CzęS
ć IX
Dodatek A
Praca z Wierszem polecenia . . . . 1001
Dodatek B
Używanie i dostosowywanie
programu Microsoft
Management Console . . . . . . . 1021
Dodatek C
Zarządzanie usługami . . . . . . . 1031
Dodatek D
Przeglądanie Informacji
o systemie . . . . . . . . . . . . . 1045
Dodatki
Dodatek A
Uruchamianie i kończenie sesji Praca z Wierszem
Wiersza polecenia 1001
polecenia
Używanie poleceń 1004
Używanie zmiennych
S
rodowiskowych 1014
CzęS
ć IX: Dodatki
Dodatek A: Praca z Wierszem polecenia
Dostosowywanie okna
Wiersza polecenia 1016
System Microsoft Windows XP pozwala na wpisy-
wanie poleceń, uruchamianie programów wsado-
wych oraz uruchamianie aplikacji poprzez wpisy-
wanie poleceń w wierszu polecenia. Jeżeli jesteS

przyzwyczajony do przeprowadzania zadań ad-
ministracyjnych z wiersza polecenia, nie musisz
zmieniać swoich nawyków w systemie Windows
XP. Możesz otworzyć kilka sesji Wiersza polecenia,
przy czym każda z sesji jest chroniona przed błęda-
mi, które mogą się pojawić w innych sesjach.
Uruchamianie
i kończenie sesji
Wiersza polecenia
Aby przejS
ć do wiersza polecenia, wykonaj do-
wolną z następujących czynnoS
ci:
Wybierz Start, Wszystkie programy, Akceso-

ria, a następnie Wiersz polecenia.
Wybierz Start, Uruchom i wpisz cmd, z argu-

mentami wiersza polecenia albo bez nich.
Dwukrotnie kliknij ikonę Cmd w folderze

%SystemRoot%\System32.
Dwukrotnie kliknij dowolny skrót do pliku

Cmd.exe.
Możesz otworzyć tyle okien Wiersza polecenia,
ile tylko zechcesz. Z każdym nowym oknem
rozpoczynasz kolejną sesję Wiersza polecenia.
Na przykład możesz otworzyć dwa okna Wier-
sza polecenia, aby zobaczyć dwa katalogi
w oknach, jedno obok drugiego. Aby otworzyć
kolejne okno Wiersza polecenia, wpisz w wier-
szu polecenia start albo start cmd. (Polecenia te
dają taki sam efekt. Jeżeli nie wpiszesz nazwy
1002 CzęS
ć IX: Dodatki
programu po wpisaniu start, system Windows założy, że chcesz uruchomić
Cmd.exe).
WSKAZÓWKA
Uruchom program Wiersza polecenia za pomocą funkcji AutoRun
Ustawiając odpowiednią wartoS
ć rejestru, możesz sprawić, że okreS
lona aplikacja, polecenie, plik wsado-
wy albo skrypt uruchomi się za każdym razem, kiedy uruchomi się Wiersz polecenia. Dodatkowe informa-
cje o tej funkcji znajdziesz w podrozdziale  Używanie funkcji AutoRun do wykonywania poleceń, kiedy
uruchamiany jest Wiersz polecenia na stronie 1004.
Kiedy okno Wiersza polecenia jest aktywne, możesz zakończyć sesję Wiersza polece-
nia w dowolny z następujących sposobów:
Wpisz exit w wierszu polecenia.

Kliknij przycisk Zamknij.

Kliknij ikonę Menu kontrolnego i wybierz z menu polecenie Zamknij.

Dwukrotnie kliknij ikonę Menu kontrolnego.

Jeżeli masz uruchomiony program w trybie znakowym w oknie Wiersza polecenia,
powinieneS
użyć normalnego polecenia zakończenia pracy, aby wyjS
ć z programu,
zanim spróbujesz zamknąć okno i zakończyć sesję Wiersza polecenia; w przeciwnym
wypadku możesz utracić nie zachowane dane. Jednak jeżeli jesteS
pewien, że pro-
gram nie posiada żadnych nie zapisanych plików, możesz bezpiecznie i szybko zam-
knąć sesję, używając jednej z trzech ostatnich metod wymienionych powyżej . Jeżeli
program ciągle działa, pojawi się okno dialogowe z pytaniem, czy na pewno chcesz
przerwać działanie programu.
Uruchamianie Wiersza polecenia w okreS
lonym folderze
Możesz dodać polecenie menu podręcznego do typów plików folderu, które pozwoli
ci na kliknięcie prawym przyciskiem myszy dowolnego folderu w Eksploratorze
Windows i uruchomienie sesji Wiersza polecenia skupionego na tym folderze:
1. W Notatniku lub innym prostym edytorze tekstu utwórz plik zawierający nastę-
pujące dane:
Windows Registry Editor Version 5.00
[HKEY_CLASSES_ROOT\Folder\shell\Cmd Here]
@="Wiersz &polecenia tutaj"
[HKEY_CLASSES_ROOT\Folder\shell\Cmd Here\command]
@="cmd.exe /k pushd %L"
2. Zapisz plik, używając rozszerzenia .reg. Na przykład zapisz ten plik jako Cmdtu-
taj.reg.
3. Dwukrotnie kliknij nowy plik .reg, a następnie kliknij Tak na zgłoszeniu o doda-
niu informacji do rejestru.
Wykonując te czynnoS
ci utworzysz nowe polecenie, które będzie się pojawiało w
menu podręcznym za każdym razem, kiedy klikniesz prawym przyciskiem myszy
folder w Eksploratorze Windows. Wybranie tego polecenia otworzy nową sesję Wier-
sza polecenia dla tego folderu.
Dodatek A: Praca z Wierszem polecenia 1003
DLA EKSPERTÓW
Cmd.exe jest interpreterem poleceń systemu Windows XP. Command.com, 16-bitowy interpreter poleceń
z czasów systemu MS-DOS, jest ciągle obsługiwany, ale dopóki nie masz aplikacji, która go wymaga, po-
winieneS
używać Cmd.exe. Możesz uruchomić zewnętrzne polecenia MS-DOS, pliki wsadowe oraz inne
pliki wykonywalne za pomocą obu interpreterów, ale Cmd zawiera kilka wewnętrznych poleceń niedostęp-
nych w Command.com, a niektóre z wewnętrznych poleceń wspólnych dla nich obu w Cmd posiadają do-
datkowe opcje. Tylko Cmd rozumie nazwy plików dziennika; także większoS
ć składni wiersza polecenia,
opisana dalej w tym rozdziale, dostępna jest wyłącznie w Cmd.
Otwieranie Wiersza polecenia i uruchamianie polecenia
Argumenty wiersza polecenia /C oraz /K pozwalają uruchomić sesję Wiersza polece-
nia i uruchomić polecenie  na przykład polecenie MS-DOS albo plik wsadowy. Róż-
nica między nimi jest taka, że Cmd /C ciąg przerywa sesję Wiersza polecenia zaraz po
tym, jak ciąg zostanie wykonany, zaS
Cmd /K ciąg pozostawia sesję Wiersza polecenia
działającą po zakończeniu wykonywania ciągu. Zwróć uwagę na następujące rzeczy:
Musisz użyć albo /C, albo /K, jeżeli chcesz okreS
lić ciąg polecenia jako argument

dla Cmd. Jeżeli wpiszesz cmd ciąg, interpreter poleceń po prostu zignoruje ciąg.
Gdy ciąg jest wykonywany, nie możesz pracować z interpreterem poleceń. Aby

uruchomić polecenie i pozostawić okno Wiersza polecenia interaktywne, użyj po-
lecenia Start. Na przykład aby uruchomić Progwsad.bat i kontynuować wydawa-
nie poleceń MS-DOS, gdy działa program wsadowy, wpisz cmd /k start pro-
gwsad.bat.
Jeżeli dołączysz inne argumenty wiersza polecenia wraz z /C lub /K, to argumen-

ty /C lub /K muszą być ostatnimi argumentami przed ciąg.
Doddatkowe informacje dotyczące składni wiersza polecenia znajdziesz w podrozdziale  Używanie składni wiersza pole-
cenia Cmd na stronie 1007.
Cmd.exe i inne wiersze poleceń
Cmd.exe, aplikacja, której nazwa to Wiersz polecenia (ang. Command Prompt), jest
tylko jedną z kilku form wiersza polecenia dostępnych w systemie Windows XP.
Inne zawierają polecenie Uruchom w menu Start, pasek narzędzi Adres, pasek Ad-
res w Eksploratorze Windows oraz pasek Adres w przeglądarce Internet Explorer.
W wielu przypadkach te wiersze polecenia funkcjonują w podobny sposób.
Możesz na przykład uruchomić aplikacje systemu Windows z każdego z nich. (Je-
żeli uruchamiasz je z poziomu Internet Explorera, musisz podać dokładną S
cieżkę
albo Internet Explorer będzie próbował odnalex
ć adres URL odpowiadający twoje-
mu ciągowi polecenia). Cmd.exe wyróżnia się tym, że pozwala na wykonywanie
wewnętrznych poleceń MS-DOS (czyli poleceń, które nie są przechowywane w od-
dzielnych plikach .exe).
1004 CzęS
ć IX: Dodatki
Używanie funkcji AutoRun do wykonywania poleceń, kiedy uruchamiany
jest Wiersz polecenia
Odpowiednikiem Wiersza polecenia dla dawnego mechanizmu wsadowego Au-
toexec systemu MS-DOS jest funkcja zwana AutoRun. DomyS
lnie Wiersz polecenia
wykonuje podczas uruchamiania wszystko, co odnajdzie w dwóch następujących
wartoS
ciach rejestru:
WartoS
ć AutoRun w kluczu HKLM\Software\Microsoft\Command Processor

WartoS
ć AutoRun w kluczu HKCU\Software\Microsoft\Command Processor

WartoS
ć AutoRun w kluczu HKLM odnosi się do wszystkich kont użytkowników na
danym komputerze. WartoS
ć AutoRun w kluczu HKCU dotyczy jedynie bieżącego
konta użytkownika. Jeżeli występują obie wartoS
ci, obie są wykonywane  HKLM
przed HKCU.
Obie wartoS
ci AutoRun są danymi typu ciąg, co oznacza, że mogą zawierać tylko je-
den ciąg. (Możesz podać wartoS
ć wielociągu, jednak Windows XP zignoruje wszyst-
kie ciągi z wyjątkiem pierwszego). Dlatego też, aby wykonać sekwencję oddzielnych
instrukcji Wiersza polecenia, musisz użyć symboli poleceń albo utworzyć tę sekwen-
cję jako program wsadowy, a następnie użyć funkcji AutoRun do wywołania tego
programu.
Aby okreS
lić wartoS
ć AutoRun, otwórz edytor rejestru i przejdx
do klucza Command
Procesor w gałęzi HKLM lub HKCU. Utwórz tam nową wartoS
ć ciągu i nazwij ją Au-
toRun. Następnie podaj swój ciąg polecenia jako dane dla wartoS
ci AutoRun, dokład-
nie tak samo, jakbyS
wpisywał je w wierszu polecenia.
Aby wyłączyć polecenia AutoRun dla okreS
lonych sesji Wiersza polecenia, uru-
chom Wiersz polecenia z parametrem /D. Aby uzyskać więcej informacji na temat
składni Wiersza polecenia, patrz  Używanie składni Wiersza polecenia na stro-
nie 1007.
Używanie poleceń
Wpisywanie poleceń albo uruchamianie programów w wierszu polecenia systemu
Windows XP pod wieloma względami przypomina używanie wiersza polecenia każ-
dego innego systemu operacyjnego  MS-DOS, OS/2 czy Unix. Jeżeli używałeS
jedne-
go wiersza polecenia, to używałeS
ich wszystkich. Każdy system operacyjny posiada
polecenie do usuwania plików, inne do wyS
wietlania listy plików, inne do kopiowa-
nia plików itd. Nazwy i szczegóły mogą się różnić, ale jest to ten sam typ znaków.
WSKAZÓWKA
Wpisz /?, aby uzyskać pomoc
Możesz uzyskać pomoc dla każdego polecenia Wiersza polecenia, wpisując jego nazwę, a następnie /?. Na
przykład aby zobaczyć listę i wyjaS
nienie dla przełączników wiersza polecenia dla polecenia Dir, wpisz
dir /?. Jako sposób alternatywny, możesz wpisać słowo help i następnie nazwę polecenia  na przykład
help dir. W wypadku poleceń związanych z siecią poprzedx
swoje żądanie pomocy słowem net. Na przy-
kład wpisz net view /? albo net help view, aby uzyskać informacje dotyczące polecenia Net View (w przy-
padku poleceń sieciowych wpisanie net help polecenie dostarcza więcej informacji niż wpisanie net
polecenie /?). Możesz również wpisać słowo help bez argumentów, aby uzyskać listę wewnętrznych pole-
ceń i narzędzi systemowych dostarczonych z Windows XP.
Dodatek A: Praca z Wierszem polecenia 1005
Uruchamianie programów
W wierszu polecenia możesz uruchamiać wszystkie typy programów  programy dla
Windows XP, wczeS
niejszych wersji systemu Windows albo dla systemu MS-DOS 
a więc nie musisz znać x
ródła programu albo jego typu, aby go uruchomić. Jeżeli znaj-
duje się on na twoim dysku, po prostu wpisz jego nazwę (oraz S
cieżkę, jeżeli jest po-
trzebna), a następnie dowolne parametry. Powinien zadziałać bez żadnych pro-
blemów.
Jeżeli uruchamiasz program w trybie tekstowym, działa on w oknie Wiersza polecenia.
Kiedy przerwiesz działanie aplikacji, ponownie pojawi się wiersz polecenia. Jeżeli uru-
chomisz program dla systemu Windows, pojawi się on w swoim własnym oknie.
Kiedy uruchamiałeS
program dla systemu Windows z Wiersza polecenia we wcze-
snych wersjach systemu Microsoft Windows NT, sesja Wiersza polecenia pozosta-
wała niedostępna, dopóki program ten nie zakończył działania. Aby używać Wiersza
polecenia po uruchomieniu programu dla systemu Windows, musiałeS
uruchomić
ten program za pomocą polecenia Start. Zachowanie to uległo zmianie. W systemie
Windows XP (oraz w Windows 2000) domyS
lnie sesja Wiersza polecenia pozostaje
dostępna. Jeżeli chcesz przywrócić stare zachowanie, uruchom program z poleceniem
Start, używając przełącznika Wait:
Start /wait mójprog.exe
Przełącznik /Wait prawdopodobnie nie będzie użyteczny, dopóki z jakiegoS
powodu
nie będziesz potrzebował starego zachowania. Jednak polecenie Start posiada inne
opcje, które mogą być użyteczne. W wypadku programów przeznaczonych dla syste-
mu Windows możesz użyć przełącznika /Min albo /Max, aby otworzyć program
w zminimalizowanym lub w zmaksymalizowanym oknie. W wypadku programów
w trybie znakowym możesz wpisać (w cudzysłowie) tytuł, jaki chcesz, aby pojawił się
w oknie programu. Wszystkie parametry lub przełączniki, jakich chcesz użyć z pole-
ceniem Start, umieS
ć przed nazwą programu lub polecenia, które chcesz uruchomić.
Wszystko po nazwie programu przekazywane jest do programu jako parametr wier-
sza polecenia i jest ignorowane przez polecenie Start.
Aby uzyskać dalsze informacje dotyczące polecenia Start, wpisz w wierszu polecenia
start /?.
Używanie rozszerzeń poleceń
Rozszerzenia poleceń są zmianami lub dodatkami do następujących poleceń wew-
nętrznych: Del, Erase, Color, Cd, Chdir, Md, Mkdir, Prompt, Pushd, Popd, Set, Setlocal,
Endlocal, If, For, Call, Shift, Goto, Start, Assoc oraz Ftype. JeS
li rozszerzenia poleceń są
włączone, możesz użyć Cd albo Chdir do przełączenia do katalogu, którego nazwa za-
wiera spacje, bez umieszczania S
cieżki w cudzysłowie. Aby uzyskać więcej informacji
o poszczególnych rozszerzeniach poleceń, wpisz nazwę polecenia, a następnie /?.
(Możesz również wpisać słowo help przed nazwą polecenia).
Rozszerzenia poleceń są dostępne tylko dla Cmd.exe, nie dla Command.com, oraz są
domyS
lnie włączone. Ustaw wartoS
ć DWORD EnableExtensions w kluczu HKLM\
Software\Microsoft\Command Processor na 0, aby wyłączyć je dla wszystkich kont
użytkowników na danym komputerze. Ustaw EnableExtensions w kluczu HKCU\
1006 CzęS
ć IX: Dodatki
Software\Microsoft\Command Processor na 0, aby wyłączyć je dla bieżącego konta
użytkownika. Uruchom Wiersz polecenia z parametrem /E:off albo /E:on, aby
wyłączyć lub włączyć je dla bieżącej sesji, niezależnie od ustawień w rejestrze.
Uzupełnianie nazw plików i nazw katalogów
Wiersz polecenia oferuje nieocenioną funkcję uzupełniania nazw plików i nazw kata-
logów, która może oszczędzić ci problemów z wpisywaniem długich S
cieżek lub
nazw plików. Jeżeli rozpoczniesz wpisywanie ciągu polecenia, a następnie wciS
niesz
klawisz [Tab], domyS
lny znak uzupełniania, Wiersz polecenia zaproponuje dalszą na-
zwę pliku lub katalogu, która jest zgodna z tym, co wpisałeS
do tej pory. Na przykład
aby przełączyć się do katalogu, który rozpoczyna się od litery Q, możesz wpisać cd q
i wcisnąć domyS
lny znak uzupełniania nazwy katalogu tyle razy, ile będzie potrzeba,
aż katalog, którego potrzebujesz, pojawi się.
DomyS
lnie znakiem uzupełniania dla uzupełniania nazw plików i uzupełniania

nazw katalogów jest klawisz [Tab]. Możesz zmienić te ustawienia, modyfikując
wartoS
ci rejestru: HKCU\Software\Microsoft\Command Processor\Comple-
tionChar oraz HKCU\Software\Microsoft\Command Processor\PathComple-
tionChar. Te wartoS
ci DWORD okreS
lają odpowiednio znaki uzupełniania dla pli-
ków i katalogów dla bieżącego użytkownika. (Aby zmienić te ustawienia dla
wszystkich użytkowników, zmodyfikuj te same klucze w gałęzi HKLM). Jeżeli
chcesz poeksperymentować z tymi ustawieniami rejestru, miej na uwadze nastę-
pujące rzeczy: jeżeli wartoS
ć CompletionChar jest okreS
lona, a PathCompletion-
Char albo nie jest obecna, albo ustawiona jest na szestnastkową wartoS
ć 0x40, to
ustawienie wartoS
ci CompletionChar działa zarówno dla uzupełniania nazw pli-
ków, jak i uzupełniania nazw katalogów. We wszystkich przypadkach znaki uzu-
pełniania powinny być okreS
lone jako wartoS
ci szestnastkowe  na przykład 0x9
dla klawisza Tab, 0x4 dla [Ctrl+D], 0x6 dla [Ctrl+F], 0xC dla [Ctrl+L] itd.
Ustawienia wprowadzone w gałęzi HKLM dodawane są do tych gałęzi HKCU. In-

nymi słowy, możesz ustawić znaki uzupełniania dla wszystkich użytkowników
poprzez gałąx
HKLM, a indywidualni użytkownicy mogą dodać swoje własne
znaki uzupełniania w gałęzi HKCU.
Możesz również unieważnić ustawienia rejestru dla poszczególnych sesji Wiersza po-
lecenia, podczas uruchamiania sesji wpisując Cmd /F:on albo Cmd /F:off. Wpisanie
Cmd /F:on uruchomi sesję Wiersza polecenia z kombinacją klawiszy [Ctrl+D] jako zna-
kiem uzupełnienia S
cieżki oraz [Ctrl+F] jako znakiem uzupełnienia pliku, wyłączając
znaki uzupełnienia ustawione w rejestrze. Cmd /F:off uruchomi sesję Wiersza polece-
nia bez znaków uzupełnienia, niezależnie od twoich ustawień w rejestrze. Zarówno
Cmd /F:on, jak i Cmd /F:off wyłączają klawisz [Tab] jako znak uzupełnienia.
WSKAZÓWKA
Używanie symboli wieloznacznych dla uzupełniania nazw plików i katalogów
Wiersz polecenia rozpoznaje symbole wieloznaczne w nazwie pliku i w S
cieżce. Na przykład wpisanie cd
pro*, może przenieS
ć cię do folderu Program Files (oczywiS
cie w zależnoS
ci od tego, gdzie się znajdujesz
w momencie wpisywania). Ponieważ możesz umieS
cić kilka symboli wieloznacznych w ciągu, możesz na-
wet utworzyć sformułowania, takie jak cd pro*\com*\mic*, aby przedostać się do folderu Program Fi-
les\Common Files\Microsoft Shared.
Dodatek A: Praca z Wierszem polecenia 1007
Używanie składni Wiersza polecenia
Kompletna składnia dla Cmd.exe to:
cmd [/a | /u] [/q] [/d] [/e:on | /e:off] [/f:on | /f:off] [/v:on |
/v:off] [[/s] [/c | /k] ciąg]
Wszystkie argumenty są opcjonalne.
/A| /U
Argument ten pozwala okreS
lić system kodowania używany dla tekstu, który jest
przekazywany do pliku lub urządzenia. Użyj /A dla ANSI albo /U dla Unicode.
DomyS
lnym systemem jest ANSI.
/Q
Argument /Q uruchamia Wiersz polecenia z wyłączonym echem. (Gdy echo jest
wyłączone, nie musisz umieszczać linii @echo off, aby ukryć wyS
wietlanie poleceń
w programie wsadowym. Aby ponownie włączyć echo, po uruchomieniu Wiersza
polecenia z parametrem /Q wpisz echo on w wierszu polecenia).
/D
Argument /D wyłącza wykonywanie wszystkich poleceń AutoRun okreS
lonych
w rejestrze. (Szczegółowe informacje znajdują się w podrozdziale  Używanie
funkcji AutoRun do wykonywania poleceń, kiedy uruchamiany jest Wiersz pole-
cenia na stronie 1004).
/E:on | /E:off
Argument /E pozwala na unieważnienie bieżących ustawień rejestru w stosunku
do rozszerzeń poleceń. (Patrz  Używanie rozszerzeń poleceń na stronie 1005).
/F:on | F:off
Argument /F pozwala na unieważnienie bieżących ustawień rejestru w stosunku
do uzupełniania nazw plików i katalogów. (Patrz  Uzupełnianie nazw plików
i nazw katalogów na stronie 1006).
/V:on | /V:off
Argument /V pozwala na włączenie lub wyłączenie opóx
nionego rozwijania
zmiennych. Na przykład jeS
li użyjesz /V:on, zmienna !var! jest rozwijana tylko
wtedy, gdy jest wykonywana. DomyS
lnym ustawieniem jest /V:off. Aby ustawić
domyS
lne włączanie opóx
nienia rozwijania zmiennej, dodaj wartoS
ć DWORD De-
layedExpansion do klucza HKLM\Software\Microsoft\Command Processor (dla
wszystkich użytkowników na danym komputerze) albo do klucza HKCU\ Soft-
ware\Microsoft\Command Processor (tylko dla bieżącego konta użytkownika)
i ustaw wartoS
ć DelayedExpansion na 1. (Opóx
nione rozwijanie zmiennych jest
użyteczne przy instrukcjach warunkowych oraz pętlach w programach wsado-
wych. Aby uzyskać więcej informacji, w wierszu polecenia wpisz help set).
/ S [/C | /K] ciąg
Alternatywne argumenty /C i /K pozwalają na uruchomienie polecenia przy uru-
chamianiu Wiersza polecenia  przy czym parametr /C przerywa sesję po wyko-
naniu polecenia, a parametr /K pozostawia ją otwartą. Umieszczenie parametru
/S przed /C albo /K zakłóca przetwarzanie cudzysłowów w ciągu. Aby uzyskać
więcej informacji, patrz  Otwieranie Wiersza polecenia i uruchamianie polecenia
na stronie 1003.
1008 CzęS
ć IX: Dodatki
Jeżeli powyższe warunki nie są spełnione oraz jeżeli pierwszy znak w ciągu to cu-
dzysłów, Wiersz polecenia ignoruje pierwszy i ostatni znak cudzysłowu w ciągu.
Edycja wiersza polecenia
Przy pracy z Wierszem polecenia często wpisujesz te same polecenia kilka razy albo
wpisujesz kilka podobnych poleceń. Kiedy popełnisz błąd przy wpisywaniu polece-
nia, nie chcesz przepisywać całoS
ci  chcesz jedynie poprawić częS
ć, która jest błędna.
Windows XP zawiera funkcję, która przywołuje poprzednie polecenia i pozwala na
ich edycję w bieżącej linii polecenia. Tabela A-1 pokazuje klawisze edycji oraz ich
funkcje.
Table A-1. Klawisze edycji wiersza polecenia
Klawisz Funkcja
Strzałka w górę Przywołuje wczeS
niejsze polecenie w historii poleceń
Strzałka w dół Przywołuje następne polecenie w historii poleceń
PageUp Przywołuje najwczeS
niejsze polecenie użyte w tej sesji
PageDown Przywołuje najnowsze polecenie użyte w tej sesji
Strzałka w lewo Przechodzi w lewo o jeden znak
Strzałka w prawo Przechodzi w prawo o jeden znak
Ctrl+Strzałka w lewo Przechodzi w lewo o jedno słowo
Ctrl+Strzałka w prawo Przechodzi w prawo o jedno słowo
Home Przechodzi na początek linii
End Przechodzi na koniec linii
Esc CzyS
ci bieżące polecenie
F7 WyS
wietla historię poleceń w menu podręcznym
F8 WyS
wietla polecenia, które rozpoczynają się od znaków obecnych w bieżącym
poleceniu
Alt+F7 CzyS
ci historię poleceń
Dostępna w wierszu polecenia funkcja przywoływania przechowuje historię poleceń
wpisanych podczas sesji Wiersza polecenia. Aby wyS
wietlić tę historię, wciS
nij kla-
wisz [F7]. Pojawi się okno zawierające polecenia, które ostatnio wpisałeS
. Aby wybrać
jakieS
polecenie, użyj klawiszy strzałek. Następnie wciS
nij klawisz [Enter], aby po-
nownie użyć zaznaczonego polecenia, albo wciS
nij klawisz [Strzałka w lewo], aby
wstawić tekst w linii polecenia bez wykonywania tego polecenia. (Umożliwia to edy-
cję danego polecenia, zanim zostanie ono wykonane).
Aby użyć historii poleceń, nie musisz wyS
wietlać menu podręcznego. Możesz poru-
szać się po historii za pomocą klawiszy [Strzałka w górę] oraz [Strzałka w dół].
Klawisz [F8] dostarcza przydatnej alternatywy dla klawisza [Strzałka w górę]. Kla-
wisz [Strzałka w górę] przenosi cię poprzez polecenia na samą górę bufora poleceń
i zatrzymuje się. Klawisz [F8] robi to samo, z tym wyjątkiem, że kiedy dostaniesz się
na górę buforu, to przechodzi z powrotem na dół. Co więcej, klawisz [F8] wyS
wietla
tylko te polecenia z buforu, które rozpoczynają się od znaków, które wpisałeS
, zanim
nacisnąłeS
klawisz [F8]. Wpisz literę d w wierszu polecenia (nie wciskaj klawisza [En-
Dodatek A: Praca z Wierszem polecenia 1009
ter]) i wciS
nij [F8] kilka razy. Przejdziesz przez ostatnio wpisane polecenia, które za-
czynają się od litery d, takie jak Dir albo Del. Teraz wpisz e (po literze d), i wciS
nij [F8]
jeszcze kilka razy. Przejdziesz przez polecenia Del i inne, które rozpoczynają się od li-
ter de. Możesz sobie zaoszczędzić wielu uderzeń w klawisze używając [F8], jeżeli
znasz pierwsze litery polecenia, którego szukasz.
Używanie symboli wieloznacznych
System Windows XP, podobnie jak MS-DOS, rozpoznaje dwa symbole wieloznaczne:
? oraz *. Znak zapytania reprezentuje dowolny pojedynczy znak w nazwie pliku.
Gwiazdka odpowiada dowolnej liczbie znaków.
W systemie MS-DOS gwiazdka działała tylko na końcu nazwy pliku albo rozszerze-
nia. Windows XP traktuje gwiazdkę w sposób znacznie bardziej elastyczny, pozwa-
lając na umieszczenie kilku gwiazdek w ciągu polecenia oraz pozwalając na używa-
nie gwiazdek w dowolnym miejscu.
Używanie symboli poleceń
Programy starszego typu, które biorą wszystkie swoje dane wejS
ciowe z linii polece-
nia, a następnie działają bez niczyjej pomocy, mogą być użyteczne w systemie wielo-
zadaniowym. Możesz je wywołać, tak aby wykonywały skomplikowane przetwarza-
nie w tle, i kontynuować pracę z innymi programami na pierwszym planie. System
Windows XP zawiera funkcje, które sprawiają, że programy bazujące na wierszu po-
lecenia stają się potężniejsze, i które pozwalają na powiązanie programów w taki sp-
osób, że póx
niejsze używają danych wyjS
ciowych swoich poprzedników jako swoich
danych wejS
ciowych.
W celu usprawnienia wspólnej pracy wiele programów wiersza polecenia stosuje ze-
staw konwencji, które kontrolują ich współpracę:
DomyS
lnie programy pobierają wszystkie dane wejS
ciowe jako linie tekstu wpisa-

ne z klawiatury. Ale dane wejS
ciowe w tym samym formacie mogą być również
przekierowane z pliku lub dowolnego urządzenia zdolnego do wysyłania linii
tekstu.
DomyS
lnie programy wysyłają wszystkie dane wyjS
ciowe na ekran jako linie tek-

stu. Ale dane wyjS
ciowe w tym samym formacie mogą być również przekierowa-
ne do pliku albo innego urządzenia, takiego jak drukarka.
Programy są napisane w taki sposób, by po zakończeniu działania generowały

wartoS
ć nazywaną wartoS
cią zwracaną, aby wskazać wynik programu.
Jeżeli programy napisane są zgodnie z tymi zasadami, możesz użyć symboli znaj-
dujących się w tabeli A-2, do kontrolowania danych wejS
ciowych i wyjS
ciowych pro-
gramu oraz do wiązania programów ze sobą.
1010 CzęS
ć IX: Dodatki
TABELA A-2. Symbole poleceń
Symbol Opis
< Przekierowuje dane wejS
ciowe
> Przekierowuje dane wyjS
ciowe
>> Dołącza przekierowane dane wyjS
ciowe do istniejących danych
| Przekazuje dane wyjS
ciowe
& Oddziela różne polecenia w jednej linii polecenia
&& Uruchamia polecenie znajdujące się po symbolu && tylko wtedy, gdy polecenie przed tym
symbolem zostało wykonane z powodzeniem
|| Uruchamia polecenie po symbolu II tylko wtedy, gdy polecenia przed tym symbolem
nie udało się wykonać
^ Traktuje następny symbol jako zwykły znak
(and) Grupuje polecenia
Symbole przekierowania
Tak jak w systemach MS-DOS i Unix, Wiersz polecenia w Windows XP pozwala na
unieważnienie domyS
lnego x
ródła dla danych wejS
ciowych (klawiatura) albo domy-
S
lnego miejsca przeznaczenia (ekran).
Przekierowanie danych wyjS
ciowych
Aby przekierować dane wyjS
ciowe do pliku, wpisz polecenie i po nim znak większoS
-
ci (>), a następnie nazwę pliku. Na przykład aby wysłać dane wyjS
ciowe polecenia
Dir do pliku zamiast na ekran, wpisz następujący tekst:
dir /b *.bat > batch.lst
Ta linia polecenia tworzy plik o nazwie Batch.lst, który zawiera nazwy wszystkich
plików z rozszerzeniem .bat znajdujących się w bieżącym folderze.
Użycie dwóch znaków większoS
ci (>>) przekierowuje dane wyjS
ciowe i dodaje je do
istniejącego pliku. Na przykład:
dir /b *.cmd >> batch.lst
Ta linia polecenia dodaje listę plików z rozszerzeniem .cmd do poprzednio utworzo-
nego pliku, zawierającego pliki z rozszerzeniem .bat. (Jeżeli użyjesz symboli >>, aby
dodać dane do pliku, który nie istnieje, system Windows XP utworzy nowy plik).
Przekierowanie danych wejS
ciowych
Aby przekierować dane wejS
ciowe do pliku, wpisz polecenie i po nim znak mniejszo-
S
ci (<), a następnie nazwę pliku. Przykładowymi poleceniami, które mogą przyjąć
dane wejS
ciowe z pliku są polecenia Sort oraz More. Następujący przykład używa po-
lecenia Sort do przefiltrowania pliku utworzonego wczeS
niej za pomocą polecenia
Dir.
sort < batch.lst
Plik danych wejS
ciowy, Batch.lst, zawiera listę plików .bat i następującą po niej listę
plików .cmd (przy założeniu, że posiadasz jakieS
pliki tego typu w bieżącym folde-
rze). Dane wyjS
ciowe na ekranie zawierają tę samą listę plików, ułożoną alfabetycznie
według nazwy.
Dodatek A: Praca z Wierszem polecenia 1011
Przekierowanie danych wejS
ciowych i wyjS
ciowych
Możesz przekierować zarówno dane wejS
ciowe, jak i dane wyjS
ciowe w linii polece-
nia. Na przykład aby użyć pliku Batch.lst jako danych wejS
ciowych dla polecenia Sort
i wysłać jego dane wyjS
ciowe do pliku o nazwie Sorted.lst, wpisz następujący tekst:
sort < batch.lst > sorted.lst
Standardowe wyjS
cie i standardowe błędy
Programy mogą być napisane, aby wysyłały swoje dane wyjS
ciowe do standardowe-
go urządzenia danych wyjS
ciowych albo standardowego urządzenia błędów. Czasa-
mi programiS
ci piszą swoje programy tak, aby wysyłały różne typy danych wyjS
cio-
wych do obu urządzeń. Nie zawsze możesz powiedzieć które jest które, ponieważ do-
myS
lnie oba urządzenia to ekran.
Polecenie Type systemu Windows XP pokazuje różnicę. Kiedy zostanie użyte z sym-
bolami wieloznacznymi (coS
, czego nie mogłeS
zrobić z poleceniem Type w syste-
mach MS-DOS czy też Windows 95/98/Me), wysyła nazwę każdego pasującego pli-
ku do standardowego wyjS
cia błędów oraz wysyła zawartoS
ć pliku do standardowe-
go wyjS
cia. Ponieważ jedne i drugie dane wędrują na ekran, widzisz ładny widok
z nazwą każdego pliku i jego zawartoS
cią.
Jednak jeS
li zechcesz spróbować przekierować dane wyjS
ciowe do pliku, jak tu:
type *.bat > std.out
nazwy plików nadal będą pojawiać się na ekranie, ponieważ standardowe wyjS
cie
błędów ciągle skierowane jest na ekran. Jedynie zawartoS
ć plików zostanie przekiero-
wana do pliku Std.out.
System Windows XP pozwala uS
ciS
lić symbol przekierowania: możesz poprzedzić go
numerem. Użyj 1> (albo po prostu >) dla standardowego wyjS
cia, a 2> dla standardo-
wego wyjS
cia błędów. Na przykład:
type *.bat 2> err.out
Tym razem zawartoS
ć plików wędruje na ekran, a ich nazwy przekierowywane są do
pliku Err.out. Możesz przekierować jedne i drugie do oddzielnych plików, wpisując
następujące polecenie:
type *.bat 2> err.out 1> std.out
Symbol potoku
Symbol potoku (|) jest używany do wysłania lub przekazania danych wyjS
ciowych
jednego programu do drugiego programu jako jego danych wejS
ciowych. Przekazy-
wanie jest powszechnie używane z narzędziem More, które wyS
wietla wiele ekranów
danych wyjS
ciowych po jednym pełnym ekranie na raz. Na przykład:
help dir | more
To polecenie używa danych wyjS
ciowych polecenia Help jako danych wejS
ciowych
dla polecenia More. Polecenie More filtruje pierwszy zapełniony ekran danych wyjS
-
ciowych polecenia Help, wysyła je na ekran jako swoje własne dane wyjS
ciowe, a na-
stępnie czeka na wciS
nięcie klawisza, zanim wyS
le więcej przefiltrowanych danych
wyjS
ciowych.
1012 CzęS
ć IX: Dodatki
Symbole łączenia poleceń
System Windows XP pozwala na wpisanie kilku poleceń w jednej linii polecenia. Co
więcej, możesz uzależnić póx
niejsze polecenia od wyników poleceń wczeS
niejszych.
Funkcja ta może być szczególnie użyteczna w programach wsadowych i makrach po-
lecenia Doskey, ale może okazać się pomocna również w wierszu polecenia.
Aby po prostu połączyć polecenia, bez uwzględniania ich wyników, użyj symbolu &:
copy a:plik.dat & edit plik.dat
Ale co zrobić, jeS
li na dysku A nie ma pliku Plik.dat? Wtedy nie może on być skopio-
wany na bieżący dysk i próba wykonania polecenia Edit zakończy się niepowodze-
niem, jeS
li nie będzie można odnalex
ć tego pliku. Twój ekran zostanie zapełniony ko-
munikatami o błędach. Windows XP dostarcza dwóch symboli poleceń, pozwa-
lających na większą kontrolę nad taką sytuacją:
Symbol && powoduje, że drugie polecenie zostanie wykonane, tylko jeS
li próba

wykonania pierwszego polecenia zakończy się powodzeniem.
Symbol || powoduje uruchomienie drugiego polecenia, tylko jeS
li próba wykona-

nia pierwszego polecenia zakończy się niepowodzeniem.
Rozważ taką zmodyfikowaną wersję poprzedniego przykładu:
copy a:plik.dat && edit plik.dat
W tym przypadku, jeżeli próba wykonania polecenia Copy zakończy się niepowo-
dzeniem, polecenie Edit zostaje zignorowane.
Czasami potrzebujesz odwrotnego efektu: wykonać drugie polecenie, tylko jeżeli pró-
ba wykonania pierwszego zakończy się niepowodzeniem. Możesz to zrobić używając
symbolu ||:
copy a:plik.dat || copy b:plik.dat
Polecenie to próbuje skopiować plik z dysku A. Jeżeli się to nie uda, to spróbuje sko-
piować ten plik z dysku B.
Symbol Escape
Niektóre symbole poleceń są dopuszczalnymi znakami dla nazw plików. Prowadzi to
do niejasnoS
ci. Możesz rozwiązać takie wątpliwoS
ci, używając znaku daszka (^) do
wskazania, że cokolwiek następuje po tym znaku, jest znakiem, a nie symbolem pole-
cenia.
Rozważ następujące polecenie:
copy f:\bajki\Tom&Jerry
Kopiuje to plik F:\Bajki\Tom do bieżącego folderu, a następnie wykonuje polecenie
Jerry  prawdopodobnie nie tego chciałeS
. Możesz myS
leć, że ponieważ nie ma spacji
przed i po symbolu &, to system będzie wiedział, że odnosisz się do pliku o nazwie
Tom&Jerry. Nieprawda. Kiedy w linii polecenia pojawia się symbol polecenia, cokol-
wiek po nim następuje, z założenia traktowane jest jako polecenie, niezależnie od
tego, czy jest wpisane ze spacją, czy też bez niej. Użyj znaku karetki, jak pokazano po-
niżej, aby wskazać, że odnosisz się do nazwy pliku.
copy f:\bajki\Tom^&Jerry
Dodatek A: Praca z Wierszem polecenia 1013
Alternatywnie, zamiast używać symbolu ^, możesz umieS
cić S
cieżkę pliku, która za-
wiera symbole poleceń (albo problematyczne znaki, takie jak spacja) w cudzysłowie,
i osiągnąć ten sam efekt. Na przykład:
dir "f:\bajki\Tom&Jerry"
Wstrzymywanie lub anulowanie wykonywania poleceń
Możesz wstrzymać albo anulować wykonywanie polecenia, które wpisałeS
w wier-
szu polecenia. (Pamiętaj o tym, jeżeli przypadkiem zażądasz katalogu wszystkich
plików  albo gorzej, wpiszesz polecenie usunięcia wszystkich plików  na ogrom-
nym dysku serwera sieciowego).
Aby wstrzymać wykonywanie polecenia, wciS
nij klawisze [Ctrl+S] albo naciS
nij kla-
wisz [Pause]. Aby wznowić wykonywanie, wciS
nij dowolny klawisz.
Jeżeli masz włączony Tryb szybkiej edycji dla okna Wiersza polecenia (patrz  Usta-
wianie innych opcji na stronie 1019), po prostu kliknij okno, aby wstrzymać wykony-
wanie polecenia. Aby wznowić wykonywanie, kliknij prawym przyciskiem myszy
wewnątrz okna.
Aby anulować polecenie, wciS
nij klawisze [Ctrl+C] lub [Ctrl+Break]. Obie kombinacje
spowodują anulowanie twojego polecenia i przywrócenie wiersza polecenia. Jednak
bądx
uważny, ponieważ wszelkie działanie (takie jak usuwanie plików), które miało
miejsce, zanim anulowałeS
polecenia, zostało wykonane  i nie może być cofnięte.
Proste wpisywanie poleceń za pomocą makr polecenia Doskey
Narzędzie Doskey pozwala ci kapsułować ciągi poleceń jako łatwe do wpisania ma-
kra. Na przykład wpisując następujący tekst w wierszu polecenia:
doskey 50=mode con:lines=50
tworzysz makro o nazwie 50, które wykonuje ciąg polecenia mode con:lines=50.
Możesz utworzyć tyle makr, ile tylko chcesz, używając narzędzia Doskey, ale twoje
makra działają tylko dla bieżącej sesji Wiersza polecenia. Aby utworzyć makra do
wielokrotnego użytku, zapisz je jako plik niesformatowanego tekstu, używając edy-
tora, takiego jak Notatnik. Następnie wczytaj je z wiersza polecenia, używając
przełącznika /Macrofile. Na przykład jeżeli twoje makra przechowywane są w pliku
C:\MojeMakra.txt, wpisanie:
doskey /macrofile=c:\mojemakra.txt
udostępnia twoje makra dla bieżącej sesji Wiersza polecenia. (Jeżeli regularnie używasz
tego samego pliku makr, rozważ użycie funkcji AutoRun do wczytania twoich makr.
Szczegółowe informacje znajdziesz w podrozdziale  Używanie funkcji AutoRun do
wykonywania poleceń, kiedy uruchamiany jest Wiersz polecenia na stronie 1004).
Makra polecenia Doskey mogą używać parametrów zastępowalnych w dużej mierze
w ten sam sposób, co pliki wsadowe. Różnica między parametrem narzędzia Doskey
i parametrem pliku wsadowego jest taka, że ten pierwszy używa symbolu dolara za-
miast symbolu procentów. Parametry od 1 do 9 okreS
lane są zatem jako $1 do $9. Na
przykład polecenie makra Doskey
doskey linie=mode con:lines=$1
1014 CzęS
ć IX: Dodatki
pozwala ci przełączyć twój ekran poprzez wpisanie słowa linie, a następnie podanie
żądanej liczby linii.
W makrach polecenia Doskey symbol $* reprezentuje wszystkie podane argumenty,
nawet jeżeli jest ich więcej niż dziewięć.
W makrach Doskey możesz używać symboli przekierowania, potoku, symboli łącze-
nia poleceń, ale musisz wstawić symbol karetki (^) przed każdym takim symbolem.
Na przykład następujące polecenie tworzy makro, które przekazuje dane wyjS
ciowe
poprzez filtr More:
doskey mtype=type $* ^| more /e
Aby uzyskać więcej informacji dotyczących używania polecenia Doskey, w wierszu
polecenia wpisz doskey /?.
Używanie zmiennych S
rodowiskowych
Systemy operacyjne bazujące na wierszu polecenia tradycyjnie używają zmiennych
S
rodowiskowych jako S
rodka umożliwiającego programom dzielenie informacji i czy-
tanie zmiennych globalnych. (System Windows XP  oraz aplikacje napisane dla Win-
dows XP  używają do tego samego celu rejestru). Aby użyć zmiennej S
rodowiskowej
w poleceniu, programie albo adresie, umieS
ć ją między znakami procentów, jak
w tym przykładzie: %UserName%.
Przeglądanie zmiennych S
rodowiskowych
Polecenie Set pozwala na sprawdzenie, jak również ustawienie zmiennych S
rodowi-
skowych. Aby sprawdzić bieżące zmienne S
rodowiskowe, otwórz okno Wiersza pole-
cenia i wpisz set (bez żadnych parametrów). Windows XP wyS
wietli listę wszystkich
bieżących zmiennych S
rodowiskowych oraz ich wartoS
ci, tak jak pokazuje typowy
przykład:
ALLUSERSPROFILE=F:\Documents and Settings\All Users
APPDATA=F:\Documents and Settings\Piotr\Dane aplikacji
CommonProgramFiles=F:\Program Files\Common Files
COMPUTERNAME=NEVERLAND
ComSpec=F:\WINDOWS\system32\cmd.exe
HOMEDRIVE=F:
HOMEPATH=\Documents and Settings\Piotr
LOGONSERVER=\\NEVERLAND
NUMBER_OF_PROCESSORS=1
OS=Windows_NT
Path=F:\WINDOWS\system32;F:\WINDOWS;F:\WINDOWS\System32\Wbem;F:\ProgramFiles\SupportTools\
PATHEXT=.COM;.EXE;.BAT;.CMD;.VBS;.VBE;.JS;.JSE;.WSF;.WSH
PROCESSOR_ARCHITECTURE=x86
PROCESSOR_IDENTIFIER=x86 Family 6 Model 6 Stepping 0, GenuineIntel
PROCESSOR_LEVEL=6
PROCESSOR_REVISION=0600
ProgramFiles=F:\Program Files
PROMPT=$P$G
SESSIONNAME=Console
SystemDrive=F:
SystemRoot=F:\WINDOWS
TEMP=F:\DOCUME~1\Piotr\USTAWI~1\Temp
TMP=F:\DOCUME~1\Piotr\USTAWI~1\Temp
USERDOMAIN=NEVERLAND
Dodatek A: Praca z Wierszem polecenia 1015
USERNAME=Piotr
USERPROFILE=F:\Documents and Settings\Piotr
windir=F:\WINDOWS
Modyfikowanie zmiennych S
rodowiskowych
Wiersz polecenia pobiera swoje zmienne S
rodowiskowe z trzech x
ródeł:
Wszelkich zmiennych ustawionych w twoim pliku Autoexec.bat

Zmiennych systemowych, zapisanych w kluczu HKLM\SYSTEM\CurrentConso-

leSet\Control\Session Manager\Environment
Zmiennych użytkownika, zapisanych w kluczu HKCU\Environment

Kiedy się logujesz, Windows XP przeszukuje plik Autoexec.bat w głównym folderze
na dysku startowym. Podczas logowania system w rzeczywistoS
ci nie wykonuje pli-
ku Autoexec.bat, a jedynie skanuje go w poszukiwaniu zmiennych S
rodowiskowych
rozpoczętych od instrukcji Set. Jeżeli nie chcesz, aby Windows XP przeszukiwał plik
Autoexec.bat pod kątem instrukcji Set, otwórz edytor rejestru i przejdx
do klucza
KHCU\Software\Microsoft\Windows NT\CurrentVersion\Winlogon. Następnie
zmień dane powiązane z wartoS
cią ParseAutoexec z 1 na 0.
Zarówno zmienne systemowe, jak i użytkownika przechowywane są w rejestrze, ale
nie musisz uruchamiać edytora rejestru, aby je zmienić. Zamiast tego otwórz Panel
sterowania, a następnie System. Kliknij kartę Zaawansowane i przycisk Zmienne S
ro-
dowiskowe. Aby zmienić zmienne systemowe, musisz być zalogowany jako członek
grupy Administratorzy.
Zmiany S
rodowiskowe wprowadzone w Panelu sterowania stosowane są dla twojej
następnej i póx
niejszych sesji Wiersza polecenia (oczywiS
cie nie dla bieżących). Zmia-
ny wprowadzone w pliku Autoexec.bat nie są egzekwowane, dopóki nie zalogujesz
się po raz kolejny. W przypadku sprzecznych ustawień, zmienne użytkownika mają
pierwszeństwo przed zmiennymi systemowymi, które z kolei mają pierwszeństwo
przed zmiennymi zadeklarowanymi w pliku Autoexec.bat. Jednak zmienna Path ku-
muluje się. To znaczy, że zmiany wykonane w dowolnym miejscu dołączane są do zmian
wykonanych w innych miejscach. (Jednak zmiany wprowadzone w pliku Autoexec.bat
lub kluczu HKCU\Environment są nieobowiązujące aż do twojego następnego logo-
wania).
Dla danej sesji Wiersza polecenia możesz zmodyfikować zmienne S
rodowiskowe za
pomocą S
rodków instrukcji Set. Instrukcje takie dotyczą tylko bieżącej sesji i dowol-
nych aplikacji (włączając w to dodatkowe sesje Wiersza polecenia) zapoczątkowa-
nych w bieżącej sesji.
UWAGA
Plik Autoexec.nt nie wpływa na S
rodowisko Wiersza polecenia. Autoexec.nt dotyczy tylko aplikacji systemu
MS-DOS. Chociaż Wiersz polecenia jest interpreterem poleceń systemu MS-DOS, jako taki jest aplikacją
systemu Windows XP.
1016 CzęS
ć IX: Dodatki
Predefiniowane zmienne S
rodowiskowe
Wiele zmiennych S
rodowiskowych w przykładzie powyżej należy do tych, które
system Windows XP zestawia automatycznie z informacjami o twoim komputerze.
Możesz używać tych wartoS
ci w programach wsadowych, makrach polecenia Do-
skey i w wierszu polecenia  a jeżeli jesteS
programistą, w programach, które pi-
szesz. Zdefiniowane zmienne S
rodowiskowe zawierają:
Informacje o twoim miejscu w sieci. COMPUTERNAME zawiera nazwę twoje-

go komputera, USERDOMAIN zawiera nazwę domeny, do której jesteS
zalogo-
wany, a UserName zawiera twoją nazwę logowania.
Informacje o twoim komputerze. PROCESSOR_ARCHITECTURE zawiera typ

procesora (taki jak  x86 ), a PROCESSOR_IDENTIFIER, PROCESSOR_LEVEL
i PROCESSOR_REVISION dostarczają szczegółowych informacji o wersji procesora.
Informacje o systemie Windows XP. SystemRoot zawiera dysk i folder, w którym

zainstalowany jest system Windows XP; SystemDrive zawiera tylko literę dysku.
Informacje o twoich programach. Kiedy wpisujesz nazwę programu (aby uru-

chomić program) bez podawania jego S
cieżki, Windows XP najpierw przeszu-
kuje bieżący folder. Jeżeli program nie znajduje się w bieżącym katalogu, Win-
dows XP przeszukuje każdy folder wymieniony w zmiennej Path.
Informacje o wierszu polecenia. PROMPT zawiera kody, które okreS
lają

wygląd samego wiersza polecenia. (Aby uzyskać więcej informacji, w wierszu
polecenia wpisz prompt /?).
Dostosowywanie okna Wiersza polecenia
Możesz dostosować wygląd okna Wiersza polecenia na kilka sposobów. Możesz zmie-
nić jego rozmiar, wybrać czcionkę, a nawet przyjemne dla oka kolory. Możesz zacho-
wać te ustawienia niezależnie dla każdego skrótu, który uruchamia sesję Wiersza pole-
cenia, tak że możesz wprowadzić odpowiednie ustawienia dla różnych zadań.
Aby dostosować okno Wiersza polecenia, wprowadx
ustawienia w oknie dialogo-
wym właS
ciwoS
ci, które możesz wywołać na jeden z trzech sposobów:
Kliknij prawym przyciskiem myszy skrót, który otwiera okno Wiersza polecenia,

a następnie wybierz z menu podręcznego WłaS
ciwoS
ci. Zmiany, jakie wprowa-
dzisz w tym miejscu, będą dotyczyć wszystkich przyszłych sesji Wiersza polecenia
uruchomionych za pomocą tego skrótu.
Kliknij ikonę Menu kontrolnego na oknie Wiersza polecenia i wybierz WłaS
ciwoS
ci

w Menu kontrolnym. (Jeżeli Wiersz polecenia jest uruchomiony w trybie pełnoekra-
nowym, wciS
nij [Alt+Enter], aby przełączyć się do okna). Zmiany, jakie wprowa-
dzisz w tym miejscu, dotyczą bieżącej sesji. Kiedy będziesz opuszczać okno dialogo-
we właS
ciwoS
ci, zobaczysz opcję umożliwiającą zastosowanie twoich zmian do
skrótu, za pomocą którego została uruchomiona ta sesja. Jeżeli ją wybierzesz,
wszystkie następne sesje uruchomione z tego skrótu będą miały nowe właS
ciwoS
ci.
Kliknij ikonę Menu kontrolnego w oknie Wiersza polecenia i wybierz DomyS
lne

z Menu kontrolnego. Zmiany tu wprowadzone nie wpłyną na bieżącą sesję. Za-
Dodatek A: Praca z Wierszem polecenia 1017
miast tego będą one dotyczyć wszystkich przyszłych sesji, z wyjątkiem tych uru-
chamianych za pomocą skrótu, którego właS
ciwoS
ci zmodyfikowałeS
. Dotyczą
one również przyszłych sesji w trybie znakowym, aplikacji dla systemu MS-DOS,
które nie posiadają pliku konfiguracyjnego (PIF  ang. Program Information File)
i które nie przechowują swoich własnych ustawień.
Ustawianie rozmiaru i pozycji okna
Aby zmienić miejsce na ekranie, w którym pojawiają się nowo uruchomione okna
Wiersza polecenia, otwórz okno dialogowe właS
ciwoS
ci dla okna i kliknij kartę Układ
(zobacz rysunek A-1).
Rysunek A-1. Ustawienia na karcie Układ kontrolują liczbę linii i znaków w linii, które może wyS
wietlić okno Wiersza
polecenia.
Okno dialogowe utrzymuje dwa różne rozmiary  rozmiar buforu ekranu oraz roz-
miar okna. SzerokoS
ć jednego i drugiego jest okreS
lona w kolumnach (znakach); wy-
sokoS
ć okreS
lona jest w wierszach (liniach tekstu).
Ustawienia buforu ekranu kontrolują rozmiar  wirtualnego ekranu , który jest mak-
symalnym rozmiarem ekranu. Standardowe rozmiary ekranu to 80x25, 80x43 lub
80x50, ale możesz ustawić dowolny rozmiar ekranu Wiersza polecenia. (Jednak nie-
które programy, które uruchomisz w sesji Wiersza polecenia, mogą poprawnie praco-
wać tylko ze standardowymi rozmiarami ekranu. W takich przypadkach Windows
XP automatycznie dopasowuje rozmiar buforu ekranu do najbliższej wielkoS
ci, którą
rozumie program).
Ustawienia rozmiaru okna kontrolują rozmiar okna Wiersza polecenia na twoim
ekranie. W większoS
ci przypadków zapewne będziesz chciał, aby był to ten sam roz-
miar, co w wypadku buforu ekranu. Ale jeżeli twój ekran jest zatłoczony, możesz
zmniejszyć rozmiar okna. Jeżeli to zrobisz, pojawią się paski przewijania, tak abyS

mógł przechodzić do innych częS
ci wirtualnego ekranu. Ustawienia rozmiaru okna
nie mogą być większe niż ustawienia rozmiaru buforu ekranu.
1018 CzęS
ć IX: Dodatki
Ponieważ rozmiar okna okreS
lasz, podając jak dużo wierszy i kolumn znaków może
ono zawierać, to rozmiar tych znaków również wpływa na wielkoS
ć powierzchni,
którą okno zajmuje na twoim ekranie. Aby uzyskać więcej informacji dotyczących
zmiany wielkoS
ci znaków, patrz  Wybór czcionki poniżej.
Wizualne ustawianie rozmiaru i pozycji okna
Zamiast odgadywać ustawienia dla wielkoS
ci i pozycji okna, możesz użyć nastę-
pującej procedury:
1. Otwórz okno Wiersza polecenia.
2. Przeciągnij krawędzie okna, aby dopasować jego rozmiar i przeciągnij pasek
tytułu, aby dopasować jego pozycję.
3. Kliknij ikonę Menu kontrolnego i wybierz WłaS
ciwoS
ci.
4. Kliknij kartę Układ, a zobaczysz ustawienia, które odzwierciedlają bieżący stan
okna.
5. Kliknij OK, aby zastosować te ustawienia.
6. Zaznacz opcję Zapisz właS
ciwoS
ci dla przyszłych okien o tej samej nazwie (albo
Modyfikuj skrót, który uruchomił to okno, jeżeli uruchomiłeS
sesję za pomocą skrótu,
a nie za pomocą polecenia Uruchom), aby zachować te ustawienia dla przyszłych
sesji.
Wybór czcionki
Inaczej niż w przypadku większoS
ci aplikacji dla systemu Windows, aplikacje
w Wierszu polecenia mogą wyS
wietlać w danym momencie tylko jedną czcionkę. Jak
zobaczysz, kiedy klikniesz w oknie dialogowym właS
ciwoS
ci okna Wiersza polecenia
kartę Czcionka, twój wybór będzie stosunkowo ograniczony. Rysunek A-2 pokazuje
kartę Czcionka okna dialogowego właS
ciwoS
ci Wiersza polecenia.
Rysunek A-2. Małe okno na dole tego okna dialogowego pokazuje przykład wybranej czcionki w aktualnym rozmiarze;
okno na górze pokazuje względny rozmiar i kształt okna Wiersza polecenia, jeżeli użyjesz wybranej czcionki.
Dodatek A: Praca z Wierszem polecenia 1019
Najpierw powinieneS
dokonać wyboru na liS
cie Czcionka, ponieważ twój wybór w tym
miejscu okreS
la zawartoS
ć listy Rozmiar. Jeżeli wybierzesz czcionkę Lucida Console,
odnajdziesz rozmiar w punktach do wyboru na liS
cie Rozmiar. Jeżeli wybierzesz
Czcionki rastrowe, odnajdziesz szerokoS
ć i wysokoS
ć znaków podane w pikselach.
OkreS
lanie kolorów
Możesz okreS
lić kolor tekstu i tła dla okna Wiersza polecenia. Możesz również usta-
wić kolor tekstu i tła dla okna podręcznego, takiego jak historia poleceń, które pocho-
dzi od wiersza polecenia.
Aby ustawić kolory, kliknij kartę Kolory w oknie dialogowym właS
ciwoS
ci okna
Wiersza polecenia, pokazanym na rysunku A-3.
Rysunek A-3. Możesz okreS
lić oddzielnie kolory: pierwszoplanowy i tła dla okna Wiersza polecenia i okna
podręcznego, takiego jak historia poleceń, które pojawia się, kiedy wciS
niesz klawisz [F7].
Ustawianie innych opcji
Karta Opcje w oknie dialogowym właS
ciwoS
ci okna Wiersza polecenia, pokazana na
rysunku A-4, oferuje różne opcje, które wpływają na sposób funkcjonowania twojego
okna Wiersza polecenia.
Rozmiar kursora. Te przyciski opcji kontrolują rozmiar migającego kursora

w oknie Wiersza polecenia.
Opcje wyS
wietlania. Ustawienia te okreS
lają, czy twoja sesja Wiersza polecenia

pojawia się w oknie, czy też zajmuje cały ekran.
Historia poleceń. Te opcje kontrolują bufor używany przez narzędzie Doskey:

Rozmiar buforu okreS
la liczbę poleceń, które mają być zachowane w każdej hi-

storii poleceń.
Liczba buforów okreS
la liczbę buforów historii poleceń, które mogą być użyte.

(Niektóre programy trybu znakowego inne niż Cmd.exe używają historii pole-
1020 CzęS
ć IX: Dodatki
ceń narzędzia Doskey. Doskey utrzymuje oddzielne historie dla każdego pro-
gramu, który uruchomisz).
Odrzuć stare duplikaty. Jeżeli jest zaznaczona, używa buforów historii bar-

dziej wydajnie, nie zachowując powtarzających się poleceń.
Tryb szybkiej edycji. Opcja ta dostarcza szybkiego, łatwego sposobu kopiowania

tekstu z (i wstawianie do) okna Wiersza polecenia za pomocą myszy. (Jeżeli nie za-
znaczysz pola Tryb szybkiej edycji, możesz kopiować i wstawiać tekst, używając
poleceń w Menu kontrolnym).
Tryb wstawiania. Opcja ta (domyS
lnie włączona) pozwala na wstawianie tekstu

w miejscu kursora. Aby nadpisywać znaki, wyczyS
ć pole Tryb wstawiania.
Rysunek A-4. Na karcie Opcje możesz okreS
lić rozmiar kursora, rozmiar buforu historii poleceń i inne ustawienia.