PSYCHOLOGIA WPŁYWU SPOŁECZNEGO
(hasło : spik)
Zajęcia IV.
Utrata dynamiki.
- z upływem lat pozostały tylko statystyczne elementy teorii dynamicznych :
konfliktowe siły → spójność poznawcza
zmienny umysł → struktury poznawcze
dynamika grupowa → typu przywództwa
dynamika osobowości → cechy
Psychologia osobowości dzisiaj : wielka piątka.
Zakłada się, że cechy wielkiej piątki są dziedziczone i niezmienne. Może odrobinę są zależne od doświadczeń wczesnodziecięcych, ale generalnie jest to sprawa biologii.
- przyczyny, brak :
właściwych narzędzi do badań
właściwego aparatu pojęciowego do opisu
z czasem psychologia odpuściła obszar dynamiki a zaczęła się interesować elementami stałymi.
zmiana – różnica przed manipulacją i po manipulacją (oddziaływaniem zewnętrznym). Człowiek, jeśli nie jest wystawiony na oddziaływanie zewnętrzne – to się nie zmienia (nie licząc zmian biologicznych...rozwój dziecka..itd).
Układ dynamiczny
- To zbiór połączonych ze sobą elementów które zmieniają się w czasie. Zmiana jest efeketem wzajemnego wpływu wielu elementów.
- To,co jest charakterystyczne dla układu dynamicznego, to to -że zmiana jest często denerowana wewnętrznie :
jedyną przyczyną procesu jest tenże proces
spontaniczna aktywność i zmiana
odporność na wpływ
SIEĆ – jest to zbiór elementów (węzłów) połączonych relacjami. Węzły – to ludzie, strzałki – to rodzaj relacji (kto kogo lubi, kto kogo uczy, kto od kogo się dowiaduje nowych rzeczy..)
Bardzo wiele rzeczy w społeczeńśtwie jest tłumaczonych strukturą relacji społecznych.
Słynne badanie zrobił Moreno.
Badanie dotyczyło wagarów. W pewnej szkole dziewczęta zaczęły chodzić na wagary. Nie dało się wytłumaczyć, dlaczego właśnie te dziewczyny zaczęły wagarować. Ani rodzina, ani osobowość nie miała na to wpływu. Totalnie nie jasne od czego to zależało, kto chodził a kto nie.
Jaki był ów czynnik? Ilość znajomych. Nie ważne były przekonania, inteligencja, charakter. Ale znajomi – jeśli oni coś robią, to jest duże prawdopodobieństwo że my też będziemy!
Kupujemy to, co kupują nasi znajomi. (Często popularność przedmiotu jest większa niż jego jakość – dla reklamy i częstości kupowania).
Ba! Nawet otyłość, czy nałogi są zaraźliwe. Przebywanie w otyłym środowisku wzbudza naszą otyłość.
ALGORYTMY GENETYCZNE
Holland.
Program komputerowy naśladuje ewolucję.
- dynamika ewolucyjna
- funkcja przystosowania (patrz niżej)
- mutacja (mała zmiana podczas „rozmnażania”
- cross over (założenie, że część osobników wynienia duże części genów)
- selekcja (najsłabsi odpadają)
(system 0-1. Zrobię coś : 1 , nie zrobię : 0 ).
Symulacja komputerowa zapisuje „człowieka” jako zbiór, ciąg, zer i jedynek.
Definiujemy – na ile dana jednoska sobie dobrze radzi (np. gra i badanie na ile jednostka kooperuje, radzi sobie...). Tych, którzy najwięcej stracili – eliminujemy z gry, a tych którzy sobie świetnie radzą, kopujemy (rozmnażamy). Ale tworząc kopię – dopuszczamy zmianę. Wprowadzamy nowe elementy.
Ewolucja promuje u człowieka zachowania egoistyczne.
Dlaczego ludzie ze sobą kooperują?
Wymiana społeczna (ja tobie – ty mi). Ale – często ludzie robią coś bezinteresownie.
Badanie Axelroda Dylemat więźnia. W pojedynczym zderzeniu nigdy się nie wygra grając kooperacyjnie.
W grupie zawsze bardziej opłaca się współpracować i kooperować. Bo wszyscy zyskują – może na dłuższą metę, ale na plus. Dwie strony rywalizujące będą iść na dno.
ATRAKTORY
- punktowy
- periodyczny
- quasi-periodyczny
- chaotyczny
- cele jako atraktory
- atraktory w związku
Funckonowanie dwóch osób : obserwacja.
Dynamika dwójki osób.
Najczęściej jest tak, że w związku współstnieją ze sobą dwa atraktory : pozytywnej i negatownej interacji.
Jak jest dobrze – osoby są dla siebie miłe, uśmiechają się, jest fajnie.
Gdy coś się wydarzy (spóźnienie, cokolwiek) – to można przeprosić, załagodzić – i następuje powrót do dobrego stanu. ???
Układ może mieć więcej niż jeden atraktor. ??
POSTAWY I SĄDY SPOŁECZNE : PERSPEKTYWA DYNAMICZNA
„Umysł jes tkłębowiskiem rzeczy ulotnych” – James.
W jaki sposób znaleźć porządek w bałaganie naszych myśli?
→ nie zajmować się treścią, skupić się na formalnych właściwościach umysłu (czyli nie ważne CO myślę, ale JAK) :
złożoność (ilość niezależnych wymiarów poznawczych na których kodujemy obiekty, te wymiary muszą być nieskorelowane – czyli od siebie niezależne
Np. Dogmatyzm, autorytaryzm. Świat podzielony na swoich-obcych. W dogmatycznych obszarach poznawczych osoba może używać wielu słów, nastomiast wszystkie zaliczają się do tego samego wymiaru, który ma dwa krańce)
integracja hierarchiczna (spójność myślenia. Człowiek kształtuje swoje przekonania na bazie doświadczeń, interakcji.. jest możliwe, że osoba ma kilka niespójnych obszarów skąd czerpiemy nasze przekonania.
np. rodzice o przekonaniach, że dla dzieci trzeba wszystko – i są cudowne, jednocześnie życzą najwyszy wymiar kary dla młodocianych przestępców...).
zróżnicowanie psychologiczne (perspektywa globalna- świat jednościa, a z drugiej strony – dostrzeganie różnic. Wyodrębnienie JA.)
otwartość – zamkniętość (na ile człowiek – gdy już raz dojdzie do własnego zdania – jest w stanie zmienić to zdanie.
np. dogmatyzm – skrajna zamkniętość. Wiem i nic tego nie zmieni.)
→ Można ładnie zdefiniować i mierzyć, ale mało z tego wynika przywidywań.
Jednak ważne jest to nie jak człowiek myśli, ale co człowie myśli.... POSTAWA.
Skupienie się na wymiarze.
Wymiary umysłu.
Czy są takie wymiary na których wszystko opisujemy? Hipotezy :
Wymiary poznawcze (podstawowe : dobry/zły, silny/słaby, aktywny/pasywny)
dyferencjał semantyczny
Postawa jest najbardziej interdyscyplinarnych pojęć w psychologii.
W ekonomii postawa jest miarą akceptacji i predykcji wyborów.
Postawa jest ewaluacją (ustosunkowaniem się wobec).
I ma trzy komponenty.
1.?
2. Komponent emocjonalny
3.?
Postawa to...
Stan gotowości
system ocen... tendencje do działania
negatywne lub pozytywne ustosunkowuje do obiektu
jest wyuczona (np. tendencja do unikania bólu).
Postawa – to punkt na skali. (mierzenie postaw)
Allport.
39r. Jest to najważniejsze i niezastępowalne pojęcie w psychologii społecznej. Zbliżone pojęcie to „sąd społeczny”.
Skalogram Guttmana – (np. a propos rasizmu).
Czy masz coś przeciw żeby ta osoba mieszkała na tej samej ulicy?
Czy masz coś przeciw żeby ta osoba cię odwiedziła...
…
Czy masz coś przeciw żeby on/ona poślubiła Twojego syna/córkę?
Podstawy ukryte.
Badanie.
Teoria katastrof
- stworzona przez Rene Tom'a.
„Istnieje niewielka ilość scenariuszy w której dzieją się jakościowe zmiany
1. w odpowiedzi na liniową zmianę zm. niezależnej następuje skokowa zmiana w zm. zależnej.
2. zjawisko „histerezy”. (dla danego przepływu – jak się zapaliło, to gdy odłączymy wciąż się będzie palić)
13.11.13
Różnica między wiedzą deklaratywną a proceduralną,
Deklaratywna (wiedza, podręcznik na pamięć).
Proceduralna (wiedza wykonawcza). Strutkura „jeżeli, to...”. (jeżeli chcę przyspieszyć to włączam wyższy bieg)
Osoba dorosła uczy się najpierw nabywając wiedzy deklaratywnej, po czym następuje proces proceduracji.
Uczymy się bardzo szybko na początku, a z czasem uczenie postępuje ale nie są to tak duże postępy.
Co wyróżnia mistrza?
Zwiększenie pojemności pamięci – wielkości schematów w pamięci
ekspert pójdzie w szerz – nowicjusz w głąb
ekspert polega na znaczących cechach problemu, nowicjusz na powierzchownych
zdolność do abstrakcyjnego reprezentowania obszaru problemowego.