Kodeks etyki reklamy - obejmuje całą
działalność marketingową, reklamową, dystrybucyjną,
sponsoringową oraz promocję sprzedaży. W potrzebie
społecznej odpowiedzialności, świadomości wpływu, jaki działania
marketingowe wywierają na rynek i konsumentów, dostrzegając ich
wzrastającą rolę w kształtowaniu zachowań i postaw, tak w sferze
gospodarczej, światopoglądowej jak i moralnej, uznając
kulturotwórczy i obyczajotwórczy charakter tych działań, widząc
potrzebę eliminowania w tym zakresie zjawisk negatywnych i
stymulowania pozytywnych przez jednoczesne podnoszenie branżowych
standardów etycznych oraz rozumiejąc konieczność ujednolicenia
danych standardów w ramach rozszerzającego sie rynku jednoczącej
sie Europy, zobowiązujemy sie do respektowwania i dołożenia
starań, by zasady w nim zawarte przestrzegane były zgodnie z jego
literą i duchem.
I. PODSTAWOWE ZASADY
Kodeks
etyczny reklamy stanowi zbiór zasad, jakimi powinni kierować sie
przedsiębiorcy oraz osoby zajmujące sie działalnością
marketingową, reklamową, dystrybucyjną, sponsoringową i promocją
sprzedarzy. Zasady w nim zawarte stanowia uzupełnienie
obowiązujących przpisów prawa, w szczególności: Konstytucji RP,
kodeksu cywilnego, Ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, prawa
prasowego, Ustawy o radiofnii i telewizji, Ustawy o ochronie
niektórych praw konsumentów oraz odpowiedzialności za szkodę
wyrządzoną przez produkt niebezpieczny, Ustawy o świadczeniu usług
drogą elektroniczną, Ustawy o ochronie danych osobowych, Ustawy o
prawie autorskimi prawach pokrewnych, prawa własności przemysłowej,
Ustawy
o grach losowych i zakładach wzajemnych.
Wszystkie
działania, które obejmują postanowienia kodeksu, powinny być
zgodne z prawem i dobrymi obyczajami. Kodeks odwołuje się w nich do
poczucia odpowiedzialności społecznej, nie pochwala zachowań
wprowadzających odbiorców w błąd.
Wszystkie wyniki badań,
cytaty z publikacji technicznych lub naukowych muszą wskazywać
źródło. Dane podane do wiadomości publicznej winny być zgodne z
prawdą; informacje dotyczące istotnych cech produktu lub usługi, w
tym: właściwości, skład, metody, daty produkcji, przydatności,
ilości, pochodzenia (w tym geograficznego) reklamowanego produktu;
wartości produktu i jego rzeczywistej ceny oraz warunków płatności,
w szczególności takich jak sprzedaż ratalna, leasing, sprzedaż na
kredyt, sprzedaż okazyjna; warunków dostawy, wymiany, zwrotu,
napraw i konserwacji; warunków gwarancji; praw własności
intelektualnej i przemysłowej, takich jak w szczególności patenty,
nazwy, znaki towarowe oraz wzory przemysłowe i modele; urzędowych
zezwoleń lub atestów, nagród, medali i dyplomów; zakresu
świadczeń przedsiębiorcy na cele dobroczynne. Przekazy te nie
powinny sugerować, iż posiadają większą wartość niż w
rzeczywistości.
Stosowanie porównań w odniesieniu do
podmiotów zawarte w kodeksie powinno być uczciwe, a także
jasno
sformułowane. Cechy i właściwości produktów winny być
przedstawione w sposób rzetelny
i obiektywny. Można się
powoływać wyłącznie na rekomendacje mające odniesienie do
rzeczywistych sytuacji i doświadczeń. Media nie powinny promować
działań reklamowych, czy promocyjnych, o których wiadomo, że
zostały zabronione przez dany organ samoreglujący.
Bez wzgledu
na użyty środek przekazu reklamowy charakter przekazu powinien być
oczywisty.
Sugerowanie, że produkt jest dostępny jest dla
każdego budżetu domowego jest niedozwolone.
W reklamie nie
można używać na słowie “gwarancja” kiedy produkt lub usługa
nie może
w rzeczywistości podlegać gwarancji.
Prezentacja
danych statystycznych musi w szczególności uwzględniać reguły
wnioskowania statystycznego, w tym zjawiska błędu statystycznego.
Reklamy porównawcze są dopuszczalne, jeżeli służą interesom
ożywionej konkurencji oraz informacji publicznej. Nie mogą jednak
wprowadzać w błąd odbiorców reklamy, prowadzić do pomyłki wśród
odbiorców, co do oferowanych produktów, znaków towarowych, nazw
handlowych, innych oznaczeń. W reklamie porównawczej można
porównać jedynie produkty zaspokajające te same potrzeby lub
wytworzone w tym samym celu. Zazwyczaj porównuje się jedną lub
więcej cech, o ile są one weryfikowalne. Wśród tych cech może
się znajdować również cena.
Reklama o charakterze
porównawczym nie może w nieuzasadniony sposób, sprzeczny z
postanowieniami Kodeksu, a w szczególności z treścią ust. 1, 2 i
5 używać pełnej lub skróconej firmy, nazwy, symbolu graficznego
lub innych oznaczeń indywidualizujących, przynależnych zgodnie z
prawem do innego podmiotu oraz wykorzystywać jego dobrego imienia.
Reklama porównawcza, poprzez użyte w niej środki wyrazu, nie może
dyskredytować lub ośmieszać konkurenta oraz dotyczących go
okoliczności, stawiając w złym świetle jego osobę lub
produkt.
Reklama nie może nadużywać zaufania odbiorcy, ani
też wykorzystywać jego braku doświadczenia lub wiedzy.
Reklamodawca, promujący, pośrednik i środki przekazu, każdy
wyłącznie w zakresie swojej działalności dotyczącej reklamy,
będzie przestrzegał zasady, aby odbiorca reklamy powstałej lub
rozpowszechnianej z jego udziałem mógł zawsze zidentyfikować, że
dany przekaz jest reklamą.
Aby przedstawiać lub odnosić się
do jakiejkolwiek osoby fizycznej, publicznej, w tym także
powszechnie znanej, trzeba uzyskać jej zgodę.Bez uzasadnionej
konieczności powodowanej np. względami społecznymi
i
profilaktyką, reklamy nie mogą motywować do zakupu produktu
poprzez wykorzystywanie zdarzeń losowych, wywoływanie lęku lub
poczucia strachu.
II. DZIAŁALNOŚĆ REKLAMOWA
Reklamy
nie mogą zawierać elementów, które zachęcają do aktów
przemocy, treści dyskryminujących rasę, przekonania religijne,
płeć lub narodowość. Nie mogą być realizowane w sposób, który
naraziłby na uszczerbek obiekty o znaczeniu historycznym lub
artystycznym.
Jeżeli w reklamie znajduje sie wzmianka o
gwarancji związanej z warunkami sprzedaży, musi ona być dostępna
w punkcie sprzedaży lub dołączona do produktu, a następnie
przekazana beneficjentowi.
Warunki sprzedaży ratalnej,
sprzedaży na kredyt lub innych form kredytu konsumenckiego,
przedstawione w reklamie nie mogą budzić zastrzerzeń u klientów
co do rzeczywistej końcowej ceny reklamowanego produktu, a także
kwoty płaconej gotówką, wysokości zaliczki, wysokości
oprocentowania, terminów spłat rat kredytu oraz innych warunków
związanych z tą formą sprzedaży.
Reklamy informujące
o ofertach pożyczki nie mogą zawierać stwierdzeń mogących rodzić
wątpliwości co do ich rodzaju, niezbędnych zabezpieczeń, terminów
spłat, rzeczywistych kosztów odsetek oraz możliwych innych opłat.
Reklamy informujące o sposobach oszczędzania lub inwestowania nie
mogą zawierać nieprecyzyjnych stwierdzeń co do szacowanego
przyszłego dochodu, czynników wpływających na jego wysokość
oraz możliwych korzyści podatkowych. Nie można stosować reklamy
mogącej stworzyć u odbiorcy wrażenia, że nie istnieje obowiązek
zapłaty za produkt, jeśli za produkt ten trzeba zapłacić.
W
reklamie produktów, które w przypadku normalnego użytkowania
stwarzają realne niebezpieczeństwo (środki trujące lub
łatwopalne) należy w czytelny sposób informować o potencjalnym
niebezpieczeństwie związanym z ich używaniem.
Jakiekolwiek
użyte w reklamie dane, rekomendacje, oferty handlowe, informacje lub
objaśnienia dotyczące produktu muszą być odpowiednio
udokumentowane. Dokumenty powinny być udostępnione na żądanie
beneficjenta.
Reklamy nie mogą propagować postaw ignorujących
prawa zwierząt.Reklamy wykorzystujące wizerunek zwierząt powinny
być nacechowane powściągliwością, naturalnością, tak aby
zwierzęta nie były przedstawiane w sposób sugerujący możliwość
ich niehumanitarnego traktowania.
III. REKLAMA SKIEROWANA
DO DZIECI I MŁODZIEŻY
Jeżeli reklama zagraża zdrowiu
lub bezpieczeństwu albo ochronie przyrody, musi mieć uzasadnienie
wzlędami edukacyjnymi lub społecznymi. Nie powinna wykorzystać
braku doświadczenia i ufności u dzieci
i młodzieży oraz być
sprzeczne z zasadami etycznymi i moralnymi, powinny szanować ogólnie
przyjęte normy społeczne. W reklamie skierowanej do dzieci nie może
byc miejsca na zapewnienia, że posiadanie lub używanie danego
produktu, czyni je lepszym od innych, a nieposiadanie tego produktu
będzie miało skutek odwrotny.
Nie można podważać
autorytetu, sposobu wychowania dzieci i gustów rodziców ani
sugerować rodzicom i opiekunom, że zakup reklamowanego towaru czy
usługi świadczy o ich uczuciach w stosunku do dzieci. Należy
zamieszczać informacje zgodne z prawdziwym stanem i funkcyjnością
produktu i o prawdziwych rozmiarach; wartości; naturze; trwałości,
także o jego technicznych możliwościach. Powinno się przedstawiać
sposób i skutki użytkowania wyrobów oraz zaznaczyć przedział
wieku grupy docelowej; stopień dojrzałości odbiorców; aby nie
zagrażać ich fizycznemu, psychicznemu lub moralnemu dalszemu
rozwojowi.
Skierowane do dzieci lub młodzieży promocje
sprzedaży, marketing bezpośredni lub wydarzenia
objęte
sponsoringiem muszą być zgodne z odpowiednimi zasadami określonymi
w Kodeksie.
IV. DZIAŁALNOŚĆ W ZAKRESIE REKLAMY
EKOLOGICZNEJ
Społeczne zaufanie co do starań
podejmowanych przez przedsiębiorców zajmujących się ochroną
środowiska nie może być podważane poprzez reklamy i informacje;
poczucie odpowiedzialności u konsumentów, za środowisko naturalne
i otoczenie lub też ich brak wiedzy w tym zakresie nie powinno być
nadużywane. Wprowadzanie konsumentów w błąd poprzez przekazy lub
jakiekolwiek treści o zaletach produktów właściwości w zakresie
ochrony środowiska, jest niedozwolone.
Informacja ekologiczna
powinna by związana z właściwościami reklamowanego produktu,
które są związane z produktem przez cały czas jego użytkowania.
Istniejąca uprzednio w produkcie, a nieujawniona wcześniej cecha
związana z ochroną środowiska nie powinna by reklamowana jako
nowa.
Informacje, o których mowa, powinny by aktualizowane.W
szczególności, takie informacje jak "przyjazny środowisku"
czy "bezpieczny ekologicznie"nie powinny by używane, o ile
nie można zweryfikowa takiego skutku. Dokładne informacje należy
podać kiedy produkt cechuje się małą zawartością szkodliwych
składników mających wpływ na stan środowiska naturalnego;
informacja typu "nie zawiera…" może być używana tylko
wówczas, gdy zawartość określonej substancji nie przekracza
ilości śladowych.
Oznaczenia i symbole dotyczące środowiska
mogą by używane tylko wtedy, kiedy jest podane źródło oraz nie
występuje ryzyko pomyłki. Zamieszczenie informacji o gospodarce
odpadami; jak metoda rozdzielania, zbierania, przetwarzania lub
usuwania odpadów jest dopuszczalne, gdy dana metoda jest popularna i
ogólnie akceptowana.
IV. DZIAŁALNOŚĆ W ZAKRESIE
SPONSORINGU
W sponsoringu obowiązuje zasada
przejrzystości, która dokładnie wskazuje wszystkie zainteresowane
podmioty i zobowiązania względem sponsora. Umowa sponsorska chroni
samodzielność, swobodę twórczą i własność intelektualną
podmiotu sponsorowanego. Sponsor obowiązuje się dbać o odpowiedni
poziom sponsorowanej działalności, a także nie nadużywa swojej
pozycji w toku realizacji umowy.
Nie może dojść do
naruszenia dobrego imienia którejkolwiek ze stron ani dobrych
obyczajów, w tym
przekonań religijnych. Sponsoring nie może
naruszać chronionych obiektów historycznych lub artystycznych.
Umowy powinny informować o sponsorowaniu przez kilka podmiotów
danego wydarzenia. Kiedy sponsorowane wydarzenie jest emitowane, w
szczególności w radiu lub telewizji, trzeba dołożyć wszelkich
starań by nie wprowadzać odbiorców przekazu w błąd.
Sponsorowane
wydarzenie nie może mieć negatywnego wpływu na środowisko
naturalne.
V. DZIAŁALNOŚĆ W ZAKRESIE MARKETINGU
BEZPOŚREDNIEGO
Działania marketingu bezpośredniego
powinny być zgodnie z zasadami uczciwej konkurencji.
Działania,
które mogą mieć wpływ na decyzję konsumenta powinny być
przekazywane w taki sposób żeby konsument miał czas zanim podejmie
jakąkolwiek decyzję lub inne zobowiązanie.
Wypełnianie
wszelkich zobowiązań powinno być zgodne z zasadami równości,
szybkie i skuteczne.
Konsument powinien być poinformowany że
marketing bezpośredni nie jest formą badań marketingowych.
Nie
należy przedstawiać ofert, które mogą być łatwo pomylone z
rachunkami, fakturami lub podobnymi dokumentami. Jeżeli informacja
jest zbierana na potrzeby marketingu bezpośredniego, cel ten
powinien by ujawniony konsumentom. Przy przedstawianiu oferty,
konsument powinien mieć wyraźnie wskazane wszystkie zobowiązania
ciążące na sprzedającym, pośredniku i konsumencie. Nie należy
używać czcionki, która, ze względu na rozmiar, czy widoczne
cechy, mogłaby wpłynąć na rozumienie i przejrzystość oferty.
Powinna by zawarta prosta informacja o podstawowych warunkach
oferty.
Prezentacja produktu nie powinna zawiera jakiegokolwiek
pisemnego, dźwiękowego lub wizualnego elementu, który bezpośrednio
lub pośrednio mógłby spowodować niezrozumienie u
konsumentów.
Warunki każdej oferty powinny zapewniać
konsumentowi wiedzę o rodzaju produktu, który jest oferowany
i
muszą by dostępne dla nabywcy . Oferty mogą zawiera słowa
"gwarancja", "gwarantowany" lub inne,
mające
takie samo znaczenie, tylko wówczas, jeżeli oferta zawiera wyraźnie
przedstawione warunki gwarancji.
Tam, gdzie konsumenci mają
prawo odstąpienia od umowy, sprzedający powinni poinformować o
istnieniu tego prawa. Sprzedający, którzy podejmują się
dostarczyć konsumentom produkt do "bezpłatnego zbadania''
powinni wyraźnie przedstawić w ofercie, kto ponosi koszty zwrotu
towarów, a sama procedura powinna być prosta. Oferta powinna
zawierać wskazanie sprzedającego jego dane kontaktowe
pośredników.
Realizacja oferty powinna nastąpić do 30
dni od otrzymania zamówienia od konsumenta. W przypadku zwłoki
należy poinformować konsumenta. Jeśli klient zostanie
poinformowany, można zapewnić mu tymczasowo produkt zastępczy.
Kosztami zwrotu wadliwych produktów, które nie zostały uszkodzone
przez konsumenta, obciąża się sprzedającego. Wszelka informacja
potrzebna konsumentowi do zrozumienia kosztów i warunków
jakiejkolwiek formy kredytu powinna być przedstawiona konsumentowi w
ofercie. Płatność i odbieranie należności powinno być
dopasowane doklientauwzględnieniem możliwości pojawienia się
opóźnień, niezależnych od klienta. Długi nie powinny być
odbierane w uciążliwy sposób.
Ważne jest by informować
klientów o połczenie specjalnych i ich całkowitych kosztach
(brutto).
Dane osobowe gromadzone i zbierane od osób
fizycznych, zgodnie z niniejszym kodeksem powinny być zbierane w
oznaczonym i zgodnym z prawem celem.
Powinno się zapewnić
konsumentom wykonywanie następujących praw: wypisania się z list
marketingowych i zabezpieczenia dostępu dla osób trzecich.
Niedozwolone jest poprawianie niezgodnych z rzeczywistością danych,
które ich dotyczą.
Sprzedający powinni spełniać żądania
konsumentów dotyczące nieotrzymywania przesyłek adresowanych, lub
jakichkolwiek metod komunikacji.
Imiona i nazwiska z kart
wycofania danych i z list preferencyjnych klientów nie mogą być
wykorzystywane w innym celu niż wycofanie danych z listy
marketingowej. Nie mogą by przedmiotem najmu, sprzedaży ani wymiany
z wyjątkiem takich czynności podejmowanych w celu wycofania z list.
Ważne jest dopasowanie sie do klienta i minimalizacja
niedogodności związanych z wysyłaniem mu niechcianych wiadomości
elektronicznych, czy też faksów. Ważne jest stosowanie
odpowiednich środków bezpieczeństwa, przy przetwarzaniu danych
oraz zapewnienić go o przestrzeganiu praw osobistych.
Telemarketing
wychodzący: kiedy teleoperator dzwoni do konsumenta powinien
niezwłocznie:
podać nazwę sprzedawcy, którego reprezentuje,
jednoznacznie wskaza cel rozmowy; prowadzić rozmowę w kulturalny
sposób w godzinach, w których zwyczajowo prowadzi się rozmowy
telefoniczne.
Telemarketing przychodzący: kiedy konsument
dzwoni do teleoperatora, teleoperator powinien podać nazwę
sprzedawcy, którego reprezentuje. Teleoperator upewnia się czy
konsument został poinformowany i jest świadomy rodzaju zawartej
umowy i czy wie, jakie dalsze działania będą podjęte po
skończonej rozmowie telefonicznej.
Wysyłanie wiadomości
tekstowych lub multimedialnych: wiadomość taka powinna zawierać :
źródło danych, nadawcę wiadomości.
Co do punktów umowy,
należy uświadamiać nabywców o cechach towarów lub usług; czy
mają być dostarczane stale, czy przez jakiś okres; o okresie
trwania umowy; o cenach towarów lub usług, wliczając
w to
dodatkowe koszty (np. koszty dostawy, podatki); prawa do odstąpienia
od umowy, które może wykonać .
Monitoring, w tym
nagrywanie, rozmów telefonicznych dla celów marketingu
telefonicznego
powinien być przeprowadzany wyłcznie z
odpowiednim zabezpieczeniem, w celu weryfikacji treści rozmowy,
potwierdzania zawartej transakcji, dla celów szkoleniowych i dla
kontroli jakości. Sprzedający powinni upewnić się, że
teleoperatorzy są świadomi monitoringu, oraz że żadna nagrana
rozmowa nie będzie odtwarzana publicznie bez zgody obydwu stron.
Urządzenie do automatycznego wybierania numerów powinno odrzucić
rozmowę, gdy teleoperator nie może podjąć rozmowy, aby nie
narazić się na irytację ze strony klienta. Niektóre miejsca
publiczne, grupy dyskusyjne, forum lub biuletyny ogłoszeniowe mają
swoje standardy działalności komercyjnej, które powinni
respektować sprzedawcy albo pośrednicy. Sprzedawcy
i
pośrednicy powinni opublikowa on-line swoje oświadczenia co do
zachowywania prywatności osób, z którymi nawiązują kontakt oraz
umożliwić użytkownikom, którzy nie życzą sobie otrzymywa
następnych porad handlowych on-line, rezygnację z ich otrzymywania.
Podstawowa odpowiedzialność za wszystkie działania podejmowane w
marketingu bezpośrednim, spoczywają na sprzedawcy. Inne osoby
(pośrednicy czy administratorzy) ponoszą odpowiedzialność z
uwzględnieniem wielkości ich wkładu.
VI. DZIAŁALNOŚĆ
W ZAKRESIE PROMOCJI SPRZEDAŻY
Wszelkie promocje
sprzedaży nie mogą wprowadzać w błąd konsumentów a
administrowanie promocjami i wypełnianie obowiązków z nich
płynących powinno być sprawne i efektywne.
Zachowania
gwałtowne, nielegalne, prowokujące czy w inny sposób niezgodne z
zasadami społecznymi lub takie, które zachęcają do działalności
sprzecznej z interesem publicznym są zabronione.
Promujący
dba o wizerunek promocji sprzedaży; nie nadużywa zaufania
beneficjentów i pośredników, ani nie wykorzystuje ich
potencjalnego braku wiedzy czy doświadczenia.
Dokładna
informacja o uczestniczeniu, bądź nie, w promocji jest ważna w
sytuacji kiedy beneficjent może ją wziąć pod uwagę przed
jakimkolwiek zobowiązaniem które byłoby koniecznym warunkiem
wzięcia udziału w promocji.
Promocje sprzedaży adresowane do
dzieci i młodzieży nie powinny wykorzystywać ich łatwowierności
i braku doświadczenia, tak by nie wyrządzić im krzywdy moralnej,
psychicznej czy fizycznej lub naruszyć ich poczucie lojalności
wobec rodziców lub opiekunów.
Przez działalność
promocyjną, wartość dodatkowej korzyści nie być zawyżona, a
cena głównego produktu ukryta. Beneficjent nie może mieć
problemów z dokładnym poznaniem warunków oferty.
Promocje
sprzedaży powinny by zarządzane z użyciem odpowiednich środków i
metod nadzoru.
Organizując promocje sprzedaży należy
przestrzegać prawa do prywatności przysługującego każdemu
człowiekowi i każdemu podmiotowi gospodarczemu, nie można nakładać
dodatkowych zobowiązań nie wynikających bezpośrednio z promocji
sprzedaży.
Promocje sprzedaży przeprowadza się mając na
uwadze odpowiednie standardy bezpieczeństwa.
Sposób
prezentacji promocji sprzedaży ma za zadanie informować o
wszystkich okolicznościach, które mogą wpłynąć na podjęcie
decyzji o dokonaniu zakupu. Prezentacja powinna zawierać : konkretne
instrukcje co do brania udziału w promocji lub w konkursie;
informacje o dodatkowych korzyściach; ograniczenia czasowe
skorzystania z oferty oraz wszelkie inne ograniczenia dotyczące
obszaru geograficznego, wieku, ilości rzeczy objętych promocją,
itd. Wartość oferowanych voucherów lub kuponów; wydatki
dodatkowe; nazwę i adres promującego, muszą być podane do
powszechnej wiadomości. Co do konkursów, uczestnicy muszą poznać
szczegóły na temat: kwalifikacji wymaganych od uczestników w
konkursie; wszystkich kosztów wymaganych przez organizatorów;
wygranej (m.in. nagród, wyników, jury, terminów).
Pośrednik
powinien znać swój zakres świadczonych usług: sposób prezentacji
promocji handlowcom
i odbiorcom, przedstawiaie finansowych
konsekwencji uczestnikom, warunki uczestnictwa; specjalne zadania
administracyjne wymagane od pośredników. Respektuje się wolność
pośredników w podejmowaniu decyzji gospodarczych. Warunki promocji
sprzedaży nie mogą naruszać ustalonych więzów lojalności między
pracownikami a pracodawcą. W akcjach promujących usługę bądź
produkt bierze się pod uwagę interes wszystkich osób
zaangażowanych. Wszystkie towary lub materiały muszą być
dostarczone pośrednikowi
w odpowiednim terminie. Promocje
sprzedaży, powinny być przeprowadzane uczciwie, tak by nie powstały
żadne wątpliwości interpretacyjne, co do warunków, wartości,
ograniczeń lub dostępności oferty.
Współpraca pośrednika
z jego pracownikami nie może kolidować ze zobowiązaniami
kontraktowymi, zawartymi z beneficjentami.
Wszystkie promocje
sprzedaży powinny być zgodne z kodeksem. Ciężar przestrzegania
zasad kodeksu spoczywa na promującym, który ponosi odpowiedzialność
za wszystkie aspekty promocji sprzedaży, niezależnie od jej rodzaju
czy treści.
Podlegające weryfikacji dowody, które są
niezbędne do ustalenia zgodności promocji sprzedaży z
postanowieniami niniejszego Kodeksu powinny być dostępne i
przedstawiane na żądanie organu samokontroli.
Po
co nam etyka, skoro istnieją przepisy, kodeksy karne,
administracyjne, cywilne?
....Na to pytanie zadane na
łamach „Briefu” Stanisław Celmer, dyrektor departamentu reklamy
w Biurze Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, odpowiada, że w
urzędzie jaki reprezentuje, nadawcy i reklamodawcy bawią się
trochę w policjantów i złodziei. Dlatego, jego zdaniem wskazane
jest, ażeby każdy zanim wyemituje reklamę, zanim ją jeszcze
przygotuje, zastanowił się, jakie społeczne skutki może odnieść
ta reklama, czy
jest ona zgodna z przepisami prawa. Krajowa
Rada ma problem, kiedy są to reklamy omijające prawo.
Zdarza
się że agencje zatrudniając dobrych fachowców próbują tworzyć
reklamy znajdujące się na granicy
prawa. Reklamy nawet zgodne
z prawem, są niepoprawne moralnie, przykładem czego jest łódka
Bols...
Dla przypomnienia: akcja Bolsa rozgrywa się na pełnym
morzu. Marynarze na łodzi to bardzo silni i przystojni mężczyźni.
Narrator przekonuje nas o tym, że wrażenia są niesamowite i trzeba
to kiedyś przeżyć.
Na pewno gdyby w Polsce wcześniej istniał
i był przestrzegany kodeks etyki do czegoś takiego by nie doszło,
bo nie tylko nadawca, ale przede wszystkim twórca,
zastanowiłby się, czy nie przekracza pewnych granic.
Najczęściej
ludzie pracujący przy reklamach alkoholi są najlepszymi
specjalistami. Jeszcze do niedawna
reklama alkoholu była
dozwolona w telewizji. Jednak ustawa uchwalona przez Sejm zabrania
emisji reklam „artykułów dla dorosłych” do godziny 23.00. Z
jednej strony to dobrze, gdyż skraca nam się czas oczekiwania
na
film, czy program w telewizji. Z drugiej strony szkoda, ponieważ
reklamy alkoholi są prawdziwymi majstersztykami. Są one czesto
wtapiane w tło sportowe jak np. Bols - w regaty żeglarskie:
“Łódka
Bols i kapitan Baranowski”.
Reklamy alkoholi to nie
tylko wódka. Reklamy piw są również świetną sztuką. Najlepsza
to piwo Królewskie. Pewnym chwytem jest pokazanie życia normalnych
(wcale nie przystojnych, przeciętnych) mężczyzn.
Knują
jedynie jak wypić w towarzystwie kolegów ich ulubiony napój.
Dochodzi do śmiesznych sytuacji, ponieważ żony naszych bohaterów
są bardzo podejrzliwe. Jednak panowie wykazują się niebywałą
pomysłowością. Są to między innymi: wyjście z kolegami na mecz
piłkarski, opłacenie żonie przez jednego
z bohaterów wizyty
u fryzjera, sklejenie kota i zrzucenie doniczek na dywan po to, by
pójść na trzepak
i wyczyścić dywan albo ostatni - to
zakłócanie przekazu telewizyjnego, a wymówką jest pójście męża
w celu poprawienia anteny. Za każdym razem na bohatera czekają
trzej koledzy, którzy użyli tego samego podstępu. Oczywiści są
zaopatrzeni w Królewskie.
Reklama produktów
alkoholowych, oprócz dowcipnych treści
powinna zawierać
przestrogę o tragicznych skutkach ich nadużycia.
Agnieszka
Zawartko z Urzędu Ochrony Konsumentów na pytanie Briefu czy są
urzędy, które reagują na nieprawidłowości związane z
emitowanymi reklamami, odpowiada, że Prezes Urzędu musi nie tylko
sam reagować na takie sytuacje, ale także odpowiada na skargi
wpływające ze strony konsumentów. Powołuje się on ustawami o
Ochronie Konkurencji i Konsumentów i o Zwalczaniu Nieuczciwej
Konkurencji.
W przypadku reklamy są to rzeczywiście kwestie z
pogranicza prawa. Jeżeli dana reklama jest niezgodna z przepisami,
należy wystąpić przeciwko reklamodawcy lub przedsiębiorcy, który
taką reklamę wyprodukował.
Dyskusja na łamach „Briefu”
pokazała, że wciąż toczą się gorące dyskusje nad tym, co w tej
branży jest etyczne, a co nie. Kodeks Etyki Reklamy stwarza nowe
rozwiązania stojąc na straży etycznego i uczciwego przekazu
reklamowego. Dlatago, że ruszył system samoregulacji polskiej
branży reklamowej, jest nadzieja,
że strona etyczna
przedsięwzieć promocyjnych będzie przestrzegana w równym stopniu
co polskie prawo.
System samoregulacji, którego celem jest
podnoszenie standardów reklamy poprzez pokazywanie dobrych wzorców
oraz piętnowanie nieetycznego lub nieuczciwego przekazu reklamowego.
System ten powstał w Warszawie, 23 maja 2006 r. i oparty jest
na Kodeksie Etyki Reklamy - dokumencie opracowanym wspólnie przez
przedstawicieli reklamodawców, agencji reklamowych oraz mediów.
Na
straży przestrzegania zapisów Kodeksu Etyki Reklamy stać będzie
Związek Stowarzyszeń Rada Reklamy. Członkami Związku są
stowarzyszenia branżowe: Polskie Stowarzyszenie Wytwórców
Produktów Markowych ProMarka, Stowarzyszenie Agencji Reklamowych,
Międzynarodowe Stowarzyszenie Reklamy w Polsce, Stowarzyszenie
Marketingu Bezpośredniego, Izba Wydawców Prasy oraz Związek
Pracodawców Prywatnych Mediów.
Za badanie zgodności
przekazów reklamowych z Kodeksem odpowiada Komisja Etyki Reklamy
(KER) - grono niezależnych autorytetów z wieloletnim doświadczeniem
w dziedzinie mediów i reklamy.
Komisja rozpatrywać będzie
skargi, które mogą składać bezpłatnie zarówno konsumenci, jak i
firmy, czy instytucje. Podmioty, które nie są uczestnikami systemu
samoregulacji i nie posiadają certyfikatów będą wnosić opłaty
za wniesienie sprawy przeciwko innym firmom. Wysokość opłaty
wynosi 5 tys. zł.
W przypadku stwierdzenia, że dana
reklama jest nieuczciwa czy nieetyczna, Komisja może wymierzyć
sankcje, które mają zdyscyplinować osoby odpowiedzialne za
tworzenie i rozpowszechnianie niezgodnych z Kodeksem przekazów.
Podstawowa sankcja to wyrażenie opinii, że reklama powinna zostać
zmieniona, lub że jej rozpowszechnianie powinno zostać wstrzymane.
W przypadku najcięższych naruszeń Kodeksu przewidziane jest
odebranie certyfikatu "Reklamuję etycznie".
Rada
Reklamy prowadzi działalność edukacyjną, która z pewnością
przełoży się na podniesienie standardów w reklamie.
System
samoregulacji finansowany jest dzięki certyfikatom. Wszystkie firmy
i instytucje pragnące stać się aktywnymi uczestnikami systemu
muszą zobowiązać się do przestrzegania zapisów Kodeksu Etyki
Reklamy, czego potwierdzeniem jest specjalny certyfikat "Reklamuję
etycznie".
Certyfikat wydawany jest na okres jednego roku
i może być w każdej chwili odebrany, jeśli jego sygnatariusz
narusza zasady Kodeksu Etyki Reklamy. Jest on rodzajem identyfikatora
wskazującego firmy, które zdecydowały się przestrzegać
określonych w Kodeksie zasad etycznej i uczciwej reklamy. Specjalny
znaczek może być umieszczany na materiałach korporacyjnych,
stronach internetowych oraz, w przypadku mediów,
w stopkach
redakcyjnych.
W zakresie samoregulacji Związek
Stowarzyszeń Rada Reklamy współpracuje z EASA Alliance -
europejskim zrzeszeniem organizacji samoregulacyjnych z 26 krajów.
Jeszcze w 2006 roku Związek stanie się oficjalnie członkiem tej
organizacji, co pozwoli na lepszą koordynację działań
międzynarodowych,
m.in. wspólne zwalczanie nieuczciwych reklam
przesyłanych z terytorium innych krajów.
Wprowadzenie
Systemu samoregulacji w Polsce jest doskonałym posunięciem, które
zapewnia przestrzeganie najwyższych standardówdobrą oraz lepszą
organizację na dojrzałym rynku reklamy.