umiejętności, Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, kawaler Orderu Orła Białego, wyróżniony
tytułem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata; pochowany w Krypcie Zasłużonych na Skałce;
brat Andrzeja Miłosza.

Wiersze Czesława Miłosza są intelektualne, a metafory, jakich używa – sugestywne. Jego

twórczość z lat 30., przed II wojną światową jest przesycona katastrofizmem. Dominuje w
niej rozmach, metaforyczność, rytmiczność, wizje apokalipsy.

Wiersze pisane podczas wojny nie mają już w sobie tyle patosu. Są znacznie mniej

ozdobne. Poeta stawia na komunikatywność wiersza – na zrozumiałość zawartych w nim
treści filozoficznych i intelektualnych. Część z tych wierszy poświęca Miłosz okupowanej
Warszawie (Miasto, Błądząc), w której spędził prawie cały okres wojny. W twórczości Miłosza
przypadającej na okres wojny da się również zauważyć świadome odchodzenie od tematyki
wojennej. Znajdziemy wiersze opisujące zwykłe piękno świata, który – mogłoby się
wydawać – nigdy nie zaznał wojny. Tak jest w wierszach Piosenka pasterska, czy Świat –
poema naiwne z 1943 r.

Po wojnie poeta podjął tematykę bardziej filozoficzną. Szczególnie upodobał sobie formę

traktatu. W wydanym w tomie Światło dzienne Traktacie moralnym piętnuje zanik wartości,
krytykuje brak moralności i wskazuje na to, co jego zdaniem należałoby zmienić w ludzkiej
mentalności. W 1957 r. napisał Traktat poetycki, pokazujący polską historię, kulturę i
mentalność ludzi z czasów Młodej Polski. W tomie Druga przestrzeń (2002 r.) znalazł się
Traktat teologiczny, w którym Miłosz rozważa problem tajemnicy wiary.

Oprócz wielu poezji Czesław Miłosz napisał także eseje, najważniejszy z nich to

Zniewolony umysł - do dziś uważana za wybitną próbę naukowej analizy działania
propagandy komunistycznej (inne eseje to Rodzinna Europa, Ziemia Ulro, Ogród nauk),
powieści (Dolina Issy) oraz dziennik (Rok myśliwego).

Miłosz po zerwaniu swoich związków z komunistycznymi władzami wyrażał w swej

twórczości niechęć i krytykę w stosunku do PRL, często piętnował polski nacjonalizm,
krytykował tradycyjny polski katolicyzm – określając go ciemnogrodem.

Wszystkie jego utwory objęte były w 1951 roku zapisem cenzury w Polsce, podlegały

natychmiastowemu wycofaniu z bibliotek.

•Kompozycja (1930)
•Ofiarne dusze (1930)
•Podróż (1930)
•Poemat o czasie zastygłym (1933)
•Trzy zimy (1936)
•Obrachunki
•Wiersze (1940)
•Równina (1941)
•Pieśń niepodległa (1942)
•Do polityka (1945)
•Ocalenie (1945)
•Traktat moralny (1947)
•Zniewolony umysł (1953)
•Zdobycie władzy (1953)
•Światło dzienne (1953)
•Dolina Issy (1955)
•Traktat poetycki (1957)
•Rodzinna Europa (1958)
•Kontynenty (1958)
•Człowiek wśród skorpionów (1961)
•Król Popiel i inne wiersze (1961)
•Gucio zaczarowany (1965)
•Widzenia nad zatoką San Francisco (1969)
•Miasto bez imienia (1969)
•Prywatne obowiązki (1972)
•Gdzie wschodzi słońce i kędy zapada (1974)
•Ziemia Ulro (1977)
•Ogród nauk (1979)
•Hymn o perle (1982)
•Nieobjęta ziemia (1984)
•Kroniki (1987)
•Dalsze okolice (1991)
•Zaczynając od moich ulic (1985)
•Metafizyczna pauza (1989)
•Rok myśliwego (1990)
•Poszukiwanie ojczyzny (1991)
•Na brzegu rzeki (1994)
•Szukanie ojczyzny (1992)
•Historia literatury polskiej (1993)
•Legendy nowoczesności (1996)
•Życie na wyspach (1997) - nominacja do Nagrody Literackiej Nike 1998
•Piesek przydrożny (1997) - Nagroda Literacka Nike 1998
•Abecadło Miłosza (1997)
•Inne abecadło (1998)
•Zaraz po wojnie. Korespondencja z pisarzami 1945-1950 (1998)
•Wyprawa w dwudziestolecie (1999)
•To (2000) - laur Śląskiego Wawrzynu Literackiego za 2000 oraz nominacja do Nagrody Literackiej Nike 2001
•Druga przestrzeń (2002) - nominacja do Nagrody Literackiej Nike 2003
•Orfeusz i Eurydyka (2002) - finał Nagrody Literackiej Nike 2003
•O podróżach w czasie (2004)
•Spiżarnia literacka (2004)
•Wiersze ostatnie (2006)

Dzieła poetyckie Czesława Miłosza:

Cyprian Kamil Norwid

Cyprian Kamil Norwid, właściwie Cyprian Ksawery
Gerard Walenty Norwid herbu Topór (ur. 24 września
1821 w Laskowie-Głuchach, zm. 23 maja 1883 w
Paryżu) – polski poeta, prozaik, dramatopisarz,
eseista, grafik, rzeźbiarz, malarz i filozof.

Często uznawany za ostatniego z czterech

najważniejszych polskich poetów romantycznych.
Wielu historyków literatury uważa jednak taki
pogląd za zbytnie uproszczenie, zaliczając jego
twórczość raczej do klasycyzmu i parnasizmu.

Twórczość Cypriana Kamila Norwida:

•Dzieła[edytuj | edytuj kod]
•Rękopis wiersza „Do Nikodema Biernackiego”
•Dialog zmarłych - akwaforta, sucha igła (1871)
•Pytania - akwaforta (1863)
•Liryki (najważniejsze)[edytuj | edytuj kod]
•Bema pamięci żałobny rapsod (1851)
•***[Coś ty Atenom zrobił, Sokratesie] (styczeń 1856)
•Do obywatela Johna Brown (1859)
•W Weronie
•Italiam!, Italiam!
•Moja ojczyzna
•Pieśń od ziemi naszej
•Vade-mecum (1858–1866) – wydane drukiem sto lat po napisaniu
•Moja piosnka II
•Poematy
•Wesele. Powieść. (1847)
•Pompeja (1848 lub 1849)
•Niewola. Rapsod (1849)
•Promethidion. Rzecz w dwóch dialogach z epilogiem (1851)
•Szczesna. Powieść (1854)
•EPIMENIDES. Przypowieść (1854)
•QUIDAM. Przypowieść (1855–1857)
•Fulminant. Rapsod (1863)
•Że piękno to jest...(1865)
•Rzecz o wolności słowa (1869)
•Assunta (1870)
•Prozy[edytuj | edytuj kod]
•Łaskawy opiekun, czyli Bartłomiej Alfonsem (1840)
•Wyjątek z pamiętnika (1850)
•Czarne kwiaty (1856) – wspomnienia dotyczące ostatnich spotkań z różnymi osobami, na krótko przed ich śmiercią
•Białe kwiaty (1856) – teoretyczne uzasadnienie Czarnych kwiatów
•Bransoletka. Legenda dziewiętnastego wieku (1858)
•Cywilizacja. Legenda (1861)
•Ostatnia z bajek (1882)
•Milczenie
•Pamiętnik Podróżny
•Nowele
•„Ad leones!” (1883)
•Stygmat (1883)
•Tajemnica lorda Singelworth (1883)
•Archeologia (1866)
•Dwie powieści (1866)
•Dramaty[edytuj | edytuj kod]
•Noc tysiączna druga. Komedia (1850)
•Wanda (1851)
•Krakus. Książę nieznany (1851, 1861)
•Słodycz (1855 lub 1856)
•Aktor. Komediodrama (1867)
•Pierścień Wielkiej Damy, czyli Ex-machina Durejko (1872)
•Kleopatra i Cezar (ok. 1870, 1878)
•Za kulisami

Jan Kochanowski

Jan Kochanowski (ur. 1530 w Sycynie, zm. 22 sierpnia 1584 w
Lublinie, średniopol. Ian Kochánowſki) – polski poeta epoki
renesansu, sekretarz królewski, wojski sandomierski w latach
1579–1584, prepozyt poznański w latach 1566–1574[1].

Jan Kochanowski uważany jest za jednego z najwybitniejszych

twórców renesansu w Europie i poetę, który najbardziej przyczynił
się do rozwoju polskiego języka literackiego.

Jan Kochanowski zajmuje szczególne miejsce w historii naszej

literatury, a zwłaszcza poezji. Choć było przed nim wielu twórców,
od anonimowego autora Bogurodzicy po Mikołaja Reja, to właśnie
Kochanowskiego należy uznać za ojca poezji polskiej. Nie tylko
wprowadził do naszej liryki nowe gatunki, które twórczo
przetwarzał z tradycji antycznej (fraszka, pieśń, tren), lecz również
systemy wersyfikacyjne i stroficzne, a zwłaszcza wzniósł na wyżyny
język poetycki i sztukę rymowania. Żeby się o tym przekonać,
wystarczy przeczytać dowolny utwór Kochanowskiego i np. Reja, a
następnie porównać język obu twórców. Rej pisze polszczyzną dla
nas niezrozumiałą, Kochanowski wydaje się jedynie archaizować.

Twórczość Jana Kochanowskiego:

Fraszki pierwsze
•DO GOŚCIA
•NA SWOJE KSIĘGI
•O ŻYWOCIE LUDZKIM
•NA STARĄ
•SEN
•RAKI
•NA NABOŻNĄ
•NA NIESŁOWNĄ
•EPITAFIUM KOSOWI
•NA BARBARĘ
Fraszki - Księgi wtóre
•KU MUZOM
•DO JADWIGI
•O ROZWODZIE
•NA LIPĘ
•DO PETRYŁA
•Z GRECKIEGO
•O KOŹLE
•DO JANA
•O KAPELANIE
•O KAZNODZIEI
•O STARYM
•NA ZACHOWANIE
Fraszki - Księgi trzecie
•DO GÓR I LASÓW
•DO PANA
•NA LIPĘ
•DO MIŁOŚCI
•DO DZIEWKI
•DO POETÓW
•NA HERETYKI
•DO MAGDALENY
•DO FRASZEK
Pieśni - Księgi wtóre
•PIEŚŃ I
•PIEŚŃ II
•PIEŚŃ III
•PIEŚŃ IV
•PIEŚŃ V
•PIEŚŃ VI
•PIEŚŃ VII
•PIEŚŃ VIII
•PIEŚŃ IX
•PIEŚŃ X
•PIEŚŃ XI
•PIEŚŃ XII
•PIEŚŃ XIII
•PIEŚŃ XIV
•PIEŚŃ XV
•PIEŚŃ XVI
•PIEŚŃ XVII
•PIEŚŃ XVIII
•PIEŚŃ XIX
•PIEŚŃ XX
•PIEŚŃ XXI
•PIEŚŃ XXII
•PIEŚŃ XXIII
•PIEŚŃ XXIV
•PIEŚŃ XXV
PIEŚŃ ŚWIĘTOJAŃSKA O SOBÓTCE
•***
•Panna I
•Panna II
•Panna III
•Panna IV
•Panna V
•Panna Vi
•Panna VII
•Panna VIII
•Panna IX
•Panna X
•Panna XI
•Panna XII

Zbigniew Herbert

Zbigniew

Bolesław

Ryszard

Herbert

(ur.

29

października 1924 we Lwowie, zm. 28 lipca 1998 w
Warszawie) – polski poeta, eseista, dramaturg, twórca
słynnego

cyklu

poetyckiego

"Pan

Cogito",

autor

słuchowisk; kawaler Orderu Orła Białego. Z wykształcenia
ekonomista, prawnik i filozof.

Zbigniew Herbert jest poetą znanym i cenionym w Polsce

i za granicą[potrzebne źródło]. Jego wiersze były
tłumaczone na język angielski (wydany dzięki pomocy
Czesława Miłosza i w jego przekładzie w 1968 roku wybór
Selected Poems), włoski, czeski, holenderski, szwedzki i
węgierski. Do najważniejszych nagród, którymi wyróżniony
został Herbert, należą: nagroda im. Nikolausa Lenaua
(1965), nagroda im. Herdera (1973) i nagroda im. Petrarki
(1978).

Twórczość Zbigniewa Herberta:

Tomy poetyckie
•Struna światła, Warszawa 1956. (Czytelnik)
•Hermes, pies i gwiazda, Warszawa 1957. (Czytelnik)
•Studium przedmiotu, Warszawa 1961. (Czytelnik)
•Napis, Warszawa 1969. (Czytelnik)
•Pan Cogito, Warszawa 1974. (Czytelnik)
•Raport z oblężonego Miasta i inne wiersze, Paryż 1983. (Instytut Literacki)
•Elegia na odejście, Paryż 1990. (Instytut Literacki)
•Rovigo, Wrocław 1992. (Wydawnictwo Dolnośląskie)
•Epilog burzy, Wrocław 1998. (Wydawnictwo Dolnośląskie)
•89 wierszy, Kraków 1998 (Wydawnictwo a5)

[32]

•Pośmiertnie:
•Podwójny oddech. Prawdziwa historia nieskończonej miłości. Wiersze dotąd niepublikowane, Gdynia 1999. (Małgorzata Marchlewska Wydawnictwo) (Bez zgody spadkobierczyń praw autorskich)
•Zbiory esejów, opowiadania
•Barbarzyńca w ogrodzie, Warszawa 1962. (Czytelnik)
•Martwa natura z wędzidłem, Wrocław 1993. (Wydawnictwo Dolnośląskie)
•Pośmiertnie:
•Labirynt nad morzem, Warszawa 2000. (Zeszyty Literackie)
•Król mrówek, Kraków 2001. (Wydawnictwo a5)
•Węzeł gordyjski oraz inne pisma rozproszone 1948-1998 (także recenzje i publicystyka), oprac. P. Kądziela, Warszawa 2001, wyd. II rozszerzone 2008. (Biblioteka „Więzi”)
•„Mistrz z Delft” i inne utwory odnalezione, oprac. B. Toruńczyk, Warszawa 2008. (Zeszyty Literackie)
Dramaty
•Jaskinia filozofów, „Twórczość” 1956, nr 9
•Drugi pokój, „Dialog” 1958, nr 4
•Rekonstrukcja poety, „Więź” 1960, nr 11/12
•Lalek. Sztuka na głosy, „Dialog” 1961, nr 12
•Listy naszych czytelników, „Dialog” 1972, nr 11
•Pośmiertnie:
•Dramaty (wszystkie), Wrocław 1997. (Wydawnictwo Dolnośląskie)
•Dramaty, Warszawa 2008. (Biblioteka „Więzi”)
Korespondencja
•Listy do Muzy. Prawdziwa historia nieskończonej miłości, Gdynia 2000. (Małgorzata Marchlewska Wydawnictwo) (Bez zgody spadkobierczyń praw autorskich.)
•„Kochane Zwierzątka...” Listy Zbigniewa Herberta do przyjaciół – Magdaleny i Zbigniewa Czajkowskich, red. i komentarze: Magdalena Czajkowska, Warszawa 2000. (Państwowy Instytut Wydawniczy)
•Zbigniew Herbert. Jerzy Zawieyski. Korespondencja 1949-1967, wstęp: Jacek Łukasiewicz, wybór i przypisy: Paweł Kądziela, Warszawa 2002. (Biblioteka „Więzi”)
•Zbigniew Herbert. Henryk Elzenberg. Korespondencja, red. i posłowie: Barbara Toruńczyk, przypisy: Barbara Toruńczyk, Paweł Kądziela, 2002. (Fundacja Zeszytów Literackich)
•Zbigniew Herbert, Jerzy Turowicz. Korespondencja, Kraków 2005. (Wydawnictwo a5)
•Zbigniew Herbert, Stanisław Barańczak. Korespondencja, 2005. (Fundacja Zeszytów Literackich)
•Zbigniew Herbert, Czesław Miłosz. Korespondencja, 2006. (Zeszyty Literackie)

Eliza Orzeszkowa

Eliza Orzeszkowa z domu Pawłowska herbu Korwin, primo
voto Orzeszkowa, secundo voto Nahorska, ps. „E.O.,
Bąk (z Wa-Lit-No), Li...ka, Gabriela Litwinka” (ur. 6 czerwca
1841 w Milkowszczyźnie, zm. 18 maja 1910 w Grodnie) –
polska pisarka epoki pozytywizmu.

Orzeszkowa zmarła 18 maja 1910 w Grodnie po ciężkiej

chorobie serca. Ponieważ była niepraktykująca, ks.
proboszcz Juliusz Ellert odmówił jej pogrzebu. Dopiero po
interwencji biskupa pochowano ją w Grodnie 23 maja 1910
r. Podczas nabożeństwa żałobnego przyjaciel i spowiednik
Orzeszkowej – ks. Stanisław Miłkowski, wygłosił w farze
grodzieńskiej okolicznościowe przemówienie. Jeden z
żałobnych mówców, Józef Kotarbiński, podsumowując życie,
działalność społeczną i literacką wielkiej pisarki, użył nad
trumną znamiennych słów: „Ona była żywą mądrością i
czującym sercem całej epoki...”

Twórczość Elizy Orzszkowej:

• 1866 Obrazek z lat głodowych (opowiadanie debiutanckie)
• 1868 Ostatnia miłość
• 1868 Z życia realisty
• 1870 Na prowincji
• 1870 W klatce
• 1871 Cnotliwi
• 1871 Pamiętnik Wacławy
• 1872 Pan Graba
• 1873 Na dnie sumienia
• 1873 Marta
• 1875 Eli Makower (zobacz też: Henryk Makower)
• 1876 Rodzina Brochwiczów
• 1876 Pompalińscy
• 1877 Maria
• 1878 Meir Ezofowicz
• 1879-1882 Z różnych sfer (zbiór nowel)
• 1881 Widma
• 1881 Sylwek Cmentarnik
• 1881 Zygmunt Ławicz i jego koledzy
• 1882-1883 Bańka mydlana
• 1883 Pierwotni
• 1885 Niziny
• 1885 Dziurdziowie
• 1886 Mirtala
• 1888 Nad Niemnem
• 1888 Cham
• 1888 Panna Antonina (zbiór nowel)
• 1888 W zimowy wieczór (zbiór nowel)
• 1891 Czciciel potęgi
• 1891 Jędza
• 1891 Bene nati
• 1891 Westalka
• 1893 Dwa bieguny
• 1896 Melancholicy
• 1896 Australczyk
• 1898 Iskry (zbiór nowel)
• 1900 Argonauci
• 1904 Ad astra. Dwugłos
• 1904 I pieśń niech zapłacze
• 1910 Gloria victis (zbiór opowiadań, ostatnie dzieło Orzeszkowej)
• publicystyka społeczna

• 1870 Kilka słów o kobietach (

[1]

)

• 1880 Patriotyzm i kosmopolityzm
• 1882 O Żydach i kwestii żydowskiej

Małgorzata Musierowicz

Małgorzata Musierowicz z domu Barańczak (ur. 9 stycznia 1945 w
Poznaniu) – autorka książek dla dzieci i młodzieży, ilustratorka. Twórczyni
cyklu powieściowego Jeżycjada.

Małgorzata Musierowicz ukończyła VII Liceum Ogólnokształcące im.

Dąbrówki w Poznaniu oraz Akademię Sztuk Pięknych w Poznaniu. Z zawodu
jest grafikiem. Pisywała felietony do Tygodnika Powszechnego, które później
zostały wydane w formie trzech książek pod tytułem: Frywolitki, czyli
ostatnio przeczytałam książkę!!!.

Debiutowała w połowie lat 70. XX w. powieścią Małomówny i rodzina,

wkrótce potem rozpoczęła cykl humorystycznych powieści Jeżycjada, zwany
tak od nazwy poznańskiej dzielnicy Jeżyce, w której mieszkają jego
bohaterowie. Musierowicz napisała także wiele książek dla młodszych dzieci.
Na motywach powieści Kłamczucha powstał film o takim samym tytule, a na
podstawie Kwiatu kalafiora i Idy sierpniowej zrealizowano film ESD. Oba
filmy reżyserowała Anna Sokołowska.

W 1982 roku na Listę Honorową im. Hansa Christiana Andersena wpisano

Kwiat kalafiora. Za swoje książki Małgorzata Musierowicz otrzymała wiele
nagród, m.in. za drugą, Kłamczuchę, przyznano jej Złote Koziołki. Jej książka
pt. Noelka została wpisana na polską listę Międzynarodowej Izby ds. Książek
dla Młodych (IBBY). Jej powieści zostały przetłumaczone na wiele języków.

Na wniosek dzieci została Kawalerem Orderu Uśmiechu w 1994 roku.
W 2008 roku została odznaczona Medalem Polskiej Sekcji IBBY za

całokształt twórczości.

Twórczość Małgorzaty Musierowicz:

Jeżycjada
•1975 Małomówny i rodzina (Książka włączona do cyklu tylko na prośbę czytelników)

[2]

•1977 Szósta klepka
•1979 Kłamczucha
•1981 Kwiat kalafiora
•1981 Ida sierpniowa
•1986 Opium w rosole
•1990 Brulion Bebe B.
•1992 Noelka
•1993 Pulpecja
•1993 Dziecko piątku
•1994 Nutria i Nerwus
•1996 Córka Robrojka
•1998 Imieniny
•1999 Tygrys i Róża
•2002 Kalamburka
•2004 Język Trolli
•2005 Żaba
•2006 Czarna polewka
•2008 Sprężyna
•2012 McDusia
•2014 Wnuczka do orzechów
•2015 Feblik
Bambolandia
•1978 Czerwony helikopter
•1982 Ble-ble
•1985 Kluczyk
•1989 Światełko
•Poczytaj mi mamo
•1980 Co mam
•1981 Rybka
•1984 Boję się
•1986 Bijacz
•1986 Kredki
•1987 Kurczak
•1986 Hihopter
•1994 Znajomi z zerówki
•Inne dla dzieci
•1975 Małomówny i rodzina
•1990 Tempusek
•1990 Kluseczki
•1990 Małomówny i rodzina (wydanie poprawione)
Gawędy kulinarne
•1991 Łasuch literacki
•1995 Całuski pani Darling
•2007 Na Gwiazdkę
•2008 Musierowicz dla zakochanych
•Zbiory felietonów
•1997 Frywolitki, czyli ostatnio przeczytałam książkę!!!
•2000 Frywolitki 2, czyli ostatnio przeczytałam książkę!!!
•2005 Frywolitki 3, czyli ostatnio przeczytałam książkę!!!
•Autobiografie
•1994 Tym razem serio. Opowieści prawdziwe

Hanna Krall

Hanna Krall-Szperkowicz (ur. 20 maja 1935 w Warszawie

[1]

) – polska pisarka i dziennikarka.

Urodziła się w Warszawie w żydowskiej rodzinie urzędników, jako córka Salomona Kralla i

Felicji Jadwigi z domu Reichold

[2]

. Dzieciństwo spędziła w Lublinie. Podczas II wojny światowej z

rąk niemieckich zginęło wielu członków jej najbliższej rodziny, w tym ojciec. Wojnę przeżyła
tylko dlatego, że była ukrywana przez Polaków

[3]

. Cudem została ocalona w czasie transportu

do getta. Holocaust i losy Żydów polskich z czasem stały się głównym tematem jej twórczości.

Po wojnie przebywała w domu dziecka w Otwocku. Ukończyła dziennikarstwo na

Uniwersytecie Warszawskim.

Od 1955 pracowała w redakcji „Życia Warszawy”, od 1969 do 1981 w „Polityce”, której

korespondentem w ZSRR była w latach 1966-1969. Reportaże z ZSRR wydała w tomie Na
wschód od Arbatu. W latach 1982-1987 była zastępcą kierownika literackiego Zespołu
Filmowego „Tor”. Na początku lat 90. szkoliła reporterów w „Gazecie Wyborczej”.

Światową sławę przyniósł jej oryginalny w formie wywiad z Markiem Edelmanem Zdążyć

przed Panem Bogiem (1977). Wydała także zbiory reportaży, m.in. Trudności ze wstawaniem
(1990), Taniec na cudzym weselu (1994), Dowody na istnienie (1996), Tam już nie ma żadnej
rzeki (1998), To ty jesteś Daniel (2001). Cztery ostatnie w 2007 zebrała w książce Żal. Jest
także autorką powieści: Okna i Sublokatorka. Ostatnio ukazały się reportaże książkowe:
Wyjątkowo długa linia, Król Kier znów na wylocie, Różowe strusie pióra.

Jej teksty były podstawą scenariuszy filmów Krótki dzień pracy Krzysztofa Kieślowskiego i

Daleko od okna Jana Jakuba Kolskiego.

Jej twórczość przetłumaczono na wiele języków. Należała do Związku Literatów Polskich

(1978-1983). Jest członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich (od 1989)

Twórczość Hanny Krall:

•Na wschód od Arbatu, Warszawa: Iskry, 1972.
•Zdążyć przed Panem Bogiem, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1977.
•Sześć odcieni bieli, Warszawa: Czytelnik, 1978.
•Sublokatorka, Paryż: Libella, 1985; Kraków 1985 (pierwszy przedruk w drugim obiegu).
•Okna, Londyn: Aneks, 1987; Warszawa 1987 (przedruk w drugim obiegu).
•Trudności ze wstawaniem, Warszawa 1988 (w drugim obiegu). Wydanie oficjalne (łącznie z powieścią Okna) Warszawa: Alfa, 1990.
•Hipnoza, Warszawa: Alfa, 1989.
•Taniec na cudzym weselu, Warszawa: BGW, 1993.
•Co się stało z naszą bajką [opowieść dla dzieci], Warszawa: Twój Styl, 1994.
•Dowody na istnienie, Poznań: Wydawnictwo a5, 1995.
•Tam już nie ma żadnej rzeki, Kraków: Wydawnictwo a5, 1998.
•To ty jesteś Daniel, Kraków: Wydawnictwo a5, 2001.
•Wyjątkowo długa linia, Kraków: Wydawnictwo a5, 2004.
•Spokojne niedzielne popołudnie, Kraków: Wydawnictwo a5, 2004.
•Król kier znów na wylocie, Warszawa: Świat Książki, 2006.
•Żal, Warszawa: Świat Książki, 2007.
•Różowe strusie pióra, Warszawa: Świat Książki, 2009.
•Biała Maria, Warszawa: Świat Książki, 2011
•Na wschód od Arbatu, Warszawa: Dowody na istnienie, 2014. Wydanie drugie poprawione.
•Sześć odcieni bieli i inne historie, Warszawa: Dowody na istnienie, 2015.

Dziękuje za uwagę!

Źródła:

https://

fiszkoteka.pl/zestaw/1692-slynni-polscy-pisarze-i-poeci