Program Nauczania Języka Polskiego w Szkole Podstawowej :
„MAŁA OJCZYZNA NA ZAJĘCIACH EDUKACYJNYCH Z JĘZYKA POLSKIEGO „
autor : mgr Aleksandra Okraska
Szkoła Podstawowa z Oddziałami Integracyjnymi nr 5
im Henryka Sienkiewicza
w Myszkowie.
Rok powstania programu: 2001.
Charakterystyka programu nauczania „ Mała ojczyzna na zajęciach edukacyjnych z języka polskiego”.
Proponowany program nauczania języka polskiego w klasach IV-VI w Szkole Podstawowej z Oddziałami Integracyjnymi nr 5 im Henryka Sienkiewicza w Myszkowie opracowany został przez nauczyciela języka polskiego mgr Aleksandrę Okraskę.
Adresowany jest do uczniów szkoły podstawowej , realizujących podstawowy plan nauczania w wymiarze 5 godzin tygodniowo, opiera się na Podstawie programowej kształcenia ogólnego dla sześcioletnich szkół podstawowych i gimnazjów (Dz.U. nr 14 z dnia 23 lutego 1999r. ). Zamierzeniem autora jest wzbogacenie treści programowych o treści związane z koniecznością kształtowania u uczniów „świadomości regionalnej „ .
Propozycje programowe zmierzają do wzmocnienia i modyfikowania treści nauczania języka polskiego zarówno w wymiarze zajęcia edukacyjnego , jak również realizacji ścieżki edukacyjnej „Edukacja regionalna - dziedzictwo kulturowe w regionie „ Pomysł programu oparty został o misję szkoły „ Szkoła naszą małą Ojczyzną „ i o innowację metodyczną „Lekcje dziedzictwa jako metoda realizacji ścieżki edukacyjnej „Edukacja regionalna - dziedzictwo kulturowe w regionie „.
Proponowane w podstawie programowej treści edukacyjne zostają zachowane - program opary jest o program MEN DKW-4014-203/99 zakłada jednak jego realizację w stopniu wykraczającym poza zasięg podstawy programowej, modyfikuje go wprowadza uatrakcyjnienie , szuka rozwiązań , które pozwalają z nich uczynić jedynie bazę do rozwijania i stymulowania postaw kreatywnych , rozwija ciekawość i tworzy więzi z „małą ojczyzną „ .
Realizacja programu pozwala na zaangażowanie się ucznia w życie kulturowe regionu . By ten cel osiągnąć niezbędne jest :
Pogłębianie wiedzy o dziedzictwie kulturowym i środowisku naturalnym- lekcje dziedzictwa.
Wzbogacenie programu o takie treści, jak :
poezja o Myszkowie i regionie ,
twórcy literaccy naszego regionu (spotkania z pisarzami , promocje ich książek , konkursy recytatorskie ich twórczości ),
tradycje i zwyczaje mieszkańców te nowe i te obecne ( festyny miejskie - Dni Myszkowa , przeglądy zespołów folklorystycznych ),
twórcy z dziedziny sztuki ( malarstwo, rzeźba itp.),
pomniki przyrody i architektury dawne i obecne,
wybitni i twórczy ludzie naszego regionu ( posłowie , samorządowcy , hobbiści , pasjonaci ) - wywiady i spotkania ,
poznawanie genealogii wybitnych i zasłużonych dla miasta i regionu rodzin - metoda projektów ,
historia i tradycje szkoły,
legendy regionu,
symbole mojego miasta i regionu,
budowle obronne i zabytkowe,
kuchnia regionalna,
miejsca kultu religijnego,
prasa i telewizja w regionie,
rozwijanie twórczości uczniów służącej miastu :
twórczość literacka ,
twórczość malarska ,
twórczość fotograficzna.
Ogłaszanie różnorodnych konkursów o tematyce regionalnej ,
Prowadzenie rankingów i badań , prezentowanie w prasie lokalnej wyników
prowadzonych przez klasę badań np. :
„ Najładniejsza ulica naszego miasta „ ; Najładniejszy zabytek w mieście”; „Wydarzenie kulturalne kwartału „ ; To miejsce należy zobaczyć „ itp. ,
Organizowanie spotkań z przedstawicielami władz miejskich ,
Organizowanie sesji samorządowych na tematy ciekawe dla ucznia ,
Redagowanie kolumny w prasie lokalnej lub szkolnej ,
Udział w tworzeniu wizji rozwoju miasta poprzez spotkania z samorządowcami ,
Tworzenie programów miejskich przeznaczonych dla uczniów :
„Lato w MDK' , „Sport w mieście „ , `My uczniowie mamy głos- udział w
tworzeniu programu polityki oświatowej w Myszkowie”,
Przygotowywanie raz na miesiąc prasówki dotyczącej wydarzeń z miasta,
Współpraca z redaktorem prasy lokalnej.
Autor programu proponuje także prowadzenie w formie zajęć pozalekcyjnych warsztatów „Wiedza o regionie”. Wszystkie te modyfikacje i poszerzenia treści programowych sprowadzają się do sentencji W. Sedlaka:
„Kiedy zaścianek jest przeznaczeniem i nie można go opuścić , należy z niego zrobić metropolię „
( W. Sedlak „ Życie jest światłem „ )
Harmonogram realizacji programu
L.p. |
Treść działań |
Klasa IV |
klasa V
|
Klasa VI |
Metoda |
1. |
Pogłębianie wiedzy o dziedzictwie kulturowym i środowisku naturalnym
|
X |
X |
X |
Lekcje dziedzictwa |
2 |
Wzbogacenie treści programu
|
X
X
X X
X |
X X
X
X X
X X
X |
X X X
X
X X X |
Twórcze teksty,wywia- dy, projekt edukacyjny, wycieczki, gry dydaktyczne, wystawy prac |
3 |
Konkursy regionalne
|
|
X |
X |
Konkurs |
4 |
Badania i rankingi |
|
|
X |
Badanie i publikacja w prasie |
5 |
Spotkania z przedstawicielami władz
|
|
X |
X |
Spotkanie |
6 |
Sesje samorządowe |
|
X |
X |
Sesje, postery, studium przypadku |
7 |
Redagowanie kolumny w prasie |
X |
X |
X |
Artykuły prasowe |
8 |
Tworzenie wizji rozwoju miasta |
|
|
X |
Drama, metaplan |
9
|
Prasówka |
|
X |
X |
prezentacja gry dydaktyczne |
10 |
Udział w tworzeniu miejskiej polityki oświatowej
|
|
|
X |
Drzewko decyzyjne |
11 |
Współpraca z redaktorem gazety lokalnej lub szkolnej |
X |
X |
X |
Artykuły w prasie lub gazetce szkolnej |
Cele edukacyjne proponowanego programu :
Kształcenie sprawności mówienia i wypowiadania się na określone tematy.
Odczytuje różne teksty kultury lokalnej i rozpoznaje ich cechy charakterystyczne, dostrzega znaczenie.
Poszukuje i selekcjonuje informacje pochodzące z tekstów źródłowych pod kątem ich przydatności na zajęciach .
Analizuje , ocenia zjawiska z życia codziennego lub z życia miasta .
Posługuje się wiedzą do opisywania zjawisk i sytuacji spotykanych w środowisku
Buduje tekst twórczy stosując zasady kompozycyjne i przestrzegając norm i zasad językowych .
Staje się twórcą i odbiorcą rozumiejąc odmienność i znaczenie tej sytuacji .
Rozwija wartości rodzinne i patriotyczne związane z regionem .
Zna swój region i miasto staje się jego „ambasadorem „
Kształtuje tożsamość narodową w aspekcie tożsamości regionalnej .
Świadomie uczestniczy w życiu wspólnoty lokalnej .
Pomnaża jej dziedzictwo kulturowe.
Kreuje pozytywny wizerunek miasta szkoły i regionu.
Procedury osiągania celów przez uczniów.
Rodzaje aktywności prowadzące do osiągnięcia celów przez uczniów.
Planowanie i organizowanie
- ustalanie celów działanie ,
- planowanie działań zespołowych i indywidualnych,
- uzgadnianie decyzji,
- podejmowanie decyzji,
- kontrolowanie i ocenianie realizacji zadań,
- samoocena,
- tworzenie planów działań ,
- opracowywanie strategii postępowania .
Poszukiwanie i operowanie informacjami
- docieranie do źródeł informacji
- gromadzenie , porządkowanie i selekcjonowanie informacji,
- przyswajanie, zapamiętywanie i utrwalanie informacji,
- integrowanie uzyskanych informacji,
- analizowanie i syntetyzowania,
- streszczanie,
korzystanie z informacji klasycznej i multimediów.
Badanie :
- stawianie pytań,
- burza mózgów,
- obmyślanie strategii działania,
- dostrzeganie i formułowanie problemów ,
- poszukiwanie rozwiązań,
- dyskutowanie ,
- obserwacja i badanie materiałów ( tekstów ),
- wysnuwanie wniosków z badań i obserwacji,
stosowanie metod badawczych.
Przekształcanie i tworzenie
- czytanie różnorodnych tekstów użytkowych,
- transformacja i przekształcanie tekstów literackich,
- redagowanie tekstów twórczych,
- tworzenie scenariuszy sesji i spotkań,
- prowadzenie wywiadów ,
- projektowanie zmian ,
- redagowanie artykułów w prasie.
Karta oceny programu .
Proszę wypełnić kwestionariusz wstawiając znak X w odpowiedniej rubryce
I OCENA KONCEPCJI
A Zgodność z Podstawą programową ...w zakresie
a) celów 1.....2.....3.....4.....5.....6..... .
b) treści 1.....2.....3.....4.....5.....6..... .
c) osiągnięć 1.....2.....3.....4.....5.....6..... .
B Czytelność
a) celów dydaktycznych 1.....2.....3.....4.....5.....6..... .
b) celów wychowawczych 1.....2.....3.....4.....5.....6..... .
C Realistyczność w zakresie
a) wymagań programowych 1.....2.....3.....4.....5.....6..... .
b) potrzeb społecznych 1.....2.....3.....4.....5.....6..... .
c) indywidualizacji nauczania 1.....2.....3.....4.....5.....6..... .
D Podmiotowość 1.....2.....3.....4.....5.....6..... .
E Elastyczność 1.....2.....3.....4.....5.....6..... .
II INTEGRACJA PROGRAMU Z
A treściami innych przedmiotów 1.....2.....3.....4.....5.....6..... .
B programem wychowawczym szkoły 1.....2.....3.....4.....5.....6..... .
C możliwość dostosowania do warunków środowiska
1.....2.....3.....4.....5.....6..... .
skala ocen 1-2 -> niska , 3-4 ->umiarkowana , 5- 6-> wysoka.
Propozycje twórczych metod realizacji programu „MAŁA OJCZYZNA NA ZAJĘCIACH EDUKACYJNYCH Z JĘZYKA POLSKIEGO”.
Lekcje dziedzictwa.
2 . Metoda projektów edukacyjnych.
Gry dydaktyczne.
Metaplan.
Studium przypadków.
Drzewko decyzyjne.
Drama.
Postery.
Burza mózgów.
Symulacja.
Wybrane propozycje rozwiązań proponowanymi metodami .
Gry dydaktyczne.
Gry wykorzystuje się w klasie , pomagają one rozwijać umiejętności indywidualne i grupowe. Są miejscem dającym możliwość własnej autoprezentacji, są okazją do ekspresji uczuć , a także do szukania nowych , optymalnych sposobów zachowania.
Przykład pierwszy - Spotkanie z nieznajomym/ą
Cele: ćwiczenie wyobraźni, poznawanie , nawiązywanie kontaktu w grupie.
Materiały : szpilki , kartki z wypisanymi postaciami życia publicznego w
mieście.
Przebieg : chodzącym po klasie uczniom prowadzący przypina na plecach
kartki z nazwiskami osób publicznych w mieście . Ich zadaniem
jest odgadnięcie jaką postać mają napisaną na plecach. Napotkanym
osobom zadają pytania naprowadzające .Gra trwa , dopóki wszyscy odgadną postać z kartki na plecach .
Przykład drugi : „ Zgadnij ,kto to powiedział ?”
Cele : umiejętność wykorzystania zdobytej wiedzy do analizowania informacji.
Materiały : niepotrzebne.
Przebieg : uczeń prowadzący grę wybiera z artykułów prasowych omawianych w klasie ( wywiady ) cytat z wypowiedzi wybranej postaci życia publicznego . zadaniem uczestników jest odgadnięcie kto to powiedział .
Metaplan
Czy podoba się mi moje miasto, Myszków ?
Jakie jest moje miasto? |
Jaka być powinna „mała ojczyzna”? |
|
|
Dlaczego nie jest taka, jaka być powinna? |
Wnioski |
|
|
ARKUSZ EWALUACJI
Dziękując za uczestnictwo w zajęciach
................................................................................................................................
w dniu:...........................................w klasie :........................................................
proszę o wyrażenie opinii poprzez zakreślenie kółkiem właściwej Twoim zdaniem skali w podanym arkuszu.
Tematyka zajęć 1----2----3---4----5----6
Stopień zaciekawienia tematem 1----2----3---4----5----6
Atmosfera panująca na zajęciach 1----2----3---4----5----6
Zastosowane metody pracy 1----2----3---4----5----6
Zastosowane pomoce naukowe 1----2----3---4----5----6
Zastosowany sposób oceniania 1----2----3---4----5----6
Stopień zrozumienia materiału 1----2----3---4----5----6
Ogólna ocena zajęć 1----2----3---4----5----6
Uwagi i spostrzeżenia , które nasunęły mi się po zajęciach :
.............................................................................................................
.............................................................................................................
.............................................................................................................
.............................................................................................................
KARTA SAMOOCENY UCZNIA
Imię i nazwisko ucznia :................................................................................
Klasa:.............................................................................................................
Rok szkolny :.................................................................................................
Okres poddany samoocenie:..........................................................................
Rodzaj zajęć edukacyjnych :..........................................................................
W tym miesiącu pracowałem nad
|
..................................................................................................................................................................................................................................................................................................... |
Zainteresowało mnie ( sprawiło mi przyjemność)
|
..................................................................................................................................................................................................................................................................................................... |
O mojej pracy rozmawiałem z
|
..................................................................................................................................................................................................................................................................................................... |
Praca domowa |
Wykonywałem ją : zawsze .................. czasami ...................nigdy...................... |
Kontakt z rodzicami |
Moją pracę rodzice widzieli : zawsze .................. czasami ...................nigdy...................... |
Zanim moja praca została oceniona |
Sprawdzałem ją i poprawiałem usterki: zawsze .................. czasami ...................nigdy...................... |
Jeżeli nie umiałem wykonać pracy w całości lub we fragmentach |
Rezygnowałem z jej wykonania....................... Uważałem , że była zbyt trudna........................ Obwiniałem nauczyciela , że nie przygotował mnie do niej................. Korzystałem z podręcznika................................ Prosiłem o pomoc kolegów ............................... Prosiłem o pomoc nauczyciela .......................... Prosiłem o pomoc rodziców............................... Zawsze udało mi się przed wymaganym terminem ściągnąć od kolegów ........................... |
Po tym jak została sprawdzona |
Robiłem poprawę: zawsze .................. czasami ...................nigdy...................... |
Ocena moich możliwości |
Pracowałem jak mogłem najlepiej ............... Zmarnowałem tyko czas...........................
|
Chcę jeszcze dodać |
............................................................................................................................................................................................................................................................ |
Wypełnij kartę zaznaczając właściwą Tobie odpowiedź stawiając znak X przy niej . W pytaniach otwartych napisz swoje uwagi . Bądź ze mną szczery - ta ankieta wskaże Tobie i mnie kierunek pracy i pomocy Tobie , jeżeli jej potrzebujesz .
.
12