1. TEORIE DOTYCZĄCE POCHODZENIA LITWINÓW

• Teoria rzymskiego pochodzenia Litwinów

• w trzeciej ćwierci XV w. Długosz w swoich Rocznikach zanotował, że "Mowa Litwinów jest łacińska, z małymi tylko odmianami"

• teoria ta znalazła powszechne uznanie wśród kronikarzy

• wszyscy latopisarze litewscy zaczynali swą opowieść o dziejach Litwy od przybycia Rzymian na Litwę, które było jednak różnie datowane

> Długosz- I w. p.n.e. lub w. n.e.

> A. Rotundus- epoka Klaudiusza Nerona (I w. n.e.)

> M. Stryjkowski- czasy Attyli (IV w. n.e.)

• panowała do XIX w.

• F. Kalimach- Buonaccorsi (1480) wywodził Litwinów od Celtów lub Bosforanów, czyli Litifanów

• K. Stella upatrywał przodków Litwinów w Alanach- Litalanach (1518)

• K. Hartknoch wyprowadził Litwinów od Finów (1679)

• Teoria herulska

• wysunięta przez W. Wijuka- Kojałowicza

• uzasadniana przez K. Bohusza

• według niej przodkami Litwinów mieli być Herulowie, plemię germańskie znane w III- IV w. n.e.

• Bohusz dowodził, że wydrukowany w XVI w. pacierz Ojcze nasz napisany jest rzekomo w języku Herulów, spostrzegając jego bliskie podobieństwo do litewskiego

• później wyszło jednak na jaw, iż ów rzekomy pacierz herulski ułożony został w rzeczywistości po łotewsku; tym samym stało się jasne, że Herulowie nie mają nic wspólnego z Litwinami

• W. Kamieniecki w 1915 wysunął hipotezę o przyżeglowaniu Litwinów zza morza do ich dzisiejszej ojczyzny

• w 1921 J. Basanavičius utożsamiał pra- Litwinów ze starożytnymi Trakami, mającymi osiedlić się w Litwie w IV w. p.n.e.

---