zeszyt 0
klasa II
Program edukacji religijnej
dla II klasy gimnazjum
JEZUS DZIAA
A I ZBAWIA. Podręcznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
© Wydawnictwo WAM, 2005
75
Poradnik metodyczny do nauczania religii rzymskokatolickiej
według podręcznika nr AZ-32-01/1-11 zgodnego z programem nauczania nr AZ-3-01/1.
Wydanie II zmienione
Recenzenci: ks. dr Marceli Cogiel, ks. dr hab. Piotr Tomasik
REDAKTORZY TOMU
ks. Andrzej Hajduk SJ, s. Anna Walulik CSFN
ZESPÓA
AUTORÓW
Kierownik  ks. Zbigniew Marek SJ (Kraków)
Agnieszka Banasiak (Katowice) s. Halina Mol SNMP (Kraków)
Paweł Barczyński (Kraków) ks. Janusz Mółka SJ (Kraków)
ks. Ryszard Czekalski (Płock) Iwona Pasławska-Smęder (Kraków)
ks. Stanisław Dziekoński (A
omża) Stefan Suliński (Kraków)
s. Ewa Ferenc CSFN (Sosnowiec) Małgorzata Suska (Kraków)
ks. Andrzej Hajduk SJ (Kraków) s. Anna Walulik CSFN (Kraków)
ks. Krzysztof Kantowski (Koszalin) Barbara Wysokińska (Biała Podlaska)
Krzysztof Kordylewski (Kraków) ks. Marian Zając (Tarnów)
ks. Jarosław Kotowski (A
omża) Aneta Żurek (Kraków)
ks. Tomasz Lenczewski (Kalisz)
Opracowanie: Barbara Wysokińska
Redakcja: Renata Komurka, Anna Królikowska
Projekt okładki: Joanna Panasiewicz
Nihil obstat: Przełożony Prowincji Polski Południowej Towarzystwa Jezusowego
ks. Krzysztof Dyrek SJ, Kraków, 17 maja 2005 r., l.dz. 204/2005
© Wydawnictwo WAM " Księża Jezuici, Kraków 2005
© Wyższa SzkoÅ‚a Filozoficzno-Pedagogiczna IGNATIANUM w Krakowie, 2005
© Studio INIGO  CD  2005
ISBN 978-83-7318-534-0 (WAM)
ISBN 978-83-89631-39-8 (WSF-P)
Wznowienie 2008, 2009
WYDAWNICTWO WAM
ul. Kopernika 26 " 31-501 Kraków
tel. [phone] " fax [phone] " e-mail: [e-mail]
DZIAA
HANDLOWY
tel. [phone]
fax [phone] " e-mail: [e-mail]
Zapraszamy do naszej
KSI
GARNI INTERNETOWEJ
http://WydawnictwoWAM.pl
tel. [phone] " 012 62 93 261
Wszelkie prawa zastrzeżone. Bez pisemnej zgody wydawcy
nie można do podręcznika tworzyć żadnych materiałów pomocniczych.
JEZUS DZIAA
A I ZBAWIA. Podręcznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
© Wydawnictwo WAM, 2005
POMOCE KATECHETYCZNE
W ZAKRESIE II KLASY GIMNAZJUM
OPRACOWANE NA PODSTAWIE MATERIAA
ÓW
KATECHETYCZNYCH
Jezus działa i zbawia
Z SERII W DRODZE DO EMAUS
Pomoce katechetyczne w formie zeszytu zerowego sÄ… propozycjÄ… opra-
cowania materiałów katechetycznych z serii W drodze do Emaus, przydat-
ną katechecie w organizacji własnego warsztatu pracy w szkole w zakresie
trzeciego etapu edukacyjnego.
W zestawie zeszytu zerowego znajdujÄ… siÄ™:
" plan edukacji religijnej w II klasie gimnazjum;
" terminarz realizacji planu edukacji religijnej w II klasie gimnazjum;
" przedmiotowy plan wychowania z religii w II klasie gimnazjum;
" przedmiotowy system oceniania z religii;
" kryteria oceniania w klasie II (załącznik do przedmiotowego systemu
oceniania z religii w trzecim etapie edukacyjnym);
" plany wynikowe w II klasie gimnazjum;
" wybrane narzędzia pomiaru osiągnięć ucznia klasy II.
JEZUS DZIAA
A I ZBAWIA. Podręcznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
© Wydawnictwo WAM, 2005
JEZUS DZIAA
A I ZBAWIA. Podręcznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
© Wydawnictwo WAM, 2005
PLAN EDUKACJI RELIGIJNEJ
W organizacji własnego warsztatu pracy zasadniczą rolę pełni wielopłasz-
czyznowe planowanie pracy:
 kierunkowe  przygotowanie celów, ustalenie, jaki materiał kształce-
nia umożliwi osiągnięcie celów,
 wynikowe  opracowanie wymagań programowych w formie opisu
opanowanych czynności,
 metodyczne  projektowanie zajęć dydaktycznych, przekształcanie tre-
ści nauczania w sytuacje skłaniające uczniów do wykonywania czynności,
dobór metod dostosowany do tematyki zajęć, możliwości poznawczych
uczniów, dostępnych pomocy naukowych.
Poprzez kolejne lata edukacji szkolnej nauczyciel podejmuje przedsiÄ™-
wzięcie nauczania i wychowania według harmonogramu i szczegółowego
opisu w formie planu. StÄ…d propozycja planu edukacji religijnej i termina-
rza na bazie materiałów katechetycznych serii z W drodze do Emaus.
Plan zawiera opis sposobu realizacji celów i zadań zawartych w podsta-
wie programowej kształcenia religijnego i programie nauczania religii oraz
innych zadań, które wspomagają ich realizację; materiał związany z celami
edukacyjnymi; procedury osiągania celów; opis założonych osiągnięć ucznia
oraz ich ocenÄ™.
Cele edukacji religijnej określają, jakie efekty powinniśmy uzyskać w pro-
cesie nauczania  uczenia się, zadania wyznaczają rodzaj działań katechety,
treści odnoszą się do merytorycznej zawartości programu, osiągnięcia okre-
ślają, co uczeń powinien wiedzieć i umieć oraz w jakim kierunku wskazana
jest zmiana jego postawy weryfikowana w procesie diagnozowania.
W procesie dydaktycznym nauczyciel dostosowuje przekaz wiedzy, kształ-
towanie umiejętności i postaw uczniów do naturalnej aktywności dziecka.
JEZUS DZIAA
A I ZBAWIA. Podręcznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
© Wydawnictwo WAM, 2005
4 Plan edukacji religijnej
Na trzecim etapie edukacyjnym obok przedmiotów występują ścieżki
edukacyjne o charakterze dydaktyczno-wychowawczym: edukacja prozdro-
wotna, edukacja ekologiczna, edukacja czytelnicza i medialna, edukacja
filozoficzna, wychowanie do życia w społeczeństwie (wychowanie do ży-
cia w rodzinie, wychowanie regionalne  dziedzictwo kulturowe w regionie,
wychowanie patriotyczne i obywatelskie).
Plan edukacji religijnej został opracowany w następującym układzie:
1. Numer lekcji, temat (pierwszy wpisywany do dziennika szkolnego,
drugi uczniowie wpisujÄ… w swoich zeszytach).
2. Cele ogólne danej jednostki lekcyjnej.
3. Zadania nauczyciela religii.
4. Najważniejsze treści jednostki katechetycznej.
5. Procedury osiągania celów, czyli metody, środki dydaktyczne i for-
my pracy.
6. Realizowane ścieżki międzyprzedmiotowe i korelacje z innymi przed-
miotami.
7. Przewidywane osiągnięcia ucznia (wzorzec, punkt odniesienia w za-
kresie opanowania wiadomości, postaw, umiejętności).
8. Diagnozowanie osiągnięć ucznia.
PLAN EDUKACJI RELIGIJNEJ W ZAKRESIE II KLASY GIMNAZJUM
opracowany na podstawie materiałów katechetycznych Jezus działa i zbawia
z serii W drodze do Emaus; podręcznik nr AZ-32-01/1-11 do nauczania religii
rzymskokatolickiej, zgodny z programem nauczania nr AZ-3-01/1.
S E M E S T R I
I. Pragnienia ludzi
6. Realizowane
1. Nr lekcji, temat 2. Cele 3. Zadania 4. Treści 5. Procedury 7. Przewidywane 8. Diagnozowanie
ścieżki między-
(dziennik, zeszyt osiągania celów osiągnięcia osiągnięć uczniów
przedmiotowe i
ucznia)
korelacje z innymi
przedmiotami
1. Ukazanie Ukazanie Zachęta do Jk2, 14-17. Chrześcijanin Pogadanka, słowa Sens i cel życia Katechizowany: Dostrzeganie
zależności wiary i zależności współpracy w jest wezwany do klucze, list do (edukacja - określa zależności związku wiary i
czynów. pomiędzy lekcją pogłębianiu codziennej troski o rozwój siebie, praca z filozoficzna). pomiędzy wiarą i uczynkami czynów.
(Lekcja religii nie religii, a osobistej więzi z wiary, którą na chrzcie podręcznikiem, miłości;
wystarczy). rozwijaniem Chrystusem. świętym otrzymał i do duży arkusz - wykazuje, jaki powinien
wiary. wyznawania której się papieru. być związek tego, co dzieje
zobowiązał. Zależności, Formy pracy: się na lekcjach religii z
jakie występują pomiędzy frontalna, codziennością
wiarą a uczynkami. indywidualna, chrześcijanina;
Współodpowiedzialność za jednostkowa. - analizuje, dlaczego sam
rozwój wiary. udział w lekcjach religii nie
gwarantuje głębokiej wiary;
- interpretuje Jk 2, 14-17.
2. Odkrywanie Boga Wyjaśnienie Motywowanie do Rdz 12, 1-4. Wywiad, praca z Znaki obecności Katechizowany: Rozpoznawanie
objawiającego się i pojęcia i roli teo- odkrywania śladów Rdz 18, l-5;9-10a. tekstem biblijnym, Boga (edukacja - definiuje pojęcie teofa- objawiającego się
obecnego w świecie. fanii. Boga w Wj 3, 1-6.  podróż w filozoficzna). nii; Boga.
(Czy można otaczającym nas Wj 14, 19-25. wyobraz
ni", teksty - wylicza sposoby
doświadczyć Boga?). świecie. Tb 12, 12-22. biblijne, ilustracje, doświadczenia obecności
Teofanie sÄ… spotkaniem nagra- Boga;
© Wydawnictwo WAM, 2005
JEZUS DZIA
A

A I ZBAWIA. Podr
Ä™
cznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
5
Boga z człowiekiem. nie CD, muzyka - zastanawia się, jak można
Obecność Boga w świecie. refleksyjna. przekonać się o obecności
Doświadczanie obecności Formy pracy: Boga w świecie;
Boga. frontalna, - wyjaśnia, po co Bóg się
indywidualna, objawia.
parami, grupowa.
3. Okazywanie Wyjaśnienie Zachęta do Wj 3, 10-15. Objawianie Gra Tożsamość w Katechizowany: Poszanowanie
szacunku imieniu znaczenia wyrażania szacunku się Boga człowiekowi w dydaktyczna, nadawanych - wyjaśnia, że Bóg imienia Boga.
Boga. imienia Boga. wobec imienia historii zbawienia. Jestem, praca z tekstem, imionach objawiajÄ…c swoje imiÄ™,
(Imię Boga). Bożego. który jestem. Jezus objawia refleksja, kartki z (wiedza o ukazuje przyjazne
Boga Ojca bliskiego opisem imion. społeczeństwie, nastawienie do człowieka;
człowiekowi. Spotkanie z
Formy pracy: edukacja - określa, co wyraża imię
miłością Boga w
frontalna, filozoficzna). Boga;
Eucharystii. Szacunek dla
jednostkowa. - tłumaczy, co wyraża
imienia Boga.
nazwanie siebie przez
Jezusa imieniem JESTEM;
- interpretuje tekst Wj 3,
10-15.
4. Spotkanie z Ukazanie Rozpoznawanie A
k24, 13-35. Sposoby Pogadanka, Wartość Katechizowany: Pragnienie
Jezusem w możliwości Jezusa w doświadczania spotkania z wywiad biblijny, świętowania - opowiada tekst A
k 24, autentycznego
Eucharystii. odkrywania Eucharystii. Bogiem. Zaproszenie ilustracja tekstu (edukacja 13-35; spotkania z Jezusem
(Spotkanie przy obecności Jezusa Jezusa do Stołu Słowa i do biblijnego, prozdrowotna, - wskazuje, co może nam w Eucharystii.
stole). Chrystusa w Stołu Eucharystycznego nagranie CD, edukacja pomóc w zrozumieniu
pozostało aktualne dla
życiu. tekst biblijny. filozoficzna). prawdy o Panu Bogu;
ludzi wszystkich czasów.
Formy pracy: - określa, co należy czynić,
Autentyczne spotkanie z
frontalna, parami, by doświadczyć spotkania z
Jezusem Chrystusem.
indywidualna. Jezusem;
- wyjaśnia, w jaki sposób
można w pełni rozpoznać
Jezusa Chrystusa.
5. Pogłębianie Ukazanie liturgii Zachęta do Sens i znaczenie liturgii. Zdania Liturgia Katechizowany: Poznanie wartości
zaangażowania w jako miejsca odkrywania Potrzeba zaangażowania w niedokończone, Kościoła - wykazuje, co tracimy, liturgii Kościoła.
liturgię Kościoła. (Po spotkania z znaczenia liturgii. liturgię. anty-temat, praca (edukacja gdy nie jesteśmy obecni na
co liturgia?). Jezusem Cele liturgii Kościoła. z podręcznikiem, filozoficzna). nabożeństwach
Chrystusem. Kościół wierzy w refleksja, kartki ze liturgicznych;
obecność i działanie Jezusa
zdaniem - definiuje, czym jest
Chrystusa w liturgii.
niedokończonym, liturgia;
Uczestnictwo w liturgii
duże arkusze - wylicza argumenty
pogłębia osobową relację
papieru, świece. przemawiające za uczest-
© Wydawnictwo WAM, 2005
JEZUS DZIA
A

A I ZBAWIA. Podr
Ä™
cznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
6
z Bogiem, która wyraża Formy pracy: nictwem w liturgii; -
się w służbie miłości. frontalna, wskazuje cele liturgii.
grupowa,
jednostkowa.
5 a. Pragnienia ludzi - Wskazywanie na Pomoc w określaniu Lekcja religii nie Powtórzenie i Najgłębsze Katechizowany: Analizowanie
powtórzenie i objawienie Boże i rozwiązywaniu wystarczy. utrwalenie. pragnienia, sens - rozpoznaje swoje własnych pragnień.
utrwalenie treści zapewniające najgłębszych Czy można doświadczyć Formy pracy: i cel życia najgłębsze pragnienia;
działu. zaspokojenie ludzkich pragnień. Boga? Imię Boga. frontalna, (wiedza o - poszukuje w Bogu
ludzkich Spotkanie przy stole. Po co indywidualna. społeczeństwie, spełnienia swoich pragnień.
pragnień. liturgia? edukacja
filozoficzna).
II. Ku pełni czasów
6. Poszukiwanie Ukazanie grzechu Wskazanie Rdz 3, 4-15. 1 Kor Pogadanka, praca z Lęk, Katechizowany: Przyjęcie
pełni wolności w jako przyczyny możliwości 15,45-49. Człowiek tekstem, audycja, zniewolenie, - tłumaczy, jak chrześcijańskiego
Bogu. wewnętrznego odzyskania przeżywa lęk i tekst biblijny, wolność (język chrześcijanin ma patrzeć na sposobu
(Przywrócona rozdarcia. jedności z rozdarcie, bo nie czuje nagranie CD, nagranie polski, wiedza o lęk przezwyciężania
wolność). Bogiem. się wolny. y
ródłem wiersza. społeczeństwie, i wolność; lęku.
lęku człowieka jest Formy pracy: edukacja - uzasadnia, że z
ródłem
grzech. Bóg w Jezusie frontalna, grupowa, filozoficzna). lęku człowieka jest grzech;
przywraca utraconÄ… jednostkowa. - opowiada wskazane
wolność. Modlitwa teksty biblijne;
o dobre korzystanie z - wyjaśnia, w jaki sposób
daru wolności. Bóg przywraca człowiekowi
utraconą wolność.
7. Ukazanie Ukazanie Wdrażanie do Rdz 11, 1-9. Pokusa Malowanie pojęcia, Pokusa pychy, Katechizowany: Rozpoznawanie
konieczności skutków przezwyciężania budowania swojej praca z tekstem, samowystarczal - definiuje pojęcie pychy pokusy
przezwyciężania sprzeciwu pokusy przyszłości bez Boga dyskusja, duże ności i jej na podstawie obrazu samowystarczalno
pychy i wobec Boga. samowystarczalno dotyczy ludzi arkusze papieru, przezwyciężanie biblijnego; ści.
samowystarczalności ści. wszystkich czasów. przybory do (edukacja - wylicza sposoby
. Biblijne wyjaśnienie malowania lub filozoficzna, przezwyciężania pokusy
(Z Bogiem czy bez samowystarczalności. rysowania. Formy wychowanie samowystarczalności;
Boga). Próba stawiania siebie pracy: frontalna, prozdrowotne, - przeciwstawia pychę i
w miejsce Boga jest grupowa, prorodzinne). pokorÄ™;
pychÄ…. jednostkowa. - opowiada tekst biblijny
© Wydawnictwo WAM, 2005
JEZUS DZIA
A

A I ZBAWIA. Podr
Ä™
cznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
7
Przeciwieństwem o wieży Babel.
pychy jest pokora.
8. Wskazywanie Ukazanie Zachęta do Rdz 6, 12.14a.17a.18a Pogadanka, praca z Zło, Katechizowany: Dostrzeganie
znaków nadziei w zbawczego przeciwstawiania Bóg zsyła potop jako podręcznikiem, przeciwstawiani - przedstawia analogię problemu zła i
biblijnym potopie. działania Boga w się złu. karę za nieprawość,  bliz
niaki", e się złu pomiędzy wodami potopu i przyjęcie postawy
(Znak nadziei). chrzcie jako znaku ratując jedynie tworzenie planszy, (język polski, wodą chrztu; przeciwstawiania
nadziei wobec sprawiedliwego Noego, ilustracje katastrof, historia, - wylicza sposoby się złu.
otaczającego zła. z którym zawiera schemat do wychowanie przeciwstawiania się złu;
przymierze. Przymierze bliz
niaków i arki, prorodzinne, - wykazuje, że Bóg nie
Boga z Noem jest nagranie CD, paski prozdrowotne) toleruje zła;
zapowiedzią Nowego papieru. Formy - tłumaczy, co symbolizuje
Przymierza w Jezusie. pracy: frontalna, z i wyraża woda chrztu.
Historia Noego jest partnerem,
symbolem całej historii jednostkowa.
Izraela i całej
ludzkości.
9. Motywowanie do Odkrycie prawdy o Kształtowanie Wj 3, 7-9. Pogadanka, kto Konsekwencje Katechizowany: Dopełnianie
wyzwalania się od Bogu, który w właściwego Warunki sakramentu wpływa na ciebie, zła - tłumaczy, w jaki sposób warunków
zła poprzez sakramencie stosunku do pokuty i pojednania. wykład, (język polski, Bóg wspiera nas w walce ze sakramentu
korzystanie z pokuty uwalnia od sakramentu Każdy wierzący w przekładaniec, historia, złem; pokuty i
sakramentu pokuty i grzechu. pokuty. sakramencie pokuty i refleksja, arkusz edukacja - interpretuje tekst Wj 3, 7- pojednania.
pojednania. pojednania powinien wpływów, nagranie filozoficzna, 9;
(Wyzwolenie od pojednać się z Bogiem, CD. Formy pracy: wychowanie - wylicza warunki
zła). Kościołem i bliz
nimi. frontalna, z prorodzinne, sakramentu pokuty;
Praktyka sakramentu partnerem, prozdrowotne) - określa, czym dla
pokuty i pojednania. indywidualna, chrześcijanina jest żal za
grupowa. grzechy.
10. Współpraca z Ukazanie anioła i Wskazanie KKK 329-336, 391- Pogadanka, audycja, Walka dobra ze Katechizowany: Odróżnianie
aniołami i świętymi szatana jako działania dobrych i 395. praca z tekstem, złem (język - wyjaśnia rolę aniołów dobra od zła,
w walce ze złem. przeciwstawnych złych duchów w Aniołowie są nagranie fragmentu polski, historia, i sposoby działania szatana; przeciwstawianie
(Z aniołami i sobie istot. życiu wierzących. identyfikowani ze książki, teksty do edukacja - tłumaczy, na czym się złu.
świętymi). służbą Bogu i pracy w grupach, test filozoficzna, polega walka między
wspieraniem ludzi w luk. Formy pracy: Wychowanie dobrem a złem w
ich wysiłkach czynienia frontalna, grupowa, prorodzinne, człowieku;
dobra. Szatan działa na indywidualna. prozdrowotne) - definiuje, kim jest anioł;
szkodę człowieka, jest - interpretuje teksty KKK
wrogiem zarówno o aniołach.
Boga, jak i człowieka.
Walka między dobrem
© Wydawnictwo WAM, 2005
JEZUS DZIA
A

A I ZBAWIA. Podr
Ä™
cznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
8
a złem tocząca się
w człowieku.
11. Doskonalenie Ukazanie postawy Odkrywanie A
k 1, 26-38 (Maryja).  Słoneczko", opis Zaufanie (język Katechizowany: Formowanie
zaufania Bogu. zaufania jako sposobów Sdz4, 4-16(Debora). postaci, pogadanka, polski, historia, - przedstawia podstawowe postawy zaufania
(Zaufanie Bogu). postawy rozwijania Jdt8, 11-17; 16, 1-9. 3- małe kartki papieru, edukacja, wiadomości na temat Bogu.
charakterystycznej zaufania wobec 16 (Judyta). Bóg duży arkusz papieru, filozoficzna, adwentu;
dla okresu Boga. domaga siÄ™ od ludzi nagranie CD, teksty wychowanie - wskazuje biblijne
adwentu. wierności i zaufania do pracy w grupach, prozdrowotne) przykłady zaufania Bogu;
Jego łasce. Człowiek nagranie piosenki. - wyjaśnia, na czym
odpowiada na Boże Formy pracy: polega bezwarunkowe
działanie wiarą i frontalna, grupowa, zaufanie Bogu;
zaufaniem, świadcząc o jednostkowa. - przedstawia, jakie
Bogu swoim życiem. religijne wezwania niesie
Adwent. czas adwentu.
12. Chrześcijańskie Ukazanie Boga, Wychowanie do Iz 9, 1-3; 62, 1-2. Hbr Pogadanka, Świętowanie Katechizowany: Chrześcijańskie
przeżywanie czasu który najpełniej pełnego i 1, 1-3. A
k 2, 4-7. powiązania biblijne, Bożego - wyjaśnia sens czytań rozumienie i
Bożego Narodzenia. objawił swoją świadomego Tajemnica Bożego arkusze z tekstami Narodzenia, z liturgii Bożego świętowanie
(Ten, który bliskość w przeżywania świąt Narodzenia. Teksty biblijnymi, nagranie zwyczaje Narodzenia; Bożego
wypowiada się narodzeniu Jezusa Bożego biblijne czytane w CD, opłatki. (język polski, - uzasadnia, dlaczego Narodzenia.
przez Syna). Chrystusa. Narodzenia. liturgii Bożego Formy pracy: historia, Jezusa Chrystusa nazywamy
Narodzenia oraz frontalna, wychowanie SÅ‚owem Boga;
bożonarodzeniowe indywidualna. prorodzinne). - tłumaczy, jakie znaczenie
zwyczaje mają za ma dla chrześcijan
zadanie pomóc świętowanie Bożego
wierzącym odkryć, że Narodzenia;
Bóg najpełniej objawił - interpretuje teksty
swoją bliskość w biblijne o narodzeniu
Jezusie. Jezusa.
13. Kształtowanie Wyjaśnienie roli i Wdrażanie do A
k 2, 25-32. Dz 7, 55- Pogadanka, artykuł Świadkowie Katechizowany: Doskonalenie
osobistego znaczenia składania 58. Świadectwa wiary prasowy, refleksja, wiary - analizuje, na jakich własnego
świadectwa wiary. świadków wiary. chrześcijańskiego ludzi, którzy znali praca z (historia, język argumentach ludzie opierają świadectwa
(Świadkowie świadectwa wiary Jezusa potwierdzają podręcznikiem, polski). swoj ą wiarę w Boga; wiary.
spełnionych w Boga. troskę Boga o nagranie CD, - opowiada o świadectwie
obietnic). człowieka. Modlitwa o Schemat gazety. wiary św. Szczepana;
umocnienie naszej Formy pracy: - interpretuje biblijny tekst
wiary. frontalna, z o Symeonie;
partnerem, - przyjmuje
jednostkowa. odpowiedzialność za
świadectwo wiary.
13 a. Ku pełni Ukazanie, że Motywowanie do Przywrócona wolność. Powtórzenie i Postawy wobec Katechizowany: Przekonanie o
czasów - człowiek nie od- czynienia dobra Odzyskana jedność. utrwalenie. dobra i zła - dostarcza dowodów na konieczności
powtórzenie
© Wydawnictwo WAM, 2005
JEZUS DZIA
A

A I ZBAWIA. Podr
Ä™
cznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
9
i utrwalenie treści najdzie szczęścia przeciwstawiania Znak nadziei. Formy pracy: (edukacja temat konieczności czynienia dobra i
działu. poza Bogiem. się złu. Wyzwolenie od zła. Z frontalna, filozoficzna, jednoznacznej postawy przeciwstawiania
aniołami i świętymi. indywidualna. wychowanie wobec zła i dobra; się złu.
Zaufanie Bogu. Ten, prozdrowotne, - przyjmuje
który wypowiada się prorodzinne). odpowiedzialność za
przez Syna. Åšwiadkowie czynienie dobra i
spełnionych obietnic. przeciwstawianie się złu.
III. W królestwie Bożym
14. Zgłębianie Odkrywanie Uświadomienie Mtl, 18-24. 1 J 1, 1-4. Pogadanka, zdania Jezus Chrystus Katechizowany: Odkrywanie
tajemnicy Jezusa osoby Jezusa związków Jezusa z Mt 25, 31-36. Tytuły niedokończone, Biblii - wylicza tytuły stosowane Jezusa w Jego
Chrystusa. Chrystusa. naszym życiem. Jezusa: Chrystus, praca z (język polski). do Jezusa; tajemnicy.
(Tajemnica Jezusa Emmanuel, Pan, podręcznikiem, - wyjaśnia znaczenie
Chrystusa). Mesjasz, Syn Boży, Syn refleksja, teksty do poszczególnych tytułów
Człowieczy, Syn pracy w grupach, Jezusa;
Najwyższego. nagranie CD. Formy - opowiada, kim jest Jezus;
Świadectwo o Jezusie. pracy: frontalna, - tłumaczy, co znaczy
Wybrane teksty grupowa, świadczyć o Jezusie.
liturgiczne o Jezusie. indywidualna.
15. Poznawanie Ukazanie Jezusa Wdrażanie do J3,2-6. 9. 12-18. A
k 15,  Podróż w Wzajemna troska Katechizowany: Świadomość
Chrystusa jako Boga odkrywania 4-7. Troska Boga o wyobraz
ni", (edukacja - ukazuje Jezusa jako obecności Boga
zatroskanego o ludzi. zatroskanego o obecności Jezusa człowieka. przekształcenie filozoficzna, Boga zatroskanego zatroskanego o
(Chrystus zatroskany człowieka. żyjącego i Jezus we wspólnocie tekstu biblijnego, wychowanie do o człowieka; człowieka.
o ludzi). działającego w Kościoła, w znakach pogadanka, nagranie życia w rodzinie). - określa, w jaki sposób
Kościele przez sakramentalnych, w CD, piktogramy Bóg okazuje człowiekowi
sakramenty. liturgii Kościoła. sakramentów. Formy swoją troskę o niego;
Doświadczanie troski pracy: frontalna, - wyjaśnia, kiedy
Boga. grupowa, chrześcijanin szczególnie
Odpowiedz
człowieka indywidualna. doświadcza Bożej troski;
na troskÄ™ Boga o niego. - przedstawia teksty
biblijne podkreślające troskę
Boga o człowieka.
16. Poszukiwanie Odkrywanie Wdrażanie do Mt 13, 44-46. Chrystus Syntetyka, praca z Królestwo Boże Katechizowany: Poznawanie
wyjaśnień tajemni- tajemnicy Boga osobistej troski przychodząc podręcznikiem, w przypowie- - wyjaśnia rzeczywi- zobowiązań
wobec
© Wydawnictwo WAM, 2005
JEZUS DZIA
A

A I ZBAWIA. Podr
Ä™
cznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
10
cy królestwa ukazanej w nauce o zbawienie. na świat głosi królestwo pogadanka, zdania ściach (język- stość królestwa Bożego;
królestwa
Bożego. o królestwie Boże. Jest ono darem niedokończone. polski). - uzasadnia potrzebę
Bożego-
(Chrystus wyjaśnia Bożym. Bożym, skarbem, o Formy pracy: osobistej troski o zdobycie
tajemnicę którego zdobycie należy frontalna, z królestwa Bożego;
królestwa). się troszczyć za cenę partnerem, - dokonuje zestawienia
wszystkiego. Troska jednostkowa. skarbu z królestwem
człowieka o Królestwo Bożym;
Boże. Potrzeba - tłumaczy, dlaczego
nieustannego nawracania królestwo Boże uznawane
siÄ™. jest za skarb.
17. Dostrzeganie Wyjaśnienie, że Wyrażenie Ez 36, 26-28 . J4, 1-26. Pogadanka, wywiad Chrzest Katechizowany: Wdzięczność za
Bożych zamiarów w największym wdzięczności za Najważniejszym biblijny, metoda (wychowanie do - wyjaśnia, że zbawienie dar zbawienia.
Chrystusie. zamiarem Boga chrzest. zamiarem Boga liturgiczna, paschał, życia w rodzinie). jest podstawowym
(Chrystus wyjaśnia wobec człowieka względem człowieka jest woda święcona. zamiarem Boga wobec
Boże zamiary). objawionym przez zbawienie. Woda żywa, Formy pracy: człowieka;
Jezusa Chrystusa o której mówi Jezus frontalna, z - określa, jaką funkcję
jest zbawienie. Chrystus, to łaska Boża partnerem, spełnia osoba proroka;
otrzymana w indywidualna. - wyjaśnia, dlaczego Jezus
sakramencie chrztu. posłużył się w rozmowie
Sakrament ten z Samarytanką określeniem
umożliwia kontakt z  woda żywa";
Bogiem i daje - opowiada o spotkaniu
zbawienie. Jezusa z SamarytankÄ….
18. Rozwijanie Wyjaśnienie, że Zachęta do J6, 32.48-51. 1 Kor  Filiżanka herbaty", Katechizowany: Świadomość
świadomości przyjęcie prawdy spożywania Ciała 11,23-25. praca z tekstami - przedstawia naukę Jezusa wartości pełnego
eucharystycznej. o Jezusie - Chrystusa. Ja jestem chlebem biblijnymi, metoda dotyczącą pokarmu na życie uczestnictwa we
(Chrystus - Chleb Chlebie życia jest żywym, który zstąpił z praktyczna, nagranie wieczne; Mszy Świętej.
Życia). możliwe tylko nieba. Jeśli kto spożywa CD, bochenek - definiuje pojęcie
ten chleb, będzie żył na chleba, schemat
dzięki wierze. Eucharystii;
wieki. Chlebem, który Ja tabeli. Formy pracy:
- określa, jaki będzie los
dam, jest moje ciało za frontalna,
tych, którzy odrzucaj ą
życie świata. jednostkowa,
Pokarm wieczności;
Eucharystia. Pełne indywidualna.
- interpretuje teksty
uczestnictwo we Mszy
biblijne o Eucharystii.
Świętej.
19. Współpraca z Wyjaśnienie, że Zachęta do Mt 28, 20. Pogadanka, praca z Wspólnota Katechizowany: - wskazuje Stawanie się
Chrystusem we Chrystus obecny określenia Ef 2, 19-22. podręcznikiem, Kościoła sposoby obecności znakiem
wspólnocie w Kościele osobistych relacji z Jezus Chrystus objawia  dystans", kolaż, (wychowanie do Chrystusa w Kościele; obecności
Kościoła. wypełnia Jezusem. i zakłada Kościół pod- figura lub obraz życia w rodzi- Chrystusa w
obietnice Kościele.
© Wydawnictwo WAM, 2005
JEZUS DZIA
A

A I ZBAWIA. Podr
Ä™
cznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
11
(Chrystus obecny Boga wobec czas swego ziemskiego Chrystusa, materiały nie). - analizuje, w jaki sposób
w Kościele). człowieka. życia, poprzez do wykonania dzisiaj możemy odkryć
gromadzenie i kolażu. Formy obecność Jezusa w
formowanie uczniów, pracy: frontalna, Kościele;
którym objawia grupowa, - wylicza znaki przyjaz
ni
tajemnicę Królestwa. jednostkowa. Boga do człowieka;
Chrystus jest obecny i - czuje siÄ™ odpowiedzialny
działa w Kościele. za Kościół.
19a. W królestwie Ukazanie Motywowanie do Tajemnica Jezusa Powtórzenie i Katechizowany: Troska o rozwój
Rzeczywistość
Bożym - zbawczego osobistego Chrystusa. Chrystus utrwalenie. Formy - przedstawia naukę Jezusa królestwa
królestwa Bożego
powtórzenie i działania angażowania się w zatroskany o ludzi, pracy: frontalna, o królestwie Bożym; Chrystusa.
(język polski,
utrwalenie treści Chrystusa we rozwój królestwa wyjaśnia tajemnicę jednostkowa, - przyjmuje
wychowanie
działu. współczesnym Bożego. królestwa i Boże indywidualna. odpowiedzialność za rozwój
prorodzinne).
świecie. zamiary, jest Chlebem królestwa Bożego.
Życia, obecnym w
Kościele.
S E M E S T R II
IV. Ukrzyżowany i zmartwychwstały
20. Ukazanie, że Uświadomienie J3, 15-16. Audycja, praca z Symbol krzyża Katechizowany: Rozumienie śmier-
Odkrywanie treści śmierć Jezusa na zadań wypływają- Lb21,5-9. tekstem, adoracja (język polski). - wskazuje, dlaczego Jezus ci Jezusa.
zbawczych w wy- krzyżu nie jest cych z uczestnic- 1 Kor 1,21-25. krzyża, refleksja, umarł na krzyżu;
wyższeniu Jezusa porażką, ale zwy- twa w przymierzu Zapowiedz
męki Jezusa. nagranie frag- - wyjaśnia, dlaczego krzyż
na krzyżu. cięstwem. zawartym na krzy- Opis ukrzyżowania Jezusa. mentu powieści jest dla chrześcijan zna-
(Wywyższony na żu. Śmierć Jezusa na krzyżu Jezus z Nazaretu, kiem zbawienia;
krzyżu). jest zwycięstwem nad krzyż. - uzasadnia, że  wywyż-
grzechem. Formy pracy: szenie" Jezusa na krzyżu
Adoracja krzyża. frontalna, z part- nie jest Jego klęską, ale
nerem, indywi- zwycięstwem;
dualna. - tłumaczy, czemu ma słu-
żyć  nowe narodzenie",
o którym Jezus mówił do
Nikodema.
© Wydawnictwo WAM, 2005
JEZUS DZIA
A

A I ZBAWIA. Podr
Ä™
cznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
12
21. Uświadomienie Wyjaśnienie Kształtowanie Pokój w Starym Pogadanka, Pokój Katechizowany: Przyjęcie
znaczenia i sensu znaczenia danego postawy dzielenia Testamencie. tworzenie (język polski, - wyjaśnia, czym Jezusowego pokoju.
pokoju przez Jezusa siÄ™ Jezusowym Zapowiedz
Jezusowego planszy, duże wiedza o charakteryzuje się pokój,
przyniesionego pokoju - owocu pokojem. pokoju. arkusze papieru, społeczeństwie, który przynosi ludziom
przez Jezusa. Jego męki, śmierci Pokój Jezusa małe kartki. edukacja zmartwychwstały Chrystus;
(Przynosi pokój). i zmartwychwstałego. Formy pracy: filozoficzna). - wskazuje, co zmienia w
zmartwychwstania Dawanie świadectwa o frontalna, życiu ludzi i losach świata
. Jezusie przynoszącym grupowa, pokój, który przynosi Jezus;
pokój. Możliwości jednostkowa. - definiuje, czym jest
obdarowywania się Chrystusowy pokój;
Jezusowym pokojem. - określa, w jakich
Jezusowy pokój oznacza okolicznościach człowiek
wolność od lęku oraz staje się odbiorcą
wzmocnienie ciała i duszy. Jezusowego pokoju.
22. Umacnianie Uświadomienie, Pogłębianie wiary J 5,36-43. A
k4, 18-21. Pogadanka, praca Wiara szukajÄ…ca Katechizowany: Otwarcie na wiarÄ™
wiary w że wiara jest w Jezusa Jezus nie odrzuca tych, z tekstem, tekst zrozumienia - wyjaśnia, jakie w Jezusa Chrystusa.
posłannictwo warunkiem Chrystusa. którzy mają wątpliwości w świadectwa, (edukacja stanowisko zajmuje Jezus
Jezusa. (Wyjaśnia uznania wierze, ale odwołując się czytania z liturgii filozoficzna). wobec niewiary
Pisma). posłannictwa do zapowiedzi o Nim już w słowa. słuchających Go;
Jezusa. Starym Testamencie Formy pracy: - ukazuje, w jaki sposób
pokazuje, że Jego męka, frontalna, Jezus uzasadniał
śmierć i zmartwychwstanie indywidualna. prawdziwość swych słów,
świadczą o Jego Boskim swego posłannictwa;
posłannictwie. Liturgia - interpretuje wskazane
słowa. teksty biblijne;
- tłumaczy, czym jest
Liturgia słowa.
23. Kształtowanie Ukazanie Jezusa Uwrażliwienie na A
k 24, 28-35. Dz 6, 8-12. Pogadanka, Praca nad sobÄ… Katechizowany: Dostrzeganie
wiary w Jezusową jako Tego, który potrzebę czerpania Dz 7, 52c-60. Gotowość audycja, artykuł (edukacja - uzasadnia, że spotkanie z przemieniającej
moc przemieniania ma moc przemiany od Jezusa mocy otworzenia się na działanie prasowy, praca z filozoficzna, Jezusem mocy Jezusa.
człowieka. ludzkiego życia. przemieniającej Chrystusa i chęć zmiany podręcznikiem, wychowanie do zmartwychwstałym
(Przemienia człowieka. swojego życia. schemat gazety, życia w przemienia życie
człowieka). Spotkanie ze nagranie CD rodzinie, wierzących;
Zmartwychwstałym świadectwa. prozdrowotne). - określa, do czego odnosi
przemienia człowieka. Formy pracy: się udzielana wierzącym
frontalna, moc Jezusa;
grupowa, - interpretuje tekst biblijny
indywidualna. o uczniach idÄ…cych do
Emaus;
© Wydawnictwo WAM, 2005
JEZUS DZIA
A

A I ZBAWIA. Podr
Ä™
cznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
13
- analizuje poziom własnej
otwartości na Jezusa.
24. Dostrzeganie Ukazanie roli Wspomaganie J21, 15-17. Prymat Piotra. Wzajemne Papież Katechizowany: Szacunek wobec
Bożego planu w Piotra w Kościele i ucznia w uznaniu Jezus, który umacnia odpytywanie się, (historia). - wylicza sposoby papieża.
powołaniu Piotra. prawdy, że wiara własnej niewy- Piotra, daje mu zdolność do praca z tekstem, okazywania miłości Bogu;
(Powołuje Piotra). w Boga wyraża się starczalności w pójścia za Nim i moc do nagranie CD, - wyjaśnia, co znaczy być
w postawie rozwoju wiary. wypełniania powierzonego zdania uczniem Jezusa, być
miłości. mu zadania. Naśladowanie niedokończone. wierzącym;
Chrystusa i dochowanie Formy pracy: - opisuje funkcję św.
Mu wierności. frontalna, Piotra;
indywidualna, - wyjaśnia, co warunkuje
jednostkowa. dochowanie wierności
Jezusowi.
25. Uznanie Ukazanie, że Zachęta do J20, 24-30. Pogadanka, Zmartwychwsta Katechizowany: Wiara w
konieczności wiary przyjęcie prawdy o refleksji nad wiarą Wiara w wywiad z postacią nie (język - określa, na jakiej zmartwychwstanie
w przyjęciu zmartwychwstaniu w zmartwychwstanie Jezusa. biblijną, refleksja, polski). podstawie przyjmujemy Jezusa.
zmartwychwstania Jezusa domaga się zmartwychwstałeg Wierzyć, to bezgranicznie praca z tekstem. prawdę o
Jezusa. (Pan i Bóg). wiary. o Jezusa. zaufać Bogu Formy pracy: zmartwychwstaniu Jezusa;
i wypełnieniu się Jego frontalna, z - przedstawia spotkanie
obietnic. partnerem, Jezusa zmartwychwstałego
Słuchanie słowa Bożego i indywidualna. z Tomaszem;
uczestnictwo w -wskazuje,jakiej wiary
Eucharystii. oczekuje Jezus od swoich
uczniów;
- wyjaśnia, co przynosi
ludziom wiara w
zmartwychwstanie Jezusa.
26. Uświadomienie Ukazanie Wyjaśnienie cech A
kl5, 11-21. Bóg wzywa Malowanie Praca nad sobą Katechizowany: Przyjęcie postawy
wezwania do nawrócenia jako charakterystycznyc człowieka do wspólnoty z pojęcia, (edukacja - wskazuje cechy nawrócenia.
nawrócenia. (Wzywa procesu h nawrócenia. Nim. Wewnętrzna wyróżnianie scen filozoficzna, charakterystyczne
do nawrócenia). dotyczącego przemiana serca pod przypowieści, wychowanie nawrócenia;
każdego wpływem słowa Bożego. pogadanka, prorodzinne, - podkreśla dar
wierzącego. Nawrócenie oznacza arkusze A4, prozdrowotne) miłosierdzia w sakramencie
powrót do Ojca i przybory do pojednania i pokuty;
wspólnoty życia z Bogiem malowania. - opowiada przypowieść
i z innymi. Formy pracy: miłosiernym Ojcu;
Rekolekcje szkolne. frontalna, - uczestniczy w
grupowa, rekolekcjach szkolnych.
indywidualna.
© Wydawnictwo WAM, 2005
JEZUS DZIA
A

A I ZBAWIA. Podr
Ä™
cznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
14
27. Kształtowanie Pogłębienie Zachęta do Triduum wielkanocne Pogadanka, Męka, śmierć, Katechizowany: Dostrzeganie
odpowiedzialności rozumienia i uczestnictwa w oznacza obchody,  filiżanka zmartwychwsta - wyjaśnia religijne wartości
za udział w liturgii utrwalenie Triduum świętowanie w liturgii herbaty", nie Chrystusa znaczenie tajemnicy uczestnictwa w
Triduum religijnego Paschalnym. Kościoła wydarzeń męki, składanka (język polski, paschalnej; liturgii Wielkiego
Paschalnego. śmierci i ekspercka, figurka
znaczenia wychowanie do - uczestniczy w Triduum
Tygodnia.
(Triduum zmartwychwstania Jezusa. baranka Paschalnym;
tajemnicy życia w
Paschalne). Msza Wieczerzy Pańskiej - wielkanocnego,
paschalnej. rodzinie). - określa, na czym
Wielki Czwartek. Wielki teksty do pracy w powinno polegać
Piątek Męki Pańskiej. grupach, nagranie rzeczywiste świętowanie
Wigilia Paschalna w CD, schemat Wielkanocy;
Wielką Noc. Elementy tabeli. - rozróżnia znaczenie
liturgii Kościoła. Formy pracy. elementów liturgii
frontalna, poszczególnych dni
grupowa, Wielkiego Tygodnia.
jednostkowa.
28. Poznawanie Ukazanie Wspieranie kate- Zmartwychwstanie Pogadanka, Świętowanie Katechizowany: Zrozumienie treści
treści liturgii zmartwychwstania chizowanych w Pańskie. audycja, praca z Wielkanocy - wyjaśnia sens celebracji
niedzieli Jezusa jako rozpoznawaniu Świętując śmierć i tekstem, akro- (wiedza o zmartwychwstania Jezusa; liturgicznej
Zmartwychwstania najważniejszego zmartwychwstałeg zmartwychwstanie Jezusa stych, praca z społeczeństwie, - uzasadnia, dlaczego Zmartwychwstania
Pańskiego. wydarzenia dla o Chrystusa w razem z nim umieramy dla podręcznikiem, język polski, Wielkanoc jest Pańskiego.
wierzących. Kościele. grzechu nagranie CD. wychowanie do
(Niedziela największym świętem
i rodzimy się do nowego Formy pracy: życia w
wielkanocna chrześcijaństwa;
życia dzieci Bożych. frontalna, rodzinie). - wskazuje
Zmartwychwstania
Zmartwychwstanie grupowa,
Pańskiego). charakterystyczne elementy
Chrystusa przywraca życie indywidualna.
liturgii wielkanocnej;
ludziom i światu. Orędzie
- uczestniczy w liturgii
Paschalne.
Wielkanocy.
29. Dostrzeganie Zgłębianie treści Umacnianie wiary Okres wielkanocny trwa Audycja radiowa, Świętowanie Katechizowany: Dostrzeganie
znaczenia w zbawcze pięćdziesiąt dni. Oktawa test luk, praca z okresu - analizuje, jakie znaczenie wartości
dotyczÄ…cych
świętowania w działanie Chrystusa wielkanocna, podręcznikiem, wielkanocnego ma trwający świętowania okresu
świętowania w
Kościele okresu w Kościele. Wniebowstąpienie Pańskie, wykreślanka, (wychowanie do w Kościele przez 50 dni wielkanocnego.
Kościele okresu
wielkanocnego. Zesłanie Ducha Świętego. ogłoszenie, życia w okres wielkanocny;
wielkanocnego-
(Okres W czasie wielkanocnym diagram rodzinie). - wyjaśnia znaczenie
wielkanocny). następuje umacnianie wiary wykreślan-ki,
poszczególnych form
w zbawcze działanie arkusze A4.
świętowania okresu
Chrystusa w Kościele. Formy pracy:
wielkanocnego;
Przywoływanie przez frontalna,
- wylicza wydarzenia
chrześcijan wydarzeń na- grupowa,
wspominane po
jednostkowa.
Zmartwychwstaniu Jezusa;
© Wydawnictwo WAM, 2005
JEZUS DZIA
A

A I ZBAWIA. Podr
Ä™
cznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
15
stępujących po - tłumaczy, czym jest
zmartwychwstaniu oktawa wielkanocna.
Jezusa
30. Pogłębianie Wyjaśnienie Zachęta do życia Ez 11, 19-20. Dz2, 1-4. Pogadanka, praca Katechizowany: Rozpoznawanie
wiary w Ducha znaczenia Ducha w przyjaz
ni z Rz8, 14-16. Ga 5, 22-23. z tekstem, zdjęcia - charakteryzuje działanie działania Ducha
Świętego. (Wierzę Świętego w życiu Duchem Świętym. J 16, 7-13b. Wyjątkowość wybitnych Ducha Świętego; Świętego.
w Ducha chrześcijanina. Ducha Świętego. Duch postaci, teksty - redaguje modlitwę do
Świętego). Święty wzbudza w biblijne, nagranie Ducha Świętego;
człowieku wiarę. Duch CD. Formy - opisuje, kim jest Duch
Święty daje odwagę do pracy: frontalna, Święty, którego Jezus
wyznawania wiary i grupowa, posyła od Ojca;
pomaga kochać. indywidualna. - wskazuje, w czym Duch
Święty pomaga
człowiekowi.
31. Przedstawienie Zapoznanie z Rozwijanie wiary J 15,26. Rz8, 14-17. Trójca Pogadanka, praca Katechizowany: Uznanie tajemnicy
prawdy wiary o tajemnicą Trójcy w jednego Boga w Święta: Bóg Ojciec, Syn z obrazem, praca - uzasadnia, dlaczego Trójcy Świętej.
Trójcy Świętej. Świętej. trzech Osobach. Boży, Duch Święty. z podręcznikiem, prawda o Trójcy Świętej
(Tajemnica Trójcy Najświętsza Trójca, metoda jest jedną z największych
Świętej). Jedność Osób Bożych - liturgiczna, trzy tajemnic naszej wiary;
Ojca, Syna i Ducha świece. Formy - wskazuje, kiedy jest
Świętego jest i zawsze pracy: frontalna, obchodzona uroczystość
pozostanie największą - w z partnerem, Trójcy Świętej;
pełnym tego słowa indywidualna. - wyjaśnia, jakie treści
znaczeniu - tajemnicÄ…. kryjÄ… siÄ™ w wierze
Wyznanie wiary w jednego chrześcijan
Boga w Trójcy Świętej. w Trójcę Świętą;
Modlitwy kierowane do - wylicza modlitwy w
Osób Trójcy Świętej. których występuje
odniesienie do wszystkich
Osób Trójcy Świętej.
3la. Ukrzyżowany i Rozwijanie wiary Uświadomienie Wywyższony na krzyżu. Powtórzenie i Wiara szukająca Katechizowany: Wzmacnianie wiary
zmartwychwstały - w obecność zbawczego Przynosi pokój. Wyjaśnia utrwalenie. zrozumienia - rozumie treści związane w paschalnego
powtórzenie i i działanie Jezusa. znaczenia Pisma. Przemienia Formy pracy: (edukacja z paschą Jezusa; Jezusa Chrystusa.
wydarzeń
utrwalenie treści człowieka. Powołuje frontalna, filozoficzna). - formuje własne
paschalnych.
działu. Piotra. Pan i Bóg. indywidualna. Religijne człowieczeństwo na wzór
Wzywa do nawrócenia. świętowanie Jezusa Chrystusa.
Uroczystości paschalne i (wychowanie do
okresu Wielkanocy. życia w
rodzinie).
© Wydawnictwo WAM, 2005
JEZUS DZIA
A

A I ZBAWIA. Podr
Ä™
cznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
16
V. Nadzieja nowego życia
32. Odkrywanie Ukazanie, że Bóg Wspomaganie A
k 2, 8-9. Pogadanka, artykuł Katechizowany: Rozpoznawanie
objawienia się najpełniej objawia uczniów A
k 9, 28-32. prasowy, nagranie - wskazuje, czym jest chwały Boga.
chwały Boga w swoją chwałę w rozpoznawaniu A
k 19, 37-38. CD, schemat chwała Boga objawiona
Jezusie. przez Jezusa objawionej przez A
k 24, 26-28. gazety, słowa wobec ludzi;
(Jezus w chwale Chrystusa. Boga miłości do Dz 1,9-10. piosenki  Gloria", - uzasadnia, że chwała
ludzi.
Ojca). Dz 7, 55-56. teksty biblijne. Boga zwrócona jest na
Chwała Boga. Formy pracy: człowieka;
Wielkie dzieła Boże frontalna, grupowa, - wyjaśnia, w jakim celu
i objawienia się Boga jednostkowa. Bóg objawia swoją chwałę;
samego. - interpretuje wskazane
teksty biblijne.
33. Uświadomienie Postrzeganie Motywowanie do Ef 1,3-6. Pogadanka, rozsy- Swięci Katechizowany: Dostrzeganie
powołania do znaków wdzięczności za Świętość jest panka wyrazowa, (język polski, - wykazuje, że udział w świętości jako celu
świętości. sakramentalnych dary udzielane nam przymiotem Boga. Bóg puzzle plakatowe, historia). sakramentach jest pomocą w życia.
(Powołanie do jako skutecznych w sakramentach. jest z
ródłem świętości. W praca z osiąganiu doskonałości;
świętości). darów w dążeniu sakramentach Bóg dzieli podręcznikiem, - określa, dlaczego miłość,
do świętości. się swą świętością z nagranie CD, wierność, posłuszeństwo, są
człowiekiem i umacnia arkusze A4, tak istotne dla
go na drodze przybory do chrześcijanina;
chrześcijańskiego życia. malowania. Formy - wyjaśnia, dlaczego sami
pracy: frontalna, z z siebie nie możemy
partnerem, postąpić w świętości;
grupowa, - interpretuje fragment
jednostkowa. Listu świętego Pawła do
Efezjan 1, 3-6.
34. Przedstawienie Ukazanie Formowanie J 11, 21-27; 38-44. Pogadanka, Śmierć Katechizowany: Poznanie
chrześcij ańskiego rzeczywistości chrześcijańskiej Postawa chrześcijanina  słoneczko", praca (edukacja - definiuje, czym jest chrześcijańskiego
stanowiska wobec śmierci jako postawy wobec wobec śmierci. Święci o z tekstem, praca z filozoficzna, śmierć; stanowiska wobec
śmierci. przejścia do śmierci. śmierci. Jezus w śmierci podręcznikiem, wychowanie - opisuje, jaką postawę śmierci.
małe kartki papieru,
(Chrześcijanin nowego, udziela człowiekowi prorodzinne, powinien przyjąć
teksty z
wobec śmierci). wiecznego życia. nowego, pełnego, język polski). chrześcijanin wobec
wypowiedziami
obiecanego śmierci;
świę-
- opowiada tekst
© Wydawnictwo WAM, 2005
JEZUS DZIA
A

A I ZBAWIA. Podr
Ä™
cznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
17
życia z Bogiem przez tych, nagranie CD. o wskrzeszeniu A
azarza; -
całą wieczność. Formy pracy. przekonuje o słuszności
Modlitwy za zmarłych. frontalna, modlitwy za zmarłych.
indywidualna,
grupowa.
35. Budzenie nadziei Ukazanie, że Motywowanie J 14, 2-3. A
k 12, 36-38. Pogadanka, Pragnienie Katechizowany: Osobiste
na wieczne jedynie Bóg może katechizowanych A
kl2, 22-24.31. Nadzieja audycja, praca z osiągnięcia - wyjaśnia, że zaangażowanie w
szczęście. (Nadzieja zaspokoić ludzkie do osobistego nieśmiertelnej chwały, tekstem, recepta, szczęścia przeznaczeniem człowieka realizację nadziei
wiecznego pragnienie wypełniania wieczne mieszkanie, krzyżówka, (edukacja jest życie z Bogiem; szczęścia
szczęścia). szczęścia. warunków niebo. Tylko w Bogu nagranie CD, teksty filozoficzna, - interpretuje wskazane wiecznego.
osiągania życia
człowiek może być w do pracy w grupach, wychowanie teksty ewangeliczne;
wiecznego z
pełni bezpieczny i blankiety recepty. prorodzinne, - definiuje, czym jest
Bogiem.
szczęśliwy. Początkiem Formy pracy. prozdrowotne). niebo;
nadziei wiecznego frontalna, grupowa, - wykazuje, dlaczego
szczęścia z Bogiem jest indywidualna. chrzest jest nadziej ą
chrzest. wiecznego szczęścia.
35a. Nadzieja Pogłębienie Wspomaganie Jezus w chwale Ojca. Powtórzenie i Życie wieczne z Katechizowany: Przyjęcie
nowego życia - nadziei życia uczniów w Powołanie do świętości. utrwalenie. Formy Bogiem - uświadamia sobie odpowiedzialności
powtórzenie i wiecznego z osiąganiu życia z Chrześcijanin wobec pracy. frontalna, (edukacja wartość życia wiecznego; za zdobywanie życia
utrwalenie treści Bogiem. Bogiem. śmierci. Nadzieja indywidualna. filozoficzna, - przyjmuje z Bogiem.
działu. wiecznego szczęścia. wychowanie odpowiedzialność za własne
prozdrowotne). i innych życie z Bogiem.
VI. Życie z Chrystusem zmartwychwstałym
36. Odkrywanie Ukazanie Uwrażliwienie na Sakramenty Kościoła. Pogadanka, rozsy- Obrzędy Katechizowany: Dostrzeganie
zbawczego działania sakramentów potrzebę Sakramenty wtajemniczenia, panka, drama, tekst sakramentów - definiuje, czym jest potrzeby
Jezusa w jako znaków korzystania z uzdrowienia, w służbie rozsypanki, (język polski, sakrament; poznawania treści i
sakramentach udzielanego daru komunii. Sakramenty nagranie CD. historia, - określa, co sprawiają darów
ludziom sakramentów. towarzyszą ważnym sakramentalnych.
Kościoła. Formy pracy. wychowanie do sakramenty w życiu ludzi;
zbawienia. sytuacjom życiowym
(Sakramenty frontalna, parami, życia w - przedstawia podział
człowieka; sprawiaj ą
Kościoła). indywidualna. rodzinie). sakramentów;
narodzenie i rozwój
- odróżnia dary
chrześcijańskiego życia
poszczególnych
wiary, uzdrowienie i dar
sakramentów.
posłania.
© Wydawnictwo WAM, 2005
JEZUS DZIA
A

A I ZBAWIA. Podr
Ä™
cznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
18
37. Poznawanie Odkrywanie Motywowanie do Eucharystia. Pogadanka, Celebrowanie Katechizowany: Rozumienie
wartości i znaczenia natury uczestnictwa w Ustanowienie Eucharystii.  trybunał", praca z Eucharystii - tłumaczy, czym jest Eucharystii jako
Eucharystii. Eucharystii. Eucharystii. Forma sprawowania podręcznikiem, (wychowanie Eucharystia; z
ródła
(Eucharystia). sakramentu Eucharystii. refleksja. Formy do życia w - wskazuje, czym jest chrześcijańskiego
Liturgia słowa i Liturgia pracy: frontalna, rodzinie). Eucharystia dla życia.
eucharystyczna, oprawione grupowa, chrześcijanina;
w obrzędy wstępne i indywidualna. - uzasadnia, że
zakończenia. Adoracja uczestnicząc w Eucharystii,
Najświętszego Sakramentu i spotykamy się z
procesja eucharystyczna. Chrystusem;
Udział w Eucharystii. - wylicza części Mszy
Świętej.
38. Pogłębianie Wyjaśnienie Zachęta do KKK 1213,1253. Chrzest. Pogadanka, praca z Chrzest Katechizowany: Rozpoznawanie
zrozumienia darów i natury wdzięczności za Rodzice chrzestni. W czasie podręcznikiem, (wychowanie - uzasadnia, dlaczego darów i zobowiązań
zobowiązań chrztu sakramentu otrzymany w chrztu otrzymujemy nowe nagranie CD, list, do życia w udzielamy chrztu małym chrzcielnych.
świętego. (Chrzest). chrztu. dzieciństwie życie. Dar nowego życia schemat wzoru. rodzinie). dzieciom;
chrzest. włącza człowieka do Formy pracy: - definiuje, czym jest
społeczności Kościoła, a
frontalna, z chrzest;
także uzdalnia do włączania
partnerem, - tłumaczy, do czego
się w zbawcze dzieło
indywidualna. zobowiÄ…zuje otrzymane
Kościoła.
w sakramencie chrztu nowe
życie;
- wyjaśnia, dlaczego Jezus
polecił udzielać chrztu
wszystkim, którzy chcą żyć
z Bogiem w przyjaz
ni.
Katechizowany:
39. Wyjaśnienie Ukazanie Pogłębianie J 20, 21-23. Pogadanka, Przyznanie się Dostrzeganie
- wylicza warunki
znaczenia znaczenia rozumienia darów Sakrament pokuty i  filiżanka herbaty", do winy, wartości
sakramentu pokuty i
sakramentu pokuty i przystępowania sakramentu pojednania. Istotą pytania do przebaczenie nieustannego
pojednania;
pojednania. do sakramentu pokuty i sakramentu pojednania jest eksperta, praca z (edukacja nawracania siÄ™.
- wyjaśnia treść warunków
(Pojednanie i pojednania. pojednania. nawrócenie, które oznacza podręcznikiem, filozoficzna,
sakramentu pokuty i
pokuta). zmianę całego człowieka,
audycja, rozbity język polski,
pojednania;
głęboką przemianę
dzban, nagranie wychowanie do
- przedstawia wartość
wewnętrzną zakładaj ącą
CD. życia w
częstego korzystania z
powrót do Boga, a przede
Formy pracy: rodzinie). pokuty i pojednania;
wszystkim zmianÄ™ - uzasadnia, dlaczego
frontalna,
sakrament pokuty
postępowania. Warunki
grupowa,
nazywamy też sakramentem
pokuty i pojednania.
indywidualna.
pojednania.
© Wydawnictwo WAM, 2005
JEZUS DZIA
A

A I ZBAWIA. Podr
Ä™
cznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
19
40. Rozpoznawanie Ukazanie troski Wyjaśnianie sensu Jk5, 14-15. KKK 1520- Pogadanka, Wobec choroby i Katechizowany: Wspomaganie
darów sakramentu Kościoła o sakramentu 1523. Kościół troszczy się o  okienko cierpienia - opisuje, czym jest chorych i
namaszczenia chorych. namaszczenia swoich chorych członków, informacyjne", (edukacja sakrament namaszczenia cierpiących.
chorych. chorych. towarzyszÄ…c im modlitwÄ… i nagranie CD, praca filozoficzna, chorych;
(Namaszczenie udzielając sakramentów. z podręcznikiem, wychowanie do - tłumaczy, jak
chorych). Modlitwy za chorych. schemat okienka życia w chrześcijanin powinien
informacyjnego. rodzinie). myśleć
Formy pracy: o chorobie;
frontalna, z - wyjaśnia, na czym polega
partnerem, sakrament chorych;
indywidualna. - wskazuje, czym
obdarowuje Kościół
udzielajÄ…c sakramentu
chorych.
Katechizowany:
41. Dostrzeganie Poznawanie Odkrywanie Ef5, 21-33. KKK 1601. Pogadanka, praca z Małżeństwo Uświadomienie
- wylicza istotne cechy
znaczenia sakramentu związków istoty troski o Małżeństwo jest wspólnotą tekstem, ilustracje (wychowanie do darów i zobowiązań
małżeństwa;
małżeństwa. pomiędzy zbawienie życia mężczyzny i kobiety, zwyczajów życia w wynikających z
- tłumaczy, czym jest
(Małżeństwo). miłością zawartej w która skierowana jest ze ślubnych, nagranie rodzinie). sakramentu
małżeństwo zawierane przez
małżonków a sakramencie swej natury na dobro CD, teksty schemat małżeństwa.
ludzi w Kościele;
miłością małżeństwa. małżonków oraz zrodzenie i tabeli. Formy
- objaśnia, dlaczego święty
Chrystusa wychowanie potomstwa. pracy: frontalna,
Paweł porównuje miłość
względem grupowa,
małżeńską do miłości
Kościoła. jednostkowa. Chrystusa względem
Kościoła;
- wymienia, jakie dary
chrześcijanin otrzymuje w
sakramencie małżeństwa.
Katechizowany:
42. Ukazanie Zapoznanie z Wyjaśnianie Hbr9, 11-15.2-8. 1P2, 5-10.  Śnieżna kula", Zaangażowanie Zrozumienie
- wylicza zadania
kapłaństwa istotą pojęcia Dz 6, 1-4. lTm4, 12-16. 2 praca z tekstem, na rzecz innych - powszechnego i
wynikajÄ…ce z sakramentu
służebnego jako daru kapłaństwa, kapłaństwa w Tm 1,6. Najwyższy Kapłan. pogadanka, małe kapłaństwo służebnego udziału
święceń;
Boga i jego możliwością chrześcijaństwie. Sakrament święceń: diakon, kartki, nagranie (edukacja w kapłaństwie
- wyjaśnia, czym jest
tajemnicy. udziału w prezbiter, biskup. CD, teksty do filozoficzna, Chrystusa.
kapłaństwo w
(Kapłaństwo). kapłaństwie Kapłaństwo wiernych i pracy w grupach. wychowanie do
chrześcijaństwie;
Chrystusa hierarchiczne. Modlitwa za Formy pracy: życia w
- tłumaczy, dlaczego
poprzez kapłanów. frontalna, grupowa, rodzinie).
Jezusa nazywamy jedynym i
kapłaństwo jednostkowa. najwyższym Kapłanem;
- porównuje kapłaństwo
służebne i
powszechne ze służebnym.
powszechne.
© Wydawnictwo WAM, 2005
JEZUS DZIA
A

A I ZBAWIA. Podr
Ä™
cznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
20
43. Odkrywanie Wyjaśnienie Prowadzenie do Dz8, 12-17. Pogadanka, praca z Celebracje Katechizowany: Uznanie zasadności
darów istoty sakramentu decyzji o jego Bierzmowanie jest tekstem, foto- bierzmowania - wyjaśnia etymologię przygotowania i
sakramentalnych bierzmowania. przyjęciu. umocnieniem chrześcijanina symbole, napisy (wychowanie słowa: bierzmowanie; przyjęcia
bierzmowania. w wierze, dopełnieniem jego słowa: do życia w - wskazuje sakramentu
(Bierzmowanie). zwiÄ…zku z Chrystusem, bierzmowanie w rodzinie). charakterystyczne cechy bierzmowania.
różnych językach,
zapoczÄ…tkowanego w bierzmowania;
nagranie CD, tekst
sakramencie chrztu. - wykazuje, dlaczego
biblijny.
jeden z sakramentów
Formy pracy.
nazwany został
frontalna,
bierzmowaniem,
jednostkowa,
umocnieniem;
indywidualna.
- uzasadnia potrzebÄ™
przyjęcia sakramentu
bierzmowania.
43 a. Życie z Rozwijanie wiary Wzmacnianie Sakramenty Kościoła: Powtórzenie i Rola autorytetu Katechizowany: Dostrzeganie
Chrystusem w obecność i wiary w zbawczą Eucharystia, chrzest, utrwalenie. Formy w życiu - odróżnia poszczególne zasadności
zmartwychwstałym - działanie Jezusa działalność Jezusa pojednanie i pokuta, pracy. frontalna, człowieka dary sakramentalne; kształtowania
powtórzenie i Chrystusa w w sakramentach. namaszczenie chorych, indywidualna, (wiedza o - przyjmuje własnego życia w
utrwalenie treści sakramentach małżeństwo, kapłaństwo, jednostkowa. społeczeństwie). odpowiedzialność za oparciu o życie
działu. Kościoła. bierzmowanie.
Wiara szukająca korzystanie z sakramentów sakramentalne.
zrozumienia świętych.
(edukacja
filozoficzna).
VII. Nasza Pięćdziesiątnica
44. Kształtowanie Odkrywanie Zwrócenie J 14, 15-26. 1 Kor 12, 4-13. Pogadanka, Wiara Katechizowany: Doświadczenie
umiejętności znaczenia słowa uwagi, na Czytania z liturgii podczas kalambury, szukająca - wylicza, na jakie biblijne uczestnictwa w
słuchania słowa Bożego czytanego działanie Ducha udzielania sakramentu powiązania biblijne, zrozumienia teksty powołuje się Kościół, Liturgii słowa
Boga. (Słuchamy w Kościele Świętego, który bierzmowania. Słowo Boże metoda liturgiczna, (edukacja uzasadniając ustanowienie podczas udzielania
słowa). podczas celebracji uzdalnia słuchane przez wierzących teksty biblijne, filozoficzna) przez Jezusa sakramentu sakramentu
liturgicznych, na człowieka do podczas udzielania świeca, Pismo . bierzmowania; bierzmowania.
przykładzie liturgii stawania się sakramentu bierzmowania Święte, nagranie CD. - wyjaśnia sens czytań
sakramentu dojrzałym. skupia uwagę obecnych na Forma pracy. biblijnych przeznaczonych na
bierzmowania. osobie i działaniu Ducha frontalna, grupowa, Mszę Świętą, w której udziela
Świętego. indywidualna. się sakramentu bierzmowania;
- tłumaczy rolę Ducha
© Wydawnictwo WAM, 2005
JEZUS DZIA
A

A I ZBAWIA. Podr
Ä™
cznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
21
Świętego we właściwym
rozumieniu słowa Bożego; -
analizuje, dlaczego przyjęcie
sakramentu bierzmowania
poprzedza dobrana Liturgia
słowa.
45. Motywowanie do Ukazanie Zachęta do Przygotowanie do Pogadanka,  punkt Pokonywani Katechizowany: Zrozumienie sensu
zaangażowania się w bierzmowania jako zaangażowania bierzmowania powinno widzenia zależy od e trudności - wyjaśnia sens przygotowywania
proces wprowadzenia w się w obejmować zarówno perspektywy zrozumienia przygotowania do przyjęcia się do przyjęcia
przygotowania do dojrzałe duchowe przygotowanie zdobywanie religijnej patrzenia", praca z (edukacja sakramentu bierzmowania; sakramentu
bierzmowania. życie. do przyjęcia tego wiedzy, jak i pogłębianie podręcznikiem, filozoficzna). - uzasadnia potrzebę bierzmowania.
(Pragniemy Ducha). sakramentu. wiary. Z tego powodu refleksja, teksty poważnego przygotowania się
rozłożone jest w czasie i orędzia, schemat do do przyjęcia sakramentu
towarzyszy ogólnemu przedstawiania bierzmowania;
rozwojowi kandydata. różnych perspektyw. - określa, co należy uczynić,
Bierzmowanie wprowadza Formy pracy: aby dar otrzymanego w
w dojrzałe życie duchowe. frontalna, sakramencie bierzmowania
 Pragniemy, aby Duch indywidualna. Ducha Świętego służył
Święty, którego otrzymamy, rozwojowi obdarowanego;
umocnił nas do mężnego - interpretuje dialog
wyznawania wiary i do przedstawiciela parafii z
postępowania według jej biskupem podczas liturgii
zasad". bierzmowania.
46. Odkrywanie Ukazanie Uwrażliwienie A
k9, 27-31. Rz 10, 9-13. W Pogadanka, Wyznanie Katechizowany: Wyznanie wiary.
potrzeby osobistego znaczenia na konieczność Kościele przedmiotem zamalowywanie wiary - uzasadnia, dlaczego
wyznawania wiary. wyznania wiary osobistego wyznania wiary jest Bóg w tekstu, metoda (wychowanie kandydaci do bierzmowania
(Wyznajemy wiarę podczas wyboru życia z Trójcy Świętej Jedyny, liturgiczna, nagranie do życia w wyznają swoją wiarę;
Bogiem.
Kościoła). sakramentu który stworzył świat, w CD, teksty biblijne. rodzinie). - objaśnia, czego oczekuje
bierzmowania. Jezusie Chrystusie go Formy pracy: Kościół od kandydatów do
odkupił i przez Ducha frontalna, bierzmowania wyznających
Świętego uświęcił. Wiara indywidualna, swą wiarę w Boga w Trójcy
jest aktem osobowym, jednostkowa. Świętej;
wolnÄ… odpowiedziÄ… - streszcza wyznanie wiary;
człowieka na inicjatywę - interpretuje wskazane teksty
Boga, który się objawia. biblijne.
© Wydawnictwo WAM, 2005
JEZUS DZIA
A

A I ZBAWIA. Podr
Ä™
cznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
22
47. Rozpoznawanie Ukazanie Wdrażanie do Modlitwa biskupa o Ducha Pantomima, praca z Obdarowanie Katechizowany: Dostrzeganie
znaczenia troski o Świętego i Jego dary w podręcznikiem, (edukacja - wskazuje, co sprawia w obdarowania w
darów Ducha
otrzymywanych w osobisty rozwój liturgii bierzmowania dla malowanie definicji, filozoficzna, wierzącym sakrament sakramencie
Świętego.
sakramencie wiary kandydatów do przepis, duże arkusze wychowanie bierzmowania; bierzmowania.
(Oczekujemy darów
bierzmowania i bierzmowania. papieru, przybory do do życia w - wyjaśnia znaczenie darów
Ducha Świętego)-
darów Ducha otrzymywanych rodzinie).
Duch Święty jest darem malowania. Ducha Świętego;
Świętego. od Boga darów.
Bożym i udziela nam Formy pracy: - wylicza dary Ducha
swoich darów: mądrości, frontalna, grupowa, Świętego;
rozumu, umiejętności, rady, jednostkowa. - tłumaczy, do czego mają
męstwa, pobożności i służyć wierzącemu otrzymane
bojaz
ni Pańskiej. w sakramencie bierzmowanie
dary Ducha Świętego.
48. Ukazanie Wyjaśnienie sensu Zachęta do Bóg wzywa każdego po Pogadanka, Imię Katechizowany: Odpowiedzialne
znaczenia imienia wybierania imienia dojrzałego imieniu. Imię każdego wzajemne wyrazem - wskazuje zasady wybierania wybieranie patrona.
wybieranego do do bierzmowania. wyboru patrona. człowieka jest święte. W odpytywanie się, godności patrona do bierzmowania;
bierzmowania. sakramencie bierzmowania praca z (edukacja - określa, jakie znaczenie dla
(Wybieramy imię powinno się wybierać podręcznikiem, filozoficzna, bierzmowanych ma patron
patrona). wiedza o
imiona, które nosili święci, kronika szkoły lub przyjmowany wraz z nowym
społeczeństw
aby przykład ich parafii, kopie imieniem;
ie, język - tłumaczy, co powinno
chrześcijańskiego życia był fragmentów książek.
polski).
dla bierzmowanych Formy pracy: oznaczać dla chrześcijanina
przewodnikiem po dojrzałej frontalna, grupowa, wybieranie do bierzmowania
drodze wiary. indywidualna. nowego imienia;
- charakteryzuje wybranego
przez siebie patrona.
49. Wyjaśnienie Ukazanie istoty Zrozumienie Namaszczenie krzyżmem Pogadanka, Pieczęć, Katechizowany: Rozumienie sensu
znaczenia znaku obrzędu istoty obrzędu wyciska na duszy skojarzenia, praca z znamię - określa, jakie znaczenie ma namaszczenia
namaszczenia krzy- namaszczenia namaszczenia niezniszczalny znak tekstem, praca z (historia). olej zwany krzyżmem w krzyżmem podczas
żmem. dokonywanego w krzyżmem. świadczący o całkowitej podręcznikiem, sakramencie bierzmowania; bierzmowania.
(Otrzymujemy sakramencie przynależności do kartki A4, olej. - wskazuje zadania świadka
bierzmowania. Chrystusa. Åšwiadek
znamiÄ™ Ducha Formy pracy: bierzmowania;
bierzmowania.
Świętego). frontalna, grupowa, z - definiuje, czym jest
partnerem, bierzmowanie;
jednostkowa. - wyjaśnia, czym jest i co
symbolizuje obrzęd
namaszczenia krzyżmem.
© Wydawnictwo WAM, 2005
JEZUS DZIA
A

A I ZBAWIA. Podr
Ä™
cznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
23
49a. Nasza Ukazanie Umacnianie Słuchamy słowa. Powtórzenie i Wiara Katechizowany: Świadomość
Pięćdziesiątnica - znaczenia decyzji Pragniemy Ducha. Wyznaj utrwalenie. Formy szukająca - charakteryzuje obrzędy odpowiedzialności
powtórzenie i obrzędów świadomego emy wiarę Kościoła. pracy: frontalna, zrozumienia sakramentu bierzmowania; za własne
utrwalenie treści sakramentu przyjęcia Oczekujemy darów Ducha indywidualna. (edukacja - przyjmuje przygotowanie do
działu. bierzmowania. sakramentu Świętego. Wybieramy imię filozoficzna) odpowiedzialność za własne bierzmowania.
bierzmowania. patrona. Otrzymujemy . przygotowanie do przyjęcia
znamię Ducha Świętego. sakramentu bierzmowania.
VIII. Pragnienie Boga
50. Ukazanie Rozwijanie Zachęta do pełnienia Mt 25, 35-40.45. Pogadanka, kolaż, Zauważanie Katechizowany: Realizowanie
możliwości przekonania, że czynów miłości. Możliwości osobistego audycja, refleksja, potrzebujących - ukazuje możliwości uczynków
doświadczenia poprzez czyny spotkania z Jezusem. materiały do (edukacja doświadczenia obecności miłosierdzia.
obecności miłości wobec Znaki obecności Boga: przygotowania filozoficzna, Chrystusa wśród nas;
kolażu, praca z
Chrystusa. bliz
niego słowo Boże - czytane i wychowanie do - uzasadnia, że miejscem
podręcznikiem,
(Dotykający Boga). doświadczamy rozważane przez Kościół, życia w spotkania z Chrystusem
nagranie. Formy
obecności sakramenty święte, w rodzinie). jest także drugi człowiek;
pracy: frontalna,
Chrystusa. których Duch Święty - opisuje, na czym polega
jednostkowa,
udziela wierzÄ…cym formowanie cechy
grupowa.
pomocy w dochowaniu ofiarności wobec innych;
wierności Jezusowi, - interpretuje słowa
Eucharystia, w której Jezusa: Wszystko, co
Jezus daje ludziom siebie uczyniliście jednemu z
za pokarm. tych braci moich
najmniejszych, Mnieście
uczynili.
51. Współdziałanie z Rozwijanie Ukazanie owoców J15, 5. Pogadanka, Współpraca z Katechizowany: Gotowość
Duchem Świętym w przekonania, że współpracy z Ga 5, 22-23.25. Duch  filiżanka herbaty", innymi (wiedza o - określa, dzięki czemu współpracy w
przynoszeniu przynoszenie Duchem Świętym Święty jest Tym, który piktogramy, praca z społeczeństwie, chrześcijanin może przynoszeniu
owoców miłości. owoców miłości podtrzymuje w człowieku podręcznikiem, wychowanie do przynosić owoce dobra; dojrzałych owoców
(Prowadzeni przez jest możliwe tylko życie Boże i doprowadza refleksja, dojrzały życia w - wylicza owoce Ducha miłości.
Ducha). dzięki współpracy do spotkania człowieka z owoc, kartki papieru rodzinie). Świętego;
z Duchem Bogiem, trwania w Bogu w kształcie koła, - interpretuje
Świętym. i przynoszenia trwałego schemat tabeli, przypowieść o winnym
owocu. nagranie CD. krzewie;
- opisuje, po czym można
poznać, że chrześcija-
© Wydawnictwo WAM, 2005
JEZUS DZIA
A

A I ZBAWIA. Podr
Ä™
cznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
24
Formy pracy: nin współpracuje z
Modlitwa o chęć
frontalna, Duchem Świętym.
współpracy z Duchem
indywidualna,
Świętym w czynieniu
jednostkowa.
dobra.
52. Ukazanie Uświadomienie, Kształtowanie Prawdziwy odpoczynek  Podróż w Wartość Katechizowany: Wdzięczność za
właściwego że zbliżające się odpowiedzialności nie jest zaprzestaniem, wyobraz
ni", odpoczynku - wyjaśnia, co powinno efekty całorocznej
spędzania wakacji wakacje są bardzo za pracę i lecz dopełnieniem nagranie CD, (edukacja być ważne dla pracy i gotowość
przez człowieka dobrym czasem odpoczynek. działania. Odpoczynek piosenka, audycja, filozoficzna, chrześcijanina w czasie odpowiedzialnego
wierzącego - dla rozwoju wiary Boga w siódmym dniu recepta, nagranie wychowanie do wakacji; przeżywania
zakończenie religii i zbliżenia się ku podkreśla doskonałość wypowiedzi Jana życia w - wylicza, o czym wakacji.
w II klasie Bogu. wykonanej pracy i ma Pawła II, blankiet rodzinie). chrześcijanin nie może
gimnazjum. (W oznaczać, że zatrzymał recepty. Formy zapomnieć podczas
drogę). się On przed dziełem pracy: frontalna, wakacji;
swoich rÄ…k, kierujÄ…c ku indywidualna. - przyjmuje
niemu spojrzenie pełne odpowiedzialność za czas
radości i zadowolenia, wakacji;
gdyż byÅ‚o «bardzo - rozwija pragnienie
dobro). twórczego przeżywania
czasu odpoczynku.
© Wydawnictwo WAM, 2005
JEZUS DZIA
A

A I ZBAWIA. Podr
Ä™
cznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
25
TERMINARZ REALIZACJI PLANU EDUKACJI RELIGIJNEJ
W ZAKRESIE II KLASY GIMNZAJUM
W ROKU SZKOLNYM ......................................................................
opracowany na podstawie materiałów katechetycznych Jezus działa i zbawia z
serii W drodze do Emaus; podręcznik nr AZ-32-01/1-11 do nauczania religii
rzymskokatolickiej, zgodny z programem nauczania nr AZ-3-01/1.
S E M E S T R I
I. Pragnienia ludzi
Temat Termin planowany Termin realizacji Uwagi
1. Ukazanie zależności wiary i czynów.
(Lekcja religii nie wystarczy).
2. Odkrywanie Boga objawiającego się i obecnego w świecie.
(Czy można doświadczyć Boga?).
3. Okazywanie szacunku imieniu Boga.
(ImiÄ™ Boga).
4. Spotkanie z Jezusem w Eucharystii.
(Spotkanie przy stole).
5. Pogłębianie zaangażowania w liturgię Kościoła. (Po
co liturgia?).
5a. Pragnienia ludzi - powtórzenie i utrwalenie treści działu.
© Wydawnictwo WAM, 2005
JEZUS DZIA
A

A I ZBAWIA. Podr
Ä™
cznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
26
JEZUS DZIAA
A I ZBAWIA. Podręcznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
© Wydawnictwo WAM, 2005
27
18. Rozwijanie świadomości eucharystycznej.
(Chrystus - Chleb Życia).
19. Współpraca z Chrystusem we wspólnocie Kościoła.
(Chrystus obecny w Kościele).
19a. W królestwie Bożym - powtórzenie i utrwalenie treści
działu.
S E M E S T R II
IV. Ukrzyżowany i zmartwychwstały
20. Odkrywanie treści zbawczych w wywyższeniu Jezusa na
krzyżu.
(Wywyższony na krzyżu).
21. Uświadomienie znaczenia i sensu pokoju przyniesionego
przez Jezusa. (Przynosi pokój).
22. Umacnianie wiary w posłannictwo Jezusa.
(Wyjaśnia Pisma).
23. Kształtowanie wiary w Jezusową moc przemieniania
człowieka.
(Przemienia człowieka).
24. Dostrzeganie Bożego planu w powołaniu Piotra.
(Powołuje Piotra).
25. Uznanie konieczności wiary w przyjęciu
zmartwychwstania Jezusa. (Pan i Bóg).
26. Uświadomienie wezwania do nawrócenia.
(Wzywa do nawrócenia).
27. Kształtowanie odpowiedzialności za udział w liturgii
Triduum Paschalnego. (Triduum Paschalne).
28. Poznawanie treści liturgii niedzieli Zmartwychwstania
Pańskiego.
(Niedziela wielkanocna Zmartwychwstania Pańskiego).
© Wydawnictwo WAM, 2005
JEZUS DZIA
A

A I ZBAWIA. Podr
Ä™
cznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
28
PLAN EDUKACJI RELIGIJNEJ W ZAKRESIE II KLASY GIMNAZJUM
opracowany na podstawie materiałów katechetycznych Jezus działa i zbawia z
serii W drodze do Emaus; podręcznik nr AZ-32-01/1-11 do nauczania religii
rzymskokatolickiej, zgodny z programem nauczania nr AZ-3-01/1.
S E M E S T R I
I. Pragnienia ludzi
6. Realizowane
1. Nr lekcji, temat 2. Cele 3. Zadania 4. Treści 5. Procedury 7. Przewidywane 8. Diagnozowanie
ścieżki między-
(dziennik, zeszyt osiągania celów osiągnięcia osiągnięć uczniów
przedmiotowe i
ucznia)
korelacje z innymi
przedmiotami
1. Ukazanie Ukazanie Zachęta do Jk2, 14-17. Chrześcijanin Pogadanka, słowa Sens i cel życia Katechizowany: Dostrzeganie
zależności wiary i zależności współpracy w jest wezwany do klucze, list do (edukacja - określa zależności związku wiary i
czynów. pomiędzy lekcją pogłębianiu codziennej troski o rozwój siebie, praca z filozoficzna). pomiędzy wiarą i uczynkami czynów.
(Lekcja religii nie religii, a osobistej więzi z wiary, którą na chrzcie podręcznikiem, miłości;
wystarczy). rozwijaniem Chrystusem. świętym otrzymał i do duży arkusz - wykazuje, jaki powinien
wiary.
wyznawania której się papieru. być związek tego, co dzieje
zobowiązał. Zależności, Formy pracy: się na lekcjach religii z
jakie występują pomiędzy frontalna, codziennością
wiarą a uczynkami. indywidualna, chrześcijanina;
Współodpowiedzialność za jednostkowa. - analizuje, dlaczego sam
rozwój wiary. udział w lekcjach religii nie
gwarantuje głębokiej wiary;
- interpretuje Jk 2, 14-17.
2. Odkrywanie Boga Wyjaśnienie Motywowanie do Rdz 12, 1-4. Wywiad, praca z Znaki obecności Katechizowany: Rozpoznawanie
objawiającego się i pojęcia i roli teo- odkrywania śladów Rdz 18, l-5;9-10a. tekstem biblijnym, Boga (edukacja - definiuje pojęcie teofa-nii; objawiającego się
obecnego w świecie. fanii. Boga w Wj 3, 1-6.  podróż w filozoficzna). - wylicza sposoby Boga.
(Czy można otaczającym nas Wj 14, 19-25. wyobraz
ni", teksty doświadczenia obecności
doświadczyć Boga?). świecie. Tb 12, 12-22. biblijne, ilustracje, Boga;
Teofanie sÄ… spotkaniem nagra-
© Wydawnictwo WAM, 2005
JEZUS DZIA
A

A I ZBAWIA. Podr
Ä™
cznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
29
JEZUS DZIAA
A I ZBAWIA. Podręcznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
© Wydawnictwo WAM, 2005
30
VIII. Pragnienie Boga
50. Ukazanie możliwości doświadczenia obecności Chrystusa.
(Dotykaj Ä…cy B oga).
51. Współdziałanie z Duchem Świętym w przynoszeniu
owoców miłości. (Prowadzeni przez Ducha).
52. Ukazanie właściwego spędzania wakacji przez człowieka
wierzącego - zakończenie religii w II klasie gimnazjum. (W
drogÄ™).
© Wydawnictwo WAM, 2005
JEZUS DZIA
A

A I ZBAWIA. Podr
Ä™
cznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
31
PRZEDMIOTOWY PLAN WYCHOWANIA Z RELIGII W II KLASIE GIMNAZJUM
w roku szkolnym...................................................................................................
opracowany na podstawie materiałów katechetycznych Jezus działa i zbawia
z serii W drodze do Emaus; podręcznik nr AZ-32-01/1-11 do nauczania
religii rzymskokatolickiej, zgodny z programem nauczania nr AZ-3-01/1.
S E M E S T R I
I. Pragnienia ludzi
Termin
Tytuł działu Cele pracy wychowawczej Przewidywane efekty wychowania
realizacji
1. 1. Ukazanie zależności pomiędzy lekcj ą religii, Uczeń:
Pragnienia ludzi a rozwijaniem wiary. " Dostrzega konieczność współistnienia wiary i
2. Motywowanie do odkrywania śladów Boga
wynikającej z niej czynów.
w otaczającym nas świecie.
" Rozpoznaje Boga obecnego i objawiajÄ…cego siÄ™ w
3. Zachęta do wyrażania szacunku wobec imienia
świecie.
Bożego.
" Okazuje szacunek imieniu Boga.
4. Rozpoznawanie Jezusa w Eucharystii.
" Pragnie autentycznego spotkania z Jezusem w
5. Zachęta do odkrywania znaczenia liturgii.
Eucharystii.
" Dostrzega wartość liturgii Kościoła.
1. Wskazanie możliwości odzyskania jedności z Bo- Uczeń:
2.
giem.
Ku pełni czasów
" Uświadamia sobie, że dzięki Jezusowi odzyskał utraconą
2. Wdrażanie do przezwyciężania pokusy samowy-
wolność.
starczalności.
" Rozpoznaje pychę i samowystarczalność.
3. Zachęta do przeciwstawiania się złu.
" Troszczy siÄ™ o postawÄ™ pokory.
4. Kształtowanie właściwego stosunku do sakra-
" Dostrzega problem zła i przyjmuje postawę przeciwstawiania się
mentu pokuty.
5. Ukazanie działania dobrych i złych duchów
złu.
w życiu wierzących.
" Uznaje i wypełnia warunki pokuty i pojednania.
6. Odkrywanie sposobów rozwijania zaufania wobec
" Odróżnia dobro od zła. Przeciwstawia się złu.
Boga.
" W czasie adwentowego oczekiwania doskonali zaufanie Bogu.
© Wydawnictwo WAM, 2005
JEZUS DZIA
A

A I ZBAWIA. Podr
Ä™
cznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
32
7. Wychowanie do pełnego i świadomego przeży- " Troszczy się o chrześcijańskie zrozumienie i przeżywanie
wania świąt Bożego Narodzenia.
czasu Bożego Narodzenia.
8. Wdrażanie do składania chrześcijańskiego świa- " Formuje i doskonali własne świadectwo wiary.
dectwa wiary w Boga.
3. 1. Uświadomienie związków Jezusa z naszym ży- Uczeń:
W królestwie Bożym ciem.
" Zgłębia tajemnicę Jezusa w tytułach, które nadawane są Synowi
2. Wdrażanie do odkrywania obecności Jezusa żyją-
Bożemu.
cego i działającego w Kościele przez sakramenty.
" Kształtuje własną świadomość o Bogu zatroskanym o los
3. Wdrażanie do osobistej troski o zbawienie.
człowieka.
4. Wyrażenie wdzięczności za chrzest.
" Przyjmuje zobowiązania wobec królestwa Bożego.
5. Zachęta do spożywania Ciała Chrystusa.
" Dostrzega Boże zamiary w wypełnionych w Jezusie obietnicach.
6. Zachęta do określenia osobistych relacji z Jezu-
" Rozwija własną świadomość eucharystyczną.
sem.
" Troszczy się o postawę świadka we wspólnocie Chrystusowego
Kościoła.
© Wydawnictwo WAM, 2005
JEZUS DZIA
A

A I ZBAWIA. Podr
Ä™
cznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
33
S E M E S T R II
Tytuł działu Cele pracy wychowawczej Przewidywane efekty wychowania Termin realizacji
Ukrzyżowany 1. Uświadomienie zadań wypływających z uczest- Uczeń:
i zmartwychwstały nictwa w przymierzu zawartym na krzyżu. " Przyjmuje chrześcijańską interpretację śmierci Jezusa.
2. Kształtowanie postawy dzielenia się Jezusowym " Okazuje szacunek i wdzięczność Jezusowi ukrzyżowanemu.
pokojem. " Poznaje i przyjmuje pokój Jezusa.
3. Pogłębianie wiary w Jezusa Chrystusa. " Otwiera się na posłannictwo zbawcze Jezusa Chrystusa.
4. Uwrażliwienie na potrzebę czerpania od Jezusa
" Dostrzega przemieniaj Ä…cÄ… moc Jezusa.
mocy przemieniającej człowieka.
" Analizuje własne życie pod względem własnej dyspozycyjności
5. Wspomaganie ucznia w uznaniu własnej niewy- wobec mocy Jezusa.
starczalności w rozwoju wiary.
" Rozpoznaje Boży plan w powołaniu Piotra.
6. Zachęta do refleksji nad wiarą w zmartwychwsta- " Okazuje szacunek papieżowi.
Å‚ego Jezusa.
" Uznaje potrzebę wiary w przyjęciu prawdy o zmartwychwstaniu
7. Ukazanie nawrócenia jako procesu dotyczącego
Jezusa.
każdego wierzącego.
" Przyjmuje wezwanie Jezusa do ciągłego nawracania się.
8. Zachęta do uczestnictwa w Triduum Paschalnym.
" Uczestniczy w rekolekcjach wielkopostnych.
9. Wspieranie katechizowanych w rozpoznawaniu
" Rozpoznaje znaczenie wydarzeń i liturgii Triduum Paschalnego.
zmartwychwstałego Chrystusa w Kościele.
" Uczestniczy w liturgii Wielkiego Tygodnia.
10. Zgłębianie treści dotyczących świętowania
" Rozumie treści liturgiczne niedzieli Zmartwychwstania
w Kościele okresu wielkanocnego.
Pańskiego.
11. Wyjaśnienie znaczenia Ducha Świętego w życiu
" Uczestniczy w liturgii wielkanocnej.
chrześcijanina.
" Dostrzega wartość świętowania wydarzeń okresu wielkanocnego.
12. Rozwijanie wiary w jednego Boga w trzech Oso-
" Rozpoznaje działanie Ducha Świętego.
bach.
" Troszczy się o współpracę z Duchem Świętym.
" Uznaje tajemnicę Trójcy Świętej.
" Modli się do Osób Trójcy Świętej.
© Wydawnictwo WAM, 2005
JEZUS DZIA
A

A I ZBAWIA. Podr
Ä™
cznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
34
5.
1. Wspomaganie uczniów w rozpoznawaniu obj a- Uczeń:
Nadzieja nowego życia " W objawieniu Jezusa rozpoznaje i przyjmuje objawiaj ące-go się
wionej przez Boga miłości do ludzi.
Boga.
2. Motywowanie do wdzięczności za dary udzielane
" W sakramentach dostrzega cel swojego życia - świętość.
nam w sakramentach.
" Przyjmuje chrześcijańską naukę na temat rzeczywistości śmierci.
3. Formowanie chrześcijańskiej postawy wobec
" Angażuje się w realizację chrześcijańskiej nadziei na życie
śmierci.
wieczne z Bogiem.
4. Motywowanie katechizowanych do osobistego
wypełniania warunków osiągania życia wieczne-
go z Bogiem.
6. 1. Uwrażliwienie na potrzebę korzystania z daru sa- Uczeń:
Życie z Chrystusem " Dostrzega potrzebę poznawania treści i darów sakramentalnych.
kramentów.
zmartwychwstałym " Rozumie potrzebę uczestniczenia w Eucharystii.
2. Motywowanie do uczestnictwa w Eucharystii.
" Dostrzega dary i zobowiązania wynikające z rzeczywistości
3. Zachęta do wdzięczności za otrzymany
chrztu świętego.
w dzieciństwie chrzest.
" Dostrzega wartość nieustannego nawracania się i korzystania z
4. Pogłębianie rozumienia darów sakramentu po-
darów sakramentu pokuty i pojednania.
kuty i pojednania.
" Pomaga chorym i cierpiÄ…cym.
5. Wyjaśnianie sensu sakramentu namaszczenia
" Uświadamia sobie dary i zobowiązania wynikające
chorych.
" z przyjęcia sakramentu małżeństwa.
6. Odkrywanie istoty troski o zbawienie zawartej
" Rozumie, czym jest kapłaństwo służebne i powszechne.
w sakramencie małżeństwa.
" Przyjmuje i realizuje zadania wynikające z udziału w kapłaństwie
7. Wyj aśnianie poj ęcia kapłaństwa w chrze ścij ań-
powszechnym.
stwie.
" Modli się za kapłanów.
8. Prowadzenie do decyzji przyj ęcia sakramentu
" Uznaje zasadność przygotowania i przyjęcia sakramentu
bierzmowania.
bierzmowania.
7. 1. Odkrywanie znaczenia słowa Bożego czytanego Uczeń:
Nasza Pięćdziesiątnica
w Kościele podczas celebracji liturgicznych.
" Dostrzega wartość słowa Bożego.
2. Zachęta do zaangażowania się w przygotowanie
" Przyjmuje odpowiedzialność za słuchanie słowa Bożego.
do przyjęcia tego sakramentu.
" Odkrywa wypływający z wiary sens przygotowywania się do
3. Ukazanie znaczenia wyznania wiary podczas sa-
przyjęcia sakramentu bierzmowania.
kramentu bierzmowania.
" Rozumie treść wyznania wiary.
" Wyznaje wiarÄ™.
© Wydawnictwo WAM, 2005
JEZUS DZIA
A

A I ZBAWIA. Podr
Ä™
cznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
35
4. Ukazanie znaczenia otrzymywanych " Rozpoznaje dary Ducha Świętego.
w sakramencie bierzmowania darów Ducha Świętego.
" Przyjmuje z wdzięcznością Ducha Świętego i Jego dary.
5. Zachęta do dojrzałego wyboru patrona.
" Odpowiedzialnie wybiera patrona.
6. Zrozumienie istoty obrzędu namaszczenia krzy-
" Rozumie sens namaszczenia krzyżmem podczas sakramentu
żmem.
bierzmowania.
8. 1. Zachęta do pełnienia czynów miłości. Uczeń:
Pragnienie Boga 2. Ukazanie owoców współpracy z Duchem Świę- " Troszczy się o pełnienie uczynków miłosierdzia.
tym.
" Wyraża gotowość współpracy w przynoszeniu owoców dzieł
3. Kształtowanie odpowiedzialności za pracę i od-
miłości.
poczynek.
" Okazuje wdzięczność za efekty całorocznej pracy i gotowość
odpowiedzialnego przeżywania wakacji.
© Wydawnictwo WAM, 2005
JEZUS DZIA
A

A I ZBAWIA. Podr
Ä™
cznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
36
JEZUS DZIAA
A I ZBAWIA. Podręcznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
© Wydawnictwo WAM, 2005
PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z RELIGII
W GIMNAZJUM
Ocenianie osiągnięć edukacyjnych ucznia z religii polega na rozpozna-
waniu przez nauczyciela poziomu i postępów w opanowaniu przez ucznia
wiadomości i umiejętności w stosunku do wymagań edukacyjnych wynika-
jących z programu nauczania oraz formułowania oceny.
Ocenę z religii ustalamy w oparciu o kryteria poznawcze, kształcące
i wychowawcze.
W ocenianiu z religii obowiązują poniższe zasady:
1. Obiektywność  zastosowanie jednolitych norm i kryteriów ocenia-
nia.
2. Jawność  podawanie na bieżąco wyników pracy ucznia (rodzicom
na ich zapotrzebowanie lub, gdy zaistnieje taka potrzeba ze strony
szkoły).
3. Instruktywność  wskazanie na występujące braki.
4. Mobilizacja do dalszej pracy.
Prowadzenie zróżnicowanych form i rodzajów kontroli:
1. Kontrola wstępna (dokonanie diagnozy wiedzy i umiejętności w po-
czątkowej fazie kształcenia).
2. Kontrola bieżąca (sprawdzanie w trakcie trwania procesu kształcenia).
3. Kontrola końcowa (dotyczy zakończonego etapu kształcenia).
4. Kontrola dystansowa (zbadanie trwałości wyników po pewnym okre-
sie od zakończenia procesu).
JEZUS DZIAA
A I ZBAWIA. Podręcznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
© Wydawnictwo WAM, 2005
38 Plan edukacji religijnej
Metody kontroli i ocen:
1. Konwencjonalne (bieżąca kontrola, prace pisemne, posługiwanie się
książką, ćwiczenia praktyczne, kontrola graficzna, obserwacja
uczniów w toku ich pracy itp.).
2. Techniczne sposoby kontrolowania procesu dydaktycznego (kontro-
la i ocena przy pomocy zróżnicowanych zadań testowych).
Sposoby oceniania:
Wartościowanie gestem, słowem, mimiką, stopniem.
Elementy wchodzÄ…ce w zakres oceny z religii:
1. Ilość i jakość prezentowanych wiadomości.
2. Zainteresowanie przedmiotem.
3. Stosunek do przedmiotu.
4. Pilność i systematyczność.
5. Umiejętność zastosowania poznanych wiadomości w życiu.
6. Postawa.
Kontrola i ocena w religii nie dotyczy wyłącznie sprawdzenia wiadomo-
ści, lecz także wartościowania umiejętności, postaw, zdolności twórczych,
rozwoju zainteresowań, motywacji uczenia się, a głównie kształtowania cech
charakteru, woli, odpowiedzialności za swoje czyny, dokładności, wytrwa-
łości, pracowitości, kultury osobistej, zgodności postępowania z przyjętą
wiarÄ….
Ocenianie ma na celu:
a) informowanie ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych,
b) motywowanie ucznia do dalszej pracy,
c) pomaganie uczniowi w samodzielnym planowaniu jego rozwoju,
d) systematyczne informowanie rodziców (prawnych opiekunów) o po-
stępach, trudnościach i specjalnych uzdolnieniach ucznia,
e) umożliwienie nauczycielom doskonalenia organizacji i metod pracy
dydaktyczno-wychowawczej.
Ocenie podlegajÄ…:
1. Pisemne prace kontrolne dwa razy w ciÄ…gu semestru, obejmujÄ…ce wiÄ™-
cej niż trzy jednostki lekcyjne, zapowiedziane z co najmniej tygodnio-
wym wyprzedzeniem, sprawdzane przez nauczyciela do dwóch tygo-
dni. Ponadto kartkówki; zakres ich materiału obejmujący nie więcej
JEZUS DZIAA
A I ZBAWIA. Podręcznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
© Wydawnictwo WAM, 2005
Przedmiotowy system oceniania z religii 39
niż trzy jednostki lekcyjne lub materiał podstawowy. Pisemne prace
kontrolne są do wglądu uczniów, a rodziców na ich zapotrzebowanie.
Nauczyciel ma prawo do niepodawania terminu prac kontrolnych,
jeżeli uczniowie dezorganizują proces oceny osiągnięć przez absen-
cjÄ™, ucieczki z lekcji itp.
2. Odpowiedzi ustne dotyczące materiału z zakresu trzech ostatnich lekcji.
3. Wypowiedzi w trakcie lekcji, podczas dyskusji, powtórzenia itp.
4. Praca domowa: krótkoterminowa i długoterminowa, kontrolowana na
bieżąco.
5. Ocena ze znajomości podstawowych prawd wiary zdobywana pod-
czas odpowiedzi ustnej lub pisemnej.
6. Zeszyt: sprawdzany podczas odpowiedzi i według decyzji nauczycie-
la. Jeden raz w semestrze kompleksowa ocena zeszytu.
7. Pilność, systematyczność, postawy, umiejętności: osiągnięcia ucznia
zapisywane w kartach obserwacyjnych prowadzonych przez nauczy-
ciela religii.
8. Przygotowanie do poszczególnych katechez.
9. Korzystanie z Pisma Świętego, podręcznika i innych materiałów ka-
techetycznych.
10. Zaangażowanie w przygotowanie i przeprowadzenie uroczystości
szkolnych o charakterze religijnym, zaangażowanie w przygotowanie
gazetek szkolnych, udział w konkursach religijnych, współpraca ze
wspólnotą parafialną.
11. Inne działania wskazujące możliwość oceniania.
Ilość ocen:
W ciągu jednego semestru nauczyciel wystawia każdemu uczniowi co
najmniej trzy oceny czÄ…stkowe.
Poprawianie:
Promuje się systematyczne ocenianie w ciągu semestrów połączone
z możliwością poprawiania. W wyjątkowych, uzasadnionych sytuacjach po-
prawianie może odbywać się bezpośrednio przed wystawianiem oceny se-
mestralnej lub końcoworocznej. Przeprowadza się je według ustaleń osób
zainteresowanych w terminie i z zakresu wskazanego przez nauczyciela
religii z zastosowaniem formy pisemnej lub ustnej.
JEZUS DZIAA
A I ZBAWIA. Podręcznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
© Wydawnictwo WAM, 2005
40 Plan edukacji religijnej
Klasyfikacja:
Uczeń może być niesklasyfikowany z religii, jeżeli brak jest podstaw do
ustalenia oceny klasyfikacyjnej z powodu nieobecności ucznia na zajęciach
edukacyjnych przekraczającej połowę czasu przeznaczonego na te zajęcia
w szkolnym planie edukacji.
Uczeń niesklasyfikowany z powodu usprawiedliwionej nieobecności
może zdawać egzamin klasyfikacyjny.
Przy wystawieniu oceny śródrocznej i rocznej przyjmuje się następu-
jÄ…ce zasady:
Ocena nie będzie miała charakteru średniej arytmetycznej ocen cząstko-
wych; znaczący wpływ mają przede wszystkim oceny uzyskane (w seme-
strze lub w ciągu całego roku szkolnego) z prac kontrolnych, dłuższych
wypowiedzi, referatów, o ile prezentacja ich przyjmie formę wypowiedzi
ustnej oraz innych form pracy o charakterze samodzielnym.
Uczeń, który przystąpi do olimpiady czy konkursu religijnego i pomyśl-
nie ukończy co najmniej etap szkolny, będzie mógł uzyskać podniesienie
oceny końcoworoczanej o jeden stopień.
Ustne uzasadnienie oceny semestralnej winno nastąpić na tydzień przed
klasyfikacyjną Radą Pedagogiczną i zostać przedstawione uczniowi.
Informacja o grożącej ocenie niedostatecznej z przedmiotu winna być
przekazana uczniowi i jego rodzicom (prawnym opiekunom) na miesiÄ…c
przed klasyfikacją. Nauczyciel religii przedstawia możliwości poprawy
oceny poprzez uzupełnienie niezbędnych wiadomości i umiejętności.
Uczeń ma prawo zwrócić się do dyrektora szkoły o umożliwienie pod-
wyższenia proponowanej oceny końcoworocznej z zajęć religii, poprzez
przystÄ…pienie do egzaminu sprawdzajÄ…cego.
Oceny cząstkowe, semestralne i końcoworoczne według skali:
 celujÄ…cy (6),
 bardzo dobry (5),
 dobry (4),
 dostateczny (3),
 dopuszczajÄ…cy (2),
 niedostateczny (1).
Przy zapisywaniu ocen cząstkowych dopuszcza się stosowanie plusów
i minusów.
JEZUS DZIAA
A I ZBAWIA. Podręcznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
© Wydawnictwo WAM, 2005
Przedmiotowy system oceniania z religii 41
Ustalenie wymagań programowych w obrębie
poszczególnych poziomów oraz zastosowanie ich w określonych
ocenach osiągnięć uczniów
1.
Ocena NIEDOSTATECZNA
Katechizowany:
" Wykazuje rażący brak wiadomości programowych.
" Nie potrafi logicznie powiązać podawanych wiadomości.
" Prezentuje zupełny brak rozumienia uogólnień i nieumiejętność wyja-
śniania zjawisk.
" Nie potrafi zastosować zdobytej wiedzy.
" Podczas przekazywania informacji popełnia bardzo liczne błędy.
" Prezentuje rażąco niepoprawny styl wypowiedzi.
" Nie wykazuje się znajomością pacierza.
" Nie posiada zeszytu lub dość często nie przynosi go na lekcję.
" Lekceważy przedmiot.
" Nieodpowiednio zachowuje siÄ™ na lekcji.
" Wyraża lekceważący stosunek do wartości religijnych.
" Opuszcza lekcjÄ™ religii.
O ocenie niedostatecznej mogą przesądzić także inne indywidualne ce-
chy, postawy i braki obserwowane u ucznia.
2. Wymagania konieczne
Uwarunkowania uzyskania oceny DOPUSZCZAJ
CEJ
Katechizowany:
" Opanował konieczne pojęcia religijne.
" Prezentuje luz
no zestawione wiadomości programowe.
" Prezentuje mało zadawalający poziom postaw i umiejętności.
" Wykazuje brak rozumienia podstawowych uogólnień.
" Brak mu podstawowej umiejętności wyjaśniania zjawisk.
" Nie potrafi stosować wiedzy, nawet przy pomocy nauczyciela.
JEZUS DZIAA
A I ZBAWIA. Podręcznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
© Wydawnictwo WAM, 2005
42 Plan edukacji religijnej
" Podczas przekazywania wiadomości popełnia liczne błędy, wykazuje
niepoprawny styl wypowiedzi, ma trudności z wysławianiem się.
" Prowadzi zeszyt.
" Ma problemy ze znajomością pacierza.
" Wykazuje poprawny stosunek do religii.
" Opanował elementarne wiadomości i umiejętności programowe prze-
widziane dla danego etapu edukacyjnego; są to wiadomości i umiejęt-
ności bardzo przystępne, proste i praktyczne, niezbędne w funkcjono-
waniu szkolnym i pozaszkolnym.
O ocenie dopuszczającej mogą przesądzić także inne indywidualne ce-
chy, postawy i braki obserwowane u ucznia.
3. Wymagania podstawowe
Uwarunkowania uzyskania oceny DOSTATECZNEJ
Katechizowany:
" Opanował łatwe, całkowicie niezbędne wiadomości, postawy i umie-
jętności.
" Prezentuje podstawowe treści materiału programowego z religii.
" Wykazuje się wiadomościami podstawowymi, które łączy w logicznie
zwiÄ…zki.
" Dość poprawnie rozumie podstawowe uogólnienia oraz wyjaśnia waż-
niejsze zjawiska z pomocÄ… nauczyciela.
" Przy pomocy nauczyciela potrafi wykorzystać wiadomości do celów
praktycznych i teoretycznych.
" W przekazywaniu wiadomości z religii popełnia niewielkie i nieliczne
błędy.
" Prezentuje słabą kondensację wypowiedzi.
" Wykazuje się podstawową znajomością pacierza.
" W jego zeszycie występują sporadyczne braki notatek, prac domowych.
" Prezentuje przeciętną pilność, systematyczność i zainteresowanie przed-
miotem.
" Wiadomości i umiejętności ucznia są na poziomie podstawowych wia-
domości i umiejętności przewidzianych programem nauczania dla da-
nego etapu; wiadomości i umiejętności należą do przystępnych, o śred-
nim stopniu złożoności i wystarczą do pomyślnego dalszego uczenia się.
JEZUS DZIAA
A I ZBAWIA. Podręcznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
© Wydawnictwo WAM, 2005
Przedmiotowy system oceniania z religii 43
O ocenie dostatecznej mogą przesądzić także inne indywidualne uwarun-
kowania danego ucznia.
4. Wymagania rozszerzajÄ…ce
Uwarunkowania uzyskania oceny DOBREJ
Katechizowany:
" Spełnia wymagania określone w zakresie oceny dostatecznej.
" Opanował materiał programowy z religii.
" Prezentuje wiadomości powiązane związkami logicznymi.
" Poprawnie rozumie uogólnienia i związki między nimi oraz wyjaśnia
zjawiska podane przez nauczyciela.
" Stosuje wiedzÄ™ w sytuacjach teoretycznych i praktycznych podanych
przez nauczyciela.
" Podczas wypowiedzi nie popełnia rażących błędów stylistycznych.
" Wykazuje się dobrą znajomością pacierza.
" W zeszycie posiada wszystkie notatki i prace domowe.
" Podczas lekcji posiada określone pomoce (podręcznik, zeszyt i inne)
i korzysta z nich.
" Systematycznie uczestniczy w zajęciach religii.
" Jest zainteresowany przedmiotem.
" Włącza się w przeżycia i dynamikę roku liturgicznego.
" Wykazuje się dobrą umiejętnością zastosowania zdobytych wiadomo-
ści.
" Postawa ucznia nie budzi wątpliwości.
" Stara się być aktywnym podczas lekcji.
" Wiadomości i umiejętności ucznia przewidziane programem nauczania
nie są pełne dla danego etapu nauczania, ale wiele umiejętności ma
charakter złożony i samodzielny.
O ocenie dobrej mogą przesądzić także inne indywidualne osiągnięcia
ucznia, kwalifikujÄ…ce go do tej oceny.
JEZUS DZIAA
A I ZBAWIA. Podręcznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
© Wydawnictwo WAM, 2005
44 Plan edukacji religijnej
5. Wymagania dopełniające
Uwarunkowania uzyskania oceny BARDZO DOBREJ
Katechizowany:
" Spełnia wymagania określone w zakresie oceny dobrej.
" Opanował pełny zakres wiedzy, postaw i umiejętności określony pozio-
mem nauczania religii.
" Prezentuje poziom wiadomości powiązanych ze sobą w logiczny układ.
" Właściwie rozumie uogólnienia i związki między nimi oraz wyjaśnia
zjawiska bez ingerencji nauczyciela.
" Umiejętnie wykorzystuje wiadomości w teorii i praktyce bez ingeren-
cji nauczyciela.
" Wykazuje się właściwym stylem wypowiedzi.
" Cechuje go pełna znajomość pacierza.
" Wzorowo prowadzi zeszyt i odrabia prace domowe.
" Aktywnie uczestniczy w religii.
" Jego postępowanie nie budzi żadnych zastrzeżeń.
" Jest pilny, systematyczny, zainteresowany przedmiotem.
" Chętnie i systematycznie uczestniczy w życiu parafii.
" Odpowiedzialnie włącza się w dynamikę i przeżycia roku liturgiczne-
go.
" Stara się być świadkiem wyznawanej wiary.
" Opanował pełny zakres wiadomości i umiejętności wyznaczonych przez
nauczyciela programem nauczania; osiągnięcia ucznia należą do złożo-
nych i wymagających samodzielności.
O ocenie bardzo dobrej mogą decydować również inne indywidualne osią-
gnięcia ucznia, kwalifikujące go do tej oceny.
6. Wymagania ponadprogramowe
Uwarunkowania uzyskania oceny CELUJ
CEJ
Katechizowany:
" Spełnia wymagania określone w zakresie oceny bardzo dobrej.
" Wykazuje się wiadomościami wykraczającymi poza program religii
własnego poziomu edukacji.
JEZUS DZIAA
A I ZBAWIA. Podręcznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
© Wydawnictwo WAM, 2005
Przedmiotowy system oceniania z religii 45
" Prezentuje wiadomości powiązane ze sobą w systematyczny układ.
" Samodzielnie posługuje się wiedzą dla celów teoretycznych i praktycz-
nych.
" Wykazuje się właściwym stylem wypowiedzi, swobodą w posługiwa-
niu siÄ™ terminologiÄ… przedmiotowÄ… i innÄ….
" Angażuje się w prace pozalekcyjne np. gazetki religijne, montaże sce-
niczne, pomoce katechetyczne itp..
" Uczestniczy w konkursach wiedzy religijnej.
" Twórczo uczestniczy w życiu parafii np. należy do organizacji i ruchów
katolickich, uczestniczy w pielgrzymkach, itp.
" Jego pilność, systematyczność, zainteresowanie, stosunek do przedmio-
tu nie budzi żadnych zastrzeżeń.
" Poznane prawdy wiary stosuje w życiu.
" Wykazuje się umiejętnościami i wiadomościami wykraczającymi poza
wymagania edukacyjne; jego praca jest oryginalna i twórcza oraz wska-
zuje na dużą samodzielność.
O ocenie celującej mogą decydować również inne indywidualne osiągnię-
cia ucznia, kwalifikujÄ…ce go do tej oceny.
W opracowaniu PSO z religii korzystano m.in. z następującej literatury:
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7 września
2004 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promo-
wania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzami-
nów w szkołach publicznych (Dz.U. z 2004 r. Nr 199, poz. 2046).
Biblioteczka Reformy, MEN o ocenianiu, Warszawa 2000.
S. Kulpaczyński (red.), Ocena w katechezie, Lublin 2001.
J. Szpet, Dydaktyka katechezy, Poznań 1999.
M. Śnieżyński, Zarys dydaktyki dialogu, Kraków 1998.
JEZUS DZIAA
A I ZBAWIA. Podręcznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
© Wydawnictwo WAM, 2005
JEZUS DZIAA
A I ZBAWIA. Podręcznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
© Wydawnictwo WAM, 2005
ZAA

CZNIK DO PRZEDMIOTOWEGO SYSTEMU
OCENIANIA Z RELIGII
KRYTERIA OCENIANIA W II KLASIE GIMNAZJUM
opracowane na podstawie materiałów katechetycznych
Jezus działa i zbawia z serii W drodze do Emaus;
podręcznik nr AZ-32-01/1-11 do nauczania religii rzymskokatolickiej,
zgodny z programem nauczania nr AZ-3-01/1.
S E M E S T R I
I. Pragnienia ludzi
Proponujemy, by kryteria oceniania w zakresie oceny celującej określić in-
dywidualnie, zgodnie z przedmiotowym systemem oceniania w integralnym
zwiÄ…zku z WSO.
Ocena Ocena bardzo
Ocena dostateczna Ocena dobra
dopuszczajÄ…ca dobra
Katechizowany: Katechizowany: Katechizowany: Katechizowany:
 interpretuje Jk 2,  określa zależności  wykazuje, jaki powi-  analizuje, dlaczego
14-17; pomiędzy wiarą nien być związek lekcji sam udział w religii
 wylicza sposoby i uczynkami miłości; religii z codziennością nie gwarantuje głębo-
doświadczenia obec-  definiuje pojęcie chrześcijanina; kiej wiary;
ności Boga; teofanii;  określa, po co Bóg  zastanawia się, jak
 określa, co wyraża  interpretuje tekst Wj objawia się ludziom; można przekonać się
imię Boga; 3, 10-15;  wyjaśnia, że Bóg o obecności Boga;
 opowiada tekst A
k  wskazuje, co może objawiając swoje imię  tłumaczy, co wyraża
24, 13-35; nam pomóc w zrozu- ukazuje przyjazne nazwanie Jezusa imie-
 definiuje, czym jest mieniu prawdy o Panu nastawienie do czło- niem JESTEM;
liturgia. Bogu; wieka;  wyjaśnia, w jaki
 wylicza cele liturgii.  określa, co należy sposób można w pełni
rozpoznać Jezusa;
JEZUS DZIAA
A I ZBAWIA. Podręcznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
© Wydawnictwo WAM, 2005
48 Program edukacji religijnej
czynić, by doświad-  wykazuje, co traci-
czyć spotkania z Jezu- my, gdy nie jesteśmy
sem; obecni na nabożeń-
 wylicza argumenty stwach liturgicznych.
przemawiajÄ…ce za
uczestnictwem w litur-
gii.
II. Ku pełni czasów
Ocena Ocena bardzo
Ocena dostateczna Ocena dobra
dopuszczajÄ…ca dobra
Katechizowany: Katechizowany: Katechizowany: Katechizowany:
 opowiada wskazane  wyjaśnia, w jaki  określa, jak chrześci-  uzasadnia, że z
ró-
teksty biblijne; sposób Bóg przywraca janin ma patrzeć na lęk dłem lęku człowieka
 opowiada tekst człowiekowi wolność; i wolność; jest grzech;
biblijny o wieży Ba-  wylicza sposoby  definiuje pojęcie  przeciwstawia: py-
bel; przezwyciężania poku- pychy na podstawie chę i pokorę;
 wskazuje sposoby sy samowystarczalno- obrazu biblijnego;  przedstawia analogiÄ™
przeciwstawiania się ści;  opisuje, co symboli- pomiędzy wodami
złu;  przekonuje, że Bóg zuje i wyraża woda potopu i wodą chrztu;
 wylicza warunki nie toleruje zła; chrztu;  analizuje, w jaki
sakramentu pokuty;  interpretuje tekst Wj  określa, czym dla sposób Bóg wspiera
 definiuje, kim jest 3, 7-9; chrześcijanina jest żal nas w walce ze złem;
anioł;  wyjaśnia rolę anio- za grzechy;  określa, na czym
 przedstawia podsta- łów i sposoby działania  interpretuje teksty polega walka między
wowe wiadomości na szatana; KKK o aniołach; dobrem a złem;
temat adwentu;  wskazuje biblijne  określa religijne  wyjaśnia, na czym
 tłumaczy, jakie przykłady zaufania wezwania adwentu; polega bezwarunkowe
znaczenie ma dla Bogu;  wyjaśnia sens czytań zaufanie Bogu;
chrześcijan świętowa-  interpretuje biblijne z liturgii Bożego Naro-  uzasadnia, dlaczego
nie Bożego Narodze- teksty o narodzeniu dzenia; Jezusa nazywamy
nia; Jezusa;  analizuje, na jakich SÅ‚owem Boga;
 opowiada o świa-  interpretuje biblijny argumentach opierają  przyjmuje odpowie-
dectwie wiary św. tekst o Symeonie. ludzie wiarę w Boga. dzialność za świadec-
Szczepana. two wiary.
III. W królestwie Bożym
Ocena Ocena bardzo
Ocena dostateczna Ocena dobra
dopuszczajÄ…ca dobra
Katechizowany: Katechizowany: Katechizowany: Katechizowany:
 opowiada, kim jest  wylicza tytuły stoso-  wyjaśnia znaczenie  tłumaczy, co znaczy
Jezus; wane do Jezusa; tytułów Jezusa; świadczyć o Jezusie;
 przedstawia teksty  ukazuje Jezusa jako  określa, w jaki spo-  wyjaśnia, kiedy
biblijne podkreślające Boga zatroskanego sób Bóg okazuje czło- chrześcijanin szczegól-
troskę Boga o czło- o człowieka; wiekowi swoją troskę nie doświadcza Bożej
wieka;  dokonuje zestawie- o niego; troski;
 wyjaśnia rzeczywi- nia skarbu z króle-  uzasadnia potrzebę  tłumaczy, dlaczego
JEZUS DZIAA
A I ZBAWIA. Podręcznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
© Wydawnictwo WAM, 2005
Załącznik do przedmiotowego systemu oceniania 49
stość królestwa Boże- stwem Bożym; troski o zdobycie królestwo Boże uzna-
go;  określa, jaką funkcję królestwa Bożego; wane jest za skarb;
 opowiada o spotka- spełnia osoba proroka;  wyjaśnia, że zbawie-  wyjaśnia, dlaczego
niu Jezusa z Samary-  określa, jaki będzie nie jest podstawowym Jezus posłużył się
tanką; los tych, którzy odrzu- zamiarem Boga wobec określeniem  woda
 definiuje pojęcie cają Pokarm wieczno- człowieka; żywa ;
Eucharystii; ści;  interpretuje teksty  przedstawia naukę
 wylicza znaki przy-  wskazuje sposoby biblijne o Eucharystii; Jezusa dotyczÄ…cÄ… po-
jaz
ni Boga do czło- obecności Chrystusa  analizuje, w jaki karmu wiecznego;
wieka. w Kościele. sposób możemy  czuje odpowiedzial-
odkryć Jezusa w Ko- ność za Kościół.
ściele.
S E M E S T R II
IV. Ukrzyżowany i zmartwychwstały
Ocena Ocena bardzo
Ocena dostateczna Ocena dobra
dopuszczajÄ…ca dobra
Katechizowany: Katechizowany: Katechizowany: Katechizowany:
 wskazuje, dlaczego  wyjaśnia, dlaczego  tłumaczy, czemu ma  uzasadnia, że  wy-
Jezus umarł na krzy- krzyż jest dla chrześci- służyć  nowe narodze- wyższenie Jezusa na
żu; jan znakiem zbawie- nie ; krzyżu nie jest Jego
 definiuje, czym jest nia;  wyjaśnia, czym klęską, ale zwycię-
Chrystusowy pokój;  określa, w jakich charakteryzuje się stwem;
 tłumaczy, czym jest okolicznościach czło- pokój, który przynosi  wskazuje, co zmienia
Liturgia słowa; wiek staje się odbiorcą ludziom zmartwych- w życiu ludzi i losach
 interpretuje biblijny Jezusowego pokoju; wstały Jezus; świata pokój, który
tekst o uczniach idą-  interpretuje wskaza-  wyjaśnia, jakie sta- przynosi Jezus;
cych do Emaus; ne teksty biblijne; nowisko zajmuje Jezus  ukazuje, w jaki spo-
 wylicza sposoby  określa, do czego wobec niewiary słu- sób Jezus uzasadniał
okazywania miłości odnosi się udzielana chających Go; prawdziwość swych
Bogu; wierzącym moc Jezu-  uzasadnia, że spotka- słów, swego posłannic-
 przedstawia spotka- sa; nie ze Zmartwychwsta- twa;
nie Jezusa zmar-  wyjaśnia, co znaczy łym przemienia życie  analizuje poziom
twychwstałego być uczniem Jezusa, wierzących; własnej otwartości na
z Tomaszem; być wierzącym;  opisuje funkcję św. Jezusa;
 uczestniczy w reko-  wskazuje, jakiej Piotra;  wyjaśnia, co warun-
lekcjach szkolnych; wiary oczekuje Jezus  określa, na jakiej kuje dochowanie wier-
 określa, na czym od swoich uczniów; podstawie przyjmuje- ności Jezusowi;
powinno polegać  opowiada przypo- my prawdę o zmar-  wyjaśnia, co przyno-
rzeczywiste święto- wieść o miłosiernym twychwstaniu Jezusa; si ludziom wiara
wanie Wielkanocy; Ojcu;  wskazuje cechy w zmartwychwstanie
 wyjaśnia sens zmar-  uczestniczy w Tridu- charakterystyczne Jezusa;
twychwstania Jezusa; um Paschalnym; nawrócenia;  podkreśla dar miło-
 tłumaczy, czym jest  uczestniczy w liturgii  wyjaśnia religijne sierdzia w sakramencie
oktawa wielkanocna; Wielkanocy; znaczenie tajemnicy pojednania i pokuty;
 opisuje, kim jest  wylicza wydarzenia Paschalnej;  rozróżnia znaczenie
Duch Święty, którego wspominane po Zmar-  wskazuje charaktery- elementów liturgii
Jezus posyła od Ojca; twychwstaniu Jezusa; styczne elementy litur- poszczególnych dni
 wylicza modlitwy  redaguje modlitwÄ™ gii wielkanocnej; Wielkiego Tygodnia;
w których występuje do Ducha Świętego;  wyjaśnia znaczenie  uzasadnia, dlaczego
poszczególnych form Wielkanoc jest naj-
JEZUS DZIAA
A I ZBAWIA. Podręcznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
© Wydawnictwo WAM, 2005
50 Program edukacji religijnej
odniesienie do  wskazuje, kiedy jest świętowania okresu większym świętem
wszystkich Osób obchodzona uroczy- wielkanocnego; chrześcijaństwa;
Trójcy Świętej. stość Trójcy Świętej.  wskazuje, w czym  analizuje, jakie
Duch Święty pomaga znaczenie ma trwający
człowiekowi; w Kościele przez 50
 wyjaśnia, jakie treści dni okres wielkanocny;
kryjÄ… siÄ™ w wierze  charakteryzuje dzia-
chrześcijan w Trójcę łanie Ducha Świętego;
Świętą.  uzasadnia, dlaczego
prawda o Trójcy Świę-
tej jest jednÄ… z naj-
większych tajemnic
naszej wiary.
V. Nadzieja nowego życia
Ocena Ocena bardzo
Ocena dostateczna Ocena dobra
dopuszczajÄ…ca dobra
Katechizowany: Katechizowany: Katechizowany: Katechizowany:
 wyjaśnia, w jakim  interpretuje wskaza-  wskazuje, czym jest  uzasadnia, że chwała
celu Bóg objawia ne teksty biblijne; chwała Boga objawio- Boga zwrócona jest na
swoją chwałę;  wyjaśnia, dlaczego na wobec ludzi; człowieka;
 interpretuje frag- sami z siebie nie może-  określa, dlaczego  wykazuje, że udział
ment Listu świętego my postąpić w święto- miłość, wierność, w sakramentach jest
Pawła do Efezjan 1, ści; posłuszeństwo są tak pomocą w osiąganiu
3-6;  definiuje, czym jest istotne dla chrześcija- doskonałości;
 opowiada tekst śmierć; nina;  przekonuje o słusz-
o wskrzeszeniu A
aza-  opisuje, czym jest  opisuje, jaką postawę ności modlitwy za
rza; niebo. powinien przyjąć zmarłych;
 wyjaśnia, że prze- chrześcijanin wobec  wykazuje, dlaczego
znaczeniem człowieka śmierci; chrzest jest nadzieją
jest życie z Bogiem.  przedstawia wskaza- wiecznego szczęścia.
ne teksty ewangelicz-
ne.
VI. Życie z Chrystusem zmartwychwstałym
Ocena Ocena bardzo
Ocena dostateczna Ocena dobra
dopuszczajÄ…ca dobra
Katechizowany: Katechizowany: Katechizowany: Katechizowany:
 definiuje, czym jest  przedstawia podział  określa, co sprawiają  odróżnia dary po-
sakrament; sakramentów; sakramenty w życiu szczególnych sakra-
 wylicza części Mszy  tłumaczy, czym jest ludzi; mentów;
Świętej; Eucharystia;  wskazuje, czym jest  uzasadnia, że uczest-
 definiuje, czym jest  tłumaczy, do czego Eucharystia dla chrze- nicząc w Eucharystii,
chrzest; zobowiązuje otrzyma- ścijanina; spotykamy się z Chry-
 wylicza warunki ne w sakramencie  uzasadnia, dlaczego stusem;
sakramentu pokuty chrztu nowe życie; udzielamy chrztu  wyjaśnia, dlaczego
i pojednania;  wyjaśnia treść wa- małym dzieciom; Jezus polecił udzielać
 opisuje, czym jest runków sakramentu  przedstawia wartość chrztu tym, którzy
sakrament namaszcze- pokuty i pojednania; częstego korzystania chcą współpracować
nia chorych;  wyjaśnia, na czym z pokuty i pojednania; z Bogiem;
JEZUS DZIAA
A I ZBAWIA. Podręcznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
© Wydawnictwo WAM, 2005
Załącznik do przedmiotowego systemu oceniania 51
 wymienia, jakie polega sakrament  wskazuje, czym  uzasadnia, dlaczego
dary chrześcijanin chorych; obdarowuje Kościół, sakrament pokuty
otrzymuje  wylicza istotne cechy udzielając sakramentu nazywamy też sakra-
w sakramencie mał- małżeństwa; chorych; mentem pojednania;
żeństwa;  wyjaśnia, czym jest  objaśnia, dlaczego  tłumaczy, jak chrze-
 wylicza zadania kapłaństwo w chrześci- święty Paweł porów- ścijanin powinien
wynikające z sakra- jaństwie; nuje miłość małżeńską myśleć o chorobie;
mentu święceń;  wskazuje charaktery- do miłości Chrystusa;  określa, czym jest
 wyjaśnia etymologię styczne cechy bierz-  tłumaczy, dlaczego małżeństwo zawierane
słowa: bierzmowanie. mowania. Jezusa nazywamy przez ludzi w Kościele;
jedynym i najwyższym  porównuje kapłań-
Kapłanem; stwo powszechne ze
 uzasadnia potrzebę służebnym;
przyjęcia sakramentu  wykazuje, dlaczego
bierzmowania. jeden z sakramentów
nazwano bierzmowa-
niem, umocnieniem.
VII. Nasza Pięćdziesiątnica
Ocena Ocena bardzo
Ocena dostateczna Ocena dobra
dopuszczajÄ…ca dobra
Katechizowany: Katechizowany: Katechizowany: Katechizowany:
 wylicza, na jakie  analizuje, dlaczego  tłumaczy rolę Ducha  wyjaśnia sens czytań
biblijne teksty powo- przyjęcie sakramentu Świętego w rozumie- biblijnych podczas
łuje się Kościół, uza- bierzmowania poprze- niu słowa Bożego; udzielania bierzmowa-
sadniajÄ…c ustanowie- dza dobrana Liturgia  uzasadnia potrzebÄ™ nia;
nie przez Jezusa sa- słowa; przygotowania się do  określa, co należy
kramentu bierzmowa-  interpretuje dialog przyjęcia bierzmowa- uczynić, aby Duch
nia; przedstawiciela parafii nia; Święty mógł wspierać
 wyjaśnia sens przy- z biskupem podczas  interpretuje wskaza- rozwój bierzmowa-
gotowania do przyjÄ™- liturgii bierzmowania; ne teksty biblijne; nego;
cia sakramentu bierz-  objaśnia, czego  wyjaśnia znaczenie  uzasadnia, dlaczego
mowania; oczekuje Kościół od darów Ducha Święte- kandydaci do bierzmo-
 streszcza wyznanie kandydatów do bierz- go; wania wyznają swoją
wiary; mowania;  określa, jakie znacze- wiarę;
 wylicza dary Ducha  wskazuje, co sprawia nie dla bierzmowanych  tłumaczy, do czego
Świętego; w wierzącym sakra- ma patron przyjmowa- mają służyć wierzące-
 charakteryzuje ment bierzmowania; ny wraz z nowym mu dary Ducha ÅšwiÄ™-
wybranego przez  określa zasady wy- imieniem; tego;
siebie patrona; bierania patrona do  określa, jakie zna-  wyjaśnia, co powin-
 definiuje, czym jest bierzmowania; czenie w sakramencie no oznaczać wybiera-
bierzmowanie.  wskazuje zadania bierzmowania ma olej nie do bierzmowania
świadka bierzmowa- zwany krzyżmem. nowego imienia;
nia.  wyjaśnia, czym jest
i co symbolizuje ob-
rzęd namaszczenia
krzyżmem.
JEZUS DZIAA
A I ZBAWIA. Podręcznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
© Wydawnictwo WAM, 2005
52 Program edukacji religijnej
VIII. Pragnienie Boga
Ocena Ocena bardzo
Ocena dostateczna Ocena dobra
dopuszczajÄ…ca dobra
Katechizowany: Katechizowany: Katechizowany: Katechizowany:
 interpretuje słowa  ukazuje możliwości  opisuje, na czym  uzasadnia, że miej-
Jezusa: Wszystko, co doświadczenia obec- polega formowanie scem spotkania z Chry-
uczyniliście jednemu ności Chrystusa wśród cechy ofiarności wo- stusem jest także drugi
z tych braci moich nas; bec innych; człowiek;
najmniejszych, Mnie-  interpretuje przypo-  wyjaśnia, po czym  określa, dzięki cze-
ście uczynili; wieść o winnym krze- można poznać, że mu chrześcijanin może
 wylicza owoce wie; chrześcijanin współ- przynosić owoce do-
Ducha Świętego;  wylicza o czym pracuje z Duchem bra;
 wyjaśnia, co powin- chrześcijanin nie może Świętym;  przyjmuje odpowie-
no być ważne dla zapomnieć podczas  rozwija pragnienie dzialność za czas wa-
chrześcijanina w wakacji. twórczego przeżywa- kacji.
czasie wakacji. nia czasu odpoczynku.
JEZUS DZIAA
A I ZBAWIA. Podręcznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
© Wydawnictwo WAM, 2005
PLANY WYNIKOWE
W ZAKRESIE II KLASY GIMNAZJUM
OPRACOWANE NA PODSTAWIE
MATERIAA
ÓW KATECHETYCZNYCH:
Jezus działa i zbawia
Z SERII W DRODZE DO EMAUS
Działanie nauczyciela, w tym również katechety, jest ściśle związane
z planowaniem, czyli ustalaniem celów, poszukiwaniem rozwiązań i podej-
mowaniem decyzji. Zakłada ono tym samym wybieranie najodpowiedniej-
szego rozwiązania w celu osiągnięcia sukcesu i to w nieodległym terminie.
Podejmowane przez nauczyciela planowania nauczania obejmuje konstru-
owanie planu wynikowego i poszukiwanie możliwych do zaadaptowania
wzorców.
B. Niemierko wyjaśnia, że  planowanie wynikowe w dydaktyce opiera
się na jasno i realistycznie określonych wymaganiach programowych , co
w praktyce powinno uwzględniać zróżnicowane uzdolnienia uczniów.
Stwierdzenie to zawiera w sobie przekonanie, że przygotowanie planu wy-
nikowego wymaga jasnego ustalenia celów, dokonania doboru materiału
nauczania, wyboru metod współpracy z uczniami oraz określenia i przepro-
wadzania kontroli, a także sprecyzowania zasad oceniania szkolnych osią-
gnięć uczniów. Oznacza to, że czynności nauczyciela w trakcie planowania
muszą zostać poprzedzone analizą treści nauczania w trzech jej wymiarach:
celów, materiału i wymagań.
Zrozumienie istoty planu wynikowego pozwoli uczynić z niego element
własnego warsztatu pracy, a nie dokument, który trzeba dołączyć do akt
szkolnych. Pociąga to za sobą przekonanie, że choć nie można opracować
JEZUS DZIAA
A I ZBAWIA. Podręcznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
© Wydawnictwo WAM, 2005
54 Program edukacji religijnej
jednego, idealnego, wzorcowego planu wynikowego, to dobry plan wyni-
kowy może być doskonałym instrumentem wspomagającym nauczyciela
w organizowaniu całego procesu dydaktycznego. Jest dla nauczyciela spo-
sobem uzyskania indywidualnego obrazu treści nauczania oraz poczucia po-
rządku w jej ujęciu.
Konstruowanie planu wynikowego wymaga wyjÄ…tkowej precyzji i uwagi.
Katechecie, który dokonuje syntezy planowanej treści nauczania, musi to-
warzyszyć nie tylko świadomość, że nie wszystkie cele szczegółowe mogą
być zoperacjonalizowane, ale i przeświadczenie, że osiągnięcie tego, co
wynika z wychowawczego czy inicjacyjnego wymiaru katechezy wymaga,
oprócz umiejętności pedagogicznych, również czasu, a nade wszystko łaski
Bożej. To przekonanie powinno także uwidocznić się w wybranej formie
zapisu.
O żywotności planu wynikowego decydować może również jego forma.
Każdy nauczyciel powinien sam opowiedzieć się, w jaki sposób udokumen-
tować własne decyzje i wyniki przeprowadzonych przez siebie analiz, za-
równo ze względu na układ, jak i styl. Powszechnie spotyka się propozycje
zapisu planów wynikowych w formie tabelarycznej. Mimo zachowania tej
samej formy, różnią się one propozycjami co do zawartości. B. Niemierko
oprócz numeru i tematu lekcji ogranicza się do określenia wymagań na po-
szczególnych poziomach, natomiast M. Kłos rozszerza tabelę, proponując
zapisanie  obok numeru i tematu jednostek lekcyjnych  tematów i nume-
rów jednostek metodycznych, celów wyrażonych operacyjnie, materiału
nauczania, planowanych technik i form pracy na lekcjach, materiałów i środ-
ków dydaktycznych, wymagań nauczycielskich oraz planowanych technik
kontroli; zastrzega jednocześnie, że decyzje związane z tematami jednostek
lekcyjnych, metodami i formami pracy, materiałami i środkami dydaktycz-
nymi czy technikami kontroli zwykle bywajÄ… przedstawione w konspekcie
zajęć.
Możliwość stosowania różnych form zapisu planu wynikowego świad-
czy o docenieniu idei indywidualności tego planu, wyrażonej w konieczności
podejmowania samodzielnych decyzji na etapie planowania nauczycielskie-
go, któremu mogą okazać się pomocne zaproponowane poniżej elementy.
Na podstawie programu dokonano analizy materiału i opracowano pro-
pozycję wymagań. Zwrócono uwagę na syntetyczny charakter wymagań
(bez wnikania w szczegóły). Przedstawiona propozycja w postaci tabela-
rycznej pozwala wstępnie ocenić hierarchię wymagań ze względu na cele
i materiał.
JEZUS DZIAA
A I ZBAWIA. Podręcznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
© Wydawnictwo WAM, 2005
Plany wynikowe 55
Plany wynikowe zostały skonstruowane z uwzględnieniem zakresu pro-
gramowego drugiej klasy gimnazjum. Na podstawie programu dokonano
analizy materiału i opracowano propozycję wymagań. Zwrócono uwagę na
charakter syntetyczny wymagań (bez wnikania w szczegóły). Przedstawio-
na propozycja wymagań w postaci tabelarycznej pozwala wstępnie ocenić
hierarchię wymagań ze względu na cele i materiał.
Wyjaśnienia układu i treści tabeli:
1. Temat lekcji; pierwszy wpisywany do dziennika lekcyjnego, drugi do
zeszytu ucznia.
2. Wymagania podstawowe obejmują wiadomości i umiejętności stosun-
kowo łatwe do opanowania, najpewniejsze naukowo, całkowicie nie-
zbędne w dalszej nauce, bezpośrednio użyteczne.
3. Taksonomia celów nauczania (B. Niemierko, K. Ciżkowicz, J. Ochen-
duszko) poprzez zastosowanie czasowników operacyjnych z wyszcze-
gólnieniem poziomów:
 wiadomości: zapamiętane (oznaczone literką A) i zrozumiane
(oznaczone literkÄ… B);
 umiejętności: stosowanie wiadomości w sytuacjach typowych
(oznaczone literką C) oraz stosowanie wiadomości w sytuacjach
problemowych (oznaczone literkÄ… D).
Informacje kolumny 3 odnoszą się do wymagań podstawowych.
4. Wymagania rozszerzone obejmują: wiadomości i umiejętności umiar-
kowanie trudne do opanowania, w pewnym stopniu hipotetyczne,
przydatne, bezpośrednio użyteczne oraz dopełniające; trudne do opa-
nowania, twórcze, wyspecjalizowane, z dala od bezpośredniej uży-
teczności.
5. Taksonomia celów nauczania (B. Niemierko, K. Ciżkowicz, J. Ochen-
duszko) poprzez zastosowanie czasowników operacyjnych z wyszcze-
gólnieniem poziomów:
 wiadomości: zapamiętane (oznaczone literką A) i zrozumiane
(oznaczone literkÄ… B);
 umiejętności: stosowanie wiadomości w sytuacjach typowych
(oznaczone literką C) i stosowanie wiadomości w sytuacjach pro-
blemowych (oznaczone literkÄ… D).
Informacje kolumny 5 odnoszą się do wymagań rozszerzonych.
56
57
58
59
60
61
62
63
JEZUS DZIAA
A I ZBAWIA. Podręcznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
© Wydawnictwo WAM, 2005
JEZUS DZIAA
A I ZBAWIA. Podręcznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
© Wydawnictwo WAM, 2005
NARZ
DZIA POMIARU OSI
GNI
Ć KATECHIZOWANEGO
W II KLASIE GIMNAZJUM
opracowane na podstawie materiałów katechetycznych
Jezus działa i zbawia z serii W DRODZE DO EMAUS;
podręcznik nr AZ-32-01/1-11do nauczania religii rzymskokatolickiej
na terenie całej Polski,
zgodny z programem nauczania nr AZ-3-01/1.
Sprawdzanie osiągnięć szkolnych pełni kluczową rolę w procesie edu-
kacyjnym ucznia, a przede wszystkim w diagnozie jakości pracy nauczyciela
 wychowawcy. Pełna informacja przekazana uczniowi pokazuje aktualny
poziom jego wiedzy i umiejętności, daje poznanie, ile już wie i umie, a nad
czym jeszcze powinien popracować. Nauczyciel dysponujący rozpoznanym
poziomem osiągnięć uczniów może poznać różnicę między treścią naucza-
nia i wychowania, jaką zaplanował, a treścią opanowaną przez uczniów i na
tej podstawie ocenić jakość własnej pracy, a także elastycznie planować
dalszÄ… pracÄ™ pedagogicznÄ….
Pomiar sprawdzający powinien obejmować przede wszystkim założone
cele, zadania nauczania i wychowania, materiał, wymagania programowe.
Materiał katechetyczny Jezus działa i zbawia w zakresie II klasy gimna-
zjum został ułożony w ośmiu grupach tematycznych.
Poniżej zostają załączone dwie propozycje prac kontrolnych (wypraco-
wane w oparciu o wspomniane materiały katechetyczne): pierwsza obejmuje
treści II działu Ku pełni człowieczeństwa, druga zakres VI działu Życie
z Chrystusem zmartwychwstałym.
JEZUS DZIAA
A I ZBAWIA. Podręcznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
© Wydawnictwo WAM, 2005
66 Plan edukacji religijnej
S E M E S T R I
Dział II: Ku pełni człowieczeństwa
Wersja dla dwóch grup
Grupa 1
1. Księga Rodzaju opisuje m.in., dzieje człowieka, który niewłaściwie
wykorzystał dar wolności.
Wskaż, czego dopuścił się człowiek wobec Boga?
2. Biblijny obraz ukazuje zerwanie przez kobietÄ™ owocu z drzewa za-
kazanego: ona sama skosztowała i dała swemu mężowi, który był
z nią: a on zjadł.
Co było następstwem tego czynu?
3. Podczas budowy wieży Babel Bóg postanowił: Zejdz
my więc i pomie-
szajmy tam ich język, aby jeden nie rozumiał drugiego!
Co jest przyczynÄ… z
ródłową pomieszania języków budowniczych
wieży Babel?
4. Jezus Chrystus w sakramencie chrztu uczynił człowieka prawdziwym
uczestnikiem Bożego życia, odnawiając jego naturę naznaczoną grze-
chem.
Co symbolizuje woda chrztu?
5. Bóg powołał Mojżesza do wyprowadzenia Izraelitów z niewoli egip-
skiej.
O czym zapewnił Bóg Mojżesza?
6. Czym jest spowiedz
?
7. Czym jest rozgrzeszenie?
8. Pismo Święte poucza nas, że przeciwstawnymi sobie istotami, których
obecność i działanie skierowane jest na człowieka, są szatan i anio-
Å‚owie.
Jaka jest rola aniołów i na czym polega ich działanie?
Grupa 2
1. Poprzez opowiadanie o upadku pierwszych ludzi autor biblijny pra-
gnie wyjaśnić czytelnikowi, że grzesząc, ludzie odcięli się od wspól-
noty z Bogiem.
Co gwarantowała człowiekowi wspólnota z Bogiem?
JEZUS DZIAA
A I ZBAWIA. Podręcznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
© Wydawnictwo WAM, 2005
Narzędzia pomiaru osiągnięć 67
2. Święty Paweł Apostoł, chcąc lepiej wyrazić to, co ludzie zawdzięczają
Jezusowi Chrystusowi, przyrównuje Go do  pierwszego Adama .
O czym ma przekonać wierzących porównanie Jezusa do  pierwsze-
go Adama ?
3. Przykładem zmagań człowieka z grzechem jest biblijne opowiadanie
o wieży Babel.
Który z grzechów głównych popełnili budujący wieżę Babel?
4. Biblijne opowiadanie o potopie ukazuje, dokąd zmierza ludzkość ży-
jąca bez Boga. Autor natchniony ukazuje nie tylko skutki zła, które
niszczą życie, powodują chaos i spustoszenie. Przedstawia też spra-
wiedliwość Boga. W czym objawiła się sprawiedliwość Boga?
5. Bóg powierza Mojżeszowi zadanie wyprowadzenia z niewoli egip-
skiej potomków Abrahama, Izraelitów.
Co było powodem Bożej interwencji?
6. Czym jest żal za grzechy?
7. Czym jest zadośćuczynienie za popełnione grzechy?
8. Pismo Święte poucza nas, że przeciwstawnymi sobie istotami, których
obecność i działanie skierowane jest na człowieka, są szatan i anio-
Å‚owie.
Na czym polega sposób działania szatana?
ODPOWIEDZI
Grupa 1
1. Dopuścił się niewierności, nieposłuszeństwa wobec Boga, popadł
w niewolÄ™ grzechu.
2. Otworzyły się im obojgu oczy i poznali, że są nadzy; spletli więc ga-
Å‚Ä…zki figowe i zrobili sobie przepaski.
3. Pycha tych, którzy usiłowali żyć bez Boga.
4. Woda chrztu symbolizuje zarówno zniszczenie w człowieku grzechu,
samowoli, jak i odrodzenie, oczyszczenie, którego przez swoją śmierć
na krzyżu dokonał Jezus Chrystus.
5. O swojej obecności w słowach: Ja będę z tobą.
6. Spowiedz
zakłada badanie swojego serca oraz wyznanie grzechów,
wynikajÄ…ce z prawdziwego poznania siebie wobec Boga.
7. Rozgrzeszenie: człowiek za pośrednictwem sługi Kościoła otrzymu-
je od Boga przebaczenie swoich grzechów.
JEZUS DZIAA
A I ZBAWIA. Podręcznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
© Wydawnictwo WAM, 2005
68 Plan edukacji religijnej
8. Anioł  byt duchowy, który według wielu tekstów biblijnych spełnia
funkcję Bożego posłańca, wysłannika, mediatora, przekazując Boże
przesłanie. Aniołowie niosą pomoc tym, którzy zaufali Bogu, pragną
życia z Bogiem przez całą wieczność  zbawienia. Wnoszą w życie
ludzi radość, nadzieję, pokój, służą Stwórcy i wspierają ludzi w czy-
nieniu dobra, a przez to w dochowaniu Bogu wierności. Stanowią oni
przeciwwagę dla działań szatana, który dokonuje w świecie wielora-
kich zniszczeń. Kościół wierzy, że aniołowie  Boży wysłannicy  są
orędownikami człowieka przed Bogiem, a także udzielają mu pomo-
cy w rozwijaniu nawiÄ…zanej na chrzcie przyjaz
ni z Bogiem.
Grupa 2
1. Gwarantowała człowiekowi szczęście, wolność, nieśmiertelność. Ob-
razem tego idealnego stanu był w Piśmie Świętym raj.
2. Ma przekonać wierzących, że utracone przez grzech dobra  życie,
szczęście, wolność, nieśmiertelność przywraca w całej pełni Jezus
Chrystus  Nowy Adam. W śmierci Jezusa na krzyżu i Jego zmar-
twychwstaniu cała ludzkość odzyskała możliwość uczestniczenia
w pełni życia, które jest w Bogu.
3. Grzech pychy.
4. Ukarał grzeszących oraz wyłączył spod kary sprawiedliwego Noego.
5. Krzywda, niesprawiedliwość  zło wymierzone przeciwko człowie-
kowi.
6. Żal za grzechy wyraża skruchę, pragnienie wewnętrznej przemiany
i gotowość do myślenia i działania wyrażającego miłość do Boga i do
bliz
nich.
7. Zadośćuczynienie za popełnione grzechy jest dopełnieniem prawdzi-
wego nawrócenia, poprawą swojego życia oraz naprawą szkód wy-
rządzonych Kościołowi i bliz
nim.
8. Na budzeniu w człowieku podejrzliwości wobec Boga. Szatan dzia-
ła na szkodę człowieka. Jego celem jest niweczenie planów, jakie Bóg
ma w stosunku do ludzkości. Z tego powodu jest on wrogiem zarów-
no Boga, jak i człowieka.
Powodowany zazdrością szkodzi on człowiekowi, przeszkadza mu w jego
dążeniu do życia z Bogiem, pragnieniu zbawienia. Aby to osiągnąć, posłu-
guje się podstępem i kłamstwem.
JEZUS DZIAA
A I ZBAWIA. Podręcznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
© Wydawnictwo WAM, 2005
Narzędzia pomiaru osiągnięć 69
Dział VI: Życie z Chrystusem zmartwychwstałym
Wersja dla dwóch grup
Grupa 1
1. Uzupełnij tabelkę. Wpisz sakramenty, następnie zaznacz krzyżykiem
te, które należą do poszczególnych grup określonych w tytułach po-
szczególnych kolumn.
Sakramenty Wtajemniczenia Uzdrowienia W służbie Przyjmujemy Przyjmujemy Przyjmujemy Przyjmujemy
chrześcijańskiego komunii raz w życiu wiele razy w w stanie łaski dla zgładzenia
życiu grzechów
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
2.  Pokornie błagamy Cię, Boże, uświęć mocą Twojego Ducha te dary,
które przynieśliśmy Tobie, aby się stały Ciałem i Krwią Twojego Syna,
naszego Pana, Jezusa Chrystusa, który nam nakazał spełniać to mi-
sterium .
Kto wypowiada wskazane słowa modlitwy?
W czasie jakiego sakramentu są wypowiadane te słowa?
W którym momencie wypowiadane są wskazane słowa?
3. Określ rolę i zadania rodziców chrzestnych.
4. Jakimi słowami Jezus ustanowił sakrament pokuty i pojednania?
5. Na czym polega sprawowanie sakramentu chorych?
6. Wskaż, jakie zadania spełnia Jezus Chrystus jako kapłan.
7. Wyjaśnij określenie  kapłaństwo hierarchiczne, urzędowe . Określ
rolę i zadania tych, którzy mają udział w kapłaństwie urzędowym.
8. Co nowego wnosi w życie człowieka sakrament bierzmowania?
Grupa 2
1. Opisz, czym jest chrzest.
2. Podczas Eucharystii wypowiadamy słowa spowiedzi powszechnej:
 Spowiadam się, Bogu Ojcu wszechmogącemu... ,  Panie, zmiłuj się
nad nami ,  Chryste, zmiłuj się nad nami , a kapłan sprawujący Eu-
JEZUS DZIAA
A I ZBAWIA. Podręcznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
© Wydawnictwo WAM, 2005
70 Plan edukacji religijnej
charystię modli się w imieniu zgromadzonych:  Niech się zmiłuje nad
nami Bóg wszechmogący i odpuściwszy nam grzechy, doprowadzi nas
do życia wiecznego . Jaką nazwę nadano tej części liturgii?
3. Wskaż zadania spowiadającego się i kapłana podczas sakramentu po-
kuty.
4. O jakim sakramencie pisze św. Jakub? Do czego zachęca św. Jakub
chrześcijan we wskazanym fragmencie listu:
Choruje ktoś wśród was? Niech sprowadzi kapłanów Kościoła, by się
modlili nad nim i namaścili go olejem w imię Pana. A modlitwa peł-
na wiary będzie dla chorego ratunkiem i Pan go podz
wignie, a jeśli-
by popełnił grzechy, będą mu odpuszczone. Wyznawajcie zatem so-
bie nawzajem grzechy, módlcie się jeden za drugiego, byście odzyskali
zdrowie. Wielką moc posiada wytrwała modlitwa sprawiedliwego (Jk
5, 14-16).
5. Co sprawia Chrystus w sakramencie namaszczenia chorych?
6. Wyjaśnij określenie  kapłaństwo powszechne . Określ rolę i zadania
tych, którzy mają udział w powszechnym kapłaństwie.
7. Wymień znaki widzialne sakramentu bierzmowania.
8. Uzupełnij tabelkę. Wpisz sakramenty, następnie zaznacz krzyżykiem
te, które należą do poszczególnych grup określonych w tytułach po-
szczególnych kolumn.
Wtajemniczenia W służbie Przyjmujemy Przyjmujemy Przyjmujemy Przyjmujemy
Sakramenty chrześcijańskiego Uzdrowienia komunii raz w życiu wiele razy w stanie łaski dla zgładzenia
w życiu grzechów
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Odpowiedzi
Grupa 1
1.
Wtajemniczenia W służbie Przyjmujemy Przyjmujemy Przyjmujemy Przyjmujemy
Sakramenty chrześcijańskiego Uzdrowienia komunii raz w życiu wiele razy w stanie łaski dla zgładzenia
w życiu grzechów
1. Chrzest
+++
2. Bierzmowanie
++ +
3. Eucharystia
++ +
4. Pokuta
++ +
5. Namaszczenie
++ +
chorych
6. Kapłaństwo
+ + +
7. Małżeństwo
++ +
JEZUS DZIAA
A I ZBAWIA. Podręcznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
© Wydawnictwo WAM, 2005
Narzędzia pomiaru osiągnięć 71
2. Kapłan, Eucharystia, modlitwa przed przeistoczeniem.
3. Rodzice chrzestni (ojciec, matka chrzestna) - to świadkowie kandy-
data do chrztu. Powinni być wybrani przez samego kandydata do
chrztu (jeżeli jest dorosły) albo przez jego rodziców lub opiekunów.
Chrzestny musi być katolikiem ochrzczonym i bierzmowanym. Za-
zwyczaj powinien mieć przynajmniej szesnaście lat. Nie może być
ojcem ani matkÄ… kandydata do chrztu. Rodzice chrzestni biorÄ… odpo-
wiedzialność za chrześcijańskie wychowanie swoich chrześniaków,
jeżeli ich rodzice lub opiekunowie zaniedbują swoje obowiązki.
4. Wez
mijcie Ducha Świętego! Którym odpuścicie grzechy, są im odpusz-
czone, a którym zatrzymacie, są im zatrzymane (J 20, 21-23).
5. kapłani Kościoła po włożeniu rąk na chorych modląc się, z wiarą na-
maszczają ich olejem uświęconym błogosławieństwem Bożym. Ob-
rzęd ten oznacza łaskę sakramentalną i równocześnie jej udziela.
6. Występuje przed Bogiem wstawiając się za ludzkością; zwraca się do
Boga w imieniu ludzi z prośbą o przebaczenie win i udzielenie im
pełni Bożego życia; jako przedstawiciel ludzi przez swą mękę i śmierć
na krzyżu  swym posłuszeństwem  oddał należną Bogu cześć
i uwielbienie.
7. Udziału w kapłaństwie urzędowym, hierarchicznym dostępuje się na
mocy Chrystusowego daru otrzymywanego w sakramencie święceń.
W sakramencie tym wyświęcani na kapłanów zostają naznaczeni
szczególnym darem Ducha Świętego po to, aby mogli działać świe-
cie w zastępstwie Chrystusa  Głowy Kościoła  głosząc światu do-
brÄ… nowinÄ™ o zbawieniu.
Kapłaństwo urzędowe ma służyć kapłaństwu wspólnemu. Służbę te
wypełniają ci, którzy przyjęli sakrament święceń i odtąd głoszą sło-
wo Boże, przewodniczą sprawowaniu przez Kościół Eucharystii oraz
udzielają innych sakramentów. Oni też gromadzą Bożą rodzinę i przez
Chrystusa, w Duchu Świętym prowadzą ją do Ojca.
8. W pełni otwiera na działanie Ducha Świętego i ściślej jednoczy
z Chrystusem. Pomnaża też otrzymane na chrzcie dary, wzmacnia
w bierzmowanych poczucie przynależności do Kościoła, umacnia ich
w wyznawaniu wiary, bronieniu jej oraz świadczeniu w świecie
o Zmartwychwstałym.
JEZUS DZIAA
A I ZBAWIA. Podręcznik metodyczny do religii dla II klasy gimnazjum
© Wydawnictwo WAM, 2005
72 Plan edukacji religijnej
Grupa 2
1. Chrzest jest ustanowionym przez Jezusa Chrystusa podstawowym sa-
kramentem  odrodzenia ,  życia chrześcijańskiego . Sprawia on, że
człowiek ochrzczony staje się członkiem Kościoła, a przez to jest
zdolny do przyjęcia innych sakramentów Kościoła. Chrzest jest nie-
zbędnym warunkiem zbawienia, ale może być zastąpiony przez
 chrzest krwi (męczeństwo) albo przez  chrzest pragnienia (wprost
lub nie wprost sformułowane pragnienie przyjęcia chrztu, bycia z Bo-
giem).
2. Akt pokuty.
3. Sakrament pokuty składa się z trzech aktów penitenta oraz z rozgrze-
szenia kapłana. Aktami penitenta są: żal za grzechy, spowiedz
przed
kapłanem oraz postanowienie wypełnienia zadośćuczynienia i czynów
pokutnych.
4. Namaszczenie chorych. W chorobie prosić kapłanów o przybycie,
modlitwę, namaszczenie, modlić się pełną wiarą nawzajem za siebie...
5. Chrystus daje wierzącym, dotkniętym chorobą, moc i obronę, udzie-
la choremu łaski Ducha Świętego, pomocnej do zbawienia, która
umacnia w człowieku ufność do Boga, a także uzbraja przeciw poku-
som szatana i trwodze śmierci. Jeżeli jest taka potrzeba, to sakramen-
talne namaszczenie odpuszcza grzechy i staje się dopełnieniem chrze-
ścijańskiej pokuty.
6. Jezus Chrystus udział w swoim kapłaństwie umożliwił każdemu wie-
rzącemu poprzez przyjęcie sakramentu chrztu. W sakramencie tym
Chrystus przyłącza do siebie ochrzczonego i zaprasza go do udziału
w wypełnianiu Jego zbawczego posłannictwa wobec całej ludzkości:
posłannictwa, które ma przynieść jej zbawienie, życie z Bogiem.
Zgodnie z powołaniem każdego ochrzczonego, chrześcijanin wypeł-
nia swoje kapłaństwo, służąc Bogu i pomagając ludziom w osiąganiu
zbawienia przez życie wiarą, nadzieją i miłością, którego nauczył ich
Jezus.
7. Włożenie rąk i słowa biskupa.
8. Patrz: grupa 1, pytanie 1.
Spis treści
POMOCE KATECHETYCZNE W ZAKRESIE II KLASY GIMNAZJUM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1
PLAN EDUKACJI RELIGIJNEJ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
TERMINARZ REALIZACJI PLANU EDUKACJI RELIGIJNEJ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26
PRZEDMIOTOWY PLAN WYCHOWANIA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32
PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z RELIGII . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37
ZAA

CZNIK DO PRZEDMIOTOWEGO SYSTEMU OCENIANIA Z RELIGII . . . . . . . . . . . . . 47
PLANY WYNIKOWE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53
NARZ
DZIA POMIARU OSI
GNI
Ć KATECHIZOWANEGO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65