Rekonstrukcja więzadła krzyżowego (najczęściej przedniego) moze zostać wykonana wieloma sposobami. Standard to rekonstrukcja pod kontrolą artroskopową z użyciem własnych tkanek pacjenta (o ile nie były one wcześniej uszkodzone lub wykorzystane do zabiegów).
Najpopularniejsze rozwiązania to: użycie 1/3 centralnej więzadła rzepki, ścięgien mm. półścięgnistego i smukłego (tzw. hamstrings), fragmentu m. prostego uda.
Coraz większą popularność na świecie a stopniowo i w Polsce zyskują przeszczepy allogeniczne (tkanki ludzkie pobrane od dawcy pośmiertnie). Najlepsze parametry wytrzymałościowe posiada przeszczep z podwójnie złożonych ścięgien mm. półścięgnistego i smukłego i obecnie jest to technika dominująca na świecie. Sposoby mocowania przeszczepu w kanałach kostnych zależą od preferencji chirurga.
Implanty biowchłanialne (z PLLA polimer kwasu mlekowego) nie wymagają usuwania po wygojeniu przeszczepu i ulegają biodegradacji w organizmie (proces ten rozpoczyna się po ok. 2 latach od zabiegu). Mogą to być śruby tzw. interferencyjne, bolce, skoble itp. Nadal w użyciu są elementy wykonane z tytanu (skoble i śruby interferencyjne).
W wielu ośrodkach w Europie stosuje się mocowanie bez użycia elementów mocujących (wykorzystuje się różnicę w średnicy kanału, w którego części zaklinowuje się np. pętlę lub węzeł z tkanek) a po napięciu przeszczepu mocowanie najczęściej w kości piszczelowej wykonuje się poprzez przewleczenie ścięgien przez otwory wywiercone w kości korowej (twardszej) i po zawiązaniu zszycie końców ścięgien. Ten rodzaj rekonstrukcji wymaga trochę spokojniejszej i delikatniejszej rehabilitacji.
Proces usprawniania można podzielić na trzy etapy: I etap - ok. 6-8 tygodni po zabiegu do czasu wrośnięcia ścięgien w kanały kostne - konieczna ochrona przeszczepu i restrykcje w zakresie ruchu oraz rodzaju aktywności; II etap - 6-12 tydzień - odzyskanie funkcjonalnego zakresu ruchu, masy mięśniowej, sprawności kończyny w zakresie codziennej lokomocji (wyłączenie sportu i tzw. ćwiczeń w otwartych łąńcuchach kinematycznych) oraz III etap - 12 tydzień 6 m-cy - powrót do pełnej sprawności operowanej kończyny (zakończone testem funkcjonalnym). W tym okresie podejmuje się trening ogólny i ukierunkowany bez tzw. aktywności "ścinających" (ruch koślawiąco-skrętny jak np. pivot w koszykówce, zwody w piłce nożnej czy slalom w jeździe na nartach).
Bezpieczny powrót do sportu wyczynowego może nastąpić po wgojeniu przeszczepu i odzyskaniu pełnej sprawności stawu i kontroli mięśniowej sensomotorycznej (tzw. propriocepcja i kokontrakcja) realnie po 5-8 miesiącach od zabiegu. Rekonstruowane więzadło przechodzi proces tzw. "ligamentyzacji" przebudowy przeszczepu w tkankę zbliżoną strukturalnie do pierwotnego więzadła (wnikanie naczyń i tworzenie zakończeń nerwowych). W pełni ten proces kończy się 2-3 lata po zabiegu. Do tego czasu kolano funkcjonuje w oparciu o mechanizmy ochronne wyuczone w procesie rehabilitacji. Pełna kontrola proprioceptywna (nie wymagająca świadomej kontroli mięśni) powraca po ukończeniu ligamentyzacji ("dojrzewania" więzadła).
W przypadku rekonstrukcji więzadła krzyżowego tylnego reguły są podobne tylko sprawy techniczne (rodzaj przeszczepu, sposób mocowania) są bardziej wymagąjące dla chirurga. Rekonstrukcja WKP najczęściej wiąże się z 1-2 dobami pobytu w szpitalu (można w sprzyjających okolicznościach wykonać zabieg wg zasad chirurgii jednego dnia - pobyt 24 godzin).
Najistotniejszym elementem techniki jest właściwa topografia (umiejscowienie) kanałów oraz izometria (właściwe napięcie i przebieg nie konfliktujący z innymi strukturami wewnątrzstawowymi) przeszczepu. Brak spełnienia tych warunków nawet przy najlepszych tkankach i mocowaniu prowadzi nieuchronnie do niepowodzeń. Najlepiej gdy operator i rehabilitant stanowią jeden harmonijnie wspólpracujący zespół.
Dokładniejsze informacje musi pani uzyskać od lekarza wykonującego zabieg. W Centrum Medycznym Damiana wykonuję rekonstrukcję WKP wg podanych zasad z użyciem śrub biowchłanialnych. Bliższe informacje na stronie www.damian.pl.