㎏ancelaria Sejmu s. 1/1
USTAWA
z dnia 21 listopada 2008 r.
Opracowano na pod-
stawie: Dz.U. z 2008
r. Nr 223, poz. 1459.
o wspieraniu termomodernizacji i remont贸w1)
Rozdzia艂 1
Przepisy og贸lne
Art. 1.
Ustawa okre艣la zasady finansowania ze 艣rodk贸w Funduszu Termomodernizacji i
Remont贸w cz臋艣ci koszt贸w przedsi臋wzi臋膰 termomodernizacyjnych i remontowych.
Art. 2.
U偶yte w ustawie okre艣lenia oznaczaj膮:
1) inwestor - w艂a艣ciciela lub zarz膮dc臋 budynku, lokalnej sieci ciep艂owniczej
lub lokalnego zr贸d艂a ciep艂a, z wy艂膮czeniem jednostek bud偶etowych i zak艂a-
d贸w bud偶etowych;
2) przedsi臋wzi臋cia termomodernizacyjne - przedsi臋wzi臋cia, kt贸rych przedmio-
tem jest:
a) ulepszenie, w wyniku kt贸rego nast臋puje zmniejszenie zapotrzebowania
na energi臋 dostarczan膮 na potrzeby ogrzewania i podgrzewania wody
u偶ytkowej oraz ogrzewania do budynk贸w mieszkalnych, budynk贸w
zbiorowego zamieszkania oraz budynk贸w stanowi膮cych w艂asno艣膰 jed-
nostek samorz膮du terytorialnego s艂u偶膮cych do wykonywania przez nie
zada艅 publicznych,
b) ulepszenie, w wyniku kt贸rego nast臋puje zmniejszenie strat energii
pierwotnej w lokalnych sieciach ciep艂owniczych oraz zasilaj膮cych je
lokalnych zr贸d艂ach ciep艂a, je偶eli budynki wymienione w lit. a, do kt贸-
rych dostarczana jest z tych sieci energia, spe艂niaj膮 wymagania w za-
kresie oszcz臋dno艣ci energii, okre艣lone w przepisach prawa budowlane-
go, lub zosta艂y podj臋te dzia艂ania maj膮ce na celu zmniejszenie zu偶ycia
energii dostarczanej do tych budynk贸w,
c) wykonanie przy艂膮cza technicznego do scentralizowanego zr贸d艂a ciep艂a,
w zwi膮zku z likwidacj膮 lokalnego zr贸d艂a ciep艂a, w wyniku czego nast臋-
puje zmniejszenie koszt贸w pozyskania ciep艂a dostarczanego do budyn-
k贸w wymienionych w lit. a,
1)
Niniejsza ustawa zmienia ustaw臋 z dnia 30 listopada 1995 r. o pomocy pa艅stwa w sp艂acie niekt贸-
rych kredyt贸w mieszkaniowych, udzielaniu premii gwarancyjnych oraz refundacji bankom wyp艂a-
conych premii gwarancyjnych.
2009-04-20
㎏ancelaria Sejmu s. 2/2
d) ca艂kowita lub cz臋艣ciowa zamiana zr贸de艂 energii na zr贸d艂a odnawialne
lub zastosowanie wysokosprawnej kogeneracji;
3) przedsi臋wzi臋cia remontowe - przedsi臋wzi臋cia zwi膮zane z termomoderniza-
cj膮, kt贸rych przedmiotem jest:
a) remont budynk贸w wielorodzinnych,
b) wymiana w budynkach wielorodzinnych okien lub remont balkon贸w,
nawet je艣li s艂u偶膮 one do wy艂膮cznego u偶ytku w艂a艣cicieli lokali,
c) przebudowa budynk贸w wielorodzinnych, w wyniku kt贸rej nast臋puje ich
ulepszenie,
d) wyposa偶enie budynk贸w wielorodzinnych w instalacje i urz膮dzenia
wymagane dla oddawanych do u偶ytkowania budynk贸w mieszkalnych,
zgodnie z przepisami techniczno-budowlanymi;
4) budynek zbiorowego zamieszkania - dom opieki spo艂ecznej, hotel robotni-
czy, internat i burs臋 szkoln膮, dom studencki, dom dziecka, dom emeryta i
rencisty, dom dla bezdomnych oraz budynki o podobnym przeznaczeniu, w
tym plebanie, domy zakonne i klasztory;
5) budynek wielorodzinny - budynek mieszkalny, w kt贸rym wyst臋puj膮 wi臋cej
ni偶 dwa lokale mieszkalne;
6) lokalna sie膰 ciep艂ownicza - sie膰 ciep艂ownicz膮 dostarczaj膮c膮 ciep艂o do bu-
dynk贸w z lokalnych zr贸de艂 ciep艂a;
7) lokalne zr贸d艂o ciep艂a:
a) kot艂owni臋 lub w臋ze艂 cieplny, z kt贸rych no艣nik ciep艂a jest dostarczany
bezpo艣rednio do instalacji ogrzewania i ciep艂ej wody w budynku,
b) ciep艂owni臋 osiedlow膮 lub grupowy wymiennik ciep艂a wraz z sieci膮 cie-
p艂ownicz膮 o mocy nominalnej do 11,6 MW, dostarczaj膮c膮 ciep艂o do
budynk贸w;
8) audyt energetyczny - opracowanie okre艣laj膮ce zakres oraz parametry tech-
niczne i ekonomiczne przedsi臋wzi臋cia termomodernizacyjnego, ze wskaza-
niem rozwi膮zania optymalnego, w szczeg贸lno艣ci z punktu widzenia kosz-
t贸w realizacji tego przedsi臋wzi臋cia oraz oszcz臋dno艣ci energii, stanowi膮ce
jednocze艣nie za艂o偶enia do projektu budowlanego;
9) audyt remontowy - opracowanie okre艣laj膮ce zakres oraz parametry tech-
niczne i ekonomiczne przedsi臋wzi臋cia remontowego, stanowi膮ce jednocze-
艣nie za艂o偶enia do projektu budowlanego;
10) premia - premi臋 termomodernizacyjn膮, premi臋 remontow膮 oraz premi臋 kom-
pensacyjn膮;
11) bank kredytuj膮cy - instytucj臋 finansow膮 ustawowo upowa偶nion膮 do udziela-
nia kredyt贸w, udzielaj膮c膮 kredytu na przedsi臋wzi臋cie termomodernizacyjne,
przedsi臋wzi臋cie remontowe lub remont budynku mieszkalnego jednoro-
dzinnego, kt贸ry spe艂nia kryteria okre艣lone w art. 10 ust. 1;
12) wskaznik kosztu przedsi臋wzi臋cia - stosunek kosztu przedsi臋wzi臋cia termo-
modernizacyjnego, przedsi臋wzi臋cia remontowego albo remontu budynku
mieszkalnego jednorodzinnego, kt贸ry spe艂nia kryteria okre艣lone w art. 10
ust. 1, w przeliczeniu na 1 m2 powierzchni u偶ytkowej budynku mieszkalne-
go, do ceny 1 m2 powierzchni u偶ytkowej budynku mieszkalnego, ustalonej
2009-04-20
㎏ancelaria Sejmu s. 3/3
do cel贸w obliczenia premii gwarancyjnej za kwarta艂, w kt贸rym zosta艂 z艂o-
偶ony wniosek o premi臋;
13) lokal kwaterunkowy - lokal w rozumieniu ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r.
o ochronie praw lokator贸w, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Ko-
deksu cywilnego (Dz. U. z 2005 r. Nr 31, poz. 266, z p贸zn. zm.2)), kt贸rego
najem zosta艂 nawi膮zany na podstawie decyzji administracyjnej o przydziale
lub na podstawie innego tytu艂u prawnego przed wprowadzeniem w danej
miejscowo艣ci publicznej gospodarki lokalami albo szczeg贸lnego trybu naj-
mu, a czynsz za najem tego lokalu by艂:
a) regulowany,
b) ustawowo ograniczony do 3% warto艣ci odtworzeniowej lokalu w skali
roku,
c) ustawowo ograniczony w zakresie mo偶liwo艣ci jego podwy偶szania do
10% dotychczasowego czynszu w skali roku
- w jakimkolwiek okresie mi臋dzy 12 listopada 1994 r. a 25 kwietnia 2005 r.;
14) wskaznik przeliczeniowy - wskaznik przeliczeniowy kosztu odtworzenia 1
m2 powierzchni u偶ytkowej budynk贸w mieszkalnych w rozumieniu ustawy z
dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokator贸w, mieszkaniowym zaso-
bie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego, obowi膮zuj膮cy w dniu z艂o偶enia
wniosku o premi臋 dla miejsca, w kt贸rym znajduje si臋 budynek, kt贸rego do-
tyczy ten wniosek.
Rozdzia艂 2
Premia termomodernizacyjna
Art. 3.
Z tytu艂u realizacji przedsi臋wzi臋cia termomodernizacyjnego inwestorowi przys艂uguje
premia na sp艂at臋 cz臋艣ci kredytu zaci膮gni臋tego na przedsi臋wzi臋cie termomoderniza-
cyjne, zwana dalej premi膮 termomodernizacyjn膮 , je偶eli z audytu energetycznego
wynika, 偶e w wyniku przedsi臋wzi臋cia termomodernizacyjnego nast膮pi:
1) zmniejszenie rocznego zapotrzebowania na energi臋, o kt贸rym mowa w art. 2
pkt 2 lit. a:
a) w budynkach, w kt贸rych modernizuje si臋 wy艂膮cznie system grzewczy -
co najmniej o 10%,
b) w budynkach, w kt贸rych po 1984 r. przeprowadzono modernizacj臋 sys-
temu grzewczego - co najmniej o 15%,
c) w pozosta艂ych budynkach - co najmniej o 25%, lub
2) zmniejszenie rocznych strat energii, o kt贸rym mowa w art. 2 pkt 2 lit. b - co
najmniej o 25%, lub
3) zmniejszenie rocznych koszt贸w pozyskania ciep艂a, o kt贸rym mowa w art. 2
pkt 2 lit. c - co najmniej o 20%, lub
2)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta艂y og艂oszone w Dz.U. z 2005 r. Nr 69, poz.
626, z 2006 r. Nr 86, poz. 602, Nr 167, poz. 1193 i Nr 249, poz. 1833 oraz z 2007 r. Nr 128, poz.
902 i Nr 173, poz. 1218.
2009-04-20
㎏ancelaria Sejmu s. 4/4
4) zamiana zr贸d艂a energii na zr贸d艂o odnawialne lub zastosowanie wysoko-
sprawnej kogeneracji.
Art. 4.
Kredyt, o kt贸rym mowa w art. 3, nie mo偶e by膰 przeznaczony na sfinansowanie prac,
na kt贸re:
1) zaci膮gni臋to inny kredyt, do kt贸rego przyznana zosta艂a premia termomoder-
nizacyjna lub remontowa;
2) uzyskano 艣rodki pochodz膮ce z bud偶etu Unii Europejskiej.
Art. 5.
1. Wysoko艣膰 premii termomodernizacyjnej stanowi 20% wykorzystanej kwoty kre-
dytu zaci膮gni臋tego na realizacj臋 przedsi臋wzi臋cia termomodernizacyjnego, z za-
strze偶eniem ust. 2.
2. Wysoko艣膰 premii termomodernizacyjnej nie mo偶e wynosi膰 wi臋cej ni偶:
1) 16% koszt贸w poniesionych na realizacj臋 przedsi臋wzi臋cia termomoderniza-
cyjnego i
2) dwukrotno艣膰 przewidywanych rocznych oszcz臋dno艣ci koszt贸w energii, usta-
lonych na podstawie audytu energetycznego.
Rozdzia艂 3
Premia remontowa
Art. 6.
1. Przedmiotem przedsi臋wzi臋cia remontowego, uprawniaj膮cego do ubiegania si臋 o
premi臋 remontow膮, mo偶e by膰 wy艂膮cznie budynek wielorodzinny, kt贸rego u偶yt-
kowanie rozpocz臋to przed dniem 14 sierpnia 1961 r.
2. Rozpocz臋cie u偶ytkowania, o kt贸rym mowa w ust. 1, inwestor potwierdza ka偶-
dym dokumentem wskazuj膮cym na mo偶liwo艣膰 faktycznego korzystania z bu-
dynku wielorodzinnego, a w przypadku niemo偶no艣ci przedstawienia takiego do-
kumentu uprawdopodabnia, poprzez z艂o偶enie pisemnego o艣wiadczenia potwier-
dzaj膮cego fakt u偶ytkowania tego budynku.
Art. 7.
1. Inwestorowi b臋d膮cemu osob膮 fizyczn膮, wsp贸lnot膮 mieszkaniow膮 z wi臋kszo-
艣ciowym udzia艂em os贸b fizycznych, sp贸艂dzielni膮 mieszkaniow膮 lub towarzy-
stwem budownictwa spo艂ecznego, przys艂uguje premia na sp艂at臋 cz臋艣ci kredytu
zaci膮gni臋tego na realizacj臋 przedsi臋wzi臋cia remontowego, zwana dalej "premi膮
remontow膮", je偶eli:
1) w wyniku realizacji tego przedsi臋wzi臋cia nast膮pi zmniejszenie rocznego za-
potrzebowania na energi臋 dostarczan膮 do budynku wielorodzinnego na po-
trzeby ogrzewania i podgrzewania wody u偶ytkowej co najmniej o 10%, z
zastrze偶eniem ust. 2 i ust. 3 pkt 1 i 2, i
2009-04-20
㎏ancelaria Sejmu s. 5/5
2) wskaznik kosztu tego przedsi臋wzi臋cia jest nie ni偶szy ni偶 0,05 i nie wy偶szy
ni偶 0,70, z zastrze偶eniem ust. 3 pkt 3.
2. Je偶eli wskaznik kosztu przedsi臋wzi臋cia remontowego przekracza 0,3, warunkiem
uzyskania premii remontowej jest zmniejszenie rocznego zapotrzebowania na
energi臋, o kt贸rym mowa w art. 2 pkt 2 lit. a, co najmniej o 25%.
3. Je偶eli dany budynek wielorodzinny by艂 przedmiotem:
1) przedsi臋wzi臋cia remontowego, w zwi膮zku z kt贸rym przekazano premi臋 re-
montow膮 - warunkiem uzyskania premii zwi膮zanej z kolejnym przedsi臋-
wzi臋ciem remontowym dotycz膮cym tego budynku jest uzyskanie oszcz臋d-
no艣ci, o kt贸rych mowa w ust. 1 pkt 1, na poziomie co najmniej 5%, chyba
偶e w efekcie przeprowadzonych wcze艣niej przedsi臋wzi臋膰 osi膮gni臋to
oszcz臋dno艣ci na poziomie co najmniej 25% rocznego zapotrzebowania na
energi臋 przed realizacj膮 pierwszego przedsi臋wzi臋cia remontowego;
2) przedsi臋wzi臋cia termomodernizacyjnego, w zwi膮zku z kt贸rym przekazano
premi臋 termomodernizacyjn膮 - nie stosuje si臋 warunk贸w okre艣lonych w pkt
1 oraz w ust. 1 pkt 1 i ust. 2;
3) przedsi臋wzi臋cia remontowego lub termomodernizacyjnego, w zwi膮zku z
kt贸rymi przekazano odpowiednio premi臋 remontow膮 lub termomoderniza-
cyjn膮 - suma warto艣ci wskaznik贸w koszt贸w przedsi臋wzi臋cia ustalonych na
dzie艅 z艂o偶enia ka偶dego z wniosk贸w o premi臋 nie mo偶e by膰 wy偶sza ni偶 0,70.
4. Przepisy ust. 3 pkt 2 i 3 stosuje si臋 r贸wnie偶 w przypadku przedsi臋wzi臋cia ter-
momodernizacyjnego, w zwi膮zku z kt贸rym przekazano premi臋 termomoderniza-
cyjn膮 zgodnie z przepisami obowi膮zuj膮cymi przed dniem wej艣cia w 偶ycie usta-
wy.
5. Inwestorowi, o kt贸rym mowa w ust. 1, kt贸ry z艂o偶y艂 wi臋cej ni偶 jeden wniosek o
przyznanie premii, premia remontowa przys艂uguje, je偶eli:
1) zakres prac, kt贸rych dotycz膮 wnioski, jest r贸偶ny i
2) suma wskaznik贸w koszt贸w tych przedsi臋wzi臋膰 oraz przedsi臋wzi臋cia, o kt贸-
rym mowa w ust. 3 pkt 3, ustalonych na dzie艅 z艂o偶enia ka偶dego wniosku o
premi臋, nie jest wy偶sza ni偶 0,70.
6. Je偶eli z audytu remontowego budynku wielorodzinnego wynika, 偶e spe艂nia on
wymagania w zakresie oszcz臋dno艣ci energii okre艣lone w przepisach prawa bu-
dowlanego, nie stosuje si臋 warunk贸w okre艣lonych w ust. 1 pkt 1 i ust. 2 oraz w
ust. 3 pkt 1.
Art. 8.
Kredyt, o kt贸rym mowa w art. 7 ust. 1, nie mo偶e by膰 przeznaczony na:
1) remont lokali, z wyj膮tkiem prac, o kt贸rych mowa w art. 2 pkt 3 lit. b;
2) prace prowadz膮ce do zwi臋kszenia powierzchni u偶ytkowej budynku;
3) sfinansowanie prac, na kt贸re:
a) zaci膮gni臋to inny kredyt, do kt贸rego przyznana zosta艂a premia termomo-
dernizacyjna lub remontowa,
b) uzyskano 艣rodki pochodz膮ce z bud偶etu Unii Europejskiej.
2009-04-20
㎏ancelaria Sejmu s. 6/6
Art. 9.
1. Wysoko艣膰 premii remontowej stanowi 20% wykorzystanej kwoty kredytu, o kt贸-
rym mowa w art. 7 ust. 1, nie wi臋cej jednak ni偶 15% koszt贸w przedsi臋wzi臋cia
remontowego, z zastrze偶eniem ust. 2.
2. Je艣li w budynku b臋d膮cym przedmiotem przedsi臋wzi臋cia remontowego znajduj膮
si臋 lokale inne ni偶 mieszkalne, wysoko艣膰 premii remontowej stanowi iloczyn
kwoty ustalonej zgodnie z ust. 1 i wskaznika udzia艂u powierzchni u偶ytkowej lo-
kali mieszkalnych w powierzchni u偶ytkowej wszystkich lokali w tym budynku.
3. Premia remontowa stanowi膮ca pomoc publiczn膮 w rozumieniu art. 87 ust. 1
Traktatu ustanawiaj膮cego Wsp贸lnot臋 Europejsk膮 jest udzielana jako pomoc de
minimis zgodnie z warunkami okre艣lonymi w rozporz膮dzeniu Komisji (WE) nr
1998/2006 z dnia 15 grudnia 2006 r. w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu
do pomocy de minimis (Dz. Urz. UE L 379 z 28.12.2006, str. 5). Premii remon-
towej nie mo偶na udzieli膰 podmiotowi znajduj膮cemu si臋 w trudnej sytuacji eko-
nomicznej, spe艂niaj膮cemu kryteria okre艣lone w przepisach prawa Unii Europej-
skiej dotycz膮cych udzielania pomocy publicznej3).
Rozdzia艂 4
Premia kompensacyjna
Art. 10.
1. Inwestorowi b臋d膮cemu osob膮 fizyczn膮, kt贸ry w dniu 25 kwietnia 2005 r. by艂
w艂a艣cicielem lub spadkobierc膮 w艂a艣ciciela budynku mieszkalnego, lub po tym
dniu zosta艂 spadkobierc膮 w艂a艣ciciela tego budynku mieszkalnego, w kt贸rym by艂
co najmniej jeden lokal kwaterunkowy - przys艂uguje premia kompensacyjna.
2. W odniesieniu do jednego budynku premi臋 kompensacyjn膮 przyznaje si臋 tylko
raz.
3. Premi臋 kompensacyjn膮 przeznacza si臋 na sp艂at臋 cz臋艣ci kredytu udzielonego na
realizacj臋:
1) przedsi臋wzi臋cia remontowego,
2) remontu budynku mieszkalnego jednorodzinnego
- je偶eli dotycz膮 budynku spe艂niaj膮cego kryteria okre艣lone w ust. 1.
4. Premi臋 kompensacyjn膮 przyznaje si臋 艂膮cznie z premi膮 remontow膮, z wy艂膮cze-
niem remontu okre艣lonego w ust. 3 pkt 2.
Art. 11.
1. Z zastrze偶eniem ust. 2 i 3, wysoko艣膰 premii kompensacyjnej jest r贸wna iloczy-
nowi wskaznika kosztu przedsi臋wzi臋cia oraz kwoty wynosz膮cej 2% wskaznika
przeliczeniowego za ka偶dy 1 m2 powierzchni u偶ytkowej lokalu kwaterunkowego
za ka偶dy rok, w kt贸rym obowi膮zywa艂y w stosunku do tego lokalu ograniczenia
okre艣lone w art. 2 pkt 13, w okresie od dnia 12 listopada 1994 r. do dnia 25
3)
Kryteria te s膮 okre艣lone w pkt 9-11 Wytycznych wsp贸lnotowych dotycz膮cych pomocy pa艅stwa w
celu ratowania i restrukturyzacji zagro偶onych przedsi臋biorstw (Dz. Urz. UE C 244, z 1.10.2004, str.
2).
2009-04-20
㎏ancelaria Sejmu s. 7/7
kwietnia 2005 r., a w przypadku nabycia budynku po dniu 12 listopada 1994 r.
w spos贸b inny ni偶 w drodze spadkobrania - od dnia nabycia do dnia 25 kwietnia
2005 r.
2. Je艣li wskaznik kosztu przedsi臋wzi臋cia jest mniejszy od 0,5, to na potrzeby obli-
czenia wysoko艣ci premii kompensacyjnej przyjmuje si臋, 偶e wskaznik ten jest
r贸wny 0,5.
3. Je艣li wskaznik kosztu przedsi臋wzi臋cia jest wi臋kszy od 0,7, to na potrzeby obli-
czenia wysoko艣ci premii kompensacyjnej przyjmuje si臋, 偶e wskaznik ten jest
r贸wny 0,7.
4. Wz贸r s艂u偶膮cy do obliczania wysoko艣ci premii kompensacyjnej okre艣la za艂膮cznik
do ustawy.
Rozdzia艂 5
Zasady udzielania premii
Art. 12.
1. Premie przyznaje Bank Gospodarstwa Krajowego, zwany dalej BGK , ze 艣rod-
k贸w Funduszu Termomodernizacji i Remont贸w, zwanego dalej Funduszem .
2. Inwestor sk艂ada wniosek o przyznanie premii do BGK za po艣rednictwem banku
kredytuj膮cego.
3. Bank kredytuj膮cy, przekazuj膮c BGK wniosek, o kt贸rym mowa w ust. 2, do艂膮cza
do niego umow臋 kredytu zawart膮 pod warunkiem przyznania premii.
Art. 13.
1. Do wniosku o przyznanie premii termomodernizacyjnej do艂膮cza si臋:
1) audyt energetyczny;
2) o艣wiadczenie inwestora, 偶e kredyt na sfinansowanie przedsi臋wzi臋cia ter-
momodernizacyjnego nie jest przeznaczony na sfinansowanie prac, na kt贸re
uzyskano 艣rodki pochodz膮ce z bud偶etu Unii Europejskiej lub zaci膮gni臋to
inny kredyt, do kt贸rego przyznana zosta艂a premia termomodernizacyjna lub
remontowa.
2. Audyt energetyczny powinien zawiera膰:
1) dane identyfikacyjne:
a) budynku, lokalnego zr贸d艂a ciep艂a lub lokalnej sieci ciep艂owniczej,
b) inwestora, w tym dla osoby fizycznej imi臋 i nazwisko, adres do kore-
spondencji i numer PESEL, a w przypadku cudzoziemca nazw臋 i numer
dokumentu to偶samo艣ci;
2) ocen臋 stanu technicznego budynku, lokalnego zr贸d艂a ciep艂a lub lokalnej sie-
ci ciep艂owniczej;
3) opis mo偶liwych wariant贸w realizacji przedsi臋wzi臋cia termomodernizacyj-
nego;
4) wskazanie optymalnego wariantu przedsi臋wzi臋cia termomodernizacyjnego.
2009-04-20
㎏ancelaria Sejmu s. 8/8
Art. 14.
1. Do wniosku o przyznanie premii remontowej do艂膮cza si臋:
1) audyt remontowy;
2) o艣wiadczenie inwestora, 偶e kredyt na sfinansowanie przedsi臋wzi臋cia remon-
towego nie jest przeznaczony na sfinansowanie prac, na kt贸re uzyskano
艣rodki pochodz膮ce z bud偶etu Unii Europejskiej lub zaci膮gni臋to inny kredyt,
do kt贸rego przyznana zosta艂a premia termomodernizacyjna lub remontowa;
3) wszystkie za艣wiadczenia o pomocy de minimis uzyskane w ci膮gu bie偶膮cego
roku podatkowego i dw贸ch poprzednich lat podatkowych.
2. Audyt remontowy powinien zawiera膰:
1) dane identyfikacyjne:
a) budynku mieszkalnego,
b) inwestora, w tym dla osoby fizycznej imi臋 i nazwisko, adres do kore-
spondencji i numer PESEL, a w przypadku cudzoziemca nazw臋 i numer
dokumentu to偶samo艣ci;
2) kalkulacj臋 warto艣ci wskaznika E, okre艣laj膮cego obliczeniowe zapotrzebo-
wanie na energi臋 ko艅cow膮 (ciep艂o) do ogrzewania budynku w sezonie
grzewczym;
3) wskazanie rzeczowego zakresu prac niezb臋dnych do spe艂nienia warunku, o
kt贸rym mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 lub ust. 2;
4) plan rob贸t remontowych, o kt贸rym mowa w przepisach okre艣laj膮cych wa-
runki u偶ytkowania budynk贸w mieszkalnych;
5) wskazanie zakresu prac remontowych obj臋tych wnioskowanym przedsi臋-
wzi臋ciem remontowym, zgodnie z planem rob贸t remontowych i rzeczowym
zakresem prac, o kt贸rych mowa w pkt 3;
6) dokumenty okre艣laj膮ce szacowany koszt przedsi臋wzi臋cia.
Art. 15.
1. Wniosek o premi臋 kompensacyjn膮 sk艂ada si臋 wraz z wnioskiem o premi臋 remon-
tow膮, chyba 偶e dotyczy on kredytu na remont, o kt贸rym mowa w art. 10 ust. 3
pkt 2.
2. Wniosek o premi臋 kompensacyjn膮 powinien zawiera膰:
1) dane identyfikacyjne budynku mieszkalnego;
2) imi臋 i nazwisko inwestora, adres do korespondencji i numer PESEL, a w
przypadku cudzoziemca nazw臋 i numer dokumentu to偶samo艣ci;
3) informacje o lokalach kwaterunkowych, ich powierzchni u偶ytkowej i okre-
sach, w jakich ich wynajem podlega艂 ograniczeniom, o kt贸rych mowa w art.
2 pkt 13, w zakresie, w jakim wymagane s膮 do obliczenia wysoko艣ci premii
kompensacyjnej zgodnie z art. 11.
3. Do wniosku o premi臋 kompensacyjn膮 do艂膮cza si臋 uwierzytelnione kopie doku-
ment贸w potwierdzaj膮cych informacje, o kt贸rych mowa w ust. 2 pkt 3.
2009-04-20
㎏ancelaria Sejmu s. 9/9
Art. 16.
1. BGK przyznaje premie w granicach wolnych 艣rodk贸w Funduszu w ramach limi-
t贸w premii ka偶dego rodzaju okre艣lonych w planie finansowym Funduszu.
2. W przypadku okresowego braku wolnych 艣rodk贸w Funduszu:
1) BGK og艂asza informacj臋 o braku wolnych 艣rodk贸w Funduszu, a banki kre-
dytuj膮ce wstrzymuj膮 przyjmowanie wniosk贸w, pocz膮wszy od nast臋pnego
dnia po takim og艂oszeniu. Wznowienie przyjmowania wniosk贸w po ustaniu
okresowego braku wolnych 艣rodk贸w nast臋puje w tym samym trybie;
2) BGK bezzw艂ocznie zawiadamia inwestora i bank kredytuj膮cy o pozostawie-
niu bez rozpatrzenia z艂o偶onego wniosku o przyznanie premii. Wnioski po-
zostawione bez rozpatrzenia s膮 rozpatrywane w pierwszej kolejno艣ci po
uzyskaniu wolnych 艣rodk贸w Funduszu.
3. BGK og艂asza informacje, o kt贸rych mowa w ust. 2 pkt 1, w Biuletynie Informa-
cji Publicznej.
Art. 17.
1. BGK rozpatruje wnioski o premie wed艂ug kolejno艣ci, w jakiej do niego wp艂yn臋-
艂y.
2. BGK dokonuje weryfikacji audytu energetycznego lub audytu remontowego w
cz臋艣ci okre艣lonej w art. 14 ust. 2 pkt 2 i 3, albo zleca jej dokonanie innym pod-
miotom wy艂onionym zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r.
Prawo zam贸wie艅 publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655 oraz z 2008 r.
NR 171, poz. 1058 i Nr 220, poz. 1420).
3. O negatywnej weryfikacji audytu BGK zawiadamia inwestora i bank kredytuj膮-
cy.
4. W przypadku pozytywnej weryfikacji audytu oraz stwierdzenia, 偶e zosta艂y spe艂-
nione warunki przyznania premii, BGK zawiadamia inwestora i bank kredytuj膮-
cy o przyznaniu premii, podaj膮c jej wysoko艣膰.
5. W przypadku zmiany umowy kredytu dotycz膮cej zakresu przedsi臋wzi臋cia lub
kwoty kredytu, niezb臋dne jest ponowne z艂o偶enie wniosku o premi臋, z wyj膮tkiem
przypadku, gdy zmiana umowy kredytu dotyczy wy艂膮cznie kwoty kredytu i na-
st臋puje przed podj臋ciem przez BGK decyzji o przyznaniu premii.
Art. 18.
1. Minister w艂a艣ciwy do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszka-
niowej okre艣li, w drodze rozporz膮dzenia, szczeg贸艂owy zakres i formy audytu
energetycznego oraz audytu remontowego w cz臋艣ci okre艣lonej w art. 14 ust. 2
pkt 2 i 3, a tak偶e algorytm oceny op艂acalno艣ci przedsi臋wzi臋cia termomoderniza-
cyjnego oraz wzory kart audytu energetycznego i audytu remontowego w cz臋艣ci
okre艣lonej w art. 14 ust. 2 pkt 2 i 3, maj膮c na uwadze zapewnienie wyboru
optymalnych wariant贸w przedsi臋wzi臋膰 oraz poprawno艣ci wykonywania audy-
t贸w.
2. Minister w艂a艣ciwy do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszka-
niowej okre艣li, w drodze rozporz膮dzenia, szczeg贸艂owy spos贸b i tryb weryfikacji
2009-04-20
㎏ancelaria Sejmu s. 10/10
audytu energetycznego oraz audytu remontowego w cz臋艣ci okre艣lonej w art. 14
ust. 2 pkt 2 i 3, a tak偶e szczeg贸艂owe warunki, jakie powinny spe艂nia膰 podmioty,
kt贸rym BGK mo偶e zleca膰 wykonanie weryfikacji takich audyt贸w, maj膮c na
wzgl臋dzie zapewnienie sprawnej i prawid艂owej weryfikacji audyt贸w.
Art. 19.
1. Z zastrze偶eniem ust. 3, BGK przekazuje premi臋 bankowi kredytuj膮cemu, je偶eli
przedsi臋wzi臋cie zosta艂o:
1) zrealizowane zgodnie z projektem budowlanym;
2) zako艅czone w terminie okre艣lonym w umowie kredytu.
2. Bank kredytuj膮cy zalicza przekazan膮 premi臋 na sp艂at臋 wykorzystanego przez
inwestora kredytu.
3. BGK przekazuje premi臋 kompensacyjn膮 po wykorzystaniu kwoty kredytu w wy-
soko艣ci nie ni偶szej ni偶 wysoko艣膰 przyznanej premii kompensacyjnej.
Art. 20.
BGK prowadzi w formie elektronicznych baz danych rejestr budynk贸w, w odniesie-
niu do kt贸rych zosta艂a przyznana premia, oraz rejestr przyznanych i wyp艂aconych
premii, z uwzgl臋dnieniem potrzeb zwi膮zanych ze stwierdzeniem, 偶e zosta艂y spe艂nio-
ne warunki przyznania premii, o kt贸rych mowa w art. 7 i art. 10 ust. 2.
Art. 21.
1. Z tytu艂u przyznania premii, BGK pobiera od inwestora wynagrodzenie prowizyj-
ne r贸wne 0,6% kwoty ka偶dej przyznanej premii.
2. Bank kredytuj膮cy potr膮ca wynagrodzenie, o kt贸rym mowa w ust. 1, z pierwszej
transzy udzielonego kredytu i przekazuje je na rachunek Funduszu.
Art. 22.
Zasady wsp贸艂pracy BGK z bankiem kredytuj膮cym w zakresie trybu i termin贸w roz-
licze艅 z tytu艂u przekazywania premii okre艣la umowa.
Art. 23.
1. W BGK tworzy si臋 Fundusz Termomodernizacji i Remont贸w.
2. Fundusz przejmuje aktywa i zobowi膮zania Funduszu Termomodernizacji, utwo-
rzonego na podstawie ustawy, o kt贸rej mowa w art. 30.
3. Minister w艂a艣ciwy do spraw Skarbu Pa艅stwa, dostosuje statut BGK do przepi-
s贸w ustawy, bior膮c pod uwag臋 zasady tworzenia i wykorzystywania Funduszu.
Art. 24.
1. Na Fundusz sk艂adaj膮 si臋:
1) 艣rodki przekazywane z bud偶etu pa艅stwa - w wysoko艣ci okre艣lonej w usta-
wie bud偶etowej;
2009-04-20
㎏ancelaria Sejmu s. 11/11
2) odsetki od lokat 艣rodk贸w Funduszu w bankach;
3) wp艂ywy z inwestycji 艣rodk贸w Funduszu w papiery warto艣ciowe emitowane
przez Skarb Pa艅stwa lub Narodowy Bank Polski oraz w papiery warto艣cio-
we okre艣laj膮ce 艣wiadczenia pieni臋偶ne, por臋czane lub gwarantowane przez
Skarb Pa艅stwa albo Narodowy Bank Polski, a tak偶e w jednostki uczestnic-
twa funduszy rynku pieni臋偶nego, o kt贸rych mowa w art. 178 ustawy z dnia
27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. Nr 146, poz. 1546, z
p贸zn. zm.4));
4) darowizny i zapisy;
5) inne wp艂ywy.
2. Suma lokat, o kt贸rych mowa w ust. 1 pkt 2, w jednym banku lub w grupie ban-
k贸w powi膮zanych ze sob膮 kapita艂owo lub organizacyjnie, nie mo偶e przekroczy膰
15% okresowo wolnych 艣rodk贸w Funduszu.
Art. 25.
1. 艢rodki Funduszu przeznacza si臋 na:
1) wyp艂at臋 przyznanych premii;
2) pokrycie koszt贸w weryfikacji audyt贸w energetycznych i audyt贸w remonto-
wych;
3) pokrycie koszt贸w obs艂ugi Funduszu;
4) pokrycie koszt贸w promocji Funduszu.
2. Okresowo wolne 艣rodki Funduszu mog膮 by膰:
1) lokowane w innych bankach, z zastrze偶eniem art. 24 ust. 2;
2) inwestowane w papiery warto艣ciowe lub jednostki uczestnictwa, o kt贸rych
mowa w art. 24 ust. 1 pkt 3.
Art. 26.
BGK:
1) wyodr臋bnia w swoim planie finansowym plan finansowy Funduszu, opra-
cowany w porozumieniu z ministrem w艂a艣ciwym do spraw finans贸w pu-
blicznych, ministrem w艂a艣ciwym do spraw 艣rodowiska oraz ministrem w艂a-
艣ciwym do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej;
2) sporz膮dza dla Funduszu odr臋bny bilans oraz rachunek zysk贸w i strat, wcho-
dz膮ce w sk艂ad sprawozdania finansowego banku.
Art. 27.
1. BGK sk艂ada ministrowi w艂a艣ciwemu do spraw budownictwa, gospodarki prze-
strzennej i mieszkaniowej, w terminie do ko艅ca miesi膮ca nast臋puj膮cego po ka偶-
dym kwartale, informacje o wysoko艣ci przyznanych premii, przewidywanych
terminach ich przekazania oraz o wysoko艣ci wyp艂aconych premii odr臋bnie dla
4)
Zmiany wymienionej ustawy zosta艂y og艂oszone w Dz. U. z 2005 r. Nr 83, poz. 719, Nr 183, poz.
1537 i 1538, Nr 184, poz. 1539, z 2006 r. Nr 157, poz. 1119 oraz z 2007 r. Nr 112, poz. 769.
2009-04-20
㎏ancelaria Sejmu s. 12/12
premii termomodernizacyjnych, premii remontowych i premii kompensacyj-
nych.
2. Na podstawie informacji uzyskanych z audyt贸w energetycznych BGK sk艂ada
ministrowi w艂a艣ciwemu do spraw 艣rodowiska, w okresach rocznych, informacj臋
na temat planowanych zmian zapotrzebowania na paliwa oraz planowanego
zmniejszenia zapotrzebowania na energi臋, przewidywanych w wyniku zrealizo-
wanych przedsi臋wzi臋膰 termomodernizacyjnych.
3. BGK sk艂ada ministrowi w艂a艣ciwemu do spraw budownictwa, gospodarki prze-
strzennej i mieszkaniowej, w okresach kwartalnych, sprawozdanie z realizacji
planu finansowego Funduszu.
Rozdzia艂 6
Przepisy zmieniaj膮ce i ko艅cowe
Art. 28.
W ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od os贸b fizycznych (Dz.
U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176, z p贸zn. zm.5)) w art. 21 w ust. 1 w pkt 132 kropk臋 za-
st臋puje si臋 przecinkiem i dodaje si臋 pkt 133 w brzmieniu:
133) premia termomodernizacyjna, premia remontowa i premia kompensacyjna
uzyskane na podstawie ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu ter-
momodernizacji i remont贸w (Dz. U. Nr 223, poz. 1459). . .
Art. 29.
W ustawie z dnia 30 listopada 1995 r. o pomocy pa艅stwa w sp艂acie niekt贸rych kre-
dyt贸w mieszkaniowych, udzielaniu premii gwarancyjnych oraz refundacji bankom
wyp艂aconych premii gwarancyjnych (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1115, z p贸zn.
zm.6)) wprowadza si臋 nast臋puj膮ce zmiany:
5)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta艂y og艂oszone w Dz.U. z 2000 r. Nr 22,
poz. 270, Nr 60, poz. 703, Nr 70, poz. 816, Nr 104, poz. 1104, Nr 117, poz. 1228 i Nr 122, poz.
1324, z 2001 r. Nr 4, poz. 27, Nr 8, poz. 64, Nr 52, poz. 539, Nr 73, poz. 764, Nr 74, poz. 784, Nr
88, poz. 961, Nr 89, poz. 968, Nr 102, poz. 1117, Nr 106, poz. 1150, Nr 110, poz. 1190, Nr 125,
poz. 1363 i 1370 i Nr 134, poz. 1509, z 2002 r. Nr 19, poz. 199, Nr 25, poz. 253, Nr 74, poz. 676,
Nr 78, poz. 715, Nr 89, poz. 804, Nr 135, poz. 1146, Nr 141, poz. 1182, Nr 169, poz. 1384, Nr 181,
poz. 1515, Nr 200, poz. 1679 i Nr 240, poz. 2058, z 2003 r. Nr 7, poz. 79, Nr 45, poz. 391, Nr 65,
poz. 595, Nr 84, poz. 774, Nr 90, poz. 844. Nr 96, poz. 874, Nr 122, poz. 1143, Nr 135, poz. 1268,
Nr 137, poz. 1302, Nr 166, poz. 1608, Nr 202, poz. 1956, Nr 222, poz. 2201, Nr 223, poz. 2217 i Nr
228, poz. 2255, z 2004 r. Nr 29, poz. 257, Nr 54, poz. 535, Nr 93, poz. 894, Nr 99, poz. 1001, Nr
109, poz. 1163, Nr 116, poz. 1203, 1205 i 1207, Nr 120, poz. 1252, Nr 123, poz. 1291, Nr 151, poz.
1596, Nr 162, poz. 1691, Nr 210, poz. 2135, Nr 263, poz. 2619 i Nr 281, poz. 2779 i 2781, z 2005 r.
Nr 25, poz. 202, Nr 30, poz. 262, Nr 85, poz. 725, Nr 86, poz. 732, Nr 90, poz. 757, Nr 102, poz.
852, Nr 143, poz. 1199 i 1202, Nr 155, poz. 1298, Nr 164, poz. 1365 i 1366, Nr 169, poz. 1418 i
1420, Nr 177, poz. 1468, Nr 179, poz. 1484, Nr 180, poz. 1495 i Nr 183, poz. 1538, z 2006 r. Nr
46, poz. 328, Nr 104, poz. 708 i 711, Nr 107, poz. 723, Nr 136, poz. 970, Nr 157, poz. 1119, Nr
183, poz. 1353 i 1354, Nr 217, poz. 1588, Nr 226, poz. 1657 i Nr 249, poz. 1824, z 2007 r. Nr 35,
poz. 219, Nr 99, poz. 658, Nr 115, poz. 791 i 793, Nr 176, poz. 1243, Nr 181, poz. 1288, Nr 191,
poz. 1361 i 1367, Nr 192, poz. 1378, Nr 211, poz. 1549 oraz z 2008 r. Nr 97, poz. 623, Nr 141, poz.
888, Nr 143, poz. 894, Nr 209, poz. 1316 i Nr 220, poz. 1431 i 1432.
6)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta艂y og艂oszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 213, poz.
2157, z 2005 r. Nr 94, poz. 786 oraz z 2006 r. Nr 53, poz. 385 i Nr 249, poz. 1828.
2009-04-20
㎏ancelaria Sejmu s. 13/13
1) w art. 3 w ust. 1 w pkt 9 kropk臋 zast臋puje si臋 艣rednikiem i dodaje pkt 10 w
brzmieniu:
10) remontem lokalu mieszkalnego, kt贸rego w艂a艣cicielem jest w艂a艣ciciel ksi膮-
偶eczki mieszkaniowej, lub do kt贸rego przys艂uguje w艂a艣cicielowi ksi膮偶eczki
mieszkaniowej sp贸艂dzielcze prawo do lokalu, polegaj膮cym na wymianie:
a) okien lub
b) instalacji gazowej, lub
c) instalacji elektrycznej
- pod warunkiem, 偶e 艂膮czny koszt rob贸t jest nie ni偶szy ni偶 warto艣膰 wk艂adu
na ksi膮偶eczce mieszkaniowej wraz z premi膮 gwarancyjn膮 ustalonych na
dzie艅 z艂o偶enia wniosku o wyp艂at臋 premii gwarancyjnej, z uwzgl臋dnieniem
ogranicze艅 okre艣lonych w art. 3d. ;
2) po art. 3c dodaje si臋 art. 3d w brzmieniu:
Art. 3d. 1. W celu zrealizowania uprawnienia do premii gwarancyjnej na pod-
stawie art. 3 ust. 1 pkt 10, w艂a艣ciciel ksi膮偶eczki mieszkaniowej
sk艂ada wniosek o wyp艂at臋 premii gwarancyjnej w roku okre艣lonym
zale偶nie od roku, w jakim za艂o偶ono ksi膮偶eczk臋 mieszkaniow膮.
2. Okres pomi臋dzy latami, w jakich w艂a艣ciciel ksi膮偶eczki mieszka-
niowej mo偶e sk艂ada膰 wniosek o wyp艂at臋 premii gwarancyjnej na
podstawie art. 3 ust. 1 pkt 10, nie mo偶e by膰 d艂u偶szy ni偶 3 lata.
3. Minister w艂a艣ciwy do spraw budownictwa, gospodarki przestrzen-
nej i mieszkaniowej okre艣li, w drodze rozporz膮dzenia, po zasi臋-
gni臋ciu opinii ministra w艂a艣ciwego do spraw finans贸w publicz-
nych, harmonogram realizacji uprawnie艅 do premii gwarancyjnej
w zwi膮zku z remontem lokalu mieszkalnego, bior膮c pod uwag臋
przepisy ust. 1 i 2 oraz kieruj膮c si臋 potrzeb膮 r贸wnomiernego roz艂o-
偶enia obci膮偶e艅 bud偶etu pa艅stwa z tytu艂u refundacji premii gwaran-
cyjnych w poszczeg贸lnych latach. .
Art. 30.
Do wniosk贸w o premi臋 termomodernizacyjn膮 z艂o偶onych przez inwestora przed
dniem wej艣cia w 偶ycie ustawy stosuje si臋 przepisy dotychczasowe.
Art. 31.
Traci moc ustawa z dnia 18 grudnia 1998 r. o wspieraniu przedsi臋wzi臋膰 termomo-
dernizacyjnych (Dz. U. Nr 162, poz. 1121, z p贸zn. zm.7)).
Art. 32.
Ustawa wchodzi w 偶ycie po up艂ywie 3 miesi臋cy od dnia og艂oszenia.
7)
Zmiany tekstu wymienionej ustawy zosta艂y og艂oszone w Dz. U. z 2000 r. Nr 48, poz. 550, z 2001 r.
Nr 76, poz. 808 i Nr 154, poz. 1800, z 2002 r. Nr 25, poz. 253, z 2004 r. Nr 146, poz. 1546 i Nr
213, poz. 2157 oraz z 2006 r. Nr 220, poz. 1600.
2009-04-20
㎏ancelaria Sejmu s. 14/14
Za艂膮cznik do ustawy z dnia 21 listopada 2008 r.
(poz. 1459)
Wz贸r s艂u偶膮cy do obliczenia wysoko艣ci premii kompensacyjnej
Obja艣nienia:
P wysoko艣膰 premii kompensacyjnej;
Zgodnie z art. 11 ust. 2 i 3:
k = a/ 0,5, je艣li wskaznik kosztu przedsi臋wzi臋cia jest mniejszy od 0,5,
b/ wskaznik kosztu przedsi臋wzi臋cia, je艣li wskaznik ten jest nie mniejszy od 0,5
i nie wi臋kszy od 0,7,
c/ 0,7, je艣li wskaznik kosztu przedsi臋wzi臋cia jest wi臋kszy od 0,7;
w warto艣膰 wskaznika przeliczeniowego, obowi膮zuj膮ca w dniu z艂o偶enia wniosku o
kredyt dla gminy, na terenie kt贸rej znajduje si臋 budynek;
n liczba lokali kwaterunkowych w budynku;
pui powierzchnia u偶ytkowa i-tego lokalu kwaterunkowego;
mi wyra偶ony liczb膮 miesi臋cy okres, w kt贸rym obowi膮zywa艂y w stosunku do
i-tego lokalu kwaterunkowego ograniczenia okre艣lone w art. 2 pkt 12,
w okresie od dnia 12 listopada 1994 r. do dnia 25 kwietnia 2005 r.,
a w przypadku nabycia budynku po dniu 12 listopada 1994 r. w spos贸b inny ni偶
w drodze spadkobrania od dnia nabycia do dnia 25 kwietnia 2005 r.
Liczb臋 miesi臋cy zaokr膮gla si臋 do pe艂nych miesi臋cy w g贸r臋.
Wynik oblicze艅 wysoko艣ci premii kompensacyjnej zaokr膮gla si臋 do pe艂nych z艂otych w
g贸r臋.
2009-04-20
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
ustawa o wspieraniu termomodernizacji i remontowustawa o wspieraniu przedsi臋wzi臋膰 termomodernizacyjnych131 USTAWA o wspieraniu rozwoju uslug i sieci telekomunikaUstawa o wspieraniu rozwoju us艂ug telekomunikacyjnychD20081459Lj o wspieraniu termomodernizacji i remont贸w Iran wci膮偶 wspiera terroryst贸w w Iraku (30 06 2009)Ustawa o zasadach wspierania rozwoju regionalnegoJ 242 Mikroprocesorowy termometr 30 300掳Custawa o zasadach wspierania rozwoju regionalnego30 tka e1bwspieranie przedsi臋 termomoderWspieranie przedsi臋wzi臋膰 termomodernizacyjnychwi臋cej podobnych podstron