Monitoring jakości Morza
Monitoring jakości Morza
Bałtyckiego
Bałtyckiego
Monitoring jakości Morza
Monitoring jakości Morza
Bałtyckiego
Bałtyckiego
Zadanie:
Zadanie:
badanie i ocena jakości środowiska
badanie i ocena jakości środowiska
morskiego Bałtyku (kontynuacja
morskiego Bałtyku (kontynuacja
programu COMBINE).
programu COMBINE).
Cel:
Cel:
poznanie kierunku, natężenia i przyczyn
poznanie kierunku, natężenia i przyczyn
zmian długookresowych zachodzących
zmian długookresowych zachodzących
w ekosystemie bałtyckim.
w ekosystemie bałtyckim.
1
Podstawy prawne
Podstawy prawne
Konwencja Helsińska  O Ochronie
Konwencja Helsińska  O Ochronie
Åšrodowiska Morskiego Obszaru Morza
Åšrodowiska Morskiego Obszaru Morza
Bałtyckiego ,
Bałtyckiego ,
Nowa Konwencja  O Ochronie Åšrodowiska
Nowa Konwencja  O Ochronie Åšrodowiska
Morskiego Obszaru Morza Bałtyckiego ,
Morskiego Obszaru Morza Bałtyckiego ,
ustawa Prawo wodne,
ustawa Prawo wodne,
rozp. MŚ w sprawie wymagań jakim powinny
rozp. MŚ w sprawie wymagań jakim powinny
odpowiadać morskie wody wewnętrzne i
odpowiadać morskie wody wewnętrzne i
wody przybrzeżne będące środowiskiem
wody przybrzeżne będące środowiskiem
życia skorupiaków i mięczaków.
życia skorupiaków i mięczaków.
Zakres badań
Zakres badań
Monitoring strefy głebokowodnej:
Monitoring strefy głebokowodnej:
-> Głębia Gotlandzka,
-> Głębia Gotlandzka,
-> Głębia Bornholmska,
-> Głębia Bornholmska,
-> Głębia Gdańska
-> Głębia Gdańska
Monitoring strefy przybrzeżnej:
Monitoring strefy przybrzeżnej:
-> Zatoka Gdańska,
-> Zatoka Gdańska,
-> Zatoka Pomorska,
-> Zatoka Pomorska,
-> Zalew Wiślany,
-> Zalew Wiślany,
-> Zalew Szczeciński
-> Zalew Szczeciński
2
Zakres badań (2)
Zakres badań (2)
Ilość stacji:
Ilość stacji:
-> 6 stacji międzynarodowych zlokalizowanych
-> 6 stacji międzynarodowych zlokalizowanych
w strefie otwartego morza,
w strefie otwartego morza,
-> 32 stacje w strefie przybrzeżnej.
-> 32 stacje w strefie przybrzeżnej.
Częstotliwość:
Częstotliwość:
-> w zależności od stacji i parametru: 1-6 razy
-> w zależności od stacji i parametru: 1-6 razy
w roku.
w roku.
Lokalizacja stacji badawczych
Lokalizacja stacji badawczych
14° 15° 16° 17° 18° 19° 20°
BMPK1/P140
Morze Bałtyckie
P2
BMPK2/P5
P3
55° 55°
BMPK11/Z
R4
L7
BMPL1/P1
P39
ZP5
ZP3 ZN4
BMPK12/P16
P116
ZP6
P102
BMPK13/M3
P110
KO 10
K
ZN2
M
KW
K6
G
P
BMPK14/B13 B15
SK b a d a n i a c h e m i c z n e i h y d r o l o g i c z n e
54°SW3 54°
b a d a n i a s k a ż e ń r a d i o a k t y w n y c h
b a d a n i a f i t o p l a n k t o n u i z o o p l a n k t o n u
D4
11
b a d a n i a z o o b e n t o s u
O6
14° 15° 16° 17° 18° 19° 20°
3
Przewidywane zmiany
Przewidywane zmiany
Zintegrowanie badań w Zatoce Pomorskiej
Zintegrowanie badań w Zatoce Pomorskiej
oraz Zalewach: Wiślanym i Szczecińskim,
oraz Zalewach: Wiślanym i Szczecińskim,
prowadzonych w ramach programu HELCOM
prowadzonych w ramach programu HELCOM
COMBINE i WPMÅš.
COMBINE i WPMÅš.
Zmiany zwiÄ…zane z akcesjÄ… do
Zmiany zwiÄ…zane z akcesjÄ… do
UE - dyrektywy
UE - dyrektywy
Ramowa Dyrektywa Wodna
Ramowa Dyrektywa Wodna
2000/60/WE
2000/60/WE
-> wyznaczenie części wód (w tym cz.w.
-> wyznaczenie części wód (w tym cz.w.
przejściowych)
przejściowych)
-> monitoring diagnostyczny, operacyjny i
-> monitoring diagnostyczny, operacyjny i
badawczy dla wód przejściowych,
badawczy dla wód przejściowych,
przybrzeżnych i morskich (do 12 mil od
przybrzeżnych i morskich (do 12 mil od
lÄ…du)
lÄ…du)
4
Wyniki
Wyniki
Utrzymuje się wysoka degradacja środowiska
Utrzymuje się wysoka degradacja środowiska
morskiego.
morskiego.
Najbardziej niekorzystna sytuacja występuje
Najbardziej niekorzystna sytuacja występuje
w zalewach i zatokach (nadmierne
w zalewach i zatokach (nadmierne
obciążenie solami azotu i fosforu oraz spadek
obciążenie solami azotu i fosforu oraz spadek
natlenienia).
natlenienia).
Okresowe zakwity glonów w wyniku deficytów
Okresowe zakwity glonów w wyniku deficytów
tlenowych.
tlenowych.
Wyniki (2)
Wyniki (2)
Spadek średnich stężeń metali w organizmach
Spadek średnich stężeń metali w organizmach
wodnych.
wodnych.
Spadek ładunków biogenów do poziomu najniższego
Spadek ładunków biogenów do poziomu najniższego
od 5 lat.
od 5 lat.
Zmniejszenie wielkości ładunków fosforanów i fosforu
Zmniejszenie wielkości ładunków fosforanów i fosforu
całkowitego.
całkowitego.
Spadek ładunków metali ciężkich, chlorków i
Spadek ładunków metali ciężkich, chlorków i
siarczanów zrzucanych do Bałtyku.
siarczanów zrzucanych do Bałtyku.
Pojawienie się gatunków ryb od dawna
Pojawienie się gatunków ryb od dawna
nieobserwowanych w polskich wodach.
nieobserwowanych w polskich wodach.
5
Wyniki (3) Zawartość min. stężeń tlenu
Zawartość min. stężeń tlenu
Wyniki (3)
[cm3/dm3] w wodach przydennych polskiego sektora
[cm3/dm3] w wodach przydennych polskiego sektora
Bałtyku
Bałtyku
O2
6
5
4
3
2
1
0
Z. Szczeciński Zat. Pomorska Wybrzeże śr. Zat. Gdańska Zat. Pucka Z. Wiślany
Wyniki (4) Zawartość metali ciężkich [mg/kg] w
Zawartość metali ciężkich [mg/kg] w
Wyniki (4)
suchej masie osadów dennych Głębi Gdańskiej, st.P1
suchej masie osadów dennych Głębi Gdańskiej, st.P1
Warst- Zn Cu Cd Pb Cr Ni Hg
wa
[cm]
0-2 259 58,36 2,33 70,60 92,4 46,0 0,141
2-4 248 58,96 2,17 73,77 107,6 47,4 0,144
4-6 247 57,26 1,91 70,92 105,2 47,5 0,144
6-8 242 58,29 1,96 76,89 107,4 54,6 0,150
8-10 237 57,14 1,85 75,45 110,8 48,4 0,142
6
3
3
cm /dm
Wyniki (5) Zawartość metali w powierzchniowej
Zawartość metali w powierzchniowej
Wyniki (5)
warstwie osadów dennych
warstwie osadów dennych
300 8
Cd
7
Pb
250
Zn
6
Cu
1268
Hg
200
5
150 4
3
100
2
50
1
0 0
Zalew Szczeciński Basen Bornholmski Głębia Bornholmska Głębia Gdańska
7
Cd, Hg [mg/kg]
Pb, Zn, Cu [mg/kg]